chuyên đề este

Tài liệu luyện thi đại học Môn Hóa học - Năm học 2013 - 2014
Chuyên đề: ESTE
(Phần 3)
Câu 1: Thủy phân 37 gam este cùng công thức phân tử C
3
H
6
O
2
bằng dung dịch NaOH dư. Chưng cất dung dịch sau
phản ứng thu được hỗn hợp ancol Y và chất rắn khan Z. Đun nóng Y với H
2
SO
4
đặc ở 140
0
C, thu được 14,3 gam
hỗn hợp các ete. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lượng muối trong Z là
A. 40,0 gam B. 42,2 gam C. 38,2 gam D. 34,2 gam
Câu 2: Hỗn hợp A gồm 2 este. Đun nóng 47,2 gam A với dung dịch NaOH dư thì thu được 1 ancol đơn chức và
38,2 gam hỗn hợp muối của 2 axit hữu cơ đơn chức, là đồng đẳng kế tiếp. Mặt khác, nếu đốt cháy hết 9,44 gam A
cần dùng vừa đủ 12,096 lít O2, thu 10,304 lít CO
2
(Các thể tích khí đo ở đktc).
Xác định CTCT các chất trong A.
Câu 3: Cho các phản ứng sau
X + 2NaOH
t0
2Y + H
2
O (1)

Y + HCl (loãng)
t0
Z + NaCl (2)
Biết X là chất hữu cơ có công thức phân tử C
6
H
10
O
5
. Khi cho 0,1 mol Z tác dụng hết với Na (dư) thì số mol H2
thu được là:
A. 0,05 B. 0,15 C. 0,10 D. 0,20
Câu 4: Hợp chất hữu cơ mạch hở X có công thức phân tử C6H10O4. Thủy phân X tạo ra hai ancol đơn chức có số
nguyên tử cacbon trong phân tử gấp đôi nhau. Công thức của X là
A. CH
3
OCO-COOC
3
H
7
. B. CH
3
OCO-CH
2
-COOC
2
H
5
.
C. CH

3
OCO-CH
2
-CH
2
-COOC
2
H
5
. D. C
2
H
5
OCO-COOCH3.
Câu 5: Este X được tạo thành từ etylen glicol và hai axit cacboxylic đơn chức.Trong phân tử este, số nguyên tử
cacbon nhiều hơn số nguyên tử oxi là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH (dư) thì lượng NaOH đã
phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là:
A. 14,5. B. 15,5. C. 17,5. D. 16,5
Câu 6: Cho 20 g một este X (có phân tử khối là 100 đvC) tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M. Sau phản
ứng, cô cạn dung dịch thu được 23,2 g chất rắn khan. CTCT của X là:
A. CH
3
COOCH=CHCH
3
B. CH
2
=CHCOOC
2
H
5

C. CH
2
=CHCH
2
COOCH
3
D. C
2
H
5
COOCH=CH
2

Câu 7: Cho axit salixylic (axit o-hiđroxibenzoic) phản ứng với anhiđrit axetic, thu được axit axetylsalixylic (o-
CH
3
COO-C
6
H
4
-COOH) dùng làm thuốc cảm (aspirin). Để phản ứng hoàn toàn với 43,2 gam axit axetylsalixylic
cần vừa đủ V lít dung dịch KOH 1M. Giá trị của V là
A. 0,96. B. 0,48. C. 0,72 D. 0,24.
Câu 8: Hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử là C
4
H
8
O
3

. X có khả năng tham gia phản ứng với Na, với dung
dịch NaOH và phản ứng tráng bạc. Sản phẩm thuỷ phân của X trong môi trường kiềm có khả năng hoà tan
Cu(OH)2 tạo thành dung dịch màu xanh lam. Công thức cấu tạo của X có thể là:
A. CH
3
CH(OH)CH(OH)CHO B. HCOOCH
2
CH
2
CH
2
OH
C. HCOOCH
2
CH(OH)CH
3
D. CH
3
COOCH
2
CH
2
OH
Câu 9: Hợp chất hữu cơ no, đa chức X có CTPT C7H12O4. Cho 0,1 mol X tác dụng vừa đủ với 100 g dung dịch
NaOH 8% thu được chất hữu cơ Y và 17,8 g hỗn hợp muối. CTCT thu gọn của X là:
A. CH
3
OOC-(CH
2
)

2
-COOC
2
H
5
B. CH
3
COO-(CH
2
)
2
-OOCC
2
H
5

C. CH
3
COO-(CH
2
)
2
-COOC
2
H
5
D. CH
3
OOC-(CH
2

)
2
-COOC3H
7

Câu 10: Cho sơ đồ phản ứng:
Este X (C
4
H
n
O
2
)
0
NaOH
t
+
→
Y
3 3
0
/AgNO NH
t
+
→
Z
0
NaOH
t
+

→
C
2
H
3
O
2
NA.
Công thức cấu tạo của X thỏa mãn sơ đồ đã cho là
A. HCOOCH
2
CH
2
CH
3
. B. CH3COOCH
2
CH
3
.
C. CH
2
=CHCOOCH
3
. D. CH
3
COOCH=CH
2

Câu 11: Hỗn hợp X gồm hai este no, đơn chức, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn một lượng X cần dùng vừa đủ 3,976

lít khí O
2
(đktc), thu được 6,38 g CO
2
. Mặt khác, X tác dụng với dung dịch NaOH, thu được một muối và hai ancol
là đồng đẳng kế tiếp. CTPT của hai este trong X là
A. C
3
H
6
O
2
và C
4
H
8
O
2
. B. C
2
H
4
O
2
và C
5
H
10
O
2

. C. C
2
H
4
O
2
và C
3
H
6
O
2
. D. C
3
H
4
O
2
và C
4
H
6
O
2
.
Bảo Phương - Trường THPT Hoàng Hoa Thám - Tiên Lữ - Hưng Yên
Tài liệu luyện thi đại học Môn Hóa học - Năm học 2013 - 2014
Câu 12: Xà phòng hoá hoàn toàn 9,7 g hỗn hợp hai este đơn chức X,Y cần 100ml dd NaOH 1,5M. Sau phản ứng
cô cạn dd thu được hỗn hợp hai ancol đồng đẳng kế tiếp và một muối duy nhất. CTCT thu gọn của X, Y là
A. HCOOCH

3
và HCOOC
2
H
5
. B. CH
3
COOCH
3
và CH
3
COOC
2
H
5
.
C. C
2
H
5
COOCH
3
và C
2
H
5
COOC
2
H
5

. D. C
3
H
7
COOCH
3
và C
4
H
9
COOC
2
H
5
.
Câu 13: Một este hữu cơ đơn chức có thành phần khối lượng m
C
: m
O
= 9 : 8. Cho este trên tác dụng với một lượng
dd NaOH vừa đủ thu được một muối có khối lượng bằng 41/37 khối lượng este. CTCT este đó là
A. HCOOCH=CH
2
. B. HCOOC≡CH. C. HCOOC
2
H
5
. D. CH
3
COOCH

3
.
Câu 14: Khi thủy phân 1 este đơn chức no E bằng dd NaOH thì thu được 1 muối có phân tử khối bằng 24/29 phân
tử khối của E. Tỉ khối hơi của E đối với không khí bằng 4. CTCT của E là
A. C
2
H
5
COOCH
3
. B. C
2
H
5
COOC
3
H
7
.
C. C
3
H
7
COOCH
3
. D. C
2
H
5
COOC

2
H
5
.
Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol este X thu được 1,344 lít CO
2
(đktc) và 0,9 g H
2
O. Khi thủy phân 0,1 mol X
bằng dd KOH thì thu được 0,2 mol ancol etylic và 0,1 mol muối. CTCT của X là
A. CH
3
COOC
2
H
5
. B. HCOOC
2
H
5
. C. C
2
H
5
OOC-COOC
2
H
5
D. CH
2

(COOC
2
H
5
)
2
.
Câu 16: Cho 7,4 g este X no, đơn chức phản ứng với dd AgNO
3
/NH
3
dư, thu được 21,6 g kết tủa. CTPT của X là
A. HCOOCH
3
. B. HCOOCH
2
CH
2
CH
3
.
C. HCOOC
2
H
5
. D. HCOOCH(CH
3
)CH
3
.

Câu 17: Thủy phân 4,3 g este X đơn chức, mạch hở (có xúc tác axit) đến khi phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp
hai chất hữu cơ Y và Z. Cho Y, Z phản ứng dd AgNO
3
/NH
3
dư thu được 21,6 g bạc. CTCT của X là
A. CH
3
COOCH=CH
2
. B. HCOOCH=CHCH
3
.
C. HCOOCH
2
CH=CH
2
. D. HCOOC(CH
3
)=CH
2
.
Câu 18: Hợp chất hữu cơ A có công thức phân tử C
8
H
10
O
4
. Cho A tác dụng với dung dịch NaOH thu được CH
3

OH
và một muối của axit hữu cơ. Số đồng phân cấu tạo của A là
A. 2 B. 1 C. 3 D. 4
Câu 19: E là este mạch hở, không nhánh. Đun nóng E với 150 ml dung dịch NaOH 1M đến khi phản ứng kết thúc
thu được dung dịch F. Để trung hòa F cần dùng vừa đủ 60 ml dung dịch HCl 0,5M. Cô cạn dung dịch sau trung hòa
thu 11,475 gam hỗn hợp 2 muối khan và 5,52 gam hỗn hợp 2 ancol đơn chức
Xác định công thức cấu tạo của E.
Câu 20: Chất X có công thức phân tử C
6
H
8
O
4
. Cho 1 mol X phản ứng hết với dung dịch NaOH, thu được chất Y và
2 mol chất Z. Đun Z với dung dịch H
2
SO
4
đặc, thu được đimetyl ete. Chất Y phản ứng với dung dịch H
2
SO
4
loãng
(dư), thu được chất T. Cho T phản ứng với HBr, thu được hai sản phẩm là đồng phân cấu tạo của nhau. Phát biểu
nào sau đây đúng?
A. Chất T không có đồng phân hình học .
B. Chất X phản ứng với H
2
(Ni, t
0

) theo tỉ lệ mol 1: 3.
C. Chất Y có công thức phân tử C
4
H
4
O
4
Na
2
.
D. Chất Z làm mất màu nước brom.
Câu 21: (ĐH Y -1998): Hợp chất hữu cơ X chứa một loại nhóm chức có CTPT là C
8
H
14
O
4
. Khi thủy phân X trong
dung dịch NaOH thu được một muối và hỗn hợp hai ancol A và B. Phân tử ancol B có số nguyên tử cacbon nhiều
gấp đôi trong A. Khi đun nóng với H
2
SO
4
đặc, A cho một anken và B cho 3 anken.
Tìm CTCT của X
Câu 22: (ĐH TCKT-1992): Ba chất hữu cơ A, B, D có cùng CTPT C
6
H
10
O

4
, mạch hở, không nhánh, không tác
dụng với NA. Xác định CTCT của A, B, D và viết phương trình phản ứng minh họa biết rằng khi tác dụng với dung
dịch NaOH thì
- A tạo thành 1 muối và 2 ancol kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng
- B tạo thành 2 muối và 1 ancol
- D tạo thành 1 muối và 1 ancol
Câu 23: Cho 2,54 gam este A bay hơi trong một bình kín dung tích 0,6 lít, ở nhiệt độ 136,5
0
C. Người ta nhận thấy
khi este bay hơi hết thì áp suất trong bình là 425mmHg
a) Xác định khối lượng phân tử của A
b) Để thủy phân 25,4 gam A cần dùng 200gam dd NaOH 6%. Mặt khác khi thủy phân 6,35gam A bằng
NaOH thu được 7,05 gam muối duy nhất. Xác định CTCT và gọi tên este biết rằng một trong hai chất
(ancol hoặc axit) tạo nên este là đơn chức
Câu 24: (ĐHYD TP.HCM-1997): Một chất X có CTPT C
8
H
12
O
5
, mạch hở. Thủy phân X trong môi trường axit thu
được glyxerol và 2 axit đơn chức A, B hơn nhau 1 nguyên tử cacbon. B cộng nước cho chất hữu cơ C (sản phẩm
chính).
Xác định CTCT của X, A, B, C và viết phương trình phản ứngs minh họa
Bảo Phương - Trường THPT Hoàng Hoa Thám - Tiên Lữ - Hưng Yên
Tài liệu luyện thi đại học Môn Hóa học - Năm học 2013 - 2014
Câu 25: Để thủy phân 0,1 mol este A cần dùng vừa đủ 100 gam dd NaOH 12%, thu được 20,4 gam muối của một
axit hữu cơ và 9,2 gam một ancol.
Xác định CTPT, viết CTCT và gọi tên este đó. Biết 1 trong 2 chất (ancol hoặc axit) tạo thành este là đơn chức

Câu 26: Este A có CTPT là C
7
H
12
O
4
chỉ chứa một loại nhóm chứC.Để thủy phân 16 gam A cần dùng vừa đủ 200
gam dd NaOH 4%, thu được một ancol B và 17,8 gam hỗn hợp 2 muối.
Xác định CTCT của A
Câu 27: Đun nóng 0,1 mol este A với một lượng vừa đủ dd NaOH thu được 13,4 gam muối của một axit hữu cơ B
với 9,2 gam ancol đơn chứC. Cho ancol đó bay hơi ở 127
0
C và 600mmHg chiếm thể tích là 8,32 lít.
Xác định CTCT của A
Câu 28: (ĐHNT-1994): Chất A có CTPT là C
11
H
20
O
4
. A tác dụng với NaOH tạo ra muối của axit hữu cơ B mạch
hở, không nhánh và 2 ancol là etanol và propan - 2- ol.
Hãy viết CTCT của A, B
Câu 29: Cho 21,8 gam chất hữu cơ X mạch hở chỉ chứa một loại nhóm chức tác dụng với 1 lít dung dịch NaOH 0,5M thu được
24,6 gam muối và 0,1 mol ancol. Lượng NaOH dư được trung hoà vừa hết bởi 0,5 lít dung dịch HCl 0,4M. Công thức cấu tạo
của X là
A. (HCOO)
3
C
3

H
5
. B. (CH
3
COO)
2
C
2
H
4
. C. (CH
3
COO)
3
C
3
H
5
. D. C
3
H
5
(COOCH
3
)
3
.
Câu 30: Để thuỷ phân 0,01 mol este tạo bởi một ancol đa chức và một axit cacboxylic đơn chức cần dùng 1,2 gam NaOH. Mặt
khác để thủy phân 6,35 gam este đó cần 3 gam NaOH, sau phản ứng thu được 7,05 gam muối. Công thức cấu tạo của este đó là
A. (CH

3
COO)
3
C
3
H
5
. B. (CH
2
= CHCOO)
3
C
3
H
5
.
C. (CH
2
= CHCOO)
2
C
2
H
4
. D. (C
3
H
5
COO)
3

C
3
H
5
.
Câu 31: Để điều chế một este X, dùng làm thuốc chống muỗi gọi tắt là DEP người ta cho axit Y tác dụng với một lượng dư
ancol Z. Muốn trung hoà dung dịch chứa 1,66 gam Y cần 100 ml dung dịch NaOH 0,2M. Trong dung dịch ancol Z 94% (theo
khối lượng) tỉ lệ số mol
2
Z H O
n : n 86 :14=
. Biết 100 < M
Y
< 200. Công thức cấu tạo của X là
A. CH
2
= CHCOOCH
3
. B. C
6
H
5
COOC
2
H
5
. C. C
6
H
4

(COOC
2
H
5
)
2
. D. (C
2
H
5
COO)
2
C
6
H
4
.
Câu 32: Đun nóng 0,1 mol X với lượng vừa đủ dd NaOH thu được 13,4g muối của axit hữu cơ đa chức B và 9,2g ancol đơn
chức C. Cho ancol C bay hơi ở 127
0
C và 600 mmHg sẽ chiếm thể tích 8,32 lít.Công thức phân tử của chất X là:
A. CH(COOCH
3
)
3
B. C
2
H
4
(COOCH

3
)
2
C. (COOC
2
H
5
)
2
D. (COOCH
3
)
2

Câu 33: X là este của glixerol và axit hữu cơ Y. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X rồi hấp thụ tất cả sản phẩm cháy vào dung dịch
Ca(OH)
2
dư thu được 60g kết tủA. X có công thức cấu tạo là:
A.(HCOO)
3
C
3
H
5
B. (CH
3
COO)
3
C
3

H
5
C. (C
17
H
35
COO)
3
C
3
H
5
D. (C
17
H
33
COO)
3
C
3
H
5
Câu 34: X là este mạch hở do axit no A và ancol no B tạo ra. Khi cho 0,2 mol X phản ứng với NaOH thu được 32,8 gam muối.
Để đốt cháy 1 mol B cần dùng 2,5 mol O
2
. Công thức cấu tạo của X là …
A.(CH
3
COO)
2

C
2
H
4
. B.(HCOO)
2
C
2
H
4
. C.(C
2
H
5
COO)
2
C
2
H
4
. D.(CH
3
COO)
3
C
3
H
5
.
Câu 35: Khi thủy phân hoàn toàn 0,05 mol este cần dùng vừa đủ 5,6g KOH. Mặt khác, khi thủy phân 5,475g este

đó thì cần dùng vừa đủ 4,2g KOH và thu được 6,225g muối. Vậy CTCT este là:
A. (COOC
2
H
5
)
2
B. (COOCH
3
)
2
C. (COOCH
2
CH
2
CH
3
)
2
D. Kết quả khác
Câu 36: Thủy phân 0,2 mol một este E cần dùng vừa đủ 100gam dung dịch NaOH 24 % thu được một ancol và
43,6 gam hỗn hợp muối của 2 axit cacboxylic đơn chức. Hai axit đó là:
A. HCOOH và CH
3
COOH B. CH
3
COOH và C
2
H
5

COOH
C. C
2
H
5
COOH và C
3
H
7
COOH D. HCOOH và C
2
H
5
COOH
Câu 37: Hợp chất hữu cơ X chứa C, H, O mạch hở có phân tử khối là 146. X không tác dụng với Na kim loại . Lấy
14,6g X tác dụng vừa đủ với 100ml dd NaOH 2M thu được 1 muối và 1 ancol. CTCT của X là
A. C
2
H
4
(COOCH
3
)
2
B. (CH
3
COO)
2
C
2

H
4
.
C. (C
2
H
5
COO)
2
D. A, B đúng.
Câu 38: Đốt cháy a mol X là trieste của glixerol với axit đơn chức mạch hở thu được b mol CO
2
và c mol H
2
O, biết
b - c = 4A. Hiđro hóa m gam X cần 6,72 lít H
2
(đktc) thu được 39 gam một sản phẩm. Nếu đun m gam X với dung
dịch chứa 0,7 mol NaOH đến phản ứng hoàn toàn, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn khan có khối
lượng là
A. 57,2 gam B. 52,6 gam C. 61,48 gam D. 53,2 gam
Câu 39: Este X được tạo thành từ etylen glicol và hai axit cacboxylic đơn chứC. Trong phân tử este, số nguyên tử
cacbon nhiều hơn số nguyên tử oxi là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH (dư) thì lượng NaOH đã
phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là
A. 14,5. B. 17,5. C. 15,5. D. 16,5.
Câu 40: Cho 13,8 gam glixerol phản ứng với axit hữu cơ đơn chức B, chỉ thu được chất hữu cơ E có khối lượng
bằng 1,18 lần khối lượng của glixerol ban đầu; hiệu suất phản ứng là 73,35%. Có bao nhiêu công thức cấu tạo phù
hợp với E?
A. 3 B. 5 C. 2 D. 4
Bảo Phương - Trường THPT Hoàng Hoa Thám - Tiên Lữ - Hưng Yên

Tài liệu luyện thi đại học Môn Hóa học - Năm học 2013 - 2014
Câu 41: Xà phòng hóa hoàn toàn 1 este X đa chức với 100ml dung dịch KOH 1M sau phản ứng cô cạn dung dịch
thu được 8,32 gam chất rắn và ancol đơn chức Y. Nếu đốt cháy hoàn toàn Y thu được 3,584 lit CO
2
(đktc) và 4,32
gam H
2
O công thúc cấu tạo của X là
A. C
2
H
5
OOC-C
2
H
4
-COOC
2
H
5
B. CH
3
COOCH
2
-CH
2
-OOCCH
3

C. C

2
H
5
OOC-CH
2
-COOC
2
H
5
D. CH
3
OOC-C
2
H
4
-COOCH
3
Câu 42: Cho 0,02 mol một este (X) phản ứng vừa hết với 200 ml dung dịch NaOH 0,2M thu được một muối và
một ancol (Y), đều có số mol bằng số mol este phản ứng. Mặt khác, khi xà phòng hóa hoàn toàn 2,58 gam este đó
bằng 1 lượng KOH vừa đủ, phải dùng 20 ml dung dịch KOH 1,5M và thu được 3,33 gam muối. Công thức ancol
(Y) là
A. C
2
H
5
OH B. C
3
H
6
(OH)

2
C. C
2
H
4
(OH)
2
D. C
3
H
5
(OH)
3
Câu 43: E là este mạch không nhánh chỉ chứa C, H, O, không chứa nhóm chức nào kháC. Đun nóng một lượng E
với 150 ml dung dịch NaOH 1M đến kết thúc phản ứng. Để trung hoà dung dịch thu được cần 60ml dung dịch HCl
0,5M. Cô cạn dung dịch sau khi trung hoà được 11,475 gam hỗn hợp hai muối khan và 5,52 gam hỗn hợp 2 ancol
đơn chứC. Công thức cấu tạo của este là
A. CH
3
CH
2
CH
2
-OOC-CH
2
CH
2
COOCH
3
B. HCOOCH

3
và CH
3
COOC
2
H
5
C. C
2
H
5
-COO-C
2
H
5
D. CH
3
-CH
2
-OOC-CH
2
COOCH
3
Câu 44: Hợp chất hữu cơ X chứa một loại nhóm chức có CTPT là C
8
H
14
O
4
. Khi thủy phân hoàn toàn 3,48 gam X

trong dung dung dịch NaOH thì thu được 1 muối và hỗn hợp 2 ancol A, B (Phân tử ancol B có số nguyên tử C
nhiều gấp đôi A). Khi đun nóng với H
2
SO
4
đặc ở 170
0
C thì A cho 1 olefin duy nhất, B cho 3 olefin .
Nếu oxi hóa hoàn toàn lượng ancol trên bằng CuO, nung nóng sau đó cho sản phẩm thu được tác dụng với
AgNO
3
/NH
3
dư thì khối lượng Ag thu được là
A. 4,32 gam B. 2,16 gam C. 6,48 gam D. 8,64 gam
__________________________________
Bảo Phương - Trường THPT Hoàng Hoa Thám - Tiên Lữ - Hưng Yên