SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4-5
TUỔI HỌC TỐT NỘI DUNG MÔI
TRƯỜNG TỰ NHIÊN TRONG MÔI
TRƯỜNG XUNG QUANH THUỘC
LĨNH VỰC PHÁT TRIỂN NHẬN
THỨC
A. phần mở đầu .
Bác Hồ kính yêu đã nói : Vì lợi ích mười năm trồng cây.
Vì lợi ích trăm năm trồng người .
Giáo dục mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Giáo dục mầm non có nhiệm vụ xây dựng những cơ sở ban đầu đặt nền
móng cho việc hình thành nhân cách con người. Trẻ em là hạnh phúc của mọi
gia đình, là tương lai của cả dân tộc. Việc bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ không
chỉ là trách nhiệm của mỗi người, mỗi gia đình mà còn của toàn xã hội.
Đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm này tất cả mọi
việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, bắt đầu nhìn, và bắt đầu
vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình Tất cả những cử chỉ đó đều làm
nên những thói quen, hành vi xấu. Chính vì vậy chúng ta đang sống trong thế
kỷ 21, thế kỷ của nền văn minh trí tuệ, nền khoa học hiện đại, do vậy con
người cần phải năng động sáng tạo để phù hợp với sự phát triển của nó. Muốn
được như vậy ngay từ tuổi ấu thơ trẻ MN, đặc biệt là trẻ 4-5 tuổi đang ở những
bước phát triển mạnh mẽ về nhận thức, tư duy, ngôn ngữ, tình cảm Những
thế giới khách quan xung quanh thật rộng lớn, có biết bao điều mới lạ và hấp
dẫn và còn có bao lạ lẫm khó hiểu, trẻ tò mò muốn biết, muốn khám phá, cho
nên GDMN đã góp phần không nhỏ vào việc giáo dục thế hệ trẻ. Trách nhiệm
nặng nề, cao cả ấy đều thuộc vào cô giáo mầm non, tạo nền móng vững chắc,
là chặng đường khôn lớn của trẻ ở lứa tuổi này. "Cái nảy sảy cái ung" Chính vì
vậy sự nhạy cảm và có trách nhiệm cao là yêu cầu không thể thiếu trong việc
CSGD trẻ đòi hỏi cô giáo phải linh hoạt, nhạy bén kịp thời, có năng lực có tính
chủ động và sáng tạo.
Ca dao xưa có câu "Dạy con từ thuở lên ba" Câu ca dao đó đã đi vào
lòng người và không thể nào quên. Vì vậy việc cho trẻ LQMT tự nhiên mang
lại nguồn biểu tượng vô cùng phong phú, đa dạng, sinh động và đầy hấp dẫn
đối với trẻ thơ. Vì thế trẻ luôn luôn khao khát, khám phá, tìm hiểu về chúng.
Cho trẻ LQMT tự nhiên sẽ cung cấp vốn hiểu biết những gì xung quanh mình,
từ môi trường tự nhiên (cỏ cây, hoa lá, các động vật ) đến MT xã hội (công
việc của mỗi người trong XH, quan hệ giữa người với người ) và qua đó mà
trẻ hiểu biết về chính bản thân mình.
Vì vậy giáo viên không tạo điều kiện học tập cho trẻ, không sáng tạo
trong việc tổ chức, không tập trung đến sự chú ý của trẻ vào tiết học thì kết quả
sẽ hạn chế. Trên thực tiễn cho thấy các tiết học cho trẻ LQMT tự nhiên trong
lĩnh vực phát triển nhận thức cho trẻ 4-5 tuổi còn rất mờ nhạt, giáo viên rất
ngại dạy, mà trẻ không hứng thú học tập. Qua nhiều năm giảng dạy bản thân
tôi rất băn khoăn suy nghĩ, mình làm gì và làm thế nào để giúp trẻ học tốt môn
MT tự nhiên trong MTXQ thuộc lĩnh vực phát triển nhận thức. Vì vậy mà bản
thân tôi đã chọn đề tài "Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt nội dung
MT tự nhiên trong MTXQ thuộc lĩnh vực phát triển nhận thức ".
B . Nội dung
1.Cơ sở khoa học :
Như chúng ta đã biết, thế giới xung quanh trẻ chứa đựng biết bao nhiêu
điều mới lạ hấp dẫn. Ngay trong những điều tưởng như bình thường, giản dị ấy
thì đối với trẻ mẫu giáo là phát hiện ra những điều hết sức lý thú và mới mẽ.
Con người và cảnh vật xung quanh trẻ đều khoác lên mình một màu sắc xúc
cảm mạnh mẽ đối với trẻ. Trẻ dễ ngạc nhiên, dễ bị lôi cuốn vào những bài thơ,
câu đố, những trò chơi, những vật thật Chính môi trường tự nhiên đã mang
lại cho trẻ những điều tốt đẹp và đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc
giáo dục trẻ. Giúp trẻ phát triển về mọi mặt như thẫm mỹ, trí tuệ, ngôn ngữ,
tình cảm, đạo đức.
Khoa học không chỉ là kiến thức mà còn là quá hay con đường tìm hiểu,
khám phá thế giới vật chất. Khoa học với trẻ nhỏ là quá trình tìm hiểu, khám
phá thế giới tự nhiên. Khám phá khoa học với trẻ nhỏ là quá trình tích cực
tham gia hoạt động thăm dò, tìm hiểu thế giới tự nhiên. ở giai đoạn này, giáo
viên không nhất thiết phải dạy hoặc giải thích những kiến thức khoa học cho
trẻ mà chủ yếu là giúp trẻ suy nghỉ nhiều hơn về những gì chúng nhìn thấy và
đang làm, kích thích trẻ quan sát, phỏng đoán các sự vật hiện tượng xung
quanh và thào luận chia sẻ điều trẻ nhìn thấy, điều trẻ nghỉ hoặc điều còn băn
khoăn, thắc mắc.
Các quá trình khám phá khoa học thích hợp với trẻ nhỏ và cần được trau
dồi khi trẻ thăm dò khám phá thế giới quan sát, so sánh, phân loại, đo lường,
thử nghiệm, dự đoán, suy luận giáo viên cần chủ động, linh hoạt tạo cơ hội
cho trẻ thực hành các kỹ năng quan sat, so sánh, phân loại, dự đoán, thử
nghiệm, thảo luận cho thích hợp với tình huống cụ thể.
Khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ, giáo viên cần: Cho trẻ
khám phá và nhận ra những nét đặc trưng của vật sống, đồ vật và những sự vật,
hiện tượng quan sát được bằng cách sử dụng các giác quan một cách thích hợp;
Cho trẻ xem xét những nét giống nhau va khác nhau của các sự vật, hiện
tượng; Cho trẻ quan sát, xem xét, phỏng đoán các sự vật hiện tượng xung
quanh; Dành thời gian cho trẻ tự khám phá, trãi nghiệm và chia sẽ, bày tỏ ý
kiến của mình; Khích lệ trẻ suy nghỉ về những gì chúng đang nhìn thấy, đang
làm và phát triển những suy nghỉ, ý tưởng của mình và quan tâm đến môi
trường xung quanh; Sử dụng câu hỏi gợi mở để giúp trẻ phát triển suy nghỉ của
mình; Cho phép trẻ được hoạt động và làm những công việc phục vụ cho bản
thân trẻ vì những công việc đó có thể sẽ là những bài học và trải nghiệm tốt
cho trẻ về khoa học; Tạo cho trẻ môi trường hoạt động khám phá khoa học
phong phú, hấp dẫn với các đồ dùng, đồ chơi, các nguyên vật liệu khác nhau.
2. Cơ sở thực tiễn :
Năm học 2009 - 2010, bản thân tôi được BGH nhà trường phân công
đứng lớp 4-5 tuổi. Là năm thứ nhất trường MN Hoa Mai thực hiện chương
trình GDMN mới. Qua quá trình thực hiện bản thân tôi nhận thấy rằng ở lớp có
những thuận lợi và gặp phải những khó khăn sau:
1. Thuận lợi. - Được sự quan tâm của sở GD -ĐT, Phòng GD & ĐT
huyện Lệ Thuỷ, BGH nhà trường luôn quan tâm bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên về phương pháp GDMNmới.
-Bản thân tôi luôn yêu nghề mến trẻ, luôn học tập để nâng cao trình độ
chuyên môn tìm tòi làm một số đồ dùng đồ chơi, phục vụ tiết dạy vào hoạt
động của trẻ.
- Bản thân tôi theo lớp ngay từ lớp mẫu giáo bé lên lớp mẫu giáo nhỡ.
- Phòng học rộng rãi đầy đủ các phương tiện dạy và học.
- Phụ huynh luôn quan tâm đến việc học tập của trẻ.
2. Khó khăn:
- Một số trẻ chưa qua lớp mẫu giáo bé.
- Một số trẻ chuyển từ trường khác đến nên có sự chênh lệch về khả
năng tiếp thu.
- Một số trẻ rụt rè, nhút nhát, khả năng diễn đạt và giao tiếp còn nhiều
hạn chế.
3. Điều tra thực tiễn:
-Trước khi thực hiện đề tài tôi đã có những tiết cho trẻ làm quen với môi
trường xung quanh. Tôi thấy vốn biểu tượng về môi trường tự nhiên của trẻ
còn ít, đặc biệt trẻ rất nhầm lẫn khi gọi tên các con vật, cây, hoa, quả
Ví dụ như: Tất cả các con vật biết bay trẻ đều gọi là chim mà không gọi
được là chim bồ câu hoặc chim én
Mặt khác khả năng quan sát, phân loại của trẻ gặp nhiều khó khăn, số
liệu cụ thể qua từng tiết dạy được tổng hợp trong bảng sau:
Bảng 1:Kết quả khả năng quan sát
Tổng số trẻ: 37.
Thứ tự
K
ỹ năng quan sát ,nhận biết,
so sánh
Kết quả %
1 Loại tốt 6 10,8
2 Khá 7 18,9
3 Trung bình 16 48,6
4 Yếu 9 24,3
Từ kết quả trên tôi luôn băn khoăn suy nghĩ tìm ra nhiều biện pháp để
dạy trẻ học tốt môn MT tự nhiên đạt kết quả cao hơn từ đó nâng dần khả năng
quan sát so sánh và phân loại cho trẻ làm phong phú biểu tượng về môi trường
tự nhiên trong mỗi trẻ và dựa vào vốn kiến thức đã học và được bồi dưỡng
chuyên môn qua các đợt ở phòng cụm tôi đã tìm ra một số biện pháp sau.
3. Những biện pháp thực hiện:
3.1.Tích cực tham mưu với ban lãnh đạo nhà trường mua sắm cơ sở vật chất.
Cơ sở vật chất là một trang thiết bị hết sức cần thiết trong trường mầm
non không thể thiếu được. Đồ dùng trực quan, đồ chơi phục vụ tiết dạy như:
bàn ghế, bảng tranh lô tô, mô hình, đèn chiếu.Vật mẫu cần phải đầy đủ cho cô
và trẻ cùng hoạt động. Đồ dùng của trẻ phải đẹp, hấp dẫn phong phú sinh động
nhằm kích thích sự hứng thú tò mò của trẻ. Tôi thường sử dụng vật thật, đồ vật
hoặc tranh ảnh, mô hình, đèn chiếu sinh động cho tiết học.
Dựa vào thực tế ở lớp, đầu năm học tôi chủ động kiểm kê tài sản, đồ dùng
tận dụng được trong lớp học. Qua đó tôi nắm bắt được những đồ dùng đồ chơi
còn thiếu để bổ sung cho năm học mới. Từ những nắm bắt trên tôi mạnh dạn đề
nghị với BGH nhà trường trang cấp thêm thiết bị đồ dùng dạy học phục vụ như:
Đèn chiếu, tranh ảnh, mô hình, tranh lô tô đầy đủ để phục vụ cho việc thực
hiện chương trình giáo dục mầm non mới.
3.2. Làm thêm đồ dùng đồ chơi phục vụ dạy học và vui chơi cho trẻ.
Việc làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ là
một việc làm thường xuyên của mỗi một cô giáo mầm non. Vì vậy đòi hỏi cô
giáo cần phải khéo tay sáng tạo để tạo ra những đồ dùng đồ chơi hấp dẫn lôi
cuốn trẻ trong từng tiết học.
Được nhà trường mua sắm đồ dùng đồ chơi các góc đầy đủ, như tranh lô
tô, băng đĩa, đèn chiếu Ngoài những đồ dùng đó bản thân tôi còn tự làm một
số đồ dùng bằng cách cắt các con vật, hoa quả, cây xanh bằng những tấm
xốp, tận dụng những lốc lịch cũ, vỏ chai nhựa, lá cây, vải vụn Vừa trang trí
đẹp vừa phù hợp với chủ đề vừa rẽ tiền và dễ kiếm. Không những thế mà tôi
còn tận dụng những vỏ cây khô cắt những con vật ngộ ngĩnh làm bằng dây dật
để gây được sự hứng thú của trẻ trong việc điều khiển bằng tay qua đó trẻ biết
được các con vật này có chân, có cánh. Ví dụ: Có chân thì biết đi, biết nhảy,
có cánh thì biết bay
Bên cạnh đó tôi còn cho trẻ tự làm một số sản phẩm như vẽ tranh, bồi
đắp các con vật, cây xanh, hoa lá hoặc nặn những con vật gần gũi từ các sản
phẩm mà trẻ cùng tham gia làm giúp trẻ thể hiện được vốn hiểu biết của mình
về MT tự nhiên được khắc sâu hơn.
Tôi còn sưu tầm những bài thơ, bài hát, câu đố, câu ca dao về MT tự
nhiên có liên quan đến chủ đề. Sau đó dùng hình ảnh minh hoạ và có chữ viết
đi cùng vừa giúp trẻ cũng cố hình ảnh vừa để rèn luyện ngôn ngữ cho trẻ từ đó
mà ngôn ngữ của trẻ phát triễn.
Với những đồ chơi được nhà trường trang cấp cũng như bản thân tôi tự
làm đã đưa vào sử dụng trong tiết dạy MT tự nhiên. Tôi thấy trẻ rất hào hứng,
hứng thú học tập, trẻ hiểu biết nhiều hơn, quan sát tốt, tìm rất nhanh các vật
mẫu cô đề ra, trẻ so sánh và phân nhóm cũng rất rõ ràng, rành mạch, ngôn ngữ
phát triển. Bên cạnh đó trẻ còn đọc thuộc các bài thơ, ca dao, tục ngữ. Đặc biệt
các câu đố về các con vật, cây xanh, hoa quả. Tôi nhận thấy tư duy của trẻ
nhanh nhẹn và chính xác hơn.
3.3. Xây dựng góc thiên nhiên phong phú.
Góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt động sống của cây cối, vật
nuôi Ngoài ra các hình ảnh về thế giới tự nhiên càng thêm sống động làm cho
trẻ hứng thú, thích khám phá, sáng tạo. Qua đó tư duy của trẻ cũng được phát
triển. Cho nên năm học vừa qua bản thân tôi cũng đã chú trọng sắp xếp, bố trí
góc thiên nhiên với nhiều loại cây, chậu hoa, cây cảnh phong phú nhưng lại rất
gần gủi với trẻ. Ví dụ như: cây hoa giấy, cây vạn niên, cây dừa nước, cây
trường sinh Tôi sắp xếp, bố trí khoa học, cân đối, cây chậu to để ở phía dưới
hành lang, cây chậu nhỏ để ở phía trên ngang tầm với của trẻ để trẻ dễ dàng
trong công việc chăm sóc cây. Không những thế mà tôi còn vẽ, trang trí góc
thiên nhiên của bé những hình ảnh ngộ nghĩnh để trẻ hứng thú, ham thích được
hoạt động. Bên cạnh đó bản thân tôi cũng đã sưu tầm rất nhiều loại võ ốc hến,
lá cây, võ chai nhựa, bể cá, lồng chim, vừa làm đồ dùng phong phú vừa phát
huy tích cực trong việc khám phá của trẻ.
3.4. Làm giàu vốn hiểu biết về môi trường tự nhiên ở mọi lúc, mọi
nơi.
Biểu tượng về thế giới xung quanh đã đến với trẻ qua nhiều hình thức
khác nhau như câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật
thật giúp trẻ không bị nhàm chán lại dễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác
hoá thành biểu tượng của mình. Chỉ đơn giản từ những câu đố, bài hát, các con
vật được hiện lên sóng động qua máy chiếu đa năng làm cho trẻ rất hứng thú.
Qua đó trẻ tích cực tham gia hoạt động cùng cô. Và hiển nhiên sự hiểu biết của
trẻ, vốn sống, vốn kinh nghiệm của trẻ sẽ được khắc sâu hơn, phát triển hơn.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động góc, trẻ được chơi ở góc thiên nhiên, tưới cây, nhặt
lá, cho cá ăn. Đặc biệt trẻ được chơi với nhiều vật thật, hoạt động với nhiều vật
thật như được ngắm nhìn, sờ mó, ngữi Từ đó hình ảnh trọn vẹn về những gì
xung quanh trẻ, không thể thế mà tôi còn phát huy sự sáng tạo của trẻ bằng
cách cho trẻ làm các bức tranh từ nguyên vật liệu thiên nhiên như hoa, lá ép
khô, võ cây, cọng rơm, tàu dừa, võ các con ốc.
Ví dụ: Hoạt động ngoài trời: Tôi cho trẻ quan sát cây hoa hồng, hướng
cho trẻ nhận xét về đặc điểm, màu sắc, thân, cành, hoa, lá. Sau đó tôi cho trẻ sờ
cánh hoa thấy cánh hoa mịn màng hay nhẵn, các mép lá vì sao có răng cưa,
ngữi hoa xem có mùi vị như thế nào Trẻ được quan sát kỹ, có được đầy đủ
các đặc điểm của đối tượng nên trẻ nêu ra các nhận xét, so sánh rất nhanh.
Không những thế mà qua các giờ đón và trả trẻ tôi cùng trò chuyện với trẻ về
các loại cây, hoa lá, con vật bằng cách nêu ra các câu đố vui, ngộ nghĩng, làm
cho trẻ thích thú được cùng cô giãi các câu đố đó. Với cách trò chuyện vui vẽ
thân thiện mà đem lại kết quả cao cho những tiết học.
Dạo chơi tham quan là một hoạt động không thể thiếu đối với trẻ, giúp
cho trẻ được khám phá thế giới xung quanh mình mà còn giáo dục cho trẻ có ý
thức bảo vệ môi trường với khẩu hiệu "trường Mầm non Hoa Mai xanh sạch
đẹp "
3.5. Tổ chức tốt hoạt động học trên lớp.
Như chúng ta đã biết việc tổ chức tốt các hoạt động học trên lớp đảm
bảo khoa học gây được sự hứng thú, tính tò mò ham hiểu biết của trẻ nhằm
phát triển khả năng ghi nhớ, khả năng quan sát, nhận xét của trẻ đạt hiệu quả
cao. Vì thế khi trẻ làm quen với môi trường tự nhiên, trong mỗi tiết học với
mỗi vật mẫu hay tranh ảnh, tôi đều cho trẻ quan sát kỹ, cho trẻ đưa ra nhiều ý
kiến nhận xét thảo luận theo nhóm để tìm ra đầy đủ và chính xác đặc điểm của
vật mẫu.
Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen một số loại quả, trước hết tôi cho trẻ tri giác
bề ngoài, nhận xét đặc điểm, cấu tạo của loại quả đó. Không những thế, tôi còn
cho trẻ được sờ, ngữi, nếm để có được những nhận xét đầy đủ, hoàn thiện hơn
về các loại quả đó. Như vậy không chỉ trẻ biết các đặc điểm của các loại quả
mà qua đó giúp trẻ biết được ích lợi của các loại quả đối với cơ thể con người
và biết bảo vệ chăm sóc và con người cần ăn đầy đủ các loại hoa quả đó. Biểu
tượng về thế giới xung quanh đã đến với trẻ qua nhiều hình thức khác nhau như
câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật thật giúp trẻ
không bị nhàm chán lại dễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác hoá thành biểu
tượng của mình. Chỉ đơn giản từ những câu đố, bài hát, các con vật được hiện
lên sóng động qua máy chiếu đa năng làm cho trẻ rất hứng thú. Qua đó trẻ tích
cực tham gia hoạt động cùng cô. Và hiển nhiên sự hiểu biết của trẻ, vốn sống,
vốn kinh nghiệm của trẻ sẽ được sẽ được khắc sâu hơn, phát triển hơn.
Ví dụ : Cho trẻ làm quen với con cua : Tôi đọc câu đố
"Con gì tám cẳng hai càng .
Chẵng đi mà lại bò ngang suốt đời
"
( Là con gì?)
Trẻ đoán ngay đó là con cua nhưng trong đầu trẻ biểu tượng về con cua
được chính xác là con cua có hai càng to, có tám chân, lại bò ngang Sau khi
trẻ trả lời xong tôi trình chiếu hình ảnh con cua bằng PP cho trẻ quan sát được
rõ hơn và hấp dẫn hơn, gây được sự tập trung chú ý của trẻ cao hơn.
Ví dụ: Tôi cho trẻ "làm quen con cá chép, tôi cho trẻ hát và vận động
bài " Cá vàng bơi " sau đó tôi hỏi trẻ các con vừa hát bài hát nói về con gì ?
Sau khi trẻ trả lời xong tôi đưa bể cá ra cho trẻ quan sát, qua việc được quan sát
vật thật giúp trẻ hiểu về các bộ phận của cá và môi trường sống của chúng. Sau
đó tôi cho trẻ lấy thức ăn cho cá ăn. Qua đó trẻ biết được cách đớp mồi, cách
vận động và môi trường sống của con cá
Ví dụ: cho trẻ LQ với hiện tượng tự nhiên "Mưa từ đâu mà có "
Tôi đã sử dụng PP vào tiết học thêm sinh động. Tôi tạo bầu trời âm u,
Những đám mây đen, sấm chớp, sau đó tạo những giọt mưa rơi xuống đất để
trình chiếu cho trẻ xem. Vừa trình chiếu cho trẻ xem đồng thời tôi và trẻ cùng
nhau thảo luận có những điều mà trẻ chưa hiểu tôi giải thích kịp thời cho trẻ rõ.
Qua tiết học đó trẻ rất hứng thú và cũng mang lại cho trẻ một số kiến thức về
hiện tượng tự nhiên để trẻ hiểu được khi trời sắp mưa thì bầu trời âm u và có
những đám mây, trời nỗi sấm chớp thì bắt đầu mới có mưa. Và trẻ biết được
mưa rất cần thiết cho cuộc sống con người và cỏ cây, các vật nuôi Ví dụ trong
tiết: "Làm quen một số động vật sống trong gia đình "
Tôi cho trẻ thi "Đố vui " Hai đội ra câu đố cho nhau và giải câu đố của
đội bạn bằng cách
Đội 1 : Ra câu đố : Con gì ăn no
Bụng to mắt híp
Mồm kêu ụt ịt
Nằm thở phì phò.
(Là con gì)
Đội 2: Có câu đố: Con gì mà có bốn chân
Bé về nó chạy tới gần vẫy đuôi
( Là con gì?)
Như vậy trẻ được đố vui trẻ hào hứng, kích thích tư duy làm giàu phong
phú vốn từ và ngôn ngữ mạch lạc.Trong tiết dạy tôi còn lồng ghép các tiết học,
về lĩnh vực nhận thức (LQVtoán) lĩnh vực phát triển thẩm mỹ (Âm nhạc, tạo
hình). Tôi xen kẽ các phần chuyển tiếp trong tiết dạy để tiết dạy thêm sinh
động hơn.
Trong tiết dạy tôi cũng kích thích khả năng sáng tạo nghệ thuật trẻ bằng
cách gắn dán các bức tranh hoàn thiện theo yêu cầu của cô. Tôi tổ chức các trò
chơi trong tiết học, động tĩnh xen kẽ gây được sự hứng thú, tiết dạy vui hơn,
trẻ thêm phần hoạt bát và nhanh nhẹn hơn .
Trong hoạt động góc: Trẻ được chơi ở góc thiên nhiên, tưới cây, nhặt lá,
cho cá ăn Đặc biệt trẻ được chơi với nhiều vật thật, hoạt động với nhiều vật
thật như được ngắm nhìn, sờ mó, ngữi Từ đó trẻ có hình ảnh trọn vẹn về
những gì xung quanh trẻ , không thể htế mà tôi còn phát huy sự sáng tạo của trẻ
bằng cách cho trẻ làm các bức tranh từ nguyên vật liệu thiên nhiên như hoa, lá
ép khô, võ cây, cọng rơm, tàu dừa võ các con ốc
Dạo chơi tham quan hoạt động ngoài trời không những giúp cho trẻ được
khám phá thế giới xung quanh mình mà còn giáo dục cho trẻ tình yêu thiên
nhiên, yêu hoa lá cỏ cây. Từ tình yêu thiên nhiên, hoa lá, cỏ cây giáo dục cho
trẻ có ý thức bảo vệ môi trường với khẩu hiệu "Trường Mầm non Hoa Mai
xanh sạch đẹp ".
Ví dụ: Cô cho trẻ quan sát cây hoa hồng, hướng trẻ nhận biết về màu
sắc, thân cây, lá, cành hoa, cho trẻ sờ cánh hoa thấy cánh hoa mịn màng hay
nhẵn, các mép lá vì sao có răng cưa, ngữi hoa xem có mùi vị như thế nào Trẻ
được quan sát kỹ, có được đầy đủ các đặc điểm của đối tượng nên trẻ phân loại
rất nhanh.
6. Làm tốt công tác phối kết hợp với phụ huynh:
Để có được kết quả tốt trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ thì công tác
phối kết hợp với phụ huynh không thể không có. Hơn thế, công tác này phải có
sự phối kết hợp rất chặt chẽ mới tạo được sự đồng thuận cao, đưa chất lượng
CS-GD ngày một đi lên được. Nắm bắt được điều đó, trong năm học vừa qua,
ngoài sự linh hoạt, sáng tạo trong công tác giảng dạy, bản thân tôi đã tích cực
phối kết hợp với phụ huynh, ban đại diện cha mẹ trẻ và được sự nhất trí, ủng hộ
cao của phụ huynh.
Trong năm học, tôi chủ động tham mưu với BGH Nhà trường tổ chức
họp phụ huynh 3 lần/ năm, trao đổi tình hình học tập, khả năng nhận thức của
trẻ để cùng phụ huynh khắc phục những hạn chế trẻ mắc phải. Ngoài ra, tôi
cũng đã chú ý làm nổi bật góc tuyên truyền ở lớp để cập nhật những kiến thức
đã học trong ngày cho phụ huynh nắm rõ và có kế hoạch bồi dưỡng thêm cho
trẻ ở nhà. Bên cạnh đó tôi luôn động viên, tuyên truyền phụ huynh trong việc
tìm kiếm các nguyên vật liệu sẳn có ở địa phương giúp cô làm đồ dùng đồ chơi
ở lớp, đóng góp một số chậu hoa, cây cảnh bổ sung vào góc thiên nhiên thêm
phong phú, đa dạng mà gần gủi với trẻ. Tôi thường xuyên trao đổi với phụ
huynh về việc tập của trẻ ở lớp qua những giờ đón và giờ trả trẻ .
Ví dụ: ở lớp tôi có cháu Khánh Vy rất thích nghe kể chuyện về các con
vật
Cháu Trường Sinh không biết được con gà thuộc nhóm động vật gì ?
Qua những lần trao đổi đó để phụ huynh biết được việc học tập của con
mình để cùng cô ôn luyện thêm kiến thức cho trẻ ở nhà Động viên các cháu
không chỉ bảo vệ các con vệ các con vật mà biết giúp đỡ bố mẹ chăm sóc cây
cối Vì ở nông thôn nên trẻ ở nhà được tiếp xúc nhiều với thiên nhiên, cỏ cây
hoa lá rất nhiều và cũng được bố mẹ cung cấp thêm một số kién thức về môi
trường thiên nhiên nên kết quả đạt được khá cao, đa số phụ huynh ủng hộ nhiệt
tình.
4. Những Kết quả bước đầu và bài học kinh nghiệm.
4.1. Những kết quả đạt được:
* Đối với giáo viên:
Bản thân được trau dồi kiến thức kỹ năng về chương trình GDMN mới.
Kết quả của các tiết dạy về lĩnh vực phát triễn nhận thức về MT tự nhiên
trong MTXQ có 6 hoạt động xếp loại tốt, 3 hoạt động xếp loại khá.
Được phụ huynh tín nhiệm và tin yêu
* Đối với trẻ:
Tổng số trẻ là 37: Đa số trẻ mạnh dạn, tự tin, có khả năng diễn đạt và
giao tiếp với bạn bè và mọi ngời xung quanh. Trong đợt thi "Bé khỏe, bé
ngoan" cấp trường lớp chúng tôi có 5 cháu tham gia, kết quả có 01 cháu đạt giải
nhất, 3 cháu đạt giải ba, 01 cháu đạt BKBN. Trong đợt nhà trường thanh tra
toàn diện chất lượng lớp tôi đạt 100% trung bình trở lên, khá giỏi 75%.
Kh
ả năng QS,
nh
ận biết, So
sánh
Đầu Năm
Cuối năm Tăng
Số
lượng
% Số lượng
% Số lượng %
Tốt 4 10,8 15 40,5 11
Khá 7 18,9 17 45,9 10
TB 18 48,6 5 13,5 Giảm 13
Yếu 9 24,3 Giảm 9
* Đối với phụ huynh:
Đa số phụ huynh có nhận thức cao trong việc CSGD trẻ, tích cực hưởng
ứng, ủng hộ nhiều chậu hoa cây cảnh, phế liệu, vật liệu sẵn có ở địa phương.
4.2. Bài học kinh nghiệm.
Qua một năm thực hiện các biện pháp nói trên bản thân tôi đã rút ra một
số bài học kinh nghiệm sau:
1. Giáo viên phải thực sự yêu nghề mến trẻ, có năng lực sư phạm, nắm
chắc phương pháp, có sáng tạo trong mỗi tiết dạy,có sự đổi mới trong phương
pháp GDMN mới hiện nay,có sự hiểu biết về kỹ năng dạy trẻ LQMTXQ.
Bản thân thường xuyên tự học tập và không ngừng nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ.
2.Tích cực tham mưu với ban lãnh đạo nhà trường mua sắm cơ sở vật
chất đầy đủ cho trẻ được hoạt động.
3.Tích cực làm thêm đồ dùng đồ chơi phục vụ dạy học và vui chơi cho
trẻ.
4. Bố trí, sắp xếp, xây dựng góc thiên nhiên phong phú và đa dạng các
loại chậu hoa, cây cảnh, con vật gần gủi với trẻ.
5. Tăng cường vốn biểu tượng, làm giàu vốn hiểu biết về môi trường tự
nhiên cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
6. Tổ chức tốt các hoạt động học trên lớp bằng nhiều hình thức phong
phú, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ tham gia.
7. Phối kết hợp với phụ huynh chặt chẽ, tạo sự đồng thuận giữa phụ
huynh - nhà trường - giáo viên.
C. kết luận
Như vậy việc cho trẻ LQMTXQ nói chung và MT tự nhiên nói riêng
đóng vai trò hết sức quan trọng, là nhân tố góp phần hình thành và phát triển
nhân cách của trẻ một cách toàn diện. Để đạt đạt được kết quả đó đòi hỏi người
giáo viên mầm non phải nắm chắc phương pháp dạy học và không ngừng học
tập để nâng cao trình độ chuyên môn. Hiểu được đặc điểm tâm lý của từng trẻ
để áp dụng vào những nội dung của bài dạy truyền thụ kiến thức cho trẻ một
cách tốt hơn. Là một giáo viên mầm non với thời gian công tác lâu năm trong
nghề, bản thân tôi luôn cố gắng tâm huyết với nghề, yêu nghề mến trẻ, luôn
xứng đáng là một tấm gương tốt cho trẻ noi theo. Có như vậy thì việc cho trẻ
làm quen môi trường tự nhiên trong MTXQ thuộc lĩnh vực phát triễn nhận thức
mới đạt hiệu quả cao.
Trên đây là một số biện pháp, kinh nghiệm, giúp trẻ 4- 5 tuổi học tốt môi
trường tự nhiên trong MTXQ thuộc lĩnh vực nhận thức nhằm nâng cao chất
lượng dạy học cho trẻ mà tôi đã áp dụng trong năm học vừa qua. Bản thân tôi
rất mong sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học để bản sáng kiến kinh
nghiệm của tôi được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Xác nhận của HĐKH Kiến Giang, ngày 20 tháng 5 năm 2010
Trường Mầm non hoa mai Người viết sáng kiến kinh nghiệm
Nguyễn Thị Tư
Xác nhận của HĐKH phòng GD &ĐT Lệ Thuỷ