tiếp cận bệnh nhân đái máu đại thể.

Tiếp cận bn đái máu
Đái máu đại thể trước tiên cần trả lời ba câu hỏi:
1. Có phải đái máu không?
- Có máu đông kèm theo?
- Có lắng cặn?
- Có hồng cầu niệu? trụ hồng cầu?
2. Tiểu máu đại diện cho cầu thận hoặc chảy máu ngoài cầu thận?
Phân biệt:tiểu máu do nguyên nhân cầu thận:
- Xuất hiện trụ hồng cầu.
- Protein niệu cao quá 500 mg / ngày tại một thời điểm khi không có chảy máu đại
thể.
- Tế bào hồng cầu có hình thái bất thường(đặc biệt là tb gai- G1- tb hc có những túi
lồi lõm bất thường).
- Cục máu đông: thường có ở tiểu máu ngoài cầu thận mà không có ở tiểu máu cầu
thận.
- Thay đổi màu sắc nước tiểu: cầu thận thường có màu cocacola, còn ngoài cầu
thận có thể từ đỏ sang hồng.
3. Tiểu máu thoáng qua hay kéo dài?
- Tiểu máu thoáng qua thường do nguyên nhân lành tính: sốt, nhiễm trùng, trấn
thương, gắng sức. Một ngoại lệ ở người trên 40 tuổi có thể có nguyên nhân ác
tính. Và ta đi tìm nguyên nhân theo hướng trên.
- Tiểu máu kéo dài: Gồm nguyên nhân lành tính và ác tính:
Lành tính:
1. Do cơ học:
+ Sỏi.
+ Trấn thương: tiền sử, tính chất cấp tính, mức độ, kèm theo đau và đụng dập
không có thể loại trừ.
2. Nhóm bệnh gây tình trang viêm đường tiết niệu:
- Viêm đài bể thận.
- Viêm niệu quản.
- Viêm bàng quang.

- Viêm niệu đạo.
3. U hoặc nang lành tính:
- Chảy máu nang thận: đơn nang, đa nang.
- U phì đại tiền liệt tuyến.
Ác tính: u nguyên phát hoặc di căn đến các bộ phận của đường tiết niệu.
 K bang quang. K niệu quản, k đài bể thận, k thận, k niệu đạo.
Case LS :
BN nam 63T có TS tiểu máu từng đợt cách đây 3 tháng ko rõ số lượng. Cách
nhập viện 10 ngày, BN xuất hiện tiểu đỏ cuối bãi, có khi toàn bãi kèm theo đái
buốt, đái dắt, bí tiểu. Ngoài ra, BN cảm thấy đau âm ỉ vùng hạ vị kèm theo
cảm giác căng tức khó chịu => vào BV tỉnh được đặt sonde tiểu ra 250mL
nước tiểu màu hồng, điều trị 3 ngày không đỡ => chuyển VĐ trong tình
trạng : da niêm mạc nhợt, huyết động ổn, ko có cầu BQ, đặt sonde tiểu vẫn ra
khoảng 250mL nước tiểu hồng.
Câu hỏi :
Bạn định hướng nguyên nhân gây ra tình trạng của BN này là gì ??
Cách nhanh hơn:tiếp cận từ đau bụng + đái máu:
- Đau hạ vị, đái máu -> bất thường ở đường tiết niệu, vị trí hạ vị tương ứng với
bàng quang. Cơ quan đó có khả năng bị bệnh cao nhất trong trường hợp này.
- Một bệnh nhân nam 63 tuổi, đột nhiên chẳng vì lý do gì mà đái máu, đau hạ vị - >
anh nghĩ đến UBQ.