Phßng - s¬ cøu
r¾n ®éc c¾n
R¾n ®éc vµ r¾n kh«ng ®éc
•
§Æc ®iÓm cña r¾n ®éc: R¨ng ®éc
R¾n ®éc R¾n kh«ng ®éc
R¾n ®éc vµ r¾n kh«ng ®éc
•
§Æc ®iÓm cña r¾n ®éc: VÕt r¨ng ®éc
VÕt c¾n cña r¾n kh«ng ®éc VÕt c¾n cña r¾n ®éc
• •
•
Hä R¾n hæ (elapidae)
•
R¾n hæ mang th
êng (Naja spp)
Hä R¾n hæ (elapidae)
•
R¾n hæ mang
chóa
(Ophiophagu
s hannah)
Hä R¾n hæ (elapidae)
R¾n c¹p nia R¾n c¹p nong
(Bungarus spp)
Hä R¾n hæ (elapidae)
R¾n biÓn (Hydrophis spp)
Hä R¾n lôc (viperidae)
R¾n lôc tre (Trimersurus spp)
Nọc độc của rắn
Nhiều thành phần (> 20 thành phần): Bản
chất protein, enzym, polypeptide.
Số l ợng nọc độc đ ợc giải phóng khi cắn: phụ
thuộc:
Chủng rắn, kích cỡ rắn.
Mức độ tổn th ơng cơ học, số nhát cắn,
Rắn chủ động bơm nọc với số l ợng nhất định:
nhiễm nọc độc / vết cắn khô (không
bơm nọc).
Rắn không bao giờ trỏ nên không độc
động học của nọc độc
Vận chuyển chủ yếu theo đ ờng bạch huyết.
Các yếu tố ảnh h ởng:
Độ sâu vết th ơng.
Số l ợng nọc giải phóng, kích cỡ, thành phần
nọc.
Kích cỡ, tuổi và sức khoẻ của nạn nhân,
Vận động của nạn nhân sau khi bị cắn.
Trình tự xuất hiện các triệu chứng.
Nguyên nhân tử vong
Tử vong sớm:
Suy hô hấp do liệt cơ, loạn nhịp tim, sốc.
Tử vong muộn:
Rối loạn đông máu, chảy máu, suy thận,
nhiễm trùng,
Sơ cứu rắn độc cắn
Mục tiêu của sơ cứu:
Làm chậm sự hấp thu của nọc độc.
ổn định tình trạng bệnh nhân trong điều kiện tại
chỗ.
Hạn chế các biến chứng.
Vận chuyển an toàn đến cơ sở y tế có khả năng
CC-HS hoặc có huyết thanh kháng nọc đặc hiệu.
Trên hết: không làm gì hại thêm cho bệnh nhân
!
Các biện pháp sơ cứu
đ ợc khuyến cáo
Động viên BN yên tâm, đỡ lo lắng.
Không để BN tự đi lại, bất động chi bị cắn
bằng nẹp. Cởi bỏ đồ trang sức.
Băng ép bất động: rắn cạp nong, cạp nia, hổ
chúa, một số rắn hổ mang th ờng. Không làm
với rắn lục.
Xử trí các tình trạng nặng: suy hô hấp.
Tránh can thiệp vào vết cắn.
Vận chuyển BN bằng ph ơng tiện, an toàn đến
CSYT.
Kü thuËt b¨ng Ðp bÊt ®éng
B íc 1
B¨ng:
réng
10cm,
dµI 4,5m
B íc
2
B íc 3
B íc 4
B íc 5
VÕt c¾n
ë tay
Chú ý
Duy trì băng ép bất động tới khi bệnh
nhân đến đ ợc CSYT có khả năng CCHS
hoặc có HTKNR.
Vết cắn ở thân mình.
Vết cắn ở đầu mặt cổ.
Không cố bắt hoặc giết rắn.
Các biện pháp không nên làm
Garô.
Trích, rạch, trâm, chọc.
Hút máu.
Đắp các thuốc.
Gây đIện giật.
Ch ờm đá.
Dùng hòn đá chữa rắn cắn.
R¹ch da
§¾p thuèc nam
§Ò phßng r¾n c¾n
•
Kh«ng cè t×nh b¾t, trªu, giÕt r¾n.
•
Khi ®i trong rõng: ®i ñng, quÇn ¸o dµy, dµI
tay, ®éi mò réng vµnh.
•
Dïng ®Ìn khi ®i ban ®ªm.
•
L u ý vµo thêi gian thay ®æi thêi tiÕt, m a, lò,
lôt.