bài 2. Axit, baz và muối

BÀI 2. AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI
I. Axit.
1.Định nghĩa:
- Theo thuyết A-re-ni-ut (Svante Arrhenius 1859-1927): axit là
chất khi tan trong nước phân li ra cation H
+
VD: HCl → H
+
+ Cl
-
HNO
3
→ H
+
+ NO
3
-
H
2
SO
4
→ H
+
+ HSO
4
-
CH
3
COOH  H
+
+ CH

3
COO
-
Svante Arrhenius
1859-1927
* Theo thuyết axit-bazơ của Brønsted-Lowry; được đề xuất độc lập
bởi Johannes Nicolaus Brønsted và Thomas Martin Lowry vào năm
1923 :
- Một axít được định nghĩa là bất kỳ chất nào (phân tử hoặc ion) có
khả năng nhường proton H
+
* Theo thuyết của Lewis (Gilbert Lewis): Axit là chất có khả năng
nhận cặp điện tử (electron)
2. Axit nhiều nấc:
-
Những axit chỉ phân li một nấc gọi là axit một nấc.
VD: HCl → H
+
+ Cl
-
HNO
3
→ H
+
+ NO
3
-
-
Những axit phân li nhiều nấc ra nhiều cation H
+

gọi là axit nhiều nấc.
VD: H
3
PO
4
 H
+
+ H
2
PO
4
-
H
2
PO
4
-
 H
+
+ HPO
4
2-
HPO
4
-
 H
+
+ PO
4

3-
I. Axit.
1.Định nghĩa:
II. Bazơ.
- Theo thuyết A-re-ni-ut: bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra
anion OH
-
.
VD:
Ba(OH)
2
→ Ba
2+
+ 2OH
-
LiOH → Li
+
+ OH
-
Sr(OH)
2
→ Sr
2+
+ 2OH
-
- Theo thuyết axit-bazơ của Brønsted-Lowry: một baz là chất có khả
năng nhận proton H
+

- Theo thuyết của Lewis: Baz là chất có khả năng nhường cặp điện tử

(electron)
I. Axit.
III. Hiđroxit lưỡng tính
- Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân
li như axit vừa có thể phân li như bazơ. VD:
Zn(OH)
2
 Zn
2+
+ 2OH
-
Zn(OH)
2
 ZnO
2
2-
+ 2H
+
- Tất cả các hiđroxit lưỡng tính đều là chất ít tan trong nước và điện li
yếu.
Sn(OH)
2
 Sn
2+
+ 2OH
-
Sn(OH)
2
 SnO
2

2-
+ 2H
+
Al(OH)
3
 Al
3+
+ 3OH
-
Al(OH)
3
 AlO
2
-
+ H
+
+ H
2
O
- Các hidroxit lưỡng tính: Be(OH)
2
; Zn(OH)
2;
Sn(OH)
2;
Pb(OH)
2;
Al(OH)
3;
Cr(OH)

3

II. Bazơ.
I. Axit.
IV. Muối
1. Định nghĩa: Muối là hợp chất khi tan trong nước phân li ra cation
kim loại (hoặc cation NH
4
+
) và anion gốc axit.
VD: NaCl → Na
+
+ Cl
-
KNO
3
→ K
+
+ NO
3
-
NaHSO
4
→ Na
+
+ HSO
4
-
KMnO
4

→ K
+
+ MnO
4
-
- Nếu anion gốc axit vẫn còn hiđro có khả năng phân li ra ion H
+
thì
gọi là muối axit ngược lại thì gọi là muối trung hoà.
II. Bazơ.
I. Axit.
III. Hiđroxit lưỡng tính
2. Sự điện li của muối trong nước
- Hầu hết các muối khi tan trong nước đều phân li hoàn toàn trừ một số
muối như: AgCl, BaSO
4
, CaCO
3
…
Na
2
CO
3
→ Na
+
+ CO
3
2-
NaHCO
3

→ Na
+
+ HCO
3
-
HCO
3
-
 H
+
+ CO
3
2-