HỘI THẢO CHUYÊN ĐỀ LỊCH SỬ

ĐỔI MỚI KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
ĐỔI MỚI KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
NHẰM THÚC ĐẨY ĐỔI MỚI
NHẰM THÚC ĐẨY ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN
LỊCH SỬ
LỊCH SỬ
ĐỀ DẪN:

A. Đặc điểm tình hình:
A. Đặc điểm tình hình:
Tổng số trường trong huyện: 06: số GVBM:
Tổng số trường trong huyện: 06: số GVBM:
; trình độ đào tạo (chuẩn: ; trên chuẩn: ).
; trình độ đào tạo (chuẩn: ; trên chuẩn: ).

1.Thuận lợi:
1.Thuận lợi:
- Được sự quan tâm và chỉ đạo của lãnh đạo
- Được sự quan tâm và chỉ đạo của lãnh đạo
và Tổ Nghiệp vụ Phòng GD&ĐT.
và Tổ Nghiệp vụ Phòng GD&ĐT.

- Được sự giúp đỡ và tạo điều kiện của BGH,
- Được sự giúp đỡ và tạo điều kiện của BGH,
tổ chuyên môn của các trường trong
tổ chuyên môn của các trường trong
huyện.
huyện.

- Đa số GV có ý thức cao trong việc trau dồi
- Đa số GV có ý thức cao trong việc trau dồi
chuyên môn nghiệp vụ, được dự đầy đủ
chuyên môn nghiệp vụ, được dự đầy đủ
các đợt tập huấn, các chuyên đề về thay
các đợt tập huấn, các chuyên đề về thay
SGK, đổi mới PPDH cũng như đổi mới
SGK, đổi mới PPDH cũng như đổi mới
KTĐG.
KTĐG.

2. Khó khăn:
2. Khó khăn:
Chương trình SGK Lịch sử ở một số bài còn
Chương trình SGK Lịch sử ở một số bài còn
quá tải, kiến thức cơ bản một tiết học quá
quá tải, kiến thức cơ bản một tiết học quá
nhiều, nên việc KTĐG chưa đầy đủ, chưa đào
nhiều, nên việc KTĐG chưa đầy đủ, chưa đào
sâu kiến thức nên còn hạn chế việc đổi mới
sâu kiến thức nên còn hạn chế việc đổi mới
KTĐG để thúc đẩy đổi mới PPDH.
KTĐG để thúc đẩy đổi mới PPDH.

B. Thực trạng về chất lượng bộ
B. Thực trạng về chất lượng bộ
môn của huyện và toàn trường:
môn của huyện và toàn trường:
Hiện nay việc KTĐG định kì ở môn Lịch
Hiện nay việc KTĐG định kì ở môn Lịch
sử thì hình thức chủ yếu là một bài viết, nội
sử thì hình thức chủ yếu là một bài viết, nội
dung đánh giá chưa toàn diện, còn thiếu
dung đánh giá chưa toàn diện, còn thiếu
khách quan, chưa thể hiện sự dân chủ
khách quan, chưa thể hiện sự dân chủ
trong KTĐG. Việc kiểm tra thường xuyên
trong KTĐG. Việc kiểm tra thường xuyên
(KT miệng) còn mang tính chiếu lệ, ít có ý
(KT miệng) còn mang tính chiếu lệ, ít có ý
nghĩa thiết thực. Nên chất lượng còn bị hạn
nghĩa thiết thực. Nên chất lượng còn bị hạn
chế.
chế.

Nội dung kết quả kiểm tra đánh
Nội dung kết quả kiểm tra đánh
giá chưa toàn diện chưa phù hợp với
giá chưa toàn diện chưa phù hợp với
các đối tượng học sinh. Kết quả kiểm
các đối tượng học sinh. Kết quả kiểm

tra đánh giá có phần chưa khách
tra đánh giá có phần chưa khách
quan, còn nặng về thành tích.
quan, còn nặng về thành tích.
Vì những lý do trên chúng ta cần phải
Vì những lý do trên chúng ta cần phải
đổi mới kiểm tra đánh giá để thúc đẩy
đổi mới kiểm tra đánh giá để thúc đẩy
đổi mới phương pháp dạy học bộ môn
đổi mới phương pháp dạy học bộ môn
Lịch sử.
Lịch sử.



- Về chất lượng bộ môn của huyện:
- Về chất lượng bộ môn của huyện:
Giỏi Khá TB Yếu Kém
19.56% 27.53 29.01 15.43 8.15

- Về chất lượng bộ môn của từng trường:
- Về chất lượng bộ môn của từng trường:
ĐV
XL
GIỎI KHÁ TB YẾU KÉM
TÂN HÒA 1 12.96 26.52 28.05 19.77 12.66
TLT 21.12 35.62 35.22 7.4 0.7
NNA 18.82 43.29 29.19 7.97 0.71
CÁI TẮC 47.2 28.4 18.2 4.2 2
TV1 14.5 19.4 29.8 24.6 11.8

TV3 2.79 11.96 36.64 28.67 21.05

2. Đổi mới kiểm tra đánh giá:
2. Đổi mới kiểm tra đánh giá:


Đánh giá kết quả học tập của HS là một
Đánh giá kết quả học tập của HS là một
khâu quan trọng của quà trình dạy học.
khâu quan trọng của quà trình dạy học.
Thông qua kết quả học tập của HS mà GV
Thông qua kết quả học tập của HS mà GV
điều chỉnh hoạt động dạy cuat thầy và hoạt
điều chỉnh hoạt động dạy cuat thầy và hoạt
động học của trò. Vì vậy đổi mới KTĐG có ý
động học của trò. Vì vậy đổi mới KTĐG có ý
nghĩa quan trọng đối với nội dung, phương
nghĩa quan trọng đối với nội dung, phương
pháp, và phương tiện dạy học nhằm nâng
pháp, và phương tiện dạy học nhằm nâng
cao chất lượng dạy học.
cao chất lượng dạy học.

3.Nguyên nhân:
3.Nguyên nhân:
3.1. Chủ quan:
3.1. Chủ quan:


Hiện nay một số bài học Lịch sử có nội

Hiện nay một số bài học Lịch sử có nội
dung dài, có quá nhiều sự kiện nên người
dung dài, có quá nhiều sự kiện nên người
giáo viên còn ngại kiểm tra thường xuyên
giáo viên còn ngại kiểm tra thường xuyên
nhiều. Khi ra các đề kiểm tra định kì chỉ
nhiều. Khi ra các đề kiểm tra định kì chỉ
mới phản ánh được kiến thức (chủ yếu là
mới phản ánh được kiến thức (chủ yếu là
học thuộc lòng, làm bài theo mẫu) mà
học thuộc lòng, làm bài theo mẫu) mà
không đánh giá được các yêu cầu kĩ
không đánh giá được các yêu cầu kĩ
năng, thái độ cũng như các phẩm chất
năng, thái độ cũng như các phẩm chất
thông minh, sáng tạo, linh hoạt của HS
thông minh, sáng tạo, linh hoạt của HS





3.2.Khách quan:
3.2.Khách quan:
Trong việc kiểm tra thường xuyên, loại
Trong việc kiểm tra thường xuyên, loại
điểm này chỉ tính hệ số 1, không có nhiều
điểm này chỉ tính hệ số 1, không có nhiều
hiệu lực đối với kết quả tổng kết học kì và
hiệu lực đối với kết quả tổng kết học kì và

cuối năm. Nên việc kiểm tra trong các giờ
cuối năm. Nên việc kiểm tra trong các giờ
học còn mang tính chiếu lệ, ít có ý nghĩa.
học còn mang tính chiếu lệ, ít có ý nghĩa.

C.Giải pháp thực hiện đổi mới KTDG
C.Giải pháp thực hiện đổi mới KTDG
nhắm thúc đẩy đổi mới PPDH đối với bộ môn.
nhắm thúc đẩy đổi mới PPDH đối với bộ môn.
Trước hết người GV phải nắm rõ quan
Trước hết người GV phải nắm rõ quan
điểm chủ đạo của chương trình Lịch sử ở
điểm chủ đạo của chương trình Lịch sử ở
trường THCS là xuất phát từ đặc trưng bộ
trường THCS là xuất phát từ đặc trưng bộ
môn. Phải nắm rõ yêu cầu cơ bản của việc
môn. Phải nắm rõ yêu cầu cơ bản của việc
đổi mới KTĐG, nội dung kiểm tra phù hợp
đổi mới KTĐG, nội dung kiểm tra phù hợp
với phạm vi, mức độ và các tiêu chí đánh giá
với phạm vi, mức độ và các tiêu chí đánh giá
nhằm đổi mới PPDH.
nhằm đổi mới PPDH.



Cùng với việc xem xét mặt kiến thức,
Cùng với việc xem xét mặt kiến thức,
nội dung đánh giá phải bao gồm cả kết
nội dung đánh giá phải bao gồm cả kết

quả giáo dục tư tưởng tình cảm, hành vi
quả giáo dục tư tưởng tình cảm, hành vi
đạo đức của học sinh trên lớp và ngoài
đạo đức của học sinh trên lớp và ngoài
lớp, xuất phát từ ưu thế của bộ môn Lịch
lớp, xuất phát từ ưu thế của bộ môn Lịch
sử không chỉ có tác dụng to lớn trong việc
sử không chỉ có tác dụng to lớn trong việc
phát triển trí tuệ học sinh mà còn giáo dục
phát triển trí tuệ học sinh mà còn giáo dục
tư tưởng, tình cảm cho các em. Hơn nữa
tư tưởng, tình cảm cho các em. Hơn nữa
mục đích dạy học Lịch sử là dạy chữ để
mục đích dạy học Lịch sử là dạy chữ để
dạy người, vì vậy kiểm tra, đánh giá kết
dạy người, vì vậy kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập cần thiết phải có nội dung
quả học tập cần thiết phải có nội dung
giáo dục.
giáo dục.

@ Việc kiểm tra đánh giá kết quả giáo dục
@ Việc kiểm tra đánh giá kết quả giáo dục
học sinh trong học tập Lịch sử cần căn cứ vào
học sinh trong học tập Lịch sử cần căn cứ vào
các khía cạnh:
các khía cạnh:
- Sự quan tâm, chú ý đến các sự kiện, hiện
- Sự quan tâm, chú ý đến các sự kiện, hiện
tượng, nhân vật lịch sử đã học.

tượng, nhân vật lịch sử đã học.
- Hứng thú với các sự kiện, hiện tượng,
- Hứng thú với các sự kiện, hiện tượng,
hành vi và các công việc được giao.
hành vi và các công việc được giao.
- Xúc cảm đối với các sự kiện, hiện tượng,
- Xúc cảm đối với các sự kiện, hiện tượng,
nhân vật lịch sử ( đồng cảm, phản đối, khinh,
nhân vật lịch sử ( đồng cảm, phản đối, khinh,
ghét, tôn trọng ).
ghét, tôn trọng ).



Khi nghĩ về KTĐG quá trình học tập,
Khi nghĩ về KTĐG quá trình học tập,
hầu hết chúng ta nghĩ đến việc kiểm tra:
hầu hết chúng ta nghĩ đến việc kiểm tra:
kiểm tra miệng, kiểm tra trắc nghiệm,
kiểm tra miệng, kiểm tra trắc nghiệm,
kiểm tra viết và các bài kiểm tra thực
kiểm tra viết và các bài kiểm tra thực
hành. Nhưng còn còn có những PP đánh
hành. Nhưng còn còn có những PP đánh
giá khác như: sưu tầm và đánh giá tư liệu
giá khác như: sưu tầm và đánh giá tư liệu
Lịch sử, tư liệu địa phương. Trong khuôn
Lịch sử, tư liệu địa phương. Trong khuôn
khổ bài viết này, chúng tôi chỉ muốn trao
khổ bài viết này, chúng tôi chỉ muốn trao

đổi với lãnh đạo và các đồng nghiệp hai
đổi với lãnh đạo và các đồng nghiệp hai
dạng kiểm tra cơ bản nhất là: kiểm tra
dạng kiểm tra cơ bản nhất là: kiểm tra
miệng và kiểm tra viết.
miệng và kiểm tra viết.



1.Kiểm tra miệng:
1.Kiểm tra miệng:
- PP kiểm tra miệng được áp dụng trong
- PP kiểm tra miệng được áp dụng trong
kiểm tra thường xuyên, nó được thực hiện
kiểm tra thường xuyên, nó được thực hiện
trong tất cả các bước: kiểm tra bài cũ, dạy
trong tất cả các bước: kiểm tra bài cũ, dạy
bài mới hoặc củng có cuối tiết học. Kiểm tra
bài mới hoặc củng có cuối tiết học. Kiểm tra
miệng giúp GV nhanh chóng hiểu được tình
miệng giúp GV nhanh chóng hiểu được tình
hình học tập, trình độ HS để đánh giá bước
hình học tập, trình độ HS để đánh giá bước
đầu về mức độ nắm kiến thức của HS mà
đầu về mức độ nắm kiến thức của HS mà
điều chỉnh việc giảng dạy tiếp theo.
điều chỉnh việc giảng dạy tiếp theo.

- Trong một tiết học, GV có thể sử
- Trong một tiết học, GV có thể sử

dụng một số câu hỏi. Vì vậy câu hỏi
dụng một số câu hỏi. Vì vậy câu hỏi
phải được chuẩn bị cẩn thận, chính
phải được chuẩn bị cẩn thận, chính
xác, rõ ràng, dung lượng kiến thức vừa
xác, rõ ràng, dung lượng kiến thức vừa
phải.
phải.
- Cần coi trọng thái độ và cách ứng xử của GV
- Cần coi trọng thái độ và cách ứng xử của GV
đối với HS khi kiểm tra miệng. GV phải tạo
đối với HS khi kiểm tra miệng. GV phải tạo
được tâm lí thoải mái cho HS khi tham gia
được tâm lí thoải mái cho HS khi tham gia
thảo luận và phát biểu ý kiến, ngay cả
thảo luận và phát biểu ý kiến, ngay cả
những ý kiến chưa chính xác.
những ý kiến chưa chính xác.

Ví dụ: sau khi GV nêu rõ câu hỏi, HS
Ví dụ: sau khi GV nêu rõ câu hỏi, HS
trả lời, GV có thể gọi một hay hai HS khác
trả lời, GV có thể gọi một hay hai HS khác
nhận xét câu trả lời của bạn (tạo điều kiện
nhận xét câu trả lời của bạn (tạo điều kiện
cho HS tự đánh giá lẫn nhau) nếu chưa
cho HS tự đánh giá lẫn nhau) nếu chưa
đúng hay còn thiếu có thể bổ sung, sau
đúng hay còn thiếu có thể bổ sung, sau
đó GV mới kết luận.

đó GV mới kết luận.

2.Kiểm tra viết:
2.Kiểm tra viết:
- Kiểm tra viết thường được tiến hành sau khi
- Kiểm tra viết thường được tiến hành sau khi
học một phần hay một khóa trình Lịch sử có
học một phần hay một khóa trình Lịch sử có
thể là bài 15 phút, một tiết, KTCL giữa kì
thể là bài 15 phút, một tiết, KTCL giữa kì
hay thi HK.
hay thi HK.

- PP này giúp GV nắm được cùng một lúc
- PP này giúp GV nắm được cùng một lúc
trình độ của tất cả HS. Câu hỏi KT đòi hỏi HS
trình độ của tất cả HS. Câu hỏi KT đòi hỏi HS
trình bày co lô gic những nội dung chủ yếu của
trình bày co lô gic những nội dung chủ yếu của
một phần, một chương hay toàn bộ khóa trình
một phần, một chương hay toàn bộ khóa trình
Lịch sử. Bài kiểm tra giúp GV đánh giá trình độ
Lịch sử. Bài kiểm tra giúp GV đánh giá trình độ
của mỗi HS trong lớp. Vì vậy, trong đề kiểm tra
của mỗi HS trong lớp. Vì vậy, trong đề kiểm tra
cần có những câu hỏi lần lượt đi từ dễ đến khó,
cần có những câu hỏi lần lượt đi từ dễ đến khó,
những câu hỏi nâng cao để phân loại HS. Có thể
những câu hỏi nâng cao để phân loại HS. Có thể
theo thang đánh giá phân loại các kĩ năng tư

theo thang đánh giá phân loại các kĩ năng tư
duy như sau:
duy như sau:

Trong quá trình dạy học có thể áp dụng
Trong quá trình dạy học có thể áp dụng
KTĐG nhằm thúc đẩy đổi mới PPDH
KTĐG nhằm thúc đẩy đổi mới PPDH
Lịch sử theo mô hình trên
Lịch sử theo mô hình trên
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
BIẾT
BIẾT
Vấn đáp tái hiện, phiếu học tập, các trò
Vấn đáp tái hiện, phiếu học tập, các trò
chơi, câu đố có hướng dẫn trước, tra cứu
chơi, câu đố có hướng dẫn trước, tra cứu
thông tin, thực hành hay luyện tập, tìm
thông tin, thực hành hay luyện tập, tìm
các định nghĩa, các trò chơi, câu đố ghi
các định nghĩa, các trò chơi, câu đố ghi
nhớ.
nhớ.

@ Các hoạt động phù hợp với tư
@ Các hoạt động phù hợp với tư
duy
duy
HIỂU

HIỂU
Sắm vai tranh luận, dạy học chéo,
Sắm vai tranh luận, dạy học chéo,
cho ví dụ.
cho ví dụ.
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
VẬN DỤNG
VẬN DỤNG
Xây dựng mô hình, trình bày theo nhóm
Xây dựng mô hình, trình bày theo nhóm
hoặc theo lớp, tiến hành các bài tập vận
hoặc theo lớp, tiến hành các bài tập vận
dụng.
dụng.

@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
PHÂN
PHÂN
TÍCH
TÍCH
Tạo tiêu chí cho đánh giá (động não), xác
Tạo tiêu chí cho đánh giá (động não), xác
định vấn đề, đưa ra các suy luận, so sánh
định vấn đề, đưa ra các suy luận, so sánh
và đối chiếu.
và đối chiếu.
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy
@ Các hoạt động phù hợp với tư duy

TỔNG HỢP
TỔNG HỢP


Xác định vấn đề, các mục đích, mục tiêu,
Xác định vấn đề, các mục đích, mục tiêu,
tìm những sự kết hợp mới.
tìm những sự kết hợp mới.