Tải bản đầy đủ (.doc) (213 trang)

giáo án ngữ văn 11 trọn bộ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.2 MB, 213 trang )

TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 11
Tiết Môn TÊN BÀI DẠY Tiết Môn TÊN BÀI DẠY
HỌC KỲ I 33-34
VH Khái quát VHVN từ đầu TK XIX đến CM tháng 8/19945
1-2
VH Vào phủ chúa Trònh
35-36
LV Bài viết số 3 : Nghò luận văn học
3
TV Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân
37-38
VH Hai đứa trẻ
4
LV Viết bài làm văn số 1 : Nghò luận xã hội
39-40
TV Ngữ cảnh
5
VH Tự tình (bài II)
41-42
VH Chữ người tử tù
6
VH Câu cá mùa thu
43
LV Luyện tập thao tác lập luận so sánh
7
LV Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghò luận
44
LV Luyện tập vận dụng thao tác lập luận phân tích so sánh
8
LV Thao tác lập luận phân tích


45-46
VH Hạnh phúc của một tang gia
9
VH Thương Vợ
47
TV Phong cách ngôn ngữ báo chí
10
VH Đọc thêm : Khóc Dương Khuê
48
LV Trả bài viết số 3
11
VH Đọc thêm : Vònh khoa thi hương
46-50
VH Một số thể loại văn học : THƠ, TRUYỆN
12
TV Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân (tt)
51
VH Chí Phèo
13-14
VH Bài ca ngất ngưởng
52
TV Phong cách ngôn ngữ báo chí
15
VH Bài ca ngắn đi trên bãi cát
53-54
VH Chí Phèo (tt)
16
LV Luyện tậpThao tác lập luận phân tích
55
TV Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu

17-18
VH Lẽ ghét thương
56
LV Bản tin
19
VH Đọc thêm : Chạy giặc – Bài ca phong cảnh hương sơn
57-58
VH ĐT : Cha con nghóa nặng-Vi hành- Tinh thần thể dục
20
LV Trả bài làm văn số 1 – Bài viết số 2 (ở nhà)
59
TV Luyện tập viết bản tin
21-22-23
VH Văn tế nghóa só Cần Giuộc
60
LV Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
24
TV Thực hành về thành ngữ, điển cố
61-62
VH Vónh biệt cữu trùng đài
25-26
VH Chiếu cầu hiền
63-64
TV Thực hành sử dụng một số kiểu câu trong văn bản
27
VH Đọc thêm : Xin lập khoa luật
65-66
VH Tình yêu và thù hận
28
TV Thực hành về nghóa của từ trong sử dụng

67-68
VH n tập phần văn học
29-30
VH n tập văn học trung đại Việt Nam
69
TV Luyện tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn
31
LV Trả bài viết số 2
70-71
Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I
32
LV Thao tác lập luận so sánh
72
LV Trả bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I
Gv :
1
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 1 Tiết : 1-2
TÊN BÀI HỌC : Vµo phđ chóa TrÞnh Lê hữu Trác
I/
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
- Giúp Hs hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm, cũng như thái độ trước hiện thực và ngòi bút lí sự chân thực, sắc sảo của Lê Hữu Trác qua đoạn trích
miêu tả cuộc sống và cung cách sinh hoạt nơi phủ chú Trịnh, hiểu được đặc điểm của thể loại kí sự trong văn học trung đại.
- Bồi dưỡng cho học sinh có được lòng cảm phục trước một nhân cách thanh cao. Cảm nhận được giá trị hiện thực sâu sắc và nhân cách thanh cao của Hải
Thượng Lãn Ơng LHT.
- Phương pháp: Đọc diễn cảm, nêu vấn đề, gợi mở vấn đề, phân tích, phát vấn kết hợp diễn giảng.
II. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên: SGK, SGV, quyển “Thượng kinh kí sự” , nghiên cứu tài liệu, soạn giảng.
- Học sinh: đọc kĩ đoạn trích, soạn bài.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:

1. Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ:
2. Giới thiệu bài mới:
Lời vào bài: LHT khơng chỉ là một thầy thuốc nổi tiếng mà còn là một tác giả VH có đóng góp lớn cho sự ra đời và phát triển thể loại kí sự. Để hiểu rõ tài
năng, nhân cách của LHT cũng như hiện thực XH VN TKXVIII, chúng sẽ tìm hiểu đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh.
Hoạt động Thầy - Trò Nội dung
 Dựa vào phần tiểu dẫn trong sgk, Gv u cầu hs
nêu những nét cơ bản về tác giả, tác phẩm và đoạn
trích.
 Dựa vào tiểu dẫn trả lời.
 Nhận xét, kết luận.
 Gv nói thêm về thể loại kí và vài nét về tác phẩm.
- Kí là một loại hình văn xi tự sự bao gồm nhiều
thể ( kí sự, bút kí, hồi kí, phóng sự,…). Đặc trung
của thể lại kí là tơn trong sự thật khách quan của
đời sống, khơng hư cấu, sự việc và con người trong
tác phẩm phải hồn tồn xác thực. Vì thế giá trị
hiện thực của tác phẩm là rất đậm đặc và đáng tin
cậy.
- Thượng kinh kí sự ghi lại cảm nhận của mình bằng
mắt thấy tai nghe từ khi nhận được lệnh vào kinh
chữa bệnh cho thế tử Cán ngày 12 tháng giêng năm
I. ĐỌC – HIỂU KHÁI QT:
1. Tác giả:
- LHT (1724 – 1791), người làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay
thuộc n Mĩ, tỉnh Hưng n), có hiệu là Hải Thượng Lãn Ơng (Ơng già lười ở đất Thượng Hồng).
- Ơng khơng chỉ là một danh y mà còn là một nhà văn lớn.
2. Tác phẩm “Thượng kinh kí sự” (Kí sự lên kinh):
- Thể loại: kí sự (ghi chép về sự việc có thật)
- Tác phẩm được viết bằng chữ Hán, nằm ở cuối bộ y tơng tâm lĩnh.
- Là tập kí sự bằng chữ Hán, miêu tả quan cảnh ở kinh đơ, cuộc sống xa hoa trong phủ chúa Trịnh - những

điều mà tác giả mắt thấy, tai nghe trong chuyến đi lên kinh để chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán và chúa
Trịnh Sâm. Tác phẩm còn thể hiện thái độ khinh thường danh lợi của tác giả.
3. Đoạn trích:
Nói về việc Lê Hữu Trác tới kinh đơ, được dẫn vào phủ chúa để bắt mạch kê đơn cho Trịnh Cán.
II. ĐỌC – HIỂU CHI TIẾT:
1. Quang cảnh trong phủ chúa:
Gv :
2
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Nhâm Dần ( 1781) đến lúc xong việc về tới nhà
Hương Sơn.
 Khi đến kinh đơ, LHT được sắp xếp ở nhà người
em của Quận Huy Hồng Đình Bảo, sau đó tg được
đưa vào phủ chúa Trịnh để khám bệnh cho thế tử
Cán. Đoạn trích bắt đầu từ đó.
 u cầu HS đọc đoạn trích, các học sinh còn lại
chú ý theo dõi và gạch chân những chi tiết :
- Miêu tả quang cảnh trong phủ chúa
- Thái độ, tâm trạng của tác giả
 Đọc VB, tìm chi tiết.
Quang cảnh trong phủ chúa được miêu tả ntn?
 Trả lời.
Trên đường vào nội cung để khám bệnh cho thế tử,
tác giả đã miêu tả những nghi thức, cung cách sinh
hoạt trong phủ chúa ntn?
LHT có bộc lộ trực tiếp thái độ của mình khơng?
 Tuy ơng ở q nhưng tiếng tăm của ơng “như sấm
động bên tai” các thầy thuốc giỏi ở trong triều.
 Thế tử, một đứa bé, ngồi chễm chệ trên sập vàng
cho thầy thuốc là 1 cụ già quỳ dưới đất lạy. Thế tử

cười và ban lời khen “ơng này lạy khéo”  Nghịch lí
nhưng đó là uy quyền của nhà chúa, dù đó chỉ là 1
đứa bé chưa hiểu đời.
* Quang cảnh được miêu tả từ ngồi vào trong, từ bao qt đến cụ thể.
- Phải qua mấy lần cửa, vườn hoa đầy sắc hương, “những dãy hành lang quanh co nối nhau liên tiếp”.
- Điếm Hậu mã có qn túc trực, nhà “Đại đường” tất cả các cột và đồ dùng đều sơn son thiếp vàng,…
- Vào nội cung, cảnh càng xa hoa tráng lệ: trướng gấm, màn là, sập vàng, ghế rồng, hương hoa ngào ngạt,

- Bài thơ của tác giả minh chứng rõ thêm cho uy quyền và sang cả của phủ chúa.
* Những nghi thức, cung cách sinh hoạt trong phủ chúa:
- Có nhiều quan và người phục dịch với những nhiệm vụ khác nhau.
- Lời lẽ khi nhắc đến chúa Trịnh và thế tử phải hết sức cung kính.
- Tác giả (một ơng già) khi gặp thế tử (một đứa bé 6 tuổi) phải quỳ lạy 4 lạy, khi ra về lạy thêm 4 lạy nữa.
=> Cảnh nội cung trang nghiêm, phản ánh quyền uy tột bật của nhà chúa.
2. Thái độ, tâm trạng và phẩm chất người thầy thuốc:
- Tác giả khơng bộc lộ trực tiếp thái độ nhưng đơi lúc cũng có lời nhận xét khách quan phần nào cho ta
thấy được thái độ của ơng:
+ “Cái cảnh giàu sang của phủ chúa thực khác hẳn người thường”
+ Được mời ăn “ tồn của ngon vật lạ”
+ Ngun nhân bệnh trạng của thế tử “vì thế tử ở trong chốn màn che trướng phủ, ăn q no, mặc q ấm
nên tạng phủ yếu đi”
 Ơng thừa nhận trong phủ chúa cái gì cũng sang, cũng đẹp. Nhưng, thái độ của ơng tỏ ra dửng dưng,
khơng đồng tình với cuộc sống ăn chơi hưởng lạc xa xỉ đó.
- Phẩm chất người thầy thuốc:
+ LHT là thầy thuốc giỏi. Ơng hiểu rõ căn bệnh của thế tử nhưng sợ chữa có hiệu quả ngay sẽ bị giữ lại
bên chúa, bị cơng danh trói buộc  Khinh thường danh lợi.
+ Ơng muốn chữa bệng cầm chừng cho thế tử nhưng lại thấy trái y đức  Có lương tâm người thầy thuốc.
+ Mặc dù cách chữa bệnh của ơng trái với đa số các thầy thuốc trong cung nhưng ơng vẫn bảo lưu ý kiến
của mình  Già dặn kinh nghiệm, có bản lĩnh, có chính kiến.
III. TỔNG KẾT:

- Bút pháp kí sự đặc sắc: quan sát tỉ mỉ, ghi chép trung thực, tả cảnh sinh động, chọn được những chi tiết
sinh động có ý nghĩa sâu xa.
- Vẽ lên bức tranh sinh động, đầy tính hiện thực về cuộc sống xa hoa, quyền uy của chúa Trịnh. Qua đó,
bộc lộ thái độ coi thường danh lợi của tác giả.
4. Củng cố:
- Những nét chính về Lê Hữu Trác.
- Quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa.
Gv :
3
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
5. Dặn dò:
* Học bài cũ.
- Tìm hiểu thái độ của tác giả trước quang cảnh và cung cách sinh hoạt trong phủ chúa.
- Phẩm chất của người thầy thuốc Lê Hữu Trác qua việc bắt mạch và kê toa cho thế tử.
* Soạn bài mới: Về nhà soạn trước bài “TỪ NGƠN NGỮ CHUNG ĐẾN LỜI NĨI CÁ NHÂN”
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 1 Tiết : 3

TÊN BÀI HỌC : TiÕng viƯt: Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi c¸ nh©n
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1.Kiến thức : H×nh thµnh n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong lêi nãi c¸ nh©n, n¨ng lùc s¸ng t¹o cđa c¸ nh©n trªn c¬ së vËn dơng tõ
ng÷ và quy t¾c chung.
2.Kỹ năng :
3.Thái độ : Cã ý thøc t«n träng nh÷ng quy t¾c ng«n ng÷ chung cđa x· héi, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c ng«n ng÷ d©n téc.
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Gv :
4
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11

Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
I. Ng«n ng÷ - tµi s¶n chung cđa x· héi:
- Mn giao tiÕp hiĨu biÕt nhau, d©n téc, céng ®ång x· héi ph¶i cã mét ph¬ng
tiƯn chung, ®ã lµ ng«n ng÷.
- Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cđa céng ®ång ®ỵc thĨ hiƯn qua c¸c u tè, c¸c
quy t¾c chung. C¸c u tè vµ quy t¾c Êy ph¶i lµ cđa mäi ngêi trong céng ®ång
x· héi Êy míi t¹o ra sù thèng nhÊt. V× vËy, ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung.
- TÝnh chung trong ng«n ng÷ céng ®ång ®ỵc biĨu hiƯn qua c¸c u tè:
+ C¸c ©m vµ c¸c thanh (phơ ©m, nguyªn ©m, thanh)
+ C¸c tiÕng t¹o bëi c¸c ©m vµ thanh.
+ C¸c tõ, tiÕng cã nghÜa.
+ C¸c ng÷ cè ®Þnh (thµnh ng÷, qu¸n ng÷): thn vỵ thn chång, nãi to¹c
mãng heo, c« ®i ®óc l¹i
+ Ph¬ng thøc chun nghÜa tõ, chun tõ nghÜa gèc sang nghÜa kh¸c, cßn gäi
lµ ph¬ng thøc Èn dơ.
+ Quy t¾c cÊu t¹o c¸c lo¹i c©u (®¬n, ghÐp, phøc; têng tht, nghi vÊn, cÇu
khiÕn, c¶m th¸n)
II. Lêi nãi - s¶n phÈm cđa c¸ nh©n:
- Khi nãi hc viÕt mçi c¸ nh©n sư dơng ng«n ng÷ chung ®Ĩ t¹o ra lêi nãi ®¸p
øng yªu cÇu giao tiÕp. Lêi nãi c¸ nh©n lµ s¶n phÈm cđa mét ngêi nµo ®ã võa
cã u tè quy t¾c chung cđa ng«n ng÷, võa mang s¾c th¸i riªng, s¸ng t¹o cđa
c¸ nh©n.
- BiĨu hiƯn tÝnh riªng trong lêi nãi c¸ nh©n:
+ Giäng nãi c¸ nh©n
+ Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n

+ Sù chun ®ỉi, s¸ng t¹o khi sư dơng tõ ng÷ chung, quen thc.
+ ViƯc t¹o ra c¸c tõ míi.
+ ViƯc vËn dơng linh ho¹t, s¸ng t¹o quy t¾c chung, ph¬ng thøc chung.
=> biĨu hiƯn râ nhÊt trong lêi nãi c¸ nh©n lµ phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n cđa
nhµ v¨n. Ta gäi chung lµ phong c¸ch.
* Ghi nhí: SGK - T13
III. Lun tËp:
GV y/c HS ®äc SGK vµ hái:
- T¹i sao ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cđa
mét d©n téc, mét ®ång ®ång x· héi?
- TÝnh chung trong ng«n ng÷ cđa céng
®ång ®ỵc biĨu hiƯn b»ng nh÷ng u tè
nµo?
GV gäi mét vµi HS tr¶ lêi c©u hái. (GV
ph©n tÝch b»ng c¸c VD cơ thĨ)
HS ®äc SGK vµ tr¶ lêi:
- Em hiĨu thÕ nµo lµ lêi nãi c¸ nh©n?
- C¸i riªng trong lêi nãi c¸ nh©n ®ỵc biĨu
hiƯn ë nh÷ng ph¬ng diƯn nµo?
(GV tỉ chøc HS th¶o ln, lÊy VD)
- BiĨu hiƯn cơ thĨ vµ râ nhÊt cđa lêi nãi c¸
nh©n lµ ë nh÷ng ai?
HS ®äc SGK.
GV chia nhãm, giao viƯc cho HS th¶o ln
vµ lµm bµi tËp.
Gv :
5
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
LUYỆN TẬP :


THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 1 Tiết : 4

TÊN BÀI HỌC : Lµm v¨n: ViÕt bµi lµm v¨n sè 1
(nghÞ ln x· héi)
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
Gv :
6
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
)1 Kiến thức : - Cđng cè kiÕn thøc vỊ v¨n nghÞ ln ®· häc ë THCS vµ häc kú II cđa líp 10.
)2 Kỹ năng : - ViÕt ®ỵc bµi nghÞ ln x· héi cã néi dung s¸t víi thùc tÕ cc sèng vµ häc tËp cđa HS THPT.
)3 Thái độ :
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới : §äc trun TÊm C¸m, em suy nghÜ g× vỊ cc ®Êu tranh gi÷a c¸i thiƯn vµ c¸i ¸c, gi÷a ngêi tèt vµ kỴ xÊu trong
x· héi xa vµ nay?
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 2 Tiết : 5
TÊN BÀI HỌC : §äc v¨n: Tù t×nh II (Hå Xu©n H¬ng)

I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
Gv :
7
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11

)4 Kiến thức : C¶m nhËn ®ỵc t©m tr¹ng bn tđi, phÉn t tríc t×nh c¶nh Ðo le vµ kh¸t väng sèng, kh¸t väng h¹nh phóc cđa HXH.
)5 Kỹ năng : ThÊy ®ỵc tµi n¨ng nghƯ tht th¬ N«m cđa HXH: th¬ §êng lt viÕt b»ng TiÕng ViƯt, c¸ch dïgn tõ ng÷, h×nh ¶nh gi¶n
dÞ, giµu søc biĨu c¶m, t¸o b¹o mµ tinh tÕ.
)6 Thái độ :
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập, tun tËp th¬ HXH ®Ĩ giíi thiƯu víi HS.
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
I. T×m hiĨu chung:
1. Cc ®êi HXH:
- Sèng vµo kho¶ng ci thÕ kû thøc XVIII, ®Çu XIX.
- Quª qu¸n: Lµng Qnh §«i, hun Qnh Lu, tØnh NghƯ An.
- Xt th©n trong gia ®×nh trÝ thøc PK.
- Lµ ngêi cã tµi, cã s¾c, th«ng minh, ®i nhiỊu, giao du réng.
- Cc ®êi gỈp nhiỊu tr¾c trë trong t×nh duyªn.
2. Sù nghiƯp s¸ng t¸c:
- TËp th¬: Lu h¬ng ký viÕt b»ng c¶ ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m.; ®ỵc Xu©n DiƯu mƯnh danh
lµ Bµ Chóa th¬ N«m.
* Néi dung:
+ §Ị cao vỴ ®Đp ngêi phơ n÷, c¶m th«ng vµ ®ågn t×nh víi nh÷ng kh¸t kh¸t khao, h¹nh
phóc cđa hä.
+ Phª ph¸n vµ ph¶n kh¸ng giai cÊp thèng trÞ.
* NghƯ tht: ng«n ng÷ nghƯ tht ®a d¹ng mang phong c¸ch riªng: b×nh dÞ, trong
s¸ng, giµu gi¸ trÞ biĨu c¶m vµ mµu s¾c d©n gian.

3. §äc vµ chó thÝch bµi th¬:
II. §äc - hiĨu v¨n b¶n:
1. Chđ ®Ị:
Bµi th¬ béc lé t©m tr¹ng nhµ th¬: ®au xãt vỊ c¶nh ngé vµ th©n phËn cđa m×nh khi ti
HS ®äc tiĨu dÉn SGK vµ tr×nh bµy
nh÷ng hiĨu biÕt vỊ t¸c gi¶ vµ sù
nghiƯp s¸ng t¸c cđa XH?
Gv kĨ thªm mét sè c©u chun vỊ
cc ®êi vµ t¸c phÈm cđa n÷ sÜ.
HS ®äc vµ xem chó thÝch.
GV yªu cÇu HS nªu chđ ®Ị.
Ph©n tÝch theo bè cơc ®Ị, thùc,
Gv :
8
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
xu©n cø l¹nh lïng tr«i qua.
2. Ph©n tÝch:
a. Hai c©u ®Ị:
- Thêi gian: ®ªm khuya -> thêi gian ®Ỉc biƯt.
- Kh«ng gian: v¾ng lỈng (tiÕng trèng canh)
- Con ngêi: c« ®éc, nhá bÐ, suy ngÉm vỊ cc ®êi.
+ Tr¬: tr¬ träi, lỴ loi
+ C¸i hång nhan: chua xãt, rỴ róng
+ Hång nhan >< níc non (con ngêi- HXH >< XHPK)-> sù c« ®¬n tut ®èi.
=> bøc tranh ®ªm khuya v¾ng lỈng, mét con ngêi c« ®éc ngÉm nghÜ cc ®êi m×nh.
C©u th¬ thø 2 víi biƯn ph¸p ®¶o ng÷ cµng lµm t¨ng thªm sù c« ®¬n Êy.
b. Hai c©u thùc:
- C©u 3: thi nh©n ng rỵu nh÷ng mong sÇu bn sÏ hÕt. Nhng say råi l¹i tØnh, tØnh l¹i
thÊy c« ®¬n, cay ®¾ng.
- C©u 4: + Tr¨ng xÕ: tr¨ng ®ang tµn

+ Tr¨ng khut: kh«ng trän vĐn
=> gỵi sù dë dang, mn mµng cđa cc ®êi: ti xu©n ®· sang dèc bªn kia cđa cc
®êi nhng h¹nh phóc vÉn cßn hao khut.
c. Hai c©u ln:
- Bøc tranh t¶ c¶nh: + Tõ ng÷: ®©m to¹c, xiªn ngang -> tõ gỵi h×nh g©y Ên tỵng m¹nh.
+ NT: ®¶o ng÷.
-> c¶nh vËt sinh ®éng ®Çy søc sèng.
- Bøc tranh t¶ t×nh: dï ®ang bn ch¸n nhng Xu©n Hong vÉn nh×n c¶nh vËt b»ng con
m¾t yªu ®êi, ®· kh¼ng ®Þnh b¶n lÜnh vµ c¸ tÝnh m¹nh mÏ, sù ph¶n kh¸ng qut liƯt
cđa nhµ th¬ chèng l¹i x· héi.
d. Hai c©u kÕt:
- C©u 7: + Ng¸n: ch¸n ng¸n, thë dµi.
+ Xu©n: mïa xu©n ®i l¹i ®Õn; ti xu©n ®i kh«ng trë l¹i.
+ L¹i: l¹i (1- thªm mét lÇn n÷a); l¹i (2- sù trë l¹i - ®éng tõ)
=> béc lé trùc tiÕp t×nh c¶m cđa nhµ th¬: ch¸n ng¸n v× ti trỴ tµn phai mµ h¹nh phóc,
t×nh yªu vÉn cha ®Õn.
- C©u 8: + M¶nh t×nh: nhá bÐ, cơ thĨ.
+ San sỴ: chia cho ngêi kh¸c
+ TÝ con con: Ýt ái
=> h×nh ¶nh n÷ sÜ XH khao kh¸t t×nh yªu, n¸o nøc ®ãn chê t×nh yªu lµ thÕ song ci
cïng c¸i nhËn ®ỵc thËt lµ Ýt ái, chØ lµ “mét m¶nh t×nh” l¹i cßn bÞ “san sỴ” ®Õn møc chØ
cßn l¹i “tÝ con con”.
III. Tỉng kÕt:
*Ghi nhí: SGK
ln, kÕt.
GV híng dÉn HS tr¶ lêi, th¶o ln
c¸c c©u hái:
- Thêi gian, kh«ng gian vµ con ngêi
hiƯn lªn trong hai c©u ®Ị ntn?
- H×nh ¶nh thi nh©n hiƯn lªn ntn?

T©m sù cu¶ thi nh©n lµ g×?
- Hai c©u ln lµ bøc tranh t¶ c¶nh,
t¶ t×nh ntn?
- T×nh c¶m, h×nh ¶nh thi nh©n hiƯn
lªn ntn qua hai c©u kÕt?
HS ®äc ghi nhí SGK
Gv :
9
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
IV. Cđng cè
+ Bµi th¬ nãi lªn bi kÞch vµ kh¸t väng sèng, kh¸t väng h¹nh phóc cđa HXH; ý nghÜa nh©n v¨n cđa bµi th¬: trong bn tđi ng êi phơ n÷ vÉn g¾ng vỵt
lªn trªn sè phËn,
+ NT: Sư dơng ng«n ng÷ thn viƯt, giäng ®iƯu ngËm ngïi ai o¸n, h×nh ¶nh giµu søc gỵi c¶m( tr¨ng khut, rªu xiªn ngang, ®¸ ®©m to¹c ), tõ ng÷
gi¶n dÞ, ®Ỉc s¾c( tr¬, xiªn ng©ng, ®©m to¹c, con con )
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 2 Tiết : 6
TÊN BÀI HỌC : §äc v¨n: C©u c¸ mïa thu (Thu ®iÕu) - Ngun Khun
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1) Kiến thức : - C¶m nhËn ®ỵc vỴ ®Đp cđa c¶nh thu ®iĨn h×nh cho lµng c¶nh VN vïng ®ång b»ng B¾c Bé.
2)Kỹ năng : ThÊy ®ỵc tµi n¨ng th¬ N«m Ngun Khun víi bót ph¸p nghƯ tht t¶ c¶nh, t¶ t×nh, nghƯ tht gieo vÇn, sư dơng tõ
ng÷.
3)Thái độ : VỴ ®Đp t©m hån thi nh©n: tÊm lßng yªu thiªn nhiªn, quª h¬ng, ®Êt níc, t©m tr¹ng thêi thÕ.
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
Gv :
10
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11

1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
I. T×m hiĨu chung:
1. Cc ®êi vµ sù nghiƯp th¬ v¨n cđa Ngun Khun:
- Sinh n¨m 1835, mÊt 1909. Lóc nhá tªn lµ Th¾ng, häc giái, th«ng minh. Sinh ra t¹i
quª ngo¹i ë hun ý Yªn, tØnh Nam §Þnh. Lín lªn NK vỊ quª néi: x· Yªn §ỉ, hun
B×nh Lơc, tØnh Hµ Nam.
- Gia ®×nh NK cã trun thèng Nho häc nhng cơ th©n sinh ra NK kh«ng ®ç ®¹t chØ ë
nhµ d¹y häc. NK ®ç ®Çu c¶ 3 kú thi: H¬ng, Héi, §×nh, ngêi ta gäi cơ lµ Tam Nguyªn
Yªn §ỉ.
- NK lµm quan 14 n¨m, n¨m 1884, c¸o quan vỊ lµng d¹y häc. ¤ng lµ ngêi cã tµi
n¨ng, cèt c¸ch thanh cao; lu«n chia sỴ, ®ång c¶m víi ngêi d©n ë quª h¬ng vµ cã tÊm
lßng yªu níc thÇm kÝn, kiªn qut kh«ng hỵp t¸c víi chÝnh qun thùc d©n Ph¸p.
- S¸ng t¸c cđa NK gåm c¶ ch÷ H¸n vµ N«m. HiƯn cßn 800 bµi gåm th¬, v¨n, c©u ®èi
nhng chđ u lµ th¬. Th¬ NK thĨ hiƯn t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc, gia ®×nh, b¹n bÌ,
ph¶n ¸nh cc sèng thn hËu, chÊt ph¸c, nghÌo khỉ cđa nh©n d©n. §ång thêi bµy
tá th¸i ®é ch©m biÕm, ®¶ kÝch tÇng líp thèng trÞ, bän thùc d©n vµ tay sai PK.
- §ãng gãp nỉi bËt cđa NK lµ m¶ng th¬ viÕt vỊ lµng quª, th¬ trµo phóng vµ ng«n ng÷
th¬ N«m.
2. V¨n b¶n:
a. VÞ trÝ vµ ®Ị tµi:
- Thu ®iÕu n»m trong chïm th¬ thu (ba bµi). C¶ 3 bµi ®Ịu cã chung mét ®Ị tµi (thu
vÞnh, thu ®iÕu, thu Èm)
- ViÕt vỊ mïa thu lµ ®Ì tµi quen thc cđa th¬ ca ph¬ng §«ng nhng mçi thi nh©n ®Ịu
cã c¸ch riªng cđa m×nh. Víi NK, lµng c¶nh VN nhÊt lµ ®ång b»ng B¾c Bé hiƯn lªn
trong chïm th¬ thu rÊt râ. Tiªu biĨu nhÊt lµ thu ®iÕu.
b. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:
- Cã ngêi cho chïm th¬ thu NK viÕt tríc khi c¸o quan vỊ quª, nh÷ng dùa vµo ý th¬, cã

thĨ thÊy lµ viÕt sau:
- NghÜ ra l¹i thĐn víi «ng §µo (thu vÞnh)
- Tùa gèi «m cÇn l©u ch¼ng ®ỵc (thu ®iÕu)
- M¾t l·o kh«ng vÇy còng ®á hoe (thu Èm)
c. §äc vµ chó thÝch:
II. §äc - hiĨu v¨n b¶n:
1. C¶nh thu:
- §iĨm nh×n cđa nhµ th¬ tõ ao thu l¹nh lÏo. ®so lµ ®Ỉc ®iĨm cđa vïng quª B×nh Lơc,
HS ®äc tiĨu dÉn vµ cho biÕt nh÷ng
nÐt kh¸i qu¸t vỊ cc ®êi vµ sù
nghiƯp th¬ v¨n cđa NK?
GV giíi thiƯu víi HS vÞ trÝ, ®Ị tµi,
hoµn c¶nh s¸ng t¸c cđa bµi th¬.
HS ®äc vµ xem chó thÝch SGK.
GV giíi thiƯu c¸ch ®äc hiĨu: theo
chđ ®Ị.
GV hái:
- §iĨm nh×n cđa nhµ th¬ ë ®©u?
Gv :
11
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Hµ Nam, vïng ®«ng chiªm tròng nªn l¾m ao, nhiỊu ao thun c©u trë nªn bÐ nhá. Tõ
®iĨm nh×n Êy, nhµ th¬ quan s¸t vµ ghi l¹i:
+ Sãng biÕc gỵn rÊt nhĐ
+ Mét chiÕc l¸ vµng rơng theo giã khÏ khµng
+ Nh×n lªn trêi thÊy trêi thu xanh cao, m©y l¬ lưng
+ C¸c lèi ®i vµo lµng tróc, tre xung quanh bê.
- Nhµ th¬ ®· rÊt tinh tÕ ph¸t hiƯn ra nh÷ng ®iĨm ®Ỉc s¾c cđa lµng quª VN:
+ §ã lµ mµu s¾c cđa mïa thu:mµu xanh (xanh sãng- sãng biÕc; xanh tre- ngâ tróc
quanh co; xanh trêi - tÇng m©y l¬ lưng trêi xanh ng¾t); cã mét mµu vµng ®©m ngang

cđa chiÕc l¸ rơng (l¸ vµng tríc giã khÏ ®a vÌo)
+ §ã lµ ©m thanh tÜnh lỈng: giã khÏ khµng thỉi nhĐ nªn " sãng biÕc theo lµn h¬i gỵn
tÝ"; "l¸ vµng tríc giã khÏ ®a vÌo", trong lµng "kh¸ch v¾ng teo"; tiÕng c¸ ®íp måi cµng
t¨ng thªm sù tÜnh tỈng. ¢m thanh ®ỵc dỈc t¶ qua tõ ng÷: gỵn tÝ, khÏ ®a vÌo, kh¸ch
v¾ng teo.
=>C¶nh thu hiƯn lªn mang ®Ỉc ®iĨm cđa n«gn th«n ®ång b»ng nhng rÊt tÜnh lỈng.
2. T©m sù cđa nhµ th¬: (2 c©u ci)
- Nãi chun c©u c¸ nhng thùc ra kh«ng chđ ý viƯc c©u c¸,nãi c©u c¸ thùc ra lµ ®Ĩ
®ãn nhËn trêi thu, c¶nh thu vµo câi lßng.
- Câi lßng nhµ th¬ yªn tÜnh, v¾ng lỈng ®Ĩ c¶m nhËn sù vËt dï chØ lµ nh÷ng ©m thanh
nhá nhoi nhng g©y Ên tỵng m¹nh mÏ, bëi t©m c¶nh ®ang trong sù tÜnh lỈng tut ®èi.
- T©m c¶nh ®ã cã thĨ lµ mét nçi c« qu¹nh , n khóc trong t©m hån nhµ th¬: suy nghÜ
vỊ ®Êt níc, nh©n d©n; nçi bn vỊ b¶n th©n cđa mét trÝ thøc Nho häc. (ViƯc tèng t¸ng
l¨ng nh¨ng qua qt/ Cóng cho thÇy mét Ýt rỵu be/ §Ị vµo mÊy ch÷ trong bia/ R»ng
quan nhµ Ngun c¸o vỊ ®· l©u).
=> ®ã lµ tÊm lßng thiÕt tha g¾n bã víi quª h¬ng lµng c¶nh VN, mét tÊm lßng yªu níc
thÇm kÝn, s©u s¾c vµ m·nh liƯt nhng gỵi bn.
III. Tỉng kÕt:
* Ghi nhí: SGK
C¶nh thu ®ỵc miªu t¶ qua nh÷ng chi
tiÕt nµo?
- Em cã nhËn xÐt g× vỊ c¸ch miªu t¶
nµy?
- §»ng sau bøc tranh thu lµ t©m
tr¹ng ntn?
(GV gi¶ng, nãi râ v× sao NK l¹i cã
t©m sù bn)
HS ®äc ghi nhí SGK
IV. Cđng cè:
- Vµi nÐt vỊ t¸c gi¶ vµ s¸ng t¸c th¬ v¨n cđa NK

- C¶nh thu, t×nh thu trong “C©u c¸ mïa thu”
V. HDH¥N:
- Häc thc bµi th¬
- Ph©n tÝch bµi th¬ vµ t×m ®äc th¬ v¨n NK
Gv :
12
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 2 Tiết : 7

TÊN BÀI HỌC : PHÂN TÍCH ĐỀ, LẬP DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
)7 Kiến thức :
)8 Kỹ năng :
)9 Thái độ :
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
GV: Ph©n nhãm cho HSTL&PB
Mçi nhãm lµm mét c©u hái theo SGK Tr 23.
(?) Anh (chÞ) h·y tr¶ lêi theo c©u hái trong SGK tr 23?
HS§&TL:
HSPB: C©u1: ®Ị 1 cã ®Þnh híng cơ thĨ, ®Ị 2, 3 lµ ®Ị më ®ßi hái ngêi viÕt ph¶i tù x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu.

HSPB: VÊn ®Ị cÇn nghi ln cđa mçi ®Ị lµ:
+ ViƯc chn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi.
+ T©m sù cđa Hå Xu©n H¬ng trong bµi tù t×nh.
+ VỴ ®Đp cđa bµi th¬ thu.
HSPB: Ph¹m vi bµi viÕt, dÉn chøng
+ Sư dơng thao t¸c lËp ln, b×nh ln, gi¶i thÝch , chøng minh, dïng dÉn chøng thùc tÕ lµ chđ u.
I. ph©n tÝch ®Ị:
1. ph©n tÝch ®Ị:
* Ph©n tÝch ®Ị v¨n lµ chØ ra nh÷ng yªu cÇu vỊ néi dung,
thao t¸c chÝnh vµ ph¹m vi dÉn chøng cđa ®Ị.
Gv :
13
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
+ Sư dơng thao t¸c ph©n tÝch kÕt hỵp víi nªu c¶m nghÜ, dÉn chøng th¬ HXH lµ chđ u…
(?) Ph©n tÝch ®Ị cã nh÷ng yªu cÇu g×?
- Ph¶i tiÕn hµnh 3 thao t¸c:
+ §äc kÜ ®Ị
+ G¹ch ch©n nh÷ng tõ quan träng( nh÷ng tõ chøa ®ùng ý cđa ®Ị)
+ Ng¨n vÕ( nÕu cã).Ng¨n vÕ ®Ị ra khi cã cỈp quan hƯ tõ.
- VD: Tuy cßn h¹n chÕ bëi ý thøc hƯ phong kiÕn nhng “V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Gic” lµ tiÕng khãc cao c¶, béc lé
tÊm lßng yªu níc, th¬ng d©n.
+ VÕ 1: tr×nh bµy vµi nÐt
+ VÕ 2: ý chÝnh
(?) Yªu cÇu HS tr¶ lêi 3 c©u hái SGK/23?
- C©u 1: §Ị 1 thc d¹ng ®Ị cã ®Þnh híng cơ thĨ, nªu râ yªu cÇu vỊ néi dung, giíi h¹n dÉn chøng. §Ị 2,3 lµ ®Ị
më: chØ yªu cÇu bµn vỊ t©m sù cđa HXH trong bµi “Tù t×nh”, cßn l¹i ngêi viÕt ph¶i tù t×m xem t©m sù ®ã lµ g×?
diƠn biÕn ra sao, ®ỵc biĨu hiƯn nh thÕ nµo
- VD ®Ị sè 3 “Thu ®iÕu”(NK)
§©y lµ ®Ị kh«ng cã ®Þnh híng. VËy ta ph¶i x¸c ®Þnh râ néi dung cđa ®Ị gåm nh÷ng v/® nµo cho phï hỵp:

+ Bøc tranh thu ë lµng quª VN, nhÊt lµ ë §BBB
+ TÊm lßng g¾n bã víi quª h¬ng, ®Êt níc
+ Mét nçi bn thÇm lỈng
→ Thao t¸c chÝnh lµ ph©n tÝch, chøng minh
(?)ThÕ nµo lµ lËp dµn ý ? Anh (chÞ) h·y nªu nh÷ng yªu cÇu trong viƯc lËp dµn ý ?
+ Huy ®éng vèn hiĨu biÕt vỊ cc sèng, vỊ v¨n häc ®Ĩ cã ®ỵc nh÷ng ý cơ thĨ.
+ KÕt hỵp víi nh÷ng thao t¸c cđa v¨n nghÞ ln ®Ĩ tr×nh bµy c¸c ý theo mét trËt tù logic vµ thµnh nh÷ng ln
®iĨm, ln cø, ln chøng.
(?) ThÕ nµo lµ ln ®iĨm ? c¸ch x¸c ®Þnh ln ®iĨm gióp ngêi viÕt thn lỵi nh thÕ nµo trong qu¸ tr×nh
viÕt bµi ?
VÝ dơ: ë ®Ị 1, ta thÊy cã ba ln ®iĨm:
+ Ngêi viƯt nam cã nhiỊu ®iĨm m¹nh…
+ Ngêi ViƯt Nam còng kh«ng Ýt ®iĨm u…
+ CÇn ph¸t huy ®iĨm m¹nh vµ kh¾c phơc ®iĨm u ®Ĩ chn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ XXI.
(?) ThÕ nµo lµ ln cø ? X¸c ®Þnh ln cø cho ®Ị v¨n 1 trong SGK Tr 23 ?
+ Sư dơng thao t¸c lËp ln b×nh ln ; gi¶i thÝch; chøng minh ®Ĩ lµm râ c¸c ln ®iĨm (®· nªu trªn)
+ Dïng c¸c dÉn chøng trong thùc tÕ XH lµ chđ u.
(?) Cho HS ®äc phÇn ghi nhí trong SGK Tr 24.
2. Yªu cÇu ph©n tÝch ®Ị:
- Cã 3 thao t¸c:
+ §äc kÜ ®Ị
+ G¹ch ch©n tõ quan träng
+ Ng¨n vÕ( nÕu cã)
- Ph¶i x® ®ỵc ®©y lµ ®Ị cã ®Þnh híng cơ thĨ hay ®Ị më
réng
* Ghi nhí 1/ 24
II. LËp dµn ý
1. Kh¸i niƯm
- LËp dµn ý lµ s¾p xÕp c¸c ý theo tr×nh tù l«gic. LËp dµn ý
gióp ngêi viÕt kh«ng bá sãt nh÷ng ý quan träng, ®ång thêi

lo¹i bá ®ỵc nh÷ng ý kh«ng cµn thiÕt. LËp dµn ý tèt cã thĨ
vݪt dƠ dµng h¬n, nhanh vµ hay h¬n.
2. Yªu cÇu cđa viƯc lËp dµn ý lµ:
a. X¸c lËp ln ®iĨm:
- Ln ®iĨm lµ ý thĨ hiƯn quan ®iĨm, t tëng trong bµi nghÞ
ln (ý c¬ b¶n lµm râ ln ®Ị cđa t¸c phÈm).
b. X¸c ®Þnh ln cø.
- Ln cø lµ c¸c lÝ lÏ (nh÷ng nhËn xÐt ®¸nh gi¸ cã c¬ së,
®· ®ỵc thõa nhËn mµ ngêi viÕt vËn dơng) vµ c¸c dÉn
chøng (t liƯu trong ®êi sèng thùc tÕ hc trong v¨n häc)
lµm c¬ së thut minh cho ln ®iĨm.
c. S¾p xÕp ln ®iĨm, ln cø.
Bè cơc râ rµng (3 phÇn), c¸ch lËp ln chỈt chÏ
* Ghi nhí/ 24
IIi, Lun tËp
Gv :
14
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
a. Ph©n tÝch ®Ị: §©y lµ d¹ng ®Ị ®Þnh híng râ néi dung nghÞ ln.
b. Yªu cÇu vỊ néi dung:
+ Bøc tranh cơ thĨ sinh ®éng vỊ cc sèng xa hoa nhng thiÕu sinh khÝ cđa nh÷ng ngêi trong phđ chóa, tiªu biĨu
lµ thÕ tư TrÞnh C¸n.
+ Th¸i ®é phª ph¸n nhĐ nhµng mµ thÊm thÝa còng nh dù c¶m vỊ sù suy tµn ®ang tíi gÇn cđa triỊu Lª – TrÞnh
thÕ kØ XVIII.
c. Yªu cÇu vỊ ph¬ng ph¸p: Sư dơng thao t¸c lËp ln ph©n tÝch kÕt hỵp víi nªu c¶m nghÜ.
HSTL&PB : Cã thĨ c¨n cø vµo gỵi ý ®ã ®Ĩ lËp dµn ý.
1. §Ị 1: SGK Tr 24
2. §Ị 2: SGK Tr 24.
HSTL&PB: Theo SGV Tr 30.

IV. Cđng cè:
- BiÕt c¸ch ph©n tÝch ®Ị,
- LËp dµn ý bµi v¨n nghÞ ln
- ¸p dơng vµo bµi v¨n tù ln cđa m×nh.
V. HDH¥N:
- Häc bµi vµ lµm bt 1, 2, 3 SBTNV
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 2 Tiết : 8

TÊN BÀI HỌC : THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. N¾m ®ỵc mơc ®Ých yªu cÇu cđa thao t¸c lËp ln ph©n tÝch.
2. BiÕt c¸ch ph©n tÝch mét vÊn ®Ị chÝnh trÞ, x· héi hc v¨n häc.
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
Gv :
15
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
GV: XÐt vÝ dơ trong SGK Tr 25. Cho c¸c em lÇn lỵt tr¶ lêi theo c¸c ý sau:
(?)ý c¬ b¶n cđa ®o¹n trÝch ?
+ ý c¬ b¶n: Sù v« liªm sØ, tµn nhÉn , lõa läc cđa SK.
(?) B¶n chÊt cđa SK ®ỵc ph©n tÝch ë khÝa c¹nh nµo ?

+ t¸c gi¶ ®· ph©n tÝch c¸c khÝa c¹nh: SK vê lµm nhµ nho, hiƯp kh¸ch; SK vê yªu ®Ĩ kiÕm ch¸c, ®¸nh lõa con g¸i;
SK lõa KiỊu, mỈc KiỊu bÞ ®¸nh ®Ëp cßn h¾n bá trèn; SK cßn dÉn mỈt mo ®Õn m¾ng vµ toan ®¸nh KiỊu
(?) Ỹu tè ph©n tÝch vµ tỉng hỵp trong ®o¹n v¨n ®ỵc kÕt hỵp nh thÕ nµo ?
+ Gåm c¸c ®o¹n: “ C¸i trß bÞp xong lµ…nỉi tiÕng b¹c t×nh”; “ Trong c¸c nghỊ…tåi tµn nh SK”. Sau khi ®· ph©n tÝch
cơ thĨ t¸c gi¶ kh¸i qu¸t thµnh v/® mang tÝnh chÊt cđa XH “ Nã lµ c¸i møc cao nhÊt cđa t×nh h×nh ®åi b¹i trong x·
héi nµy”
(?) Anh (chÞ) h·y cho biÕt thÕ nµo lµ lËp ln ph©n tÝch ?
(?) Mơc ®Ých cđa thao t¸c lËp ln ph©n tÝch ?
+ ThÊy ®ỵc b¶n chÊt, mèi quan hƯ, gi¸ trÞ cđa ®èi tỵng ph©n tÝch.
+ Nhê ph©n tÝch ngêi ta cßn ph¸t hiƯn ra m©u thn hay ®ång nhÊt cđa sù viƯc, sù vËt, gi÷a lêi nãi vµ viƯc lµm,
gi÷a h×nh thøc vµ néi dung, gi÷a ngoµi vµ trong…
(?) LËp ln ph©n tÝch cã nh÷ng yªu cÇu nh thÕ nµo?
GV: Chia líp thµnh hai nhãm, mçi nhãm lµm mét VÝ dơ trong SGK Tr 26. Tr¶ lêi theo yªu cÇu SGK Tr 27.
(?) Anh (chÞ) h·y chØ ra c¸ch ph©n chia ®èi tỵng trong hai ®o¹n trÝch SGK Tr 27, chØ ra mèi quan hƯ gi÷a
ph©n tÝch vµ tỉng hỵp cđa c¸c ®o¹n v¨n ®ã ?
*T¸c gi¶ ®· ph©n chia ®èi tỵng ( thÕ lùc ®ång tiỊn) thµnh tõng phÇn cơ thĨ;
+ T¸c dơng tèt cđa ®ång tiỊn…
+ T¸c h¹i cđa ®ång tiỊn….
+ §ång tiỊn c¬ hå ®· trë thµnh thÕ lùc v¹n n¨ng…
+ Tµi t×nh hiÕu h¹nh nh KiỊu còng chØ lµ mét mãn hµng…
+ Ngay KiỊu n÷a, c¸i viƯc d¹i dét…
* T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch theo quan hƯ ngyªn nh©n – kÕt qu¶.
+ Bïng nỉ d©n sè (nguyªn nh©n)

¶nh hëng rÊt nhiỊu ®Õn ®êi sèng con ngêi (kÕt qu¶).
+ ThiÕu l¬ng thùc
I. Mơc ®Ých, yªu cÇu cđa thao t¸c lËp ln ph©n
tÝch.
1,ThÕ nµo lµ lËp ln ph©n tÝch ?
→ LËp ln ph©n tÝch lµ chia nhá ®èi tỵng thµnh c¸c

u tè, bé phËn ®Ĩ xem xÐt råi kh¸i qu¸t ph¸t hiƯn b¶n
chÊt cđa ®èi tỵng.
2, Mơc ®Ých cđa ph©n tÝch:
3. Yªu cÇu cđa ph©n tÝch:
- Ph©n tÝch cơ thĨ bao giê còng g¾n víi tỉng hỵp vµ
kh¸i qu¸t
- Ph©n tÝch bao giê còng ph¶i kÕt hỵp gi÷a néi dung vµ
h×nh thøc
II. C¸ch ph©n tÝch.
1, §o¹n v¨n 1:
*T¸c gi¶ ®· ph©n chia ®èi tỵng
thµnh tõng phÇn cơ thĨ.
⇒ C¸ch lËp ln cđa Hoµi Thanh lµ ph©n tÝch - tỉng
hỵp n tÝch theo quan hƯ ngyªn – ph©n tÝch.
2, §o¹n v¨n 2:
* t¸c gi¶ ®· ph© nh©n – kÕt qu¶.
Gv :
16
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
+ suy dinh dìng, suy tho¸i gièng nßi.
+ ThiÕu viƯc lµm

thÊt nghiƯp.
GV: Cho HS ®äc phÇn ghi nhí trong SGK Tr 27.
GV: Cho HS lµm bµi 1 phÇn Lun tËp SGK tr 28 t¹i líp.
A, T¸c gi¶ ®· sư dơng quan hƯ néi bé cđa ®«Ý tỵng (diƠn biÕn, c¸c cung bËc t©m tr¹ng cđa Th KiỊu: ®au xãt
qn quanh vµ hoµn toµn bÕ t¾c).
B, Quan hƯ gi÷a ®èi tỵng nµy víi c¸c ®èi tỵng kh¸c cã liªn quan: Bµi th¬ Lêi kÜ n÷ cđa Xu©n DiƯu víi bµi Tú Bµ
Hµnh cđa B¹ch C DÞ.

(?)Ph©n tÝch vỴ ®Đp cđa ng«n ng÷ nghƯ tht trong bµi “Tù t×nh“ cđa HXH?
- Sd tõ ng÷, h×nh ¶nh giµu c¶m xóc: v¨ng v¼ng, tr¬ c¸i hång nhan, xiªn ngang, ®©m to¹c, tÝ, con con.
- Sd nh÷ng tõ ng÷ tr¸i nghÜa: say/ tØnh, khut/ trßn, ®i/ l¹i.
- LỈp tõ ng÷: xu©n; phÐp t¨ng tiÕn: san sỴ/ tÝ/ con con.
- phÐp ®¶o trËt tù có ph¸p trong c©u 5,6

D©n sè cµng gia t¨ng th× chÊt lỵng cc sèng cµng
gi¶m.
* Ghi nhí sgk/ 27
III. Lun tËp
1, Bµi 1/ 28.
A, T¸c gi¶ ®· sư dơng quan hƯ néi bé cđa ®«Ý tỵng
B, Quan hƯ gi÷a ®èi tỵng nµy víi c¸c ®èi tỵng kh¸c cã
liªn quan
2. Bµi 2/28
IV. Cđng cè:
(?) Yªu cÇu häc sinh ®äc l¹ phÇn ghi nhí
V. HDH¥N:
- Lµm BT1,2/ SBTNVI
Gv :
17
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11

THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 2 Tiết : 9

TÊN BÀI HỌC : THƯƠNG V Trần Tếù Xương
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. C¶m nhËn ®ỵc sù ®¶m ®ang, vÊt v¶ cđa bµ Tó trong cc mu sinh cïng víi t×nh c¶m th¬ng yªu q träng cđa Tó X¬ng víi vỵ.
2.ThÊy ®ỵc thµnh c«ng nghƯ tht cđa bµi th¬: sư dơng TiÕng ViƯt gi¶n dÞ, tù nhiªn, giµu søc biĨu c¶m. VËn dơng u tè VHDG trong th¬.

II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, bài tập
2. Chuẩn bò của học sinh : Học bài cũ, đọc trước sách GK và làm theo hướng dẫn.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Kết hợp các hình thức : đọc diễn cảm, gợi ý, nghi vấn, diễn giảng.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ :
3. Giới thiệu bài học mới :
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
GV: Gäi HS ®äc tiĨu dÉn SGK Tr 29.
(?) Em cho biÕt phÇn tiĨu dÉn tr×nh bµy néi dung g× ?
HS§TL&PB:
- TrÇn TÕ X¬ng (10/08/1870 – 20/ th¸ng giªng 1907), thêng gäi Tó X¬ng, quª ë lµng VÞ
Xuyªn, MÜ Léc, Nam §Þnh (nay thc phêng VÞ Hoµng, thµnh phè Nam §Þnh). ¤ng sinh ra
trong mét gia ®×nh nho häc l©u ®êi, ®«ng anh em (6 anh em, Tó x¬ng lµ c¶).
- 15 ti ®i thi, ®ç Tó tµi tõ n¨m 24 ti, sau thi cư nh©n 8 lÇn ®Ịu kh«ng ®ç.(nguyªn nh©n:
tÝnh phãng kho¸ng, quan trêng dèt, thi b»ng tiỊn…)
- Vỵ lµ bµ Ph¹m ThÞ MÉn, quª B×nh Giang-H¶i D¬ng. Bµ xt th©n tõ gia ®×nh cùu nho, lµ ng-
êi mĐ hiỊn, vỵ th¶o. Bµ ë go¸ 25 nu«i d¹y con kh«n lín.
I. T×m hiĨu chung
1. T¸c gi¶
- TrÇn TÕ X¬ng (1870 - 1907) quª ë lµng VÞ Xuyªn,
MÜ Léc, Nam §Þnh (nay thc phêng VÞ Hoµng,
thµnh phè Nam §Þnh).
- ¤ng sinh ra trong mét gia ®×nh nho häc l©u ®êi,
®«ng anh em
- 15 ti ®i thi, ®ç Tó tµi tõ n¨m 24 ti, sau thi cư
nh©n 8 lÇn ®Ịu kh«ng ®ç
- Vỵ lµ bµ Ph¹m ThÞ MÉn, quª B×nh Giang-H¶i D-

Gv :
18
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
- Tó X¬ng cã 8 ngêi con, 6 trai: U«ng, B¸i, Bét, Bµnh, V¨n Minh, V¨n L·ng vµ hai ngêi con
g¸i.
(?) Dùa vµo SGK, Anh (chÞ) h·y cho biÕt vµi nÐt vỊ t¸c phÈm cđa Tó X¬ng ?
- Lµ nhµ th¬ tr÷ t×nh, trµo phóng cđa níc ta ci thÕ kØ 19 ®Çu thÕ kØ 20, nhµ th¬ cđa thµnh
Nam.
- ViÕt vỊ ngêi vỵ lµ mét ®Ị tµi míi mỴ. Trong th¬ ca trung ®¹i thêng rÊt hiÕm t¸c gi¶ gi¶ viÕt
vỊ ®Ị tµi nµy. Nhng Tó X¬ng ®· dµnh cho vỵ m×nh mét vÞ trÝ trang träng trong th¬ «ng. Bëi v×
víi ngêi vỵ «ng rÊt hiĨu sù vÊt v¶, tru©n chuyªn mµ vỵ «ng ph¶i chÞu.
(?) Bè cơc, thĨ lo¹i cđa bµi th¬ ?
- Bµi th¬ ®ỵc viÕt theo thĨ thÊt ng«n b¸t có N«m §êng lt.
Cã bè cơc 4/4 víi néi dung: + H×nh ¶nh Bµ Tó hiƯn lªn chÞu th¬ng chiơ khã, tÇn t¶o ®¶m
®ang.
(?) H×nh ¶nh Bµ Tó ®ỵc miªu t¶ qua nh÷ng h×nh ¶nh, tõ ng÷ nµo ?
(?) Th¸i ®é cđa t¸c gi¶ nh thÕ nµo trong c©u th¬ thø 2 ?
* G¸nh nỈng c¬m ¸o trªn vai bµ Tó: “Nu«i ®đ…” → ViƯc t¸ch “mét chång” lµ Tó X¬ng tù h¹
m×nh xng ngang hµng víi con, cha ®đ, h¹ h¬n n÷a, ®øng xng ci hµng → ¨n theo
(b¸m), ¨n kÐ víi lò con. T¸c gi¶ tù nhËn «ng lµ kỴ ¨n h¹i, b¸o c«. Bëi nu«i «ng khã h¬n nhiỊu
:¨n no, ng say, mỈc ®Đp…
(?) Anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vỊ cÊu tróc c©u 3/4 ?
§iªï ®ã mang l¹i hiƯu qu¶ g× trong viƯc biĨu ®¹t ý nghÜa ?
HSPB:
* Hai c©u th¬ ®èi nhau vµ dïng phÐp ®¶o ng÷: “LỈn léi…”
→ mét bªn lµ sù v¾ng vỴ, c«i cót c« ®¬n cđa th©n cß, bªn kia lµ c¶nh chen chóc, giµnh giùt,
mua tranh b¸n cíp, eo sÌo. Bµ Tó v× miÕng c¬m manh ¸o mµ ph¶i nhäc m×nh, liỊu lÜnh, mÌ
nheo, chen lÊn. Trong khi bµ vèn lµ con “nhµ dßng”, thÕ mµ giê ph¶i phong trÇn lÊm l¸p nh
ai…

(?) Anh (chÞ) h·y cho biÕt mét sè c©u ca dao cã h×nh ¶nh con cß ? H×nh Ènh ®ã hiƯn
¬ng. Bµ xt th©n tõ gia ®×nh cùu nho, lµ ngêi mĐ
hiỊn, vỵ th¶o
2. T¸c phÈm
- Tó X¬ng ®Ĩ l¹i kho¶ng 150 t¸c phÈm VH ®đ thĨ
lo¹i: v¨n tÕ, th¬ lt, lơc b¸t nhng chđ u lµ th¬.
Th¬ «ng ®i tõ ch÷ T©m to¶ ra hai nh¸nh: trµo
phóng vµ tr÷ t×nh.
II. §äc – hiĨu v¨n b¶n
1. H×nh ¶nh Bµ Tó.
* Hoµn c¶nh lao ®éng cđa bµ Tó: “ Quanh n¨m…
→ hÕt ngµy nay qua th¸ng kh¸c; mom s«ng…→ dƠ
lë, sơp
⇒ §ã lµ m«i trêng lao ®éng vÊt v¶, lu«n ph¶i ®èi
mỈt víi nguy hiĨm.
* G¸nh nỈng c¬m ¸o trªn vai bµ Tó: “Nu«i ®đ…”
* Hai c©u th¬ ®èi nhau vµ dïng phÐp ®¶o ng÷:
“LỈn léi…”
→ mét bªn lµ sù v¾ng vỴ, c«i cót c« ®¬n cđa th©n
cß, bªn kia lµ c¶nh chen chóc, giµnh giùt, mua
tranh b¸n cíp, eo sÌo.
Gv :
19
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
th©n cho ®iỊu g× ?
HSPB: H×nh ¶nh con cß trong ca dao ®ỵc t¸c gi¶ vËn dơng s¸ng t¹o nh»m lét t¶ c¶nh ®êi mu
sinh nhäc nh»n cđa ngêi n«ng d©n vµ ë ®©y lµ cđa Bµ Tó.
Ca dao: “Con cß lỈn léi…”; “ Con cß mµ ®i ¨n…”
Hc:

“Níc non lËn ®Ën mét m×nh
Th©n cß lªn th¸c xng ghỊnh bÊy nay.
Ai lµm cho bĨ kia ®Çy
Cho ao kia c¹n, cho gÇy cß con.”
(?) Anh (chÞ) h·y cho biÕt t¸c gi¶ ®· nhËp th©n vµo bµ Tó than thë giïm vỵ nh thÕ nµo
?
- “ Mét duyªn hai nỵ”: theo ®¹o PhËt vỵ chång cã duyªn nỵ tõ kiÕp tríc. CD cã c©u “ Chång
g× anh, vỵ g× t«i; Ch¼ng qua lµ c¸i nỵ ®êi ®Êy th«i”
- “¢u ®µnh phËn”: cói ®Çu cam chÞu
* T¸c gi¶ ®· vËn dơng c¶ kh¸i niƯm vµ c¸ch nãi d©n gian nh»m thỉ lé t©m tr¹ng giïm vỵ:
+ Duyªn th× Ýt, nỵ th× nhiỊu = yªn phËn.
+ Gi·i n¾ng dÇm ma → kh«ng chót kĨ c«ng.
→ ¢m hëng c©u th¬ nh tiÕng thë dµi vËt v·, d»n vỈt ®Çy cam chÞu. Ngêi vỵ kh«ng chØ vÊt v¶
®¶m ®ang mµ cßn hi sinh, nhÉn nhÞn ©m thÇm. §ã lµ c¸i ®øc trun thèng cđa ngêi phơ n÷
ViƯt Nam. TÊm lßng cđa t¸c gi¶ ®Õn ®©y kh«ng chØ th¬ng xãt mµ cßn lµ th¬ng c¶m, s©u h¬n,
thÊm thÝa h¬n.
(?) Anh (chÞ) h·y cho biÕt tiÕng chưi mµ t¸c gi¶ cÊt lªn nh»m ®èi tỵng nµo ?§iỊu ®ã
nãi lªn nh©n c¸ch g× ë «ng ?
* Bµi th¬ khÐp l¹i b»ng tiÕng chưi, sù rđa m¸t vỊ téi ¨n ë b¹c cđa chÝnh t¸c gi¶ víi ngêi vỵ,
c¸i téi lµm chång mµ “hê h÷ng còng nh kh«ng” ®Ĩ bµ Tó ph¶i chÞu tr¨m ngµn cay ®¾ng c¬
cùc.
* T¸c gi¶ còng chưi c¶ thãi ®êi b¹c bÏo ®Ĩu c¸ng, x« bå hçn lo¹n, m¹nh ai lÊy sèng, sèng
chÕt mỈc bay ®· khiÕn «ng cã tµi mµ v« dơng, khiÕn bµ Tó ®Çu t¾t mỈt tèi mµ vÉn ®ãi nghÌo,
⇒ ¤ng Tó ®· nhËn thøc ®ù¬c nçi vÊt v¶ vµ sù
®¶m ®ang, qu¸n xun cđa ngêi vỵ tÇn t¶o. §ã lµ
mét nhËn thøc vỊ nh©n c¸ch ë nh÷ng ngêi ®µn
«ng ®u¬ng thêi.
2, Th¸i ®é cđa nhµ th¬
- “ Mét duyªn hai nỵ”: theo ®¹o PhËt vỵ chång cã
duyªn nỵ tõ kiÕp tríc.

- “¢u ®µnh phËn”: cói ®Çu cam chÞu
- “ Thãi ®êi”: §/s tù nã ph¬i bµy ra nh÷ng g× xÊu xa
- “b¹c”: máng
→ ¢m hëng c©u th¬ nh tiÕng thë dµi vËt v·, d»n
vỈt ®Çy cam chÞu.
* Bµi th¬ khÐp l¹i b»ng tiÕng chưi, sù rđa m¸t vỊ
téi ¨n ë b¹c cđa chÝnh t¸c gi¶ víi ngêi vỵ,
* T¸c gi¶ còng chưi c¶ thãi ®êi b¹c bÏo ®Ĩu c¸ng,
x« bå hçn lo¹n,
Gv :
20
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung cÇn ®¹t
th¬ng chång con mµ ho¸ ra khỉ cùc, cã duyªn mµ kh«ng vui nỉi víi duyªn.
*¤ng Tó mỵn miƯng bµ Tó ®Ĩ chưi ®êi v× nã ¨n ë b¹c bÏo. LƠ gi¸o bÊt c«ng b¾t chång ph¶i ®i
thi, lµm quan ®Ĩ ngêi vỵ ph¶i lo viƯc nhµ. Sau ®ã lµ chưi m×nh, chưi b¶n th©n m×nh. Tù coi
m×nh lµ lo¹i v« tÝch sù ¨n b¸m vỵ, dµi lng, tèn v¶i → Tù trµo
“ ViÕt vµo giÊy d¸n ngay lªn cét
Hái mĐ mµy r»ng dèt hay hay
R»ng hay cha thùc lµ hay
Kh«ng hay sao l¹i ®ç ngay tó tµi”
(?) Qua ®©y em thÊy «ng Tó lµ ngêi nh thÕ nµo?
(?)Anh (chÞ) h·y cho biÕt chđ ®Ị cđa bµi th¬ ?
- T×nh th¬ng yªu, q träng vỵ cđa Tó X¬ng thĨ hiƯn qua sù thÊu hiĨu vÊt v¶, nh÷ng ®øc tÝnh
cao ®Đp cđa bµ Tó → Kh«ng chØ thÊy h.a bµ Tó mµ cßn thÊy vỴ ®Đp vµ nh©n c¸ch TX
- NT: Tõ ng÷ gi¶n dÞ, giµu søc biĨu c¶m, sư dơng s¸ng t¹o h.a, ng«n ng÷ v¨n häc d©n gian ⇒
NÐt ®Đp cđa ngêi phơ n÷ VN
⇒ ¤ng Tó lµ ngêi cã tÊm lßng yªu th¬ng, q
träng, tri ©n ngêi vỵ.
3. Tỉng kÕt

* Ghi nhí sgk/
IV. Cđng cè:
- Yªu cÇu HS ®äc phÇn ghi nhí SGK Tr 30.
- T×m ®äc nh÷ng t¸c phÈm kh¸c cđa t¸c gi¶ .
V. HDH¥N:
- Lun tËp vµ lµm bµi tËp SBTNV1
- Chn bÞ “TNNC§LNCN”
Gv :
21
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 3 Tiết : 11

TÊN BÀI HỌC : Đọc thêm : KHÓC DƯƠNG KHUÊ Nguyễn Khuyến
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
)10 Kiến thức : Hiểu được tình bạn cao đẹp của người xưa
)11Kỹ năng : Nhận biết thể thơ song thất lục bát và cách nhận biết nghệ thuật sử dụng các biến pháp tu từ Điệp, đối, ẩn dụ, câu hỏi tu từ.
)12 Thái độ : Biết trân trọng tình bạn .
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV.
2. Chuẩn bò của học sinh : Chuẩn bò bài, học bài cũ.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
- Kết hợp các hình thức :Trao đổi, thảo luận, trả lời các câu hỏi gợi ý, diễn giảng, tạo tình huống…….
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
3. Giới thiệu bài học mới : Nguyễn Khuyến không chỉ nổi danh với bài thơ “Bạn đến chơi nhà”. Khi Tiến só Dương Khuê (Bạn) mất ng
bày tỏ tình bạn chung thuỷ, nồng nàn chân thành và cảm động qua bài thơ chữ Hán “Khóc Dương Khuê” sau đó ông dòch ra chữ Nôm.
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
I. Tiểu dẫn : SGK trang 31.
II. Đọc – hiểu văn bản : Bài thơ chia làm 3 phần.

.1 Nỗi đau khi hay tin bạn mất.
Trò : Đọc diễn cảm bài thơ.
Thầy : nhận xét, sửa chữa và hướng dẫn cách đọc.
- Bài thơ chia làm mấy đoạn ? nội dung của mỗi đoạn
Gv :
22
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
.2 Những kỷ niệm về tình bạn.
.3 Tâm trạng trống vắng, cô đơn khi mất bạn.
III. Ghi nhớ : Bài thơ chữ Nôm song thất lục bát được tác giả viết khi bạn
mất, bằng nghệ thuật tu từ điệp, ẩn dụ, điển tích, câu hòi tu từ, cho ta thấy
một tình bạn thắm thiết chung thuỷ của người xưa.
Trò : trả lời – bổ sung ý bạn.
Thầy : nhận xét và đònh hướng.
- Cho biết thể thơ ? nghệ thuật trong bài thơ ?
Trò : trả lời – bổ sung ý bạn.
Thầy : nhận xét và đònh hướng.
V/ CỦNG CỐ : Học thuộc phần ghi nhớ và 10 câu thơ đầu.
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 3 Tiết : 11

TÊN BÀI HỌC : đọc thêm : VỊNH KHOA THI HƯƠNG Trần Tế xương
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
)13 Kiến thức : Quang cảnh trường thi thời kỳ thực dân Pháp xâm chiếm nước ta và nỗi lòng của tác giả trước tình cảnh nước nhà.
)14 Kỹ năng : Nhận biết thể thơ thất ngôn bát cú, cách nhận biết nghệ thuật sử dụng các biến pháp tu từ đối, ẩn dụ, câu hỏi tu từ.
)15 Thái độ : Yêu quê hương đất nước.
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV.
2. Chuẩn bò của học sinh : Chuẩn bò bài, học bài cũ.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :

- Kết hợp các hình thức :Trao đổi, thảo luận, trả lời các câu hỏi gợi ý, diễn giảng, tạo tình huống…….
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
Giới thiệu bài học mới : Thi Hương, thi Hội, thi Đình là 3 kỳ thi cơ bản trong quá trình tuyển chọn nhân tài thời phong kiến ở VN. Thi
Hương là kỳ thi đầu tiên.
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
I. Tiểu dẫn : SGK trang 33
II. Đọc – hiểu văn bản :
Trò : Đọc diễn cảm bài thơ.
Thầy : nhận xét, sửa chữa và hướng dẫn cách đọc.
Gv :
23
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
- 2 câu đầu ; “lẫn” > Sự áp đặt Giáo dục nước ta dưới thời thực dân
Pháp.
- 2 câu (3-4) Hình ảnh só tử và quan trường trong kỳ thi > lôi thôi,
nhếch nhác.
- 2 câu (4-5) Hình ảnh chính quyền thực dân Pháp (Quan sứ, mụ
đầm) > nghệ thuật đối > châm biếm, đã kích > trơ trẻn,
- 2 câu cuối : lời nhắn gọi của tác giả với những người trí thức yêu nước
> lời thức tỉnh, tâm trạng bất mãn, đau buồn trước cảnh thi cử nước
nhà.
III. Ghi nhớ : Quang cảnh thi cử nhếch nhác, hổn độn, thiếu nghiêm minh
và tâm trạng đau lòng của tác giả được thể hiện qua giọng đệu thơ châm
biếm, đã kích bằng những hình ảnh đối lập khác thường của trường thi thời
thực dân Pháp.
Hình ảnh só tử và quan trường trong kỳ thi được thể hiện
ra sao ? hình ảnh đó nói lên điều gì ?
Trò : trả lời – bổ sung ý bạn.
Thầy : nhận xét và đònh hướng.
Hình ảnh quan sứ và mụ đầm trong kỳ thi được thể hiện

ra sao ? hình ảnh đó nói lên điều gì ?
Trò : trả lời – bổ sung ý bạn.
Thầy : nhận xét và đònh hướng.
Tâm trạng, thái độ tác giả thể hiện trong bài thơ như thế
nào ?
Trò : trả lời – bổ sung ý bạn.
Thầy : nhận xét và đònh hướng.
V/ CỦNG CỐ : Học thuộc phần ghi nhớ và bài thơ + chuẩn bò bài “ Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân”.
Gv :
24
TRƯỜNG THPT THIẾT KẾ BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 11
THIẾT KẾ BÀI HỌC Tuần : 3 Tiết : 11 - 12

TÊN BÀI HỌC : TỪ NGÔN NGỮ CHUNG ĐẾN LỜI NÓI CÁ NHÂN (tt)
I/
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
)16 Kiến thức : Biết được mối quan hệ giữa ngôn ngữ chung của xã hội và lời nói riêng của cá nhân
)17 Kỹ năng : Biết cách vận dụng ngôn ngữ chung trong lời nói cá nhân
)18 Thái độ : Tôn trọng những quy tắc chung, giử gìn và phát huy bản sắc ngôn ngữ dân tộc
II/ PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN :
1. Chuẩn bò của giáo viên : Thiết kế bài giảng, SGK, SGV.
2. Chuẩn bò của học sinh : Chuẩn bò bài, học bài cũ.
III/ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH :
Giáo viên nêu câu hỏi, hướng dẫn học sinh trả lời.
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :
1. n đònh tổ chức lớp :
2. Kiểm tra bài học cũ : Đọc thuộc lòng bài thơ “ Vònh khoa thi Hương” và cho biết Nội dung bài thơ ?
3. Giới thiệu bài học mới :
THỜI GIAN NỘI DUNG CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG THẦY và TRÒ
Gv :

25

×