Su dung Atlat trong giang day dia ly tu nhien lop 12

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO DĂKLĂK
TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN
TỔ ĐỊA LÝ

***********************
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI

SỬ DỤNG ATLAT TRONG GIẢNG
DẠY ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN LỚP 12
Người thực hiện:

Nguyễn Đạt Thành.
Buôn Ma Thuột, 04-2009.


NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
LỜI NÓI ĐẦU
CƠ SỞ LÝ LUẬN
CƠ SỞ THỰC TIỄN
HƯỚNG DẪN KHAI THÁC ATLAT VÀO
BÀI HỌC CỤ THỂ
KHAI THÁC ATLAT TRONG DẠY HỌC BÀI 2
KHAI THÁC ATLAT TRONG DẠY HỌC BÀI 4+5
KHAI THÁC ATLAT TRONG DẠY HỌC BÀI 6 – 13
KHAI THÁC ATLAT TRONG DẠY HỌC BÀI 15
KHAI THÁC ATLAT TRONG DẠY HỌC BÀI 11+12
KẾT LUẬN


I.CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI

Atlat địa lí Việt Nam là một tài liệu học tập hữu ích
khơng chỉ đối với học sinh mà còn cả với giáo viên THPT,
Nội dung của Atlat Địa lí Việt Nam được thành lập dựa
trên chương trình Địa lí Việt Nam ở trường phổ thông nhằm
phục vụ các đối tượng học sinh lớp 8, lớp 9 và lớp 12.
Phần tự nhiên (địa hình, địa chất khống sản, khí hậu, đất,
thực vật và động vật) và ba miền tự nhiên.
Các bản đồ trong bản Atlat Địa lí Việt Nam tỉ lệ chung
cho các trang bản đồ chính là 1:6.000.000, tỉ lệ 1:9.000.000
dùng trong các bản đồ ngành và tỉ lệ 1:18.000.000 cho các
bản đồ phụ,tỉ lệ 1:3.000.000 đối với bản đồ các miền tự nhiên
đây là các trang bản đồ rất thuận lợi cho việc khai thác sử
dụng trong giảng dạy và học tập địa lý tự nhiên lớp 12.


II. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Kĩ năng khai thác bản đồ nói chung và
Atlat Địa lí Việt Nam nói riêng là kĩ năng cơ
bản của mơn Địa lí.Nếu khơng nắm vững kĩ
năng này thì khó có thể hiểu và giải thích
được các sự vật, hiện tượng địa lí, đồng
thời cũng rất khó tự mình tìm tịi các kiến
thức địa lí khác. Do vậy,việc rèn luyện kĩ
năng làm việc với bản đồ nói chung, Atlat
Địa lí Việt Nam nói riêng, là khơng thể thiếu
khi hoc mơn Địa lí.


III. HƯỚNG DẪN HỌC VÀ
KHAI THÁC ATLATĐỊA LÍ

VIỆT NAM
Bài 2: VỊ TRÍ ĐỊA LÝ,
PHẠM VI LÃNH THỔ
Xác định các điểm cực trên
phần đất liền của nước ta.
* Xác định trên biểu đồ các
nước có trung đường biên
giới trên đất liền với nước
ta. Kể tên các tỉnh có đường
biên giới giáp với các nước
ấy.


* Xác định trên bản
đồ các tỉnh giáp biển
của nước ta lần lượt
từ Bắc vào Nam.
* Hãy nêu đặc điểm
vị trí địa lí của nước
ta. Đặc điểm đó đã
tác động như thế
nào đến đặc điểm tự
nhiên và việc phát
triển kinh tế, văn
hóa, xã hội, quốc
phịng của nước ta.


Bài 4 + 5:
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

LÃNH THỔ
(Trang 6,21,22,23,24.)
•Nêu đặc điểm của một số loại đá xuất hiện
trong thang địa tầng nhất trên lãnh thổ nước
ta. Xác định trên bản đồ những vùng có thang
địa tầng đó. Vị trí của chúng có mối quan hệ
gì với vị trí của các mảng nền cổ đã được
học .
•* Xác định trên bản đồ những vùng có
thang địa tầng trẻ nhất trên lãnh thổ nước ta.
vị trí của chung tương ứng với dạng địa hình
chủ yếu nào hiện nay?


*Hãy nêu sự
phân bố (tên
mỏ và tên
tỉnh) của một
số
loại
khoáng sản:
than đá, sắt,
bôxit, thiếc,
apatit…


Bài 6 : ĐẤT
NƯỚC NHIỀU
ĐỒI NÚI VÀ BÀI
THỰC HÀNH 13

-Xác định trên
bản đồ các dãy
núi sau: Hoàng
Liên Sơn, Con
Voi, Hoành Sơn,
Bạch Mã, Trường
Sơn Bắc, và chỉ
ra hướng núi
đó ?


*Dựa vào Atlat địa lí Việt
Nam và kiến thức đã học, hãy
nêu những nhân tố ảnh
hưởng đến sự phân hoá khí
hậu nước ta.
*Dựa vào Atlat đia lí Việt
Nam và kiến thức đã học hãy
xác định trên bản đồ hướng
của gió mùa mùa hạ, gió mùa
mùa đông ở nước ta.
*Dựa vào Atlat địa lí Việt
Nam và kiến thức đã học hãy
xác định hướng di chuyển của
các cơn bão vào nước ta ,khu
vực nào trong năm chiu anh
hưởng của bão với tần suất lơn
nhất

Bài 11 – 12: THIÊN NHIÊN PHÂN
HĨA ĐA DẠNG
* Trình bày đặc điểm địa hình miền
Bắc và Đơng Bắc Bắc Bộ.
* Trình bày và giải thích đặc điểm
địa hình miền T.Bắc và B.Trung Bộ
*Trình bày và giải thích đặc điểm
địa hình miền Nam T. Bộ -Nam Bộ.
•Đặc điểm địa hình của miền tự
nhiên Tây Bắc và Bắc T.Bộ có tác
động gì đến đặc điểm sơng ngịi?
*So sánh đặc điểm địa hình của
miền Bắc và Đơng Bắc Bắc Bộ với
miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ.
*So sánh đặc điểm địa hình của
miền tự nhiên Tây Bắc và Bắc Trung
Bộ với miền Nam Trung Bộ và Nam
Bộ

.


IV. KẾT LUẬN
Việc dạy và học địa lý không thể tách rời bản
đồ nói chung và AtLat nói riêng. Đó là cuốn
sách giáo khoa thứ hai, khai thác AtLat không
chỉ hiểu được kiến thức mà cịn là hình ảnh
trực quan giúp giáo viên và học sinh trong
giảng dạy và học tập rất hiệu quả. Trong các kỳ
thi tốt nghiệp, kỳ thi học sinh giỏi đều được sử

dụng AtLat đẻ làm bài và khai kiến thức trong
đó. Bản thân tơi hy vọng với những sáng kiến
của mình sẻ giúp cho việc giảng day địa lý
ngày càng hiệu quả hơn.Bản thân trân trọng
cảm ơn những đóng góp ý kiến của quý đồng
nghiệp.



d) ĐỊA HÌNH CHỊU TÁC ĐỘNG
MẠNH MẼ CỦA CON NGƯỜI

Hãy lấy ví dụ chứng minh tác động
Con người tới địa hình nước ta ?


2. CÁC KHU VỰC ĐỊA HÌNH
a)Khu vực đồi núi
- Chia thành 4 khu vực


Vùng Đơng Bắc

Địa hình Việt Nam
Vùng Tây Bắc

Vùng Trường Sơn Bắc
Vùng Trường Sơn Nam

Địa hình Việt Nam
Vùng Đơng Bắc
Vùng Tây Bắc
Vùng Trường Sơn Bắc
Vùng Trường Sơn Nam


Địa hình thấp dần từ Tây Bắc
xuống Đơng Nam

500

TB

Sơng Kinh Thầy

1000

Khu đồng bằng
Bắc Bộ

Sông Lục Nam

1500

Khu Đông Bắc

Sông Thương

Khu Việt Bắc

ĐN


Lát cắt địa hình
Tỉ lệ ngang 1 : 3 000 000
Tỉ lệ đứng 1 : 100 000

Khu Việt Bắc

Khu Đông Bắc

Khu đồng bằng
Bắc Bộ

500

Sông Kinh Thầy

1000

Sông Lục Nam

1500

Sông Thương

Sơn nguyên
Đồng Văn

GIÁP BIÊN GIỚI CỊN CĨ CÁC
CAO NGUN ĐÁ VƠI

Cao ngun đá Đồng Văn


CÁC DỊNG CHẢY THUNG LŨNG SƠNG
CŨNG THEO HƯỚNG VỊNG CUNG


*Đặc điểm vùng Đơng Bắc
* Giới hạn: Vùng núi phía tả ngạn sông
Hồng.
* Chủ yếu là đồi núi thấp.
* Gồm các cánh cung mở rộng về phía Đơng
Bắc và chụm lại ở Tam Đảo.
*Cao dần ở Tây Bắc và thấp dần ở Đông
Nam.
* Các núi đá vôi đồ sộ ở Hà Giang.
* Các dịng sơng cũng theo hướng cánh cung (sông
Kinh Thầy, Lục Nam...)


Địa hình Việt Nam

Ngồi ra
Xen giữa
là các
cịn có

vùng núi
các dãy
thấp, cao
núi giáp
nguyên và
biên
sơn
giới đá
nguyên
vôi


Lát cắt địa hình
Tỉ lệ ngang 1 : 3 000 000
Tỉ lệ đứng 1 : 100 000

Các thung lũng sông cùng hướng xen
giữa các dãy núi


ĐỊA HÌNH VÙNG NÚI TÂY BẮC