Đề cương môn học Lý thuyết trò chơi Trang 1 / 6
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI
(Game Theory)
MSMH: QT214Dv01
A. Quy cách môn h
ọc
– Tên môn học: Lý thuyết trò chơi (Game Theory)
– Mã số môn học (MSMH): QT214Dv01
– T
ổng số tiết: 42 tiết, chia ra:
Số tiết lý thuyết: 28 tiết
Số tiết bài tập: 14 tiết
Số tiết thực hành: 0 tiết
– Số tín chỉ: 3
– S
ố tiết tự học: 90 tiết
B. Liên hệ với môn học khác
– Môn tiên quyết: Kinh tế vi mô, toán trong kinh doanh.
C. Tóm tắt nội dung môn học
Môn học này tập trung vào tính ứng dụng của lý thuyết trò chơi (game theory) trong kinh doanh,
nh
ằm phân tích những tình huống chiến lược, diễn ra trong đàm phán, cạnh tranh theo sản lượng –
theo giá, v
ấn đề chèn ép trong kinh doanh. Ngoài ra, môn học cũng đề cập đến vấn đề sàng lọc,
đánh tín hiệu
của việc giao dịch trong điều kiện thông tin bất cân xứng.
D. Mục tiêu của môn học
1. Giới thiệu một số khái niệm cơ bản của lý thuyết trò chơi.
2.
Phân tích một số ‘luật chơi’ và chiến lược chơi trong kinh doanh qua tình huống thực tiễn.
3. Phân tích hành vi của các đối tác (đặc biệt là các doanh nghiệp) trên thị trường qua các vấn
đề: cạnh tranh hay hợp tác kinh doanh; chiếm lĩnh hay chèn ép thị trường;
ra quyết định
kinh doanh phù hợp.
4.
Trình bày các kỹ thuật sàng lọc thông tin, đánh tín hiệu.
5. Cung cấp các chiến lược đàm phán trên cơ sở phân tích hành vi đối tác, các yếu tố tạo nên
sức mạnh đàm phán.
6.
Đưa ra ứng dụng ‘lý thuyết trò chơi’ trong việc vạch chính sách: xây dựng một thể chế lành
mạnh trợ lực cho nền kinh tế phát triển trong thời kỳ hội nhập.
Đề cương môn học Lý thuyết trò chơi Trang 2 / 6
E. Kết quả đạt được sau khi học môn này
Sau khi học xong môn học này, sinh viên:
1. Hiểu được một số vấn đề về ứng dụng lý thuyết trò chơi trong kinh doanh.
2. N
ắm được nguyên nhân và phân tích hướng cạnh tranh của các doanh nghiệp (bài toán
Cournot – Bertrand).
3. Hi
ểu được bản chất của vấn đề gia nhập, chiếm lĩnh thị trường và chèn ép trong kinh doanh.
4. Nắm được bài toán đàm phán, sức mạnh đàm phán để đưa ra được chiến lược đàm phán, ra
quy
ết định kinh doanh phù hợp nhằm hướng tới hiệu quả, đôi bên có lợi trong kinh doanh.
5. Hi
ểu được vấn đề sàng lọc thông tin và đánh tín hiệu thị trường.
6. N
ắm được các nguyên tắc trong việc xây dựng một thể chế lành mạnh, hỗ trợ kinh doanh.
F. Phương thức tiến hành môn học
Môn học được tiến hành bằng cách giảng trên lớp. Sinh viên được yêu cầu nghiên cứu trước tài liệu
ở nhà để
hiểu rõ bài giảng và tham gia hoạt động thảo luận trên lớp. Cụ thể như sau:
Giảng trên lớp
1. Số giờ giảng là 28 tiết xen kẽ với 14 tiết bài tập diễn ra trong 14 tuần. Giảng viên giảng
những vấn đề mang tính cơ bản, các nguyên lý, khái niệm. Những vấn đề liên quan đến thực
tiễn thì sẽ đặt câu hỏi cho sinh viên thảo luận, đưa ý kiến. Đối với những phần có xử lý bài
tập tình huống thì giảng viên sẽ phân tích một tình huống (case study) xuyên suốt trong
phần giảng liên quan.
2.
Trước khi đến lớp sinh viên đọc trước ở nhà tài liệu tham khảo quy định theo kế hoạch
giảng dạy, tìm hiểu thêm tài liệu từ internet hay các nguồn khác về vấn đề liên quan.
3. Sinh viên
đến lớp để nghe giảng viên nhấn mạnh các khái niệm và các ý tưởng quan trọng
hay khó của mỗi chương.
4. Trong quá trình giảng, nếu sinh viên có những thắc mắc hay không hiểu bài thì hỏi ngay
giảng viên hoặc nếu sinh viên có những vấn đề cần trao đổi thì có thể đưa ra thảo luận cùng
giảng viên và bạn học.
Giờ bài tập
1. Thời gian 14 tiết dành cho việc sinh viên thảo luận tình huống tiêu biểu tại lớp theo hướng
dẫn của giảng viên.
2. Các nhóm có thể đưa ra các lý giải khác nhau và bảo vệ ý kiến của mình.
3. Ngoài ra sinh viên còn có bài t
ập về nhà theo yêu cầu của giảng viên.
4. Sinh viên nên đưa ra mọi thắc mắc của mình trong trường hợp chưa hiểu bài.
G. Tài liệu học tập
1. Tài liệu bắt buộc
Lê Hồng Nhật (2007), Giáo trình Lý thuyết trò chơi.
Đề cương môn học Lý thuyết trò chơi Trang 3 / 6
2. Tài liệu không bắt buộc
a. A. Dixit and B. Nalebuff (1991) “Thinking Strategically: The Competitive Edge in
Business, Politic, and Everyday Life
,” W.W. Norton&Company.
b. J. McMillan (1991) “
Games, Strategies, and Managers: How managers can use game
theory to make better business decisions
,” Oxford University Press.
c. A.K. Dixit và B. J. Nalebuff (2006). “
Tư duy chiến lược- Lý thuyết trò chơi thực hành”.
NXB Tri Th
ức.
d. A.M Brandenburger và B. J. Nalebuff (2004). “Tranh hợp hay lý thuyết trò chơi trong
kinh doanh”. NXB Thống kê.
e. F. Carmichael (2005). “A Guide to Game Theory”. Prentice Hall.
f. C. D. Aliprantis and S.K. Chakrabarti (2000).
“Games and Decision Making”. Oxford
University Press
g. C. A. Holt (2007).
“ Markets, Games, & Strategic Behavior”. Pearson International Ed.
H. Đánh giá kết quả học tập môn học
1. Thuyết minh về cách đánh giá kết quả học tập
Kết quả học tập môn Lý thuyết trò chơi sẽ được đánh giá trên 3 loại hình:
1) Đề án nhóm
Mỗi nhóm có khoảng 5 sinh viên được lựa chọn đề tài tự do liên quan trực tiếp đến những
nội dung chủ yếu của môn học. Đề tài và thành viên nhóm không được thay đổi từ tuần 5. Giảng
viên sẽ hướng dẫn đề tài cho sinh viên.
Các nhóm nộp đề tài vào tuần 12. Các thành viên nhận cùng số điểm là điểm của nhóm.
Nếu nộp bài báo cáo trễ 1 tuần thì nhóm sẽ bị trừ 1 điểm. Nếu trễ hơn giảng viên sẽ không tính
điểm cho phần làm việc nhóm này.
Điểm của Đề án nhóm chiếm tỷ trọng 30%.
2) Kiểm tra giữa kỳ
Sinh viên làm bài kiểm tra cá nhân theo lịch của Phòng đào tạo (vào tuần 8 của khóa học).
Bài ki
ểm tra sẽ tiến hành trong 60 phút nhằm kiểm tra kiến thức sinh viên đã lĩnh hội trong 7 tuần
học đầu tiên. Bài kiểm tra sẽ cho dưới dạng trắc nghiệm / tự luận. Sinh viên không được phép sử
dụng tài liệu.
Điểm bài kiểm tra giữa kỳ chiếm tỷ trọng 20%.
3) Thi cuối học kỳ
Sinh viên làm bài kiểm tra cá nhân theo lịch của Phòng đào tạo. Bài kiểm tra có thời lượng
trong vòng 60-90 phút. N
ội dung của bài thi sẽ bao gồm toàn bộ chương trình, 1/3 đề thi sẽ về các
nội dung học trong 7 tuần đầu và 2/3 nội dung học trong 7 tuần cuối. Bài kiểm tra sẽ cho dưới dạng
trắc nghiệm / tự luận. Sinh viên không được phép sử dụng tài liệu.
Điểm bài kiểm tra cuối kỳ chiếm tỷ trọng 50%.
Đề cương môn học Lý thuyết trò chơi Trang 4 / 6
2. Bảng tóm tắt các hình thức đánh giá
Thành phần Thời lượng Hình thức Trọng số Thời điểm
Kiểm tra lần 1 - Đề án nhóm 30% Tuần 12
Kiểm tra lần 2 60 phút Bài kiểm tra giữa kỳ 20%
Tu
ần 8
(Theo lịch PĐT)
Kiểm tra cuối kỳ 60 – 90 phút Bài kiểm tra cuối kỳ 50% Theo lịch PĐT
Tổng 100%
– Lưu ý: Những cá nhân thể hiện xuất sắc trong suốt khóa học, làm bài tập đầy đủ thì giảng
viên có quyền cộng thêm tối đa 1.0 điểm cho điểm thi cuối học kỳ.
– Cách tính điểm tổng kết môn học:
TKMH = Sum (Điểm kiểm tra * trọng số)
Ví dụ: Một sinh viên kiểm tra lần 1 được 8 điểm, lần 2 được 7 điểm và kiểm tra cuối
kỳ được 6 điểm thì sẽ có điểm tổng kết môn học như sau:
TKMH = 8*30% + 7*20% + 6*50%
I. Phân công giảng dạy
– Giảng viên điều phối: TS. Lê Hồng Nhật
– Giảng viên giới thiệu thông tin cập nhật.
J. Kế hoạch giảng dạy
Tuần Đầu đề bài giảng
1
Tương tác chiến lược
1.1 Bài toán Prisoners’ dilemma (PD)
1.2 Th
ế cân bằng trong kinh doanh
1.3 Bài toán đàm phán
Thống nhất làm việc theo đề cương
2
Chiến lược cạnh tranh
2.1 Cạnh tranh theo sản lượng (Courtnot competition)
2.2 C
ạnh tranh theo giá (Bertrand competition)
3
Chiếm lĩnh thị trường
3.1 Gia nhập thị trường
3.2 Công ty MK và mạng mobile phone VMX
4
Vấn đề chèn ép
4.1 Bản chất của vấn đề chèn ép trong kinh doanh
4.2 Các cơ chế ngăn ngừa vấn đề chèn ép
Đề cương môn học Lý thuyết trò chơi Trang 5 / 6
5
Hướng đến sự hợp tác kinh doanh
5.1 Làm sao đạt đến sự hợp tác
5.2 Điều kiện cho sự hợp tác
5.3 Sự trừng phạt được cảnh báo trước
6
Một vài cơ chế thúc đẩy hợp tác tại Việt nam
6.1 Logic của cuộc chơi săn bắt cá
6.2 Sử dụng Internet để thúc đẩy kinh doanh lành mạnh
7
Sức mạnh đàm phán
7.1 Bài toán đàm phán
7.2 Những yếu tố tạo nên sức mạnh đàm phán
7.3 Điểm tụ (focal point)
8
Khả năng thực hiện cam kết trong đàm phán chiến lược
8.1 Các nước cờ chiến lược (strategic moves)
8.2 Khả năng thực hiện cam kết
8.3 Đối đầu hạt nhân Nga – Mỹ
9
Sàng lọc (Screening)
9.1 Thông tin không đầy đủ
9.2 Sàng lọc
9.3 D
ự đoán của Coase
9.4 Khả năng làm cam kết
10
Đánh tín hiệu (Signaling)
10.1 Thị trường hàng kém chất lượng (lemon market)
10.2 Thị trường lao động
10.3 Đánh tín hiệu chất lượng (signaling)
10.4 Đốt tiền như một cách đánh tín hiệu
11
Vấn đề về quyền sở hữu
11.1 Ý nghĩa của quyền sở hữu
11.2 Quyền sở hữu và vấn đề bóc lột
11.3 Cấu trúc sở hữu tối ưu
12
Tham nhũng và chống tham nhũng
12.1 Cơ chế lan truyền
12.2 Tác động của tham nhũng
12.3 Thể chế công quyền cho sự phát triển
12.4 Kết luận
13
Phát triển công ty thời hội nhập
13.1 Nguồn gốc của lợi ích thương mại
13.2 Trở ngại của hợp tác trong giao dịch quốc tế