Tuần 29. tiết 139 - Bến Quê

NHIÖT LIÖT CHµO MõNG C¸C THÇY
C¤ GI¸O VÒ Dù HéI THI GI¸O VI£N
D¹Y GIáI CÊP HUYÖN
N¡M HäC 2008-2009

KiÓm tra bµi cò
C©u 1: Dßng nµo nªu ® îc néi dung chÝnh cña bµi th¬ “M©y vµ
sãng“ “ Tago?
A- Miªu t¶ nh÷ng trß ch¬i cña trÎ th¬
B- ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn víi t©m hån trÎ th¬.
C- Ca ngîi vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn
D- Ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng, bÊt diÖt

Kiểm tra bài cũ
Câu 2: Hãy điền từ ngữ thích hợp vào những chỗ trống () trong
nhận xét sau:
Thế giới sáng tạo của em bé thật kỳ diệu. ở trò chơi thứ nhất, em là
.còn mẹ là; ở trò chơi thứ hai, em đã hoá thành .còn
mẹ là Tình mẫu tử quả là một thế giới lung linh, kỳ ảo,
vĩnh hằng và bất diệt.
mây
trăng
sóng
bến bờ kỳ lạ

Ng÷ v¨n 9
tuÇn 29 - tiÕt 136
NguyÔn Minh
Ch©u
(Tù häc cã h íng dÉn)

NgêithùchiÖn:GVNguyÔnThÞThu
Trêng: THCSL¹c§¹o

I - đọc và tìm hiểu chung
1. Tác giả:

-
Quê: Quỳnh L u Nghệ An
-
Chặng đ ờng văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 1989)
+Trớcnăm1975:
Đề tài chiến
tranh.
Cảmhứnglãng
mạn và khuynh h
ớngsửthi.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh
Châu)

1. Tác giả:

-
Quê: Quỳnh L u Nghệ An
-
Chặng đ ờng văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 1989)

+Trớcnăm1975:
Đề tài chiến
tranh.
Cảmhứnglãng
mạn và khuynh h
ớngsửthi.
Cây bút văn xuôi tiêu
biểu của văn học thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh
Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

1. Tác giả:

-
Quê: Quỳnh L u Nghệ An
-
Chặng đ ờng văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 1989)
+Trớcnăm1975:
Đề tài chiến
tranh.
Cảmhứnglãng
mạn và khuynh h
ớngsửthi.
+Saunăm1975:
Đềtàithếsựvà

nhânsinh.
Trangvănnặng
chấtsuytvàchiều
sâutriếtlí
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

1. Tác giả:

-
Quê: Quỳnh L u Nghệ An
-
Chặng đ ờng văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 1989)
+Trớcnăm1975:
Đề tài chiến
tranh.
Cảmhứnglãng
mạn và khuynh h
ớngsửthi.
+Saunăm1975:
Đềtàithếsựvà
nhânsinh.
Trangvănnặng
chấtsuytvàchiều
sâutriếtlí
Ng ời mở đ ờng
tinh anh và tài năng của

văn học thời kỳ đổi mới
Cây bút văn xuôi tiêu
biểu của văn học thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ
- Giải th ởng : Năm 2000, ông đ ợc truy tặng giải
th ởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

1. Tác giả:
2. Đọc và tìm
hiểu văn bản:
a. Đọc, tóm tắt
chú thích
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung
Các sự việc chính:
-
Nhĩ nhìn ra cửa sổ ngắm hàng cây bằng lăng,
con sông Hồng trong nắng sớm và bãi bồi bên
kia sông.
-
Nhĩ trò chuyện với vợ, bày tỏ lòng biết ơn vợ.
-
Nhĩ sai con trai sang bãi bồi bên kia sông
Hồng thay mình nh ng con trai anh lại sa vào
một đám chơi phá cờ thế trên hè phố.
-

Lũ trẻ con hàng xóm sang giúp Nhĩ trở ng ời
dậy. Nhĩ lại nghĩ đến vợ, cảm nhận thấm thía
về vẻ đẹp tâm hồn của vợ.
-
Ông giáo Khuyến sang thăm, hoảng hốt tr ớc
vẻ mặt bất th ờng của Nhĩ khi thấy Nhĩ cố nhô
ng ời, giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài
cửa sổ khoát khoát nh đang khẩn thiết ra hiệu
cho một ng ời nào đó.

Khn m qu
Bỏt chit yờu
Phỏ c th
Dộp sa bụ
1. Tác giả:
2. Đọc và tìm
hiểu văn bản:
a. Đọc, tóm tắt
chú thích
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

1. Tác giả:
2. Đọc và tìm hiểu văn
bản:
a. Đọc, tóm tắt chú
thích
b. Tác phẩm
-

Xuất xứ:
- Nằm trong tập truyện ngắn Bến
quê xuất bản năm 1985
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
a. Đọc, tóm tắt Chú
thích
b. Tác phẩm
-
Xuất xứ
-
Thể loại - Ph ơng thức
biểu đạt
-
Nhân vật - Ngôi kể
- Thể loại: truyện ngắn
- Nhân vật chính: Nhĩ
- Ngôi thứ ba.
- Ph ơng thức biểu đạt: tự sự +
Miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
I - đọc và tìm hiểu chung

Ii- phân tích
1. Tình huống truyện

- Nghịch lý, trớ trêu
-> Một nhận thức về
cuộc đời và tổng kết
những trải nghiệm
của cả đời ng ời.
Tình huống truyện đ ợc
xây dựng trên một
chuỗi nghịch lý
Nhĩ đi khắp
nơi trên thế giới
>< cuối đời
lại phải nằm
liệt trên
gi ờng bệnh
Khi phát hiện
ra vẻ đẹp của
bến sông
ngay tr ớc nhà
>< lại không
thể đến đ ợc
Nhĩ nhờ con
trai giúp mình
>< nó lại
sa vào đám
chơi phá cờ thế
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)

1. T×nh huèng truyÖn
2. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy

nghÜ cña NhÜ
a. C¶nh vËt thiªn nhiªn.
TiÕt 136 BÕn quª–
(NguyÔn Minh Ch©u)
Ii- ph©n tÝch

Ngoài cửa sổ bấy giờ, những bông hoa bằng lăng

đã th a thớt cái giống hoa
ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã
vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc
hơn. ừ cũng chả phải, Nhĩ vừa ngồi để cho vợ bón từng thìa thức ăn vừa
nghĩ, chính vì thời tiết đã thay đổi, đã sắp lập thu rồi, cái nóng hầm hập ở
trong phòng cùng với thứ ánh sáng loa loá vừa nhìn đã thấy chói cả mắt ở
ngoài bờ sông Hồng không biết đã rút đi đâu từ bao giờ.
Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con sông
Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông nh rộng thêm ra. Vòm trời cũng nh cao
hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt n ớc lên những khoảng
bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi ở bên kia
sông Hồng lúc này đang phô ra tr ớc khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một
thứ màu vàng thau xen với màu xanh non- những màu sắc thân thuộc quá
nh da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót
một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì
ch a hề bao giờ đi đến- cái bờ bên kia sông Hồng ngay tr ớc cửa sổ nhà mình.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy

nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên
- Thời gian: một buổi sáng
đầu thu.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

Ngoài cửa sổ bấy giờ, những bông hoa bằng lăng

đã th a thớt cái giống
hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa,
hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên
đậm sắc hơn. ừ cũng chả phải, Nhĩ vừa ngồi để cho vợ bón từng thìa thức
ăn vừa nghĩ, chính vì thời tiết đã thay đổi, đã sắp lập thu rồi, cái nóng
hầm hập ở trong phòng cùng với thứ ánh sáng loa loá vừa nhìn đã thấy
chói cả mắt ở ngoài bờ sông Hồng không biết đã rút đi đâu từ bao giờ.
Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con
sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông nh rộng thêm ra. Vòm trời cũng
nh cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt n ớc lên
những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi
bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra tr ớc khuôn cửa sổ của gian
gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non- những màu
sắc thân thuộc quá nh da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã
từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời
gần gũi, mà lại xa lắc vì ch a hề bao giờ đi đến- cái bờ bên kia sông Hồng
ngay tr ớc cửa sổ nhà mình.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy
nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên
-
Thời gian: một buổi
sáng đầu thu.
-
Trình tự: Từ gần đến xa

Th a thớt

Nhợt nhạt

Sắp hết mùa, hoa trở nên đậm sắc
hơn
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích
Hình ảnh :
+ Hoa bằng lăng

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy
nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên
-
Thời gian: một buổi
sáng đầu thu.

-
Trình tự: Từ gần đến xa
-
Hình ảnh :
+ Hoa bằng lăng

Đỏ nhạt

Mặt sông nh rộng thêm ra
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích
+ Sông Hồng

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy
nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên
-
Thời gian: một buổi
sáng đầu thu.
-
Trình tự: Từ gần đến xa
-
Hình ảnh :
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng

Cao hơn
+ Vòm trời

Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy
nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên
-
Thời gian: một buổi
sáng đầu thu.
-
Trình tự: Từ gần đến xa
-
Hình ảnh :
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng
+ Vòm trời

Màu vàng thau

Màu xanh non
+ Bãi bồi
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

Ngoài cửa sổ bấy giờ, những bông hoa bằng lăng

đã th a thớt cái giống

hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa,
hoa đã vãn trên cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên
đậm sắc hơn. ừ cũng chả phải, Nhĩ vừa ngồi để cho vợ bón từng thìa thức
ăn vừa nghĩ, chính vì thời tiết đã thay đổi, đã sắp lập thu rồi, cái nóng
hầm hập ở trong phòng cùng với thứ ánh sáng loa loá vừa nhìn đã thấy
chói cả mắt ở ngoài bờ sông Hồng không biết đã rút đi đâu từ bao giờ.
Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời đầu thu đem đến cho con
sông Hồng một màu đỏ nhạt, mặt sông nh rộng thêm ra. Vòm trời cũng
nh cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt n ớc lên
những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi
bồi ở bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra tr ớc khuôn cửa sổ của gian
gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non- những màu
sắc thân thuộc quá nh da thịt, hơi thở của đất màu mỡ. Suốt đời Nhĩ đã
từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời
gần gũi, mà lại xa lắc vì ch a hề bao giờ đi đến- cái bờ bên kia sông Hồng
ngay tr ớc cửa sổ nhà mình.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên :
-> Cảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc,
trù phú và dạt dào sự sống.
Sử dụng nhiều tính từ và nghệ thuật so
sánh.
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng
+ Vòm trời

+ Bãi bồi
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích
=> Vẻ đẹp của quê h ơng.

Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái
đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì ch a hề bao giờ
đi đến - cái bờ bên kia sông Hồng ngay tr ớc cửa sổ nhà mình.
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích
Thành phần
phụ chú

1. Tình huống truyện
2. Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ
a. Cảnh vật thiên nhiên :
-> Cảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc,
trù phú và dạt dào sự sống.
Sử dụng nhiều tính từ và nghệ thuật: so
sánh.
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng
+ Vòm trời
+ Bãi bồi
Tiết 136 Bến quê
(Nguyễn Minh Châu)
Ii- phân tích
=> Vẻ đẹp của quê h ơng.

- Tâm trạng của Nhĩ: say mê pha lẫn nỗi buồn, xót xa, tiếc nuối.
=> Hãy trân trọng những vẻ đẹp bình dị, gần gũi của quê h ơng.