Tải bản đầy đủ (.doc) (71 trang)

Tuyển dụng trực tuyến ở việt nam lợi ích và những vấn đề bất cập

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (371.04 KB, 71 trang )

1
LỜI MỞ ĐẦU
Tuyển dụng là một hoạt động quan trọng của quản trị nhân lực. Tuyển
dụng nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực đủ về số lượng và đảm bảo chất lượng.
Doanh nghiệp tuyển được người phù hợp với công việc sẽ giúp tăng năng suất
lao động, chất lượng và hiệu quả cao trong công việc.
Tuyển dụng trực tuyến là một trong những phương pháp tuyển dụng rất
phổ biến trên thế giới. Ở Việt Nam, phương pháp tuyển dụng này mới du nhập
vào từ những năm 90 của thế kỷ thứ XX khi mà internet đang dần được phổ
cập. Là sinh viên chuyên ngành quản trị nhân lực, được học và đào tạo để trở
thành một nhà quản trị nhân lực trong tương lai chúng em cũng đã thấy được
những thay đổi trong chính ngành học của mình nhờ có internet. Một trong
những thay đổi lớn lao đó chính là hình thức tuyển dụng. Tuyển dụng ngày
nay không chỉ sử dụng phương pháp tuyển dụng truyền thống nữa mà đã xuất
hiện thêm phương pháp tuyển dụng trực tuyến. Vì vậy nhà quản trị nhân lực
trong tương lai cần phải biết, phải hiểu, phải nắm rõ về phương pháp tuyển
dụng trực tuyến cũng như thực trạng tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam hiện
nay. Mục đích nghiên cứu về tuyển dụng trực tuyến của nhóm là phân tích
được những lợi ích và bất cập của hình thức tuyển dụng trực tuyến ở Việt
Nam và đưa ra giải pháp khắc phục những bất cập đó.Vì vậy đề tài nghiên cứu
của nhóm là: “ Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề
bất cập”. Để làm rõ được vấn đề này nhóm sử dụng phương pháp nghiên cứu
điều tra bảng hỏi, tổng hợp và phân tích tài liệu.
Nội dung bài nghiên cứu được chia làm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
2
Chương 2 Thực trạng tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam.
Chương 3 Lợi ích, những vấn đề bất cập và giải pháp cho thị trường tuyển
dụng trực tuyến Việt Nam.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập


3
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1.1 Các khái niệm.
Tuyển dụng là hoạt động bắt buộc phải có ở bất kỳ tổ chức nào. Một tổ
chức muốn hoạt động được cần phải có một nguồn lực vô cùng quan trọng đó
là nguồn nhân lực.Nguồn nhân lực cần phải đủ về số lượng và đảm bảo chất
lượng phù hợp với tính chất công việc của tổ chức. Tuyển dụng chính là
phương thức duy nhất đáp ứng nhu cầu nhân lực cho tổ chức.
Tuyển dụng là quá trình thu hút tìm kiếm và sàng lọc trong những người
dự tuyển để sàng lọc ra tốt nhất cho vị trí trống của công việc trong tổ chức.
Tuyển dụng gồm hai quá trình: Tuyển mộ và tuyển chọn.
Tuyển mộ là quá trình thu hút và tìm kiếm nguồn ứng viên, xác định ra một
tập hợp các ứng viên.
Tuyển chọn là quá trình sàng lọc trong số những người dự tuyển để lựa
chọn người tốt nhất. Kết thức là ký hợp đồng lao động .
Tìm được những người lao động tốt luôn là thách thức lâu dài với các chủ
doanh nghiệp. Khi mà internet chưa đến với Việt Nam thì phương pháp tuyển
dụng truyền thống của chúng ta đó là quảng cáo trên báo và sự giới thiệu của
những nhân viên cũ cũng như các nhân viên đang làm việc tại chính doanh
nghiệp…
Ngày nay, internet đã vô cùng phát triển trên thế giới với vô vàn những
ứng dụng đi theo nó. Việt Nam cũng không nằm ngoài vòng quay của thời đại,
internet đã làm thay đổi cuộc sống của mọi người dân. Một trong những ứng
dụng thiết thực trong kinh doanh của internet đó là tuyển dụng. Phương pháp
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
4
tuyển dụng mới hiện nay được ứng dụng từ internet đó chính là tuyển dụng
trực tuyến.
Tuyển dụng trực tuyến là hình thức tuyển dụng sử dụng sức mạnh của

internet để thu hút tìm kiếm và sàng lọc ra người lao động tốt nhất cho vị trí
trống của công việc trong tổ chức.
Tuyển dụng trực tuyến là một loại hình tuyển dụng nên nó cũng có hai giai
đoạn là tuyển mộ trực tuyến và tuyển chọn trực tuyến.
Tuyển mộ trực tuyến là hình thức đăng các thông báo tuyển dụng lên các trang
web do các công ty chuyên về tuyển dụng trực tuyến cung cấp hoặc trên các
website riêng của công ty để tuyển dụng nhân sự cho tổ chức.
Tuyển chọn trực tuyến là hình thức tuyển chọn sử dụng sức mạnh của công
nghệ số để lựa chọn ứng viên thích hợp với doanh nghiệp. Doanh nghiệp sử
dụng Technorati để tìm kiếm trang blog cá nhân của ứng viên và tìm hiểu ứng
viên qua các bài viết và bình luận của những người này trên trang web cá nhân
của họ như Twitter hay Facebook. Sau đó nếu doanh nghiêp muốn tìm hiểu rõ
hơn, họ có thể phỏng vấn bằng chat voice và đưa ra những bài kiểm tra kỹ
năng cho ứng viên.
Sự xuất hiện của các hệ thống điện tử và mối quan tâm của xã hội đến
Internet dẫn tới việc các website chuyên về việc làm đang trở thành công cụ
đắc lực và hiệu quả của cả người lao động lẫn nhà tuyển dụng.
1.2 Các nguồn và phương pháp tuyển dụng trực tuyến.
Khi tổ chức có nhu cầu tuyển người, tổ chức có thể tuyển mộ nguồn nhân
lực từ bên trong cũng như bên ngoài doanh nghiệp. Tùy thuộc vào chính sách
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
5
cũng như nhu cầu của doanh nghiệp mà doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn nguồn
nhân lực bên trong hay bên ngoài doanh nghiệp.
Đối với nguồn nhân lực bên trong tổ chức, doanh nghiệp thường sẽ sử
dụng phương pháp tuyển dụng truyền thống vì doanh nghiệp đã có những
thông tin có sẵn về người lao động như trình độ chuyên môn cũng như ý thức
của họ và chi phí cũng thấp mà hiệu quả lại cao. Vì vậy phương pháp tuyển
dụng trực tuyến thường áp dụng đối với việc thu hút nguồn lực bên ngoài
doanh nghiệp.

Quá trình tuyển dụng trực tuyến được tiến hành rất đơn giản, được thực
hiện theo trình nhất định.Tuyển dụng không phải lúc nào cũng diễn ra trong
doanh nghiệp, công việc này diễn ra thường theo mùa vụ hoặc thời kì sau tết
nguyên đán (đối với lao động có tay nghề thấp), còn với lao động có trình độ
cao như kỹ sư, cử nhân thì việc tuyển dụng này diễn ra khi doanh nghiệp mở
rộng sản xuất hoặc khi cần lấp đầy vị trí trống trong công ty. Tuy nhiên đối
với quản lý cấp cao thì không diễn ra như vậy mà khi nào doanh nghiệp có
nhu cầu tuyển thì sẽ thực hiện quá trình tuyển dụng. Đối với tuyển dụng trực
tuyến,các nhà tuyển dụng muốn có được một vị trí để đăng tải thông tin tuyển
dụng trên một số trang web như : Vietladders.com, HRvietnam.com,
Kiemviec.com, tuyendung.com, VIPdatabase.com, …họ chỉ cần phải phải bỏ
ra từ 44-55USD.Ví dụ như khi doanh nghiệp muốn duy trì thông tin tuyển
dụng trên website vietnamworks.com.vn họ chỉ cần phải bỏ ra
55USD/việc/tháng hoặc 110USD/3 việc/tháng hoặc 165USD/5 việc/tháng và
khoảng 80USD để tiếp cận ứng viên. Khi đó, họ được cấp mật mã để vào ngân
hàng dữ liệu với hàng trăm nghìn hồ sơ ứng viên, tha hồ lựa chọn trong thời
gian một tháng.Khi doanh nghiệp bỏ tiền ra họ sẽ được đăng tải những thông
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
6
tin về nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp mình. Đối với những công ty lớn
họ có thể đăng tải thông tin tuyển dụng trên chính trang web của công ty mà
không mất một chút chi phí nào.Với các hình thức này, nhà tuyển dụng có thể
tìm kiếm ứng viên không phải cho một vị trí, mà cho tất cả vị trí theo nhu cầu
tuyển dụng của doanh nghiệp.
Sau khi đăng thông báo, hàng nghìn ứng viên sẽ biết về nhu cầu tuyển
dụng của nhà tuyển dụng và gửi đến nhà tuyển dụng hồ sơ của họ. Nhà tuyển
dụng yêu cầu ứng viên cung cấp thông tin cá nhân theo một cấu trúc có sẵn để
từ đó nhà tuyển dụng có thể dễ dàng tuyển lựa, đánh giá. Sau đó họ sẽ ứng
dụng bộ sàng “lọc” nhờ ứng dụng của máy tính để chọn ra những ứng viên có
triển vọng trong số hàng nghìn bộ hồ sơ được gửi đến doanh nghiệp thông qua

internet.
Khi chọn được ứng viên triển vọng, họ sẽ thông báo đến ứng viên và có
một cuộc phỏng vấn trực tiếp để tìm ra người phù hợp nhất với công việc của
doanh nghiệp.Thật dễ dàng để nhà tuyển dụng có thể có được những thông tin
phản hồi của người lao động, cũng như có thể tìm kiếm được người xin việc
phù hợp với công việc doanh nghiệp tìm kiếm ở bất kỳ vị trí nào.
ĐĂNG TUYỂN DỤNG TRÊN HOTJOBS.com.vn
Chú ý: Các phần đánh dấu * là bắt buộc. Nội dung phải thể hiện đầy đủ bằng
tiếng Việt có dấu dạng Unicode. . Tin đăng tuyển dụng không được phép VIẾT
CHỮ HOA.
Tên công ty *
Tỉnh/Thành
phố *
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
7
Vị trí công
việc *
Yêu cầu trình
độ
Yêu cầu kinh
nghiệm
Mức lương cơ
bản
Thời gian làm
việc

Địa chỉ nộp hồ
sơ *
Email
Trợ giúp

Giấu email
trên website
Đồng ý
Điện thoại
Ngày hết hạn
Người liên hệ

Tiêu đề đăng
tuyển *
Ngành nghề
tuyển dụng *
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
8
Mô tả công
việc *
Phụ lục1: Mẫu đăng ký tuyển dụng dành cho các công ty có nhu cầu
tuyển nhân lực
Quá trình này được gọi là tuyển mộ. Ở Việt Nam hình thức tuyển dụng trực
tuyến mới chỉ dừng lại ở việc tuyển mộ trực tuyến như trên. Giai đoạn tuyển
chọn trực tuyến ở Vệt Nam dường như chưa xuất hiện, chưa phát triển. Tuyển
chọn trực tuyến đó là hình thức tuyển dụng sử dụng sức mạnh của công nghệ
số để lựa chọn ứng viên thích hợp với doanh nghiệp. Với sức mạnh của
internet doanh nghiệp có thể không cần gặp gỡ trực tiếp ứng viên mà vẫn có
thể tìm được những nhân viên tài năng thực sự. Đó là sử dụng những ứng
dụng của mạng xã hội và ứng dụng công nghệ truyền thông. Sau khi ứng viên
gửi hồ sơ thông tin của mình cho doanh nghiệp, doanh nghiệp đã có những
căn cứ ban đầu để lựa chọn ứng viên vào vòng tiếp theo. Sau đó hãy dùng
Technorati để tìm kiếm trang blog cá nhân của ứng viên và tìm hiểu ứng viên
qua các bài viết và bình luận của những người này trên trang web cá nhân của
họ như Twitter hay Facebook. Hãy đánh giá một cách toàn diện về ứng viên

qua những bình luận của họ về những điều tốt, xấu, những khi họ lạc quan yêu
đời hay cả khi họ ca thán, phàn nàn, qua giọng văn và kiến thức về một lĩnh
vực nào đó của họ. Và quan trọng nhất là qua những gì người khác nhận xét
về họ. Khi đã tìm ra một hoặc một vài ứng viên sáng giá nhất, nhà tuyển dụng
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
9
cần phải cân nhắc hết sức cẩn trọng để có được quyết định cuối cùng thật
chính xác. Để làm được điều này, nhà tuyển dụng phải đánh giá kỹ càng hơn
nữa về ứng viên và chủ động tiếp cận, tìm hiểu họ để xem liệu ứng viên này
có thực sự phù hợp với yêu cầu doanh nghiệp đặt ra hay chưa? Cuối cùng, hãy
đưa ra cho ứng viên một bài kiểm tra để đánh giá các kỹ năng họ có. Thông
thường, nhà tuyển dụng sẽ yêu cầu ứng viên viết vắn tắt về công ty của mình
dựa vào nguồn dữ liệu thu thập trên mạng. Qua đó, doanh nghiệp sẽ có thể
đánh giá sơ bộ về kỹ năng nghiên cứu, phân tích và viết lách của ứng viên.
Nếu như doanh nghiệp muốn có một cuộc nói chuyện trực tiếp với ứng viên
mà không muốn tốn thời gian và chi phí, doanh nghiệp có thể nói chuyên với
ứng viên nhờ ứng dụng của internet như chat voice. Ứng viên cũng sẽ thấy rất
thoải mái với hình thức phỏng vấn này, họ tự tin thể hiện bản thân vì trước
mặt họ là màn hình máy tính chứ không phải nhà tuyển dụng.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG TUYỂN DỤNG TRỰC TUYẾN Ở VIỆT NAM
2.1 Phát triển thị trường tuyển dụng trực tuyến toàn cầu.
2.1.1 Tổng quan của thị trường tuyển dụng trực tuyến toàn cầu
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
10
Internet xuất hiện từ giữa thế kỷ 20, chính nhờ những ứng dụng của
internet mà thế giới không còn khoảng cách về không gian .Ra đời không lâu
sau internet đó là ứng dụng của nó trong tuyển dụng, đó chính là tuyển dụng
trực tuyến. Tuyển dụng trực tuyến đã trở thành một trong những thành công
nhất của ứng dụng thương mại trên Internet.

Nước Mỹ là một trong những nước đi đầu về hình thức tuyển dụng trực
tuyến. Gần như tất cả mọi người dân quốc gia này đều được tiếp cận với
internet. 90% số người tìm kiếm việc làm của Mỹ sử dụng phương pháp tuyển
dụng trực tuyến. 82,5% các doanh nghiệp sử dụng phương pháp tuyển dụng
trực tuyến. Đây là con số rất cao ,điều này chứng tỏ tuyển dụng trực tuyến là
công cụ không thể thiếu để tìm được người tài cho doanh nghiệp. Ở Mỹ nói
riêng còn trên thế giới,tuyển dụng trực tuyến là phương pháp được ưa thích
bởi hầu hết các nhà sử dụng lao động, trong số các nhà tuyển dụng có hơn
75% các nhà tuyển dụng quảng cáo tuyển dụng trên các trang web của họ.
Nhờ vào uy tín của chính doanh nghiệp mình, các công ty đăng những thông
tin tìm việc trên chính trang web của họ và quá trình tuyển dụng có thể diễn ra
bất cứ lúc nào khi mà doanh nghiệp có nhu cầu tìm việc.
Số liệu thống kê của báo Business World (Digest ) ngày 09/02/2005 cho
thấy số lượng việc tuyển dụng trực tuyến trên thế giới tăng 13% so với năm
2004. Đây quả là một con số tăng trưởng đáng ngưỡng mộ.
Một cuộc điều tra được thực hiện bởi Enhance Media năm 2005 cho thấy
rằng 5% của người tìm việc trực tuyến là giám đốc điều hành, chủ sở hữu hoặc
Giám đốc và 30% là quản lý cao cấp hoặc quản lý. Cuộc khảo sát cũng cho
thấy ứng cử viên đang sử dụng trang web để so sánh tiền lương, thu thập
thông tin về sử dụng lao động có liên quan và nhận được tư vấn nghề nghiệp.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
11
Các loại nghề nghiệp được tuyển dụng trên các trang web cũng rất phong phú
và đa dạng:Quản lý ,Chuyên gia, Kỹ thuật viên và chuyên gia liên kết, Thư ký
hỗ trợ công nhân nông nghiệp, lâm nghiệp, công nhân thủy sản , Công nhân
lắp ráp, Công nhân học nghề, Kế toán, kiểm toán, kế toán thuế, các ngành
nghề giáo dục, đào tạo, thư viện, ngân hàng tài chính, xây dụng và khai thác,
công nhân môi trường, đô thị và chăm sóc sức khỏe….trong đó nhu cầu về
tuyển dụng ngành nghề năm 2008 tăng cao nhất là:sản xuất, bảo dưỡng và sửa
chữa tăng 57%/năm, sau đó là ngành giao thông vận tải, bưu chính, hậu cần

tăng 55%/năm, kỹ thuật tăng 38%/năm, khách sạn du lịch tăng 36%/năm, viễn
thông tăng 35%/năm. Cho dù năm 2008 là năm đã chứng kiến sự khủng hoảng
kinh tế tồi tệ của thế giới. Tỷ lệ các doanh nghiệp phá sản và làm ăn thua lỗ
cao ở mức kỷ lục trong những năm gần đây như ở Mỹ và các nước châu Âu.
Các nước trên thế giới có tuyển dụng trực tuyến phát triển hiện nay và
đang có xu hướng phát triển mạnh như: Bỉ, Pháp ,Đức ,Italia , Hà Lan, Vương
quốc Anh.
Nhà cung ứng tuyển dụng trực tuyến lớn nhất trên thế giới hiện nay đó
chính là Monster.com. Monster Worldwide, Inc (NYSE: MWW), công ty mẹ
của công ty Monster, là công ty đứng đầu trên thế giới trong giải pháp việc là
trực tuyến trong hơn một thập kỷ qua, với mục tiêu cố gắng truyền cảm hứng
cho người dân để cải thiện cuộc sống của họ.Monster.com hiện diện địa
phương tại các thị trường trọng điểm ở Bắc Mỹ, Châu Âu, và châu Á, Monster
kết nối người tìm việc với người tuyển dụng sử dụng lao động với chất lượng
ở mọi cấp độ bằng cách cung cấp tư vấn nghề nghiệp của bản thân người tìm
việc trên toàn cầu nhờ ứng dụng công nghệ internet. Năm 2010 doanh thu của
Monster trên toàn cầu là $ 914,000,000 tăng so với $ 905,000,000 năm ngoái.
Trong lĩnh vực tuyển dụng trực tuyến đóng góp doanh thu cho công ty là
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
12
$783.000.000 so với $773,000,000 trong năm 2009. Đây quả là một con số
khổng lồ về doanh thu mà Monster.com đạt được,kinh doanh trong lĩnh vực
cug cấp dich vụ tuyển dụng trực tuyến không những mang lại những lợi ích
thiết thực cho người tìm việc và nhà tuyển dụng mà còn mang lại lợi ích cho
nhà cung ứng dịch vụ tuyển dụng. Với những tác dụng vô cùng to lớn này
tuyển dụng trực tuyến sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa, đi đến tận ngóc
ngách từng nhà dân,rút ngắn khoảng cách giữa người tuyển dụng và người tìm
việc về thời gian cũng như không còn tồn tại về mặt địa lý nữa.
2.1.2 Tuyển dụng trực tuyến ở Trung Quốc.
Trung Quốc là nước láng ghiềng của Việt Nam và là nước có những đặc

điểm văn hóa tương đồng với văn hóa của Việt Nam. Internet phát triển ở
Trung quốc trước Việt Nam không lâu.Vì vậy để nghiên cứu vấn đề tuyển
dụng trực tuyến ở Việt Nam chúng ta sẽ tìm hiểu vấn đề tuyển dụng trực tuyến
ở Trung Quốc.
Trung Quốc là nước có dân số đông nhất thế giới Theo Cục Thống kê quốc
gia Trung Quốc ngày 28/2 công bố, dân số Trung Quốc năm 2010 tăng tới 6
triệu người, đạt 1.341.000.000 người. Năm 2010 Trung Quốc vươn lên là nền
kinh tế đúng thứ 2 thế giới vượt qua nền kinh tế Nhật Bản, chính những đặc
điểm đó cho ta thấy một nhu cầu tìm việc làm vô cùng lớn của người dân
Trung Quốc.
Tuyển dụng trực tuyến của Trung Quốc là thị trường tập trung cao độ ở
thời điểm hiện tại, với ba trang web tuyển dụng hàng đầu, 51job.com,
ChinaHR.com, zhaopin.com, chiếm hơn 70% của thị trường. Được tăng giá
trên thị trường dịch vụ việc làm của Trung Quốc, Trung Quốc cũng đã mở của
với các nước trong khu vực và trên thế giới, cũng có rất nhiều nhà cung ứng
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
13
dịch vụ tuyển dụng cho rằng Trung Quốc là một thị trường béo bở. Ví dụ như
104china.com và các trang web tuyển dụng trực tuyến lớn nhất tại Đài Loan,
thành lập chi nhánh tại Thượng Hải. Tất cả những dấu hiệu cho thấy cuộc
cạnh tranh có thể trở thành ngày càng khốc liệt trên thị trường tuyển dụng trực
tuyến của Trung Quốc. hàng ngày ở Trung Quốc có khoảng 1000000 lượt
người xem các trang tuyển dụng và có khoảng 1000 danh sách các loại việc
làm mới mỗi ngày. Đa số các công việc tuyển dụng này đều thuộc ngành
marketing, kỹ sư công nghệ thông tin, cơ khí, chế tạo máy…phần lớn nhu cầu
tuyển dụng là các công nhân với trình độ tay nghề thấp như may, dệt…
Trung Quốc và Hồng Kông trở thành một trong những nước cao nhất thế
giới trong việc sử dụng internet để tìm viêc làm. Trong số khoảng 2700 người
nghiên cứu thì có 50% số người trong đó tìm được việc làm nhờ kênh tuyển
dụng trực tuyến, 31% thông qua phương pháp thông qua các nhà môi giới

tuyển dụng và do đi nộp hồ sơ tại các công ty và doanh nghiệp, 9% là do mối
quan hệ thân quen và bằng “lời nói”, 10% là nhờ các phương pháp khác. So
với phương pháp tuyển dụng truyền thống, 71% số người tìm được việc làm
nhờ tuyển dụng trực tuyến hài lòng với công việc của mình,trong khi đó chỉ
44% số người tìm việc làm bằng phương pháp truyền thống hài lòng với công
việc của mình.
Thị trường tuyển dụng trực tuyến ở Trung Quốc được mở rộng nhanh
chóng trong những năm gần đây khi mà càng nhiều công ty tin vào hình thức
tuyển dụng trực tuyến này.Thị trường tuyển dụng trực tuyến ở Trung Quốc
những năm từ 2005 đến năm 2011 có xu hướng phát triển tăng lên.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
14
Sơ đồ1: Sự phát triển của thị trường tuyển dụng trực tuyến ở Trung Quốc
từ năm 2005 đến năm 2011
(nguồn vietBao.vn , 2008)
Qua mô hình số liệu trên ta thấy: từ năm 2005 đến năm 2011, thị trường
tuyển dụng trực tuyến ở Trung Quốc không ngừng phát triền,với tốc độ tăng
chóng mặt. Mức độ tăng trưởng hàng năm luôn ở mức trên 20%. Xu hướng
cho thấy trong những năm tiếp theo tốc độ tăng trưởng vẫn ở mức cao và
tương đối ổn định. Một con số đáng mừng cho thị trường trường tuyển dụng
trực tuyến ở Trung Quốc, các nhà kinh doanh trong lĩnh vực này đang có một
thị trường ngày càng rộng mở, cơ hội thu được lãi suất và doanh thu lớn ngày
càng cao.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
15
2.2 Thực trạng tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam.
2.2.1Tổng quan về thị trường lao động Việt Nam
2.2.1.1 Lực lượng lao động Viêt Nam.
Các chỉ số chính Năm 2009
Lực lượng lao động (triệu người) 49,20

Chỉ số tăng của lực lượng lao động (%) 1,93
Tỷ lệ tham gia của lực lượng lao động (%) 76,50
Tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị (%) 4,60
(Nguồn: Tổng cục Thống kê năm 2010)
Theo Kết quả của cuộc tổng điều tra dân số ngày 1/4/2009, dân số Việt Nam
là 86.024 triệu người đứng thứ 13 trên thế giới và thứ 2 khu vực Đông Nam Á.
Tỷ lệ tăng dân số bình quân/năm giữa 2 cuộc Tổng điều tra DSNO năm 1999
và 2009 là 1,2%/năm, so với thời kỳ 10 năm trước (1989-1999), mỗi năm tăng
gần 1,2 triệu người (với tỷ lệ tăng hàng năm là 1,7%/năm).
Tính từ cuộc tổng điều tra trước, số dân nước ta tăng thêm 9,523 triệu người,
bình quân mỗi năm tăng 952.000 người.
Quy mô dân số lớn và tỷ lệ tăng cao khiến cho nguồn nhân lực của Việt Nam
lúc nào cũng dồi dào, đây là một trong những đặc điểm hấp dẫn của thị trường
lao động Việt Nam.
Việt Nam đang bước vào “thời kỳ cơ cấu dân số vàng”. Trong thời kỳ này,
cứ một người trong độ tuổi phụ thuộc (dưới 15 tuổi hoặc trên 60 tuổi) thì có
hai người hoặc hơn trong độ tuổi lao động (từ 15-60 tuổi).
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
16
Tỉ số phụ thuộc không ngừng giảm xuống đã giảm gánh nặng cho mỗi
người trong độ tuổi lao động, tạo điều kiện tốt cho kinh tế quốc dân và kinh tế
gia đình có tiết kiệm để đầu tư phát triển.
Bảng 1: Số liệu dân số trên 15 tuổi đang tham gia hoạt động kinh tế của Việt
Nam
Đơn vị:nghìn người
C
hỉ tiêu
2005 2006 2007 2008 2009
Tổng số 42774,9 43980,3 45208,0 46460,8 47743,6
( Nguồn: tổng cục thống kê )

Lực lượng lao động dồi dào, lao động trẻ từ 15-34 tuổi chiếm tỉ lệ lớn, trên
50%. Sự dồi dào của lực lượng lao động thực sự đang tạo ra cơ hội vàng cho
sự phát triển xã hội. Một khi lực lượng này được tận dụng tối đa trí tuệ, sức
lao động vào sản xuất, điều tất yếu sẽ tạo ra khối lượng của cải vật chất khổng
lồ, tạo ra giá trị tích luỹ lớn cho tương lai của đất nước, đảm bảo an sinh xã
hội khi nước ta bước vào giai đoạn “dân số già.”
2.2.1.2 Chất lượng nguồn lao động ngày càng được nâng cao
Tỷ lệ biết chữ của dân số từ 15 tuổi trở lên đã liên tục tăng qua hai cuộc
tổng điều tra gần đây nhất: 90,3% năm 1999 và 94,0% năm 2009. Tỷ lệ biết
chữ của dân số nam và nữ 15 tuổi trở lên tương ứng là 96,1% và 92,0% của
năm 2009. Đến nay, tỷ lệ người từ 5 tuổi trở lên đã từng đi học là 95,0%.
Trong đó, tỷ lệ đó của nam giới là 96,5%, nữ là 93,5%, thành thị là 97,5%,
nông thôn là 93,9%.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
17
Bảng 2: Số liệu trường đại học và sinh viên năm 2005 đến năm 2009 ở Việt
Nam
Chỉ tiêu 2005 2006 2007 2008 2009
Số trường đại học 277 322 369 393 403
Số sinh viên (nghìn
người)
1387,1 1666,2 1603,5 1719,5 1796,2
(nguồn Dântri.com, 2010)
Việt Nam những năm gần đây đội ngũ trí thức tăng nhanh, chỉ tính riêng số
sinh viên cũng đã cho thấy sự tăng nhanh vượt bậc. Năm 2003-2004 tổng số
sinh viên đại học và cao đẳng là 1.131.030 sinh viên đến năm 2007- 2008 tăng
lên 1.603.484 sinh viên. Năm 2008 tổng số sinh viên ra trường là 233.966
trong đó sinh viên tốt nghiệp đại học là 152.272; sinh viên tốt nghiệp cao đẳng
là 81.694… Năm 2008 nước ta có 275 trường Trung cấp chuyên nghiệp, 209
trường cao đẳng, 160 trường Đại học và có tới 27.900 trường phổ thông, 226

trường dân tộc nội trú…Nhìn vào những con số này cho thấy lực lượng trí
thức và công chức thực sự là một nguồn lực quan trọng đối với sự phát triển
kinh tế đất nước. Nhưng thực tế vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề. Hàng năm lượng
sinh viên ra trường lớn nhưng số sinh viên có việc làm lại ít. Theo thống kê có
đến 63% sinh viên ra trường không có việc làm, số có việc làm thì cũng có
người làm việc không đúng ngành được học. Thêm vào đó là một số đơn vị
nhận người vào làm phải mất 1-2 năm đào tạo lại. Phải chăng lao động đã qua
đào tạo còn nhiều bất cập so với yêu cầu của thị trường lao động?
Trong tổng số người từ 15 tuổi trở lên, số người đã được đào tạo chuyên
môn kỹ thuật chiếm 25,3% ở khu vực thành thị (tăng 8 điểm phần trăm so với
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
18
năm 1999) và 8% ở khu vực nông thôn (tăng 4 điểm phần trăm so với năm
1999).
Bảng 3: Số liệu thống kê trình độ chuyên môn kỹ thuật của lao động Việt
Nam
Đơn vị: %
Chỉ tiêu 1996 2000 2004 2009
Trình độ chuyên môn kĩ thuật
của nguồn nhân lưc
12,31 15,51 22,52 25,40
Trình độ chuyên môn kĩ thuật
của công nhân sản xuất
4,38 6,78 12,34 13,30
(Nguồn: Tổng cục thống kê)
Về nguồn nhân lực công nhân thì hiện nay số lượng giai cấp công nhân
Việt Nam có khoảng 5 triệu người, chiếm 6% dân số cả nước.Như vậy lực
lượng công nhân Việt Nam còn quá ít. Đã vậy công nhân có tay nghề cao lại
chiếm tỷ lệ thấp so với đội ngũ công nhân nói chung. Số công nhân có trình độ
văn hóa, tay nghề, kĩ thuật rất ít. Theo thống kê công nhân có trình độ cao

đẳng, đại học ở nước ta chiếm khoảng 3,3% đội ngũ công nhân nói chung. Tỉ
lệ này khiến chúng ta phải suy nghĩ.
2.2.2 Sự ra đời của tuyển dụng trực tuyến.
Internet là hệ thống thông tin toàn cầu dựa trên nền máy tính, là cầu nối các
cá nhân giao tiếp với nhau thuận lợi hơn mà không bị trở ngại về thời gian,
không gian với kho lưu giữ thông tin khổng lồ. Tốc độ của nó phát triển đến
mức chóng mặt. Năm 1997 đã có gần 180 nước tham gia Internet toàn cầu. Ở
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
19
Việt Nam tính đến tháng 01 năm 2007 số người sử dụng Internet đã lên tới
14913652 chiếm 17,94% dân số (nguồn website: www.vnnic.net.vn). Sự gia
tăng này phản ánh mức độ quan tâm tới Internet, khả năng sử dụng và truy cập
các trang web của người dân. Đồng thời cũng cho thấy khả năng tiếp cận công
nghệ thông tin của người dân Việt Nam ngày càng tăng.
Một thực tế là trong những năm gần đây, số lượng ngành nghề đầu tư tại Việt
Nam phát triển khá mạnh, kể cả các công ty tư nhân và nước ngoài. Như vậy,
rõ ràng là bài toán cung cầu sẽ càng ngày càng mất cân đối. Thêm vào đó, hệ
thống giáo dục, đào tạo tại Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển
của xã hội. Mặt bằng kiến thức cũng như kỹ năng làm việc của ứng viên cho
các vị trí cao cấp hiện nay vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển
dụng, đặc biệt là ở khối công ty có vốn đầu tư nước ngoài. Như vậy khan hiếm
nhân sự cấp quản lý cả về mặt số lượng và chất lượng là điều dễ hiểu, đặc biệt
đối với một quốc gia trên đường hội nhập như Việt Nam.
Trong xu thế ấy, các doanh nghiệp, các tổ chức kinh doanh cũng không
ngừng kiếm tìm cho mình phương pháp, cách thức kinh doanh sao cho đạt
hiệu quả nhất. Việc ứng dụng thành tựu Internet vào hoạt động tuyển dụng của
doanh nghiệp là minh chứng cho tiến trình hội nhập và ứng dụng công nghệ
thông tin. Bởi thế thách thức đặt ra đối với hoạt động của bộ phận nhân sự,
đặc biệt là với công tác tuyển dụng ngày càng lớn.
Việc ứng dụng Internet trong tìm kiếm nhân lực trên thị trường lao động sẽ

tạo cơ hội tốt cho nhà tuyển dụng trong hoạt động tuyển dụng và mang lại
nhiều thuận lợi cho người tìm kiếm việc làm. Hiện nay, xu hướng tuyển dụng
và tìm việc qua mạng ở Việt Nam ngày càng sôi động và gia tăng. Hàng loạt
các trang web về việc làm ra đời là minh chứng cho thực tiễn đó.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
20
Ở Việt Nam phương pháp này mới du nhập từ những năm 90 của thế kỷ
XX khi mà internet đang dần được phổ cập, nhưng khi đó tuyển dụng trực
tuyến vẫn còn bị bó hẹp trong phạm vi các bảng thông tin và gần như là độc
quyền của giới IT - những người thông thạo về mạng điện tử. Tốc độ phát
triển của máy tính cá nhân cùng với sự phổ biến của Internet vào những năm
1990 đã trở thành cú hích cho việc ra đời những trang web tuyển dụng có tính
đại chúng. Ngày nay, phương pháp tuyển dụng trực tuyến đang chiếm ưu thế
và tỏ ra khá hiệu quả trong cuộc chiến giành nhân tài hiện nay.
2.2.3 Sự bùng nổ hình thức tuyển dụng trực tuyến tại Việt Nam.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam chỉ thực sự bùng nổ trong khoảng 10
năm nay, khi mà internet đã được phổ cập đến từng người dân. Hình thức
tuyển dụng này chỉ bùng nổ, phát triển ở các thành phố lớn như Hà Nội, Hải
Phòng,Vinh, Đà Nẵng, Nha Trang, Thành Phố Hồ Chí Minh. Các thành phố
này tập trung dân số đông, intenet là một phần không thể thiếu đối với họ
trong cuộc sống hàng ngày. Còn đối với khu vực thị trấn hay vùng thôn quê,
miền núi, hình thức này vẫn còn khá mới mẻ và việc áp dụng hình thức tuyển
dụng trực tuyến không đạt hiểu quả so với hình thức tuyển dụng truyền thống.
Ở các thành phố lớn tập trung chủ yếu là các lao động có trình độ chuyên môn
kỹ thuật, kỹ năng sử dụng máy tính tốt cũng như khả năng nắm bắt thị trường
nhanh nhạy. Việc sử dụng internet với họ thật sự đơn giản và dễ dàng. Ở thành
phố, họ chủ yếu không có sự quen biết, thân quen để dễ dàng tìm được một
công việc ưng ý, tuyển dụng trực tuyến như giúp họ có thêm đôi cánh bay cao
bay xa để dễ dàng tiếp cận với các doanh nghiệp, để dễ dàng tìm được một
công việc ưng ý. Tuy nhiên sự bùng nổ này mới chỉ dừng lại ở hình thức tuyển

mộ. Doanh nghiệp mới chỉ ứng dụng công nghệ thông tin, internet trong việc
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
21
thu hút, tìm kiếm các ứng viên. Các ứng viên nộp hồ sơ cho doanh nghiệp
thông qua email, gmail, chưa có tuyển chọ trực tuyến như ở các nước phát
triển trên thế giới, chưa ứng dụng các mạng xã hội như facebook vào qua trình
tuyển chọn.
Tuy nhiên, để có thể phần nào thích ứng với việc khan hiếm lực lượng lao
động có trình độ cao, các chuyên gia nhân sự đã tham gia vào quá trình tuyển
dụng trực tuyến – lĩnh vực sẽ chứng kiến sự phát triển bùng nổ trong tương lai
gần.Các nhà quan sát dự đoán trong vòng 5 năm tới, tiếp tục thống lĩnh thị
trường này vẫn sẽ là những website về lao động việc làm có uy tín, bởi họ
luôn nhận được sự sự hỗ trợ tích cực của mạng toàn cầu và các công ty xuất
bản lớn
2.2.4 Cạnh tranh trên thị trường tuyển dụng trực tuyến.
Trên thị trường Việt Nam có những nhà cung cấp hình thức tuyển dụng
trực tuyến như: www.kiemviec.com, www.jobvn.com, www.vnnic.net.vn,
www.jobilant.com, www.tuoitre.com.vn, www.vietnamworks.com,
www.vnmanager.com, www.chungta.com. Sự đa hình, đa dạng, đa phong
cách của các trang web việc làm, nhằm tạo sự khác biệt trong cuộc cạnh tranh
giành thị phần, đã giúp khách hàng doanh nghiệp có thêm nhiều chọn lựa. Chỉ
cần mỗi lần đăng quảng cáo tuyển nhân viên, doanh nghiệp lại có cơ hội
quảng bá hình ảnh công ty nhiều lần. Nhất là khi cho đăng tuyển nhân viên ở
một trang web tuyển dụng lớn. Chỉ một ngày sau khi mẩu tuyển dụng xuất
hiện, doanh nghiệp có thể đã nhận được nhiều cuộc điện thoại xin phép đăng
lại mẩu này ở một số trang web tuyển dụng khác, hoàn toàn miễn phí!
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
22
Sự xuất hiện ồ ạt các trang web tuyển dụng việc làm đã gây ra cuộc cạnh
tranh quyết liệt giành khách hàng. Nhiều trang web tuyển dụng mới hoạt động

đã chấp nhận đăng tin tuyển dụng miễn phí cho khách hàng trong một thời
gian, sau đó đề nghị mức giá dịch vụ… thấp hơn những nơi khác. Có trang
web còn kèm thêm những ưu đãi khác như tặng quà, đăng quảng cáo trực
tuyến doanh nghiệp miễn phí, hỗ trợ đào tạo nhân viên…
Trước đây, khi sự cạnh tranh chưa đến hồi gay gắt, các mạng việc làm
thường thu hút khách hàng qua các chương trình “trúng thưởng”. Nếu trang
web này đưa ra chương trình “giới thiệu bạn bè sử dụng dịch vụ” để được
trúng thưởng hàng trăm đô la Mỹ, thì trang web khác lại tổ chức bốc thăm
trúng thưởng cho các thành viên, với phần thưởng là điện thoại di động. Dần
dà, phần thưởng trong các chương trình khuyến mãi được tăng lên mức mấy
chục triệu đồng, hoặc các chuyến du lịch nước ngoài.
Một thời gian sau, khi các chương trình trên kém dần tác dụng, các mạng
việc làm lại nghĩ cách tăng tiện ích sử dụng để thu hút người sử dụng. Có
mạng còn cung cấp phần mềm quản lý nhân sự, cho phép ứng viên tự đăng ký
hồ sơ trực tuyến dù chưa có nhu cầu tìm việc, nhằm tạo nguồn cung nhân lực
tức thời cho các nhà tuyển dụng. Bà Nguyễn Thị Minh Tâm, Giám đốc truyền
thông của Navigos Group (công ty quản lý trang web VietnamWorks.com),
cho biết bên cạnh các trang mục tư vấn về kinh nghiệm tìm việc, kỹ năng trả
lời phỏng vấn, cách làm hồ sơ, xu hướng tuyển dụng… cho người tìm việc,
mạng việc làm VietnamWorks.com còn hỗ trợ ứng viên đăng nhập thông tin
cá nhân và gửi e-mail thông báo đến họ khi có kết quả sơ tuyển hoặc phỏng
vấn. Ứng viên nộp hồ sơ trực tuyến tại hai mạng này sẽ biết được hồ sơ đã
được xử lý đến đâu, bao nhiêu nhà tuyển dụng đã xem và lưu hồ sơ của mình.
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
23
Ngoài ra, ứng viên còn nhận được thông tin qua e-mail khi có việc làm mới
phù hợp với tiêu chí tìm kiếm của họ.Tập trung vào các dịch vụ tuyển dụng,
đào tạo và tư vấn nhân sự, mạng việc làm VNRecruitment chủ trương…
không mở rộng hoạt động để chuyên vào một số ngành nghề như tài chính,
hàng tiêu dùng nhanh, giải trí, du lịch… Cũng chọn phân khúc thị trường hẹp

nhưng cách làm của Vietladders.com lại khác: săn tìm các ứng viên quản lý
nhiều kinh nghiệm và mời họ đi phỏng vấn tìm việc… được trả thù lao. Các
ứng viên được nhắm đến đều có học vấn cao, kỹ năng và kinh nghiệm quản lý
ít nhất ba năm, nhất là ở những ngành nghề đang có nhu cầu cao trong xã hội.
Các trang web việc làm đã nở rộ đến mức bão hòa và trên thực tế, nguồn
lao động có chất lượng của Việt Nam cũng không quá dồi dào để phục vụ cho
nhu cầu tuyển dụng từ các trang web này. Vì thế, hơn một năm qua, giới làm
nhân sự đã thiết lập nên các mạng xã hội trực tuyến, nhằm mục đích tạo cầu
nối và phát triển các mối quan hệ nghề nghiệp. Với phương châm “Điều bạn
biết không bằng… người bạn quen!” các mạng này đóng vai trò cung cấp kiến
thức, chia sẻ kinh nghiệm và hình thành các mạng lưới nghề nghiệp.
Hiện nay, các web tuyển dụng trực tuyến,ngoài việc tập trung tuyển chọn,
cung cấp nhân lực ở một số ngành nghề đang phát triển mạnh tại Việt Nam,
phân loại thông tin về xu hướng tuyển dụng, trang web này còn tăng cường
thêm những tiện ích khác như mở blog để tạo môi trường giao lưu giữa các
chuyên gia trong từng lĩnh vực và các đối tượng quan tâm đến ngành nghề
tuyển dụng; tổ chức các buổi tọa đàm chuyên đề để những ai quan tâm có thể
cùng trao đổi, học hỏi và chia sẻ. Các cuộc tọa đàm chuyên đề không chỉ được
tổ chức trực tuyến (online) mà còn mở rộng đối tượng tham dự ở những buổi
giao lưu ngoại tuyến (offline)”
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
24
Nhiều mạng bây giờ không chỉ tập trung vào mảng việc làm, mà còn có
thêm các chuyên mục về cộng đồng và nghề nghiệp. Theo đó, mạng này nhắm
vào các đối tượng 18-30 tuổi, giúp họ tìm việc, định hướng nghề nghiệp; tạo
ra các hoạt động cộng đồng để họ khẳng định và phát triển bản thân…Thông
qua tính năng “tích lũy thông tin tuyển dụng”, người truy cập có thể tham
khảo, chọn lựa rất nhiều công việc từ các nguồn khác nhau. Các chuyên mục
diễn đàn, hỏi đáp và blog ở đây sẽ giúp người tìm việc xem được thông tin
bình chọn công ty, công việc định ứng tuyển; tìm hiểu thêm về công việc và

công ty đang nhắm tới thông qua ý kiến, bài viết từ những người từng làm
việc tại các công ty này…Cũng từ các chuyên mục giao lưu, người lao động
có thể xây dựng thương hiệu cá nhân để gây ấn tượng với nhà tuyển dụng.
Nhà tuyển dụng cũng qua đó hiểu được ứng viên đánh giá thế nào, mong
muốn gì từ doanh nghiệp.
2.2.5 VietnamWorks.com – website tiêu biểu cho sự phát triển mạnh của
tuyển dụng trực tuyến tại Việt Nam.
VietnamWorks, nhà cung cấp các dịch vụ tuyển dụng trực tuyến lớn nhất Việt
Nam vừa công bố bản Báo cáo thông số nhân lực trực tuyến quý III/2010.
Theo đó, thị trường nhân lực trực tuyến trong quý III/2010 đang tăng trưởng
nhẹ.Thị trường nhân lực trực tuyến tiếp tục đà tăng trưởng
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
25
Sơ đồ
2: Mô
hình
tăng
trưởng
thị
trường
nhân
lực trực
tuyến
quý
II/2010
của
VietnamWorks
(Nguồn: VietnamWorks.com)
Theo số liệu nhân lực trực tuyến được ghi nhận qua VietnamWorks, thị
trường nhân lực trực tuyến trong quý III/2010 đã tiếp tục tăng trưởng khả quan

với chỉ số cầu nhân lực tăng 7% và chỉ số cung nhân lực tăng 12% so với quý
II/2010. So với cùng kỳ năm ngoái, quý III/2010 tăng 34% về nhu cầu nhân
lực và tăng 27% về nguồn cung nhân lực.
Ông Chris Harvey, CEO của VietnamWorks cho biết: “Từ quý I/2010 cho
đến nay, thị trường nhân lực trực tuyến có những bước phát triển khả quan,
thể hiện qua sự tăng trưởng của cả hai nguồn cung và cầu nhân lực. Tuy nhiên,
nguồn cung nhân lực đang tăng trưởng nhanh hơn nhu cầu nhân lực, điều này
thể hiện sự năng động của người tìm việc trong thời gian gần đây.”
Tuyển dụng trực tuyến ở Việt Nam: lợi ích và những vấn đề bất cập
Q1’09 Q2I’09 Q3’09 Q4’09 Q1’10 Q2’10 Q3’10
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0

×