Thuyết trình về chính sách thương mại QT_1 potx

4/10/2011
1
CHÍNH SÁCH THƯƠNG CHÍNH SÁCH THƯƠNG
MẠI QUỐC TẾ MẠI QUỐC TẾ
I.I. Tìm hiểu chungTìm hiểu chung
II.II. Hình thức chính sách ngoại Hình thức chính sách ngoại
thươngthương
III.III. Đặc điểm chính sách ngoại Đặc điểm chính sách ngoại
thươngthương
IV.IV. Biện pháp trong chính sách Biện pháp trong chính sách
ngoại thương:ngoại thương:
I.Tìm hiểu chungI.Tìm hiểu chung::
1.1. Khái niệm và bản chấtKhái niệm và bản chất
2.2. Phương phápPhương pháp
3.3. Nguyên tắcNguyên tắc
4.4. Ý nghĩaÝ nghĩa
4/10/2011
2
1. Khái niệm và bản chất1. Khái niệm và bản chất
Khái niệmKhái niệm
ChínhChính sáchsách ngoạingoại thươngthương làlà mộtmột hệhệ thốngthống
cáccác nguyênnguyên tắc,tắc, biệnbiện pháppháp kinhkinh tế,tế, hànhhành
chínhchính vàvà pháppháp luậtluật thíchthích hợphợp màmà NhàNhà nứocnứoc
ápáp dụngdụng đểđể thựcthực hiệnhiện cáccác mụcmục tiêutiêu xácxác địnhđịnh
trongtrong lĩnhlĩnh vựcvực kinhkinh tếtế ngoạingoại thươngthương củacủa mộtmột
nướcnước trongtrong mộtmột thờithời kỳkỳ nhấtnhất địnhđịnh phùphù hợphợp
vớivới chiếnchiến lượclược phátphát triểntriển kinhkinh tếtế xãxã hộihội củacủa
nướcnước đóđó
4/10/2011
3
Bản chấtBản chất

BiểuBiểu hiệnhiện bảnbản chấtchất củacủa chếchế độđộ xãxã hội,hội, dodo
bảnbản chấtchất củacủa chếchế độđộ kinhkinh tếtế xãxã hộihội củacủa
NhàNhà nướcnước đóđó quyếtquyết địnhđịnh
Nhà nước tư bản chủ nghĩa:Nhà nước tư bản chủ nghĩa:
Phục vụ lợi ích của giai cấp tư bản là Phục vụ lợi ích của giai cấp tư bản là
chínhchính
Nhà nước xã hội chủ nghĩa:Nhà nước xã hội chủ nghĩa:
Bình đẳng, cùng có lợi trong quan hệ Bình đẳng, cùng có lợi trong quan hệ
ngoại thươngngoại thương
Tích cực phát triển quan hệ thương mại Tích cực phát triển quan hệ thương mại
với các nước trên thế giới. với các nước trên thế giới.
4/10/2011
4
Bản chất của chính sách đối ngoại Bản chất của chính sách đối ngoại
Việt NamViệt Nam
Hoà bình, hợp tác và phát triểnHoà bình, hợp tác và phát triển
““Việt Nam sẵn sàng là bạn và là đối tác tin Việt Nam sẵn sàng là bạn và là đối tác tin
cậy của tất cả các nước trong cộng đồng cậy của tất cả các nước trong cộng đồng
thế giới phấn đấu vì hoà bình, độc lập và thế giới phấn đấu vì hoà bình, độc lập và
phát triển.phát triển.""
Khi nào thì bản chất của chính Khi nào thì bản chất của chính
sách ngọai thương không thay sách ngọai thương không thay
đổi?đổi?
4/10/2011
5
Bản chất của chính sách Ngọai thương Bản chất của chính sách Ngọai thương
không thay đổi khi bản chất của chế độ không thay đổi khi bản chất của chế độ
kinh tế xã hội của nhà nước đang được kinh tế xã hội của nhà nước đang được
đề cập không thay đổi.đề cập không thay đổi.
ChínhChính sáchsách ngoạingoại thươngthương thaythay

đổiđổi ởở nhữngnhững phươngphương diệndiện nào?nào?
4/10/2011
6
Chính sách ngoại thương thay Chính sách ngoại thương thay
đổi ở phương diện PHƯƠNG đổi ở phương diện PHƯƠNG
PHÁP và NGUYÊN TẮCPHÁP và NGUYÊN TẮC
**Phương phápPhương pháp::
Phương pháp tự định: Phương pháp tự định: Nhà nuớc có Nhà nuớc có
những biện pháp như:Thuế quan,các biện những biện pháp như:Thuế quan,các biện
pháp hạn chế nhập khẩu phi thuế pháp hạn chế nhập khẩu phi thuế
quan,các biện pháp đẩy mạnh xuất khẩu quan,các biện pháp đẩy mạnh xuất khẩu
trong chính sách ngọai thương,trong chính sách ngọai thương,
Phương pháp thương lượng:được thực Phương pháp thương lượng:được thực
hiện dưới hình thức kí kết các điều ước hiện dưới hình thức kí kết các điều ước
mậu dịch hai bên hoặc nhiều bên.mậu dịch hai bên hoặc nhiều bên.
4/10/2011
7
**Nguyên tắcNguyên tắc::
Nguyên tắc tương hỗ(Reciprocity)Nguyên tắc tương hỗ(Reciprocity)
Nguyên tắc ngang bằng dân tộc(National Nguyên tắc ngang bằng dân tộc(National
Parity)Parity)
Nguyên tắc tối huệ quốc(Most Favoured Nguyên tắc tối huệ quốc(Most Favoured
nation)(MFN)nation)(MFN)
Cơ sở nào để đổi mới và hoàn Cơ sở nào để đổi mới và hoàn
thiện chính sách Ngọai thương?thiện chính sách Ngọai thương?
4/10/2011
8
Đường lối chính sách kinh tế ngoại thương phải Đường lối chính sách kinh tế ngoại thương phải
thay đổi trong từng thời kỳ.Các căn cthay đổi trong từng thời kỳ.Các căn cứ để lựa ứ để lựa
chọn chiến lượchọn chiến lược ngoại thươngc ngoại thương của một quốc gia của một quốc gia

là:là:
Dựa trên những đặc thù chính trị, kinh tế Dựa trên những đặc thù chính trị, kinh tế xã xã
hội và điều kiện tự nhiênhội và điều kiện tự nhiên
Dựa trên nguồn lực,nhu cầu ,hướng phát triển Dựa trên nguồn lực,nhu cầu ,hướng phát triển
của các ngành,nghề,các doanh nghiệp trong của các ngành,nghề,các doanh nghiệp trong
nước.nước.
Dựa trên mục tiêu phát triển kinh tế và chính trị Dựa trên mục tiêu phát triển kinh tế và chính trị
lâu dài của quốc gia.lâu dài của quốc gia.
Dựa vào trình độ phát triển kinh tế và đặc điểm Dựa vào trình độ phát triển kinh tế và đặc điểm
cơ cấu kinh tế của mỗi nướccơ cấu kinh tế của mỗi nước
Dựa vào tương quan lực lượng về kinh tế và Dựa vào tương quan lực lượng về kinh tế và
chính trị của mỗi quốc giachính trị của mỗi quốc gia
2. Phương pháp2. Phương pháp
4/10/2011
9
Các phương pháp áp dụng trong chính Các phương pháp áp dụng trong chính
sách ngoại thương? Phương pháp nào sách ngoại thương? Phương pháp nào
phổ biến hơn cả trong xu thế tự do hóa phổ biến hơn cả trong xu thế tự do hóa
thương mại quốc tế, khu vực và tồn cầu?thương mại quốc tế, khu vực và tồn cầu?
Phương pháp của chính sách ngoại thương là Phương pháp của chính sách ngoại thương là
cách thức thực hiện những mục đích của cách thức thực hiện những mục đích của
chính sách thông qua những biện pháp được chính sách thông qua những biện pháp được
lựa chọn thích hợp. Việc áp dụng phương lựa chọn thích hợp. Việc áp dụng phương
pháp nào đó bao giờ cũng phụ thuộc vào pháp nào đó bao giờ cũng phụ thuộc vào
những yêu cầu cụ thể của chính sách ngoại những yêu cầu cụ thể của chính sách ngoại
thương.thương.
4/10/2011
10
GGồồm:m:
Phương pháp tự đònhPhương pháp tự đònh::

Phương pháp thương lượngPhương pháp thương lượng::
Vd: Vd: Hiệp đònh thương mại Việt Nam Hiệp đònh thương mại Việt Nam –– Hoa KỳHoa Kỳ
Hiệp đònh tự do xúc tiến và bảo hộ đầu tư Hiệp đònh tự do xúc tiến và bảo hộ đầu tư
Việt Nam Việt Nam –– Nhật BảnNhật Bản
Đa phương: các tổ chức WTO, ASEAN, Đa phương: các tổ chức WTO, ASEAN,
APEC, ASEM… APEC, ASEM…
4/10/2011
11
3. Ngun tắc3. Ngun tắc
Các nguyên tắc áp dụng trong Các nguyên tắc áp dụng trong
chính sách ngoại thương?chính sách ngoại thương?
Các nguyên tắc này có khác Các nguyên tắc này có khác
nhau trong hội nhập WTO, nhau trong hội nhập WTO,
APEC, ASEAN?APEC, ASEAN?
So sánh giống và khác nhau So sánh giống và khác nhau
trong nguyên tắc đối xử quốc trong nguyên tắc đối xử quốc
gia va nguyên tắc đối xử quốc gia va nguyên tắc đối xử quốc
tế.tế.
4/10/2011
12
Nguyên tắc áp dụng trong chính Nguyên tắc áp dụng trong chính
sách ngoại thươngsách ngoại thương
1.Nguyên tắc tương hỗ (Reciprocity) hay
nguyên tắc có đi có lại.
2.Nguyên tắc đãi ngộ quốc gia (National
parity) hay nguyên tắc ngang bằng dân tộc.
3.Nguyên tắc tối huệ quốc (Most favoured
nation MFN) hay nguyên tắc “nước được ưu
đãi nhất”.
1.1.Nguyên tắc tương hỗNguyên tắc tương hỗ

 Việc giành cho nhau những ưu đãi và nhân nhượng giữa Việc giành cho nhau những ưu đãi và nhân nhượng giữa
các bên trong quan hệ kinh tế buôn bán trên cơ sở tương các bên trong quan hệ kinh tế buôn bán trên cơ sở tương
xứng nhau.xứng nhau.
 Trên thực tế, những ưu đãi và nhân nhượng theo nguyên tắc Trên thực tế, những ưu đãi và nhân nhượng theo nguyên tắc
này có thể mang tính chất hình thức hoặc thực tế.này có thể mang tính chất hình thức hoặc thực tế.
* phụ thuộc vào so sánh lực lượng của các bên tham gia. * phụ thuộc vào so sánh lực lượng của các bên tham gia.
* thường gây bất lợi cho bên yếu hơn.* thường gây bất lợi cho bên yếu hơn.
•• mang tính chất phân biệt đối xử đối với nước thứ ba.mang tính chất phân biệt đối xử đối với nước thứ ba.
 => => Là một trong những nguyên tắc cũ nhất áp dụng trong Là một trong những nguyên tắc cũ nhất áp dụng trong
quan hệ kinh tế quốc tế. Mức độ áp dụng và ý nghóa bò thu quan hệ kinh tế quốc tế. Mức độ áp dụng và ý nghóa bò thu
hẹp.hẹp.
4/10/2011
13
2. Nguyên tắc đãi ngộ quốc gia2. Nguyên tắc đãi ngộ quốc gia
 Các bên tham gia cam kết dành cho hàng hoá, công dân Các bên tham gia cam kết dành cho hàng hoá, công dân
hoặc công ty của nước ngoài những ưu đãi hoặc quyền lợi hoặc công ty của nước ngoài những ưu đãi hoặc quyền lợi
giành cho công dân nước mình.giành cho công dân nước mình.
*có thể áp dụng một cách tự đònh.*có thể áp dụng một cách tự đònh.
*không nhất thiết bao giờ cũng mang tính chất phân biệt đối *không nhất thiết bao giờ cũng mang tính chất phân biệt đối
xử.xử.
*được áp dụng trong lónh vực trao đổi hàng hoá, hoạt động *được áp dụng trong lónh vực trao đổi hàng hoá, hoạt động
vận tải biển, đường sắt…vận tải biển, đường sắt…
 =>=>các nước công nghiệp phát triển bao giờ cũng chiếm vụ trí các nước công nghiệp phát triển bao giờ cũng chiếm vụ trí
thuận lợi hơn so với các nước kém phát triển. thuận lợi hơn so với các nước kém phát triển. Tính chất Tính chất
ngang bằng chỉ mang tính hình thức.ngang bằng chỉ mang tính hình thức.
3.Nguyên tắc tối huệ quốc3.Nguyên tắc tối huệ quốc
Các bên tham gia trong quan hệ kinh tế buôn bán sẽ Các bên tham gia trong quan hệ kinh tế buôn bán sẽ
dành cho nhau những điều kiện ưu đãi không kém hơn dành cho nhau những điều kiện ưu đãi không kém hơn
những ưu đãi ma mình đã đang và sẽ dành cho những những ưu đãi ma mình đã đang và sẽ dành cho những
nước khácnước khác

*p dụng cho các quan hệ trong các lónh vực buôn bán, *p dụng cho các quan hệ trong các lónh vực buôn bán,
kinh doanh công nghiệp, vận tải, đòa vò pháp lý của công kinh doanh công nghiệp, vận tải, đòa vò pháp lý của công
dân và pháp nhân…dân và pháp nhân…
*được áp dụng rộng rãi trong các quan hệ kinh tế quốc tế.*được áp dụng rộng rãi trong các quan hệ kinh tế quốc tế.
*làm cho điều kiện cạnh tranh của hàng hoá các nước tiến *làm cho điều kiện cạnh tranh của hàng hoá các nước tiến
tới ngang bằng nhau, thúc đẩy quan hệ kinh tế(phụ thuộc tới ngang bằng nhau, thúc đẩy quan hệ kinh tế(phụ thuộc
vào khả năng thực tế của mỗi nước tham gia)vào khả năng thực tế của mỗi nước tham gia)
 => => nguyên tắc được áp dụng rộng rãi. nguyên tắc được áp dụng rộng rãi. Nhưng phạm vi của Nhưng phạm vi của
nguyên tắc rộng hay hẹp phụ thuộc vào mối quan hệ lẫn nguyên tắc rộng hay hẹp phụ thuộc vào mối quan hệ lẫn
nhau của các nước tham gia.nhau của các nước tham gia.
 giảm bớt phân biệt đối xử trong các quan hệ kinh tế buôn giảm bớt phân biệt đối xử trong các quan hệ kinh tế buôn
bán giữa các nước (bán giữa các nước (chỉ mang tính tương đốichỉ mang tính tương đối))
4/10/2011
14
“phân biệt đối xử”“phân biệt đối xử” cái gì thế nhỉ??cái gì thế nhỉ??
 Cố tình gây bất lợi cho nước này hoặc Cố tình gây bất lợi cho nước này hoặc
nước khác.nước khác.
*các nước tư bản chủ nghóa thường dùng trong quan *các nước tư bản chủ nghóa thường dùng trong quan
hệ kinh tế quốc tế.hệ kinh tế quốc tế.
*quan hệ không bình thường giữa các nước gắn liền *quan hệ không bình thường giữa các nước gắn liền
với xung đột về chính trò.với xung đột về chính trò.
 =>=>chính sách để làm áp lực trong quan hệ chính sách để làm áp lực trong quan hệ
với các nước khác.với các nước khác.
WTOWTO
TỐI HUỆ QUỐCTỐI HUỆ QUỐC
Có tính chất pháp Có tính chất pháp
lý, vi phạm sẽ lý, vi phạm sẽ
bò phạt.bò phạt.
Bò ràng buộc thuế Bò ràng buộc thuế
quanquan

Phi thuế quan đối Phi thuế quan đối
với hàng hoá với hàng hoá
dòch vụ và đầu dòch vụ và đầu
tưtư
APECAPEC
HÀNH ĐỘNG HÀNH ĐỘNG
ĐƠN PHƯƠNGĐƠN PHƯƠNG
Ít bò ép buộcÍt bò ép buộc
Không bò ràng Không bò ràng
buộc thuế quanbuộc thuế quan
Phi thuế quan đối Phi thuế quan đối
với hàng hoá, với hàng hoá,
dòch vụ và đầu dòch vụ và đầu
tưtư
ASEANASEAN
CHẾ ĐỘ ƯU ĐÃICHẾ ĐỘ ƯU ĐÃI
Có tính pháp lý, Có tính pháp lý,
theo công thức theo công thức
99 xx
Bò ràng buộc trong Bò ràng buộc trong
phạm vi thuế phạm vi thuế
quan AFTAquan AFTA
Phi thuế quan đối Phi thuế quan đối
với hàng hoávới hàng hoá
4/10/2011
15
Nguyên tắc đối xử quốc gia và Nguyên tắc đối xử quốc gia và
đối xử quốc tếđối xử quốc tế
 Giống nhau:Giống nhau:
 Trong thực tế áp dụng, đều phụ thuộc vào khả năng Trong thực tế áp dụng, đều phụ thuộc vào khả năng

thực tế của các nước tham gia.thực tế của các nước tham gia.
 Các nước công nghiệp phát triển thường chiếm Các nước công nghiệp phát triển thường chiếm
được vò thế thuận lợi hơn so với các nước kém phát được vò thế thuận lợi hơn so với các nước kém phát
triển.triển.
 Tính chất bình đẳng chỉ mang tính hình thức.Tính chất bình đẳng chỉ mang tính hình thức.
NGUYÊN TẮC ĐỐI XỬ QUỐC GIA NGUYÊN TẮC ĐỐI XỬ QUỐC GIA
&NGUYÊN TẮC ĐỐI XỬ QUỐC&NGUYÊN TẮC ĐỐI XỬ QUỐC TẾTẾ
Đối xử quốc giối xử quốc gia
Đối xử quốc tếĐối xử quốc tế
Là mối quan hệ song Là mối quan hệ song
phương của 2 quốc giaphương của 2 quốc gia
Có thể áp dụng một Có thể áp dụng một
cách tự đònhcách tự đònh
Phạm vi áp dụng hẹpPhạm vi áp dụng hẹp
Phân biệt đối xử giữa Phân biệt đối xử giữa
các quốc giacác quốc gia
Là mối quan hệ đa phương Là mối quan hệ đa phương
của chung nhiều quốc gia.của chung nhiều quốc gia.
Phải có sự nhất trí của các Phải có sự nhất trí của các
quốc gia tham giaquốc gia tham gia
Phạm vi áp dụng rộngPhạm vi áp dụng rộng
Giảm phân biệt đối xử Giảm phân biệt đối xử
giữa các quốc giagiữa các quốc gia