Các tiếng thổi ở tim
Bình thường khi nghe tim, ta chỉ nghe thấy 2 tiếng: T1 và T2.
Trong các trường hợp bất thường của tim chúng ta có thể nghe thấy các tiếng thổi
sau đây:
* Tiếng thổi tâm thu.
* Tiếng thổi tâm trương.
* Thổi kép.
* Thổi liên tục.
Thổi tâm thu
Là tiếng thổi nghe thấy trong thời kỳ tâm thu, tương ứng với lúc mạch quay nảy.
Tiếng thổi có thể ngắn, hoặc dài; nghe thấy ở đầu, giữa, cuối hoặc toàn bộ kỳ tâm
thu. Âm sắc của thổi tâm thu cũng thay đổi: nếu cường độ nhẹ thì nghe như tiếng
phụt hơi nước, nếu cường độ mạnh thì nghe thô, ráp.
Tiếng thổi tâm thu được chia làm 2 loại:
- Tiếng thổi phụt ngược,
- Tiếng thổi tống máu.
Tùy theo thời điểm xuất hiện của tiếng thổi trong thổi tâm thu, ta có :
- Tiếng thổi đầu tâm thu.
- Tiếng thổi giữa tâm thu.
- Tiếng thổi cuối tâm thu.
- Tiếng thổi toàn tâm thu.
Tiếng thổi toàn tâm thu có thể mạnh ở đầu thời kỳ tâm thu sau đó nhẹ dần đi, hoặc
ngược lại.
Trong hở van 2 lá, ta nghe thấy tiếng thổi tâm thu phụt ngược rõ nhất ở mỏm tim,
lan ra nách và thường kèm theo tiếng T3.
Trong hở van 3 lá, ta cũng nghe thấy tiếng thổi tâm thu phụt ngược nhưng nghe rõ
nhất ở trong mỏm, sát bờ trái mũi ức, mạnh lên khi hít vào.
Trong trường hợp hẹp các van tổ chim, ta nghe thấy tiếng thổi tâm thu tống máu,
thô ráp, mạnh dần lên ở giữa thời kỳ tâm thu; trên tâm thanh đồ nó có hình quả
trám.
Tiếng thổi tâm thu còn nghe thấy trong một số bệnh tim bẩm sinh: thông liên thất,
thông liên nhĩ, tứ chứng Fallot v.v…
Ví dụ, trong thông liên thất ta nghe thấy tiếng thổi tâm thu rõ nhất ở liên sườn 3-4
sát bờ ức trái, lan theo hình nan hoa.
Trong thông liên nhĩ ta cũng nghe thấy tiếng thổi tâm thu rõ nhất ở liên sườn 3 sát
bờ ức trái và bao giờ cũng kèm theo tiếng T2 tách đôi cố định.
Tiếng thổi tâm trương
Thổi tâm trương là tiếng thổi nghe thấy trong thời kỳ tâm trương tương ứng lúc
mạch quay chìm, nghe nhẹ, êm dịu, xa xăm như tiếng thổi. Gặp trong hở van động
mạch chủ, tiếng thổi tâm trương nghe rõ ở liên sườn 3 trái, lan xuống mũi ức.
Nếu 1 cánh van động mạch chủ lộn xuống phía thất trái gây hở lỗ van, thì tiếng
thổi tâm trương nghe như tiếng âm nhạc, được tả như tiếng chim gù, hay còn gọi
“tiếng píu tâm trương”.
Rung tâm trương
Là một dạng đặc biệt của tiếng thổi tâm trương, thường gặp trong hẹp 2 lá, nghe rõ
ở mỏm tim.
Trong 1 số trường hợp tim bẩm sinh: thông liên nhĩ, thông liên thất, còn ống động
mạch v.v… chúng ta nghe thấy tiếng rung tâm trương lưu lượng ở mỏm tim.
Trong hở van động mạch chủ nặng, thường nghe tiếng rung Flint lan từ liên sườn
3 trái xuống mỏm tim.
Trong hẹp van 2 lá ta nghe thấy tiếng thổi cuối tâm trương còn được gọi là tiếng
thổi tiền tâm thu, nghe rõ ở mỏm tim.
Tiếng thổi kép
Tiếng thổi kép là 2 tiếng thổi tâm thu và tâm trương được nghe rõ ở cùng 1 vị trí
gặp trong các trường hợp hội chứng Laubri-Pezzi, hẹp ở van động mạch chủ, hẹp
ở van động mạch phổi.
Tiếng thổi liên tục.
Tiếng thổi liên tục là 1 tiếng thổi kéo dài suốt cả thời kỳ tâm thu và tâm trương, có
thể mạnh lên ở thời kỳ tâm thu hoặc tâm trương, gặp trong các bệnh còn ống động
mạch, dò chủ phế, vỡ túi phình xoang Valsalva, thông động-tĩnh mạch.