HƯỚNG DẪN CÁCH SỬ DỤNG LOVASTATIN (MEVACOR) docx

HƯỚNG DẪN CÁCH SỬ DỤNG
LOVASTATIN
(MEVACOR)


Một bệnh nhân đưa cho chúng tôi xem 1 lọ thuốc Lovastatin 40 mg
với hàng chữ hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt trên nhãn thuốc “uống 1
viên khi đi ngủ”. Dược sĩ cẩn thận dán thêm 1 nhãn nhỏ “Take with food” có
nghĩa là uống trong khi ăn. Bệnh nhân hỏi :” bác sĩ bảo uống khi đi ngủ,
nhưng tôi ăn tối lúc 7 giờ tối, làm sao ăn khi đi ngủ được?”
Thật ra, 2 hướng dẫn trên đều đúng theo sách vở. Vấn đề chính là làm
sao hòa hợp và giải thích thế nào cho bệnh nhân hiểu được.
Chúng ta hãy nhìn bảng tóm tắt tính chất các thuốc statin dưới đây:
Dược động học các Statin
A
torva
st
atin
Si
mva
sta
tin
R
osuva
st
atin
F
luva
s
tatin
L

ova
s
tatin
P
rava
s
tatin
Li
ều hàng
ngày mg
Hi
ệu quả
tương
đối
¯
st1:stock
ticker
w:st="on
"> LDL
%
T
hức ăn
trên
AUC
C
hất
chuyển
hóa

1

0-80
1
3
9-60
¯
13%
c
ó

9
5
k
hông
bi
ết
1
-2
1
20
-40
1.
5
28
-45
kh
ông
có

50
có

1-
2
2-
3
ga
1
0-40
0.
8
3
1-55
k
hông
c
ó 10%

9
0%
k
hông

5
1
2
0-40
4
2
0-40
k

hông
k
hông

9
9
k
hông

0
.5
0
2
0-80
2

2
0-40

50%
c
ó

9
8
c
ó

2
-4

1
.1-1.7
1
0-40
1
.75
2
0-40
k
hông
c
ó

9
5
k
hông

1
-2
Trong các thuốc statin, chỉ có 2 thuốc hấp thụ bị ảnh hưởng bởi thức
ăn. Atorvastatin (Lipitor) nếu uống trong khi ăn hay sau khi ăn, sẽ giảm
AUC tức là lượng thuốc hấp thụ vào máu 13%, trong khi uống lovastatin
cùng với thức ăn sẽ tăng hấp thụ 50%. Đó là lý do dược sĩ đã dán nhãn phụ
“Take with Food” trên lọ thuốc.
Nhưng tại sao bác sĩ lại dặn uống khi đi ngủ? Chúng ta hãy nhìn vào
thời gian bán thải của thuốc. Atorvastatin có thời gian bán thải rất dài, nên
uống lúc nào trong ngày cũng được. Trái lại thời gian bán thải của lovastatin
từ 1.1 đến 1.7 giờ, và thời gian cơ thể tổng hợp cholesterol khoảng 12 giờ
đêm, thí dụ uống thuốc cùng với bữa ăn tối lúc 7 giờ, và sau 2 giờ tức là 9

giờ tối sẽ đạt nồng độ tối đa, từ đó đến 12 giờ đêm là 3 giờ hay khoảng 2 lần
thời gian bán thải, nên nồng độ thuốc trong máu chỉ còn ¼, từ đó tác dụng
ngăn tổng hợp cholesterol sẽ giảm rất nhiều. Nếu bệnh nhân uống khi đi ngủ
lúc 10 giờ tối, nồng độ tối đa đạt lúc 12 giờ đêm là lúc cơ thể tổng hợp
cholesterol, thuốc sẽ có tác dụng cao nhất.
Bây giờ làm thế nào để thỏa mãn hai yêu cầu trên? dĩ nhiên, chúng ta
không thể bắt người bệnh chờ đến giờ đi ngủ mới ăn, và cũng không muốn
người bệnh ăn no trước khi đi ngủ. Do đó, nên khuyên bệnh nhân uống viên
lovastatin với 1 viên dầu cá chứa omega-3 trước khi đi ngủ. Dạ dày phải tiết
acid để tiêu hóa chất béo trong viên dầu cá và sẽ giúp hấp thụ tốt hơn viên
lovastatin. Viên dầu cá là sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, nên người dược sĩ
có thể đề nghị dùng được.
Cũng cần nói thêm lovastatin là hoạt chất trong men đỏ (red yeast)
mọc trên cơm. Thức ăn này đã được dùng tại Trung quốc từ đời Đường,
khoảng 800 năm sau Tây lịch, và được ghi nhận trong Dược điển y học cổ
truyền Trung quốc.
Viên lovastatin giảm cholesterol và LDL-cholesterol yếu. Viên
lovastatin 40 mg tương đương với viên atorvastatin 10 mg hạ LDL-C
khoảng 36%. Nếu cholesterol cao vừa phải, lovastatin có kết quả tốt. Trái lại
nếu LDL quá cao, có thể phải dùng simvastatin hay atorvastatin để đủ khả
năng hạ LDL đến mức mong muốn.
Dược sĩ Lê-văn-Nhân