Tiết: 107
TIẾT: 107
CÁC THÀNH PHẦN
CHÍNH CỦA CÂU
I. Phân biệt thành phần chính và thành
phần phụ của câu:
1. Ví dụ:
Em hãy xác định thành
phần câu trong câu sau:
.
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một
chàng dế thanh niên cường tráng
Trạng ngữ
CN
VN
Đọc các câu sau , so sánh với câu trên?
Tôi đã trở thành mộtchàng dế thanh
niên cường tráng
Bỏ trạng ngữ- câu văn có nghĩa.
Chẳng bao lâu, đã trở thành một
chàng dế thanh niên cường tráng.
Bỏ chủ ngữ-câu văn vô nghĩa.
Chẳng bao lâu, tôi
Bỏ vị ngữ-câu văn vô nghĩa
Qua các câu trên, thành câu nào không
thể thiếu ?
Chủ ngữ và vị
ngữ là thành
phần không thể
thiếu trong
câu.Giúp diễn đạt
một nội dung trọn
vẹn.
Đó là thành
phần chính trong
câu, vậy em phân
biệt thành phần
cchính và thành
phần phụ trong
câu trên cơ sở
nào?
2. Ghi nhớ: (SGK).
II. Vị ngữ:
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng
dế thanh niên cường tráng
Ví dụ trên có mấy
vị ngữ?
Có một vị ngữ.
Phó từ
Vị ngữ đó trả lời
cho cau hỏi gì?
Trả lời câu hỏi Như
thế nào?
Một buổi chiều, tôi ra đứng trước cửa
hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống
Câu trên
có mấy vị
ngữ?
Có hai vị
ngữ.
Vị ngữ 1
Vị ngữ 2
Hai vị ngữ đó là hai
từ hay hai cụm từ?
Từ ( Cụm từ) loại
gì?
Hai cụm động từ
Hai vị ngữ trên trả lời
cho câu hỏi gì?
Trả lời câu hỏi Làm
gì?
Chợ Năm Căn nằm bên bờ sông, ồn ào,
đông vui, tấp nập.
Câu trên có mấy vị
ngữ? Từ loại gì?
Có bốn vị ngữ. Một
cụm động từ, ba tính từ.
Vn 1 (cụm ĐT)
Vn2 (TT)
Vn 3 (TT) Vn 4 (TT)
Cây tre là người bạn
thân của nông dân
Việt Nam […]. Tre,
nứa, mai, vầu giúp
người trăm nghìn
công việc khác nhau.
Vn ( cụm DT)
Câu trên có mấy
vịngữ? Từ loại?
Một vị ngữ, cụm
danh từ.
Qua các ví dụ trên,
em nhận thấy vị
ngữ có những đặc
điểm gì?
2. Ghi nhớ: (SGK).
III. Chủ ngữ:
1. Ví dụ:
Chẳng bao lâu, tôi
đã trở thành một
chàngdế thanh
niên cường tráng
Câu trên có mấy
chủ ngữ? Từ loại
gì? Trả lời câu hỏi
gì?
CN ( đại từ)
một chủ ngữ là
đại từ, trả lời câu
hỏi Ai?
Chợ Năm Căn
nằm bên bờ
sông, ồn ào,
đông vui, tấp nập.
Câu trên có mấy
chủ ngữ? Từ loại
gì? Trả lời câu hỏi
gì?
CN (cụm danh từ)
Một chủ ngữ là
cụm danh từ,
trả lời câu hỏi
Cái gì?
Trâu, bò, gà, lợn là những vật nuôi
quen thuộc ở nông thôn Việt Nam.
Câu trên có mấy chủ ngữ? Từ loại gì? Trả
lời câu hỏi gì?
CN 1
CN 2
CN 3
CN 4
Có bốn chủ ngữ là
danh từ, trả lời câu
hỏi Con gì?
Về nội dung,
chủ ngữ có
quan hệ như
thế nào với vị
ngữ?
Chủ ngữ nêu tên sự vật, hiện
tượng có hành động, đặc
điểm… được miêu tả ở vị
ngữ.
2. Ghi nhớ: (SGK).
IV. Luyện tập:
1. Xác định chủ ngữ,
vị ngữ và cấu tạo của
chủ ngữ, vị ngữ trong
đoạn văn sau:
Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành chàng dế
thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mãm
bóng. Những cái vuốt ở chân, ở kheo cứ
cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng,
muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt,
tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các
ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có
nhát dao vừa lia qua.
Câu
Chủ ngữ
vị ngữ
1
2
3
4
5
Tôi ( đại từ)
Đôi càng tôi
(cụm danh từ)
Tôi ( đại từ)
Những…ở kheo
( cụm danh từ)
Những ngọn cỏ
(cụm danh từ)
một cụm động từ
Một tính từ
Hai cụm tính từ
Hai cụm động từ.
Một cụm động từ.