giáo trình trang bị công nghệ và cấp phôi tự động C8 pdf

Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



122
Chỉång 8
ÂÄƯ GẠ KIÃØM TRA

8-1. Khại niãûm chung
- Âäư gạ kiãøm tra dng âãø âạnh giạ âäü chênh xạc hồûc cháút lỉåüng bãư màût ca
phäi, chi tiãút hồûc sn pháøm trong quạ trçnh gia cäng v khi thu nháûn sn pháøm.
- Âäü chênh xạc kiãøm tra (sai säú âo) l hiãûu säú giỉỵa chè säú ca dủng củ âo v
giạ trë thỉûc tãú ca âải lỉåüng âo.
- Theo säú lỉåüng thäúng kã thç sai säú âo nàòm trong khong 10- 20% dung sai
ca âäúi tỉåüng cáưn âo. Sai säú âo täøng cäüng bao gäưm cạc thnh pháưn sau âáy:
+ Sai säú chøn v sai säú kẻp chàût khi âo.
+ Sai säú âiãưu chènh âäư gạ.
+ Sai säú do âäư gạ bë mi mn
+ Sai säú do nhiãût âäü thay âäøi khi âo.
Khi thiãút kãú âäư gạ kiãøm tra ph
i chụ tåïi nhỉỵng ngun nhán gáy ra sai säú
âo trãn âáy v cäú gàõng tåïi mỉïc cao nháút âãø gim hồûc loải trỉì nh hỉåíng ca cạc
ngun nhán âọ.
- Nàng sút âo cng nh hỉåíng ráút låïn âãún âäư gạ kiãøm tra. Âäúi våïi nhỉỵng
trỉåìng håüp cáưn kiãøm tra 100% chi tiãút trong sn xút dáy chuưn, thç thåìi gian
kiãøm tra mäüt chi tiãút khäng âỉûåc låïn hån nhëp sn xút. Cn âäúi våïi nhỉỵng
trỉåìng håüp chè cáưn kiãøm tra mäüt säú pháưn tràm chi tiãút nháút âënh thç nàng sút ca
âäư gạ kiãøm tra cọ thãø gim v nhỉ váûy ta cọ thãø sỉí dủng nhỉỵng âäư gạ âån gin
hån.

- Âãø kiãøm tra cạc chi tiãút nh v vỉìa, ngỉåìi ta dng âäư
gạ cäú âëmh, cn âäúi
våïi nhỉỵng chi tiãút låïn phi dng âäư gạ di âäüng (âäư gạ ny âỉåüc gạ trãn chi tiãút).
- Âãø náng cao nàng sút kiãøm tra, ngỉåìi ta thiãút kãú nhỉỵng âäư gạ cho phẹp
gạ âàût mäüt láưn cọ thãø xạc âënh âỉåüc nhiãưu thäng säú hồc dng nhỉỵng thiãút bë tỉû
âäüng, bạn tỉû âäüng. Nhỉng phỉång phạp tiãn nháút l phỉång phạp kiãøm tra têch
cỉûc (kiãøm tra chi tiãút ngay trong quạ trçnh gia cäng). Phỉång phạp ny gim âỉåüc
giạ thnh sn pháøm do hản chãú âỉåüc phãú pháøm v khäng cáưn cọ ngun cäng
riãng biãût .
8-2. Thnh pháưn ca âäư gạ kiãøm tra.
Kãút cáúu ca âäư gạ kiãøm tra bao gäưm :
- Cå cáúu âënh vë.
- Cå cáúu kẻ
p chàût.
- Cå cáúu âo.
- Cạc chi tiãút phủ.
Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



123
a)
b)
H
çnh 8-1:Khäúi V våïi cạc con làn (a) ;
K
häúi V våïi cạc trủc âiãưu chènh (b)
a)

b)

H
çnh 8-2 Kiãøm tra chi tiãút trãn khäúi V
a-Cạch gạ âáưu âo; b-Kiãøm tra âäü ä van

α=90
0

α=90
0

β
X

a
b
- Thán âäư gạ.

8-2-1. Cå cáúu âënh vë
Cå cáúu âënh vë l nhỉỵng chi tiãút dng âãø âënh vë âäúi tỉåüng kiãøm tra. Âọ l
nhỉỵng chäút tç, phiãún tç, khäúi V, trủc gạ
- Cạc chi tiãút (cå cáúu) âënh vë :
+ Chäút tç chm cáưu dng âãø âënh vë màût thä, cn chäút tç âáưu phàóng dng âãø
âënh vë màût tinh.
+ Dng khäúi V: ÅÍ chỉång 1, ta tháúy âãø âënh vë màût ngoi ngỉåìi ta dng
khäúi V. Trong trỉåìng håüp âọ chi tiãút v khäúi V chè tiãúp xục theo âỉåìng, cho nãn
khäúi V chọng mn v s gim âäü chênh xạc nãúu ta dng khäúi V âãø âënh vë chi tiãút
khi kiãøm tra. Âãø khàõc phủc nhỉåüc âiãøm âọ, ngỉåìi ta dng khäúi V våïi cạc con làn
(hçnh 8-1a) v khäúi V cọ cạc trủc âiãưu chènh (hçnh 8-1b).

Sai säú
âo (sai säú kiãøm tra), khi
dng khäúi V âãø âënh vë chi tiãút âỉåüc tiïnh
theo cäng thỉïc:

⎟
⎟
⎟
⎟
⎠
⎞
⎜
⎜
⎜
⎜
⎝
⎛
+−=∆ 1
2
sin
sin
2
D
D
α
β
δ
δ

Trong âọ: δ

D
-Dung sai âỉåìng kênh
chi tiãút; β- Gọc gạ âáưu âo.
Ta tháúy sai säú âo nh nháút khi
∆=0, nghéa l tè säú
1
2
sin
sin
=
α
β
.
Trong thỉûc tãú khäúi V cọ gọc
α
= 90
0
l thäng dủng nháút, nãn
β
cọ thãø láúy
bàòng 45
0
(hçnh 8-2a).
Dng khäúi V cọ thãø xạc
âënh âỉåüc sai säú hçnh dạng ca chi
tiãút, chàõng hản X=a-b l âäü ä van
khi ta quay chi tiãút mäüt vng trãn
khäúi V cọ gọc α= 90
0
(hçnh 8-2b).

Âäü cän ca chi tiãút âỉåüc
xạc âënh bàòng hiãûu säú giỉỵa hai chè
säú ca dủng củ âo trãn hai tiãút
diãûn ngang ca chi tiãút.
+ Dng trủc gạ hồûc hai
mi tám :
Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



124
Âäü âo hỉåïng kênh ca chi tiãút âỉåüc xạc âënh bàòng hai phỉång phạp :
Âënh vë chi tiãút trãn trủc gạ (chi tiãút cọ läù) hồûc chäúng hai âáưu (chi tiãút
dảng trủc). Khi chi tiãút âënh vë trãn trủc gạ, âãø trạnh khe håí giỉỵa läù v trủc gạ
ngỉåìi ta lm trủc gạ cọ âäü cän (1/1.000
÷
10.000) hồûc dng trủc gạ ân häưi.
Trãn hçnh 8-3 tênh sai säú gạ âàût khi chi tiãút âỉåüc âënh vë trãn trủc gạ theo
hai läù cọ lãûch tám. Theo så âäư hçnh 8-3 tám trủc gạ lãûch mäüt gọc β so våïi tám läù:
L
eee
21
+
+
=β

Trong âọ: e- âäü lãûch tám ca hai läù tám (mm); L- khong cạch giỉỵa hai
màût âáưu ca hai läù (mm); Cạc giạ trë e

1
v e
2
âỉåüc xạc âinh nhỉ sau :

2
dd
e
A
1
−
=
(1)

2
dd
e
,,
A
2
−
=
(2)
ÅÍ âáy d
A
,
'
A
d
, d, d

’
- âỉåìng kênh cạc läù v cạc cäù trủc gạ (mm).
Nãúu âäü lãûch tám âỉåüc âo åí khong cạch L (tỉì màût âáưu ca chi tiãút) thç sai
säú gạ âàûût ca trủc gạ åí tiãút diãûn ny âỉåüc xạc âënh nhỉ sau :
1
eLtg
+
β
=
ε

+ Ngoi nhỉỵng chi tiãút âënh vë trãn âáy, trong thỉûc tãú nhiãưu lục phi sỉí
dủng kãút håüp cạc hçnh thỉïc âënh vë (phiãún tç, chäút tç ).
Khi thiãút kãú âäư gạ kiãøm tra nãn chụ chn chøn âo lỉåìng trng våïi chøn
gia cäng âãø loải trỉì nh hỉåíng ca sai säú khäng trng chøn.
8-2-2. Cå cáúu kẻp chàût
Cå cáúu kẻp chàût giỉỵ cho chi tiãút khäng bë xã dëch trong quạ trçnh kiãøm tra.
Cå cáúu kẻp chàût trong âäư gạ kiãøm tra hon ton khạc våïi cå cáúu kẻp chàût trong âäư
gạ gia cäng. ÅÍ âäư gạ kiãøm tra lỉûc kẻp chàût phi ráút nh v äøn âënh âãø khäng gáy
biãún dảng chi tiãút. ÅÍ âäư gạ kiãøm tra thỉåìng dng cå cáúu kẻp chàût bàò
ng tay nhỉ :
ân báøy, l xo, ren vêt, bạnh lãûch tám v cå cáúu kẻp chàût bàòng khê nẹn .
H
çnh 8-3: Så âäư tênh sai säú
g
ạ âàût khi âënh vë theo hai läù
d
A
’

d
’

d
A

d

e
2

e

β

ε

e
1
L
l
Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



125
Nãúu lỉûc kẻp khäng äøn âënh thç sai säú âo khäng cäú âënh v sai säú âo khäng
tênh âỉåüc khi âiãưu chènh mạy.

Chụ : Tu theo u cáưu củ thãø ca quạ trçnh âo m cọ thãø cọ hồûc khäng
cọ cå cáúu kẻp chàût.
8-2-3. Cå cáúu âo.
Cå cáúu âo cọ hai loải :
- Loải cå cáúu âo giåïi hản (cỉỵ càûp, ca lêp, dỉåỵng ),
- Loải cå cáúu âo chè thë (âäưng häư so, thanh chia vảch ).
Sn pháøm kiãøm tra (chi tiãút kiãøm tra) âỉåüc âạnh giạ theo ba chè tiãu:
- Âảt u cáưu.
- Phãú pháøm theo giåïi hản dỉåïi ca dung sai.
- Phãú pháøm theo giåïi hản trãn ca dung sai.
Vê dủ: Hçnh 8-4, mäüt vê dủ kiãøm tra cạc kêch thỉåïc H
1
, H
2
, H
3
theo phỉång

phạp giåïi hản
.
Trong trỉåìng håüp âáưu âo làõp cäú âënh, cå cáúu kiãøm tra s di chuøn trãn cå
cáúu âënh vë ca âäư gạ. Cn nãúu chi tiãút cäú âënh thç âáưu âo s di âäüng. Så âäư ny
dng âãø kiãøm tra cạc chi tiãút m dung sai kiãøm tra låïn (âäü chênh xạc cáúp 9, 10).
Cn âäúi våïi nhỉỵng chi tiãút cọ âäü chênh xạc 0,2mm âäi khi ngỉåìi ta dng phỉång
phạp kiãøm tra báûc thang theo hçnh 8-4b. Theo phỉång phạp ny chi tiãút âảt u
cáưu nãúu nhỉ âáưu trãn ca chäút nàòm gia báûc A v B.
Trong thỉûc tãú ngỉåìi ta cn dng phỉång phạp âo kiãøu cm biãún âiãûn. Nãúu
kêch thỉåïc D nàòm trong phảm vi dung sai thç cạc ân 1 v 2 khäng sạng. Nãúu D
nh so våïi giåïi hản dỉåïi thç ân 1 sạng, nãúu D låïn hån giåïi hản trãn thç ân 2
sa

ïng. Ân 3 chè sạng khi cạc cäng tàõc ân 1 v 2 khäng tiãúp xục, nghéa l khi D
nàòm trong phảm vi dung sai. Nhỉ váûy trong mäùi trỉåìng håüp chè mäüt ân sạng.

H
çnh 8-4: Så âäư âo giåïi hản âiãưu chènh
b)
A

B

a)
H
3

H
1

H
2

Su tm bi:

www.daihoc.com.vn



126
Phổồng phaùp naỡy rỏỳt thuỏỷn tióỷn vaỡ nỏng cao nng suỏỳt lao õọỹng.
Ngoaỡi nhổợng kióứu õỏửu õo trón õỏy, ngổồỡi ta coỡn duỡng rọỹng raợi õỏửu õo khờ
neùn. Phổồng phaùp õo bũng

khờ neùn laỡ phổồng phaùp õo coù
õọỹ chờnh xaùc vaỡ nng suỏỳt
cao. Duỡng khờ neùn coù thóứ
kióứm tra õổồỹc caùc daỷng sai sọỳ
kờch thổồùc, sai sọỳ hỗnh daỷng
vaỡ vở trờ tổồng quan.

8-2-4. Cồ cỏỳu phuỷ.
Cồ cỏỳu phuỷ cuớa õọử gaù kióứm tra coù nhióửu chổùc nng khaùc nhau.
- õọử gaù kióứm tra õọỹ õaớo hổồùng kờnh vaỡ hổồùng truỷc ngổồỡi ta duỡng cồ cỏỳu
quay.
- Coỡn trong õọử gaù kióứm tra õọỹ phúng thỗ duỡng cồ cỏỳu trổồỹt.
Hỗnh 8-6 laỡ mọỹt sọỳ vờ duỷ cồ cỏỳu phuỷ thổồỡng duỡng .
Trón hỗnh 8-6a, du
ỷng cuỷ õo coù thóứ õỷt ồớ nồi thuỏỷn tióỷn õóứ traùnh bở va chaỷm
gỏy hoớng hoùc.
Trón hỗnh 8-6b laỡ trổồỡng hồỹp cỏửn thay õọứi chióửu dởch chuyóứn thúng vaỡ tố sọỳ
truyóửn cuớa thọng sọỳ kióứm tra.
Coỡn trón hỗnh 8-6c laỡ cồ cỏỳu tổỷa trón loỡ xo laù coù chióửu daỡy 0,2
ữ
0,3mm, loaỷi
cồ cỏỳu naỡy khọng bở moỡn trong quaù trỗnh laỡm vióỷc cho nón khọng cỏửn õióửu chốnh.
Nóỳu cồ cỏỳu õo khọng thuỏỷn tióỷn cho quaù trỗnh gaù vaỡ thaùo chi tióỳt ngổồỡi ta duỡng sồ
õọử nhổ hỗnh 8-6d.
a)
b) c) d)
H
ỗnh 8-6: cồ cỏỳu phuỷ
H
ỗnh 8-5 :sồ õọử õo bũng bọỹ caớm bióỳn õióỷn

1
2
3-5 V
3

D

Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



127
8-2-5. Thán âäư gạ.
Thán âäư gạ l chi tiãút cå såí âỉåüc chãú tảo bàòng gang xạm GX12-28 hồûc
GX15- 32. Âäúi våïi cạc âäư gạ kiãøm tra chênh xạc, v âäư gạ thỉåìng lm bàòng gang
cọ âäü bãưn cao, chäúng cong vãnh nhỉ GX24-44, GX28-48.
8-2-6. Mäüt säú vê dủ âäư gạ kiãøm tra.
Vê dủ 1:Hçnh 8-7: âäư gạ kiãøm tra âäü âäưng tám hai läù (âäư gạ kiãøm tra thủ
âäüng). Chi tiãút cáưn kiãøm tra 1 âỉåüc âënh vë trãn trủc gạ 2. Khi kiãøm tra ngỉåìi ta
dng tay quay chi tiãút âi mäüt vng. Nãúu cọ âäü lãûch tám, âáưu âo 3 dëch chuøn
lm cho tay ân 4 quay. Lục âọ chäút 5 dëch chuøn tạc âäüng lãn kim âäưng häư 6.
Nhỉ váûy khong måí ca kim âäưng häư s chè hai láưn âäü lãû
ch tám.

Vê dủ 2: Hçnh 8-8: Âäư
gạ kiãøm tra nhiãưu thäng säú ca
piston cng mäüt lục. Âäưng häư
1 kiãøm tra khong cạch tỉì tám

läù àõc tåïi màût âáưu ca ca
piston. Âäưng häư 2 kiãøm tra âäü
vng gọc giỉỵa âỉåìng tám läù
àõc v âỉåìng tám piston. Âäưng
häư 3 kiãøm tra âäü giao nhau ca
âỉåìng tám läú àõc v âỉåìng tám
ca piston. Chè säú âo ca
âäưng häư 2 v 3 bàòng hai láưn
chè säú cáưn âo.
Vê dủ 3: Hçnh 8-9 âäư
gạ kiãøm tra têch cỉûc khi mi


Chi tiãút gia cäng âỉåüc tiãúp xục trãn hai âiãøm cäï âënh v mäüt âiãøm ca âáưu
âo. Ba âiãøm âỉåüc bäú trê trãn mäüt cung låïn hån 180
0
âãø trạnh sai säú ä van nh
H
çnh 8-7 Âäư
g
ạ kiãøm tra âäü âäưn
g
tám hai läù
4
5
6
3
2
1

H
çnh 8-8 :Âäư gạ kiãøm tra nhiãưu
thäng säú cng lục ca piston

A
A
1
2
3
A-
A

Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



128
hỉåíng âãún kãút qu âo. Khi gia cäng âỉåìng kênh ca chi tiãút nh dáưn, l xo 8 âáøy
chäút 9 xúng tiãúp xục våïi bãư màût gia cäng.
Chäút 9 gàõn våïi chi tiãút 3, chi tiãút 3 gàõn våïi
âáưu âo ca âäưng häư 2. Nhỉ váûy kim âäưng
häư s di âäüng theo chiãưu gim dáưn ca
kêch thỉåïc gia cäng. Ngỉåìi cäng nhán chè
nhçn kim âäưng häư âãún khi kêch thỉåïc âảt
u cáưu thç dỉìng mạy. Cáưn nhåï ràòng khi
âiãưu chènh âäưng häư ngỉåìi ta phi dng chi
tiãút máùu. Ton bäü âäư gạ ny âỉåüc làõp trãn
ân 6 cọ chäút quay 7 v 5. L xo 4 âãø kẹo

âäư gạ lãn, gàõn liãưn trãn nàõp che âạ mi.
Khi âiãưu chènh âäưng häư ngỉåìi ta phi
dng thỉåï
c máùu .

Vê dủ 4:
Âäư gạ kiãøm tra bàòng khi nẹn, så âäư ngun lê lm viãûc nhỉ hçnh 8-10
Khê nẹn cọ ạp sút H
1
tỉì ngưn theo äúng dáùn 1 vo äúng äøn ạp 2. ÄÚng 2
âỉåüc ngám vo trong thng äøn ạp 8 våïi chiãưu sáu H (tỉì miãûng äúng âãún màût
thoạng bçnh). Chiãưu sáu H tu thüc vo u cáưu ca ạp lm viãûc cọ thãø láúy:
500mm (nãúu H=0,01kG/cm
2
) v 1000mm (nãúu H=0,1kG/cm
2
). Lỉåüng ạp sút dỉ
âỉåüc x ra miãûng äúng thoạt ra màût thoạng thng dỉåïi dảng bt khê lm nỉåïc
trong thng säi lãn. Nhåì hiãûn tỉåüng thỉìa x ny ạp sút H âỉåüc duy trç äøn âënh
trong äúng 2. Khê nẹn cọ ạp sút H âi qua âáưu phun 3 våïi âỉåìng kênh d
1
vo
bưng âo 4 v ra âáưu âo våïi âỉåìng kênh d
2
thoạt ra ngoi.
Tu thüc vo sỉû thay âäøi ca d
2
hồûc z, ạp âo trong bưng âo 4 thay âäøi.
Tỉì bưng âo nhạnh chè thë âỉåüc näúi våïi thng äøn ạp tảo thnh mäüt ạp kãú chỉỵ U

H
çnh 8-9 : Âäư gạ kiãøm tra
Kêch thỉåïc khi mi

1
3
2
4
5
6 7
8
9 10
H
çnh 8-10 :Âäú gạ kiãøm tra bàòng khê nẹn.
7
z

H
h
H
1
1

2

3 (d
1
)
h
4

5
6(d
2
)
8

1-ÄÚng dáùn khê.
2-Äúng äøn ạp.
3-Âáưu phun vo (d
1
).
4-Bưng âo.
5-p kãú chè thë.
6-Âáưu âo (d
2
).
7-Chi tiãút kiãøm tra.
8-Thng äøn ạp.
Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



129
cán. Khi h thay âäøi, nọ s âáøy cäüt nỉåïc tủt xúng våïi âäü cao tỉång ỉïng. Chiãưu
cao tỉì màût thoạng trong thng äøn ạp âãún màût thoạng nhạnh chè thë l ạp âo (h)
trong bưng âo. Qua ạp âo h, ta cọ thãø xạc âënh âỉåüc kêch thỉåïc ca váût âo.
Kê hiãûu: H- ạp lm viãûc, H=P
1

-P
a
; h- ạp âo, h=P
2
-P
a
Trong âọ: P
a
- ạp sút khê tråìi; H
1
-ạp vo láúy tỉì ngưn (H
1
>H, thỉåìng láúy
H= 1,1 H
1
),
- Thiãút bë âo âån gin, dãù chãú tảo, cọ thãø dãù dng thay âäøi tè säú truưn nhåì
thay âäøi d
1
, d
2
hồûc H, thiãút bë gn nhẻ, r tiãưn, thûn låüi khi sỉí dủng.
- Nhỉåüc âiãøm: khọ âảt âäü chênh xạc cao do bë nh hỉåíng ca cạc úu täú :
xung dao âäüng do hiãûn tỉåüng säi s lm chè thë kẹm äøn âënh, lm nỉåïc bay håi,
gáy ra sỉû träi âiãøm “0”.
Âãø khàõc phủc cạc nhỉåüc âiãøm trãn, ngỉåìi ta dng hãû âo ạp kãú chỉỵ U lãûch
(hçnh 8-11)
p sút H, âỉåüc äøn âënh bàòng bçnh äøn ạp nỉåïc 10, âỉåüc âỉa vo bçnh 4 v
qua âáưu phun 6 thoạt ra ngoi. p kãú chè thë 5, tạch khi hãû äøn ạp, dng âãø chè
sỉû thay âäøi ạp sút h trong bưng âo 4 so våïi ạp sút lm viãûc H tạc dủng lãn

bçnh mỉûc. Khi d
2
=0 hồûc z=0, thç h=H, cäüt nỉåïc trong nhạnh chè thë tủt xúng
ngang màût thoạng ca bçnh mỉûc. Khi d
2
hồûc z tàng, h<H, cäüt nỉåïc tàng lãn trong
äúng chè thë.
Cå cáúu âo dng ạp kãú nỉåïc cọ ỉu âiãøm l hiãûn tỉåüng säi êt nh hỉåíng âãún
chè thë, âiãøm “0” êt bë träi vç nỉåïc trong bçnh mỉûc êt bë bäúc håi, cọ thãø dng cháút
mu lm cháút chè thë nãn dãù âc, âäü chênh xạc âảt âỉåüc cao hån loải chỉỵ U cán.
Âäư gạ âo ạp kãú nỉåïc thỉåìng dng trong trỉåìng håüp ạp sút sỉí dủng H
tháúp (< 0,1kG/cm
2
). Cạc loải màõc âån gin nhỉ trçnh by åí trãn, cọ nhỉåüc âiãøm
l sỉû dao âäüng ca ạp sút sỉí dủng H cọ nh hỉåíng âãún kãút qu âo.
- - -
Õ
- - -
H
çnh 8-11 :Âäư gạ âo dng ạp kãú
nỉåïc kiãøu chỉỵ U lãûch.
H
1
1

2

3 (d
1
)

h

4

5

6(d
2
)

h
z
0

H
9

10
7

8

1-ÄÚng dáùn vo.
2-ÄÚng äøn ạp.
3-Âáưu phun vo.
4-Bưng âo.
5-p kãú chè thë.
6-Âáưu phun âo.
7-Âáưu âo.
8-Chi tiãút.

9-Bäü chè thë.
10-Bçnh äøn ạp.
Sưu tầm bởi:

www.daihoc.com.vn



130