Phân tích thiết kế hệ thống dịch vụ xe khách

Phân tích thiết kế hệ thống
System analysis and design

Đề tài:
Thiết kế hệ thống xử lý
dịch vụ xe khách
Giáo viên hướng dẫn:
Người thực hiện:
Đặng Hà Thế Hiển – 50700793
Dương Chí Thắng – 5070
Phân tích thiết kế hệ thống
I. Tóm tắt đề tài
Đề tài được đặt ra với mục đích thiết kế hệ thống xử lý dịch vụ xe khách, mà cụ thể là công ty TNHH
Đồng Phước.
Các quy trình hoạt động hiện tại của công ty cũng như yêu cầu của hệ thống mới được xác định dựa
vào biên bản phỏng vấn ngày 28/11/2010 được thực hiện trực tiếp với nhân viên của công ty. Biên bản
phỏng vấn được cho ở phụ lục 1 ở cuối đề tài. Các biểu mẫu thu thập được trong buổi phỏng vấn cũng
được cung cấp ở phụ lục 2.
Biên bản phỏng vấn được gửi lại người phỏng vấn 2 ngày sau khi thực hiện phỏng vấn, tuy nhiên
không nhận được hồi âm từ người phỏng vấn. Vì vậy, trong quá trình thiết kế, có một số vấn đề nảy sinh
về nghiệp vụ hiện tại của công ty. Tuy nhiên việc liên lạc lại và xin một buổi phỏng vấn tiếp theo không
thành công. Do đó, việc thiết kế hệ thống gặp nhiều khó khăn và hệ thống được thiết kế có khả năng
không sát với thực tế.
1. Sơ lược về công ty
Công ty TNHH Đồng Phước là công ty chuyên cung cấp dịch vụ vận chuyển tuyến đường Tây Ninh
– An Sương và ngược lại. Có trụ sở chính đặt tại Thị Xã Tây Ninh. Công ty được thành lập vào cuối
năm 2009, hiện có 19 chiếc xe loại 15 chỗ và đang có ý định tăng thêm 7 chiếc trong tương lai gần.
Công ty đang hoạt động rất thành công và có khả năng phát triển mạnh trong vài năm tới.
Hệ thống bán vé và xử lý vé của công ty hiện hoạt động hoàn toàn bằng thủ công. Công ty hiện chỉ
sử dụng một phần mềm kế toán và được quản lý tập trung tại một máy chủ duy nhất.
Phần lớn nhân viên (chủ yếu là nhân viên phòng vé) đều không có kiến thức tin học và tỏ ra ngại sử

dụng máy tính (ý kiến của người phỏng vấn). Không có nhiều người trong công ty tỏ ra tán đồng việc
phát triển hệ thống thông tin cho công ty, ngoại trừ giám đốc và trưởng phòng kế toán (người được
phỏng vấn)
Công ty đã có làm việc với phòng tin học hóa của VNPT về vấn đề tin học hóa các nghiệp vụ của
công ty nhưng gặp trục trặc, người ở VNPT không liên lạc trở lại sau khi thực hiện phỏng vấn. Chính
xác là trục trặc gì thì công ty không cho biết.
2. Thông tin về hoạt động hiện tại của công ty
Tất cả các thông tin dưới đây được lấy trực tiếp từ biên bản phỏng vấn ngày 28/11/2010
a. Vấn đề liên quan đến vé – đặt vé
- Điểm đặt vé: công ty hiện có 3 phòng bán vé tại: Thị xã Tây Ninh, Hòa Thành và bến xe An
Sương. Tương lai sẽ có thêm 1 phòng vé tại Gò Dầu
- Hình thức đặt vé: Điện thoại đặt vé và mua vé tại quầy.
Hệ thống bán vé - Công ty TNHH Đồng PhướcTrang 2
Phân tích thiết kế hệ thống
- Cách thức đặt vé qua điện thoại: Khách hàng đặt vé qua điện thoại sẽ được xếp chỗ theo hình
thức xếp chỗ bên dưới. Khách hàng không cần phải thanh toán trước nhưng phải đến điểm đặt vé
để lấy vé 10 phút trước giờ xe chạy, ngược lại vé có thể được bán cho người khác. Khách hàng
khi đặt vé sẽ được ghi lại tên và số điện thoại để kiểm tra thông tin khi đến lấy vé và liên lạc nếu
cần.
- Hình thức xếp chỗ: Mỗi vé sẽ tương ứng với một số ghế ngồi cố định. Số ghế ngồi trên xe sẽ
được chia thành vùng tương ứng với các điểm đặt vé, vé được đặt ở điểm nào sẽ được xếp chỗ
thuộc vùng đó. Khi khách đặt vé nhưng vùng tương ứng không còn chỗ, điểm đặt vé đó phải điện
thoại hỏi những điểm đặt vé còn lại để kiểm tra xem còn ghế nào trống ở các vùng khác.
- Thông tin khách hàng: Công ty hiện chưa có hệ thống lưu thông tin khách hàng, vì vậy chưa có
khả năng cung cấp các dịch vụ hậu mãi. Một số ít khách quen có lịch đi cố định có thể được ghi
tên và lịch đi lên bảng ghi chú để xe trung chuyển đến rước theo lịch.
- Thanh toán: Công ty hiện chưa có hình thức thanh toán từ xa nào. Khách hàng chỉ có thể thanh
toán trước bằng cách mua vé trực tiếp tại phòng vé. Thời gian thanh toán trước chưa xác định
được.
- Quy định trả vé: Vé đã mua rồi nếu trả lại tại bến xe trước 30 phút hoặc tại địa điểm trung

chuyển trước 60 phút sẽ được hoàn lại 90% giá vé.
- Quy định khác: Trẻ em dưới 7 tuổi có người lớn đi kèm sẽ được miễn vé (ngồi chung với người
lớn). Trẻ em từ 7 tuổi trở lên phải mua vé như người lớn.
- Quy định về kiểm vé: Mỗi điểm bán vé được cung cấp những bộ vé có số seri khác nhau. Mỗi
bộ vé có số seri liên tục. Mỗi vé gồm 3 phần: phần ngoài cùng là phần khách hàng giữ và được
dùng để kiểm vé trước khi lên xe. Phần thứ 2 là phần tài xế giữ và phần thứ 3 là phần cùi vé do
nhân viên bán vé giữ lại. Mỗi chuyến xe xuất bến sẽ có một biên bản ghi nhận lại sơ đồ ghế và số
seri vé mua tương ứng. Biên bản này sẽ được tài xế giữ và nộp lại cùng với vé mà tài xế giữ vào
cuối ngày. Sau này bộ phận kế toán sẽ tiến hành dựa trên cùi vé và số seri vé ghi trên sơ đồ ghế để
kiểm vé, nếu số seri vé xuất hiện không liên tục thì tức là có vé bị mất.
b. Các vấn đề liên quan đến xe – tuyến xe
- Tình hình xe: công ty hiện có 19 chiếc xe loại 15 chỗ, có khả năng tăng cường thêm 7 chiếc
trong tương lai gần. Ước tính số xe hiện có có thể phục vụ 1200 lượt khách đi Tây Ninh – An
Sương và ngược lại mỗi ngày. Nhu cầu khách hiện tại là 2000 lượt mỗi ngày trong tuần và có thể
lên đến 4000 – 5000 vào những ngày cuối tuần.
- Chuyến xe: Xe có lịch chạy cố định. Tuy nhiên xe có thể chạy sớm hơn lịch nếu đã đủ số khách
và khách yêu cầu. Vào thứ 7 và chủ nhật, chuyến xe có thể bị thay đổi, xoay vòng xe nhanh hơn
nhằm đáp ứng nhu cầu tăng cao. Yêu cầu tăng chuyến xe sẽ được được ra bởi Giám Đốc.
- Các vấn đề khác: Nếu xe có sự cố nghiêm trọng không thể chạy đúng lịch có thể thuê xe ngoài.
Nhưng hạn chế thuê xe ngoài do không đảm bảo thái độ phục vụ khách hàng.
Hệ thống bán vé - Công ty TNHH Đồng PhướcTrang 3
Phân tích thiết kế hệ thống
c. Các vấn đề liên quan đến vận chuyển hàng hóa
Quá trình vận chuyển hàng hóa hiện tại của công ty còn nhiều bất cập. Vấn đề xác định thông tin
hàng hóa và xác nhận người nhận vẫn còn lỏng lẻo, dẫn đến không an toàn trong giao nhận hàng hóa.
- Quy trình gửi hàng: Hàng hóa sẽ được quản lý thông qua phiếu gửi hàng. Phiếu gửi hàng gồm 3
phần, 1 phần do công ty giữ, một phần theo hàng hóa (tài xế giữ) và một phần gửi lại cho người
gửi. Phiếu gửi hàng có những thông tin như số CMND hoặc số điện thoại của người nhận để xác
nhận người nhận hàng.
- Định hướng: Công ty đang có định hướng phát triển dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng cách

mua thêm một số xe bán tải.
- Vấn đề hiện tại:Vấn đề xác định danh tính người nhận. Việc xác nhận hàng hóa gửi là loại hàng
hóa gì vẫn chưa được thực hiện chặt chẽ. Vấn đề bảo hiểm trong chuyên chở vẫn chưa được đặt
ra.
d. Vấn đề gặp phải trong hệ thống hiện tại
- Chưa đồng bộ hóa được quá trình đặt vé ở các điểm bán vé, hiện phải dùng điện thoại.
- Cuối ngày chưa tổng kết được số khách lên xe ở mỗi điểm đặt vé theo từng chuyến xe.
- Quá trình kế toán còn quá thủ công do hoàn toàn phụ thuộc vào biên bản giấy.
- Nhân viên có trình độ IT thấp nên khả năng gây khó khăn cho việc triển khai hệ thống thông tin
3. Những yêu cầu và giới hạn của hệ thống mới
Những yêu cầu sau đây là những yêu cầu mà lãnh đạo công ty đặt ra cho hệ thống mới:
- Các thao tác đặt vé, hủy vé phải được thực hiện đồng bộ giữa tất cả các điểm đặt vé.
- Cuối ngày phải có khả năng tổng kết được bao nhiêu khách lên xe trên từng chuyến xe và lên ở
điểm đặt vé nào.
- 10 phút trước giờ xe xuất bến phải báo cho nhân viên biết để nhân viên kiểm tra lại vé đã đặt qua
điện thoại mà chưa được lấy, vé này sau đó có thể được bán.
- Yêu cầu giao diện chương trình phải đơn giản, thao tác đặt vé, hủy vé phải nhanh, chính xác.
Cung cấp khả năng tự động sao lưu để tránh trường hợp mất dữ liệu do người nhập.
- Nếu được, cung cấp khả năng lưu thông tin khách hàng, nhằm tạo điều kiện cho công ty cung cấp
các chương trình hậu mãi. Ngoài ra, hệ thống có khả năng tương tác trực tiếp với hệ thống kế
toán, hỗ trợ cho việc chấm công, quản lý tài nguyên [xăng, khăn giấy, nước ...]
Do giới hạn về thời gian thiết kế, và do gặp khó khăn trong việc liên lạc lại để phỏng vấn lại những
thông tin chưa rõ, nên hệ thống mới lượt bỏ một số các thành phần sau:
Hệ thống bán vé - Công ty TNHH Đồng PhướcTrang 4
Phân tích thiết kế hệ thống
- Hệ thống không hỗ trợ việc vận chuyển hàng hóa.
- Hệ thống không tiến hành lưu trữ và xử lý các thông tin liên quan đến xe và tài xế.
- Thông tin về mã số xe ứng với mỗi chuyến được nhân viên xấp xếp một cách thủ công.
II. Quy trình thiết kế hệ thống
Hệ thống được thiết kế theo đúng trình tự như bên dưới.

Do thời gian có hạn nên mô hình DFD chỉ được thiết kế ở mức logical của hệ thống mới.
Các CASE tool sử dụng bao gồm:
- Astah 6.1: Vẽ DFD và tạo liên kết giữa DFD và Data Flow Discription
- Excel 2010: Các mô tả Data Flow Discription và Data Element Discription được viết dựa
trên form được thiết kế trên Excel.
- Word 2010: Các Process Specification được viết dựa trên Form thiết kế trên Word 2010
- Visio 2007: Thiết kế ERD
- Visual Studio 2010: Thiết kế giao diện hệ thống
Hệ thống bán vé - Công ty TNHH Đồng PhướcTrang 5
Phân tích thiết kế hệ thống
1. Thiết kế DataFlow Diagram
Figure : DFD Context
Hệ thống bán vé - Công ty TNHH Đồng PhướcTrang 6