Giáo trình hướng dẫn tìm hiểu về những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến trên thế giới phần 2 docx

Đề án môn học

7
- Lập những dự án lừa trồng rừng trên giấy, thành lập các công
ty ma để hoàn thuế giá trị gia tăng để lấy tiền Nhà nớc.
- Thậm chí còn có tình trạng ăn cả tiền cứu trợ ngời đói nghèo,
xã khó khăn, ăn chặn tiền ủng hộ đồng bào lũ lụt
Ngoài các thủ đoạn trên, kẻ phạm tội tham nhũng còn lợi dụng triệt để
sự buông lỏng về thanh tra, kiểm tra, kiểm soát để phạm các tội tham ô,
hối lộ, sử dụng vốn vào hoạt động không đúng mục đích

Iii. Tác hại của tham nhũng.
1. Tham nhũng là kẻ thù của nhân dân.
Hồ Chủ Tịch đã từng nhận định: Tham nhũng là kẻ thù nguy
hiểm của nhân dân, của bộ đội và của chính phủ vì nó không mang
gơm mang súng mà nó nằm trong các tổ chức của ta để làm hỏng ta.
Nó làm hỏng tinh thần trong sạch và ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó
phá hoại đạo đức cách mạng ta là cần- kiệm - liêm - chính.
Tham nhũng còn gây ra tác hại làm giảm sút lòng tin của công
dân đối với bộ máy và công chức, viên chức Nhà nớc, triệt tiêu động
lực cơ bản nhất của sự phát triển. Điều này đã đợc V.I. Lênin khuyến
cáo: Nếu có cái gì đó có thể triệt tiêu đợc chủ nghĩa xã hội thì đó
chính là tham nhũng, quan liêu. Đây cũng là bài học hàng đầu mà
Đảng ta rút ra tại đại hội lần thứ 6. Đó là bài học lấy dân làm gốc, dân
biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Đây cũng là bài học mà ông cha ta
đã truyền lại cho con cháu. Trần Quốc Tuấn đã từng nói: Ngời dân
vốn không hài lòng, sợ ta thì khinh địch, sợ địch thì khinh ta, để dân
khinh là mất nớc.
2. Tham nhũng gây tổn hại to lớn về mặt kinh tế cho sự phát triển
xã hội
Tham nhũng gây tổn hại to lớn về mặt kinh tế cho sự phát triển xã

hội kéo lùi sự phát triển tuỳ theo quy mô và mức độ gây hại của nó.
Tham nhũng đã gây thiệt hại vật chất hàng ngàn tỷ đồng, hàng trăm triệu
đô la của Nhà nớc. Chi phí kinh tế của tham nhũng là rất khó xác định
nhng một số công trình nghiên cứu đã đa ra đó là:
+ Tăng từ 3-10% cho giá của một giao dịch để đẩy nhanh giao
dịch.
Đề án môn học

8
+Một mức tổn thất tới 50% nguồn thu từ thuế của chính phủ do
hối lộ và tham nhũng.
Một số minh chứng điển hình về tác hại của tham nhũng đối với
nền kinh tế: chỉ riêng tổng thống của nớc Công gô (Zaire cũ) với số tiền
tham nhũng trong các năm cầm quyền lên tới 9-10 tỷ USD, bằng 70% số
nợ nớc ngoài của nớc này.Tại Việt Nam với mức thu nhập bình quân
đầu ngời vào khoảng 400 USD/năm nhng những vụ tham nhũng gây
thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế vẫn diễn ra hàng năm điểm hình nh vụ
án Minh Phụng - EPCO đã chiếm đoạt hơn 3.547 tỷ đồng và 25,4 triệu
USD của Nhà nớc. Ngoài ra tính đến khi vụ án bị khởi tố ngân sách
Nhà nớc còn bị thiệt hại 115 tỷ đồng và 596.303 USD là phí bảo lãnh
và lãi phát sinh của các khoản thiệt hại nói trên. Bên cạnh đó còn là
những vụ gây thiệt hại nhiều đến tiền của Nhà nớc và nhân dân nh vụ
Tamexco đã thiệt hại 500 tỷ đồng, dệt Nam Định khoảng 900 tỷ đồng
Đặc biệt hiện nay tình trạng tham nhũng ở Việt Nam gây thiệt hại về
kinh tế đang diễn ra mạnh mẽ trong đầu t xây dựng cơ bản, hoàn thuế
giá trị gia tăng,lạm dụng quyền lực để bản thân và gia đình tham nhũng

3. Tham nhũng phá hoại đội ngũ cán bộ, tầm thờng hoá hệ thống
pháp luật, là nguyên nhân liên quan trực tiếp đến sự sống còn của
Nhà nớc

Tác hại của tham nhũng không chỉ dừng lại ở phơng diện thiệt
hại vật chất hàng ngàn tỷ đồng, hàng trăm triệu USD của Nhà nớc mà
tham nhũng sẽ làm tầm thờng hoá hệ thống pháp luật của Nhà nớc, kỷ
cơng xã hội không thể giữ vững, gây mất đoàn kết nội bộ, làm giảm uy
tín của Đảng và Nhà nớc trớc nhân dân và là cơ hội để cho kẻ thù
pháp hoại, xâm lợc. Nếu các nhà hành pháp mà tự mình phá hoại luật
pháp thì làm sao có thể duy trì đợc phép nớc. Những kẻ tham nhũng
chính là những tên đầu trò trong việc làm tê liệt hệ thống hành pháp là
cho Nhà nớc trở thành đối lập và gánh nặng cho công dân.
Tham nhũng tất yếu dẫn đến phá hoại đội ngũ cán bộ Nhà nớc
bởi vì những kẻ tham nhũng sẽ lừa dối và h hoá cấp trên làm cho bộ
máy trở thành quan liêu, chúng sẽ tăng cờng đa thêm kẻ xấu vào
guồng máy và triệt hại đội ngũ viên cha tốt. Những kẻ tham nhũng
Đề án môn học

9
chính là những tên phá hoại từ bên trong của hệ thống hành pháp quốc
gia.Tham nhũng sẽ làm cho quần chúng mất đi sự tin tuởng vào đờng
lối lãnh đạo của Đảng và Nhà nớc và đây cũng là nguyên nhân căn bản
nhất dẫn đến thất bại của Đảng và Nhà nớc.
Chính với những tác hại to lớn kể trên cũng nh nhiều tác hại do
bệnh tham nhũng tạo ra, nhiều nớc đã coi tham nhũng là quốc nạn của
đất nớc, là giặc nội xâm nguy hiểm.Trong các văn kiện đại hội VIII, IX
Đảng ta khẳng định: Nạn tham nhũng đang là một nguy cơ trực tiếp
quan hệ đến sự sống còn của hệ thống chính trị. Đảng, Nhà nớc và nhân
dân ta đã có nhiều biện pháp khắc phục, song hiệu quả còn thấp. Phải
tiến hành đấu tranh kiên quyết, thờng xuyên và có hiệu quả chống tham
nhũng trong bộ máy Nhà nớc, trong tất cả các ngành, các cấp từ Trung
ơng đến cơ sở. Kết hợp những biện pháp cấp bách với những giải pháp
có tầm chiến lợc nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách, kiện toàn tổ

chức, chấn chỉnh công tác quản lý, khắc phục sơ hở, vừa xử lý nghiêm
kịp thời mọi vi phạm, tội phạm, huy động và phối hợp chặt chẽ mọi lực
lợng đấu tranh nhằm ngăn chặn, đẩy lùi và loại trừ tham nhũng. Thủ
trởng cơ quan đơn vị, cán bộ chủ chốt các cấp phải gơng mẫu đi đầu
trong đấu tranh chống tham nhũng, trớc hết là đối với bản thân. Đấu
tranh chống tham nhũng phải gắn liền với đấu tranh chống buôn lậu,
lãng phí, quan liêu, tập trung vào các hành vi tham ô, chiếm đoạt làm
thất thoát tài sản Nhà nớc, đòi hối lộ, đa và nhận hối lộ.
Tham nhũng đã có từ rất lâu trong lịch sử loài ngời, có thể từ thời
kỳ xuất hiện những hình thức ban đầu của Nhà nớc. Do tác hại của
tham nhũng là vô cùng lớn nên việc phòng chống tham nhũng luôn đợc
coi là nhiệm vụ bức xúc hàng đầu của các quốc gia. Tuy nhiên gần đây
một quan điểm trái ngợc đã xuất hiện cho rằng tham nhũng không thể
không nhất quán với phát triển, và đôi khi nó thậm trí còn thúc đẩy phát
triển. Những ngời nêu ra quan điểm hiện đại này đã phủ một đám mây
mơ hồ lên vấn đề tham nhũng. Chẳng hạn họ cho rằng định nghĩa về
tham nhũng rất khác nhau giữa các nền văn hoá, hàm ý rằng những gì bị
coi là tham nhũng ở phơng Tây sẽ đợc lý giải một cách khác trong
khuôn khổ những tập quán của các nền kinh tế mới nổi. Những ngời
theo chủ nghĩa xét lại cũng nều đặc trng về những hiệu ứng của tham
Đề án môn học

10
nhũng đối với tăng trởng kinh tế, đây là những lý luận mơ hồ. Dựa trên
thực tế là, cho đến gần đây một số con hổ châu á vẫn trải qua tăng
trởng kinh tế phi thờng lẫn tham nhũng ở mức độ cao. Cuối cùng
ngời ta cho rằng hiệu ứng của những cải cách thị trờng đến tình trạng
tham nhũng là không rõ ràng.
Chủ đề trọng tâm của luận điểm dầu bôi trơn bánh xe là hối lộ
có thể là một cách làm có hiệu quả để vợt qua những qui định phiền hà

và những hệ thống pháp luật vô tích sự. Cách lập luận này không thể
khởi nguồn cho những mô hình mang tính học thuật phức tạp, mà còn
hợp pháp hoá cách ứng xử của các công ty t nhân sẵn sàng hối lộ cho
đợc việc. Khi xem xét sâu hơn lập luận này có rất nhiều lỗ hổng. Nó lờ
đi quyền tự do làm theo ý mình vốn rất lớn mà nhiều chính trị gia và
quan chức, nhất là ở các xã hội tham nhũng, có đợc trong việc tạo
dựng, gia tăng và giải thích các quy định phản tác dụng. Do đó thay vì
bôi trơn những bánh xe kêu cót két của một nền hành chính vững chắc,
tham nhũng lại trở thành thứ tiếp sức cho những quy định quá đáng và
tuỳ tiện. Đây là một cơ chế mà nhờ đó tham nhũng tự nuôi sống chính
bản thân nó.
Một biến thái kinh tế phức tạp của lập luận dầu bôi trơn là tích
cực là quan điểm cho rằng hối lộ cho phép cung cầu hoạt động. Quan
điểm này kiên định rằng trong cuộc đặt giá cạnh tranh để có đợc một
hợp đồng mua hàng cuả chính phủ, ngời hối lộ nhiều nhất sẽ giành
phần thắng và công ty có chi phí thấp nhất sẽ có khả năng chịu đựng số
tiền hối lộ lớn nhất. Điều đó chỉ hay về lý thuyết nhng lại không đúng.
Thứ nhất, bằng cách chỉ tập trung vào tệ hối lộ lập luận này không
tính đến tham nhũng là ăn cắp các nguồn lực công cộng, làm suy yếu
tính ổn định kinh tế vĩ mô. Không những thế những ngời nhận hối lộ có
xu thế chuyển những đồng tiền tham nhũng đợc vào các tài khoản ở
nớc ngoài. Ví dụ theo cách này Nigiênia đã tổn thất hàng tỷ tiền ngân
sách trong những thập kỷ vừa qua.
Thứ hai, việc giả định năng lực đấu thầu cao nhất bắt nguồn từ
khía cạnh hiệu quả - chi phí là không đúng, thay vào đó nó thờng gắn
với chất lợng dới mức tiêu chuẩn.
Đề án môn học

11
Thứ ba, các chính trị gia hiếm khi chịu làm đối tợng của một

khoản chi trả bất hợp pháp trong cuộc đấu thầu cạnh tranh, trái lại họ đòi
tiền hối lộ một cách kín đáo từ những đối tợng mà họ tin là sẽ đợc giữ
bí mật.
Thứ t, việc nhìn nhận hối lộ nh một cơ chế làm cân bằng cung
cầu không tính đến thực tế là nhiều hàng hoá công cộng không nên đợc
phân phối cho những ngời đặt giá cao nhất,thay vào đó mục tiêu của
các chơng trình xoá đói giảm nghèo là phân bổ cac nguồn lực theo sự
cần thiết của những ngời nhận.
Cuối cùng quan điểm cung và cầu về tham nhũng cho rằng những
kẻ hối lộ nhận đợc những hàng hoá mà họ đã phải trả tiền cho chúng,
điều này không phải lúc nào cũng đúng vì không thể cỡng chế thi hành
các giao dịch tham nhũng bằng luật pháp. Một trờng phái biện hộ cho
tham nhũng lý luận rằng hối lộ có thể làm tăng hiệu quả bằng cách
giảm đáng kể thời gian cần thiết cho các thủ tục xin phép và công việc
giấy tờ. Vấn đề đối với lý lẽ đồng tiền đi trớc này nằm ở giả định
rằng cả hai phía đều thực sự tham gia vào vụ việc và không đòi hỏi thêm
tiền hối lộ. ở ấn độ một công chức cấp cao đợc hối lộ không thể giải
quyết các thủ tục xin phép nhanh hơn đợc một chút nào vì có nhiều
ngời trong giới quan liêu cùng tham gia vào quá trình đó, nhng ông ta
sẵn sàng đa ra giải pháp làm chậm trễ quá trình cấp giấy phép đối với
các công ty đối thủ. Ngay cả trong những xã hội mà vô vàn các qui định
phản tác dụng đã đợc tạo ra nhằm moi của hối lộ vẫn phải có một hạt
nhân của các luật lệ và các qui định phục vụ những mục tiêu xã hội hữu
ích. Những bộ luật đơn giản và minh bạch về xây dựng, những qui định
hợp lý về môi trờng, những qui định rõ ràng nhằm đảm bảo sự lành
mạnh của hệ thống ngân hàng và những qui định nghiêm ngặt về mua
bán hạt nhân, ma tuý.là cần thiết trong bất cứ một xã hội nào. Trong
bối cảnh này lý lẽ tham nhũng nh chất dầu bôi trơn là đặc biệt nguy
hiểm vì tiền hối lộ sẽ phục vụ cho việc giày xéo lên những qui định nh
vậy và làm tổn hại các mục tiêu xã hội .

Một yếu tố khác góp phần vào nạn hối lộ là quyền tự do định đoạt
của các chính trị gia trong việc hạn chế sự tiếp cận các đối thủ cạnh
tranh tiềm năng vào thị trờng dành cho những kẻ hối lộ. Khối lợng
Đề án môn học

12
dầu bôi trơn đã gia cố những cấu trúc độc quyền khổng lồ. Thông lệ
tham nhũng cố hữu của những hệ thống tài chính đợc giám sát một
cách yếu kém và việc có tay trong đã góp phần những cuộc khủng hoảng
kinh tế vĩ mô ở Anbani, Bungari và mới đây là ở các nớc Đông á.
Hối lộ, tìm kiếm tiền tô cũng đòi hỏi một chi phí kinh tế lớn. Tài
năng đợc sử dụng không đúng chỗ vì những việc làm có tiềm năng thu
đợc những khoản đút lót sinh lợi thu hút những ngời mà lẽ ra đã chấp
nhận những phần thởng tài chính khiêm tốn hơn do những nghề nghiệp
thực sự có ích mang lại. Các quan chức tham nhũng đa ra những quyết
định tồi tệ về mặt công nghệ, việc ủng hộ những dự án không đạt tiêu
chuẩn, phức tạp, đòi hỏi vốn lớn song dễ hớt đợc những món tiền lớn
hơn. Do đó một hợp đồng lớn về quốc phòng hay cơ sở hạ tầng có thể
đợc ủng hộ hơn việc xây dựng hàng trăm trờng tiểu học và trạm y tế.
Tai hại hơn các quan chức cho phát triển nhiều dự án voi trắng (cồng
kềnh, chi phí cao) không có ích gì mà chỉ làm giầu cho một số quan
chức và một số nhà cung cấp. Tình trạng không hoạt động của bốn nhà
đối tác mới đây ở Lagos, Nigieria là một ví dụ. Không những thế các nhà
thầu và các quan chức dính líu vào các hoạt động tham nhũng gây ra
những chi phí khổng lồ về thời gian và năng suất bỏ ra. Việc thơng
lợng những vụ làm ăn và những khoản thanh toán bất hợp pháp, đảm
bảo bí mật của chúng và đề phòng những rủi ro luôn hiện hữu là sẽ
không nhận đợc những chữ ký và giấy phép đã đợc hứa hẹn đều là
những công việc mất thời gian, cả sự cần thiết phải đàm phán lại hay hối
lộ thêm cho một quan chức khác nữa nh vẫn từng xảy ra, cũng tốn thời

gian không kém. Trên thực tế bằng chứng từ nhiều quốc gia cho thấy
mối quan hệ cùng chiều giữa mức độ hối lộ và lợng thời gian mà một
doanh nghiệp phải dành cho các quan chức Nhà nớc. Một cuộc điều tra
năm 1993 đối với hơn 1.500 doanh nghiệp ở 49 quốc gia cho thấy: chẳng
hạn nh ở Ucraina các ông chủ công ty mất nhiều tiền hối lộ phải dành
thời gian cho các quan chức và chính trị gia nhiều hơn gần một phần ba
so với những ngời hối lộ ít. Những công ty hối lộ nhiều cũng phải mất
75 tuần công lao động mỗi năm trong thời gian quản lý cho việc thơng
lợng với các quan chức so với con số trung bình hàng năm là 22 tuần
công lao động của các doanh nghiệp hối lộ ít. Thêm vào đó các số liệu