Bài giảng TỔ CHỨC SẢN XUẤT CƠ KHÍ - Phần 3 pps

Tổ chức Sản xuất Cơ khí

21


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



CHƯƠNG VI
TỔ CHỨC CHUẨN BỊ KỸ THUẬT TRONG SẢN XUẤT

6.1. Nội dung, nhiệm vụ và các giai đoạn của chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất.
6.1.1. Nội dung của chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất.
Chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất là toàn bộ các công việc có liên quan đến thiết
kế mới, hoàn thiện các kết cấu và quy trình công nghệ nhằm nâng cao năng suất và
chất lượng sản phẩm.
Nhìn chung tổ chức kỹ thuật trong sản xuất bao gồm những dạng công việc
sau:
- Thiết kế mới và hoàn thiện kết cấu cũ của nhà máy để tạo ra những bản vẽ cũ
với đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật.
- Thiết kế mới và hoàn thiện các quy trình công nghệ cũ để tạo ra những phiếu
nguyên công, mặt bằng bố trí thiết bị và sơ đồ tổ chức chỗ làm việc của phân xưởng.
- Lập ra những tiêu chuẩn kỹ thuật để xác định khối lượng gia công, để tính
toán nhu cầu của sản xuất về cán bộ, công nhân, về nguyên vật liệu, về thiết bị, về
năng lượng và các nhu cầu khác.
- Thiết kế và chế tạo các trang bị công nghệ, bao gồm dụng cụ cắt, dụng cụ đo,
đồ gá, khuôn mẫu và các dụng cụ lắp ráp.
- Hiệu chỉnh quy trình công nghệ trực tiếp trong điều kiện phân xưởng, tại chỗ
làm việc nhằm mục đích ứng dụng những quy trình công nghệ tiên tiến, chế độ cắt tối
ưu và các trang bị công nghệ hợp lý.

6.1.2. Nhiệm vụ của chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất.
Chuẩn bị kỹ thuật trong bất kỳ nhà máy cơ khí nào đều có 3 nhiệm vụ:
- Chuẩn bị kỹ thuật phải hướng tới việc sử dụng các kết cấu mới của nhà máy
và công nghệ chế tạo tiên tiến.
- Tạo ra điều kiện thuận lợi cho nhịp sản xuất của nhà máy theo kế hoạch của
cấp trên đặt ra
- Giải quyết vấn đề giảm thời gian, khối lượng và giá thành chế tạo chi tiết (hay
sản phẩm).
6.1.3. Các giai đoạn của chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất.
Chuẩn bị kỹ thuật trong sản xuất có thể chia ra 4 giai đoạn:
- Giai đoạn nghiên cứu: ở giai đoạn này người ta thực hiện các công việc
nghiên cứu kinh nghiệm thiết kế kết cấu của sản phẩm, đồng thời thực hiện các phép
tính toán sơ đồ kết cấu, nghiên cứu khả năng ứng dụng vật liệu mới, tính toán hiệu quả
kinh tế của phương án đưa ra.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

22


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



- Giai đoạn chuẩn bị thiết kế: ở giai đoạn này người ta thiết kế ra những kết cấu
mới và có thể chế tạo ra các sản phẩm mẫu nhằm hoàn thiện kết cấu theo yêu cầu đặt
ra.
- Giai đoạn chuẩn bị công nghệ: ở giai đoạn này người ta lập quy trình công
nghệ, chọn phương án kiểm tra, xây dựng các tiêu chuẩn về vật liệu, lao động.
- Giai đoạn tổ chức: nhiệm vụ của giai đoạn này là xây dựng mặt bằng bố trí
máy, tính toán số lượng công nhân phục vụ dây chuyển sản xuất.

6.2. Tổ chức chuẩn bị thiết kế trong sản xuất.
Chuẩn bị thiết kế trong sản xuất gồm 5 giai đoạn.
- Xác định nhiệm vụ kỹ thuật: là xác định những đặc tính kỹ thuật và các chỉ
tiêu chất lượng, đồng thời cả chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật của sản phẩm.
- Thành lập tài liệu kỹ thuật: là thành lập các tài liệu thiết kế, các tài liệu này
phải chứa đựng các luận chứng về kinh tế và kỹ thuật của sản phẩm được thiết kế.
- Thiết kế bản vẽ: là phải tạo ra toàn bộ các tài liệu về kết cấu của sản phẩm
như các kích thước cơ bản của chi tiết và cả kích thước khuôn khổ của sản phẩm.
- Hoàn chỉnh tài liệu kỹ thuật: hiệu chỉnh lại các bản vẽ của sản phẩm sau giai
đoạn thiết kế bản vẽ, đồng thời giai đoạn này phải thực hiện việc tính toán độ bền và
độ cứng vững của chi tiết, tính toán hiệu quả kinh tế của sản phẩm vừa được thiết kế.
- Thành lập các bản vẽ: nghĩa là phải thu thập tất cả các bản vẽ của tất cả các
chi tiết được chế tạo ở nhà máy, các bản vẽ lắp ráp, sơ đồ lắp ráp và thống kê các dụng
cụ, đồ gá…
* Trong tất cả các nhà máy cơ khí đều thành lập bộ phận quản lý bản vẽ nhằm đảm
bảo kế hoạch sử dụng bộ tài liệu kỹ thuật của quá trình sản xuất. Quản lý bản vẽ được
tổ chức phù hợp với cấu trúc sản xuất của xí nghiệp, dạng sản xuất, sản lượng hàng
năm và đặc tính kết cấu của sản phẩm.
6.3. Tổ chức chuẩn bị công nghệ trong sản xuất.
6.3.1. Nội dung và các giai đoạn của chuẩn bị công nghệ trong sản xuất.
Nội dung và các giai đoạn của chuẩn bị công nghệ trong sản xuất bao gồm:
thiết kế quy trình công nghệ, chọn thiết bị gia công, chọn dụng cụ kiểm tra, thiết kế
các trang bị công nghệ (thiết kế đồ gá và dụng cụ phu), định mức lao động, định mức
vật liệu, bố trí mặt phẳng phân xưởng và chọn phương pháp tổ chức quá trình sản
xuất.
Chuẩn bị công nghệ trong sản xuất gồm 4 giai đoạn:
- Thiết kế quy trình công nghệ.
- Thiết kế các trang bị công nghệ (đồ gá và các dụng cụ phụ) và các thiết bị
chuyên dùng.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

23


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



- Chế tạo các trang bị công nghệ và các thiết bị chuyên dùng.
- Thử nghiệm và áp dụng các quy trình công nghệ trong sản xuất.
6.3.2. Thiết kế quy trình công nghệ.
Thiết kế quy trình công nghệ gồm các bước sau đây:
- Phân tích chức năng làm việc của chi tiết.
- Phân tích công nghệ trong kết cấu của chi tiết.
- Xác định dạng sản xuất để biết xem sản lượng hàng năm của sản phẩm thuộc
dạng sản xuất nào (hàng loạt vừa lớn hay hàng khối) để có phương án công nghệ cho
thích hợp.
- Chọn phương pháp chế tạo phôi.
- Lập thứ tự các nguyên công.
- Chọn máy, chọn dụng cụ cắt, chọn dụng cụ kiểm tra.
- Xác định thời gian gia công (bao gồm thời gian cơ bản, thời gian phụ, thời
gian phục vụ và thời gian nghỉ ngơi tự nhiên).
- Xác định lượng vật liệu cần thiết để chế tạo chi tiết.
- Thiết kế mặt bằng bố trí và thiết kế chỗ làm việc trong từng phân xưởng.
6.3.3. Thiết kế trang bị công nghệ.
Đây là phần có ý nghĩa lớn đối với việc chế tạo sản phẩm mới, nó có ảnh
hưởng lớn đến chất lượng và giá thành của sản phẩm. Thiết kế trang bị công nghệ gồm
2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: gồm các công việc về thiết kế mẫu, khuôn mẫu, đồ gá dụng cụ và
thiết bị chuyên dùng

- Giai đoạn 2: lập quy trình công nghệ chế tạo các trang bị công nghệ, các trang
bị này không chỉ có tính vạn năng mà còn phải tiên tiến để nâng cao chất lượng và hạ
giá thành sản phẩm. Điều này đòi hỏi phải có cán bộ có trình độ cao và phải có máy
gia công có năng suất cao.
6.3.4. Chế tạo trang bị công nghệ.
Gồm 2 giai đoạn:
- Chế tạo thử các loại trang bị, kiểm tra tất cả c ác thông số kỹ thuật rồi thử
nghiệm trong điều kiện sản xuất.
- Thực hiện chế tạo hàng loạt các trang bị công nghệ (theo nhu cầu sản xuất).
6.3.5. Thử nghiệm quy trình công nghệ sản xuất.
Chế tạo thử nghiệm nhằm mục đích.
- Kiểm tra chất lượng gia công của chi tiết và chất lượng lắp ráp của sản phẩm.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

24


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



- Kiểm tra tính công nghệ của chi tiết xem có tương ứng với dạng sản xuất hay
không.
- Hiệu chỉnh lại quy trình công nghệ.
- Phát hiện và khử những sai sót của quy trình công nghệ.
6.3.6. Đánh giá kinh tế và chọn phương án công nghệ.
Các chi phí cho một phương án công nghệ để chế tạo ra sản phẩm có thẻ được
chia ra 2 nhóm.
- Chi phí không phụ thuộc vào số lượng của chi tiết (a). Chi phí thuộc nhóm
này gồm: tiền mua máy, đồ gá và dụng cụ, chi phí cho điều chỉnh máy.

- Chi phí phụ thuộc vào số lượng chi tiết (b). Chi phí thuộc nhóm này bao gồm:
tiền lương của công nhân, tiền chi cho thợ điều chỉnh, chi phí cho vật liệu…
Vậy giá thành C của N chi tiết theo một phương án công nghệ nà đó được mô
tả bằng công thức:
C = a + b.N
Giả sử có 3 phương án công nghệ 1, 2, 3 với công thức tính giá thành như sau:
C
1
= a
1
+ b
1
.N
C
2
= a
2
+ b
2
.N
C
3
= a
3
+ b
3
.N
a
1
<a

2
<a
3


Ta thấy nếu số chi tiết N<N
1
thì dùng phương án 1 (đường thẳng C
1
) là thích
hợp nhất vì có giá thành C
1
là có giá thành là nhỏ nhất. Nếu số chi tiết gia công nằm
giữa N
1
và N
2
thì nên chọn phương án 2 vì C
2
là nhỏ nhất. Còn nếu số chi tiết N>N
2

thì phương án 3 là tốt nhất.
a3
a2
a1
N1 N2
C
N
C1

C2
C3
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

25


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



CHƯƠNG VII
TỔ CHỨC KIỂM TRA KỸ THUẬT

7.1. Nhiệm vụ, đối tượng và chức năng của kiểm tra kỹ thuật.
7.1.1. Chất lượng sản phẩm.
Chất lượng sản phẩm của nhà máy cơ khí là tiêu chí quan trọng nhất. Chất
lượng sản phẩm là toàn bộ tính chất thỏa mãn những yêu cầu làm việc của sản phẩm.
Toàn bộ chỉ tiêu của chất lượng sản phẩm được ghi trong bản vẽ và trong các bộ tiêu
chuẩn. Sản phẩm đáp ứng được các chỉ tiêu này được gọi là thành phẩm, còn sản
phẩm không đáp ứng được các chỉ tiêu này được gọi là phế phẩm.
Vì vậy, mỗi nhà máy cơ khí phải có nhiệm vụ:
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm theo yêu cầu ghi trên bản vẽ và các bộ tiêu
chuẩn.
- Phát hiện và ngăn ngừa phế phẩm.
- Nghiên cứu và tìm ra những biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm.
7.1.2. Kiểm tra kỹ thuật, đối tượng và chức năng của nó.
Kiểm tra kỹ thuật là toàn bộ các nguyên công và công việc kiểm tra chất lượng
sản phẩm và quy trình công nghệ ở tất cả các giai đoạn sản xuất, từ kiểm tra đầu vào
chất lượng nguyên vật liệu cho đến khi kiểm tra đầu ra của sản phẩm hoàn thiện.

Kiểm tra kỹ thuật là một phần của quá trình sản xuất, được xem là công cụ
chính để quản lý chất lượng sản phẩm.
Chất lượng đồng nhất là chất lượng như nhau của cả loạt chi tiết, cả loạt máy.
Trong sản xuất hàng loạt và hàng khối không chỉ đảm bảo yêu cầu về chất lượng của
từng sản phẩm riêng biệt mà còn phải đảm bảo chất lượng đồng nhất ở tất cả các sản
phẩm.
Chất lượng đồng nhất của cản phẩm phụ thuộc vào hai yếu tố: hoàn thiện quy
trình công nghệ độ ổn định của quy trình công nghệ.
Nhìn chung, đối tượng của kiểm tra kỹ thuật bao gồm:
- Nguyên vật liệu chính và phụ.
- Bán thành phẩm nhận từ nhà máy khác.
- Phôi ở các giai đoạn sản xuất khác nhau.
- Chi tiết ở các giai đoạn sản xuất khác nhau.
- Cụm chi tiết hoặc sản phẩm ở các giai đoạn lắp ráp khác nhau.
- Thiết bị sản xuất và trang bị công nghệ (dụng cụ, đồ gá các loại, khuôn
mẫu…)
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

26


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



- Quy trình công nghệ và chế độ cắt.
- Văn hóa sản xuất (trật tự, vệ sinh, an toàn…)
7.2. Phân loại các nguyên công kiểm tra và tổ chức chuẩn bị kỹ thuật của các
nguyên công kiểm tra.
7.2.1. phân loại các nguyên công kiểm tra.

Quá trình kiểm tra kỹ thuật ở các nhà máy cơ khí bao gồm nhiều loạt nguyên
công kiểm tra, chúng được chia ra 5 loại.
a. Phương pháp thực hiện.
- Phân tích thí nghiệm: dùng để xác định các tính chất cơ, lý, hóa của vật liệu,
bán thành phẩm, phôi và chi tiết.
- Kiểm tra hình học: nhờ kiểm tra hình học có thể xác định được độ chính xác
về kích thước, hình dáng hình học và vị trí tương quan của phôi, chi tiết và các kết cấu
lắp ráp.
- Quan sát bề ngoài: trong quan sát bề ngoài có thể phát hiện trạng thái tổng
quát của vật liệu và sản phẩm ở các giai đoạn khác nhau.
- Thử công nghệ: được thực hiện trong trường hợp khi phân tích, thí nghiệm
vật liệu không đủ để xác định tính hợp lý của phương pháp gia công. Các phương
pháp thử công nghệ thường là thử tính hàn, tính dập và tính cắt gọt (thử công nghệ còn
gọi là kiểm tra tính công nghệ).
- Thử sản phẩm: được dùng để kiểm tra sản phẩm hoàn thiện theo các chỉ tiêu
chất lượng như năng suất, kinh tế và tuổi thọ.
- Kiểm tra kỹ thuật công nghệ: đòi hỏi phải kiểm tra tất cả các thông số của quy
trình công nghệ (độ chính xác, nhiệt độ, chế độ cắt…)
b. Thời gian thực hiện.
Theo thời gian thực hiện người ta phân biệt:
- Kiểm tra bước đầu (kiểm tra sơ bộ): các nguyên công này được dùng để kiểm
tra chất lượng của vật liệu và bán thành phẩm trước khi gia công và chi tiết trước khi
lắp ráp. - Kiểm tra trung gian: các nguyên công này được thực hiện theo thứ tự
của quy trình công nghệ.
- Kiểm tra lần cuối: các nguyên công này thực hiện việc kiểm tra sản phẩm ở
từng giai đoạn xác định của quá trình sản xuất (ví dụ, trước khi chuyển phôi hoặc chi
tiết sang phân xưởng khác) hoặc trước khi chuyển sản phẩm hoàn thiện cho người tiêu
dùng.
c. Chỗ thực hiện.
Theo phương pháp này người ta phân biệt:

Tổ chức Sản xuất Cơ khí

27


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



- Kiểm tra tại chỗ: các nguyên công này thực hiện ở các trạm kiểm tra tĩnh tại
chỗ (cố định) được thiết lập trong những trường hợp sau: khi cần kiểm tra khối lượng
lớn đối tượng (phôi, chi tiết, sản phẩm) như nhau trên thiết bị kiểm tra chuyên dùng
hoặc có khả năng đưa công việc kiểm tra tĩnh tại vào các nguyên công cuối hoặc lắp
ráp trước khi chuyển vào kho chứa hoặc chuyển sang phân xưởng khác
- Kiểm tra di động: các nguyên công này được thực hiện trực tiếp tại chỗ làm
việc trong các trường hợp sau: khi kiểm tra các chi tiết lớn, cồng kềnh và không thuận
tiện cho việc vận chuyển, khi gia công và kiểm tra số ít đối tượng giống nhau, khi có
khả năng sử dụng những dụng cụ đo đơn giản.
d. Mức độ bao hàm sản phẩm.
Theo phương pháp này người ta phân biệt:
- Kiểm tra toàn bộ sản phẩm: các nguyên công này được thực hiện đối với
100% số sản phẩm trong những trường hợp sau: khi không có độ an toàn về chất
lượng của vật liệu, bán thành phẩm, phôi, chi tiết và sản phẩm; khi thiết bị hoặc quy
trình không đảm bảo được tính đồng nhất của đối tượng gia công; khi không thực hiện
được lắp lẫn hoàn toàn trong lắp ráp.
- Kiểm tra lựa chọn: các nguyên công này không được thực hiện đối với tất cả
toàn bộ sản phẩm mà chỉ thực hiện đối với một số sản phẩm nhất định. Thông thường
kiểm tra lựa chọn được thực hiện trong những trường hợp sau: khi các chi tiết có chất
lượng như nhau; khi quy trình công nghệ có độ ổn định cao; sau các nguyên công
không có ý nghĩa quyết định đối với các nguyên công tiếp theo.

e. Hình thức phát hiện và phòng ngừa phế phẩm.
Theo phương pháp này người ta phân biệt:
- Kiểm tra phòng ngừa: phương pháp này thực hiện nhằm mục đích phòng
ngừa phế phẩm ở lúc bắt đầu và trong quá trình gia công.
- Kiểm tra nhanh theo chu kỳ: kiểm tra nhanh có nghĩa là kiểm tra chất lượng
sản phẩm theo chu kỳ trực tiếp tại các chỗ làm việc. Nó cũng là dạng kiểm tra phòng
ngừa nhằm theo dõi việc thực hiện nghiêm khắc quy trình công nghệ tại các chỗ làm
việc.
- Kiểm tra thống kê: kiểm tra thống kê là một dạng kiểm tra lựa chọn cho phép
phát hiện và phòng ngừa các sai số trước khi các sai số này có khả năng gây phế
phẩm.
7.2.2. Tổ chức chuẩn bị kỹ thuật của các nguyên công kiểm tra.
Tổ chức chuẩn bị kỹ thuật của các nguyên công kiểm tra là một hành phần của
quá trình sản xuất. Nó được quản lý bởi kỹ sư trưởng của nhà máy hoặc phòng công
nghệ. Chuẩn bị kỹ thuật của các nguyên công kiểm tra bao gồm thiết kế quy trình
công nghệ, thiế kế và chế tạo các trang bị kiểm tra.
7.2.3. Thiết kế quy trình công nghệ kiểm tra kỹ thuật.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

28


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



Công nghệ kiểm tra sản phẩm được thể hiện trong 3 tài liệu sau đây:
- Ở bản vẽ sản phẩm hoặc phôi.
- Ở phiếu công nghệ.
- Ở phiếu chỉ dẫn cách thực hiện nguyên công kiểm tra nào đó trên đồ gá kiểm

tra hoặc dụng cụ đo.
Khi thiết kế công nghệ kiểm tra cần chú ý đến khả năng cơ khí hóa và sự tự
động hóa nhằm mục đích nâng cao và ổn định của kết quả kiểm tra.
Các thiết bị kiểm tra được thiết kế phải đáp ứng được tất cả các yêu cầu về
công nghệ và tổ chức. Khi áp dụng thiết bị kiểm tra mới cần kiểm tra tính hiệu quả
của nó.
7.3. Tổ chức kiểm tra kỹ thuật trong phân xưởng.
7.3.1. Bố trí các trạm kiểm tra.
Xuất phát từ nguyên tắc thẳng dòng các trạm kiểm tra trong phân xưởng cần
được bố trí gần chỗ làm việc theo tiến trình công nghệ.
7.3.2. Tổ chức lao động của công nhân kiểm tra kỹ thuật.
Tổ chức lao động của công nhân kiểm tra kỹ thuật còn phải đảm bảo được năng
suất lao động cao nhất trong điều kiện ổn định của các kết quả kiểm tra.
Tổ chức kiểm tra phải đáp ứng yêu cầu mặt bằng hợp lý và tạo điều kiện làm
việc thuận lợi cho công nhân.
Số lượng công nhân kiểm tra phụ thuộc vào dạng sản xuất. Trong sản xuất hàng
loạt lớn và hàng khối, nơi mà các nguyên công kiểm tra ổn định và lặp lại theo chu kỳ,
số công nhân kiểm tra R được xác định theo chỉ tiêu thời gian của nguyên công kiểm
tra.
 =
∑


....




m: số chủng loại chi tiết được kiểm tra.
N

i
: số chi tiết được kiểm tra trong 1 tháng.
ni: số lần đo trên một chi tiết thứ i.
bi: mức lựa chọn kiểm tra của chi tiết thứ i.
c: hệ số tính đến việc hoàn chỉnh hồ sơ kiểm tra (c=1,1).
F: thời gian làm việc trong một tháng của một công nhân kiểm tra.
Trong sản xuất đơn chiếc và hàng loạt nhỏ, số công nhân kiểm tra có thể được
tính gần đúng khoảng 2÷5% số công nhân sản xuất.
7.3.3. Tổ chức kiểm tra thiết bị sản xuất.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

29


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM



Thiết bị sản xuất là yếu tố quan trọng, có ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản
phẩm. Nội dung chu ryếu kiểm tra thiết bị sản xuất là kiểm tra chất lượng đúng lúc
đưa vào sử dụng và kiểm tra định kỳ trong quá trình sử dụng. Kiểm tra định kỳ mỗi
loại thiết bị sản phẩm phụ thuộc vào đặc điểm kết cấu và điều kiện sử dụng của chúng.
7.3.4. Tổ chức hệ thống lao động không có phế phẩm.
Ở nhiều nhà máy cơ khí người ta áp dụng hệ thống kiểm tra chất lượng rất tiên
tiến, được gọi là hệ thống lao động không có phế phẩm (hệ thống gia công không có
phế phẩm). Bản chất của hệ thống này là người công nhân tự kiểm tra sản phẩm do
mình làm ra và sau khi khẳng định sản phẩm đạt yêu cầu thì chuyển tới bộ phận kiểm
tra độc lập. Nếu bộ phận này phát hiện thấy một sản phẩm (chi tiết) đầu tiên bị phế
phẩm thì họ sẽ không kiểm tra tiếp những sản phẩm khác mà ngay lập tức chuyển tất
cả sản phẩm quay về cho công nhân chế tạo ra chúng để sửa chữa lại. Sau khi sửa

chữa xong, các sản phẩm này được chuyển tới phòng kiểm tra chất lượng sản phẩm
(KCS).
Ứng dụng hệ thống gia công không có phế phẩm cho phép nâng cao chất lượng
và giảm giá thành sản phẩm.
7.4. Quản lý chất lượng bằng phương pháp thống kê.
7.4.1. Bản chất của phương pháp thống kê.
Kiểm tra sản phẩm thường xuyên có thể thực hiện được nhờ phương pháp
thống kê. Phương pháp này được sử dụng trong các nhà máy sản xuất hàng loạt và
hàng khối. Sử dụng phương pháp thống kê có thể điều chỉnh quy trình công nghệ để
đảm bảo chất lượng sản phẩm. Phương pháp này đòi hỏi chỉ cần kiểm tra lựa chọn sản
phẩm (kiểm tra số % sản phẩm nhất định chứ không cần kiểm tra 100% sản phẩm).
7.4.2. Kiểm tra thống kê dự phòng.
Theo phương pháp đánh giá các thông số của chất lượng sản phẩm, phương
pháp kiểm tra thống kê dự phòng được chia ra là 2 nhóm:
- Phương pháp cho phép xác định các thông số chất lượng sản phẩm (kích
thước, khối lượng, nhiệt độ, các tính chất cơ lý…)
- Phương pháp dựa trên sự so sánh với vật mẫu hoặc dưỡng…
Để mô tả sự phân bố của các thông số chất lượng người ta dùng các quy luật
của đường cong phân bố.
7.4.3. Hiệu quả của phương pháp thống kê.
Kinh nghiệm của các nhà máy ứng dụng phương pháp thống kê trong quản lý
chất lượng cho thấy những ưu điểm sau:
- Phương pháp thống kê cho phép điều chỉnh chất lượng sản phẩm và trên cơ sở
đó có thể điều chỉnh chất lượng một cách hiệu quả hơn.
Tổ chức Sản xuất Cơ khí

30


GV. Phạm Ngọc Hiếu - Bộ môn CNCTM

- Phương pháp thống kê cho phép phát hiện và loại bỏ những nguy cơ gây mất
ổn định quá trình trước khi quá trình có thể gây ra phế phẩm.
- Nâng cao trách nhiệm của tập thể cán bộ công nhân viên nhà máy đối với chất
lượng sản phẩm.
- Tất cả chỗ làm việc, công đoạn sản xuất, phân xưởng sản xuất và nhà máy
đều nhận được phiếu đánh giá chất lượng một cách khách quan để từ đó có biện pháp
điều chỉnh thích hợp.
- Đánh giá chát lượng một cách hệ thống, khách quan sẽ tạo điều kiện củng cố
kỹ thuật lao động và thi đua lành mạnh nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm phế
phẩm.
- Kiểm tra bằng phương pháp thống kê còn có ý nghĩa ở chỗ không cần kiểm
tra 100% chi tiết mà vẫn có thể đánh giá chính xác chất lượng của chúng.
7.5. Thống kê và phân tích phế phẩm.
7.5.1. Nhiệm vụ của thống kê và phân tích phế phẩm.
Thống kê và phân tích để phát hiện những người gây ra phế phẩm nhằm nâng
cao trách nhiệm cá nhân của những người lao động (từ công nhân đến kỹ sư trưởng
nhà máy) đối với chất lượng sản phẩm.
7.5.2. Phân loại phế phẩm.
Phân loại sản phẩm cho phép xác định một cách chính xác và thống nhất những
nguyên nhân gây ra phế phẩm và những người gây ra phế phẩm.
Tất cả các phế phẩm khi thống kê và phan tích được phân ra:
- Các loại phế phẩm.
- Các nguyen nhân gây phế phẩm.
- Những người gây ra phế phẩm.