Đề cương ôn tập ngữ văn 7 2009-2010

ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP HKII
Mơn :Ngữ văn 7
Câu 1 :
a) Khái niệm chèo .
TL: Là loại kòch, hát, múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức
sân khấu. Tích truyện từ truyện Cổ Tích, truyện Nôm. Nhằm giáo huấn đạo
đức cho con người. Nhân vật mang đặc trưng tính cách riêng.
b) Tóm tắt đoạn trích “Nỗi oan hại chồng”
TL:
Thiện Só con Sùng ông, Sùng bà kết duyên cùng Thò Kính con Mãng ông,
nông dân nghèo. Một hôm, vợ ngồi khâu, chồng thiu thiu ngủ. Thấy chồng có
sợi râu mọc ngược, Thi Kính cầm dao khâu toan xén đi. Thiện Só giật mình, hô
hoán lên. Cha mẹ chồng đổ riệt cho Thò Kính có ý giết chồng, rồi đuổi đi.
Câu 2 :
a) Trong văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ” Phạm Văn Đồng
cho ta biết Bác giản dị trong những phương diện nào?
TL:
-Bác giản dị ở phương diện: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi
người, trong lời nói và bài viết. Ở Bác, sự giản dị hòa hợp với đời sống tinh
thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp.
b) Em hãy nêu cụ thể các đức tính giản dị ấy ?
TL: Cụ thể như:
+Bữa cơm: Bác khơng để cơm rơi trong khi ăn, thức ăn chỉ vài
món đơn giản.
+Nhà sàn của Bác chỉ có vài phòng.
+Bác tự mình làm nhiều việc, quan tâm đến các cháu thiếu nhi và
đời sống của các cơng nhân…
Câu 3 : Chép thuộc lòng hai câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản
xuất.
TL: Chọn 2 câu tục ngữ (xem SGK)
Câu 4 : Tục ngữ là gì ? So sánh tục ngữ với ca dao? Chép 2 câu tục ngữ

về con người và xã hội . (Xem SGK)
Cõu 5 : Liệt kê là gì? Có mấy loại liệt kê?
TL:
- Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả đ-
ợc đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay
của t tởng, tình cảm.
- Xét theo cấu tạo có 2 kiểu liệt kê:
+ Liệt kê theo từng cặp
+ Liệt kê không theo từng cặp
- Xét theo ý nghĩa có 2 kiểu:
+ Liệt kê tăng tiến
+ Liệt kê không tăng tiến.
Cõu 6: Chỉ ra những câu đặc biệt trong các trờng hợp sau và cho biết
tác dụng của nó:
a. Làng quê đang thức dậy. Một tiếng gà gáy xa. Một ánh Sao Mai cha tắt.
Một chân trời ửng đỏ phía xa.
b. Thật là tuyệt! Mấy bông hoa mớp vàng tơi nh những đốm nắng đã nở
sáng trng trên giàn mớp xanh mát.
C. Buổi hầu sáng hôm ấy.
TL:
Câu đặc biệt:
a. Một tiếng gà gáy xa.Một ánh sao mai cha tắt. Một chân trời ửng đỏ phía xa.
- Tác dụng: Liệt kê thông báo sự tồn tại của sự vật, sự việc
b. Thật là tuyệt!
Tác dụng: Bộc lộ cảm xúc
c. Buổi sáng hầu hôm ấy.
Tác dụng: xác đinh thời gian
Cõu 7 :
a) Trng ng thng ng v trớ no trong cõu ?
b) Hóy thờm vo trng ng thớch hp cho cõu sau :

Tụi s l hc sinh gii nht lp .
TL:
a)Trng ng cú th ng u cõu, cui cõu hay gia cõu.
b)Thờm trng ng: Chn 1 trong cỏc ỏp ỏn sau.
Hc kỡ ny, Hc kỡ ti, nm hc ny, nm hc ti, nm nay, nm ti.
Cõu 8:
a) Khi rỳt gn cõu cn chỳ ý gỡ ?
b) Hóy vit li cõu sau to thnh cõu rỳt gn :
Mi mt tc t l mt tc vng
TL: a)Khi rút gon câu cần chú ý :
+Khơng làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu khơng đầy
đủ nội dung câu hỏi.
+Khơng biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.
b)Rút gọn câu trên thành:”Tấc đất tấc vàng”
Câu 9: Em hãy thích câu ca dao :
“Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.”
a. Mở bài :
- Nhân dân ta từ xưa đến nay có truyền thống thương yêu, đùm bọc lẫn nhau.
- Dẫn câu ca dao. Ông cha ta nhắc nhở mọi người có lòng nhân ái, giúp đỡ nhau.
b. Thân bài:
* Giải thích :
- Nghóa đen: bầu và bí dù khác nhau về tên gọi nhưng đều thuộc loại dây leo,
cùng phát triển, trưởng thành trên giàn – ngôi nhà quê hương của loài cây ấy.
- Nghóa bóng: “ bầu, bí” tượng trưng cho những người cùng sống chung với nhau
trên cùng một mảnh đất, cùng dân tộc … thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau.
* Tại sao ta phải yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau?
- Là người Việt nam, cùng một mẹ Âu cơ, mang chung dòng máu Rồng Tiên dù ở
bất cứ nơi đâu, miền người hay miền xuôi, đồng bằng hay rừng núi… cùng đều là anh
em ruột thòt.

- Trong cuộc sống, không thể sống lẻ loi mà cần có sự tương trợ, giúp đỡ nhau
nhất là khi gặp hoạn nạn, khó khăn “ Lá lành đùm lá rách”.
- Từ xưa đến nay, câu ca dao có giá trò đúng đắn và thiết thực:
+ Trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ đất nước đều nhờ sự đoàn kết, chung sức,
chung lòng của toàn thể nhân dân mà chúng ta đã đi từ thắng lợi này đến thắng lợi
khác.
+ Hiện nay, khi gặp thiên tai, lũ lụt thì đồng bào ta giúp đỡ nhau để vượt qua
khó khăn.
- Những biểu hiện trên là truyền thống tốt đẹp từ ngàn đời của dân tộc ta. Đó là
nghóa cử cao đẹp, một việc làm tốt không những thể hiện đạo đức con người mà còn
là cơ sở của tình thương yêu quê hương.
c.Kết bài:
- Yêu thương giúp nhau là đạo lí, thể hiện nhân cách của con người.
- Chúng ta hiểu và thực hiện theo lời dạy trên.
Câu 10:
Trong bài nói chuyện với học sinh , Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã dạy :
“Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng . Có đức mà khơng có tài
thì làm việc gì cũng khó. ” Em hãy giải thích câu nói trên .
Dàn bài:
Mở bài:
_Giá trò phẩm chất của con người bao gồm cả tài và đức, không thể coi
nhẹ mặt nào. Dẫn câu nói của Bác.
Thân bài:
_ Thế nào là có tài, có đức? (Có tri thức, tài năng và có đạo đức, phẩm
chất tốt)
_ Tại sao có tài mà không có đức là người vô dụng? (Có tài năng mà vì
bản thân, bất chấp thủ đoạn, hại người… Thì tài năng ấy không giúp gì
cho đời mà còn có hại.)
_ Tại sao có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó? (Muốn giúp
đỡ mọi người, muốn làm việc lớn… nhưng không có tài năng thì không

làm được, có khi còn ngược lại.)
_ Con người phải có đức lẫn tài mới có giá trò, làm việc mới có hiệu quả.
Kết bài:
_ Ý nghóa lời dạy, bài học bản thân
Câu 11: Cho t×nh hng sau:
Phßng häc cđa líp em bÞ háng 1 chiÕc qu¹t trÇn. Em h·y viÕt ®¬n ®Ị nghÞ
víi gi¸o viªn chđ nhiƯm vµ Ban Gi¸m HiƯu cho sưa l¹i chiÕc qu¹t ®Ĩ viƯc
häc tËp cđa líp ®ỵc ®¶m b¶o trong ®iỊu kiƯn tèt nhÊt.
TL:
- H×nh thøc: BiÕt c¸ch viÕt 1 v¨n b¶n ®Ị nghÞ theo ®óng mÉu quy ®Þnh.
- Néi dung: Tr×nh bµy ®ùoc ngun väng cđa líp: Mn chiÕc qu¹t trÇn trong
phßng häc ®ỵc sưa ch÷a víi thÇy (c«) chđ nhiƯm líp vµ BGH.
* §¸p øng ®ỵc c¸c yªu cÇu trªn. V¨n viÕt tr«i ch¶y, ®óng quy c¸ch cđa mét v¨n
b¶n ®Ị nghÞ, kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶.