TIET 61 - BAT PHUONG TRINH......

I. Kiểm tra bài cũ:
Phát biểu định nghĩa ph
ơng trình bậc nhất một ẩn
0a
-Ph ơng trình dạng ax + b = 0, với a và b là hai số đã
cho và , đ ợc gọi là ph ơng trình bậc nhất một ẩn.
Hãy nhận xét dạng của
các bất ph ơng trình sau:
b. 2c - 3 < 0;
c. 5x - 15 0
a. 1,5x - 3 > 0;
d. 0,15x - 1 < 0;
e. 1,7x 0.
Trả lời:
Các bất ph ơng trình trên có
dạng :
ax + b > 0
Hoặc ax + b < 0

ax + b 0
Hoặc
Hoặc
ax + b 0
Và a,b là hai số cho
trứơc a
0
Thế nào là bất
ph ơng trình bậc
nhất một ẩn?
§¹i sè 8

1. Định nghĩa
Bất ph ơng trình dạng ax + b < 0 ( hoặc ax + b > 0,
ax + b 0, ax + b 0) trong đó a và b là hai số đã
cho , a 0 , đ ợc gọi là bất ph ơng trình bậc nhất
một ẩn.



?1
Trong c¸c bÊt ph ¬ng tr×nh sau, h·y cho biÕt bÊt
ph ¬ng tr×nh nµo lµ bÊt ph ¬ng tr×nh bËc nhÊt mét
Èn?
H¹nh
2x – 3 < 0
0.x + 5 > 0
5x – 15 ≥ 0
x
2
> 0
T¹i sao 0.x + 5 >0
vµ x
2
>0 kh«ng lµ
bÊt ph ¬ng tr×nh
bËc nhÊt mét Èn?
Trả lời:
a) Quy tắc chuyển vế
Trong một ph ơng trình, ta có thể chuyển một hạng
tử từ vế này sang vế kia và đổi dấu hạng tử đó.
b) Quy tắc nhân, chia với một số

Trong một ph ơng trình ta có thể nhân hoặc chia
cả hai vế với cùng một số khác 0.
Nhắc lại hai quy
tắc biến đổi ph ơng
trình?
T ơng tự nh PT bậc nhất 1 ẩn,
bất ph ơng trình bậc nhất 1 ẩn
cũng có hai quy tắc biến đổi
trên em hãy phát biểu quy tắc
chuyển vế?
VÝ dô 1. Gi¶i bÊt ph ¬ng tr×nh x – 5 <18
Gi¶i:
x
-
5
< 18
x
-
5
< 18
+
⇔
⇔
x
< 23
VËy tËp nghiÖm cña ph ¬ng tr×nh lµ { x / x < 23 }
Khi chuyÓn mét h¹ng tö cña bÊt ph ¬ng tr×nh tõ
vÕ nµy sang vÕ kia ta ph¶i ®æi dÊu h¹ng tö ®ã.
VÝ dô 2. Gi¶i bÊt ph ¬ng tr×nh 3x > 2x + 5 vµ biÓu diÔn tËp
nghiÖm trªn trôc sè

Gi¶i:
3x
2x
+>
⇔
⇔
VËy tËp nghiÖm cña ph ¬ng tr×nh lµ { x / x > 5 }
5
3x
2x
+
>
5
-
x
>
5
BiÓu diÔn tËp nghiÖm nh sau:
0
5

Giải các bất ph ơng trình sau:
a) x + 12 > 21 ; b) - 2x > - 3x - 5

+
?2
9> x
Vậy tập nghiệm của bất ph
ơng trình là
{ }

9/ >xx
b) - 2x > - 3x - 5

>
5> x
Vậy tập nghiệm của bất ph
ơng trình là
{ }
5/ >xx
12
21>
-
x
a)x + 12 > 21
Giải:
x3
5
x2
- +

Dãy 1: Làm câu a
Dãy 2: Làm câu
b
Nh¾c l¹i liªn hÖ
gi÷a thø tù víi
phÐp nh©n
Qui t¾c nh©n víi mét sè:
Khi nh©n hai vÕ cña bÊt ph ¬ng tr×nh víi cïng
mét sè kh¸c 0, ta ph¶i:
-

Gi÷ nguyªn chiÒu cña bÊt ph ¬ng tr×nh nÕu
sè ®ã d ¬ng.
-
§æi chiÒu bÊt ph ¬ng tr×nh nÕu sè ®ã ©m
Gi¶i c¸c bÊt ph ¬ng tr×nh sau:
a) 0,5 x< 3 ; b) ; c) 2x < 24 ; d) - 3x < 27
Nhãm1: c©ua Nhãm 2: C©u b
Nhãm 3: C©u C Nhãm 4: C©u d
3
4
1
<− x
TiÕt 61: BÊt ph ¬ng tr×nh bËc
nhÊt mét Èn
x5,0⇔
3
2.
2.
6<⇔ x
VËy tËp nghiÖm cña bÊt ph
¬ng tr×nh lµ
{ }
6/ <xx
BiÓu diÔn tËp nghiÖm nh sau:
VD 3. Gi¶i BPT: 0,5x < 3.
Gi¶i:
VD 4: Gi¶i BPT:
Ta cã 0,5x < 3
Gi¶i:
x

4
1
−⇔
3
( )
4. −
( )
4. −
12−>⇔ x
{ }
12/ −>xx
VËy tËp nghiÖm cña bÊt ph
¬ng tr×nh lµ
BiÓu diÔn tËp nghiÖm nh sau:
x
4
1
−
< 3
Ta cã < 3
x
4
1
−
>
<
6
0
- 12
0

Tiết 61: Bất ph ơng trình bậc
nhất một ẩn
Giải các bất ph ơng trình sau ( dùng quy tắc nhân):
a)2x < 24 ; b) - 3x < 27.
Giải

?3
x2
24
2
1

2
1

12< x
Vậy tập nghiệm của bất ph
ơng trình là
{ }
12/ <xx







3
1

3
1
x3
27
9> x
Vậy tập nghiệm của bất ph
ơng trình là
{ }
9/ >xx
Ta có - 3x < 27
>
<
Ta có 2x < 24
Tiết 61: Bất ph ơng trình bậc
nhất một ẩn
Giải thích sự t ơng đ ơng:

)2()1(
2273) <<+ xxa
?4
)4()3(
6342) >< xxb
Giải thích:
Ta thấy bất ph ơng trình (1) t

ơng đ ơng với bất ph ơng
trình (2) vì chúng có cùng
tập nghiệm là
{ }
4/ <xx
Ta thấy bất ph ơng trình (3) t
ơng đ ơng với bất ph ơng trình
(4) vì chúng có cùng tập
nghiệm là
{ }
2/ <xx
Hoặc: BPT (1) t ơng đ ơng
với BPT(2) vì ta đã cộng cả
hai vế của BPT(1) với - 5
Hoặc: BPT(3) t ơng đ ơng với
BPT(4) vì ta đã nhân cả hai
vế của BPT(3) với - 3/4
Đề bài: Em hãy khám phá một điều bí mật trong mỗi ô chữ
sau .
Luật chơi: 4 bạn đại diên tham gia vào chơi.
Mỗi bạn lần l ợt đ ợc quyền mở 1 ô chữ, đằng sau ô chữ là câu
hỏi và bạn sẽ trả lời câu hỏi đó.Nếu bạn không trả lời đ ợc
quyền trả lời dành cho khán giả
Nếu bạn nào khám phá đ ợc điều bí mật đúng và sớm nhất sẽ
nhận đ ợc một món quà.
Ban giám khảo là các cô giáo h ớng dẫn và bạn HS còn lại
1
4
1 2 3 4 @
2

3
Trong c¸c bÊt ph ¬ng tr×nh sau, h·y cho biÕt bÊt
ph ¬ng tr×nh nµo lµ bÊt ph ¬ng tr×nh bËc nhÊt mét
Èn?
H¹nh
-2x
2
+ 5 < 0
x + 5y > 0
0 ≥ -7x +3
3x - 5 >0
B¹n Nam gi¶i
§óng hay Sai
a) x - 5 > 3
3<⇔ x
5+
8<⇔ x
VËy tËp nghiÖm
cña bÊt ph ¬ng tr×nh
lµ {x / x < 8}
Sai ë ®©u
H·y söa cho
®óng
d) Ta cã : 1,5 x > - 9
x5,1⇔







⋅
3
2
)9(−






⋅
3
2
<
d) Ta cã : 1,5 x > - 9
x5,1⇔
>






⋅
3
2
)9(−







⋅
3
2
6−>⇔ x
6−>⇔ x

7,5
0
9
0
0
5
C¸ch biÓu diÔn tËp nghiÖm cña c¸c bÊt ph ¬ng
tr×nh nµo sai?
{x / x > 9 }
{x / x < 7,5 }
{x / x ≥ 5 }
[
9
0
Nhµ to¸n häc C«-si
Đề bài: Em hãy khám phá một điều bí mật trong mỗi ô chữ
sau .
Luật chơi: 4 bạn đại diện tham gia vào chơi.
Mỗi bạn lần l ợt đ ợc quyền mở 1 ô chữ trong 4 ô số đã ghi,
đằng sau ô chữ là câu hỏi và bạn sẽ trả lời câu hỏi đó.Nếu bạn

không trả lời đ ợc quyền trả lời dành cho khán giả.
Nếu bạn nào khám phá đ ợc điều bí mật đúng và sớm nhất sẽ
nhận đ ợc một món quà.
Ban giám khảo là các cô giáo h ớng dẫn và bạn HS còn lại
Điểm 10 dành
tặng bạn
Giải các bài tập 19; 20; 21các phần còn
lại.
Cho BPT sau: a) 2x - 3 > 0 ;
b) 3x + 4 > 2x + 3 >
Hãy nêu cách giải bất ph ơng trình trên.
Từ đó nêu cách giải cho BPT tổng quát ax
+ b > 0 muốn giải bất ph ơng trình đ a đ ợc
về dạng ax + b ta làm nh thế nào?