Bài giảng máy điện I - Phần 1 Máy điện một chiều - Chương 1 pps

PHẦN 1: MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
CHƯƠNG 1 : NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC - KẾT CẤU CƠ BẢN
CHƯƠNG 2 : DÂY QUẤN MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
CHƯƠNG 3 : CÁC QUAN HỆ ĐIỆN TỪ TRONG MÁY
CHƯƠNG 4 : TỪ TRƯỜNG TRONG MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
CHƯƠNG 5 : ĐỔI CHIỀU
CHƯƠNG 6 : MÁY PHÁT ĐIỆN MỘT CHIỀU
CHƯƠNG 7 : ĐỘNG CƠ MỘT CHIỀU
CHƯƠNG 8 : MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU ĐẶC BIỆT
Next
Nội dung
Back
BÀI GIẢNG MÁY ĐIỆN
CHƯƠNG 1:
NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC- KẾT CẤU CƠ BẢN
BÀI GIẢNG MÁY ĐIỆN
Next
Nội dung
Back
 1.1: CẤU TẠO CỦA MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
 1.2: NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
 1-3: CÁC LƯỢNG ĐỊNH MỨC
 1.1: CẤU TẠO CỦA MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
1. Phần tĩnh (Stato):
Next
Chương I
Back
a) Cực từ chính:
(Là bộ phận để
sinh ra từ thông
kích thích)

b) Cực từ phụ:
Đặt giữa các cực từ chính, dùng để cải thiện đổi chiều.
c) Gông từ (vỏ máy):
d) Các bộ phận khác:
Nắp máy: Bảo vệ an toàn cho người và thiết bị.
Cơ cấu chổi than: Đưa dòng điện từ phần quay ra mạch
ngoài.
PHẦN I: MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
Cực từ chính
Dây quấn cực từ phụ
Dây quấn cực từ chính
Cực từ phụ
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
PHẦN CẢM ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
CỰC TỪ
VỎ
BU LÔNG
CUỘN DÂY
PHẦN CẢM ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
BU LÔNGCỰC TỪ
CUỘN DÂY
VỎ
2. Phần ứng (Rôto):
a) Lõi sắt phần ứng: Dùng để dẫn từ.
+) Với các máy công suất vừa và lớn người ta dập lỗ
thông gió dọc trục.
+) Với các máy điện công suất lớn còn xẻ rãnh thông

gió ngang trục.
b) Dây quấn phần ứng: Là phần sinh ra sức
điện động và có dòng điện chạy qua.
+) Dây quấn thường làm bằng đồng có bọc
cách điện. Để tránh khi quay dây quấn bị
văng ra miệng rãnh thường được nêm chặt
bằng tre, gỗ phíp và đầu dây quấn thường
được đai chặt.
+) Với các MĐ công suất nhỏ dây quấn có
tiết diện tròn, còn máy có công suất vừa và
lớn dây quấn có tiết diện hình chữ nhật.
Nêm
Cách
điện
rãnh
Dây
quấn
Lõi sắt
Rãnh
Lỗ thông gió dọc trục
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
PHẦN ỨNG ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
CỔ GÓP
DÂY QUẤN
LÕI THÉP
TRỤC
PHẦN ỨNG ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU

CỔ GÓP
CUỘN DÂY
LÕI THÉP
TRỤC
c) Vành đổi chiều (Vành góp):
Dùng biến đổi dòng xoay
chiều thành dòng một chiều.
Phiến góp
d) Các bộ phận khác:
Cánh quạt: Dùng làm mát.
Trục máy: gắn lõi sắt phần ứng, cổ góp, cánh quạt và ổ bi.
Trục làm bằng thép các bon tốt.
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
 1.2: NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC
Phần tĩnh: Gồm 1 hệ thống từ có 2
cực N và S.
1. Nguyên lý làm việc ở chế độ máy phát:
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
Phần động: Gồm khung dây abcd
(1phần tử dây quấn).
d
b
a
c

e
I
ư
e
F
đt
F
đt
I
ư
b
d
c
a
U
+
-
n
R
t
S
N
A
B
Theo định luật cảm ứng điện từ: trị số sức điện động trong từng
thanh dẫn ab và cd được xác định: e = B.l.v
Trong đó: B là trị số cảm ứng từ ở nơi dây dẫn quét qua
l là chiều dài thanh dẫn nằm trong từ trường.
v là vận tốc dài của thanh dẫn.
t

t
Khi mạch ngoài có tải thì ta có: U
ư
= E
ư
- I
ư
R
ư
Trong đó: E
ư
là sức điện động của máy phát.
I
ư
R
ư
là sụt áp trên khung dây abcd
U
ư
là điện áp giữa 2 đầu cực
Khi đó vòng dây sẽ chịu 1 lực tác dụng gọi là lực từ:
F
đt
= B.I
ư
.l
Tương ứng ta sẽ có mô men điện từ: M
đt
= F
đt

.D
ư
/2.= B.I
ư
.l.D
ư
/2
Từ hình vẽ ta thấy ở chế độ máy phát M
đt
ngược với chiều quay
phần động nên nó được gọi là M hãm.
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
Sức điện động và dòng xoay chiều cảm ứng
trong thanh dẫn đã được chỉnh lưu thành sức
điện động và dòng 1 chiều nhờ hệ thống
vành góp chổi than.Ta có thể biểu diễn sức
điện động và dòng điện trong thanh dẫn và ở
mạch ngoài như hình vẽ:
N
S
F, Mđtn
Như vậy: ở chế độ động cơ thì U
ư
> E
ư
còn ở chế độ máy
phát thì U

ư
< E
ư
Next
Chương I
Back
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
ë chế độ động cơ M
đt
cùng chiều với chiều
quay phần động gọi là mômen quay.
Nếu điện áp đặt vào động cơ là U
ư
thì ta
có: U
ư
= E
ư
+ I
ư
R
ư
2. Nguyên lý làm việc ở chế độ động cơ:
N
S
F, M
đt
n
MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU
Next

Chương I
Back
1-3: CÁC LƯỢNG ĐỊNH MỨC
1. Công suất định mức: P
đm
- Tải của MĐ ứng với độ tăng nhiệt cho phép của máy theo điều
kiện lúc thiết kế được quy định là công suất định mức của máy.
- Công suất định mức đều được tính ở đầu ra của máy.
2. Các đại lượng định mức khác:
- Các trị số điện áp, dòng điện, tốc độ quay, hệ số công suất ứng
với P
đm
đều là các trị số định mức.