- Trong v¨n b¶n tù sù thêng sö dông nh÷ng ng«i kÓ nµo? Nh÷ng
ng«i kÓ Êy cã u ®iÓm, nhîc ®iÓm g×?
Tiết 70: Ngời kể chuyện trong văn bản tự sự
I - Vai trò của ngời kể chuyện trong văn bản tự sự.
1. Ví dụ: đoạn trích (SGK)
2. Nhận xét.
- Kể về phút chia tay giữa ngời hoạ sĩ già, cô kĩ s trẻ và anh thanh niên.
- Ngời kể chuyện ở đây vắng mặt, không phải là một trong ba nhân vật
đợc nhắc tới trong đoạn văn.
- Nếu là một trong ba nhân vật trong đoạn văn trên thì ngôi kể phải thay
đổi: hoặc là xng tôi hoặc là xng tên một trong ba nhân vật đó để
kể lại chuyện.
- Là nhận xét của ngời kể chuyện về anh thanh niên và suy nghĩ của anh.
3. Bài học.
a) Ngời kể chuyện là ngời đứng ra kể câu chuyện trong tác phẩm.
b) Ngôi kể.
- Ngôi kể thứ nhất.
- Ngôi kể thứ ba.
- Phối hợp ngôi 1 và 3.
c) Vai trò của ngời kể chuyện.
- Dẫn dắt ngời đọc đi vào câu chuyện.
-
Giới thiệu nhân vật và tình huống tả ngời, tả cảnh vật đa ra các nhận
xét, đánh giá về những điều đợc kể.
* Lu ý:
- Ngêi kÓ chuyÖn tr×nh bµy sù viÖc g¾n víi ®iÓm nh×n nµo ®ã ( ®iÓm
nh×n lµ vÞ trÝ quan s¸t cña ngêi kÓ ). Cã ba lo¹i ®iÓm nh×n:
+ §iÓm nh×n bªn trong.
+ §iÓm nh×n bªn ngoµi.
+ §iÓm nh×n thÊu suèt.
Bài tập củng cố.
Câu 2: Điền vào chỗ trống các từ ngữ thích hợp trong ngoặc đơn ( giấu
mình, thứ ba, mọi việc, khắp nơi, tâm t tình cảm ).
- Trong văn bản tự sự, ngoài hình thức kể chuyện theo ngôi thứ nhất
( xng tôi) còn hình thức kể chuyện theo ngôi
- Kể theo ngôi thứ ba, ngời kể chuyện nhng lại có
mặt .trong văn bản, biết hết và mọi của
các nhân vật.
Câu 1: Chọn các từ ngữ trong ngoặc đơn ( dẫn dắt, nhận xét, cảnh
vật, ngời, tình huống, đi vào câu chuyện, nhân vật ) điền vào chỗ
trống?
Ngời kể chuyện có vai trò ngời đọc :
giới thiệu và , tả và tả , đ
a ra các , đánh giá về những điều đợc kể.
dẫn dắt
đi vào câu chuyện
nhân vật
tình huống ngời
cảnh vật
nhận xét
thứ ba
giấu mình
khắp nơi mọi việc tâm t tình cảm
Ghi nhớ.
Trong văn bản tự sự, ngoài hình thức kể chuyện theo ngôi thứ
nhất ( xng tôi ) còn có hình thức kể chuyện theo ngôi thứ ba.
Đó là ngời kể giấu mình nhng có mặt khắp nơi trong văn bản.
Ngời kể này dờng nh biết hết mọi việc, mọi hành động, tâm
t, tình cảm của các nhân vật.
Ngời kể chuyện có vai trò dẫn dắt ngời đọc đi vào câu chuyện:
giới thiệu nhân vật và tình huống, tả ngời và tả cảnh vật, đa ra
các nhận xét, đánh giá về những điều đợc kể.
II - Luyện tập.
Bài tập 2
a) Ngời kể chuyện là nhân vật tôi ( ngôi thứ nhất ) - chú bé trong
cuộc gặp gỡ cảm động với mẹ mình sau những ngày xa cách.
- Ngôi kể này giúp cho ngời ngời kể dễ đi sâu vào tâm t, tình cảm,
miêu tả đợc những diễn biến tinh vi, phức tạp đang diễn ra trong tâm
hồn nhân vât.
- Ngôi kể này có hạn chế trong việc miêu tả bao quát các đối tợng
khách quan, sinh động, khó tạo ra cái nhìn nhiều chiều , do đó dễ gây
nên sự đơn điệu trong giọng văn trần thuật.
Chia nhóm
Nhóm 1: Nêu u điểm.
Nhóm 2: Nêu nhợc điểm.
Yêu cầu:
Nhóm 1 nhận xét nhóm 2 ( ngợc lại )
Nhóm 3 nhận xét nhóm 4 ( ngợc lại )
Nhóm 3: Chọn ngời kể là anh thanh niên.
Nhóm 4: Chọn ngời kể là cô kĩ s.
DÆn dß.
- VÒ nhµ lµm hoµn thiÖn bµi tËp cßn l¹i
- ChuÈn bÞ bµi “ ChiÕc lîc ngµ”