bài 9 quang hợp nhóm thực c3 c4 cam

Phân tích đặc
điểm cấu trúc bên
trong của lá thích
nghi với chức
năng quang hợp?
Lớp biểu bì
Lá của thực vật C
3

Ứng với các vùng khí hậu khác nhau trên Trái
đất (Nhiệt đới, Ôn đới, Sa mạc …) các nhóm
thực vật đã có những biến đổi trong cấu trúc
để thích nghi được với điều kiện sống.
Vậy quá trình quang hợp của các nhóm thực
vật này có gì khác nhau? Chúng ta cùng tìm
hiểu qua bài học hôm nay.

Tieát 9


Quá trình quang hợp gồm 2 pha: Pha sáng và pha tối
•
Pha sáng: Xảy ra ở tilacôit của lục lạp.
•
Pha tối: Xảy ra trong chất nền (strôma) của lục lạp.
Stroâma
LUÏC
LAÏP
Tilacôit
* Quang hợp ở các nhóm

TV C
3
, C
4
, CAM chỉ khác nhau
chủ yếu trong pha tối.

? Quan sát sơ đồ nêu:
Khái niệm, nguyên liệu, sơ lược diễn
biến & sản phẩm của PHA SÁNG?
SƠ ĐỒ TÍNH CHẤT HAI PHA CỦA QUANG HỢP
(Tilacoit) (Stroma)

1- Pha sáng:
+ Khái niệm: Là pha chuyển hoá Q của ánh sáng đã
được diệp lục hấp thụ thành Q của các liên kết hoá học
trong ATP và NADPH, xảy ra ở tilacôit, chỉ có khi chiếu
sáng.
+ Quang phân ly nước diễn ra trong xoang tilacôit:
2H
2
O 4H
+
+ 4e
-
+ O
2
:
Trong đó:
* e

-
: Bù lại các e
-
của diệp lục đã bị mất.
* H
+
: Khử NADP
+
→ NADPH.
Ánh sáng
Diệp lục
+ Sản phẩm:
* ATP, NADPH: Cung cấp cho pha tối.
* O
2
: Thải ra môi trường.


2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
Trong quá trình quang hợp, các nhóm
TV C
3
, C
4
, CAM đều giống nhau ở PHA
SÁNG. Chúng chỉ khác nhau ở PHA TỐI
(Pha cố định CO
2

). Các nhà Sinh lí học
TV đã phát hiện 3 con đường cố định
CO
2
tương ứng với 3 nhóm TV C
3
, C
4
,
CAM.
Vậy, ở từng nhóm TV C
3
, C
4
, CAM thì
PHA TỐI xảy ra ntn?
=> 2
a. Thực vật C
3
:

T oả
Cam
Lúa
Rêu
Chanh
Lúa mì
Lồi thực vật nào thuộc
nhóm thực vật C
3

?
2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
a. Thực vật C
3
:
Gồm đa số các loài thực vật vùng ôn đới, nhiệt đới…
(rêu, tảo, lúa, lúa mì, cam, chanh,…)

Strôma
LỤC
LẠP
CẤU TRÚC LÁ THỰC VẬT C
3
2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
a. Thực vật C
3
:

-
Chu trình Canvin có
thể chia thành những
giai đoạn nào?
-▼ Chỉ ra các điểm mà tại
đó sản phẩm của pha
sáng đi vào chu trình
Canvin?

Giai đoạn cố định
CO
2
Ribulôzơ – 1,5 – đi Photphat
APG
RiDP
Axit Photpho Glixêric
AlPG
Alđêhit Photpho Glixêric
CO
2
AlPG C
6
H
12
O
6
Giai
đoạn
khử
Giai đoạn tái
sinh chất
nhận
CHU TRÌNH CANVIN (C
3
)
ATP + NADPH
ATP
T bột, aa, prô, lipit

2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
a. Thực vật C
3
:
 Đại diện: Phân bố khắp Trái đất, bao gồm từ các loài tảo đơn bào đến
các loài cây gỗ trong rừng. (Đa số gồm TV vùng ôn đới, nhiệt đới)
- Chu trình Canvin (Chu trình C
3
) có thể chia làm 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn cố định CO
2
: RiDP + CO
2
→ APG (Axit Photpho Glixêric)
+ Giai đoạn khử: APG AlPG (Alđêhit Photpho Glixêric)
ATP + NADPH
+ Giai đoạn tái sinh chất nhận ban đầu: RiDP (Ribulôzơ -1,5 - đi Phôtphat)
Tại điểm kết thúc của giai đoạn khử: một phần AlPG được dùng để tái
tạo chất nhận ban đầu (RiDP), phần còn lại là chất khởi đầu để tổng hợp
nên C
6
H
12
O
6
, rồi từ đó tổng hợp nên Tinh bột, Saccarôzơ, aa, Lipit trong
quang hợp.
-

Pha tối xảy ra trong chất nền (Strôma) của lục lạp, trong tế bào mô giậu.
 Diễn biến:


2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
b. Thực vật C
4
:
RAU DỀN
MÍA
Loài thực vật nào thuộc
nhóm thực vật C
4
?
BẮP
CAO LƯƠNG

b. Thực vật C
4
:
2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
Quan sát Sơ đồ q trình cố
định CO
2
của thực vật C
4

Hồn thành phiếu học tập sau:
 Đại diện:Một số lồi TV sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới: mía,
bắp, cao lương, rau dền…
-
Pha tối xảy ra trong chất nền (Strơma) của lục lạp, trong tế bào mơ giậu
và tế bào bao bó mạch,
 Diễn biến:

CẤU TRÚC LÁ THỰC VẬT C
4
mơ giậu

PHA
TỐI
TRONG
QUANG
HP
Ở
THỰC
VẬT
C
4
CO
2
Chất 3C
(Axit Pyruvic)
CO
2
APG
AlPG

Rib-1,5-điP
CHU
TRÌNH
C
4
PEP
CHU TRÌNH C
3
(CANVIN)
Chất 4C
Axit Ôxalô Axêtic
 Axit Malic)
C
6
H
12
O
6
mơ giậu

2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
b. Thực vật C
4
:
Chỉ tiêu so sánh
Thực vật C
3
Thực vật C

4
Giống nhau
- Đều có chu trình …. tạo ra AlPG rồi từ đó hình thành các
hợp chất cacbohiđrat, aa, prôtêin, lipit.
1- Chất nhận
CO
2
đầu tiên
- RiDP (Ribulôzô-1,5- đi
photphat).
2- Sản phẩm
ổn định đầu
tiên
+ AOA (Axit Ôxalô Axêtic)
+ AM (Axit Malic)
3- Tiến trình
-
Chỉ có 1 giai đoạn C
3
xảy ra
trong các TB mô giậu.
4- Đại diện
Khác nhau
So sánh PHA TỐI trong quang hợp của thực vật C
3
và C
4
:
C
3

- PEP (Photpho Enol
Pyruvic)
+ Hợp chất 3C: APG
(Axit Photpho Glixêric)
- Gồm 2 giai đoạn:
+ Gđ C
4
: xảy ra trong
các TB mô giậu.
+ Gđ C
3
: xảy ra trong
các TB bao bó mạch.
- TV ôn đới, nhiệt đới
-
TV nhiệt đới, cận nhiệt
đới: mía, bắp, rau dền…

b. Thực vật C
4
:
2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
 Đại diện:Một số loài TV sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới: mía,
bắp, cao lương, rau dền…
-
Pha tối xảy ra trong chất nền (Strôma) của lục lạp, trong tế bào mô giậu
và tế bào bao bó mạch, qua 2 giai đoạn:
* Chu trình C

4
: xảy ra trong trong tế bào mô giậu.
* Chu trình C
3
: xảy ra trong tế bào bao bó mạch.
 Diễn biến:
- Chất nhận CO
2
đầu tiên:
- Sản phẩm ổn định đầu tiên:
PEP (Photpho Enol Piruvic)
Hợp chất 4C: AOA (Axit Oxalo Axêtic);
AM (Axit Malic)


DÖÙA
XÖÔNG ROÀNG
c. Thực vật CAM:
2- Pha tối: (Pha cố định CO
2
)
Loài thực vật nào thuộc
nhóm thực vật CAM?
THANH LONG

c. Thực vật CAM:
 Đại diện: Gồm những loài TV mọng nước, sống ở vùng hoang mạc
(xương rồng, dứa, thanh long…)
 Diễn biến:
- Diễn ra trong chất nền của 1 loại lục lạp ở tế bào mô giậu

- Bản chất hoá học của con đường CAM giống giống với con đường C
4

(Chất nhận CO
2
, sản phẩm ban đầu, tiến trình gồm 2 giai đoạn…)
- Giai đoạn C
4
xảy ra vào ban đêm (lúc khí khổng mở), giai đoạn C
3
xảy ra
vào ban ngày (lúc khí khổng đóng).

? Thực vật CAM đã giải quyết mâu
thuẫn giữa sự tiết kiệm nước (giảm
sự mất nước qua qt THN) và dinh
dưỡng khí (quang hợp) ntn?

Tế bào
mô giậu
Tế
bào
mô
giậu
Đêm
Ngày
Hình thành
chất hữu cơ
Ngày
THỰC VẬT C

4
THỰC VẬT CAM
SỰ KHÁC NHAU VỀ KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN TRONG PHA TỐI
 Hãy nêu
khác nhau cơ
bản trong quá
trình cố định
CO
2
của thực
vật C
4
và thực
vật CAM?
C
4
C
4

Thöïc vaät CAM
Thöïc vaät C
4
 Hãy nêu
điểm giống
nhau cơ bản
trong quá
trình cố định
CO
2
của thực

vật C
4
và thực
vãt CAM?
CHU TRÌNH C
4

CUNG CO BAỉI
PHA TOI
Thửùc vaọt CAM
Thửùc vaọt C
4
Thửùc vaọt C
3

Chỉ tiêu so
sánh
Thực vật C
3
Thực vật C
4
Thực vật CAM
Giống nhau
Đều có chu trình … tạo ra AlPG rồi từ đó hình thành các hợp chất:
Cacbohiđrat, aa, prôtêin, lipit.
1. Đại diện
Đa số các loài TV ôn
đới, nhiệt đới
TV sống ở vùng nhiệt
đới và cận nhiệt đới

TV mọng nước sống
ở vùng hoang mạc
2 Chất
nhận CO
2

đầu tiên
- RiDP
(Ribulôzơ-1,5 - đi Photphat).
-
PEP
(Photpho Enol Pyruvic)
- PEP
(Photpho Enol Pyruvic)
3. Sản
phẩm ổn
định đầu
tiên
Hợp chất 3C: APG
(Axit Photpho Glixêric)
Hợp chất 4C: AOA và
AM. (Axit Oxalô Axêtic
và Axit Malic)
Hợp chất 4C: AOA và
AM. (Axit Oxalô Axêtic
và Axit Malic)
4. Tiến
trình
-
Chỉ có 1 gđoạn C

3
,
xảy ra trong các TB
mô giậu.
-Xảy ra vào ban ngày.
-Xảy ra 2 gđoạn:
+ Gđ C
4
: xảy ra trong
các TB mô giậu (ban
ngày)
+ Gđ C
3
: xảy ra trong
các TB bao bó mạch
(ban ngày)
-Xảy ra 2 gđoạn:
+ Gđ C
4
: xảy ra
trong các TB mô
giậu (ban đêm) –
Lúc khí khổng đóng.
+ Gđ C
3
: xảy ra
trong các TB mô
giậu (ban ngày) –
Lúc khí khổng mở.
Khác nhau

C
3
Hoạt động theo
nhóm nhỏ, hoàn
thành phiếu học tập
sau:
Tế bào
mô giậu
Tế
bào
mô
giậu
Đêm
Ngày
Hình thành
chất hữu cơ
Ngày
THỰC VẬT C
4
THỰC VẬT CAM
SỰ KHÁC NHAU VỀ KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN TRONG PHA TỐI
C
4
C
4