QUẦN THỂ SINH VẬT

Nhận xét về những dấu hiệu sau của tập hợp sinh vật
thuộc một quần thể:
- Các cá thể cùng loài hay khác loài?
- Không gian sinh sống? Thời điểm sinh sống ?
- Khả năng sinh sản ?
Quần thể cây cải Quần thể ngựaQuần thể chim cánh cụt
Thảo luận :

Bảng 47.1. Các ví dụ về quần thể SV và không phải quần thể SV
Ví dụ
Quần thể
SV
Không phải
quần thể SV
Tập hợp các cá thể rắn hổ mang, cú mèo và
lợn rừng sống trong một rừng mưa nhiệt đới
Rừng cây thông nhựa phân bố tại rừng núi
Đông bắc Việt Nam.
Tập hợp các cá thể cá chép, cá mè, cá rô
phi sống chung trong một ao.
Các cá thể rắn hổ mang sống ở 3 hòn đảo
cách xa nhau
Các cá thể chuột đồng sống trên một đồng
lúa. Các cá thể chuột đực và chuột cái có
khả năng giao phối với nhau sinh ra chuột
con. Số lượng chuột phụ thuộc nhiều vào số
lượng thức ăn có trên cánh đồng.

Quần thể cây hoa súng

Quần thể dã tràng
Quần thể hươu cao cổ
Quần thể cọ

Một lồng gà
Một chậu cá chép

- Tỉ lệ giới tính của quần thể có ổn định hay không ?
Phụ thuộc vào yếu tố nào ?
- Tỉ lệ giới tính có ảnh hưởng như thế nào tới quần thể?

Thành phần nhóm tuổi
Các nhóm
tuổi
Ý nghĩa sinh thái
Nhóm tuổi
trước sinh
sản
Các cá thể lớn nhanh, do vậy nhóm náy
có vai trò chủ yếu làm tăng trưởng khối
lượng và kích thước của quần thể
Nhóm tuổi
sinh sản
Khả năng sinh sản của các cá thể quyết
định mức sinh sản của quần thể
Nhóm tuổi
sau sinh sản
Các cá thể không còn khả năng sinh sản
nên không ảnh hưởng tới sự phát triển
của quần thể.

Nhãm tuæi tríc sinh s¶n
Nhãm tuæi sinh s¶n Nhãm tuæi sau sinh s¶n
A. D¹ng ph¸t triÓn B. D¹ng æn ®Þnh C. D¹ng gi¶m sót
A B C
C¸c d¹ng biÓu ®å h×nh th¸p tuæi

625 c©y c¬m muéi /ha
3 con s©u/m
2
2 con chim ng / 10km
2
30g t¶o n©u/m
3

1. Khi trời ấm áp và độ ẩm không khí cao (mùa mưa) số
lượng muỗi nhiều hay ít?
2. Số lượng ếch nhái tăng cao vào mùa khô hay mùa
mưa?
3. Chim cu gáy xuất hiện vào mùa nào?
4. Hãy cho 2 ví dụ về sự biến động số lượng cá thể trong
quần thể?
Nhiều
Mùa mưa
Mùa lúa chín
Thảo luận :
Vậy mơi trường có ảnh hưởng như thế nào
tới quần thể ?

Tháng 1, 2, 3

Tháng 4, 5, 6
Tháng 7, 8, 9,
10, 11,
12
t/g
Mức biến động
Đồ thị biểu diễn sự biến động của quần thể sâu ăn lá cây phượng

Câu 1: Những tập hợp nào sau đây không phải là quần thể?
A. Các cá thể loài cá mè sống chung trong một hồ nước ngọt.
B. Các bầy voi sống trong rừng rậm Châu phi.
C. Các con chó sói trong rừng.
D. Các con chó nhà.
Chọn đáp án đúng trong các câu sau
Câu 2: Tại sao nói mật độ được xem là một trong những đặc
trưng cơ bản nhất của quần thể?
A. Mật độ ảnh hưởng đến mức độ sử dụng nguồn thưcù ăn.
B. Mật độ có ảnh hưởng đến mức độ lan truyền của bệnh tật.
C. Mật độ có ảnh hưởng đến xác suất gặp nhau giữa các cá
thể đực và cái trong mùa sinh sản.
D. Cả a, b, c .
D. Các con chó nhà.
D. Cả a, b, c .


Loài sinh
vật
Nhóm tuổi
trước sinh
sản

Nhoma tuổi
sinh sản
Nhóm tuổi
sau sinh sản
Chuột đồng 50 con/ha 48 con/ha 10 con/ha
Chim trĩ 75 con/ha 25 con/ha 5 con/ha
Nai 15 con/ha 50 con/ha 5 con/ha