Hướng dẫn tìm nguồn tài trợ vốn cho các DN vừa và nhỏ (Phần 2) docx

Hướng dẫn tìm nguồn tài trợ vốn cho
các DN vừa và nhỏ (Phần 2)

Như ở Phần 1 kienthuctaichinh.com đã giới thiệu với bạn đọc các giải pháp tìm
kiếm nguồn vốn tài trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Tuy nhiên để hiểu rõ hơn cách thức tổ chức chung của các khoản tài trợ, cũng như
là để kiểm tra lại xem bạn có bỏ sót yếu tố quan trọng nào khơng, chúng tơi
khun bạn nên đọc tồn bộ các thơng tin sau đây.

1. Những dữ liệu cần biết trước khi tìm kiếm:

1.1. Điều kiện cần đáp ứng để có thể xin tài trợ ("các tiêu chí"):
Cần phải biết rằng mỗi khi tổ chức tài trợ cấp khoản tài trợ có kỳ hạn, thì thực chất
khoản này đã được thiết kế nhằm đáp ứng các nhu cầu của một số nhóm người sử
dụng xác định từ trước.
Cụ thể, điều đó có nghĩa là một sản phẩm (các nguồn tài trợ được cung cấp) có thể
chỉ được dành cho một nhóm người vay nào đó, tức là là các doanh nghiệp:


1.2. Hoạt động trong một số lĩnh vực cụ thể
• Có vốn chủ sở hữu, hay giá trị tài sản, hoặc số lượng nhân công,.... không vượt
quá một chỉ tiêu qui định

• Hoặc những doanh nghiệp muốn thực hiện một dự án đầu tư mở rộng - hiện đại
hoá một nhà máy hiện có và tổng chi phí thực hiện dự án không vượt quá một giá
trị qui định nào đó...
Lưu ý: theo ngơn ngữ chun mơn, người ta gọi tồn bộ những điều kiện cần phải
đáp ứng để có thể đưa ra một đơn xin tài trợ là "Các tiêu chí". Nói chung, những
điều kiện này có tính chất cộng gộp, có nghĩa là doanh nghiệp xin vay phải đáp
ứng được tồn bộ các điều kiện, thì đơn xin vay mới được ghi nhận và xem xét.

Điều đó cũng có nghĩa là những nguồn tài trợ được cung cấp dành cho mục đích
sử dụng được xác định cụ thể, ví dụ như:

• Xây dựng nhà xưởng để hoạt động (việc mua đất đai khơng bao giờ được tài trợ)
• Mua thiết bị hoạt động (khi nguồn tài trợ này xuất phát từ một nguồn tín dụng,
đơi khi bên vay còn phải mua các thiết bị của một hay nhiều nước nào đó);

• Mua ngun vật liệu hoặc phụ tùng thay thế (có nghĩa là trong trường hợp này, ta
có tài trợ cho nhu cầu vốn lưu động. Các khoản tài trợ loại này rất hiếm ở Việt
nam trong thời điểm hiện nay)


Lưu ý: Trên thực tế, cần phải kiểm tra xem các nguồn tài trợ có phải chỉ được
dùng để tài trợ cho "đầu tư" hay khơng (có nghĩa là các trang thiết bị phục vụ sản
xuất kể cả nhà xưởng) hay có thể dung cả cho tài trợ vốn lưu động (có nghĩa là tồn
kho nguyên vật liệu và chi phí hoạt động).
Điều này cũng có nghĩa rằng mỗi một sản phẩm được "định vị", có nghĩa là chúng
đều có một số đặc điểm riêng, thường liên quan đến những điểm sau đây:
a. Giá trị của khoản tài trợ và phần đóng góp của bản thân nhà đầu tư:

Giá trị của khoản tài trợ có thể được cấp ln ln nhỏ hơn hoặc bằng một giá trị
nào đó. Giá trị tối đa này có thể do tổ chức tài trợ ấn định hay do áp dụng những
qui định luật pháp hiện hành.

Đôi khi tổ chức tài trợ cũng định ra giá trị tối thiểu của khoản tài trợ mà nó cấp, vì
họ cho rằng nếu giá trị khoản tài trợ thấp dưới mức này, hoạt động tài trợ sẽ không
đủ mang lại lợi nhuận.
Hơn nữa, ngoài một số trường hợp "th tài chính" ra, tổ chức tài trợ khơng bao
giờ chấp nhận tài trợ 100% chi phí thực hiện dự án: bên vay ln được u cầu

phải có "đóng góp cá nhân", có nghĩa là bên này phải tài trợ một phần chi phí dự
án bằng số tiền riêng của mình. Phần này có thể lên đến 40% và khơng bao giờ
dưới 20%.
b. Thời hạn:


Các khoản tài trợ đều ln có thời hạn, thời hạn này được diễn tả bằng một biên
độ cực đại: ví dụ như các khoản tài trợ được cấp với thời hạn từ 2 đến 5 năm.
Thông thường, nhất là khi khoản tài trợ là những khoản vay, bên vay có thể được
hưởng một khoảng thời gian "ân hạn" (cịn gọi là "thời gian hoãn việc trả vốn").
Cụ thể, điều đó có nghĩa là bên vay được hưởng một thời hạn trước khi bắt đầu
hoàn trả vốn vay.
Lưu ý: Theo qui định chung, thời gian ân hạn chỉ liên quan đến việc hoàn vốn.
Như vậy, trong giai đoạn này, khoản lãi phải trả được tính trên cơ sở tồn bộ số
vốn vay.
c. Đơn vị tiền tệ của khoản vay:

Khoản tài trợ có thể được cấp bằng đồng bản tệ hay bằng ngoại tệ. Khi khoản tài
trợ được cấp bằng ngoại tệ, chẳng hạn như bằng đơla, thì trong một số trường hợp,
đồng ngoại tệ chỉ là "đơn vị tính" của khoản tài trợ.
Điều đó có nghĩa rằng bên vay được phép hoàn trả bằng tiền bản tệ nhưng đến kỳ
thanh tốn, số tiền phải trả được tính theo tỷ giá hối đối hiện hành giữa đồng đơ
la và đồng bản tệ. Và như vậy, nếu đồng bản tệ mất giá so với đồng đôla, bên vay
phải trả một khoản tiền lớn hơn bằng đồng bản tệ. Trong trường hợp này người ta
nói rằng bên vay chịu rủi ro hối đối.


Lưu ý: theo ngun tắc, một doanh nghiệp khơng có thu nhập bằng ngoại tệ hay
một không thể gỡ lại việc mất giá của đồng bản tệ qua giá bán các sản phẩm phải
tránh tài trợ bằng ngoại tệ.

d. Chi phí:
Chi phí khoản tài trợ ln ln được phản ánh bằng việc trả lãi. Lãi suất đưa ra
trong khoản tài trợ nhìn chung chỉ là "lãi suất danh nghĩa". Ta cần phải trừ tỷ lệ
lạm phát ra khỏi lãi suất danh nghĩa để có được "lãi suất thực tế". Chính lãi suất
thực tế này cho phép đánh giá chi phí thực tế của khoản tài trợ.

Trong một số trường hợp, các khoản tài trợ được cấp với "lãi suất biến đổi". Điều
đó có nghĩa là trong thời hạn được tài trợ, lãi suất mà bên thụ hưởng phải trả có
thể thay đổi.
Ngoài tiền lãi phải trả ra, một số tổ chức tài trợ có thể tính thêm các chi phí và hoa
hồng khác, các khoản này làm tăng chi phí thực tế của khoản tài trợ.
e. Bảo đảm:

Khi một khoản tài trợ được cấp, và đặc biệt khi đó là một khoản vay ngân hàng,
quy định có tính chất ngun tắc yêu cầu rằng các khoản bảo đảm sẽ được sử dụng
để phịng trường hợp bên thụ hưởng khơng có khả năng thực hiện những cam kết
hồn trả của mình.


Nhưng tuy nhiên về điểm này vẫn có nhiều sự khác nhau giữa các tổ chức tài trợ.
Có nghĩa là một số loại bảo đảm được một số tổ chức tài trợ chấp nhận trong khi
lại bị từ chối bởi một số tổ chức khác. Và như vậy ta phải biết được loại bảo đảm
được chấp nhận đối với mỗi một tổ chức tài trợ.
f. Những yếu tố của hồ sơ xin tài trợ

Tất cả các yêu cầu xin vay đều phải làm thành một hồ sơ xin vay. Nói chung hồ sơ
này nhằm hai mục đích:

• trước tiên, phải cho phép tổ chức tài trợ kiểm tra xem doanh nghiệp xin tài trợ có

hoạt động hợp pháp với những quy định và pháp luật hiện hành không, và như vậy
xem về mặt pháp lý có thể tài trợ được khơng.

• sau đó, thơng qua việc xem xét tài liệu cốt lõi của hồ sơ mà người ta gọi là
"nghiên cứu khả thi" (đơi khi cịn gọi là "kế hoạch hoạt động kinh doanh"), tổ
chức tài trợ phải có đủ các phương tiện để đánh giá mức độ rủi ro trong việc cấp
tín dụng.

Thật vây, nghiên cứu khả thi này dùng để chứng tỏ cho tổ chức tài trợ rằng dự án
đầu tư xin tài trợ vừa có tính khả thi vừa mang lại hiệu quả kinh tế, có nghĩa là có
khả năng đem lại lợi nhuận đủ để đảm bảo:

• một mặt, doanh nghiệp vẫn hoạt động tốt


• mặt khác, hồn trả khoản vay và tiền lãi

Nhìn chung, qui mô của dự án đầu tư càng lớn, nghiên cứu khả thi càng phải cụ
thể và chi tiết. (Đối với những dự án nhỏ, nghiên cứu khả thi thường được thu gọn
theo cách trình bày đơn giản nhất).
Như vậy, điều quan trọng là ta phải biết những yêu cầu của tổ chức tài trợ liên
quan đến nội dung của hồ sơ xin vay, đặc biệt là cách trình bày nghiên cứu khả thi.
Điều này tránh cho chúng ta những mất mát về mặt thời gian có thể phát sinh do
thiếu thông tin trong hồ sơ.

Lưu ý: nhiều trường hợp, tổ chức tài trợ đưa ra một dàn ý mẫu để làm nghiên cứu
này. Nếu vậy, cách tốt nhất là làm theo mẫu này, vì như vậy ta có thể biết chắc là
đã đáp ứng được các yêu cầu của tổ chức tài trợ.

2. Các bước phải làm khi tìm kiếm

Giới thiệu: các Phiếu Kỹ thuật trong cuốn hướng dẫn được sắp xếp theo loại
nguồn tài trợ theo thứ tự sau đây:

a. Nguồn tài trợ ngân hàng: NH quốc doanh, NH liên doanh, NH cổ phần;

b. Dự án phát triển: theo thứ tự A B C
c. Công ty thuê tài chính: theo thứ tự A B C


Bây giờ đã đến lúc các bạn tra những phiếu kỹ thuật nhằm tìm hiểu tổ chức tài trợ
mà bạn có thể xin những khoản tài trợ cần thiết để thực hiện dự án đầu tư của
mình.

Bạn sẽ thực hiện lựa chọn đầu tiên nhằm mục đích kiểm tra xem những tổ chức tài
trợ nào mà doanh nghiệp cũng như dự án đầu tư của bạn có vẻ là đủ tiêu chuẩn:

Muốn thế, bạn làm như sau:
Xem xét lần đầu các phiếu: tra từng phiếu kỹ thuật có trong cuốn Hướng dẫn
những điểm sau:

• 6.1: để kiểm tra xem hoạt động trước và hoạt động mà bạn muốn làm có nằm
trong những hoạt động mà tổ chức tài trợ chấp nhận tài trợ hay khơng.

• 6.2: để kiểm tra xem các đặc điểm của doanh nghiệp của bạn (hay dự án của
bạn), nhất là những đặc điểm liên quan đến quy mơ (giá trị tài sản có, số lượng
nhân cơng, tổng chi phí của dự án đầu tư ...) có phù hợp với những tiêu chí xin tài
trợ được khơng.

• 6.3: để kiểm tra xem loại dự án đầu tư mà bạn muốn thực hiện (có thể là một dự
án mở rộng - hiện đại hoá của một hoạt động đã tồn tại, hay một dự án thành lập

doanh nghiệp mới) thực tế có thể được tài trợ hay khơng.


Bạn sẽ tiếp tục cơng việc của mình bằng cách thực hiện giai đoạn 2 nhằm mục
đích:
• một mặt, kiểm tra xem loại tài trợ có phù hợp với những gì bạn tìm kiếm hay
khơng; và
• mặt khác, để kiểm tra việc sử dụng nguồn vốn được tài trợ (có nghĩa là những chi
phí mà bạn dự định dùng khoản tài trợ để trang trải) có được tổ chức tài trợ mà
bạn đã đáp ứng đủ điều kiện chấp nhận hay không.

Muốn thế, bạn làm như sau:

Xem xét các phiếu lần thứ 2: sau khi đã lập xong một danh sách liệt kê các khoản
chi tiêu khác nhau mà bạn muốn thực hiện nhờ vào nguồn tài trợ, hãy xem xét
những điểm sau trên các phiếu đã được lựa chọn ở bước trên :
• 5.1: để kiểm tra xem loại hình nguồn tài trợ có phù hợp với loại bạn tìm kiếm
hay khơng;
• 5.2: để kiểm tra xem các loại chi phí nào có thể được trang trải nhờ vào nguồn
vốn tài trợ:

Nếu bạn định dùng nguồn tài trợ để trang trải các chi phí đầu tư, có nghĩa là để
mua trang thiết bị và các phương tiện hoạt động, bạn cần chắc chắn rằng một số


trong số đó khơng bị loại trừ khỏi danh mục những khoản chi tiêu được tổ chức tài
trợ chấp nhận.
Nếu bạn có ý định dùng nguồn tài trợ để trang trải cho những chi phí hoạt động
(có nghĩa là chi của "vốn lưu động"), bạn phải chắc chắn rằng điều đó hồn tồn
được chấp nhận.

Lưu ý: Nếu như mục đích sử dụng nguồn tài trợ không được bất kỳ một tổ chức tài
trợ nào chấp nhận, bạn phải sửa đổi lại kế hoạch tài trợ dự án của mình:

• hoặc, nếu có thể, tăng nguồn vốn tự có mà bạn định dùng đầu tư vào dự án, sao
cho nguồn vốn này có thể trang trải được cho những chi phí liên quan đến vốn lưu
động;

• hoặc tìm kiếm tại các ngân hàng địa phương khác một khả năng tài trợ cho
những chi phí này bằng các nguồn tài trợ ngắn hạn.

Giả sử rằng hai giai đoạn trên cho phép bạn tìm ra được một hay nhiều tổ chức tài
trợ, đến lúc này bạn kết thúc công việc bằng cách kiểm tra xem trong số các tổ
chức tài trợ này, những tổ chức nào cấp các khoản tài trợ phù hợp nhất với các nhu
cầu của bạn về giá trị khoản vay, thời hạn, đơn vị tiền tệ, chi phí... và về những
yêu cầu liên quan đến vấn đề bảo đảm mà bạn có thể đáp ứng được.

ở đây tốt hơn là chia công việc như sau:


Xem xét phiếu kỹ thuật lần thứ 3: xem xét điểm 7.9 trên các phiếu kỹ thuật đã
được chọn sau hai lần xem xét ở trên để kiểm tra xem:
• Một mặt, bạn đã có những bảo đảm mà tổ chức tài trợ yêu cầu chưa;

• Mặt khác, giá trị những khoản bảo đảm mà bạn đưa ra có đủ để trang trải khoản
tài trợ mà bạn muốn đạt được hay không.

Xem xét phiếu kỹ thuật lần thứ 4: kiểm tra lại phiếu kỹ thuật một lần nữa ở những
điểm 7.1 và 7.2 để xem:

• Một mặt, giá trị khoản tài trợ có phù hợp với nhu cầu của bạn khơng;

• Mặt khác, bạn có thể tập hợp được vốn cá nhân cần thiết để đảm bảo phần đóng
góp cá nhân như yêu cầu hay không.

Xem xét phiếu kỹ thuật lần thứ 5: kiểm tra các điểm 7.5 và 7.6 trên các phiếu kỹ
thuật cịn lại để xem:

• Một mặt, loại tiền tệ của khoản tài trợ được cấp có phù hợp với bạn khơng;
• Mặt khác, chi phí cho khoản tài trợ có tương ứng với những dự kiến của bạn
khơng (khơng được qn tính cả những khoản chi phí và hoa hồng có thể đi kèm
với tiền lãi).


Xem xét phiếu kỹ thuật lần thứ 6: bây giờ bạn sẽ tiến hành xem xét lần cuối cùng
ở những điểm 7.3 và 7.4 để xem:
• Một mặt, thời hạn của khoản tài trợ có phù hợp với nhu cầu của bạn khơng.

• Mặt khác, liệu có thể đạt được một khoảng thời gian ân hạn trong việc hoàn trả
khoản tài trợ khơng (nếu điều đó là cần thiết cho bạn).

Lưu ý: việc kiểm tra các yếu tố có liên quan qua lần xem xét thứ 4, 5 và 6 trên đây
địi hỏi bạn phải có một ý niệm tương đối cụ thể về dự án của mình, điều đó có
nghĩa rằng ít nhất bạn cũng đã thực hiện một Nghiên cứu tiền khả thi.

Cơng việc tìm hiểu các tổ chức tài trợ mà bạn có thể trình đơn xin tài trợ đến đây
là kết thúc.

Nếu như kết quả của cơng việc này là khả quan, có nghĩa là nếu những sự lựa chọn
trên dẫn đến kết quả là tìm ra một hay nhiều tổ chức tài trợ, bạn phải lấy lại phần 8

của phiếu để biết được cụ thể nội dung của hồ sơ xin tài trợ gồm những gì.
Đối với phần Nghiên cứu khả thi (đây ln là tài liệu cốt lõi của hồ sơ), nếu bạn
nghĩ rằng bạn khơng thể làm được với phương tiện tự có, hãy tìm hiểu để biết rằng
bạn có thể có được sự giúp đỡ ở đâu