Em hãy nhắc lại những nội dung kiến thức
đã được học về kiểu bài tự sự.
Những nội dung kiến thức đã được học về kiểu bài
tự sự:
-
Tìm hiểu chung về văn tự sự
-
Sự việc và nhân vật trong văn tự sự
-
Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự
-
Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự
-
Lời văn, đoạn văn tự sự
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
1. Ngôi kể
a.Ví dụ:
b. Kết luận
* Kể về một việc tốt của em
* Kể về một việc tốt mà em được chứng kiến
Em là người tham gia, là nhân vật
trong truyện - Dùng từ xưng hô:
“Tôi”, “tớ”, “mình”, “cháu”, “em”,
“con”…để kể về việc làm của chính
mình
Em là người chứng kiến, không phải
là nhân vật tham gia vào diễn biến
truyện – Không dùng từ xưng hô
“Tôi”, “tớ”, “mình”, “cháu”, “em”,
“con”… để kể về việc làm của người
khác
* Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà
* Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà
người kể sử dụng khi kể chuyện.
người kể sử dụng khi kể chuyện.
* Trong văn tự sự có hai ngôi
* Trong văn tự sự có hai ngôi
kể:
kể:
- Ngôi kể thứ nhất
- Ngôi kể thứ nhất
- Ngôi kể thứ ba
- Ngôi kể thứ ba
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong
văn tự sự
Ngôi kể thứ nhất
Ngôi kể thứ ba
* Kể về một việc tốt của em
* Kể về một việc tốt mà em được
chứng kiến
a> Đoạn 1.
a> Đoạn 1.
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể trong văn tự sự
1. Ngôi kể
Đoạn 1:
Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là
Vua và đình thần chịu thằng bé là
thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn
thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn
muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau,
muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau,
khi hai cha con đang ăn cơm ở công
khi hai cha con đang ăn cơm ở công
quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới
quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới
một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ
cha lấy cho một cái kim may rồi đưa
cha lấy cho một cái kim may rồi đưa
cho sứ giả, bảo:
cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức
vua xin rèn cho tôi thành một con dao
vua xin rèn cho tôi thành một con dao
để xẻ thịt chim.
để xẻ thịt chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(
(
Trích
Trích
“
“
Em bé thông minh”
Em bé thông minh”
)
)
2 . Đặc điểm của ngôi kể
a> Đoạn 1.
a> Đoạn 1.
Đoạn 1:
Đoạn 1:
Vua và đình thần
Vua và đình thần
chịu
chịu
thằng bé là
thằng bé là
thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn
thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn
muốn
muốn
thử
thử
một lần nữa.// Qua hôm sau,
một lần nữa.// Qua hôm sau,
khi hai cha con đang
khi hai cha con đang
ăn cơm
ăn cơm
ở công
ở công
quán, bỗng có sứ nhà vua
quán, bỗng có sứ nhà vua
mang tới
mang tới
một con chim sẻ, với lệnh
một con chim sẻ, với lệnh
bắt
bắt
họ phải
họ phải
dọn
dọn
thành ba cỗ thức ăn. Em bé
thành ba cỗ thức ăn. Em bé
nhờ
nhờ
cha
cha
lấy
lấy
cho một cái kim may rồi
cho một cái kim may rồi
đưa
đưa
cho sứ giả,
cho sứ giả,
bảo
bảo
:
:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua
xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ
xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ
thịt chim.
thịt chim.
//
//
Vua nghe nói, từ đó mới
Vua nghe nói, từ đó mới
phục
phục
hẳn.
hẳn.
(
(
Trích
Trích
Em bé thông minh)
Em bé thông minh)
- Người kể tự giấu mình đi như
- Người kể tự giấu mình đi như
là không có mặt nhưng thực ra
là không có mặt nhưng thực ra
có mặt ở khắp nơi (cung vua,
có mặt ở khắp nơi (cung vua,
công quán)
công quán)
- Kể linh hoạt, tự do những gì
- Kể linh hoạt, tự do những gì
diễn ra với nhân vật.( thái độ, ý
diễn ra với nhân vật.( thái độ, ý
muốn, suy nghĩ, việc làm, lời
muốn, suy nghĩ, việc làm, lời
nói
nói
…)
…)
→
→
Mang tính khách quan
Mang tính khách quan
Kể theo ngôi thứ ba
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
1. Ngôi kể
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể
trong văn tự sự
2 . Đặc điểm của ngôi kể
- Người kể gọi tên các nhân vật
- Người kể gọi tên các nhân vật
bằng chính tên của họ (vua,
bằng chính tên của họ (vua,
thằng bé, hai cha con, sứ giả...)
thằng bé, hai cha con, sứ giả...)
- Người kể gọi tên các nhân vật
bằng chính tên của chúng (vua,
thằng bé, hai cha con, sứ giả...)
- Người kể tự giấu mình đi như là
không có mặt nhưng thực ra có
mặt ở khắp nơi
- Kể linh hoạt, tự do những gì
diễn ra với nhân vật. → Mang tính
khách quan
Kể theo ngôi thứ ba
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể
trong văn tự sự
1. Ngôi kể
2 . Đặc điểm của ngôi kể
Đoạn 2:
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có
chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng
bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh
niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng.
Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần
và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng muốn thử sự lợi
hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên,
đạp phành phạch vào các ngọn cỏ. Những
ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia
qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn,
bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm
đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành
phạch giòn giã.
(Tô Hoài - Dế Mèn phiêu lưu ký)
b> Đoạn 2:
+Nhân vật Dế Mèn tự xưng là “tôi”
+
+ Người kể có thể trực tiếp kể ra
những gì mình nghe, thấy, trải
qua; trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý
nghĩ, tình cảm của mình. → Mang
tính chủ quan.
Kể theo ngôi thứ nhất
Đoạn 2:
Đoạn 2:
Có thể đổi ngôi kể thứ nhất thành
Có thể đổi ngôi kể thứ nhất thành
ngôi kể thứ ba bằng cách thay ”tôi” bằng ”
ngôi kể thứ ba bằng cách thay ”tôi” bằng ”
Dế Mèn” hoặc “ nó”
Dế Mèn” hoặc “ nó”
a> Đoạn 1.
a> Đoạn 1.
- Người kể gọi tên các nhân vật
bằng chính tên của chúng (vua,
thằng bé, hai cha con, sứ giả...)
- Người kể tự giấu mình đi như là
không có mặt nhưng thực ra có
mặt ở khắp nơi
- Kể linh hoạt, tự do những gì diễn
ra với nhân vật. → Mang tính
khách quan
Kể theo ngôi thứ ba
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của ngôi kể
trong văn tự sự
1. Ngôi kể
2 . Đặc điểm của ngôi kể
b> Đoạn 2:
+Nhân vật Dế Mèn tự xưng là “tôi”
+
+ Người kể có thể trực tiếp kể ra
những gì mình nghe, thấy, trải qua;
trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ,
tình cảm của mình. → Mang tính
chủ quan.
Kể theo ngôi thứ nhất
Đoạn 1:
Đoạn 1:
khó có thể đổi ngôi kể thứ ba sang
khó có thể đổi ngôi kể thứ ba sang
ngôi kể thứ nhất. Vì nếu đổi thì phải xây
ngôi kể thứ nhất. Vì nếu đổi thì phải xây
dựng lại hầu như cả đoạn văn, phá vỡ cách
dựng lại hầu như cả đoạn văn, phá vỡ cách
kể ban đầu và nội dung chuyện cũng phải
kể ban đầu và nội dung chuyện cũng phải
thêm bớt mới phù hợp với cách kể mới.
thêm bớt mới phù hợp với cách kể mới.
Đoạn 1:
Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông
minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử
minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử
một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con
một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con
đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà
đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà
vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt
vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt
họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé
họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé
nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi đưa
nhờ cha lấy cho một cái kim may rồi đưa
cho sứ giả, bảo:
cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin
rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt
rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt
chim.
chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(
(
Trích
Trích
“
“
Em bé thông minh”
Em bé thông minh”
)
)
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
Tiết 33: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngôi kể và đặc điểm của
ngôi kể trong văn tự sự
1. Ngôi kể
2. Đặc điểm của ngôi kể
Xác định ngôi kể trong các ví dụ sau:
Xác định ngôi kể trong các ví dụ sau:
Ví dụ 1
Ví dụ 1
: Tôi sinh ra và lớn lên ở một
: Tôi sinh ra và lớn lên ở một
vùng ven biển. Tôi không còn nhớ mặt
vùng ven biển. Tôi không còn nhớ mặt
bố tôi ra sao nữa vì bố tôi mất sớm.
bố tôi ra sao nữa vì bố tôi mất sớm.
Ví dụ 2
Ví dụ 2
: Năm tháng trôi qua, Mã Lương
: Năm tháng trôi qua, Mã Lương
không ngừng học vẽ.
không ngừng học vẽ.
Ví dụ 3
Ví dụ 3
: Xuân đang trên đường về nhà.
: Xuân đang trên đường về nhà.
Sao hôm nay mình lại không tự kiềm chế
Sao hôm nay mình lại không tự kiềm chế
được và đã mắng các em học sinh.
được và đã mắng các em học sinh.
Ngôi kể thứ nhất
Ngôi kể thứ ba
Ngôi kể thứ nhất và thứ ba
* Bài tập bổ sung
a.Ví dụ