bài giảng kinh tế vĩ mô - chương 7 mô hình is - lm

249
Chương 7
MÔ HÌNH IS - LM
Mục tiêu chương
• Thị trường hàng hóa - Đường IS
• Thị trường tiền tệ - Đường LM
• Phân tích chính sách vĩ mô trong điều kiện cân bằng
chung (cân bằng trên cả 2 thị trường hàng hóa và
tiền tệ)
250
251
I. Đường IS
1. Khái niệm
Đường IS phản ánh những tổ hợp khác nhau giữa
lãi suất (r) với sản lượng (Y) mà tại đó thị trường
hàng hóa cân bằng (Y = AD)
2. Xây dựng đường IS
Với lãi suất r
1
, đầu tư I
1
: TTHH cân bằng:Y
1
Với lãi suất r
2
, đầu tư I
2
: TTHH cân bằng:Y
2
Các tổ hợp A(r
1

,Y
1
); B(r
2
,Y
2
) cho ta đường IS
IS
r
AD
Y
Y
45
0
Y
2
0
0
r
2
r
1
AD
1
= C+I
1
+G+X-M
Y
1
Sự hình thành đường IS

A
B
Y
2
Y
1
AD
2
= C+I
2
+G+X-M
252
253
3. Tính chất của đường IS
• Mọi điểm nằm trên đường IS ứng với từng cặp
(r,Y) thì thị trường hàng hóa cân bằng: Y = C + I +
G + X - M
Hay: S + T + M = I + G + X
• Đường IS dốc xuống về bên phải, vì:
– Khi r giảm làm Y tăng để thị trường hàng hóa cân
bằng
– Khi r tăng làm Y giảm để thị trường hàng hóa cân
bằng
254
4. Phương trình đường IS
Ta có: Y = C + I + G + X - M, Với:
C = C
0
+ C
m

.Y
d
; G = G
0
;
T = T
0
+ T
m
.Y; M = M
0
+ M
m
.Y; X = X
0
r.IY.III
r
mm0

YM - M - X G
rI YI I Y)T-T - (YC C Y
m000
r
mm0m0m0


 
mmmm
MIT1C1
1

K


mmmm
r
mm
MITC
rITCMXGIC
Y



)1(1
000000
rIKTCMXGICKY
r
mm
.)(
000000

Đây là phương trình đường IS, biểu diễn sự phụ
thuộc của sản lượng (Y) vào lãi suất (r)
Dạng hàm là: Y = f(r), Y là hàm số, r biến số
255
Nếu đặt:
Phương trình IS viết lại như sau:
Y là hàm nghịch biến với r, IS có độ dốc âm
0m000000
TCMXGICA 
rI.KA.KY

r
m0

0I.K
r
m
0I
r
m

256
257
Ví dụ
C =100 + 0,75Y
d
; I = 100 + 0,05Y-50r; G = 300
T = 40 + 0,2Y; M = 70 + 0,15Y ;X = 150
Tìm phương trình đường IS
AD
O
45
0
E
1
AD
1
Y
2
AD
2

Y =K.AD
AD
Y
5. Sự dịch chuyển đường IS
r
O
A
1
Y
r
0
E
2
Y
1
A
2
IS
2
: Y
2
= Y
1
+

Y
IS
1
259
Ví dụ:

Lấy lại ví dụ trên, ta có IS
1
:Y = 1100 - 100r
Bây giờ Chính phủ tăng thêm thuế 20, tăng chi
mua hàng hóa và dịch vụ thêm 30, các doanh
nghiệp giảm đầu tư bớt 10.
Viết phương trình đường IS mới.
260
II. Đường LM
1. Khái niệm
Đường LM phản ánh những tổ hợp khác nhau
giữa lãi suất (r) và sản lượng (Y) mà tại đó thị
trường tiền tệ cân bằng.
2. Xây dựng đường LM
Với Y
1
, cầu tiền D
M
1
: TTtiền tệ cân bằng: r
1
Với Y
2
, cầu tiền D
M
2
: TTtiền tệ cân bằng: r
2
Các tổ hợp A(r
1

,Y
1
); B(r
2
,Y
2
) cho ta đường LM
r
S
M
r
2
M
1
M
D
1
M
D
2
r
r
1
r
2
r
1
Y
1
Y

2
LM
E
1
E
2
Y
M ($)
A
B
262
3. Tính chất của đường LM
• Mọi điểm nằm trên đường LM ứng với từng cặp
(r,Y) thì thị trường tiền tệ cân bằng:
S
M
= D
M
hay
• Đường LM dốc lên về bên phải, vì:
– Khi Y tăng làm r tăng để thị trường tiền tệ CB
– Khi Y giảm làm r giảm để thị trường tiền tệ CB
Y.Dr.DDM
Y
m
r
m01

263
4. Phương trình đường LM

)Y(fr:)LM(
Y
D
D
D
DM
r:Hay
Y.Dr.DDMDS
MS
Y.Dr.DDD
r
m
Y
m
r
m
01
Y
m
r
m01
MM
1
M
Y
m
r
m0
M








264
Ví dụ:
S
M
= 600; D
M
= 500 + 0,02Y - 100r.
Ta có: S
M
= D
M
hay:
500 + 0,02Y - 100r = 600
Phương trình LM có dạng:
r = -1 + 0,002Y
r
r
2
M
1
M
1
D
M

2
S
r
r
1
r
2
r
1
Y
1
LM
1
E
2
E
1
Y
M ($)
A
B
5. Sự dịch chuyển đường LM
M
1
S
LM
2
M
1
M

1
+M
1
r
m
1
12
r
m
Y
m
r
m
011
2
11
M
r
m
Y
m
r
m
01
1
1
M
Y
m
r

m0
M
D
M
rrr
Y.
D
D
D
DMM
r
MMS
Y.
D
D
D
DM
r
MS
Y.Dr.DDD












Đường LM dịch chuyển như thế nào, ta đi xác định r
266
267
• Đây chính là sự dịch chuyển của LM:
– Nếu r>0, LM dịch chuyển sang trái
– Nếu r<0, LM dịch chuyển sang phải
• Phương trình đường LM mới có dạng:
r
m
1
112
D
M
rrrr


268
III. Tác động của các chính sách
1. Cân bằng đồng thời trên hai thị trường
•Thị trường hàng hóa cân bằng: (IS) : Y = f(r)
•Thị trường tiền tệ cân bằng: (LM) : r = f(Y)
Sự cân bằng đồng thời trên hai thị trường hàng
hóa và thị trường tiền tệ chỉ xảy ra khi nền kinh
tế vừa nằm trên (IS) và (LM), trên đồ thị là giao
điểm của hai đường (IS) & (LM).
r
1
r
2

Y
1
LM
Y
A B
IS
r
0
C
D
F
E
0
r
Y
0
Y
2
Sự cân bằng và mất cân bằng của thị trường hàng
hóa và thị trường tiền tệ
269
Khi nền kinh tế nằm tại điểm E
0
, lãi suất cân
bằng r
0
và sản lượng cân bằng Y
0
thỏa mãn hệ
phương trình IS-LM:










Y.
D
D
D
DM
r:)LM(
r.KI)TCMXGIC(KY:)IS(
r
m
Y
m
r
m
01
r
m0m00000







MM
DS
MXGICY
270
271
Ví dụ:
C =100 + 0,75Y
d
; I = 100 + 0,05Y-50r; G = 300
T = 40 + 0,2Y; M = 70 + 0,15Y ;X = 150
S
M
= 600; D
M
= 500 + 0,02Y - 100r.
Tìm lãi suất và sản lượng cân bằng chung
2. Tác động của chính sách tài chính
r
1
r
2
Y
1
LM
Y
IS
2
E
1

r
Y
2
Y
p
Trường hợp 1: Nền kinh tế suy thoái (Y < Yp)
IS
1
E
2
272
2. Tác động của chính sách tài chính
Trường hợp 2: Nền kinh tế lạm phát (Y > Yp)
r
1
r
2
LM
Y
IS
2
r
Y
2
Y
p
IS
1
E
2

Y
1
E
1
273