LƯỢC SỬ THỜI GIAN - Nguồn gốc và số phận của vũ trụ ppt

LƯỢC SỬ THỜI GIAN - Nguồn gốc và
số phận của vũ trụ
Một khả năng làchọn cái gọi là điều kiện hỗn độn (chaotic)ban đầu. Điều
kiệnnày giả định hoặcvũ trụ vô cùngtrong khônggian hoặc tồntạivô số trong vũ
trụ. Theo điều kiện gọilàhỗn độn banđầu, xác suấttìm thấy một vùngkhông gian
bất kỳ trong mộtcấu hình cho trướcbất kỳ sauvụ nổ lớn là bằng nhau: trạng thái
ban đầu của vũ trụ là hoàn toàn mang tínhngẫu nhiên.Điều đó cónghĩa là vũ trụ
trướcđâycó nhiềuxác suất làvô trật tự vì rằng đối với vũ trụ tồn tại nhiều cấu
hình hỗn độn và vô trật tự hơnlàcác cấu hìnhđều đặn vàtrật tự. (Nếu mỗi cấu
hình có xác suất bằngnhauthì vũ trụ phảixuất phát từ một trạng thái hỗn độn, vô
trật tự vì một lý dođơn giản là tồn tại quá nhiều trạng thái như vậy). Rất khóhình
dungđượcvì sao những trạngthái hỗnđộn ban đầu lại có thể dẫn đếnmột vũ trụ
đều đặn, trật tự ở kích thước lớn như vũ trụ hiệnnay. Người ta cũngbắt buộcphải
nghĩ rằng những thăng giáng mật độ trong một mô hình như thế nhất địnhphải
dẫn đến sự hìnhthành mộtsố lượng lỗ đen nguyên thủy lớn hơncận trên thu được
từ các quan trắc phông tia gamma.
Nếu vũ trụ vô cùng trongkhông gian, hoặc nếu tồn tại vô số vũ trụ, thì phải tồn tại
ở đâu đó nhiều vùng lớn đã trở nên đồngnhất. Tìnhhuống nàygiống như lúccó
một đàn khỉ rất đông gõ máy chữ - phần lớn những điều chúng gõra vô nghĩa
nhưng cũng khôngloại trừ có xácsuất là chúng thu được mộtbài thơ ngắn của
Shakespear. Tương tự như vậy trong trườnghợp vũ trụ, cũng có thể chúngta ngẫu
nhiênsống trong một vùng đồngnhất như thế? Thoạt nghĩ có thể điều đó có quá ít
xác suất vì nhữngvùng hỗnđộn và vô trật tự là quá nhiều so với nhữngvùngđồng
nhất.Song hãy giả định rằngchỉ trong nhữngvùng đồng nhất mới tồn tạinhững
thiên hàvà các sao, ở đấy có những điều kiện thuận lợicho sự phát triển của
những sinhvật phứctạp có khả năngsinh sản như con người có khả năng đặt câu
nghivấn: Tại saovũ trụ lạiđồng nhất như thế?Đây là một ví dụ để ứngdụng cái
gọi là nguyên lý vị nhân (anthropic)được phát biểu như sau: “Chúngta nhìn thấy
vũ trụ như vậy bởi vì chúng ta tồn tại”.
Có hai cách diễndịch nguyênlý vị nhân: Nguyên lý yếu và nguyên lý mạnh.Nguyên
lý vị nhân yếu khẳngđịnh rằngtrong vũ trụ vô cùngtrong khônggian và hoặc

trong thời gian,điều kiệnthuận lợi cho sự nảy sinh một dạngsống cótrí tuệ chỉ
xuấthiện ở mộtsố vùng nhất định hữu hạn trong không gian vàthời gian. Những
sinh vật có trítuệ trong những vùng đó sẽ không ngạc nhiên nếu chúng nhận thấy
rằng địaphương của chúng trong vũ trụ thỏa mãn các điều kiện cần thiết cho sự
sống của chúng.Tình huốngtương tự như lúc một người giàu có sống trongmôi
trường nhunglụa khôngthấy đượccảnh bần cùng chung quanh.
Một ví dụ ứngdụng nguyên lý vị nhân yếu là “giải thích” vì sao vụ nổ lớnđã xảy ra
gần mười ngàntriệu năm về trước thì cũng cần gần ấy thời gian cho sự tiến hóa
của sinhvật có trí tuệ. Như trước đây đã nói, đầu tiên một thế hệ sớm các sao được
hình thành. Cácsao này biến mộtsố hydro và heli nguyên thủythành cacbon và
oxy vốn là các thành phần cơ thể củachúng ta. Cácsao này lạinổ thành cácsiêu
sao, và các mảnh vỡ tàn dư lại hợpthành các saovà hànhtinh khác, trong số này
có tháidương hệ củachúng ta đã tồntại khoảng năm ngàn triệu năm. Trongmột
hoặc haingàn triệu năm đầutiên của tráiđất, nhiệtđộ quá cao vì thế các cấu trúc
phức tạp khônghìnhthành được. Trongba ngàntriệu nămcònlại thì một quá
trìnhtiến hóa chậmsinh học đã nảy sinh dẫn đến sự hình thành từ những cơ thể
đơn giản đến các sinh vật có khả năng tư duy đi ngược theo thời gian về vụ nổ lớn.
Nhiều người đặtnghi vấnvề sự đúng đắnvà ích lợi của nguyên lý vị nhân yếu.
Ngoài ra một số người đi xa hơnvà đề nghị nguyên lý vị nhân mạnh. Theo nguyên
lý này, tồn tại hoặc nhiều vũ trụ khác nhauhoặc nhiều vùng khác nhaucủa mộtvũ
trụ duynhất, mỗi đốitượngcó cấu hình banđầu riêng và có thể có tổ hợp riêng các
định luật khoa học. Trongđa số các vũ trụ đó, điều kiện không thuận lợi chosự
pháttriển của những cơ thể phức tạp; chỉ có mộtvài vũ trụ như vũ trụ củachúng
ta là cóđiều kiệncho sự phát triển của nhữngsinh vật có trí tuệ đủ khả năng để
đặt racâu hỏi: vì saovũ trụ phải giống như ta quansát được? Câutrả lời bây giờ sẽ
trở nên đơn giản. Nếuvũ trụ khácđi thì chúng ta sẽ không thể tồn tại ở đây được!
Các địnhluật khoa học, trong dạng mà chúng ta nhận thức như hiện nay chứa
nhiều hằng số cơ bảnví dụ điện tích của electronvà tỷ số khối lượng của proton và
của electron.Chúng ta không thể,ítnhất là trong điều kiện hiện nay,tính được giá
trị của những hằng số đó từ lý thuyết - chúngta chỉ thuđượccác trị số đó bằng

thực nghiệm. Cólẽ một ngày nào đó chúngta sẽ tìmđược một lý thuyết thốngnhất
hoàn chỉnh có khả năngtính được mọi hằng số, songcũng rất cóthể rằng mộtsố
hoặc tấtcả hằng số đó lại biến thiên từ vũ trụ này sang vũ trụ khác hoặc ngaytrong
một vũ trụ. Điều đáng chú ý là trị số của những hằngsố đó dườngnhư đã được
điều chỉnh mộtcách tinh tế saocho cuộcsống có thể nảy sinhvà phát triển được.
Ví dụ nếu điện tíchelectron chỉ khác đi mộttý thì cácsao hoặc khôngthể đốt cháy
hydro vàheli hoặc khác đi chúng không thể nổ thành siêu sao.Lẽ dĩ nhiên có thể
tồn tại nhữngdạngsống khác, mà thậm chí các nhà văn viễn tưởng cũng không
sáng tạo nổi, những dạngsống không cầnđếncả ánh sángcủa các sao như mặt trời
hoặc cácnguyên tố hóa học nặng hơn được tạo thành trong các saovà bị bắn vào
khônggian khi sao nổ.
Có lẽ cũng dễ hiểulà miền xác địnhcủa các hằngsố không thể rộng được nếu các
hằng số đó phải phù hợp với sự phát triểncủa cuộc sống trí tuệ. Đa số các tập giá
trị của các hằng số dẫnđến sự hình thành những vũ trụ mặc dầu rấtđẹp, song
khôngphù hợp chosự phát triển sinh vật có khả năng chiêmngưỡng vẻ đẹp đó.
Chúng tacó thể đoán nhận hoặc điều đó làsự chứng minhcho mụcđích thiêng
liêngcủa Chúatrong sự sángtạo và sự lựa chọn các định luật khoahọc hoặc điều
đó là sự chứng minh cho nguyên lý vị nhân mạnh.Có một số ý kiến người ta cóthể
đưa ra để phản đối ý kiến cho rằngnguyên lý vị nhân mạnhcó thể giải thích trạng
thái quansát đượccủa vũ trụ.
Thứ nhất, ta phải hiểusự tồn tạicủanhiều vũ trụ khác như thế nào đây? Nếu quả
thực chúng táchriêng xa nhau, thì những điều xảy ratrong mộtvũ trụ khác sẽ
khônggây một hệ quả nào quan sát đượctrong vũ trụ chúng ta. Vì vậy chúngta
phải sử dụng nguyên lýtiết kiệmđể cắt bỏ chúng khỏilý thuyếtcủa chúng ta.Nếu,
mặtkhác, tồn tại nhiều vùng khácnhau của cùngmột vũ trụ, thì cácđịnhluật khoa
học phải là chungcho tất cả các vùng,vì trái lại thì chúng ta không thể chuyểnđộng
liên tục từ một vùng này sang vùng khác. Trongtrường hợpđó thì sự khác biệt
giữacácvùng quyvề sự khác biệt củacác cấu hìnhban đầu và như thế nguyên lý vị
nhânmạnh lại quy về nguyên lývị nhân yếu.
Ý kiếnphản đối thứ hai cho là nguyên lý nàyđi ngược lại dòng chảy của lịch sử

khoa học. Chúngta đã đi từ mô hìnhvũ trụ xemquả đấtlà trung tâmcủa Ptolemy
và các tiền bối, qua mô hìnhmặt trời là trung tâm củaCopernicusvà Galileo, đến
mô hình hiệnđạitrong đó quả đất chỉ làhànhtinh kíchthước vừaphải quay quanh
một sao trungbình trong vùngbiên củamột thiênhà xoắn ốc bình thường vốnchỉ
là một trong triệu triệu thiên hà của vũ trụ quan sát được. Nguyên lý vị nhân mạnh
lại có tham vọng cho rằng toàn bộ kiến trúc khổng lồ đó tồn tại chỉ vì con người.
Điều đó quả thật là khó tin. Chắc chắn rằngthái dương hệ là một tiền đề chocuộc
sống của chúngta, và chúngta cũng cóthể ngoại suy nghĩ đó cho toàn thiên hà của
chúng ta để cho phép sự tồn tại các thế hệ saotrước đã tạo nên nhữngnguyêntố
nặng hơn.Song dường như khôngcó một sự cần thiết nào buộc cácthiên hà khác
và cho vũ trụ phải đồng nhất và giốngnhau theo mọi phương hướng ở kích thước
lớn.
Chúng tasẽ cảm thấy yên tâm hơn với nguyên lý vị nhân, ítnhất ở phương án yếu,
nếu chúngta có thể chứng minhrằng nhiều cấu hìnhban đầu khácnhau củavũ trụ
sẽ tiến triển để tạo mộtvũ trụ giốngnhư vũ trụ đang quansát được. Nếu quả như
vậy, thìmột vũ trụ thoát thaitừ những điều kiện hỗn độn ban đầu sẽ chứa một
vùng đồngnhất, đều đặn thích hợp chosự nảy sinh cuộc sống trítuệ. Mặt khác, nếu
trạngthái ban đầu đã được chọn tuyệt đối cẩn thận để đượcmột vũ trụ mà chúng
ta thấy chung quanh, thìvũ trụ đó chắc có ít xác suấtchứa một vùng nào đó trong
đó sự sốngcó thể xuất hiện. Trongmô hình nóng của vụ nổ lớn mô tả trước đây,
chúng ta đã thấyở giaiđoạn sớmcủa vũ trụ, nhiệt lượngkhôngđủ thời gian để
chảytừ vùng nàysang vùng khác. Điều đó có nghĩa rằng trạng thái banđầu của vũ
trụ phải có cùng một nhiệt độ ở mọi nơi, có như thế thì tamới quan sát đượchiện
tượng bức xạ phông có cùngmột nhiệt độ ở mọi nơi theo mọi hướng.Tốc độ giãn
nở banđầu cũng phải đượcchọn rất chính xác thì tốc độ giãn nở hiện nay mớitiếp
tục xấp xỉ tốc độ tới hạncần thiết để tránh quá trình co lại. Điều đó có nghĩarằng
trạngthái ban đầu của vũ trụ phảiđược chọn rất cẩn thận nếumô hình nóng của
vụ nổ lớn là đúngngược mãi tận tới điểm banđầu của thời gian. Rấtkhó giải thích
vì saovũ trụ được bắt đầu như vậy, trừ khicho rằngđâylà hành động của Chúa
muốn tạo nênnhững sinhvật như chúng ta.

Với ý đồ tìm một mô hình củavũ trụ, trong đó nhiều cấu hình khác nhauban đầu
có thể tiến triểnđếnmột vũ trụ như hiện tại, mộtnhà khoahọc công tác tại Viện
công nghệ MassachusettslàAlan Guth đã đưa ra gợi ýtrong các giaiđoạn sớm vũ
trụ đã trải qua một thời kỳ giãn nở cực nhanh.Thời kỳ giãn nở cực nhanh này
được gọi là thờikỳ lạm phát, vớiý nghĩa rằng trong thời kỳ đó vũ trụ đã giãn nở
với tốcđộ tăng dần chứ khôngphải giảm dần như hiện tại. Theo Guth,bán kính của
vũ trụ đã tăng vọt lên triệu triệu triệu triệutriệu (1 với ba mươi con số không) lần
trong chỉ một phần rấtnhỏ của giây.
Guthgợiý rằng vũ trụ đã bắt đầu từ một vụ nổ lớn, từ một trạng tháirất nóng,
nhưng rất hỗn độn.Các nhiệt độ cao này làmcho các hạt trongvũ trụ chuyển động
rất nhanhvà có nănglượng rất lớn. Như đã nóiở trên những nhiệt độ cao như vậy
các lực tươngtác mạnh, yếu vàđiện tử hợp nhất thành một lực duy nhất. Trong
quá trìnhgiãn nở, vũ trụ lạnhdần, nănglượng các hạt giảm đi. Có thể xảy ra quá
trìnhgọilà chuyển phavà đối xứng giữacác lực bị phá vỡ: lực tươngtác mạnh trở
nên khác biệt với cáclực tươngtác yếu và điệntừ. Một ví dụ thông thường của quá
trìnhchuyển pha là quá trình nướcđóng băng khinhiệt độ hạ thấp. Nước lỏngcó
đối xứnggiống nhauở mọi điểm và theo mọi hướng.Songcác tinh thể bănghình
thành,chúng sẽ chiếm những vị trí nhấtđịnh và xếp thành hàng theomột hướng
nào đó.Điều này phávỡ đối xứng của nước ở trạng thái lỏng.
Trongtrường hợpnước, nếu cẩnthận chúng ta có thể làm “siêu lạnh” nước, điều
đó cónghĩa là chúngta có thể đưa nhiệt độ xuống dướinhiệt độ đóngbăng 0 độ C
mà băng vẫn chưa xuấthiện. Guthgợi ý rằngđiều đó có thể xảy racho vũ trụ: nhiệt
độ giảm xuốngdưới trị số giới hạn mà đối xứng giữa các lực vẫn chưa bị phá vỡ.
Nếu điều đó xảy ra,vũ trụ sẽ rơi vào một trạng thái ổn định,với nănglượng lớn
hơnnăng lượng ứng với lúcđối xứng bị phá vỡ.Có thể chứng minhrằng năng
lượng dôi này sẽ gây ra hiệu ứng phản hấp dẫn: nósẽ có tácđộng như hằng số vũ
trụ màEinstein đã đưa vào lý thuyết tương đối rộng khiông muốn xây dựngmột
mô hình tĩnh của vũ trụ.
Vì vũ trụ đã giãn nở giống như trong mô hình nóng của vụ nổ lớn, cho nên hiệu
ứng đẩycủa hằngsố vũ trụ này làm cho vũ trụ giãn nở vớivận tốc luôntăng. Ngay

cả trongnhững vùngvới mật độ hạtlớn hơn trungbình, hiệu ứng phản hấp dẫn
gây ra bởi hằng số vũ trụ đó cũng vượtquá hấp dẫn. Dođó các vùng này phảigiãn
nở theo quy luật gia tăng lạm phát. Trongquá trình giãn nở, các vùng đó vàcác hạt
vật chất sẽ đi xanhau vàta có đượcmột vũ trụ giãn nở với mật độ hạtnhỏ và hiện
nằm trongtrạng thái siêu lạnh. Mọi điểm bất thườngtrong vũ trụ sẽ bị là đều vì
quá trìnhgiãn nở, tươngtự như nhữngnếp nhăn của mộtquả bóngbiến dầnkhita
thổi không khí vào. Như vậy trạng thái đồng nhất vàđều đặn hiện nay củavũ trụ có
thể đạtđược trongquá trình tiến triểntừ nhiều trạngthái khôngđồngnhấtkhác
nhau.
Trongmột vũ trụ như thế, quá trình giãnnở được gia tốc bởihằngsố vũ trụ và
khôngbị hãm dần bởi lựchấp dẫn của vật chất, ánh sáng có đủ thời gian để thực
hiện hành trình từ vùng này sang vùng kháctrong cácgiai đoạn sớmcủa vũ trụ.
Tình huống này có thể đưa ra lời giải cho bài toán nêu ra trước đây: vì sao các vùng
khác nhau của vũ trụ có cùng nhữngtính chất giống nhau.Ngoài ra, vận tốcnở của
vũ trụ sẽ tự động trở nên xấp xỉ vận tốc giới hạn xác địnhbởi mật độ trong vũ trụ.
Điều nàycó thể giải thích câu hỏi vì sao vậntốc giãn nở của vũ trụ vẫngần vận tốc
giới hạn, mà không cần giả định rằng vận tốc giãn nở ban đầu củavũ trụ đã được
lựa chọnmột cáchcẩn thận.
Ý niệmvề lạm phát cũng giúp ta giải thích được vì sao có nhiều vậtchất như vậy
trong vũ trụ. Có chừng mười triệu triệu triệu triệu triệu triệu triệu triệu triệu triệu
triệutriệu triệu triệu (1 với tám mươi số không)hạt trongvùng không gian mà
chúng ta có thể quan sát được. Chúng từ đâu đến?Theothuyết lượngtử các hạt đó
được sinhra từ năng lượng trong cặphạt/phản hạt. Song bây giờ lại đến câuhỏi,
năng lượngtừ đâu ra?Câu trả lời là năng lượngtoàn phầncủa vũ trụ chính xác
bằngkhông.Vật chất trongvũ trụ được cấu tạotừ năng lượng dương. Song vật
chất lại hút nhauvì hấp dẫn. Hai lượng vậtchất gần nhaucó ít năng lượng hơn là
khi chúng xanhau, bởi vì chúngphải sản ra năng lượng để kéo chúngra xa chống
lại hấp dẫn đang kéo chúng lại gần nhau.Như thế trongmột ý nghĩa nhất định,
trường hấp dẫncó năng lượngâm. Trong trường hợp của mộtvũ trụ gầnđồng
nhất trong không gian,người ta có thể chứngminh được rằng năng lượng hấpdẫn

âm này sẽ triệttiêu năng lượngdương của vật chất. Như thế nănglượng toànphần
của vũ trụ bằngkhông.
Hai lần không vẫn là không.Cho nên vũ trụ có thể tăng gấp đôi nănglượng dương
của vật chất và đồng thời tăng gấp đôi năng lượng âm của hấp dẫn mà vẫn không vi
phạm định luậtbảo toànnăng lượng. Điều này không thể xảy ra trong một quá
trìnhgiãn nở bìnhthường của vũ trụ, trong đó mật độ năng lượng vật chất giảmđi
khi vũ trụ trở nên lớn hơn. Song điều đó cóthể xảy ra trongmột quá trìnhgiãn nở
lạm phát bởi vì mật độ năng lượng của trạng thái siêu lạnh vẫn không thay đổi khi
vũ trụ giãn nở: Khi kích thước vũ trụ tăng gấpđôi, năng lượngdươngcủa vật chất
và năng lượng âm củahấp dẫn cũng tăng gấp đôi do đó năng lượng toànphần vẫn
bằngkhông.Trong phalạm phát, kích thước của vũ trụ tăng lên rất nhiều. Như thế
toànphần năng lượnghiện hữu để tạo nên cáchạt đều trở nên rấtlớn. Như Guth
đã nhận xét: “Có thể nói đây làmột bữa tiệc không mất tiền. Và vũ trụ làbữa tiệc
khôngmất tiền tối hậu”.
Vũ trụ hiện nay khônggiãn nở theo quy luật lạm phát. Như thế phải tồntại một cơ
chế cókhả năng loại bỏ hằng số vũ trụ hiệu dụng quálớn và như vậy biến vậntốc
giãn nở từ quátrình giatốcvề quá trìnhchậm dầnvì hấp dẫn như chúngta hiện
nay. Tronggiai đoạnlạm phát có thể đốixứng giữa các lực bị phá vỡ, tươngtự
nước siêu lạnh rồi cuối cùng cũngphải đông lại. Nănglượng dôi ra của đối xứngbị
phá vỡ thoát ravàhâm nóng vũ trụ đếnmột nhiệt độ vừa đúng dướinhiệt độ tới
hạn ứngvới đối xứng giữa các lực. Vũ trụ tiếp tục giãn nở vàlạnh dần đúng như
mô hình nóng của vụ nổ lớn, song bây giờ ta lại cần giải thích tại saovũ trụ giãn nở
với vậntốc tới hạnvà vì sao các vùng khác nhaucó cùng mộtnhiệt độ.
Tronglý thuyết ban đầu củaGuth, quátrình chuyểnpha đượcgiả định là xảy ra đột
ngột, tương tự như cáctinh thể băng trong nướcthật lạnh. Có thể nghĩ rằng các
“bong bóng” của pha mới của đối xứng bị phá vỡ được hình thànhtrong pha cũ,
tương tự như các bongbóng hơi được baobọc bởi nước đangsôi. Các bongbóng
được giả định là giãn nở vàgặp nhaucho đến khitoàn bộ vũ trụ rơi vào pha mới.
Một khó khăn, mà tôi vànhiều người khácđã chỉ ra là vũ trụ giãn nở quá nhanh
cho dẫu rằng các bong bóng lớnlên bằngtốc độ ánh sáng, chúngcũng sẽ chuyển

độngxa nhau ra vàkhông kịpgặp nối nhau. Như vậy vũ trụ rơi vào trạng thái
khôngđồngnhất, với một số vùng vẫn còncó đối xứng giữa các lực.Một bức tranh
như thế khôngtương ứngvới những điều ta quan sát được.
Tháng 10năm 1981, tôi đến Matxcơva thamdự hội thảo về hấp dẫn lượngtử. Sau
hội thảo, tôi cólàm một seminarvề mẫu lạm phát vàcác vấn đề của mẫu đó tại
Viện thiên vănSternberg. Trướcđây tôithường nhờ một người khác đọc báo cáo
thaytôi vì đa số không hiểu đượcgiọng nói củatôi. Nhưnglúc này tôi không còn
thì giờ chuẩn bị nên tôi tự đọc, và chỉ nhờ nghiêncứu sinhcủatôi phát lại những
lời tôinói. Phươngthức này khá có kết quả vàtạo đượcmối tiếp xúcvới thính giả.
Trongbuổi seminar có một người Ngacòn trẻ là AndreiLinde làm việc ở Viện
Lebedevtại Matxcơva.Lindecho rằng cóthể tránh đượckhó khăn gắn liềnvới
điều các bong bóng không nốivới nhau, nếu ta cho rằng cácbong bóng lớn tới mức
mà vùng vũ trụ của ta nằmtrọn trong một bong bóng. Để giả thuyết đượchợp lý
thì sự phá vỡ đối xứng phải xảyra rất chậm trong bong bóng và điều này làhoàn
toànkhả dĩ trênlý thuyết thốngnhất lớn.
Ý tưởng củaLinde về một quátrình phá vỡ đối xứng chậm là rấthấp dẫn, songsau
này tôihiểu rằng những bongbóng củaLindephảilớnhơn kích thước vũ trụ vào
lúc đó.Tôi đã chứngminh rằngđối xứng bị phá vỡ khắp mọi nơi chứ khôngphải
trong lòng cácbong bóng. Điều này sẽ dẫn đếnmột vũ trụ đồngnhất, đúng như ta
quan sát. Tôirấttâm đắc với ýtưởng này và cùng bàn luận với một sinh viên của
tôi là Ian Moss. Với tư cách là một người bạn của Linde, tôi hơi bối rối khisau này
nhậnđược bài báo của Lindedo một tạp chí khoa học gửi đến hỏi liệu bài báo có
thể công bố haykhông. Tôi đã trả lời rằng còn điểm yếu về các bong bóng lớn hơn
vũ trụ, songý tưởng cơ bản về quátrình phá vỡ đối xứng chậm là rấthay.Tôi có
khuyến nghị cho đăngbài báo vì tôi nghĩ rằng nếu khôngLinde sẽ mất rất nhiều
thángđể sửa chữalại, bởi vì mọi tài liệu màôngđã gửi sang phươngTây phải
được thông báo qua kiểm duyệt của Liên Xô (cũ), vốn khôngam hiểu lắm vàcũng
khôngmau mắn gì đối với những bài báo khoahọc. Tôi cóviết cùngvới Ian Moss
một bàibáo ngắn gửi đăng cùng số báo,trong đó chúngtôi đặt lại vấn đề các bong
bóng và chỉ ra cách giải quyết vấn đề.

Vừa từ Matxcơva trở về, hôm sautôi đã bay tới Philadenphiađể nhận huy chương
của Viện Franklin.Cô thư kýcủa tôi là Judy Fella đã sử dụngsắc đẹp duyên dáng
của mình để thuyết phục hãng British Airways cấp cho cô ta và tôihai vé máybay
khôngmất tiền xem như một hợp đồng quảng cáo chohãng. Tiếcrằng tôi đến sân
bay chậm vì mưa to và lỡ chuyến máy bay. Nhưngrồi tôi cũng đếnđược
Philadenphia để nhận huy chươngdànhcho tôi.Người ta yêu cầu tôi làm một
seminar về mẫu lạm phát củavũ trụ tại Trường Đại học Drexel ở Philadenphia. Và
tôi đã báo cáovề các vấn đề nở lạm phát của vũ trụ, tươngtự như ở Matxcơva.
Một ý tưởnggần giốngcủaLinde cũngđược pháttriển độc lập sau đó vài tháng bởi
PaulSteinhardt và Andreas Albrecht tại trường Đại học Pensylvania. Bây giờ họ
cùng với Linde có vinh dự chung vì đã đưa ra “môhình lạm phát mới”, dựatrên ý
tưởng về một quá trình đối xứngchậm. (Mô hình lạm phát cũ dựa trên ý tưởng ban
đầu của Guthvề một quá trình phávỡ đối xứng nhanhkèm theo sự hình thànhcác
bong bóng).
Mô hình lạm phát mới là mộtmô hình tốt cókhả năng giải thích vì sao vũ trụ lại có
dạng như hiện nay. Song, nhiều người khác và tôi đã chứng minhrằng mô hìnhđó,
ít nhấtlà trong phương ánban đầu, đã dẫn đếnnhững thayđổi về nhiệt độ của bức
xạ phônglớn hơn nhiềusovới các quan trắcthu được.Các phươngán sau cũng
gây ra mốinghi ngờ liệu có tồn tại một quá trình chuyển pha kiểu như vậy ở giai
đoạn rất sớm của vũ trụ haykhông. Theo ýkiến của riêng tôi, thì mô hình lạm phát
mớinày bây giờ cũngđã chết như một lý thuyết khoahọc, mặc dầu cũng còn một
số người dường như chưa nghebiết và vẫn tiếp tục viết về mô hình đó.