Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Bàn về giáo trình Tiếng Anh chuyên ngành cho sinh viên khoa Công nghệ thông tin theo học chế tín chỉ." pot

trờng Đại học Vinh Tạp chí khoa học, tập XXXVIIi, số 2b-2009


31

bàn về giáo trình tiếng anh chuyên ngành cho sinh viên
khoa công nghệ thông tin theo học chế tín chỉ

phan thị thanh hơng

(a)


Tóm tắt. Trong bài viết này chúng tôi bàn về việc sử dụng giáo trình Tiếng Anh
chuyên ngành Tin học cho sinh viên khoa Công nghệ Thông tin hiện nay và đề xuất
một số ý kiến trong việc sử dụng nó cho chơng trình Tiếng Anh chuyên ngành theo
học chế tín chỉ.

1. Đặt vấn đề
Tiếng Anh chuyên ngành (ESP) đã
đợc phát triển rộng khắp toàn cu t
nhng nm 1960. Tuy nhiên ở mỗi nớc
khác nhau thì Tiếng Anh chuyên ngành
cũng phát triển ở mức độ khác nhau. ở
Việt Nam, việc dạy học Tiếng Anh
chuyên ngành đã đợc áp dụng từ
những năm 1980 và nay đã trở thành
một phần quan trọng trong chơng

trình dạy và học Tiếng Anh trong tất cả
các trờng đại học và trung học chuyên
nghiệp với mục đích đáp ứng nhu cầu
nâng cao chuyên môn của ngời học.
Cùng với xu thế phát triển đó, Tiếng
Anh chuyên ngành cũng đã đợc giảng
dạy và học tập tại trờng Đại học Vinh
từ những năm 1990, nhằm trang bị cho
sinh viên kiến thức chuyên môn bằng
Tiếng Anh, đáp ứng nhu cầu chuyên
môn cũng nh nhu cầu giao tiếp, trao
đổi thông tin, học tập, nghiên cứu hoặc
làm việc với ngời nớc ngoài Thời
gian đầu chỉ áp dụng cho sinh viên
ngành Xây dựng, nhng từ năm 2000,
ESP đợc giảng dạy cho sinh viên của
các ngành khác nữa nh Công nghệ,
Công nghệ thông tin (CNTT), Điện tử
viễn thông, Nông học, Nuôi trồng thủy
sản, Kế toán, Quản trị kinh doanh, Du
lịch v.v
Trong quá trình dạy học tiếng Anh
.

chuyên ngành, tài liệu và giáo trình
đóng vai trò rất quan trọng. Nh
Wright T. khi bàn về tài liệu trong quá
trình giảng dạy ngôn ngữ đã nói rằng
tài liệu, sách giáo khoa đóng vai trò rất
quan trọng trong việc dạy học ngoại

ngữ, chúng giúp xác định đợc mục tiêu
của chơng trình đào tạo, là nguồn cung
cấp ngôn ngữ, là sự kích thích, khuyến
khích và thúc đẩy học tập [6].
Trong thực tế, tài liệu Tiếng Anh
chuyên ngành rất hiếm trên thị trờng.
Hơn nữa việc chọn tìm tài liệu phù hợp
với chơng trình đào tạo và nhu cầu
ngời học là rất khó.
Để có đợc tài liệu, giáo trình giảng
dạy, từ nguồn tài liệu có sẵn trên thị
trờng, đội ngũ các cán bộ giáo viên tổ
Tiếng Anh chuyên ngành, khoa Ngoại
ngữ đã chọn lựa, chỉnh sửa, thiết kế lại
thành những tài liệu phù hợp với thực
tế giảng dạy, điều kiện học tập hiện nay
của sinh viên.
2. Đặc điểm của tài liệu, giáo
trình ESP
Theo Hutchinson và Walter [4, tr.
53], tài liệu ESP khác xa so với tài liệu
Tiếng Anh cơ bản (General English).
Tài liệu Tiếng Anh cơ bản bao gồm các
khái niệm ngữ pháp cơ bản, các cấu
trúc ngữ pháp và các dạng bài tập để

Nhận bài ngày 14/5/2009. Sửa chữa xong 14/8/2009.

p. t. T. hơng bàn về giáo trình tiếng anh chuyên ngành , Tr. 31-34


32

ôn luyện ngữ pháp và phát triển các kỹ
năng ngôn ngữ. Tài liệu ESP phải dựa
trên mục đích đào tạo của chuyên
ngành hẹp, nhu cầu, kiến thức chuyên
môn của ngời học.
Cunnings Worth [3, tr. 132] cũng đã
nhấn mạnh rằng tất cả các chơng
trình đào tạo, các tài liệu, giáo trình
phục vụ cho việc giảng dạy đều phải
thiết kế dựa trên nhu cầu của ngời
học, nhng tài liệu ESP thì đặc biệt
phải đợc phát triển từ nhu cầu kiến
thức chuyên ngành của học viên.
Từ ý kiến của các nhà ngôn ngữ,
ngời ta đã đa ra các đặc điểm cơ bản
của giáo trình ESP nh sau:
Tài liệu, giáo trình ESP đợc
thiết kế để đáp ứng nhu cầu đặc thù
của ngời học.
Ngôn ngữ thích ứng với kiến
thức chuyên ngành của môn học.
Các bài đọc có nội dung theo
kiến thức chuyên ngành.
Tài liệu phải có tính xác thực.
Tài liệu ESP thờng gồm các sơ

đồ, biểu bảng, ô, khung phân loại.
Tài liệu ESP giúp ngời học đạt
đợc mục đích lý thuyết của nghề
nghiệp, liên quan đến chuyên môn cũng
nh chuyên ngành của họ. Vì vậy ngôn
ngữ trong tài liệu phải thực tế và xác
thực.
3. Các tiêu chí đánh giá tài liệu,
giáo trình ESP
Mục đích đánh giá là để chọn lựa,
thiết kế và sử dụng tài liệu giáo trình
phù hợp với chơng trình dạy học. Các
nhà ngôn ngữ đã đa ra nhiều tiêu chí
để đánh giá giáo trình ESP. Từ đó
Tomlinson [5, tr. 10-11] đã tóm tắt rằng
đánh giá một tài liệu hay một giáo trình
là để thấy đợc giá trị của tài liệu đó,
nó có mang tính thiết thực, có phù hợp
với mục đích yêu cầu giảng dạy và trình
độ của ngời học hay không. Ông đã
nhấn mạnh vào ba điểm chính sau:
1. Giá trị sử dụng của tài liệu.
2. Tính phù hợp của tài liệu (phù
hợp với mục đích yêu cầu của chơng
trình giảng dạy và nhu cầu cũng nh
trình độ của ngời học).
3. Sự phong phú, đa dạng của tài
liệu (gồm các bài đọc và các bài tập thực
hành)
4. Tài liệu, giáo trình Tiếng Anh

chuyên ngành Tin học
Qua một thời gian nghiên cứu các
đặc điểm, tiêu chí đánh giá tài liệu,
năm 2004 giáo trình Tiếng Anh
chuyên ngành Tin học đã đợc các
giáo viên tổ Anh II, khoa Ngoại Ngữ
thiết kế dựa trên các cuốn giáo trình có
sẵn trên thị trờng: English for
computer users, của Nhà xuất bản
tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh; cuốn
English for Computer Science, của
Nhà xuất bản Thống kê và cuốn Basic
English for computing, của MIEN
TRUNG Information technology
training and development center và đã
đợc đa vào giảng dạy cho sinh viên
khoa Công nghệ thông tin.
Cuốn sách gồm có 10 units, đáp ứng
với yêu cầu của chơng trình Tiếng Anh
chuyên ngành trong 45 tiết. Mỗi unit
gồm một bài đọc chuyên ngành, bảng từ
vựng và phần bài tập thực hành. Các
bài đọc hiểu đợc phân bố theo chủ đề
liên quan đến chuyên ngành máy tính:
The computer/ Computer components/
Data processing, đợc sắp xếp theo thứ
tự độ khó tăng dần và phù hợp với kiến
thức chuyên môn của ngành tin học.
Bảng từ vựng có kèm cả phần phiên
âm nên rất thuận tiện cho sinh viên tra

từ. Lợng từ mới trong mỗi bài học phù
hợp với mức chuẩn cho phép là từ 15
đến 25 từ. Phần bài tập thực hành khá



trờng Đại học Vinh Tạp chí khoa học, tập XXXVIIi, số 2b-2009


33

phong phú với nhiều dạng bài tập phục
vụ cho việc đọc hiểu. Số lợng bài tập
tăng từ 5 bài đến 8 bài gồm các dạng:
Main idea/ understanding the passage/
understanding words/ locating
information/ word form/ contextual
reference/ content review/ focus review.
Với lợng kiến thức chuyên ngành
hợp lý, cuốn sách Tiếng Anh chuyên
ngành tin học đã đợc làm tài liệu dạy
học từ năm 2004 đến nay và đã đáp ứng
đợc nhu cầu và nguyện vọng của các
sinh viên trong khoa.
Vựơt qua những khó khăn ban đầu
nh tìm tài liệu, giáo trình, chọn
phơng pháp giảng dạy phù hợp việc
dạy-học nay đã đi vào nề nếp và đã thực
sự mang lại hiệu quả cho các sinh viên:
giúp sinh viên nâng cao kỹ năng ngôn

ngữ của họ, đặc biệt là kỹ năng đọc
hiểu, viết và dịch, nhờ vậy họ có thể đọc
thêm tài liệu, hứng thú hơn trong việc
học ngoại ngữ và say mê hơn trong
nghiên cứu khoa học cũng nh đi sâu
vào chuyên môn.
5. Chơng trình, giáo trình
Tiếng Anh chuyên ngành cho sinh
viên CNTT theo học chế Tín chỉ
Hai năm qua, thực hiện Nghị quyết
14/NQ-CP của Chính phủ về đổi mới cơ
bản và toàn diện giáo dục đại học trong
cả nớc giai đoạn 2006-2010 và Quyết
định số 43 về Qui chế đào tạo Đại học
.

và Cao đẳng hệ chính qui theo hệ thống
Tín chỉ, Trờng Đại học Vinh đã dần
từng bớc chuyển từ đào tạo theo học
chế Niên chế sang học chế Tín chỉ. Bớc
chuyển đổi này dẫn đến việc đổi mới nội
dung, chơng trình đào tạo nói chung
và nội dung, chơng trình học nói riêng
theo qui định của Bộ GD & ĐT theo
định hớng đào tạo Tín chỉ, nhằm phát
huy tiềm năng, năng lực học tập của
ngời học, để ngời học chủ động, sáng
tạo trong và sau khi đợc đào tạo, đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học và
yêu cầu xã hội để hội nhập. Chơng

trình đào tạo đại học hệ chính qui theo
hệ thống tín chỉ của trờng đã đợc
ban hành, trong đó chơng trình đào
tạo môn Ngoại ngữ thay đổi rất nhiều:
- Ngoại ngữ cơ bản: Trớc đây tất
cả các khoa trong trờng đều học ngoại
ngữ với số tiết khá nhiều trong mỗi
khoá : 18 học trình, chia thành 3 học
phần. Mỗi học trình có 15 tiết.
- Ngoại ngữ chuyên ngành: gồm
3 trình, 45 tiết.
Nay chơng trình thay đổi và số tiết
ngoại ngữ của các khoa là 7 tín chỉ cho
Ngoại ngữ cơ bản và 3 tín chỉ cho Ngoại
ngữ chuyên ngành. Một số khoa chỉ học
ngoại ngữ cơ bản. Các ngành Xây dựng,
Công nghệ thông tin, Điện tử viễn
thông, Nuôi trồng thủy sản, Nông học,
Du lịch và Khoa học môi trờng, vẫn
đợc tiếp tục học ngoại ngữ chuyên
ngành.
Chơng trình Tiếng Anh theo học chế tín chỉ của khoa CNTT là:
Tiếng Anh I
3 tín chỉ
Lý thuyết
35 tiết
Thảo luận/bài tập
10 tiết
Tự học
90 tiết

TiếngAnh II
2 tín chỉ
Lý thuyết
25 tiết
Thảo luận/bài tập
5 tiết
Tự học
60 tiết
Tiếng Anh III
2 tín chỉ
Lý thuyết
25 tiết
Thảo luận/bài tập
5 tiết
Tự học
60 tiết
Tiếng Anh CN
3 tín chỉ
Lý thuyết
45 tiết
Thảo luận/bài tập
0 tiết
Tự học
90 tiết




p. t. T. hơng bàn về giáo trình tiếng anh chuyên ngành , Tr. 31-34

34

Theo các tiêu chí để đánh giá tài
liệu, giáo trình Tiếng Anh chuyên
ngành thì cuốn sách Tiếng Anh
chuyên ngành tin học rất phù hợp
với chơng trình giảng dạy mới. Cuốn
sách đợc thiết kế đáp ứng với yêu cầu
của chơng trình chuyên ngành trong
45 tiết, cho sinh viên đã hoàn thành
chơng trình Tiếng Anh cơ bản. Nội
dung của cuốn sách rất phong phú: các
bài đọc phù hợp với nhu cầu kiến thức
chuyên ngành tin học và đợc sắp xếp
theo trình tự hợp lý; hệ thống bài tập đa
dạng với độ khó tăng dần. Vì thế cuốn
tài liệu vẫn có giá trị sử dụng cao.
6. Kết luận
Sự chuyển đổi chơng trình đào tạo
từ học chế Niên chế sang học chế Tín
chỉ để phát huy đợc khả năng học tập,
nghiên cứu, tính chủ động, sáng tạo của
sinh viên, đáp ứng nhu cầu hội nhập
của xã hội. Ngoại ngữ nói chung, Tiếng
Anh chuyên ngành nói riêng đặc biệt
quan trọng và cần thiết trong tình hình
hiện nay. Thấy rõ đợc nhu cầu to lớn
của Tiếng Anh chuyên ngành, trờng
Đại học Vinh đã lập chơng trình học

Tiếng Anh chuyên ngành hợp lý cho các
khoa, các ngành. Đồng thời trờng cũng
đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc thiết
kế, biên soạn tài liệu, giáo trình phục
vụ công tác giảng dạy và học tập đợc
tốt hơn.
Qua việc xem xét chơng trình đào
tạo Tiếng Anh theo học chế tín chỉ, tài
liệu giáo trình và nhu cầu học Tiếng
Anh chuyên ngành, cuốn sách Tiếng
Anh chuyên ngành Tin học nên đợc
tiếp tục sử dụng, bởi lẽ nó đáp ứng đợc
yêu cầu của chơng trình mới cũng nh
nhu cầu hiện nay của ngời học.

Tài Liệu THAM Khảo
[1] Alderson, J.C. Material Evaluation. In Harper (10), p.146
[2] Breen, M. and C.N. Candlin, Which materials? A consumers and designers
guider, In Sheldon (ed). ELT Textbooks and materials: Problems in valuation
and development. ELT document. 126. London: Modern English publications,
1987.
[3] Cunnings Worth, A., Choosing your coursebook. Heinemann, 1995, p.132.
[4] Hutchinson, T. and Walters, A., English for specific Purposes, CUP, 1987, p.53.
[5] Tomlinson, B., Materials Development in Language Teaching, Cambridge
University Press, 1998.
[6] Wright, T., Poles of Teachers and Learners. Oxford University Press, 1987.

SUMMARY
discussing the current ESP coursebook for computer science
students at vinh university

In this paper we discuss the use of the current ESP coursebook Tieng Anh
chuyen nganh Tin hoc for Computer science students and give a suggestion to use it
in the future.

(a)
Khoa Ngoại Ngữ, trờng Đại học Vinh.