Giáo trình QUẢN LÝ BẢO TRÌ CÔNG NGHIỆP - Phần 2 ppsx

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
1
Phn II
CÁC VN  NGHIÊN CU TRONG QUN LÝ BO TRÌ
CÔNG NGHIP
1.  TIN CY VÀ KH NNG SN SÀNG TRONG BO TRÌ
1.1. Quan im v tin cy
 tin cy là xác sut ca mt thit b hot ng theo chc nng t yêu cu trong
khong thi gian xác nh và di mt u kin hot ng c th .
 tin cy có th coi nh là thc o hiu qu hot ng ca mt hoc mt h
thng thit b.
1.2. Tm quan trng ca  tin cy
- Nm 1985, tai nn công nghip ti t nht trong lch s xy ra  nhà máy Union
Carbide  Bhopal, n  ngây ra hàng ngàn ngi thit mng và di chng cho hang trm
ngi.
- Phi thuyn con thoi Chellenger n gia không trung vào tháng giêng nm 1986.
- Tháng t nm 1986, tai nn lò phn ng ht nhân khng khip nht trong lch s
xy ra ti Chernobyl, Liên Xô. Hu qu là s do g phóng x vào bu khí quyn ca Liên
Xô và nhiu nc  Châu Âu. Cui nm 2001, chính ph Ucraina ã quyt nh óng ca
vnh vin ba lò phn ng còn li.
- Nm 2000 tai nn tàu ngm nguyên t Kursk do mt qu ng lôi b n bên trong
tàu ngay sau khi bn .
- Nm 2000 tai nn máy bay concorde do bánh ca máy bay b v sau khi ván mt
mnh kim loi trên ng bng, làm n tung bình xng và toàn b máy bay.
i vi nhng h thng ln máy bay, phi thuyn, dây chuyn sn xut công
nghip,  tin cy óng vai trò quan trng. Nhng h thng này c hình thành t nhiu
h, thng ph và thành phn. Tt c nhng thành phn phi c thit km bo  tin
cy riêng nhm m bo  tin cy ca toàn h thng. Th gii ã có nhng kinh nghim

ng t nh: Mt n tr tr giá 10 cent có th làm hng chuyn bay ca mt tên la tr
giá 300.000 USD.
Trong thc t nhiu tn tht v  tin cy không nht thit vì s h hng ca
nhng b phn phc tp có khi ch do làm sai chc nng ca nhng b phn n gin
nh lp giáp sai linh kin n, thu lc trong máy móc.

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
2
1.3.  tin cy là mt c tính cht lng
Tui th ca mi sn phm không thc xác nh ngoi tr bng cách chy
vn hành trong thi gian mong mun hoc n khi h hng. Rõ ràng, không th thí
nghim mài mòn tt c sn phm  chng minh chúng ã t tiêu chun và m bo cht
ng. Thng ngi ta da vào d liu bng cách kim tra nhng sn phm.  tin cy
ca sn phm ca phi th hin kh nng sn phm hot ng hoàn ho trong mt thi
gian xác nh c th.
 tin cy thng c th hin bng :
MTTF (Meam Time To Failures) : Thi gian hot ng trung bình n khi h
hng, nu sn phm ch s dng mt ln ri b
MTBF (Mean Time Between Failures): Thi gian hot ng trung bình gia
nhng ln h hng, nu sn phm có th s dng nhiu ln sau khi phc hi.
Nh vy ch s tin cy là thi gian trung bình ca mt thit b hot ng gia các
ln ngng máy bo trì.
1.4.  tin cy ca h thng
R
s
= R
1
. R

2
. R
3
. R
4
….R
i
(1.1)
Trong ó : R
s
- tin cy ca h thng
R
i
- tin cy ca thành phn th i.
1.5. Ch s kh nng sn sàng
Ch s kh nng sn sàng là so hiu qu bo trì và có th xem là so kh
ng hot ng ca thit b mà không xy ra vn  gì. Ch s này ph thuc mt phn
vào các c tính ca h thng k thut và mt phn vào hiu qu ca công tác bo trì.
Ch s kh nng sn sàng th hin kh nng ca thit b hot ng úng cách bt
chp các h hng và hn ch xy ra trong các ngun lc bo trì.
Ch s kh nng sn sàng bao gm ba thành phn :
- Ch s tin cy
- Ch s h tr bo trì
- Ch s kh nng bo trì .
1.6. Ch s h tr bo trì
Ch s h tr bo trì c o bng thi gian chi trung bình (Mean Waiting –
MWT). Ch s h tr bo trì là thi gian chi trung bình i vi các ngun lc bo trì
khi máy ngng. Ch s h tr bo trì chnh hng ca t chc và chin lc ca t b
phn sn xut và bo trì.
Ch s h tr bo trì th hin kh nng ca mt t chc bo trì, trong nhng u

kin nht nh, cung cp các ngun lc theo yêu cu  bo trì mt thit b.

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
3
1.7. Ch s kh nng bo trì
Ch s kh nng bo trì c o bng thi gian sa cha trung bình (Mean Time to
Repair – MTTR). Thi gian sa cha trung bình chnh hng rt ln bi các bn thit
k thit b, ngha là nó c xác nh tu thuc vào giai on thit k .
Ch s kh nng bo trì th hin kh nng ca mt thit b, trong nhng u kin
nht s dng nht nh c duy trì hoc phc hi li tình trng mà nó th hin trong
nhng u kin nht nh và s dng các trình t và các ngun lc nht nh.
 gia tng ch s kh nng sn sàng phi có kh ng gia tng ch s tin cy,
gim ch s h tr bo trì và t s kh nng bo trì .
1.8. Thi gian ngng máy trung bình
Thi gian ngng máy trung bình (Mean Down Time – MDT) là tng ca ch s h
tr bo trì (MWT) và ch s kh nng bo trì (MTTR). Trong thc t khó xác nh c
thi gian chi và thi gian sa cha. Trong trng hp này ngi ta s dng MDT.
MTBF MDT
(thi gian hot ng
gia các ln  hng) (Thi gian ngng
máy trung bình)
MWT MTTR
(Thi gian ch (Thi gian sa
Trung bình) cha trung bình)
Hình 1.1. Các thành phn ca ch s kh nng sn sàng
A=
dmup
up

TT
T
+
hay
A=
MWT
MTTR
MTBF
MTBF
MDT
MTBF
MTBF
++
=
+
(1.2)
Ch s kh nng sn sàng
Ch s tin cy Thi gian ngng máy
Ch s h
tr bo trì
Ch s kh
ng bo trì

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
4
Trong ó: A- Ch s kh nng sn sàng .
T
up

- Tng thi gian máy hot ng.
T
dm
-Tng thi gian máy ngng  bo trì.
1.9. ng sut và kh nng sn sàng
Nu b phn bo trì qun lý úng úng phng pháp s giúp nng sut trong quá
trình sn xut gia tng nhanh chóng. Sn xut ph thuc phn ln vào nng lc các thit
b lp t, tuy nhiên chúng còn ph thuc vào nhiu yu t khác nh: các tn tht do bo
trì , các tn tht cht lng, chy không máy, làm nh hng n sn xut và nng xut.
 s dng 100% nng lc , thit b phi hot ng liên tc và không c ngng ti bt
kì thi m nào khi nó ã c lên k hoch hot ng, ngha là ch s sn sàng là
100%. Ch s kh nng sn sàng càng thp thì sn lng càng thp.
Công tác bo trì snh hng n ch s kh nng sn sàng vi mt mc  cao
nên nng xut cng bnh hng trc tip. khi u t vào bo trì, thi gian hoàn vn 
ng nng xut phi c tính toán. Nng sut tng làm tng sn lng, tng cht lng,
ng vn u t, …
Khi lp k hoch vào công tác bo trì thì yu tu tiên phi tính toán là tìm ra ch
s kh nng sn sàng sau khi da án ã thông qua. Yu t th hai là phi tính toán có bao
nhiêu ch s kh nng sn sàng mi snh hng n nng sut và sn lng.
Hình 1.2. nh hng ca bo trì n nng sut và hiu qu tron sn sut
Các hot ng t công tác bo trì s làm tng s % ca ch s kh nng sn sàng,
nh vy nng sut s gia tng và li nhun cao hn.
Ví d: ch s kh nng sn sàng tng 1% s cho
750.000 USD i vi mt nhà máy thép (A = 85 – 90%)
NNG SUT VÀ HIU QU
SN XUT
NNG SUT NNG SUT
t qu ca h qu bo trì
- Tng kh nng sn
sàng

- Tng nng sut
- Gim chi phí bo trì
BO TRÌ

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
5
90.000 USD i vi mt nhà máy giy (A = 90 – 95%)
30.000 USD i vi mt xng gia công kim loi (A = 80%)
50.000 USD i vpí mtnhà máy hoá cht (A = 85 – 90%)
50.000 USD i vi nhà máy in (A = 95 – 99%)
Mt câu hi thng gp là: “Trong nhà máy chúng ta ch s kh nng sn sàng là
bao nhiêu ?”.
Câu hi này d nhiên không th tr li c do yêu cu v kh nng sn sàng ca
mi doanh nghip khác nhau. Các s liu  bng 2.1 th hin mi quan h gi ch s kh
ng sn sàng, thi gian không sn sàng và kh nng không sn sàng mi nm, tháng
ngày.
Các con sc tính toán cho vic sn xut 24 gi mt ngày. Nu s dng các
thi gian sn xut khác phi nhân các con s trong bng vi ch s s dng:
6 gi mt ngày- ch s s dng là 0,66.
8 gi mt ngày- ch s s dng là 0,33.
Bng 1.1 Mi quan h gia các ch s kh nng
sn sàng và thi gian tng ng.
Kh nng không sn sàng
Ch s kh nng
n sàng, %
Thi gian không
n sàng, %
m Tháng Ngày

0 100 8760h 730h 24h
50 50 4380h 365h 12h
80 20 1752h 146h 4,8h
90 10 876h 73h 2,4
99 1 87,6h 7.3h 14,4’
99,9 0,1 8,76h 43’ 1,4’
99,99 0,01 53’ 4.3’ 8,6”
99,999 0,001 5,3’ 26” 0,86”
99,9999 0,0001 32” 2,6” 0,086’
1.10. Tính toán ch s kh nng sn sàng
Phn c bn trong qun lý bo trì là tính toán ch s kh nng sn sang. Mi vic
tính toán kinh t trong công tác bo trì phi bt u bng cách tính toán ch s kh nng
sn sàng  tính toán s gia tng, ci tin trong ch s kh nng sn sàng bi các thay i
c lp k hoch.
1.10.1. Các công thc.
- A: Ch s kh nng sn sàng.

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
6
- MTBF: (Thi gian trung bình gia các l h hng) =  tin cy.
- MWT (Thi gian chi trung bình ) = ch s h tr bo trì.
- MTTR (Thi gian s cha trung bình ) = ch s kh nng bo trì.
A=
%100
MTTR
WT
×
++

M
MTBF
MTBF
hoc (1.3)
A=
%100
MTTR
WT
×
++
M
MTBF
MTBF
; (MTDT= M WT +MTTR)
Hoc A=
%100×
+
dmup
up
TT
T
(1.4)
Trong ó: T
up
- Tng thi gian máy hot ng(time up for production).
T
dm
- Tng thi gian ngng máy  bo trì.
MTBF=
a

T
up
(gi/ln h hng)
Trong ó a là s ln ngng máy  bo trì.
Trong thc t khó thy s khác nhau gia thi gian ch và thi gian sa cha.
Trong trng hp ó thì s dng thi gian ngng máy, thi gian sa cha. Trong trng
hp ó thì s dng thi gian ngng máy, có ngha là thi gian ngng máy = thi gian ch
+ thi gian sa cha.
MDT=
a
T
dm
(gi/ln h hng )
MTBF =
4
4321 TupTupTupTup
+
+
+
MDT =
4
4321 TdmTdmTdmTdm
+
+
+
Tup = ( T- Tdm), Tdm = ( T – Tup)
Thi gian
dm4
up4
dm3

up3
dm2
up2
dm1
up1
T= thi gian sn xut
TT
TT
T
T
T
T
Ngng T
tdm
Sn xut T
up

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
7
1.10.2. Tính toán.
Phi bit :
- Tng thi gian máy hot ng (T
up
).
- Tng thi gian ngng máy  bo trì (T
dm
).
- S ln ngng máy(a).

Ví d: Tình trng hin ti
T
up
=940 T
dm
= 160h; A=70 ln
⇒
MTBF=
70
940
=13,4 MDT=
70
160
=2,3
⇒
MTTR =0,7 MWT=1,6
A=
160
940
940
+
=0,85 hay A=
6,17,04,13
4,13
++
=0,85= 85%
Bng 1.2 ánh giá các hot ng bo trì.
Hin ti Hot ng Kt qu dánh giá
S ln h hng
A=70

Giám sát tình trng có h thng.
Công tác bo trì và bôi trn nh k
Tt
a = 30
Cha tt
a =50
MTTR= 0,7h
MWT=1,6h
MDT=2,3h
- Bo trì phòng nga gia tng trong k
hoch.
- H thng thc hin và các th tc 
chun b và lp k hoch.
- Ci thin tài liu k thut.
- Ci thin th kho.
MTTR=0,7h
MWT=0,8h
MDT=1,5h
MTTR=0,7h
MWT=1,2h
MDT=1,9h
1.10.3. Kt qu tt.
T
dm=
a x MDT = 30 x 1,5 =45h
T
up
= T – T
dm
=1100-45 = 1055h

A =
45
1055
1055
+
= 0,96. Nng lc sn xut tng 11%và các chi phí bo trì thp
n.
1.10.4. Kt qu cha tt.
T
dm
= a x MDT= 50x 1,9 =95h
T
up
= T –T
dm=
1.100 -95 = 1.005h
A =
95
1005
1005
+
= 0,91. Nng lc sn xut tng 6% và các chi phí bo trì thp
n.

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
8
1.11. Ch s kh nng sn sàng trong nhng h thng sn xut khác nhau.
Ch s kh nng sn sàng toàn b thì khác nhau ph thuc vào các dng liên kt

khác nhau ca thit b trong h thng.
1.11.1. H thng ni tip
Các thit bc lp ni tip vi nhau thì rt nhy trên quan im ch s kh nng sn
sàng. Nu mt thit b ngng hot ng thì toàn b h thng cng s ngng.  tính toán
ch s kh nng sn sàng toàn b trong mt h thng ni tip dung công thc:
A
toàn b
= A
1
.A
2
.A
3
…A
n
(2.5)
Trong trng hp này cn có ch s kh nng sn sàng ca mi thit b rt cao t
c ch s kh nng sn sàng toàn b h thng cao.
1.11.2. H thng song song
Trong h thng song song thì  nhy rt kém. Trong h thng song song tt c
các thit bc lp song song vi nhau, hot ng ti cùng mt thi m. Nu mt
Trong các thit b ngng hat ng thì tn tht v sn
xut s không nhiu, bi vì các thit b còn li vn
tíêp tc hot ng c.
 tính toán ch s kh nng sn sàng toàn
b cho mt h thng gm 4 thit b, ngi ta s
dng công thc sau:
A
toàn b
= [A

1
. A
2
.A
3.
. A
4
] +[A
1
.A
2
.A
3
.(1-A
4
)]+
[A
1
.A
2
.A
4
.(1-A
3
)]
+ [A
1
.A
3
.A

4
.(1-A
2
)]+ [A
2
.A
3
.A
4
.(1-A
1
)] (1.6)
1.11.3. H thng d phòng
Trong mt s trng hp cn liên kt các thit bng cnh nhau trong mt h
thng. Trong trng hp này  nhy s thp hn so vi các trng hp khác nhng chi
phí u t cho h thng này li cao hn nhiu ln. Loi h thng này c gi là h
thng d phòng. Trong h thng d phòng thì không cn thit phi cho các thiêt b hot
A
2
A
1
A
3
A
n
A
n
A
1
A

3
A
2

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
9
ng ti cùng mt thi m. Có khi ch cn mt thit b hot ng là  và các thit b
còn li vn nm chc khi ng trong trng hp thit bang hot ng b ngng.
 tính toán h thng này, ngi ta dung công thc:
A
toàn b
=1-[ (1-A
1
) (1-A
2
)(1-A
3
)(1-A
4
)] …(1-A
n
) ]
1.12 Ch s hiu qu toàn b.
Ch s hiu qu thit b toàn b (OEE- Overall Equipment Overall) c dùng 
ánh giá mt cách toàn din hiu qu s dng dây chuyn thit b trong sn xut công
nghip. OEE c tính nh sau: OEE –A.H.C.
Trong ó: A: Là ch s kh nng sn sàng
H: Là hiu sut s dng thit b, bng sn lng thc t chia cho sn lng mà dây

chuyn thit b có th làm ra c.
C: Là h s cht lng, bng s lng sn phm t yêu cu chia cho tng s
ng ã sn xut.
Trong sn xut trình  th gii (Wold class manufacturing), ngi ta a ra giá tr OEE
cn t nh sau :
-A
≥
90% -H
≥
99% Ngha là OEE
≥
85%
≥
(90%.95%.99%)

TRNG I HC S PHM K THUT HNG YÊN
Biên son: Lê Vn Hiu
Email:
10