Bài Ca Ngắn Đi Trên Bãi Cát

I/ Tiểu Dẫn
I/ Tiểu Dẫn
1/ Tác giả
1/ Tác giả
:
:
-


Cao Bá Quát (1809?- 1855) tự là Chu Thần, hiệu là
Cao Bá Quát (1809?- 1855) tự là Chu Thần, hiệu là
Cúc Đường, Mẫn Hiên.
Cúc Đường, Mẫn Hiên.
-


Quê quán: Long Biên, Hà Nội
Quê quán: Long Biên, Hà Nội
-
CBQ đỗ cử nhân năm 1831 tại trường thi Hà Nội. Sau
CBQ đỗ cử nhân năm 1831 tại trường thi Hà Nội. Sau
đó nhiều lần vào kinh đô Huế thi Hội nhưng không đỗ.
đó nhiều lần vào kinh đô Huế thi Hội nhưng không đỗ.

-


CBQ là nhà thơ có tài năng và bãn lĩnh, được người
CBQ là nhà thơ có tài năng và bãn lĩnh, được người
đương thời tôn là Thánh Quát.
đương thời tôn là Thánh Quát.
- Thời đại mà ông đang sống, XH VN nửa đầu TK XIX,
- Thời đại mà ông đang sống, XH VN nửa đầu TK XIX,
nhà Nguyễn chuyên chế, bảo thủ và phản động gây nên
nhà Nguyễn chuyên chế, bảo thủ và phản động gây nên
sự bất bình, chán ghét không chỉ trong nhân dân mà
sự bất bình, chán ghét không chỉ trong nhân dân mà
trong bộ phận trí thức, trong đó có tác giả.
trong bộ phận trí thức, trong đó có tác giả.




2/ Hoàn cảnh sáng tác bài thơ
2/ Hoàn cảnh sáng tác bài thơ
-
-
Bài thơ được hình thành trong những lần ông
Bài thơ được hình thành trong những lần ông
đi thi Hội, qua các tỉnh như Quảng Bình, Quảng
đi thi Hội, qua các tỉnh như Quảng Bình, Quảng
Trị, nhà thơ đã mượn hình ảnh người đi khó
Trị, nhà thơ đã mượn hình ảnh người đi khó
nhọc trên bãi cát để hình dung con đường mưu

nhọc trên bãi cát để hình dung con đường mưu
cầu danh lợi chán ghét mà ông buộc phải theo
cầu danh lợi chán ghét mà ông buộc phải theo
đuổi, cũng như sự bế tắc của XH nhà Nguyễn.
đuổi, cũng như sự bế tắc của XH nhà Nguyễn.




II/ Tìm Hiểu Bài Thơ:
II/ Tìm Hiểu Bài Thơ:
1/ Hình tượng bãi cát và con người đi trên bãi cát
1/ Hình tượng bãi cát và con người đi trên bãi cát
- Bãi cát và con đường dài là biểu tượng cho con
- Bãi cát và con đường dài là biểu tượng cho con
đường đi tìm chân lí xa xôi, mịt mù, muốn đến
đường đi tìm chân lí xa xôi, mịt mù, muốn đến
được đích phải đầy nhọc nhằn
được đích phải đầy nhọc nhằn
- Đi trên bãi cát ấy là hình ảnh con người vất vả,
- Đi trên bãi cát ấy là hình ảnh con người vất vả,
nhọc nhằn, cô độc. “Đi một bước lùi một bước,
nhọc nhằn, cô độc. “Đi một bước lùi một bước,
lữ khách…nước mắt rơi”
lữ khách…nước mắt rơi”
- “ Không học được tiên…giận khôn vơi”
- “ Không học được tiên…giận khôn vơi”


Nỗi

Nỗi
chán nản của tác giả vì tự mình phải hành hạ
chán nản của tác giả vì tự mình phải hành hạ
thân xác của mình theo đuổi công danh
thân xác của mình theo đuổi công danh
.
.




-
-
“ Xưa nay…tỉnh bao người”
“ Xưa nay…tỉnh bao người”


sự cám dỗ của cái
sự cám dỗ của cái
bả công danh đối với người đời
bả công danh đối với người đời


Tác giả đã nhận
Tác giả đã nhận
thấy rõ tính chất vô nghĩa của lối học khoa cử, của
thấy rõ tính chất vô nghĩa của lối học khoa cử, của
con đường công danh theo lối cũ
con đường công danh theo lối cũ
- “ Bãi cát dài…làm chi trên bãi cát?”

- “ Bãi cát dài…làm chi trên bãi cát?”


Tâm
Tâm
trạng bế tắc của người đi đường, chưa tìm thấy
trạng bế tắc của người đi đường, chưa tìm thấy
lối thoát trên đường đời.
lối thoát trên đường đời.


Nỗi niềm bi phẫn cực
Nỗi niềm bi phẫn cực
độ “ anh đứng làm chi trên bãi cát?”
độ “ anh đứng làm chi trên bãi cát?”




Vẻ đẹp của nhân cách, của lí tưởng sống ở
Vẻ đẹp của nhân cách, của lí tưởng sống ở
một con người ý thức được bản thân mình trong
một con người ý thức được bản thân mình trong
cuộc đời.
cuộc đời.




2/ Nghệ Thuật:

2/ Nghệ Thuật:
- Thay đổi cách xung hô. (Khi thì “ khách”, khi
- Thay đổi cách xung hô. (Khi thì “ khách”, khi
thì “ta”, khi thì “anh”)
thì “ta”, khi thì “anh”)


nhiều trạng thái tâm
nhiều trạng thái tâm
trạng, giúp tác giả nói một cách thuyết phục hơn
trạng, giúp tác giả nói một cách thuyết phục hơn
về vấn đời danh lợi trong đời.
về vấn đời danh lợi trong đời.
- Bài thơ sáng tác theo lối thơ cổ, câu dài, ngắn
- Bài thơ sáng tác theo lối thơ cổ, câu dài, ngắn
xen nhau, vần thơ bằng trắc phối nhịp nhàng,
xen nhau, vần thơ bằng trắc phối nhịp nhàng,
tiết tấu phong phú, giọng điệu khi thì bi tráng,
tiết tấu phong phú, giọng điệu khi thì bi tráng,
khi thì u buồn…
khi thì u buồn…
- Nhiều câu hỏi, câu cảm thán
- Nhiều câu hỏi, câu cảm thán


thể hiện nhiều
thể hiện nhiều
trạng thái tâm trạng
trạng thái tâm trạng