một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo viên trung học cơ sở huyện tân uyên

PHẦN MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục ngày nay được coi là nền móng của sự phát triển khoa học - kĩ
thuật và đem lại sự thịnh vượng cho nền kinh tế quốc dân. Có thể khẳng định rằng:
Không có giáo dục thì không có bất cứ sự phát triển nào đối với con người, đối với
kinh tế, văn hoá, xã hội. Trong những năm gần đây sự nghiệp giáo dục ở Việt Nam
được Đảng, Nhà nước và xã hội quan tâm. Đảng, Nhà nước ta đưa giáo dục cùng
với khoa học, công nghệ là quốc sách hàng đầu. Hội nghị TW 4 khoá VII đã khẳng
định "Giáo dục - Đào tạo là chìa khoá để mở cửa tiến vào tương lai". Nghị quyết
TW 2 khoá VIII đã tiếp tục khẳng định "Muốn tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại
hóa thắng lợi phải phát triển mạnh giáo dục và đào tạo". Ngày 15/6/2004, Ban Bí
thư TW Đảng ra Chỉ thị số 40 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục, Chỉ thị nêu rõ: "Phát triển giáo dục và đào tạo là
quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con
người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng". Trong Báo cáo
Chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa IX trình Đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ X của Đảng nhấn mạnh: “Đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, phát
triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đổi mới phương pháp dạy học thực hiện
chuẩn hóa - hiện đại hóa - xã hội hóa, chấn hưng nền giáo dục Việt Nam”. Đội ngũ
giáo viên là một trong các yếu tố quyết định thực hiện được các mục tiêu đó.
Nói về vai trò của người thầy, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng viết “Thầy
giáo là một nhân vật trọng tâm trong nhà trường, là người quyết định đào tạo nên
những con người mới xã hội chủ nghĩa. Vậy thầy giáo phải không ngừng vươn lên,
rèn luyện tu dưỡng về mọi mặt để thực sự xứng đáng là người thầy giáo xã hội
chủ nghĩa”. Để xứng đáng với vai trò ấy, yêu cầu đặt ra là cần thiết phải xây dựng
đội ngũ giáo viên chất lượng cao. Muốn xây dựng được đội ngũ có chất lượng cao,
công tác bồi dưỡng giáo viên là một hoạt động hết sức quan trọng. Bồi dưỡng giáo
viên tức là nâng cao tư tưởng, chính trị, đạo đức và trình độ chuyên môn nghiệp vụ

cho giáo viên. Tạo ra được đội ngũ vừa hồng vừa chuyên, đáp ứng được sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Tại Phòng Giáo dục và Đào tạo Tân Uyên, các đơn vị trường học - đơn vị
quản lý trực tiếp và sử dụng đội ngũ giáo viên thì công tác đào tạo, bồi dưỡng phải
được lãnh đạo Phòng, Ban giám hiệu nhận thức sâu sắc và có kế hoạch bồi dưỡng
thường xuyên, phù hợp để công tác này đạt được hiệu quả cao nhất.
Bản thân tôi được giao phụ trách công tác bồi dưỡng giáo viên bậc Trung
học cơ sở và toàn ngành Giáo dục Tân Uyên. Tôi nhận thấy đội ngũ giáo viên của
các đơn vị trường học cơ bản đủ về số lượng, đạt chuẩn về trình độ đào tạo. Tuy
nhiên, vẫn còn một số giáo viên còn có “sức ì” rất lớn, tự bằng lòng với bản thân,
chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay. Trước thực tiễn đó và
yêu cầu của thực tế công tác giáo dục của địa phương, bản thân tôi luôn băn khoăn,
trăn trở về điều này. Tìm ra câu trả lời làm thế nào để nâng cao tay nghề cho đội
ngũ giáo viên, làm sao để mỗi giáo viên thấy được vị trí của mình trong xã hội, bản
2

thân họ còn "thiếu - yếu - cần" ở vấn đề gì để từ đó tích cực bồi dưỡng và tự bồi
dưỡng để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ; từng bước đáp ứng được yêu cầu đổi
mới của sự nghiệp giáo dục của huyện Tân Uyên nói riêng và của toàn tỉnh Lai
Châu nói chung. Trong năm học 2011-2012, tôi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm
“Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo viên Trung
học cơ sở huyện Tân Uyên”, bước đầu áp dụng một số giải pháp vào thực tế công
tác bồi dưỡng ở một số đơn vị trường đã có hiệu quả. Vì vậy, năm học 2012-2013
tôi tiếp tục triển khai sáng kiến: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công
tác bồi dưỡng giáo viên Trung học cơ sở huyện Tân Uyên” để nghiên cứu và thực
hiện.
II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu về đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên của 10 trường Trung học cơ
sở, Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở trên địa bàn huyện Tân Uyên.
Đối tượng nghiên cứu là một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác

bồi dưỡng giáo viên bậc Trung học cơ sở huyện Tân Uyên.
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Trên cơ sở phân tích thực trạng công tác bồi dưỡng giáo viên của Phòng
Giáo dục và Đào tạo Tân Uyên đồng thời dựa trên một số kết quả đã đạt được
trong năm học 2011-2012, sáng kiến tiếp tục đề xuất một số biện pháp thực hiện
nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo viên của Phòng Giáo dục và Đào
tạo cũng như của các đơn vị trường Trung học cơ sở, Phổ thông dân tộc bán trú
Trung học cơ sở trên địa bàn huyện Tân Uyên trong thời gian tới. Từ đó góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, phát triển, nâng cao chất lượng bồi dưỡng
học sinh giỏi của huyện.

IV. ĐIỂM MỚI TRONG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Đánh giá thực trạng công tác bồi dưỡng giáo viên bậc Trung học cơ sở
huyện Tân Uyên trong những năm vừa qua như bồi dưỡng thông qua các lớp tập
trung; bồi dưỡng thông qua tự học; bồi dưỡng thông qua sinh hoạt tổ nhóm chuyên
môn; thông qua giáo lưu chuyên môn giữa các đơn vị trường.
Đánh giá hiệu quả của sáng kiến qua một năm áp dụng tại các đơn vị trường
Trung học cơ sở trong huyện trong năm học 2011-2012.
Đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo
viên bậc Trung học cơ sở huyện Tân Uyên trong thời gian tới như: Nâng cao nhận
thức, tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng giáo viên; xây dựng kế hoạch bồi
dưỡng, đa dạng hóa các hình thức sinh hoạt chuyên môn tại các đơn vị trường học.
Trên cơ sở đó, giúp Phòng Giáo dục và Đào tạo cũng như các đơn vị trường
xác định được nội dung, hình thức bồi dưỡng đội ngũ phù hợp với điều kiện thực tế
của đơn vị. Qua đó cũng giúp giáo viên xác định được điểm "thiếu, yếu, cần" của
mình để xây dựng kế hoạch, lộ trình bồi dưỡng cho bản thân nhằm đáp ứng những
yêu cầu ngày càng cao của ngành Giáo dục huyện Tân Uyên và tỉnh Lai Châu.


3

PHẦN NỘI DUNG

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CĂN CỨ PHÁP LÝ
1. Cơ sở lý luận
Theo Từ điển Tiếng Việt: Bồi dưỡng có nghĩa là làm cho tốt hơn, giỏi hơn.
Bồi dưỡng giáo viên là các hoạt động học tập, làm tăng thêm trình độ hiện có về
kiến thức, kỹ năng, thái độ nhằm giúp cho cán bộ, giáo viên thực hiện công tác có
hiệu quả.
Mục đích của hoạt động bồi dưỡng giáo viên đối với nhà trường trực tiếp
quản lý và sử dụng đội ngũ giáo viên, thì công tác bồi dưỡng phải được nhận thức
sâu sắc và tổ chức thực hiện tốt. Chúng ta đặc biệt chú trọng đến hoạt động bồi
dưỡng của nhà trường, vì vai trò và ý nghĩa lớn lao của công tác này. Việc bồi
dưỡng giáo viên mang tính chiến lược, rất cấp bách trước yêu cầu đổi mới giáo dục
và hội nhập quốc tế. Đây là công việc phải làm thường xuyên, liên tục và lâu dài để
xây dựng một đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, phù hợp về cơ cấu và có chất
lượng cao, phục vụ cho chiến lược phát triển lâu dài của các đơn vị trường học.
Mặt khác, công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên còn mang tính cấp bách bởi nhà
trường phải thực hiện ngay những yêu cầu của năm học, những chỉ đạo của Ngành
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục như đổi mới chương trình, sách giáo khoa,
phương pháp dạy học.
Trước yêu cầu đổi mới đối với người giáo viên, nội dung bồi dưỡng giáo
viên rất đa dạng, phong phú. Nhiều kiến thức ở các lĩnh vực khác nhau cần được
trang bị để nâng cao trình độ giáo viên về mọi mặt.
Những nội dung cần chú ý trong công tác bồi dưỡng giáo viên là:
- Bồi dưỡng về tư tưởng chính trị, đường lối, quan điểm giáo dục của Đảng,
đạo đức lối sống;
- Bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ: Bồi dưỡng theo chu kỳ thường xuyên,
chuẩn hóa, trên chuẩn, bồi dưỡng thay sách, đổi mới phương pháp dạy học;
- Bồi dưỡng về văn hóa, ngoại ngữ, tin học;

- Bồi dưỡng thể dục, thể thao, văn nghệ;
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này tôi chỉ đề cập đến công tác bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ và giáo viên các đơn vị trường học;
Phương pháp bồi dưỡng giáo viên gồm:
- Phương pháp tìm hiểu một chủ đề, nội dung ngắn.
- Phương pháp bồi dưỡng thông qua hoạt động thực tiễn.
+ Dự giờ, thao giảng.
+ Thảo luận
+ Tham quan học tập kinh nghiệm ở đơn vị bạn.
+ Tham gia thi giáo viên dạy giỏi các cấp.
+ Tham gia công tác bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp.
- Phương pháp bồi dưỡng thông qua các thông tin đại chúng .
4

+ Qua đài phát thanh, truyền hình.
+ Qua phim ảnh, băng hình, đĩa CD, VCD.
+ Qua báo chí, mạng internet.
- Phương pháp tự học.
Hình thức bồi dưỡng giáo viên:
- Bồi dưỡng tập trung theo các đợt, các lớp do Sở, Phòng Giáo dục và Giáo
dục tổ chức.
- Bồi dưỡng tại chỗ theo từng đơn vị trường.
- Tự học của mỗi cá nhân cán bộ, giáo viên.
Đối với giáo viên việc bồi dưỡng giáo viên còn là quyền lợi, nghĩa vụ và nhu
cầu của giáo viên. Công tác bồi dưỡng sẽ đẩy mạnh sự phát triển về chuyên môn,
nghiệp vụ của tất cả giáo viên, nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường.
Tham gia hoạt động bồi dưỡng sẽ giúp cho giáo viên thuận lợi khi làm việc với
chương trình mới, có thái độ tích cực, thích ứng với những thay đổi nhanh và thách
thức của thời đại. Hoạt động bồi dưỡng được thực hiện bằng nhiều hình thức tại cơ
sở, tại trường góp phần xây dựng tinh thần cộng tác, làm việc theo tổ, nhóm trong

nhà trường. Khi tham gia bồi dưỡng thường xuyên sẽ góp phần nâng cao ý thức,
phương pháp, kỹ năng, thói quen tự học của giáo viên. Công tác bồi dưỡng còn
giúp giáo viên cảm nhận, tự đánh giá tốt hơn khi họ hoàn thành công việc và có sự
tiến bộ trong công tác.
2. Căn cứ pháp lý
Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban chấp hành Trung ương Đảng
và Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về việc xây dựng
nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý theo hướng "chuẩn hóa,
đảm bảo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh
chính trị, phẩm chất đội ngũ, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên
môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp giáo dục trong
công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Kết luận Hội nghị
lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương (khoá IX) ngày 22/01/2008 đã giao nhiệm vụ
cho ngành giáo dục và các địa phương: "Xây dựng kế hoạch đào tạo, đào tạo lại
đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, bảo đảm đủ về số lượng, cơ cấu cân
đối, đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu thời kì mới".
Điều 15 chương I của Luật Giáo dục nói rõ "Nhà giáo giữ vai trò quyết định
trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn
luyện, nêu gương tốt cho người học. Nhà nước tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nhà
giáo, có chính sách bảo đảm các điều kiện cần thiết về vật chất và tinh thần để nhà
giáo thực hiện nhiệm vụ của mình…".
Chỉ thị số 22/2003/CT- BGiáo dục và Đào tạo ngày 5/6/2003 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục & Đào tạo đã đề ra mục tiêu bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lí
giáo dục hằng năm là: “Nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác Lê - nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chủ trương chính sách của Nhà
nước và của Ngành, nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ theo hướng cập
nhật, hiện đại hóa phù hợp với thực tiễn phát triển giáo dục Việt Nam”.
5

Trong giải pháp thứ hai của Chiến lược Phát triển giáo dục 2011-2020 ban
hành kèm theo Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13 tháng 6 năm 2012 của Thủ
tướng Chính phủ nêu rõ: "Tiếp tục đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng đội ngũ nhà
giáo để đến năm 2020, 100% giáo viên mầm non và phổ thông đạt chuẩn trình độ
đào tạo, trong đó 60% giáo viên mầm non, 100% giáo viên tiểu học, 88% giáo
viên Trung học cơ sở và 16,6% giáo viên trung học phổ thông đạt trình độ đào tạo
trên chuẩn".
Công tác bồi dưỡng giáo viên không phải tiến hành tùy ý, không theo kế
hoạch mà phải tiến hành trên nguyên tắc bảo đảm tính thống nhất giữa bồi dưỡng
tư tưởng, chính trị đạo đức, với chuyên môn, nghiệp vụ và các nhiệm vụ đặt ra từ
thực tiễn. Hoạt động bồi dưỡng không bao giờ kết thúc. Mỗi giáo viên cần phải xác
định học tập thường xuyên và suốt đời. Mỗi nhà trường cần phải thiết kế chương
trình bồi dưỡng riêng phù hợp với thực tế trường mình, không chạy theo phong
trào, thành tích. Công tác bồi dưỡng tại trường sẽ thành công hơn khi kết hợp giữa
việc tổ chức bồi dưỡng ngay tại đơn vị trường kết hợp với việc gửi cán bộ giáo
viên bồi dưỡng tại các đơn vị trường khác; cần khuyến khích càng nhiều người bồi
dưỡng càng tốt. Bồi dưỡng thường xuyên giúp nhà trường và các giáo viên luôn
đổi mới và có thể đối mặt được với những thử thách mới.
II. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN TRUNG
HỌC CƠ SỞ CỦA HUYỆN TÂN UYÊN
1. Đặc điểm tình hình bậc Trung học cơ sở huyện Tân Uyên năm học
2012-2013

Quy mô trường, lớp học: Bậc Trung học cơ sở có 10 trường/111 lớp/3096 HS.
Cụ thể:
+ Tổng số trường: 10 trường, trong đó: 06 trường công lập Trung học cơ sở,
04 trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở.
+ Tổng số HS/lớp: 3096 học sinh/111 lớp, tăng so với năm 2011-2012 07
lớp, 108 học sinh.
+ Tỷ lệ huy động học sinh ra lớp đạt 95,5%.

+ Tổng số cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên bậc Trung học cơ sở là 328,
trong đó: CBQL: 23, giáo viên: 236 đồng chí, nhân viên: 69 đồng chí.
+ GV chia theo trình độ đào tạo: Trên chuẩn: 86/236 đạt 36,4%, đạt chuẩn:
142/236 = 60,2%, chưa đạt chuẩn: 8/236 = 3,4%.
+ Số lượng, tỷ lệ giáo viên/lớp: 236 GV/111 lớp, tỷ lệ GV/lớp là 2,1.
2. Thực trạng công tác bồi dưỡng giáo viên bậc Trung học cơ sở huyện
Tân Uyên
2.1. Nhận thức tư tưởng về công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Thực tiễn giáo dục của các trường Trung học cơ sở và Phổ thông dân tộc bán
trú Trung học cơ sở trong thời gian qua đã khẳng định nhận thức đúng đắn về công
tác quản lý và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. Phòng Giáo dục và
Đào tạo, các đơn vị trường nhận thức tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên, coi hiệu quả của công tác bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên
có tác động quyết định kết quả dạy học và giáo dục. Trên cơ sở đó, ngành Giáo dục
6

và các đơn vị trường xác định công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về chuyên
môn, nghiệp vụ là một phần kế hoạch tổng thể của Ngành, của trường.
* Đánh giá:
- Ưu điểm:
Thực tế hoạt động của công tác quản lý và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ
cho đội ngũ giáo viên cho thấy cán bộ, giáo viên các đơn vị trường rất tích cực,
nhiệt tình, có ý thức trách nhiệm tham gia vào các hoạt động học tập bồi dưỡng
chuyên môn. Mọi giáo viên luôn ủng hộ các hoạt động của các tổ chuyên môn
trong nhà trường. Kết quả hoạt động của các tổ chuyên môn trong nhà trường đã
được Ban giám hiệu đánh giá cao.
- Hạn chế và nguyên nhân:
Nhận thức về vị trí, vai trò và nhiệm vụ của các đơn vị trường, của bản thân
giáo viên về công tác bồi dưỡng chưa đầy đủ. Giáo viên chưa thực sự phấn khích
tham gia hoạt động chuyên môn, chưa thấy rõ vai trò của bồi dưỡng chuyên môn

đối với công tác của mình.
Các đơn vị trường chưa xây dựng kế hoạch bồi dưỡng dài hạn cho giáo viên.
Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của Hiệu trưởng thể hiện khá đầy đủ nội
dung các hoạt động giáo dục, song vấn đề bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
chưa được đề cập một cách đúng mức, mang tính hình thức, chưa đề ra các biện
pháp - hình thức bồi dưỡng cụ thể trong năm học. Chính vì vậy chưa phát huy
được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của giáo viên đối với công tác chuyên môn.
2.2. Bồi dưỡng thông qua các lớp tập trung
Các lớp bồi dưỡng này là nơi tạo cơ hội cho Cán bộ quản lý, giáo viên các
đơn vị trường trong huyện được giao lưu trao đổi, chia sẻ về chuyên môn nghiệp
vụ và kinh nghiệm dạy học. Trong hè năm 2012 Phòng Giáo dục và Đào tạo xây
dựng kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên các môn Toán, Ngữ văn, Lịch sử nhằm
giúp các cán bộ, giáo viên định hướng cách thức ôn tập cho học sinh lớp 9 ôn thi
vào lớp 10 THPT; giải đáp những vướng mắc trong xây dựng kế hoạch dạy học
theo đối tượng vùng miền; bên cạnh đó bồi dưỡng thêm 02 chuyên đề là Tư vấn
học đường và giáo dục Giá trị sống - Kĩ năng sống cho học sinh, đặc biệt ở các
trường có học sinh bán trú. Tổng số lượt Cán bộ quản lý, giáo viên tham gia bồi
dưỡng trong hè năm 2012 là 131/133 lượt học đạt 98,3%. Số Cán bộ quản lý, giáo
viên không tham gia bồi dưỡng là 02 đồng do các đ/c giáo viên đang theo học các
lớp đào tào nâng chuẩn.
* Đánh giá:
- Ưu điểm:
Tại lớp học các cán bộ, giáo viên tham gia nhiệt tình, thảo luận có hiệu quả
và có nhiều ý kiến rút kinh nghiệm để thống nhất trong cách thức xây dựng kế
hoạch và nội dung bồi dưỡng cho học sinh khi thi vào lớp 10 THPT; giải đáp
những vướng mắc trong khi xây dựng kế hoạch dạy học theo đối tượng, vùng
miền; đồng thời với đó là những kĩ năng tư vấn cho học sinh, những giá trị, kĩ năng
cần hình thành và rèn luyện cho học sinh phù hợp với điều kiện thực tế tại huyện
và từng đơn vị trường học.
7

- Hạn chế và nguyên nhân:
Còn một số ít giáo viên chưa tích cực tham gia thảo luận. Một số giáo viên
tại các trường vùng khó khăn xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho học sinh còn mang
tính hình thức. Thực tế xây dựng kế hoạch dạy học theo đối tượng vùng miền, giáo
viên chưa xác định đúng những nội dung cần điều chỉnh thực sự phù hợp với đối
tượng học sinh của đơn vị dẫn đến kế hoạch mang tính hình thức, chưa thực sự
phát huy hết tác dụng. Kĩ năng dạy học, kết hợp các phương pháp chưa thực sự
linh hoạt, thực hành còn lúng túng chưa khai thác hết nội dung của bài. Giáo viên
chưa xác định được các giá trị - kĩ năng đặc thù cần hình thành cho học sinh của
trường phù hợp với thực tế đơn vị (các trường bán trú, các trường gần sông,
suối…). Một số cán bộ, giáo viên chưa tham gia các lớp bồi dưỡng do đang học
các lớp đào tạo nâng chuẩn.
2.3. Bồi dưỡng thông qua tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn
Tự học, tự bồi dưỡng là hình thức đem lại hiệu quả tương đối cao trong
việc nâng cao trình độ tay nghề, chuyên môn của cán bộ, giáo viên các đơn vị
trường. Tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn ở đây có thể tiến hành bằng việc dự giờ
đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường; tham khảo tài liệu sách báo, các phương
tiện nghe nhìn, internet; bồi dưỡng qua việc viết sáng kiến kinh nghiệm trong quá
trình công tác Tự học thông qua các lớp học nâng chuẩn…
* Đánh giá:
- Ưu điểm:
Ban giám hiệu một số trường đã định hướng, giúp giáo viên trong đơn vị xác
định được những nội dung cần phải tự học, tự bồi dưỡng và cách tự học, tự bồi
dưỡng như thế nào. Các trường vùng khó khăn cần bồi dưỡng về phương pháp dạy
học, cách thức tổ chức lớp học phù hợp với đối tượng học sinh, trao đổi về kế
hoạch dạy học theo vùng miền… Các trường vùng thuận lợi cần bồi dưỡng thêm
về các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực; các kiến thức mới của bộ môn; ứng
dụng công nghệ thông tin, thiết kế bài giảng điện tử… Nhiều trường cho giáo viên
các thông tin, tài liệu, xây dựng thư viện, phòng đọc, mua sắm thêm sách báo, tài

liệu, nối mạng Internet… tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên thực hành việc tự
học, tự bồi dưỡng. Nhiều giáo viên sưu tầm những kiến thức, hình ảnh trên mạng
Internet, sách báo… đưa vào bài giảng làm cho bài giảng thêm sinh động, cuốn hút
học sinh.
Trên thực tế công tác bồi dưỡng giáo viên thông qua dự giờ đã thu được
nhiều kết quả tốt. Các tiết dự giờ, trừ một số trường hợp đặc biệt, còn lại hầu hết
đều có kế hoạch trước. Ban giám hiệu, tổ khối, giáo viên trước khi dự giờ đều xem
trước nội dung bài dạy; trong giờ dự ghi chép cụ thể; cuối tiết dạy có sự trao đổi,
góp ý trân thành, những lời nhận xét xác đáng để cả người dự và người được dự
đều “Tâm phục, khẩu phục”, rút kinh nghiệm cho đồng nghiệp cũng là rút ra bài
học cho mình, từ đó cùng tiến bộ.
- Hạn chế và nguyên nhân:
Tuy nhiên một số giáo viên có nhận thức chưa thực sự đúng về tác dụng của
hình thức này. Đội ngũ bậc Trung học cơ sở huyện Tân Uyên hiện nay còn một số
không nhỏ cán bộ, giáo viên có "sức ì" lớn; đang tự bằng lòng với trình độ chuyên
8

môn, tay nghề hiện có của bản thân. Đối với những cá nhân này việc tự học, tự bồi
dưỡng chỉ mang tính chất đối phó, hình thức, không có tác dụng trong việc thúc đẩy,
phát triển chuyên môn.
Trong năm học 2012-2013, qua việc thanh tra toàn diện 07 giáo viên của 02
đơn vị trường học: Trường Trung học cơ sở Thị trấn Tân Uyên và trường Trung
học cơ sở xã Trung Đồng, tôi nhận thấy còn 5/7 giáo viên đi dự giờ mang tính hình
thức, đối phó có đủ định mức dự giờ; ghi chép, nhận xét tiến trình bài dạy chưa cụ
thể, nhận xét về giờ dạy còn chung chung, không tìm hiểu bài nên không tham gia
góp ý được tích cực, không đáp ứng được yêu cầu trao đổi nâng cao chuyên môn
cho đồng nghiệp. Việc đánh giá giờ dạy sơ sài, mang tính cả nể, chưa mạnh dạn,
gây tâm lý tự thoả mãn cho người dạy không có ý chí phấn đấu ở mức cao hơn.
Việc tự học qua tài liệu tham khảo, các phương tiện nghe nhìn, internet…
trong sổ bồi dưỡng chuyên môn chưa bài bản. Còn 04/07 giáo viên chưa xây dựng

được mục tiêu, kế hoạch, nội dung tự bồi dưỡng cho mình. Sổ bồi dưỡng chuyên
môn của một số giáo viên nội dung bồi dưỡng còn sơ sài, chỉ đơn thuần là sưu tầm
kiến thức, chưa tập trung vào giải các bài tập, nội dung khó, cách thức tổ chức tiết
học phù hợp… Cá biệt còn có những trường hợp chưa xác định được mình đang
"thiếu, yếu" chỗ nào để bồi dưỡng, còn chạy theo phong trào, đối phó cho đủ định
mức, chuyên đề mà tổ chuyên môn, Ban giám hiệu đề ra. Nội dung bồi dưỡng còn
sao chép từ năm này qua năm khác, chưa cập nhật những nội dung, kiến thức mới
của bộ môn.
Toàn bậc Trung học cơ sở hiện nay còn 08 giáo viên trình độ chưa đạt chuẩn
chiếm 2,4%. Các giáo viên này đều trên 45 tuổi nên việc tự học thông qua các lớp
nâng chuẩn là một trở ngại lớn cho các thầy cô. Đây cũng là một khó khăn trong
công tác nâng cao chất lượng đội ngũ nói chung.
2.4. Sinh hoạt tổ chuyên môn


Trong nhà trường, tổ chuyên môn là nơi giáo viên có thể trao đổi những khó
khăn, vướng mắc trong việc thực hiện chuyên môn; là môi trường để giáo viên học
tập, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, trình độ nhận thức. Qua sinh hoạt chuyên
môn giáo viên nhận ra ngay những thiếu sót vừa qua của mình và tìm cách khắc
phục hiệu quả nhất. Các đơn vị trường học xây dựng kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên
môn 2 tuần/1 lần. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn là triển khai kế hoạch của tổ
trong tháng, bàn bạc thống nhất các vấn đề liên quan như: thống nhất nội dung
chương trình theo chuẩn kiến thức, kĩ năng; xây dựng kế hoạch dạy học theo đối
tượng vùng miền; biện pháp nâng cao chất lượng; trao đổi hướng dẫn và tìm cách
dạy những bài khó trong tuần; dự giờ, làm đồ dùng dạy học; kiểm tra chéo hồ sơ;
công tác chủ nhiệm lớp; xếp loại thi đua, chuyên đề sáng kiến kinh nghiệm; báo
cáo chất lượng, sĩ số hàng tháng. Tổ trưởng chịu trách nhiệm quản lý tổ viên và
đôn đốc, nhắc nhở tổ viên thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
* Đánh giá:
- Ưu điểm:

Các tổ chuyên môn của các đơn vị trường hoạt động có hiệu quả như trường
Trung học cơ sở Thị trấn Tân Uyên, trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học
9

cơ sở xã Phúc Khoa… Các đơn vị này đưa những nội dung như cách dạy các bài
khó, xây dựng và thống nhất nội dung dạy học theo đối tượng vùng miền; cách
thiết kế bài giảng điện tử hiệu quả; cách khai thác tài liệu trên Internet; kiểm tra
chéo hồ sơ, tư vấn chỉnh sửa; thiết kế bản đồ tư duy trong các tiết dạy; xây dựng
các chuyên dề bồi dưỡng học sinh giỏi… tổ trưởng phát huy vai trò trợ giúp đắc
lực cho chuyên môn nhà trường trong việc kiểm tra, giám sát chuyên môn trong tổ.
- Hạn chế và nguyên nhân:
Một số đơn vị trường học các tổ chuyên môn hoạt động chưa đồng đều; sinh
hoạt còn mang nặng tính hình thức, đối phó; nội dung sinh hoạt sơ sài, chủ yếu
triển khai lại kế hoạch của nhà trường trong tuần và kế hoạch trong thời gian tới;
chưa có việc thảo luận các nội dung bài dạy khó; nội dung, cách thức dạy học theo
đối tượng vùng miền Dẫn đến nội dung sinh hoạt chưa có chiều sâu, chưa tạo
điều kiện khuyến khích các thành viên trao đổi, thảo luận về nội dung, chương
trình, các hình thức và phương pháp dạy học cụ thể.
Nguyên nhân là từ việc xây dựng kế hoạch thực hiện năm học, kế hoạch chỉ
đạo chuyên môn của nhà trường chưa cụ thể; xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ
chưa đề ra các chuyên đề cần triển khai trong năm cụ thể theo từng tháng. Bên
cạnh đó, người tổ trưởng chưa phát huy được vai trò của mình trong việc điều
hành, phát triển chuyên môn cho các thành viên trong tổ. Các thành viên thiếu tính
cầu tiến, cầu thị; tư tưởng "dĩ hòa vi quý", ỷ lại cho tổ trưởng.
2.5. Bồi dưỡng thông qua giao lưu chuyên môn giữa các đơn vị trường
Đây là một hình thức bồi dưỡng chuyên môn đem lại hiệu quả cao. Các
trường trong cùng huyện có cơ hội để chia sẻ, học hỏi chuyên môn. Giao lưu
chuyên môn trong những năm qua được tổ chức dưới dạng là dự giờ, trao đổi, học
hỏi kinh nghiệm của các đơn vị trường vùng khó khăn tới các đơn vị trường có
điều kiện thuận lợi hơn như các trường Trung học cơ sở Nậm Sỏ, Trung học cơ sở

Phúc Khoa với trường Trung học cơ sở thị trấn Tân Uyên…
* Đánh giá:
- Ưu điểm:
Năm học 2011-2012, trường Trung học cơ sở xã Thân Thuộc và trường
Trung học cơ sở xã Trung Đồng đã tổ chức giao lưu chuyên môn. Qua 08 tiết dạy
chuyên đề của 08 bộ môn văn hóa cơ bản, giáo viên 02 trường đã hết sức cố gắng
để thể hiện một cách tốt nhất các yêu cầu của từng môn. Qua thảo luận, đã đi đến
thống nhất một số vấn đề còn vướng mắc thiếu tính thống nhất trong các trường
như: Điều chỉnh nội dung dạy học phù hợp với đối tượng học sinh, các kỹ thuật
dạy học, kỹ năng sử dụng bản đồ tư duy, ứng dụng công nghệ thông tin Thành
công của buổi giao lưu hứa hẹn một hình thức bồi dưỡng chuyên môn mới, hiệu
quả cao, phù hợp với nhiều đơn vị trường.
- Hạn chế và nguyên nhân:
Đối với một số đơn vị trường vùng sâu, vùng xa, hình thức bồi dưỡng này
chưa thực sự được quan tâm đầu tư đúng mức và hiệu quả đem lại chưa như mong
đợi. Các buổi giao lưu tổ chức thường đơn lẻ, mỗi buổi chỉ một vài cá nhân của
một, hai môn đi dự giờ, không tổ chức thành buổi như hội thảo, trao đổi của các
10

trường. Sau các tiết dự giờ việc nhận xét, đánh giá chỉ dừng lại ở chủ quan của cá
nhân đi dự; chưa có sự chia sẻ, trao đổi giữa giáo viên, tổ khối hai đơn vị để cùng
rút kinh nghiệm tìm ra cách thức tổ chức, phương pháp phù hợp với từng đối tượng
học sinh. Vì vậy, hiệu quả của hình thức bồi dưỡng này chưa cao, chưa có tác dụng
thúc đẩy sự tiến bộ trong chuyên môn của giáo viên các đơn vị vùng khó khăn.
Buổi giao lưu giữa hai trường Trung học cơ sở xã Thân Thuộc và trường
Trung học cơ sở xã Trung Đồng cũng là buổi giao lưu chuyên môn duy nhất có tổ
chức và sự tham gia của Ban giám hiệu và các tổ chuyên môn giữa các trường
Trung học cơ sở trong huyện trong năm học 2011-2012.
2.6. Thông qua công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
Cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, bồi dưỡng học sinh giỏi

là một công tác quan trọng nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng nhân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho cả nước nói chung và cho địa phương nói riêng.
Đây là một nhiệm vụ được ngành Giáo dục Tân Uyên quan tâm đầu tư, khuyến
khích các trường. Để có những chuyên đề bồi dưỡng cho học sinh, mỗi cán bộ,
giáo viên không ngừng tự tìm tòi, sưu tầm thêm những kiến thức bộ môn nâng cao.
* Đánh giá:
- Ưu điểm:
Đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên các đơn vị trường nhận thức được tầm
quan trọng của công tác bồi dưỡng, nâng cao chất lượng mũi nhọn. Giáo viên có
trình độ chuyên môn vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi nhiều năm liền. Một số giáo viên trẻ, nhiệt huyết với công tác bồi
dưỡng, đầu tư nhiều thời gian, công sức để bồi dưỡng.
- Hạn chế, nguyên nhân:
Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa
phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường
độ làm việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cũng có
phần bị hạn chế. Bên cạnh đó, không phải giáo viên nào cũng sẵn sàng nhận nhiệm
vụ bồi dưỡng học sinh giỏi; bản thân họ tự bằng lòng với chuyên môn hiện có của
mình; không muốn nhận thêm nhiệm vụ khác ngoài các tiết định mức, đặc biệt ở
các đơn vị trường như Trung học cơ sở Trung Đồng, Phổ thông dân tộc bán trú
Trung học cơ sở Nậm Sỏ….
Một khó khăn không nhỏ là nguồn tài liệu về công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi không có, các giáo viên đều dựa vào vốn kiến thức sẵn có, kinh nghiệm đã bồi
dưỡng các năm để thực hiện; một số giáo viên ngại tìm tòi, đầu tư thời gian cho
công tác sưu tầm tài liệu, đề thi. Tác động khách quan bên ngoài là chế độ đãi ngộ,
khen thưởng đối với giáo viên có học sinh đạt giải học sinh giỏi các cấp chưa thỏa
đáng, kịp thời, từ đó không có tác dụng thúc đẩy giáo viên tự tìm tòi, bồi dưỡng
chuyên môn của mình pục vụ cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC BỒI
DƯỠNG GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN TÂN UYÊN

Từ những đánh giá về thực trạng công tác bồi dưỡng giáo bậc Trung học cơ
cở toàn huyện thời gian vừa qua cùng với một số kết quả đã đạt được trong năm
11

học 2011-2012, bản thân tôi với vị trí là cán bộ chuyên môn được giao phụ trách
mảng bồi dưỡng giáo viên mạnh dạn đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu
quả công tác bồi dưỡng giáo viên trong thời gian tới như sau:
1. Nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ, giáo viên Trung học cơ sở
Nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng
chuyên môn cho cán bộ, giáo viên Trung học cơ sở là việc đầu tiên cần thực hiện
để "đánh thức" tinh thần, ý thức trách nhiệm trong việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng
để nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng chuyên môn.
Đối với đội ngũ giáo viên, yêu cầu bồi dưỡng, tự học, tự bồi dưỡng nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, hiểu biết về kiến thức văn hóa xã hội và hoàn
thiện kỹ năng hành nghề trở thành yêu cầu cấp thiết hơn bao giờ hết. Để chuẩn bị
tốt cho công việc trong tương lai, giáo viên phải không ngừng rèn luyện năng lực
tư duy sáng tạo, học cách tự học, tự bồi dưỡng và dạy phương pháp tự học cho học
sinh. Xuất phát từ những đòi hỏi và yêu cầu về phẩm chất chính trị đạo đức, lối
sống, về kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp của nhà giáo, chúng ta thấy rằng để đáp
ứng yêu cầu đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, mỗi nhà giáo phải không
ngừng bồi dưỡng mở rộng tầm nhìn, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng trở thành việc làm thường xuyên, liên tục và xuất
phát từ nhu cầu tự thân muốn học hỏi, muốn gia tăng sự hiểu biết để làm việc một
cách hiệu quả.
Mỗi cán bộ, giáo viên phải có ý thức rằng trong quá trình tự học, tự bồi
dưỡng chuyên môn mình đang cần cái gì thì học cái đó, nghĩa là phải lấy công tác
chuyên môn làm trung tâm, toàn bộ hoạt động học tập phải nhằm phục vụ cho
chuyên môn của mình. Nói "Cần gì học nấy" không nên hiểu theo chủ nghĩa thực
dụng mà nên hiểu là bản thân mình đang yếu ở chỗ nào, cần bù lấp thêm ở khâu

nào thì học, bồi dưỡng khâu đó; không a dua, chạy theo phong trào, thấy đồng
nghiệp của mình bồi dưỡng nội dung nào thì cũng bồi dưỡng theo. Khuyến khích
từng giáo viên lập kế hoạch học tập một cách kĩ lưỡng gồm một số nội dung như:
Mục tiêu học tập cần phải đạt; kiến thức kĩ năng cần nắm vững; các hoạt động học
tập sẽ thực hiện; cách đánh giá kết quả đạt được; thời gian hoàn thành. Công tác tự
học cần có sự kiểm tra, đánh giá, động viên và khen thưởng kịp thời của tổ khối
chuyên môn, Ban giám hiệu nhà trường.
Cách thức tiến hành để nâng cao nhận thức và tầm quan trọng của cán bộ,
giáo viên về công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng rất linh hoạt. Trong các văn bản
chỉ đạo về công tác bồi dưỡng chuyên môn triển khai tới các đơn vị trường, cán bộ
phụ trách có yêu cầu triển khai công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng tới cán bộ, giáo
viên trong đơn vị mình. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, họp hội đồng đây là
một nội dung thường xuyên được đề cập. Phòng Giáo dục và Đào tạo cũng thường
xuyên triển khai, quán triệt công tác tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn trong các
đợt bồi dưỡng chuyên môn, trong các đợt tập huấn.
2. Đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng
2.1. Tăng cường công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng chuyên môn
12

a. Bồi dưỡng thông qua công tác dự giờ
Đây là phương pháp bồi dưỡng trực tiếp, kịp thời, nâng cao tay nghề, ít tốn
kém, điều chỉnh nội dung và phương pháp giảng dạy kịp thời. Dễ dàng phổ biến
được phương pháp mới.
Khi lên lớp giảng dạy giáo viên thể hiện được hết những gì mà họ đã chuẩn
bị cho tiết dạy từ nội dung, phương pháp, cho đến tinh thần trách nhiệm đối với học
sinh cho nên thông qua công tác dự giờ có thể đánh giá được năng lực của giáo viên,
đây cũng là biện pháp bồi dưỡng giáo viên có tính khả thi. Những tiết dự giờ theo kế
hoạch đã định trước giáo viên chuẩn bị tốt tạo điều kiện cho đồng nghiệp học hỏi
được nhiều kinh nghiệm. Qua tiết dạy mỗi giáo viên dự rút ra được những ưu - khuyết
điểm cần thiết để áp dụng cho các tiết dạy của bản thân, khắc phục được những khiếm

khuyết để loại bỏ; là phương pháp thực tế, gần gũi nhất của người thầy giáo. Bồi
dưỡng được hai mặt: giáo viên có kinh nghiệm dự giờ giáo viên mới ra trường nhằm
giúp họ nâng cao thêm năng lực chuyên môn và ngược lại cũng học hỏi được từ lớp
trẻ những điều rất tốt. Việc dự giờ giao lưu học hỏi ở trường bạn giúp cho giáo viên
mở rộng tầm nhìn hơn, định hướng tốt hơn cho vấn đề đổi mới phương pháp dạy học.
Từ đầu năm học Phòng Giáo dục và Đào tạo đã có công văn chỉ đạo cho mỗi
giáo viên dự giờ 1 tiết/ tuần, là giáo viên mới thử việc 2 tiết/ tuần. Sau mỗi tiết dự
giờ phải có trao đổi, phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm về giờ dạy theo chuẩn
đánh giá giờ dạy. Từ đó rút ra những ưu khuyết điểm và nguyên nhân để cho bản
thân giáo viên được dự giờ và các giáo viên khác cùng tiếp thu. Nhằm tạo điều
kiện cho các giáo viên có thể dự giờ đầy đủ, chủ động, kế hoạch dự giờ luôn được
báo trước. Ngoài những tiết dự giờ theo kế hoạch của tổ chuyên môn các giáo viên
cần dự giờ thường xuyên giáo viên có kinh nghiệm để học hỏi thêm kinh nghiệm.
Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu các trường đã dự giờ thường xuyên,
đột xuất các giáo viên để có đánh giá khách quan, chính xác.
Cùng với việc dự đi dự giờ đồng nghiệp, đã có những cán bộ, giáo viên chủ
động mời Ban giám hiệu, tổ khối, đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường dự giờ
rút kinh nghiệm cho mình. qua tiết dạy, cả người dự và người được dự đều rút ra
những kinh nghiệm, bài học cho bản thân mình. Đi đầu trong hoạt động này là
đồng chí Nguyễn Thị Thu, giáo viên trường THCS thị trấn Tân Uyên, trong năm
học 2011-2012 và 2012-2013 đồng chí tổ chức dạy 4 tiết Ngữ văn, mời giáo viên
bộ môn Văn của 5 trường Trung học cơ sở trong huyện về dự. Đây là một sự đột
phá mới trong công tác tự dồi dưỡng của các cá nhân, thể hiện tinh thần cầu tiến,
nhiệt huyết hết mình cho sự phát triển chuyên môn.
b. Bồi dưỡng thông qua tự học
Việc học của con người nói chung và đối với mỗi người giáo viên nói riêng
trong thời đại ngày nay là học suốt đời. Tự học là hình thức để khích lệ học tập độc
lập và học suốt đời của mỗi người. Đối với giáo viên, những người được đào tạo sư
phạm, có trình độ học vấn nhất định thì hình thức học do tự mình điều khiển
thường sâu sắc hơn và lâu dài hơn và hình thức học tập do người khác điều khiển.

Trong quá trình bồi dưỡng cần phải biết kết hợp việc tự học của cá nhân với
kế hoạch bồi dưỡng của tập thể. Hàng năm, Phòng Giáo dục và Đào tạo đều có kế
hoạch bồi dưỡng định kỳ trong hè và trong năm học. Yêu cầu mỗi cán bộ, giáo
13

viên tham dự đầy đủ các lớp bồi dưỡng theo danh sách đăng kí của nhà trường.
Đồng thời phải chuẩn bị và tạo tiềm lực về tri thức khoa học, tri thức văn hóa xã
hội, trình độ ngoại ngữ, tin học để khi điều kiện cho phép có thể theo học để nâng
cao trình độ chuẩn và trên chuẩn.
Mỗi cán bộ, giáo viên phải có kế hoạch kết hợp trước mắt và lâu dài. Vấn đề
lâu dài ở đây là biết mở rộng vùng chuyên môn của mình. Đối với bất kỳ giáo viên
nào thì việc mở rộng phạm vi quan tâm, mở rộng sự hiểu biết cũng đều là việc làm
cần thiết, mở rộng diện là để đào sâu điểm. Là giáo viên Trung học cơ sở ngoài
việc nắm vững nội dung chương trình của cấp học cũng cần phải quan tâm tìm hiểu
chương trình giáo dục ở cấp Trung học phổ thông. Bởi vì, giữa các cấp học, bậc
học trong hệ thống giáo dục quốc dân đều có sự liên thông với nhau một cách nhịp
nhàng. Tìm hiểu chương trình Trung học phổ thông, giáo viên Trung học cơ sở sẽ
biết được những điểm nhấn quan trọng trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục
cho học sinh lứa tuổi Trung học cơ sở.
Một lưu ý nữa là việc tự học và tự bồi dưỡng phải phù hợp với lứa tuổi. Đối
với những cán bộ giáo viên đã lớn tuổi, điều kiện học tập hạn chế thì kết quả tự
học, tự bồi dưỡng là các sáng kiến kinh nghiệm, các đề tài nghiên cứu trong công
tác giảng dạy và công tác của mình. Còn với các giáo viên trẻ, việc tự học, tự bồi
dưỡng phải kết hợp với công tác nghiên cứu khoa học, công tác nâng cao trình độ
học vấn để rồi đưa đến một kết quả cụ thể.
Tự học thường được tiến hành thông qua hình thức dự giờ đồng nghiệp
trong và ngoài nhà trường; bồi dưỡng thông qua việc tự nghiên cứu tài liệu tham
khảo. Nguồn tư liệu để cán bộ, giáo viên tự bồi dưỡng cũng rất phong phú, có thể
từ đồng nghiệp, sách báo, ti vi, internet, thậm chí là từ chính học sinh của mình.
Có thể khẳng định bồi dưỡng thông qua tự học là một trong những hình thức có

vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng chuyên môn
giáo viên Trung học cơ sở nói riêng và trong các cấp học nói chung.
c. Bồi dưỡng thông qua sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn
Trong Công văn 366/HD-PGDĐT ngày 12/09/2011 về hướng dẫn thực hiện
nhiệm vụ giáo dục Trung học cơ sở năm học 2011-2012, Phòng Giáo dục và Đào tạo
chỉ đạo: "Tăng cường chỉ đạo đổi mới PPDH thông qua công tác bồi dưỡng và dự
giờ thăm lớp của giáo viên; tổ chức hội thảo từ cấp trường, cụm trường; tổ chức dự
giờ, hội thi giáo viên giỏi các cấp. Đổi mới căn bản sinh hoạt tổ chuyên môn:
tăng cường công tác dạy chuyên đề, dạy bài khó, bài dài hoặc giao lưu chuyên
môn giữa các tổ trong và ngoài nhà trường; quan tâm xây dựng đội ngũ giáo viên
cốt cán trong mỗi bộ môn của nhà trường để góp phần xây dựng mạng lưới đội ngũ
giáo viên cốt cán toàn huyện".
Năm học 2012-2013, trong Công văn số 333/HD-PGDĐT ngày 10/09/2012
về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục Trung học cơ sở năm học 2012-2013,
Phòng Giáo dục và Đào tạo xác định một trong 6 nhiệm vụ trọng tâm trong năm học
là: Tích cực triển khai công tác bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên; chú trọng
bồi dưỡng năng lực giáo dục đạo đức, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm
tra đánh giá; quan tâm phát triển đội ngũ giáo viên cốt cán; chú trọng tăng cường
vai trò và hiệu quả hoạt động của tổ bộ môn.
14

Đồng thời, ngành Giáo dục đã đề ra các nhiệm vụ cụ thể để thực hiện kế
hoạch giáo dục là: Tăng cường dự giờ thăm lớp đối với giáo viên, quan tâm bồi
dưỡng cho giáo viên mới ra trường; bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, giáo viên kiến
thức, kỹ năng về đổi mới phương pháp dạy học; xây dựng kế hoạch tăng cường tổ
chức hội thảo từ cấp trường, cụm trường, phòng; tổ chức nghiêm túc, hiệu quả hội
thi giáo viên giỏi các cấp; chú trọng tổ chức cho giáo viên nghiên cứu khoa học sư
phạm ứng dụng, sáng kiến cải tiến; đầu tư xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán các
môn học trong các trường Trung học cơ sở. Đổi mới việc sinh hoạt tổ chuyên môn
theo hướng tăng cường giúp đỡ vì sự tiến bộ của các thành viên trong tổ thông qua

trao đổi, thảo luận về các chủ đề, nội dung giảng dạy, rút kinh nghiệm, tháo gỡ
những khó khăn vướng mắc trong giảng dạy.
Cùng với đó là nhiệm vụ cần thực hiện để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo
viên và cán bộ quản lý là tiếp tục triển khai bồi dưỡng thường xuyên đối với giáo
viên Trung học cơ sở; đổi mới cách bồi dưỡng, nâng cao hiệu quả công tác bồi
dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên về chuyên môn và nghiệp vụ theo chuẩn hiệu
trưởng, chuẩn nghề nghiệp giáo viên theo các thông tư và công văn hướng dẫn của
Bộ Giáo dục và Đào tạo; chú trọng việc bồi dưỡng cán bộ quản lý, giáo viên trung
học cốt cán ở mỗi cấp quản lý và nhà trường; rà soát đánh giá năng lực giáo viên
ngoại ngữ (môn tiếng Anh), tổ chức bồi dưỡng theo các chuẩn quy định của Bộ
Giáo dục và Đào tạo đáp ứng việc triển khai Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ
thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020”.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm và các nhiệm vụ cụ thể đó, Ban giám
hiệu cần chọn người tổ trưởng chuyên môn là người giỏi về chuyên môn, có uy tín
với đồng nghiệp, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc và có khả năng lãnh
đạo các thành viên trong tổ của mình. Những vấn đề gì ngoài khả năng giải quyết
của tổ, tổ trưởng sẽ kiến nghị với Ban giám hiệu để tìm biện pháp giải quyết kịp
thời. Ban giám hiệu được biên chế sinh hoạt cùng các tổ chuyên môn, từ đó đánh
giá được chất lượng sinh hoạt tổ đồng thời chỉ đạo nội dung sinh hoạt trọng tâm và
có hiệu quả hơn.
Các đồng chí giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn sẽ bàn bạc
với nhau việc thực hiện chương trình, việc giảng dạy những bài khó, cách sử dụng
đồ dùng dạy học sao cho hiệu quả nhất. Đặc biệt là các buổi sinh hoạt chuyên môn
không chỉ dừng lại ở việc kiểm tra tiến độ chương trình; trao đổi bài dạy khó; cùng
nhau xây dựng kế hoạch dạy học theo đối tượng, vùng miền mà các giáo viên còn
trao đổi với nhau cách hướng dẫn học sinh giải các bài văn hay, toán khó theo
cách cách ngắn gọn, phù hợp với đặc điểm học sinh của trường mình công tác.

d. Tổ chức giao lưu chuyên môn giữa các đơn vị trường
Tổ chức giao lưu chuyên môn giữa các đơn vị trường nhằm tạo cơ hội cho

cán bộ, giáo viên của các đơn vị được giao lưu, chia sẻ, học tập những kinh nghiệm
trong công tác giảng dạy, quản lí chuyên môn. Đồng thời cũng là diễn đàn chung
cho các trường có cùng đối tượng học sinh tham gia thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm
giảng dạy, tìm ra những biện pháp tối ưu trong cách giảng dạy và giáo dục học sinh
ở các đơn vị có điều kiện tương đồng.
15

Trong Công văn 366/HD-PGDĐT ngày 12/09/2011 về hướng dẫn thực hiện
nhiệm vụ giáo dục Trung học cơ sở năm học 2011-2012, Phòng Giáo dục và Đào tạo
chỉ đạo về việc tổ chức giao lưu chuyên môn: " … Tổ chức hội thảo từ cấp trường,
cụm trường. Đổi mới căn bản sinh hoạt tổ chuyên môn, giao lưu chuyên môn giữa
các tổ trong và ngoài nhà trường". Tổ chức bồi dưỡng theo hình thức này có thể
thực hiện theo các bước cơ bản sau:
Bước 1: Phòng Giáo dục và Đào tạo định hướng trong buổi triển khai nhiệm
vụ năm học của bậc học.
Bước 2: Duyệt kế hoạch giao lưu (có thể lồng ghép trong duyệt kế hoạch
năm học hoặc duyệt kế hoạch riêng của các trường).
Bước 3: Các trường trao đổi, thống nhất, xây dựng kế hoạch giao lưu. Lên
nội dung, chương trình, thời gian cụ thể cho buổi giao lưu; phân công nhiệm vụ
cho các thành viên; thống nhất với đơn vị trường bạn để thực hiện để không ảnh
hưởng tới các hoạt động dạy - học của hai trường.
Bước 4: Tổ chức giao lưu theo kế hoạch. Trong buổi giao lưu, thực hiện theo
các nội dung đã xây dựng trước; dự giờ, rút kinh nghiệm, thảo luận, đi đến thống
nhất các nội dung.
Bước 5: Triển khai thực hiện tại các trường.
Tiếp theo những thành công của buổi giao lưu giữa trường Trung học cơ
sở xã Thân Thuộc và Trung học cơ sở xã Trung Đồng, trong năm học 2012-2013,
theo sự định hướng của Phòng Giáo dục và Đào tạo nhiều buổi giao lưu
chuyên môn giữa các đơn vị đã được thực hiện.

Trong hai ngày 09 - 10/01/2013, trường Trung học cơ sở Nậm Cần đã tổ
chức giao lưu chuyên môn với đơn vị trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học
cơ sở xã Nậm Sỏ thông qua hình thức dự giờ và hội thảo với các chuyên đề ứng
dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, dạy học theo đối tượng vùng miền bám
sát đối tượng học sinh đảm bảo theo chuẩn kiến thức kĩ năng, đổi mới phương
pháp giảng dạy với các bộ môn: Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Sinh học và một
số các hoạt động khác. Các cán bộ giáo viên của hai đơn vị trường đã thực hiện
soạn giảng, dự giờ, tham quan, có những trao đổi, góp ý bổ ích về chuyên môn
nghiệp vụ và các hoạt động khác. Buổi giao lưu chỉ là một trong số những buổi
sinh hoạt chuyên môn giữa các đơn vị trường Trung học cơ sở trong năm học
2012-2013.
Ngoài buổi giao lưu với trường Trung học cơ sở xã Nậm Cần, trường Phổ
thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Nậm Sỏ còn tổ chức 02 buổi giao lưu với
trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Phúc Khoa nhằm mục đích
giao lưu, học tập chuyên môn với một đơn vị đã có nhiều thành tích trong công tác
giáo dục cũng như công tác bán trú trong những năm gần đây của huyện.
Thông qua các buổi giao lưu và các tiết dự giờ học tập kinh nghiệm, các đơn
vị trường đã rút ra nhiều bài học đầy ý nghĩa cho cán bộ giáo viên đơn vị mình.
Mặc dù còn có những nội dung chưa đạt được kết quả như mong muốn nhưng Ban
giám hiệu các đơn vị trường đều có chung đánh giá đây là hoạt động thiết thực và
sẽ tiếp tục duy trì hoạt động này trong những năm học tiếp theo.
16

e. Nâng cao hiệu quả bồi dưỡng giáo viên thông qua công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi
Cán bộ quản lí, giáo viên các đơn vị trường cần xác định rằng đây không
phải là mục tiêu của các trường thuận lợi, đó là một nhiệm vụ của tất cả các trường
Trung học cơ sở trong toàn huyện nhằm thực hiện mục tiêu nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện của huyện.
Trên cơ sở phương hướng thực hiện nhiệm vụ năm học, ngay từ đầu năm

học Ban giám hiệu xác định công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ trọng
tâm của nhà trường từ đó Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch dạy học sinh giỏi cụ
thể trong từng tháng. Trên cơ sở đó, phân công nhiệm vụ một cách hợp lý chọn lựa
những đồng chí giáo viên có năng lực chuyên môn giỏi, có kinh nghiệm, tinh thần
trách nhiệm thực hiện công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Tăng cường công tác chỉ
đạo đội ngũ giáo viên tự học tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp
vụ sư phạm phục vụ cho công tác bồi dưỡng đội tuyển. Ban giám hiệu có chế độ ưu
đãi, động viên, khuyến khích, khen thưởng đối với giáo viên và học sinh tham gia
bồi dưỡng học sinh giỏi.
Với giáo viên tham gia bồi dưỡng cần xây dựng kế hoạch bồi dưỡng theo
tháng, tuần từ đầu năm. Trong kế hoạch cần đề ra những chỉ tiêu học sinh giỏi các
cấp cụ thể, biện pháp thực hiện. Xây dựng các chuyên đề bồi dưỡng, tích cực sưu
tầm tài liệu, đề thi học sinh giỏi các năm. Thực hiện bồi dưỡng theo đúng kế hoạch
xây dựng. Tích cực học hỏi, trau dồi kiến thức chuyên môn nghiệp vụ qua nhiều
kênh khác nhau như: sách tham khảo, các chuyên đề từ các trường bạn Thực tế
chứng minh rằng, những cán bộ, giáo viên thường xuyên, tích cực tham gia công
tác bồi dưỡng học sinh giỏi thì năng lực công tác, ảnh hưởng về chuyên môn tới
đồng nghiệp ngày càng cao.
Phòng Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn, tăng
cường công tác trao đổi kinh nghiệm giảng dạy giữa các đơn vị nhằm phát huy tốt
hiệu quả trong công tác bồi dưỡng.

Trong năm học 2011-2012, Phòng Giáo dục và
Đào tạo đã tổ chức thành công buổi Hội thảo bàn về công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi các cấp cho các đơn vị trường tham gia.
Với đội tuyển tham gia các kì thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, Phòng Giáo
dục và Đào tạo thành lập tổ bồi dưỡng các môn. Giáo viên được lựa chọn trong tổ
bồi dưỡng là những đồng chí có thâm niên công tác, có kinh nghiệm - nhiệt huyết
trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Kế hoạch bồi dưỡng được Phòng Giáo dục
và Đào tạo phê duyệt trước khi thực hiện. Trong quá trình thực hiện có sự kiểm tra,

giám sát việc thực hiện kế hoạch. Vì vậy đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng
không ngừng tự học, tìm hiểu thêm tài liệu tham khảo, đề thi các năm để ôn luyện
cho học sinh.
2.2. Tổ chức bồi dưỡng giáo viên thông qua các lớp tập trung

Hàng năm Phòng Giáo dục và Đào tạo thường xuyên tổ chức các lớp bồi
dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, giáo viên toàn ngành nói chung và bậc
Trung học cơ sở nói riêng. Mục đích của các lớp bồi dưỡng này là đảm bảo 100%
cán bộ quản lý, giáo viên trong toàn ngành tham gia đầy đủ các nội dung, loại hình
bồi dưỡng một cách có chất lượng theo kế hoạch của Sở Giáo dục và Đào tạo;
17

đồng thời nhằm nâng cao nhận thức về tư tưởng, chính trị, ý thức trách nhiệm của
nhà giáo, cán bộ quản lý; nâng cao năng lực quản lý, trình độ chuyên môn nghiệp
vụ cho cán bộ quản lý, giáo viên để đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học
theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và khả năng tự học của học
sinh, góp phần nâng cao chất lượng Giáo dục và Đào tạo của huyện, của tỉnh.
Nội dung bồi dưỡng được thay đổi qua các năm để phù hợp với tình hình với
đội ngũ giáo viên, thực tế các đơn vị trường. Tổ cốt cán được lựa chọn phù hơepj
với các nội dung triển khai theo năm. Trong các đợt bồi dưỡng phân chia phù hợp
thời lượng các tiết lý thuyết và các tiết thực hành.
Trong năm học 2011-2012, Dự án Trung học cơ sở vùng khó khăn nhất đã tổ
chức tập huấn 03 mô đun cho cán bộ, giáo viên Trung học cơ sở với 63 giáo viên cốt
cán của 10 trường Trung học cơ sở trong toàn huyện tham gia. Ngay sau các lớp tập
huấn tại Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng Giáo dục và Đào tạo triển khai Kế hoạch số
527/ KH-PGDĐT ngày 08/12/2011 về Kế hoạch tập huấn giáo viên nòng cốt cấp
Trung học cơ sở theo dự án Trung học cơ sở vùng khó khăn nhất, dự án Trung học
cơ sở II yêu cầu cốt cán các đơn vị trường triển khai các nội dung đã tập huấn tại Sở
Giáo dục và Đào tạo tới toàn thể cán bộ, giáo viên của 10/10 trường từ ngày
12/12/2011 đến hết ngày 17/12/2011. Trong các nội dung đã triển khai đặc biệt chú

ý vào việc triển khai việc ứng dụng bản đồ tư duy trong công tác giảng dạy và học
tập để nhằm phát huy tối đa khả năng sáng tạo của học sinh. Các chuyên đề bước
đầu đã được đưa vào ứng dụng trong công tác giảng dạy thực tế và thu được những
kết quả đáng khích lệ; hứa hẹn khả năng ứng dụng rộng rãi tại các đơn vị trường học
trong toàn huyện.
Trên cơ sở những kết quả của mô đun 1, 2, 3 đầu năm học 2012-2013, Dự án
Trung học cơ sở vùng khó phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục bồi dưỡng
mô đun 4, 5, 6 cho các đơn vị trường Trung học cơ sở trong toàn tỉnh. Phòng Giáo
dục và Đào tạo xây dựng Kế hoạch số 457/KH-PGDĐT ngày 10/09/2012 về Kế
hoạch tập huấn giáo viên nòng cốt cấp Trung học cơ sở theo dự án Trung học cơ sở
vùng khó khăn nhất tới toàn thể cán bộ, giáo viên của 10/10 trường từ ngày từ ngày
15/9 đến hết ngày 30/9/2012. Trong thời gian bồi dưỡng các đơn vị tham gia đã tập
trung vào các nội dung như: Tư vấn nghề nghiệp và chăm sóc tâm lý phát triển
chuyên môn liên tục cho giáo viên Trung học cơ sở, ứng dụng công nghệ thông tin
trong lớp học và hỗ trợ dạy học tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số cấp Trung
học cơ sở. Sau các đợt bồi dưỡng các đơn vị trường tiếp tục triển khai thực hiện
trong các đợt sinh hoạt chuyên môn hằng tháng, hằng kỳ của đơn vị.
3. Tổ chức phong trào hội giảng cấp trường, cấp huyện; phát động
phong trào làm đồ dùng dạy học trong các đơn vị trường học.
Việc tổ chức phong trào hội giảng cấp trường, cấp huyện nhằm tuyển chọn,
công nhận và suy tôn giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi các cấp, tạo điều
kiện để giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục thể hiện năng lực sư phạm của bản
thân; là sân chơi để cán bộ, giáo viên các đơn vị trường học tập, trao đổi kinh
nghiệm về giảng dạy; tổ chức lớp học; khai thác sử dụng sáng tạo, hiệu quả
phương tiện, đồ dùng dạy học. Hội giảng cấp trường được tổ chức mỗi năm một
lần; cấp huyện hai năm một lần. Góp phần triển khai các phong trào thi đua trong
18

trường học; khuyến khích, động viên, tạo cơ hội và rèn luyện cán bộ, giáo viên tự
học và sáng tạo.

Đối với Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, Hiệu trưởng xây dựng kế
hoạch tổ chức cuộc thi, triển khai tới cán bộ, giáo viên trong nhà trường ngay từ
đầu năm học. Hiệu trưởng là trưởng ban tổ chức, giúp việc cho Hiệu trưởng là phó
hiệu trưởng, các tổ trưởng chuyên môn. Tất cá các cán bộ, giáo viên đều phải tham
gia hội giảng cấp trường. Các cán bộ, giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường
sẽ là đại diện cho đơn vị tham gia Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện được tổ chức hai năm một lần. Năm
học 2012-2013, Phòng Giáo dục và Đào tạo ban hành Kế hoạch số 452/KH-
PGDĐT ngày 08/11/2012 về kế hoạch tổ chức Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện
năm học 2012-2013 triển khai tới các đơn vị trường học. Trong văn bản này,
Phòng Giáo dục và Đào tạo xây dựng tiêu chí tham gia của các cá nhân. Cán bộ,
giáo viên tham gia phải có sáng kiến kinh nghiệm hoặc kết quả nghiên cứu khoa
học sư phạm ứng dụng được đánh giá trong thời gian 4 năm học gần nhất năm tổ
chức Hội thi; đồng thời mỗi cá nhân tham gia một bài kiểm tra năng lực hiểu biết
về kiến thức chuyên môn hoặc nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm liên quan đến phạm vi
chương trình giáo dục của cấp học mà giáo viên giảng dạy hoặc những hiểu biết về
chủ trương, đường lối, định hướng đổi mới giáo dục và các nội dung chỉ đạo của
huyện, của Ngành. Sau khi vượt qua vòng thi lý thuyết, phần thực hành giảng dạy
2 tiết trong chương trình giảng dạy tại thời điểm diễn ra Hội thi, trong đó có 1 tiết
do giáo viên tự chọn và 1 tiết do Ban tổ chức xác định bằng hình thức bốc thăm.
Ban giám khảo của Hội thi được lựa chọn từ những cán bộ, giáo viên đã đạt giáo
viên dạy giỏi cấp tỉnh, cấp huyện để đảm bảo công tác chấm được công bằng,
khách quan.
Qua hội thi, Phòng Giáo dục và Đào tạo phát hiện, tuyên dương và nhân
rộng những điển hình tiên tiến, góp phần tạo động lực phát triển sự nghiệp giáo
dục của địa phương và của toàn ngành. Đây là đội ngũ nòng cốt để đẩy mạnh công
tác bồi dưỡng giáo viên trong các đơn vị trường học. Đồng thời, việc tổ chức hội
giảng các cấp là một trong những căn cứ để đánh giá thực trạng đội ngũ, từ đó xây
dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ
cho giáo viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục.

Song song với việc tổ chức phong trào hội giảng các cấp, một hoạt động góp
phần nâng cao công tác bồi dưỡng giáo viên là phong trào làm đồ dùng dạy học
trong các đơn vị trường học. Phòng Giáo dục và Đào tạo phát động phong trào này
nhằm phát huy khả năng sáng tạo của cán bộ, giáo viên trong các nhà trường để
nghiên cứu và tự làm đồ dùng dạy học, phục vụ thiết thực cho hoạt động đổi mới
phương pháp dạy học, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học; tạo điều kiện trao
đổi kinh nghiệm, học tập lẫn nhau giữa cán bộ, giáo viên trong việc làm và sử dụng
đồ dùng dạy học. Trong năm học 2009-2010, 2011-2012 Phòng Giáo dục và Đào
tạo tổ chức Hội thi đồ dùng dạy học cho các cấp học, ngành học. Đây là cơ hội để
các thầy cô giáo một lần nữa thể hiện khả năng sáng tạo trong việc thiết kế phương
tiện hỗ trợ dạy học nhằm tăng hiệu quả giờ dạy từ đó nâng cao công tác chuyên
môn của mình.
19

4. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên của Phòng Giáo dục
và của các đơn vị nhà trường
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên là một khâu quan trọng trong cả quá
trình thực hiện công tác bồi dưỡng giáo viên. Nếu không có tầm nhìn, không xây
dựng được kế hoạch dài hạn thì công tác này luôn mang tính hình thức, không đạt
hiệu quả như mong đợi.
Đối với công tác bồi dưỡng thường xuyên, Phòng Giáo dục và Đào tạo xây
dựng kế hoạch bồi dưỡng trong hè và trong năm học cụ thể triển khai tới các đơn
vị trường. Kế hoạch bồi dưỡng được xây dựng hằng năm, theo yêu cầu thực tế của
đội ngũ và công tác bồi dưỡng của huyện.
Đồng thời với kế hoạch bồi dưỡng trong năm học của Phòng Giáo dục và
Đào tạo, các trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng trong năm học. Kế hoạch thực
hiện nhiệm vụ năm học của Hiệu trưởng phải thể hiện đầy đủ nội dung các hoạt
động giáo dục, trong đó cần đề cập đúng mức vấn đề bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên. Trong kế hoạch của các trường xác định các chỉ tiêu, nội dung, đối
tượng, biện pháp, hình thức bồi dưỡng phù hợp với điều kiện thực tế, đội ngũ giáo

viên của đơn vị. Hiệu phó chuyên môn chịu trách nhiệm xây dựng nội dung kế
hoạch, triển khai và giám sát việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho
cán bộ, giáo viên trong đơn vị. Cuối kì, cuối năm có báo cáo sơ kết, tổng kết; xét
thi đua, khen thưởng cho những cá nhân, tổ chuyên môn thực hiện tốt công tác bồi
dưỡng chuyên môn.
5. Phối hợp với các cơ quan, tổ chức thực hiện bồi dưỡng đội ngũ
Cần thấy rõ một điều rằng nếu chỉ riêng sự cố gắng của ngành Giáo dục thì
công tác bồi dưỡng đội ngũ không đạt được kết quả cao. Để có được những thành
quả như ngày hôm nay là có sự phối hợp hoạt động của các cơ quan, ban ngành,
các tổ chức đóng trên địa bàn huyện.
Đối với công tác bồi dưỡng thông qua các lớp nâng chuẩn, Phòng Giáo dục
và Đào tạo luôn động viên và tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên theo học các lớp
bồi dưỡng thường xuyên, các lớp đào tạo nâng chuẩn.

Phòng Giáo dục và Đào tạo
tham mưu với UBND huyện về kế hoạch đào tạo đội ngũ giai đoạn 2010-2015.
Theo kế hoạch đó, hằng năm các đơn vị trường lập danh sách cán bộ, giáo viên có
nhu cầu học nâng chuẩn về Phòng Giáo dục và Đào tạo; Phòng Giáo dục trình với
UBND huyện cho phép cán bộ, giáo viên đi học trong kế hoạch đã được phê duyệt.
Đến năm 2012 bậc Trung học cơ sở có 29 đ/c tham gia học các lớp nâng cao trình
độ tại các trường trong và ngoài tỉnh.
Nhằm động viên, khuyến khích các trường, các thầy cô giáo và các em học
sinh đạt thành tích trong kỳ thi chọn học sinh giỏi các cấp, Phòng Giáo dục và Đào
tạo phối hợp với Hội Khuyến học huyện Tân Uyên tổ chức Lễ tuyên dương các
đơn vị trường, các thầy cô giáo và các em học sinh đạt thành tích trong công tác
bồi bưỡng, thi chọn học sinh giỏi các cấp năm học 2010-2011, 2011-2012, 2012-
2013. Đây là sự ghi nhận của lãnh đạo các cấp, có tác dụng rất lớn với các đơn vị
trường cũng như đội ngũ tham gia vào công tác này; đồng thời là động lực để các
thầy cô giáo không ngừng tự bồi dưỡng để khẳng định chuyên môn của mình.
20

IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN
Các giải pháp đã đưa ra của sáng kiến qua quá trình thực hiện khá phù hợp
với tình hình thực tế của các trường Trung học cơ sở trên địa bàn huyện, góp phần
thúc đẩy và nâng cao chất lượng hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo viên. Áp dụng
bước đầu có hiệu quả trong năm học 2011-2012 và tiếp tục triển khai trong năm
học 2012-2013, kết quả như sau:
Công tác tuyên truyền về mục đích, yêu cầu của công tác bồi dưỡng đội ngũ
được các cấp quản lý chú trọng thực hiện nhằm nâng cao nhận thức về công tác bồi
dưỡng, khơi dậy ý thức, tinh thần tự họ, tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân. 100% cán bộ,
giáo viên các đơn vị trường nhận thấy rằng để đáp ứng yêu cầu đảm bảo thực hiện
tốt nhiệm vụ, mỗi nhà giáo phải không ngừng bồi dưỡng mở rộng tầm nhìn, nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng trở thành việc
làm thường xuyên, liên tục và xuất phát từ nhu cầu tự thân muốn học hỏi, muốn gia
tăng sự hiểu biết để làm việc một cách hiệu quả. 100% cán bộ, giáo viên đều đăng
kí tham gia hội giảng cấp trường; số lượng tự nguyện đăng kí tham gia Hội giảng
cấp huyện tăng lên. Các trường vùng khó khăn có đội tuyển tham gia hội giảng cấp
huyện và đạt giải cao như trường Tiểu học xã Tà Mít, Tiểu học số 2 Nậm Sỏ…
Trong xây dựng kế hoạch, 10/10 trường đã xây dựng được kế hoạch bồi
dưỡng giáo viên trong phù hợp với điều kiện của trường mình. Đồng thời với việc
bồi dưỡng đại trà, các đơn vị đã xây dựng được kế hoạch bồi dưỡng cho đội ngũ
giáo viên còn yếu về chuyên môn nghiệp vụ. Tính đến thời điểm 31/3/2013, các
trường Trung học cơ sở trong toàn huyện đã tổ chức được 238 buổi sinh hoạt
chuyên môn với 1243 lượt cán bộ, giáo viên tham gia; 182 chuyên đề được các
trường triển khai với 957 lượt cán bộ, giáo viên.
Công tác dự giờ được giáo viên coi trọng, mỗi giáo viên dự tối thiểu 1
tiết/tuần. Dự giờ không còn là việc làm đối phó, với suy nghĩ "dự cho đủ định mức".
Trước khi dự giờ, người đi dự có sự nghiên cứu nội dung bài; trong quá trình dự, ghi
chép cụ thể tiến trình; nhận xét cho đồng nghiệp của mình khách quan, công tâm,
nhìn nhận những điểm tích cực và hạn chế để cùng rút kinh nghiệm.

Các nội dung trong sổ bồi dưỡng chuyên môn đã được các cán bộ, giáo viên
đầu tư nghiên cứu và sưu tầm nội dung phục vụ cho công tác giảng dạy, cập nhật
những kiến thức mới của bộ môn, sưu tầm nhiều bài dạy khó, giáo án hay phục vụ
thiết thực cho công tác chuyên môn.
Trong năm học 2011-2012, trường Trung học cơ sở xã Thân Thuộc và
Trung học cơ sở xã Trung Đồng đã tổ chức buổi giao lưu chuyên môn. Đây là buổi
giao lưu chuyên môn đầu tiên giữa các đơn vị trường Trung học cơ sở. Qua 8 tiết dạy
chuyên đề của 8 bộ môn văn hóa cơ bản, giáo viên 02 trường đã hết sức cố gắng
để thể hiện một cách tốt nhất các yêu cầu của từng môn. Từ các tiết dạy này, các
nhóm chuyên môn đã đối chiếu với nội dung đã được tiếp thu tại đợt bồi dưỡng
hè 2011, cũng như qua các hoạt động tư vấn, thúc đẩy của các đoàn thanh tra,
kiểm tra để đi đến thống nhất chung trong từng bộ môn. Qua thảo luận, đã đi đến
thống nhất một số vấn đề còn vướng mắc thiếu tính thống nhất trong các trường
như: Xây dựng kế hoạch vùng miền, các kỹ thuật dạy học, kỹ năng sử dụng bản
đồ tư duy, ứng dụng công nghệ thông tin
21

Dưới sự chỉ đạo và định hướng của Phòng Giáo dục và Đào tạo, 5 trường
Trung học cơ sở, Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở tổ chức 14 buổi giao
lưu chuyên môn với 64 tiết dạy chuyên đề của 08 bộ môn văn hóa cơ bản, 20
chuyên đề được triển khai với sự tham gia của 154 lượt cán bộ, giáo viên.
Với hình thức dự giờ học tập kinh nghiệm, trong năm học 2012-2013, các
đơn vị trường đã tổ chức các buổi dự giờ trao đổi kinh nghiệm như trường Phổ
thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Hố Mít 02 buổi với 06 giáo viên dự tại
trường Trung học cơ sở xã Pắc Ta; trường Trung học cơ sở xã Nậm Cần với 09
giáo viên dự tại trường Trung học cơ sở thị trấn Tân Uyên và trường Phổ thông
dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Phúc Khoa; trường Phổ thông dân tộc bán trú
Trung học cơ sở xã Nậm Sỏ tổ chức 03 buổi giao lưu chuyên môn cho giáo viên
các môn văn hóa cơ bản dự giờ, kết hợp triển khai chuyên đề tại trường Phổ thông
dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Phúc Khoa và trường Trung học cơ sở xã Nậm

Cần. Qua các tiết dự, giáo viên các đơn vị đã cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về
nội dung, đổi mới phương pháp giảng dạy, đặc biệt là việc áp dụng dạy học theo
đối tượng vùng miền bám sát Chuẩn kiến thức kỹ năng.
Phòng Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo 10/10 đơn vị trường tập huấn 03 môdun 4,
5, 6 của dự án Trung học cơ sở vùng khó khăn nhất cho 100% cán bộ, giáo viên
trong năm học 2012-2013.
Năm học 2011 - 2012 phòng Giáo dục và Đào tạo triển khai kế hoạch thi
đồ dùng dạy học giữa các đơn vị trường trong tháng 3/2012. Hội thi đồ dùng
dạy học cấp huyện với 73 đồ dùng của ba bậc học dự thi; Kết quả có 59 giải, trong
đó 05 giải A, 19 giải B, 35 giải C (có phụ lục 1 đính kèm).
Năm học 2012 - 2013 phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội giảng cấp
huyện cho các ngành học, bậc học. Bậc Trung học cơ sở có 109 cán bộ, giáo viên
đăng kí tham gia; kết quả có 52 cán bộ, giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi
cấp huyện. Đây là đội ngũ nòng cốt để đẩy mạnh công tác bồi dưỡng giáo viên
trong các đơn vị trường học (có phụ lục 1 đính kèm).
Cùng với chất lượng giáo dục đại trà, số lượng học sinh giỏi các cấp không
ngừng tăng lên qua các năm. Năm học 2012-2013 tổng số học sinh tham dự các
cuộc thi học sinh giỏi cấp huyện là 368 em trong đó có 117 em đạt giải, tăng so với
năm học 2011-2012 63 giải. Các kì thi cấp tỉnh có 85 em tham gia đạt 47 giải tăng
25 giải so với năm học 2011-2012, có 03 học sinh tham gia ôn luyện và dự thi thi
học sinh giỏi cấp khu vực (có phụ lục 2 đính kèm).
Qua công tác bồi dưỡng học sinh giỏi đã có tấm gương những thầy cô giáo
nhiệt huyết, đầu tư nhiều thời gian và công sức. Có thầy cô tham gia bồi dưỡng
nhiều môn thi cấp huyện và cấp tỉnh, học sinh đạt nhiều giải cao như cô Nguyễn
Thị Huyền trường Trung học cơ sở TT Tân Uyên ôn 5 môn có 27 học sinh đạt giải;
cô Nguyễn Thị Tuyến trường Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Phúc
Khoa ôn 4 môn có 18 học sinh đạt giải; thầy Đỗ Văn Lâm trường Trung học cơ sở
TT Tân Uyên ôn 5 môn có 26 học sinh đạt giải, nhiều năm liền thầy tham gia ôn
luyện cho đội tuyển Casio cấp khu vực, hiện tại thầy tham gia ôn luyện cho đội
tuyển Toán Tuổi thơ cấp quốc gia

22

PHẦN KẾT LUẬN


I. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua thực tiễn quản lí công tác bồi dưỡng giáo viên toàn ngành cũng như bậc
học Trung học cơ sở của huyện Tân Uyên. Bản thân tôi rút ra một số bài học kinh
nghiệm để hoạt động bồi dưỡng giáo viên đạt hiệu quả cao:
1. Phòng Giáo dục và Đào tạo, Hiệu trưởng các đơn vị trường nhận thức rõ ý
nghĩa và tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng giáo viên, từ đó nâng cao nhận thức
của đội ngũ giáo viên về bồi dưỡng và tự bồi dưỡng chuyên môn của cá nhân.
2. Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu cần phối hợp với các lực
lượng trong nhà trường xây dựng chương trình bồi dưỡng ngoài các phương pháp
đã nêu có thể áp dụng các phương pháp khác như: Tham quan học tập, động viên
giáo viên tham gia học các lớp trên chuẩn, các lớp Tin học … cho cán bộ, giáo
viên trong đơn vị.
3. Phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Hội Khuyến học huyện Tân
Uyên tổ chức Lễ tuyên dương các dơn vị trường, các thầy cô giáo và các em học
sinh đạt thành tích cao trong công tác bồi dưỡng, thi chọn học sinh giỏi các cấp.
4. Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu phải kết hợp với tổ trưởng chuyên
môn lập kế hoạch chi tiết, triển khai cụ thể cho các thành viên nắm để thực hiện;
trong quá trình thực hiện có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ để đạt hiệu quả. Xây
dựng mối đoàn kết nhất trí cao từ Ban giám hiệu đến giáo viên, nhân viên trong
nhà trường.
5. Ban giám hiệu cần phải đổi mới cách quản lý, vận dụng linh hoạt, sáng
tạo với điều kiện thực tế của địa phương, tận tâm với công tác chuyên môn, tăng
cường cập nhật thông tin, tự học tập, tự rèn luyện bản thân để nâng cao trình độ
chuyên môn cũng như công tác quản lý. Sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp khi họ cần
được giúp đỡ.

6. Cải tiến các hình thức sinh hoạt tổ chuyên môn, dự giờ thăm lớp. Đẩy
mạnh giao lưu chuyên môn giữa các đơn vị trường trong và ngoài huyện.
II. Ý NGHĨA CỦA SÁNG KIẾN
Trước yêu cầu đòi hỏi của tình hình thực tế công tác bồi dưỡng đội ngũ cán
bộ, giáo viên toàn Ngành nói chung và bậc Trung học cơ sở nói riêng cần phải thực
hiện một cách toàn diện. Đây là nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt vừa
mang tính chiến lược lâu dài. Chỉ thị số 22/2003/CT-BGDĐT ngày 5/6/2003 của
Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo đã đề ra mục tiêu bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ
quản lí giáo dục hằng năm là: “Nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh; chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách pháp
luật của Nhà nước và của Ngành; nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ theo
hướng cập nhật, hiện đại hóa phù hợp với thực tiễn phát triển giáo dục Việt Nam”.
Có thể khẳng định rằng: Nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng giáo viên là một
trong những giải pháp quan trọng hàng đầu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
Trung học cơ sở trên địa bàn huyện Tân Uyên hiện nay.

23

III. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG, TRIỂN KHAI
Sáng kiến kinh nghiệm có khả năng ứng dụng và triển khai rộng rãi tại các
đơn vị trường Trung học cơ sở, Phổ thông dân tộc bán trú Trung học cơ sở trong
địa bàn huyện Tân Uyên nói riêng và các huyện trong tỉnh nói chung.
IV. KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT
1. Đối với phòng Giáo dục và Đào tạo
- Tiếp tục tạo điều kiện để cán bộ, giáo viên theo học các lớp đào tạo nâng
cao trình độ tại huyện.
- Tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề nâng cao chất lượng đội ngũ, đổi mới
sinh hoạt tổ chuyên môn, hội thảo công tác bồi dưỡng học sinh giỏi…
- Tiếp tục tăng cường kiểm tra thường xuyên và đột xuất công tác bồi dưỡng
giáo viên tại các đơn vị trường học trong toàn huyện.

- Chỉ đạo các đơn vị trường tăng cường công tác giao lưu chuyên môn giữa
các đơn vị trong huyện, khuyễn khích giao lưu với các đơn vị trường của các
huyện bạn.
2. Đối với các đơn vị trường học
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên trong năm học phù hợp với điều
kiện thực tế nhà trường.
- Tăng cường công tác bồi dưỡng giáo viên thông qua công tác dự giờ đồng
nghiệp, sinh hoạt tổ chuyên môn, xây dựng kế hoạch và tổ chức giao lưu chuyên
môn giữa các đơn vị trường, đẩy mạnh công tác bồi dưỡng học sinh giỏi các cấp.

Người viết





Trần Thị Thủy