skkn hướng dẫn học sinh thpt cách làm dạng đề so sánh văn học



1


  
S¸NG KIÕN kinh nghiÖm





 !"#$ %!&' $()*%+",
-$%&.*'!/)0 !1
!($"2*34567 %43, 8!9:2$8);$<!= %
>&?&@)AB !CDE*!2?2$

,E!F$GHIJ8GHIK
Th¸ng 5 n¨m 2010

LL
I. MN
 !
"Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Nhà nước phát triển giáo dục nhằm
nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài #$%&%'()*
+,- /0123456&7"Phát triển giáo
dục đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát triển nguồn lực con người, yếu tố cơ
bản để phát triển xã hội, tăng cường kinh tế nhanh và bền vững ”3&7&8
9:+;&<=>?+@)A:&5BC&
-D-&(E&FG()A:#1

5H332I@)A:&<>&JDK&JLM
)5)I&JLA%G;I&J5(&I/NO
)A:5?.,9*)B;####P'@)A:G&JQE
&-<RA%7/SI&T)U###V
5L8DU8I5-?.%);.5/*'*I<0
R)Q/8)A:I&10&Q#
W)>'(&JT)DK)X
B>9?>?0&RG/*&&8T)đề mở#@=%
>A%&G,I&5(&75M)?;I&;
.YQZIQ:IQHI&&%;I)&64&T)
U#&%)1E);.IQ/*;.5IYI
5DD&8.K.G=I.%)T&</*A%&so sánh văn học#
[%&*G5Q)&&%;?;\]]^_\]]`&&8
')D9*A/S&)/*'U;.5BH&L0.)OI
/%51&;G<I*;.-AG.%)AK
=.GR<(/*,&8'*#[%&*GQa89;
.5IY9*05,R<&,8Z;
2
So sánh văn học/*5('*5b=&8:(<
*'*;=)LM>9?'S;JBI4
5B<*/I'*9&(5-)#[%'**G“lộ diện”)
.)5)=5BD)9=Y/E5Ac; sinh 9'*I
&&<4-UD&Q/8/*'*;.#3Q
CKd-A%G49)9=RG99?I
&NZ<0)e>5<5?=IB&/K;&*!Hướng
dẫn học sinh trung học phổ thông cách làm dạng đề so sánh văn học
OPQ
&**GIB+9AcT/*'*IEB
,R)Q/8/*'*A%.).9?;)5M;
.fgf<I;.Zfgf[Lh-*<=IQ/*

T;.YB?IT%;I)&65,I5,[K
L5'9*)5M#fT)EB=1Z)9=A%G9?
5BHET"khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì chưa
có$*A%G)TLI5?/*'*9M:&DD&
**G!
_iE;.(*)/*A%&.).9?;
_/)%.).9?;ZP)X
_gLI1/*A%&*G&%5+-)#
_i<0R)Q/8'BI&1G=0Kd
_**G4<()*/&()9=5-)5A%G
BSIB,IB&%;IB;.Y#
ORSQ
_;.;JB
_[%&.).9?;
OQ
3
f)9?;K<QA%&.).9?;*B
(,5=&8#j)B&,k=19*5+*A%
&ZP9*&/*'*I9DA:;'5/*A%&.)
.#
g%9=1/*&9?<A%.).*;.;
JBlQ/*;./mmIm\nZP)5M!j).
)F9?;I.).&)%LI.).&)%9?I.).
M8)F9?;###
OQ
j5&.XA:L.
_gL,5=
_gLRDIJ8
_gL.).
_gL&

OTUVLQ
_fZ'k&0M(I=1&**G&AdC?\]]`#
*&8'J.*?++MA%GG=&B&%;I)
&69*&G(;.YQ:IQfH#
_@))\?\]mo9*)*o?\]mo
OWTXQ
;./mmIm\Zfgf[Lh-*I?iIp=


4
LY
OPZT[  
m#j)./*)AGQL'-#f).,I5
AGI&Aa&)*GQZG=0QG#?;
4/*/9KAGIS1ID&PaI)=9.X
A:).).).9*=19?;/*&.1K
=#fC5<9?;IQ/*9?;9&GI*=1&<q
1.).5M(9?LI&P'/*5<>8.)
*)9?;#<(k&>8.)*='()
9?;!Gdf9*Gd@Hr=IGd[9*Gd
M(ICung Oán Ngâm9*Chinh Phụ NgâmIsj).89?
LU*L=19?L#Ở đây tôi không nhắc
tới so sánh văn học như một bộ môn khoa học mà được hiểu như một kiểu bài nghị
luận văn học, một cách thức trình bày khi viết bài nghị luận.
\#r.).9?;0-&8(T)'/5
#f1QI.).9?;/*"'C&(%)M-)R
9?$#f1I<&8T)/S/S%)/S/S
!RDI''YI'M/S&&8&9*).)5)>9?mm#f1
'I<&8T"LI1M'*G59'*7
/S$I1/*5('*7/S'=%5('*7/S9

&)%DIFLt7/S9&)%DIF9?BsU.
)5)>9?m\#u&**GE=19Q&U<M1'#
#j)./*LS1)&<&P.K9S*G'=%
G.K9S5&(&,ITOV(.K9S)*AI
5v/eI O9*.R.kL#fG=I.).9?;5('*7
/S9?;/%&8:('V'*;&/SIQ)
LM.)5)#M9SGIC9/S*55('*I
5
:&DIG=0I&1/*'*)5('**GK.KQ0
.)/%P5BD5<5?#
o#r('*9.).9?;G=0K1.).=
'MA!&*IR9SIM,I,GIB>MI
SIS0SshM.).<(HAdU
Fa-I4<(AdU>F
-a)P5BaZ&%I>F>*)/I
Z59?;#
#W:&D,a5('**G/*G=0;.H&8w
,9*5>FI-IC&<QG&8>P5
CI>&(RC-ICFtQG&89b&x=
CFt.K&A%B*)*9?#rBAC/%
U&<I5('**G<0M*5?/D-G=R.K5
>89?;y?/KQ0<0&
5G"'M$5B.))'*9?;.G#z{
(=I&,9&,8;.;JBIG=09?
/K/D-0-8/DI9C.1#/*=D.).0<1&5<
9C-I5-?/D-.K,9*540-8/D9?/K
T#
O\]T^N_T
m#0&P9Q&EB<IA%&.).9?
;&QZ=)5M&%;I)&6I5M;.

Y#fSD)*ZJB;A%&*G4Z
G=&80GB.XA:)'*5(&75MZfgf#
W1)&*GB9kk.,RY0&(
)jir>9?mmIm\I)&;.YHp=9*.,
RY)&&%;I)&6C?\]]`&G@)A:&*)
%)!
6
8`4!&!F$a& !%&b&Ec , 4d !6 %' !lR\_|&(n
}?;\]]`_\]m]!-S~79&)%9?.!
"Còn xa lắm mới đến cái thác dưới nó nằm tùy theo sở thích tự động của đá
to đá bé ”lfDNgười lái đò sông ĐàyGdfRn
"Rờikhỏi kinh thành, ấy là tấm lòng người dân Châu Hóa xưa mãi mãi chung
tình với quê hương xứ sở #$lfDAi đã đặt tên cho dòng sông ?–)*g
;fZn
}?;\]m]_\]mm!-S~79&)%L!
“ Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi”
lfDTiếng hát con tàu_z=n
"Có biết bao người con gái, con trai
Để đất nước này là Đất Nước nhân dân”
lDĐất NướcGdr)n
}?;\]mm_\]m\!-S9&)%9?)'*Vợ nhặtr
zR9*Vợ chồng APhủfB)*
}?;\]m\_\]m!-S~79&)%L.!
“Những đường Việt Bắc của ta
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng$lfDViệt Bắcyf,>n
"Ngày nắng đốt theo đêm mưa dội
Rũ bùn đứng dậy sáng lòa”
}?;\]m_\]mo!-S~79&)%L)'* Tràng
gianglGSn9*'*Đây thôn Vĩ Dạ*WPfXn

8`4!&Ae&!F$f$ghAi %$jgUk%&-h:2$*
}G(.&%;?\]]`I5,[lRn.!
-S~799b&x5Q/QR9SZ98PlVợ nhặt_
rzRn9*R9SZ&*'***lChiếc thuyền ngoài xa_Gd
WRn#
7
}G(.&%;5,?\]]`!-S~79&)%
9?.!
“Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, lừ lừ cái màu
đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về”
lNgười lái đò Sông ĐàGdfRINgữ văn 12 Nâng caon
“Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường
Sơn, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” như người Huế thường miêu tả”
lAi đã đặt tên cho dòng sông)*g;fZINgữ văn 12 Nâng caon
}fG(.&%;5,[lR'n?\]m]!-S~79
"bát cháo hành$*R9S7U)Dg•)lChí Phèoy
)n9*"ấm nước đầy và nước hãy còn ấm$*R9SfCA*.€)
lĐời Thừay)n#
}fG(.&%;5,[?\]m\! fGkChí Phèo
)5E'VM-!
Đột nhiên thị thấy thoáng hiện ra một cái lò gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa,
và vắng người lại qua…
lNgữ văn 11IfSI3@i)A:I\]mmI#mnfG
kVợ nhặt rzR5E'VM-!
Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói và lá cờ đỏ bay phấp phới…
lNgữ văn 12IfSI3@i)A:I\]mmI#\n
-S~79q>5E=#
\#&)5)-?U/%&RGQ9S&A*G
9SGIEBD&K)ZJB'*9
ZG=9*&75M)9=4A%&*G#P').)

5)/mm9*/m\4Q&.).G=0)9=9*;
.M(I&(M!
8
@*9.,\7/S9?;/mmIjir&.).9?;
M-Z:>Z+'*Bánh trôi nướcITự tình(II)
N3RL9*Thương Vợf0f3L#
Bài Ôn tập phần văn học /m\;5M2&,RY)&<<R
Y95(&.).&(0GB9*TM-+G#
R^!gRD9b&xM8Z/D)'*L Tây Tiến 
h[4I.).9M8Z/D)'*LĐồng chíD
>
R`!>5=w*L9&Q+=L+'*L
Đất nướclGdMfn9*&)%DĐất Nước)ZMặt đường
khát vọng lGdr)n
Rm\!j).Chữ người tử tùl>9?mmISn9Người lái đò Sông Đà,
SO>&(,Q9*5')SGd
fR9*.%f?m`on#
@*9.,|)jir>9?m\4<&.).9'*LGd
Mf9*Gdr)
#fK%&<A%.).Q)E9SG
)LM.)5)B>9?;JB/%5B
<5('*A%G=&(Ac)0GB)4T;.
k&8L/*A%&G+-Q#D9M9SG*
&M'*GU0/DA);&*T;.YQ/EE5
&1&'*.).9?;I5BD0GBM'?5)?9L
/*'*#1K%&<I'V5'-R+>
?A%G&G(;.YIA%GG=&&%;4)&J9&N
IB&Q/*A%&.).*G#
9
Olm^N

IOl-$A/ !$-$?he&A`aha- !", !F$4!6n %%o<
fK)QGA%'*.).9?;<Q/)%Y#@V.K
-'-R9*AK9*)J5&>?0&RGI
B,5=9*5+/%*>Q'S&.).9?;L'-9*&
9*9DA:DQ;)w/)%Y!
8ha- !!g&$!&4&p445h %!g&4-$<!qE", !F$!
DA:m!5,[\]m]!j).Q&0G9*Q*fCA*
?.<9*')*f7UA*)Dg•)
DA:\!-S~79"tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá•$
*R9SDg•)-S&8.&=P7UlChí Phèo_)I
>9?mmn9*"Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi$*R9S
W7T&8)&=MaRlVợ chồng A Phủ_fB)*I>9?m\n
8ha- !!g&Ahe 4!r
DA:m!5,\]]^lAd-wn)'*!Tây Tiếnh[4
9*Tiếng hát con tàuz=
DA:\!-S~79&)%L.!
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
lVội vàngy3R[INgữ văn 11I
fS\I3@i)A:\]mmn
Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời.
lTừ ấyyf,>INgữ văn 11,
10
fS\I3@i)A:\]mmn
_ha- !!g&Ahe ", 

DA:m!5,\]m]l5k;9b&xA.Bn)'*5D!Người
lái đò sông ĐàGdfR9*Ai đã đặt tên cho dòng sông)*g
;fZ
DA:\!-S9&)%9?.!"Ngày tết, Mị cũng uống rượu. Mị nén lấy
hũ rượu cứ uống ừng ựng từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người
nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng
vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng $lVợ chồng APhủ_fB)*n
“ Phải uống thêm chai nữa. Và hắn uống. Nhưng tức quá, càng uống lại càng tỉnh
ra. Tỉnh ra chao ôi buồn! Hơi rượu không sặc sụa, hắn cứ thoang thoảng thấy hơi
cháo hành. Hắn ôm mặt khóc rưng rức ” lChí Phèo –)n
8ha- !!g& !s "t4
DA:m!&%)y5,\]]`b&x5Q/Q!Z98P)Vợ
nhặt rzR9*Z&*'***) Chiếc thuyền ngoài xa 
GdWR#
DA:\!j).R9Sf)D&)%Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài
GdGfU9*9=+-:) Chữ Người tử tù Gd
fR#
DA:!@574fBlVũ Như Tô –GdGfUn9*lĐời
thừa y)n
_ha- !$-$!Cp44!u$!g&4-$<!qE!
DA:m!&%;\]m\!j).5EFGkChí Phèo
)9*5EFVợ nhặtrzR
DA:\!j).5EFHai đứa trẻf%z9*Chí
Phèo)
8ha- !<!h %$-$!4-$%&.!
11
DA:!j).Chữ người tử tùl>9?mmISn9Người lái đò Sông Đà,
SO>&(,Q9*5')SGd
fR9*.%f?m`o#
_ha- !fA- !%&-!g&?n& !t A/ !"`Ek44-$<!qE

&%;5,?\]m4<(T/*A%.).!M
8Z/D)'*LfRGfh[4<q5)V!
người lính ở đây có dáng dấp của tráng sĩ thuở trướctq55MQ%!
hình tượng người lính mang đậm vẻ đẹp của người lính thời kì kháng chiến chống
Pháp.fC-SM9M8*GI7G'M/S>q
5=#
&%;\]mG=0Z9(&EI(.R+;/*K
'*GY('aGT)?/KS1I5B/*/G'*-
0GB#QS-+&(5AcQV5G
5DD.%A%999Q&9-SC&(M5I
M&5#Q&+;+G&7&Q/8'*9?
/%D/*5v?RDI.).I'M/S/* 9Q&;.#
GO-$$-$!?>Ev>&:e %A`aha- !", !F$
_1&9?Z<Q(5I-+G9Q
&I.)&,95(&.).9?;Aa/*UA%.).I&)%
LI&)%9?IGR9S####L/*'*9?A%*GB
Z<!
;&4&p<!z0/8RD9?'-NH&(,9*5
h %ah %!fM/S&(,9*5N/0/8RD
C/S&(5899/QG.).)Ac1-9?'-
;#
w-$!I!gRDT)5(,#RG/*/*'*J';.
5S9A%&*GI4/**@)A:9*&*)%)&7
)&&&%;_)&6#@/0/8RDC&,8
12
.).-9LAA9*SI.&<H&(,9*
5#*G;.AdA*(5/S&()'*9#@*
9 *I5B,514<5</*&0SO&(
,9*5;.5B*%)5?Ikk51.{9
/P/%>M&RDU=)P.GAdaG#WBM5

+5('**G.!
7v>&*
_[cAklU'*K5B0'*Gn
_i5+9&,8.).
!s v>&
_z* &,8.).1ml'*G9SA:58)
/S/SG/*)/S/SRDn
_z* &,8.).1\l'*G9S58)/S
/SG/*)/S/SRDn
_j).!
}SOOL&N9*5'>&,8=-'MA
&IAM1S###l'*G9SA:58)
/S/SG/*)/S/SRD9*)/S/S.)
.n
}zq-.K5'!fK)*G0AK9*)'MA!',-
I9?<*C&,8N%t)*9?t&P
Z5M9?;sl'*G9S)/S/SG/*)
/S/SRDn
xp4v>&*
_r+>O,9*5='(
_<(=>-'-R#
w-$!G!gRD.).)&8(.)*.).=;'MA
&,8#*GG5<I&Y5-?AGP{I
13
/BI.K%G)9Q&;.M&8/SA('*
99*/K;>Ac1='(a8-9?'-&(1
)/S&(&<#DA:I5.).'*LĐất nướcGdM
f9*D&)%Đất nướcGdr)#‚A:9*G;
.5BRD/0/8CF*RD.).
.).)='MA!3Q1_-1_M8_Q/9*;

&>MIBM5+5('**G.!
7v>&*
_[cAklU'*K5B0'*Gn
_i5+9&,8.).
!s v>&*
_(,
}zS&(ml/QGAc1-9?'-n
}zS&(ml/QGAc1-9?'-n
}zS&(#####
_(5
}zS&(ml/QGAc1-9?'-n
}zS&(ml/QGAc1-9?'-n
}zS&(#####
xp4v>&
_r+>O,9*5='(
_<(=>-'-R#
ƒ/*'*5(&.).9?;/*9SGIw/*&
<P%IPG5#f)K5B-&*)E4
<(A:T)&E5Bc/*&M'*GU=#g-aG
9*)Y)w&:(*A:T)*)9*A:.)
)/)%Ia8#4<59SA:&0G&q0R'*I4
14
<5-k'Y0)89G=0;R&IGA:q
Z9#
JO6y %:z 4!#$ %!&@E
(;)'/*&.).9?;B&9DA:
&(1A:#DA:m.{&8/*T)/*'*.,mygRD,t9DA:
\.{&8/*T)/*'*.,\ygRD.).)#9DA:&89S
A:G=,)0K&(E5(1/%/DG9
/*'*9*&,P%IPGC/*#

:#46r %<!. %&+g !" #">$% #&'(45h %45){@  %| )(*+)
&,-$jg!e$!gE">!. #/0(&1&2$jg%){} )s O
34~ !46• % %6n&?B !45h %4!n&C~C!- %$!&p $!; %!-<€)g
!g&v>&4!r56(7 $jg)g %• %">8 #9!$jg!B !+)O
JOIO6y %:z !F$a& !4~E!&9)A`
_fBZ)9=Ac;.M(&+'q
}3&75(&
}AIqL'-
}g%9Ac1
HAC/%U/{Z=M</{&9M(&
A%.).*G#@UK)QGT;.H0&;+&
&7&<&E/*A%&.).9?;/*'kG9*)9GIPM9
/QGI,'*A*A*/*&8#DA:1QG&'*9R9S*)IF*)/*
Q->M('9FQG&9*)'*9#fKM)*
)*5B-/*#Ww&9?IQ/*&9?G-9C"/%$9C"+T$I
Z&)*>G=0'MZ*&P)&<Fq.R
*;.75<M(I.G<(&1&8G=0#D9M
9SG*G'5U&0*G)9=0/qT-'S
1&)đúng và trúngy/*M)&E;RG=0&#
15
_fZ&YT)!A%Y<&7l</S&(.€
)&9DA:mn9*A%Y5B<&7l5B<.€/S&(
)&**;.-K&M9DA:\n&75BE
;RG=0&'*9.{/%9*8/%&7đúng9*
trúngM'*9.{'.G=0&9*&T/%+-)L#
B:2I*jKL->.9*'<,)GkHai đứa trẻ
f%z9*Chữ người tử tùGdfR#
RG/*A%&<&7!M(ánh sáng9*bóng tối)
FI5(&.).)F#fG=;.
5Bc&.{H/)9*)RDánh sáng9*bóng tối

FNM&(,9*5#&5B&L0/*9SGI
T;.0(G=0&Q%&sự tương phản >ánh sáng
9*bóng tối#/*A:qZ&,Q%&:&D
*9?55RGAK.KL->/)%.&<#fC&<
MOL&N9*5'CF#(&8&EG=0
&9SG'*9k.{,L#
34M8Z/D)Z5M5,g+'*
LTây Tiếnh[49*Đồng chíD>#
i)9=0&7);.&RG/*A%Y5B<&7
G<5/*A%&U#&'**GZ9KM
/S&(.))a8IAa/S&(&7*)MQZ&;
4-QG&8OL&N9*5')F#*G<(
QG&(,='MA!Z&%IM8I/DU###&(5
9'EIN,QR###
JOGO6y %:z !F$a& !?t<:> ‚$!&4&p4
8f&9?IRDM(&)5*&5<IRGAK
&8A*q)L&,)*H9*&E&k/%*5<L#@U
9Q&9?L5BDS#fRY9?L
16
D5</Z&AGQIQ/*A%&U#fG=I<
5B</*&9?<MM<*4-RT)
>G=kQ&7#W'*9?/*T)M1K/SM'Q5M&
5(IA%M4Z<&'0!Đặt vấn đề (mở bài), giải quyết
vấn đề (thân bài), kết thúc vấn đề(kết bài).
- AT)jrrB.{/*'0)
'*9I<A*q;)/*'*&M'*GU
=#'*9B.{1'V'*9;.U0g:
/:jrr
JOGOIOo4"ƒ A`
_rB-5B</D5<q5)V!văn hay chỉ cần đọc mở

bài#fQ=H&;U'*M5B(&&8)*''*9?#
U'*<0+;K.K&,9'*9#ZZ<
"Vạn sự khởi đầu nan”#r99?<&8U'*GIK="dòng văn”
&85L-GIB*)#WU'*/EEI:P.{5'*9?
.5DI9?)5B/%Iq1.{U=Z%#
_,9A%&.).9?;I;.*/EEL59
U'*9M/=+-IF#hKQ'*;.
/*BQG;.U'*.).&EG=k#TZ
k-/w0K-IFZ%5
ZQ<-<U'*#M9SGA%G&9?A%*G)9=
0/q);.U'*!
}T='k&0C>&(</=+&-I
FIZ&%I&*IS&7/=+###&(AcAk9*)9Q&
}(<U'*GT0U'*k;I&0G&lB
L'-nI&&)lRG&8.KEqZ&;99Q&M.{9n9*
-K=#
17
wB:2I*
_f%z9*GdfR/**9?A9?;/
%I.)Z&%<'&s
_„.9*'<,)Gk&8.XA:
G=k%)M,G*9L&q'(89.K&,/S
>9*9*,9*QI>K?,9*L/L.s
wB:2G*o4"ƒ A`
_*9Z/D/*&*+TL5,
g
_a99&*.)9b&xM8Z/D)
Đồng chí+-SD>9*9b&xM8Z/D)
Tây Tiến+-Sh[4/%5#
JOGOG&.&€){p4"ƒ A`

_i-+G9Q&&8T/*0+;Q)'*99M
<.,/8&(Q)*'*#D9M9SG*0*G)
9=5BH'751/D/SI519-I51.RI
9F*-Ac)T5?9'*!/SA*qI
'.G=0&4/*S*9?I5S)G;R&(5
K*T/*&8'*U)&,Q#
_hGMK/SA*q0-+G9Q&A%'*.)
.<(R/ST)'.#')Z4&&,8&(.)
.!&)%LI&)%9?IR9SIs
}fI0R/S&,8*'MA&(&,.#@*G
VGD.k )9*-;.#f=&%(I'MA
')a/*AU9*M1S#
faGC&,8&8G=0.).*<5D%
Y5!ngôn từ, hình ảnh, chi tiết, kết cấu, âm hưởng, giọng điệu đến
đề tài, chủ đề, tư tưởng và cảm hứng nghệ thuật
18
}j&<0SOI&,&(H&(,9*5#@*G&
Y;.0<.K+.ZID9*Ad&%SJ
'SI OI<ILN#
rSO9&(,9*5I)9=40&7)
TM='MA&(.).!
-> Thời đại, hoàn cảnh ra đời
-> Đề tài, chủ đề
-> Phong cách sáng tác
-> Nội dung tư tưởng
-> Đặc sắc nghệ thuật
->Vị trí đóng góp của tác phẩm, tác giả #
T&,&,8l9?'-n&8.).='M
A=&(5+9Q&kkT.{MQG&(,9*5
#MZ&A%.).ZAK=>9Q&</=+

&(&#
},a/*&ISO9*/D-G=R.K,9*5
&<#@*G&Y>=Fkk9*'-/9>9*a
>('.R.k)*9?'-&(>.GAdaGI+I
.1G:#RG/*/S&(5<Q)'*9=5BQ
&*)4G=0;.-/*&8I*H/*5G5D;
.M&(U&(#M9SG)9=45B=+P5&%
G=0KU;.#fK)QG&0&&&%;I)
&6I&;.Y>?+45B'k'-<q*G#
:
8!s 4B$!A;&46• %aha- !I*#46r %<!. %&+g  !" #"> $% #&'(
45h %45){@  %| )(*+)&,-
„U… %4;&![*G&PI')a-,G9*&8/P&I/P/%/0!Một
đêm mùa hạ êm như nhung; đường phố và các ngõ con dần dần chứa đầy bóng tối;
19
tối hết cả con đường thăm thảm ra sông, con đường qua chợ về nhà; các ngõ vào
làng lại càng sẫm đen hơn nữa; đêm trong phố tĩnh mịch và đầy bóng tối####'(
).,?,Ia&;I+F+L,G###l&<4D
/*M->?m`]_m`on#
„ !a- %!„.L-9'<,VB&S='<,#
„.L,G!Y)IGIH/*>quầng sáng leo
létI>hột sángI>vệt sángI>khe sáng, 8).,S
/T)/OIY>)ZL&RG###
„.*))*R9Sz=!Hà Nội rực sáng ##9C/*+
51I9C/*L9L/7Tz=
„.C&)**9:+!các toa đèn sáng trưng; các cửa kính sáng;
đồng và kền lấp lánh .&)**569.Y)IG
,Gf)ZL/L.###
_…r+-.KL->.9*'<,!@(8)>
5Z.,/T)/O9BA)a&;?,9c5B

B9L/L.L
8!s 4B$!A;&46• %aha- !G*#46r %<!. %&+g  !" # "> $% #&'(
45h %45){@  %| !. #/0(&1&2
8U… %4;&!“mặt đất tối”, “ một buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng
nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián”….R)5B*a
?,I.,a&;I,?&0GIQL*:KARI
)5#NZ'<,48)).,4
)'-Q)Z#
8 !a- %!“ một ngôi sao Hôm nhấp nháy”, “một ngôi sao chính vị từ biệt vũ
trụ”, “vuông lụa trắng”, “ánh sáng đỏ rực của một bó đuốc tẩm dầu”…/*
.R/DIRN)ZI&x*)IR
)s
20
_…r+-.KL->.9*'<,/*.Kk=
/L)ZQI)-9Q•s
8!t †‡4A&9E46r %Aˆ %">C!-$v&@4
„&9E46r %Aˆ %
„--&.XA:.9*'<,_SL
-I&,/S*9?;/%G.XA:V%)M,G#RG/*
Y<0G(-AUI&F
}„.9*'<,)FF9Cq-K9C
q'(8)#@<,8)QI.
8),#
„&9EC!-$v&@4
„jKL->.9*'<,&8RGAK=.K&,/SGkI
<.KG(''QZI&#fS*GAcAkM,
G&&5E/*.Kk.&,9'<,IR/DI
&xI=/L9Q#h&<*9?( &R
;x
}jKL->.9*'<,5B<.KG(''QZ#„

.,GY'OI.C&)**+=.H*
/*)'<,U=A*G&?LIB&S=%I?,
.,L&RG#h&<*9?'*GY/-B&,9>)ZY
'OI&P'/*.,SbL)4_>)Z.,)?,
5BB9*GL.#
„B%&.&a#C!-$v&@4
-*9?&Q)&)%9?;m`]_m`oI)
&0G'&G=).5
G=fR!%'(A9?;/%I*9?,&Z
&M&x#-1FBZ&x//)I
21
)-I>R/####9M.KL->ánh sáng9*bóng đối/S
'QZI,a.Ix-k#
f%z!z**9=<fK/K9?&)*.
B5BT)/%*F<.K-/%9*
K#P'f%zG+R&>Y'OI-A7I&ZZI
bL####=ánh sáng9*bóng tối5B<.KG(''QZI
.5B)*)*k#
3:
8&; % !g)*
„)t A&9EI!Fa&Z?m`o^I/*>M-Z/D
&.,I&Q9M/DU)&xy'-)9J+,
„)t A&9EG!;&/*>/D'&:N.,&Q)'J
&05,g -+')XI5k
.€.*98+;5<5?!
Z/DfRGf!;98/===(UIA>AlDốc lên khúc
khuỷu, dốc thăm thẳm; Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu ngườin.,
,I'SlTây Tiến đoàn binh không mọc tóc###n
Z/D)Đồng chí/*07&K5Jláo anh rách vai,
quần tôi có vài mảnh vá, chân không dày, đêm rét chung chăn, n7

>L.,Olanh với tôi biết từng cơn ớn lạnh; Sốt run người vầng trán ướt
mồ hôi )
„)t A&9EJ!-Z/D&5B'75J&FG/a*;//=9
09<//)I&0G.1%I0/%+!f)Tây Tiến=
=5k;5BM&*J/==I1lHeo hút
cồn mây súng ngửi trời###nf)Đồng chí4/*9b&x=)&=
lĐứng cạnh bên nhau chờ giặc tới; Đầu súng trăng treon
8x!-$ !g)*
„)t A&9EI*Uu4<!-<
22
M8Z/D"fRGf$&89{'V'E/%
M8Z/D)'*ND&8('V'E-
K
„)t A&9EG*h> $. !†)ƒ44!s
Z/DTây Tiến&C>,ZIZIB.UI/*
>=1**=;T)9*)&QQL
RN/%lĐêm mơ Hà Nội dáng kiều thơmn
Z/D)Đồng chíQRC>•)IC>
9a+=I&QP&NI&Q*G/=.Y&lQuê hương anh nước mặn đồng
chua; Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá)=;9*)&QA
9b//4>+=#
„)t A&9EJ*‰AŠ<$jg4sE!ˆ *
Z/DfRGf9b&x*)a4Q*))l Mắt
trừng gửi mộng qua biên giới./Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơmnfRN'G'J
9b&x==lHeo hút cồn mây súng ngửi trờin#WRN
.).)%0lDoanh trại bừng lên hội đuốc hoa; Kìa em xiêm áo tự
bao giờ; Khèn lên man điệu nàng e ấp; Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ)
+b&xRNZ/D)Đồng chí/%&8Q%&M&N
D&N&>>Z/D#L.U/*=M-;/*<
)*-•)5J=;Ad&N-I<DlĐêm rét

chung chăn thành đôi tri kỷnIQ/G=+=L&Q###DM
&N&I&ND&<&%)=.1%&Q#
JOGOJxp44!u$"ƒ A`
_r'*/*5R,a&()**'*9#f-+5RQ
EBSQGT;.ZTx5'*#R/D"đầu xuôi
thì đuôi khắc lọt”I=9*)&</DA).kZ=H0<"đóng lại”
'V</%9*q&M'*GU=/*&8#1K%&<
23
=)9=0Ac);.5'*IQ/*5'*
A%&.).9,D&Pa=#
_W5'*&EG=kIG5BHk;I5O/%>
9Q&&'*/SU=*;.<(5'*UI5'*(I5'*
T)R)IU&(8.G/=ULZ
&;
B:2I*
_*9?I)&P)9.XA:&,
/S>.9*'<,&((>A:qS=#
_RG/*>Y/*/=7/####
B:2G*
_M8Z/D*G>9b&x5&)*
H'1RA'&:N)'J&05,
g#
_M8Z/D&.,/%)/Z&;9Z5J:
9&%AR#
ƒEB&M'*GI5('*.).9?;<G=0.).
5)EI&A%5<<(MA*'*5+YQ-
A%&'*#f)G=0C&'*:(5('**GI;.0
/)%I.%)I5BQ-R=P+M=#.
T<(,8'a/E#6%I&NZ9CRD
/* &,8I9CK9:.).='MAA9*

SI9C/D-G=R9M.)5)PH)'.).I
;.<(589C.).9C/D-####Q&,G;'*7
/S/*/**)&(9C“*: #”9C“&,: #”9C“!)6”.G=kM'*G
'*7/S.).9?;45B&)*:&D&<#
24
JOJOk4a;A`?){@ 4t<4!gEC!.h 
g0*GB.,&.).9?;9*8q&&(
Ea5-)5AcBS);.#MA/8<%
.55=B5BM'*G&0G&q0<T)
G=0&*G8q&(,9*5y/S&(5<Q'*
9#f/S&(5;.<(/*,&8#
`I*.E !t "`v>&4!r;9(<=!) !>$jg%){} )">v>&4!r?
#!(&)9@)A,B9)‹!g !!.hŒ
•&‚
w‡446r %Aˆ %*
8`4>&!'*L9UZ&(5a9&
*!)Z*)'%#
}f(fZ)*.kI/*/{I'798-T'kUM
=EBjLyfh,#@N5JI*/R'9*)wB&L
5m^J#fSL*4'7Z98-TB&,.%#
}ff-)R/I*LR=*&QfRG@
IZ&/='VLKA)&'7';Dg?_B
.%I=Q#
8.E†u$!'*L-a<-E!L-)
>5Z*)*'%IR;9*e*?;#
}Gd[L)*f(f*.k*Nửa chừng xuân thoắt gãy
cành thiên hương
+ff-)-L)z)_IZ.I.I%.&Q)
KA).,S'
w&9EC!-$v&@4*

_` %!@4!)t4!
}Gd[.XA:(LQB'EIM-L<DQ/I
8I/,&,P{#
25