CTĐP: Về thôi em - Dương Quang Anh

TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TRỖI – DUY XUYÊN
Ngữ văn 9 - Tiết 42 CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
I. Đọc – tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả - tác phẩm:
a. Tác giả: Dương Quang Anh sinh
năm 1946,
- Quê: Việt An - Thăng Bình
- Ông là một doanh nhân thành đạt ở
thành phố Hồ Chí Minh.
- Ông có thơ đăng trên nhiều báo.
b. Tác phẩm: Viết vào cuối năm 1997,
được in trong tuyển tập thơ “Chưa
mưa đà thấm” do NXB Hội nhà
văn phát hành.

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
I. Đọc – tìm hiẻu chú thích:
1. Tác giả - tác phẩm:
2. Chú thích: (SGK)

1. Rượu hồng
đào:
2. Nổng (cát):
3. Chẹn:
4. Miếu Bông:
5. Sông Thu:

6. Hòn Kẽm Đá
Dừng:
gò cát nổi cao lên.
ngăn lại, chèn ép khiến khó
phát triển.
tên một xã thuộc huyện Hòa Vang -
phủ Điện Bàn (cũ), QN. – Nay thuộc
Hòa Phước – Hòa Vang – Đà Nẵng
Sông Thu Bồn, ở Quảng Nam
một thắng cảnh núi non khá nổi
tiếng của Quảng Nam, nằm ở
phía Tây huyện Quế Sơn,
Quảng Nam.
tên một loại rượu rất ngon và
nổi tiếng của Quảng Nam.

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
I. Đọc – tìm hiẻu chú thích:
1. Tác giả - tác phẩm:
2. Chú thích: (SGK)
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:

Em ra không , mai anh về đất Quảng
Trời miền Nam giáp tết quá nôn nao
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Thèm chi mô một chén rượu hồng đào
(1)

Dẫu chưa uống – chỉ say từ câu hát.
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Em ở biển ngọn khoai trường nổng
(2)
cát,
Anh trên nguồn đá chẹn
(3)
củ mì eo
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo,
Vẫn khen đất mình chưa mưa đã thấm
Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo
Vẫn khen đất mình chưa mưa đà thấm
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Biển dưới em con cá chuồn ngon lắm
Trên nguồn anh trái mít phải lòng theo,
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Lận đận một đời quẳng gánh gieo neo,
Nuôi con lớn mẹ lên nguồn xuống biển
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Đất dễ thấm - dễ mềm lòng quyến luyến,
Người đi xa nhớ muối mặn gừng cay.
Đờn Miếu Bông
(4)
ai chọn phím so dây,
Để ta khóc theo chuyến tàu hối hả?
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Về thôi em, bận lòng chi xứ lạ.
Sông Thu
(5)
ta dẫu bên lở bên bồi,
Dẫu mỗi năm nước lụt mỗi cuốn trôi,
Cây măng sậy vẫn bám bờ xanh mãi.
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Chắc vườn xưa giờ ửng vàng hoa cải,
Cha mẹ trông ta mòn Hòn Kẽm Đá Dừng.
(6)
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Em ra không, mai anh về đất Quảng.
Trời miền Nam giáp tết quá nôn nao.
Thèm chi mô một chén rượu hồng đào,
Dẫu chưa uống- chỉ say từ câu hát.
Em ở biển ngọn khoai trườn nổng cát,
Anh trên nguồn đá chẹn củ mì eo

Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo
Vẫn khen đất mình chưa mưa đà thấm.
Biển dưới em con cá chuồn ngon lắm,
Trên nguồn anh trái mít phải lòng theo,
Lận đận một đời quẳng gánh gieo neo,
Nuôi con lớn mẹ lên nguồn xuống biển
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Đất dễ thấm - dễ mềm lòng quyến luyến,
Người đi xa nhớ muối mặn gừng cay.
Đờn Miếu Bông ai chọn phím so dây,
Để ta khóc theo chuyến tàu hối hả ?

Về thôi em, bận lòng chi xứ lạ.
Sông Thu ta dẫu bên lở bên bồi,
Dẫu mỗi năm nước lụt mỗi cuốn trôi,
Cây măng sậy vẫn bám bờ xanh mãi.
Chắc vườn xưa giờ ửng vàng hoa cải,
Cha mẹ trông ta- mòn Hòn Kẽm Đá Dừng!
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
? Bài thơ là lời tâm tình của
ai? Về điều gì?
? Nhân vật trữ tình trong bài
thơ đang ở đâu ? Sự xa cách
quê hương về mặt địa lý có

gợi trong nhà thơ điều gì về
tình cảm với quê hương?
? Tâm tình ấy được thể hiện
trong bài thơ bằng những từ
ngữ cụ thể gì?
I. Đọc – tìm hiểu chú thích:
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. Nỗi nhớ quê da diết trong
lòng người con xa xứ:

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
? Em có nhận xét gì về thời
gian và không gian mà nhân
vật trữ tình nhớ về quê
hương?
I. Đọc – tìm hiểu chú thích:
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. Nỗi nhớ quê da diết trong
lòng người con xa xứ:
-
Thời gian: giáp tết
-
Không gian: miền Nam
 Nỗi nhớ quê da diết trong
lòng của người con xa xứ

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
I. Đọc – tìm hiểu chú thích:

II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng
người con xa xứ:
? Trong nỗi nhớ
quê da diết ấy,
những sản vật nào
của quê hương
được tái hiện trong
lòng người xa xứ?
Trong nỗi nhớ quê da diết ấy, kẻ tha
hương như thấy mình được sống lại với
từng cảnh vật thân thiết của quê
hương: thèm được nhấp môi một chén
rượu hồng đào, thèm được nhìn lại hình
ảnh ngọn rau khoai trườn trên nổng cát,
thấy nhớ làm sao hình ảnh con cá
chuồn, trái mít trên nguồn, tiếng đờn
Miếu Bông say lòng người
? Những địa danh
nào của quê hương
xứ Quảng được
nhắc đến trong bài
thơ?

? Ngoài những sản vật
của quê hương được
tái hiện qua nỗi nhớ,
còn điều gì khiến
người xa xứ luôn nhớ
về nơi chôn nhau cắt

rốn của mình?
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
1. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng
người con xa xứ:
- Nhớ quê, người đi xa còn nhớ và
thương biết mấy người dân quê xứ
Quảng, thương biết mấy cha mẹ
ngày xưa đã vật lộn, vất vả gian nan
với cái đói, cái nghèo của đất quê!
Không chỉ thương mà còn tự hào vì
người dân quê ta giàu tình cảm , yêu
quê hương, cần cù, chịu
thương,chịu khó.

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
? Nhớ quê, người
con xã xứ thể
hiện tình cảm gì
với quê hương?
•
Những đặc sản quê hương và
những địa danh thân thương
“Miếu Bông, Hòn Kẽm Đá
Dừng, sông Thu” cứ dồn dập
hiện về trong tâm trí người xa
quê như lời hối thúc: về đi , về
với quê hương thân thiết dấu
yêu . Dẫu quê ta “bên lở bên

bồi”, dẫu quê ta “Mỗi năm mỗi
nước lụt cuốn trôi”, dẫu quê ta
còn vô vàn khó khăn , vất vả!
1. Nỗi nhớ quê da diết trong
lòng người con xa xứ:
? Những câu thơ
nào trong bài làm
em nhớ đến những
câu ca dao xứ
Quảng?
Ý tưởng nào trong bài
Ý tưởng nào trong bài
thơ đã làm em xúc
thơ đã làm em xúc
động?
động?

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
2. Nghệ thuật:
? Bài thơ có
những nét nghệ
thuật gì nổi bật?
Bài thơ rất thành công trong việc
vận dụng những câu ca dao, tục
ngữ, thành ngữ một cách sáng
tạo, tự nhiên, nhờ thế mà diễn
được ý một cách hàm súc. Lời
thơ chân thành, cảm xúc dạt dào
trôi chảy như nỗi nhớ quê

hương đang ào ào trào dâng
mãnh liệt trong lòng người li
hương.

QUÊ NHÀ CÒN ĐÓ

Đinh Hồi Tưởng
Lâu lâu về thăm ngôi nhà cũ
Bên khe mương giếng mục nước cạn dòng
Trăng chuếnh choáng vàng rây nỗi nhớ
Lời hẹn hò kẻ đợi người mong
Đi bỏ lại hàng cau quen thuộc
Bụi chuối sau hè ướm nắng vàng sân
Dưới cây bàng nghe chiền chiện hót
Khóm mía mưng răng lịm ngọt bao lần
Trái ổi núp che mắt người kín mít
Nhởn nhơ mời đứng lặng nhịp cầu qua
Tốp trẻ nhỏ địu nhau bồng bế
Tinh nghịch đùa khoát nước dội ầm vang
Chiều lửng lơ trâu về đủng đỉnh
Đồng quê ơi vỗ tiếng thời gian
Gà cục tác núi đồi quên xếp lại
Ngỡ như là cơn mộng tỉnh rồi say


Hòn Kẽm Đá Dừng nằm giữa 2 huyện Quế Sơn và
Hiệp Đức, nơi thắt lại lần cuối cùng của thượng
nguồn sông Thu Bồn, là thắng cảnh nổi tiếng của xứ
Quảng Nam.
Gọi là Hòn Kẽm Đá Dừng bởi vách núi ở đây

chẻ sậm một màu của kẽm, dòng sông lọt thỏm giữa
hai bờ vách đá dựng, ngày thường ít nắng, nhiều
sương khói, đêm xuống nhanh và lạnh. Nơi đây còn
lưu nhiều dấu tích của nền văn hoá Sa Huỳnh và
Chăm-pa với nhiều nơi thờ cúng Thiên Y Ana - Nữ
thần Chăm-pa; theo truyền thuyết, Nữ thần được tạo
nên bởi áng mây trời và bọt biển, người tạo dựng ra
trái đất, sản sinh gỗ quí, cây cối và lúa gạo. Vào mùa
nước cạn, người ta còn nhìn thấy hàng chục phiến
đá lớn nằm sát lòng sông, khắc mẫu tự đầy bí ẩn
của vua Chăm xưa.