chat ran ket tinh. chat ran vo dinh hinh

CH NG VIIƯƠ
Chất rắn và chất lỏng
Sự chuyển thể




NHẮC LẠI
NHẮC LẠI
? Các đặc điểm về lực tương tác nguyên tử chất
rắn. Chuyển động phân tử của thể rắn?
Các nguyên
tử rất gần
Lực tương
tác rất lớn
Dao động quanh 1
vị trí cân bằng


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH

3
4
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
Quan sát hạt muối ăn tinh
khiết và nêu nhận xét về hình
dạng của nó? Nếu đập hạt
muối thành nhiều mảnh nhỏ
khác nhau thì chúng có hình
dạng như thế nào?
- Các hạt muối ăn có dạng khối lập
phương hoặc khối hình hộp.Các
mảnh nhỏ có kích thước khác nhau

cũng có dạng khối lập phương hoặc
khối hình hộp.
Ví dụ: ĐáThạch anh có dạng khối lăng
trụ sáu mặt, hai đầu là hình chóp…
3
4


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
Ví dụ: ĐáThạch
anh có dạng khối
lăng trụ sáu mặt,
hai đầu là hình
chóp…
34


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C

HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
3
4
? Tinh thể có cấu trúc
như thế nào?
*Quan sát và phân tích
cấu trúc tinh thể của muối ăn:
Na
+
Cl
-


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
3
4
-
Tinh thể được cấu trúc bỡi các

hạt (nguyên tử, phân tử, ion) liên
kết chặt chẽ với nhau bằng những
lực tương tác và sắp xếp theo một
trật tự hình học xác định, trong đó
mỗi hạt luôn dao động nhiệt
quanh vị trí cân bằng của nó.
- Chất rắn có cấu trúc tinh thể gọi
là chất rắn kết tinh
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3
4
Các tinh thể của cùng một
chất thì có chung một dạng hình

học nhưng có thể có kích thước
khác nhau phụ thuộc vào quá
trình hình thành tinh thể diễn
biến nhanh hay chậm, tốc độ kết
tinh càng nhỏ tinh thể càng có
kích thước lớn.
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
1. Cấu trúc tinh thể
Tinh thể của một chất
được hình thành trong
quá trình nóng chảy
hay đông đặc của chất
đó?
 Tinh thể của một chất được
hình thành trong quá trình
đông đặc của chất đó.


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C

HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3
4
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
2. Các đặc tính của chất rắn kết tinh
Cùng 1 loại hạt nhưng do cấu trúc tinh
thể khác nhau nên tính chất vật lý khác
nhau
Có nhiệt độ nóng chảy xác định.
* Chất rắn kết tinh gồm:
- Chất đơn tinh thể ( kim cương, muối
ăn, thạch anh): cấu tạo gồm 1 tinh thể
và có tính dị hướng
- Chất đa tinh thể ( các kim loại như
sắt, hợp kim): cấu tạo nhiều tinh thể nhỏ
hỗn độn và có tính đẳng hướng


-Từ cấu trúc mạng tinh thể của than chì ta thấy
nếu tách than chì thành các lớp theo mặt của
mạng phẳng thì dễ hơn nhiều so với các hướng
khác ⇒ thể hiện tính dị hướng của chất rắn đơn

tinh thể.
Than chì


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
3
4

- Chất rắn đa tinh thể được cấu tạo bỡi vô số các tinh thể
nhỏ sắp xếp hỗn độn nên tính dị hướng của mỗi tinh thể
nhỏ được bù trừ trong toàn khối chất, vì thế chất rắn đa
tinh thể không có tính dị hướng như chất rắn đơn tinh thể
mà có tính đẳng hướng( t/c vật lý không thay đổi theo các
phương khác nhau)
Tại sao chất rắn đơn tinh thể
có tính dị hướng, còn chất rắn đa
tinh thể lại có tính đẳng hướng?


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH

C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3
4
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3. Ứng dụng của các chất rắn kết
tinh
-
Các mạng tinh thể có
nhiều chỗ hỏng do bị biến
dạng hay pha pha tạp chất,
⇒ thay đổi tính chất vật lý.
-
Điều này có ý nghĩa quan
trọng trong kĩ thuật, đặc biệt
chế tạo linh kiện bán dẫn


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH

HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3
4
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
Nêu một số ứng
dụng của chất rắn
đơn tinh thể và đa
tinh thể?
3. Ứng dụng của các chất rắn kết tinh
* C¸c chÊt ®¬n tinh thÓ:



  !"…
#…
* C¸c chÊt ®a tinh thÓ:

$%&'(
)(*+(,-'.

/0'123
*'456…




C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
3
4
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
Thế nào là chất rắn
vô định hình? Cho
ví dụ?
-Chất rắn vô định hình là
những chất rắn không có cấu
trúc tinh thể.

Ví dụ: thủy tinh, nhựa đường, polime…
Chất vô định hình có
tính dị hướng không? Có
nhiệt độ nóng chảy xác
định không? Tại sao?
-Chất rắn vô định hình có tính
đẳng hướng, không có tính dị
hướng vì không có cấu trúc tinh
thể.
- Chất rắn vô định hình không
có nhiệt độ nóng chảy xác định.


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
3
4
1. Cấu trúc tinh thể
2. Các đặc tính của chất rắn
kết tinh
3. Ứng dụng của các chất
rắn kết tinh
II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH

II- CHẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
ø6&
789):'
%'
* Chó ý:;<24
4%=>
4).''?.
/ …


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
3
4
C. chất rắn đa tinh thể và chất rắn vô định hình
Củng cố
Câu1.Phân loại chất rắn theo cách nào dưới đây là đúng.
A. chất rắn đơn tinh thể và chất rắn vô định hình
B. chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình
D. chất rắn đa tinh thể và chất rắn đơn tinh thể


Câu 2: Hãy lập bảng phân loại và so sánh các đặc tính
của các chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình.

Chất rắn
Chất kết tinh
Chất vô định hình
* Có cấu trúc tinh thể
* Có nhiệt độ n/c xác định
Đơn tinh thể Đa tinh thể
Dị h5ớng
Đẳng h5ớng
* Không có cấu trúc tinh thể.
* Không có nhiệt độ n/c
x.định
ng h5ớng
Cng c


C
C
HẤT RẮN KẾT TINH
HẤT RẮN KẾT TINH
C
C
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
HẤT RẮN VÔ ĐỊNH HÌNH
I- CHẤT RẮN KẾT TINH
3
4
2. Các đặc tính của chất rắn kết
tinh
C
Quan sát và mô

tả mạng tinh thể
kim cương và
than chì?
* Kim cương
C
Than chì


C
C
- Mạng tinh thể
kim cương: các
nguyên tử C liên
kết theo mọi
hướng đều giống
nhau: rất cứng và
không dẫn điện
- Mạng tinh thể than chì: mỗi
nguyên tử C nằm ở đỉnh của
một hình lục giác đều. Các
hình này sắp xếp tạo thành
mạng phẳng. Các mạng phẳng
song song cách đều nhau:
mềm và dẫn điện