Điều trị nội khoa - XỬ TRÍ BỆNH NHÂN BỊ PHÙ pptx

XỬ TRÍ BỆNH NHÂN BỊ PHÙ

I. ĐỊNH NGHĨA :

Phù là hiện tượng tăng thể tích gian bào. Thể tích huyết tương có thể tăng hay
không. Thể tích gian bào có thể tăng rất nhiều trước khi được nhận biết trên lâm sàng.
Các triệu chứng của phù thường là tăng cân không rõ nguyên nhân, nặng mặt, vòng
bụng tăng, chân bò sưng và ấn lõm da.

II. PHÂN LOẠI:

Phù khu trú

Phù do rối loạn tuần hoàn tónh mach
Thuyên tắc
tónh mạch: viêm tónh mạch chi dưới
Đè ép tónh mạch do u bướu, hạch: Ung thư
Suy dãn tónh mạch chi dưới
Phù do rối loạn tuần hoàn bạch mạch
Viêm mạch bạch huyết: Nhiễm trùng tại chỗ
Ký sinh trùng giun chỉ
Cắt bỏ vú và nạo hạch sau ung thư vú
Phù do viêm: cạnh một vùng viêm mhiễm cấp
Nhọt mủ
Phù mặt do Staphylococcus
Côn trùng đốt
Phù do viêm khớp: Goutte
Dò ứng : Phù Quincke
348

Phù sau chấn thương kèm đau, di chuyển khó

Phù do ung thư : Bệnh Kaposi

Phù toàn thân

Phù do bệnh tim

Suy tim ứ huyết:
BS :
Khó thở tư thế
Khó thở kòch phát về đêm
Khó thở khi gắng sức
Phù vùng thấp, hai bên, đối xứng
Gan to, tónh mạch cổ nổi
Ran ứ đọng hai phổi
TS: Bệnh tim

Bệnh màng tim

Viêm màng ngoài tim co thắt
Khó thở, mệt, phù bụng và chân
Mạch nghòch, dấu hiệu Kussmals
Tiếng tim mờ

Viêm màng ngoài tim và tràn dòch
Đau ngực, khó thở, ho
Diên dục tim tăng, tiếng tim mờ

349

X Quang, ECG, siêu âm tim giúp ích cho chẩn đoán

Phù do bệnh gan: phù vùng thấp, mềm trắng, ấn lõm
Viêm gan
Xơ gan: báng bụng, sao mạch, tuần hoàn bằng hệ có khikèm vàng da, lách to
CLS: chức năng gan siêu âm

Phù do bệnh thận:
Viêm cầu thận cấp, mãn
Hội chứng thận hư
Suy thận

Phù dinh dưỡng
Thiếu protein
Thiếu vitamin B1 : Béribéri
Phù do nguyên nhân khác:

Phù trong thai kỳ:
Sinh lý : 3 tháng cuối do tử cung lớn chèn ép bụng
Bònh lý: Nhiễm độc thai ngén :
Thai lần đầu, cuối thai kỳ, cao huyết áp
Phù nội tiết:
Cường Aldosterone
Thiểu năng tuyến giáp

Phù do thuốc:
NSAIDs
350

Thuốc điều trò cao huyết áp:
Dãn động mạch: Minoxidil

Hydralazine
Cloridine
Methyldopa
Guamethidine
Ức chế Ca
++
Ức chế & adrenergic
Dẫn xuất Steroid:
Glucocorticoid
Estrogens
Progestins
Cyclosporine
Interlenkin 2

Phù chu kỳ không rõ nguyên nhân ở người phụ nữ : thường trước hay sau lúc dậy thì,
trước khi có kinh hay lúc sắp mãn kinh: phù nhẹ hai mắt cá chân, nhức đầu về sáng,
lo lắng, rối loạn kinh nguyệt.


III. CHẨN ĐOÁN:

Xác đònh phù khu trú hay toàn thân qua bònh sử và lâm sàng

Ba nguyên nhân thường gặp nhất của phù toàn thân là suy tim ứ huyết, xơ gan và
hội chứng thận hư.
Cận lâm sàng:
Công thức máu
351

Tổng phân tích nước tiểu: chú ý protein, trụ, hồng cầu

Protid máu, Diện di protein, Lipid máu, chức năng gan
T3, T4
X Quang phổi, ECG, Siêu âm

IV. ĐIỀU TRỊ:

Điều trò nguyên nhân

Điều trò triệu chứng:
Tiết chế muối
Nghỉ ngơi
Lợi tiểu nếu có chỉ đònh













352