Bí quyết thương lượng pps

Bí quyết thương lượng

Cuộc sống của trẻ cũng đầy ắp những tình huống dẫn đến mâu
thuẫn: làm thế nào để hòa hợp với anh chị em, làm sao để làm quen
với những điều luật của gia đình… Thế chỉ với những kỹ năng căn
bản, bé có thể trở thành nhà đàm phán khéo léo.
“Cách đây không lâu, tôi vô tình nghe Quỳnh – con gái đầu 10 tuổi
của tôi lớn tiếng nói với đứa em gái 6 tuổi của nó ‘Em xem phim
hoạt hình nhiều quá rồi. Bây giờ đến lượt chị coi băng ca nhạc của
chị . Thường thì lời tuyên bố như vậy sẽ làm bé Lan nước mắt ngắn
nước mắt dài ngay nhưng lần này con bé nhìn thẳng vào mắt chị và
hỏi lại ‘Bộ chị muốn xem là được sao? Em mới coi thôi mà. Phim của chị dài
thòng. Em sẽ ngồi coi phim của em lâu bằng chừng ấy mới được’.
Thật ngạc nhiên, tôi như đang được chứng kiến sự thay đổi lớn trong mối quan hệ
giữa hai đứa trẻ. Bé Vy đứng thẳng, đầy vẻ tự tin và mặc cả với chị nó. Kết quả
của cuộc thương lượng chớp nhoáng ấy được cả hai thống nhất: Bé Vy xem phim
hoạt hình thêm 20 phút nữa và trả ti vi cho chị xem ca nhạc. Điều đáng nói là cả
hai đều hồ hởi với kết quả đàm phán. Thật là hạnh phúc khi thấy hai chị em biết
cách giải quyết như vậy”.
Học cách cho và nhận:
Trong cuộc sống hàng ngày, bé phải đối mặt với những tình huống có khả năng
dẫn đến “sứt đầu bể trán” như chia sẻ đồ chơi, hòa hợp với anh chị em, dàn xếp bất
hòa với bạn bè, gia hạn thêm về thời gian làm bài tập với thầy cô. Những việc như
thế cũng đòi hỏi có kỹ năng đấy.

Ch
ị một quả,
em một quả.
Chúng mình
cùng ăn nhé!
Cart Pickhardt, nhà tâm lý học và là tác giả quyển sách “Chìa khóa cho bố hoặc mẹ

nuôi con một mình”, cho biết: Cuộc đàm phán thành công được định nghĩa là nghệ
thuật tìm và thực hiện giải pháp giải quyết mâu thuẫn hoặc bất đồng sao cho mọi
bên liên quan đều cảm thấy thỏa mãn dù ở mức độ thấp nhất.
“Việc bạn dạy cho trẻ biết cách để thương lượng khi chúng còn nhỏ rất có lợi.
Chúng dàn xếp những bất hòa rất tốt mà không cần đến bạo lực và dĩ nhiên là sẽ
cảm thấy an toàn vì trẻ tin tưởng vào khả năng của bản thân đối với những tình
huống thử thách như trên.
Và rồi càng lớn, đặc biệt là khi bước vào tuổi thanh thiếu niên, khả năng trên càng
tỏ rõ ưu điểm, lợi ích của mình khi trẻ bị đặt trong tình huống phải đàm phán.
Trên thực tế, những đứa trẻ được cha mẹ có khả năng đàm phán bước vào đời dễ
dàng hơn vì chúng có thể bàn bạc, làm chủ tình huống tại các cuộc đàm phán trong
kinh doanh hoặc chính sách ở nơi làm việc. Sau đây là 4 bài học hướng dẫn trẻ
cách giải quyết tình huống bằng phương pháp “cả hai cùng thắng”
 Bài học 1: Bình tĩnh là quan trọng
Muốn đàm phán tốt thì điều quan trọng là phải biết cách giữ bình tĩnh. Điều này
giúp cho chúng ta có cơ hội cũng như thời gian để đánh giá lại tình huống, chọn
lựa kỹ giải pháp tốt nhất. Nếu không tự chủ, chúng ta sẽ bị cơn xoáy tình cảm cuốn
trôi và khó đưa ra bất kỳ quyết định chính xác nào. Cha mẹ có thể giúp con trẻ giữ
bình tĩnh thì nên làm gương hoặc thường xuyên nói chuyện với trẻ về những khái
niệm cơ sở.
Tiến sĩ Meg Eastman, nhà tâm lý học và là tác giả của quyển sách “Thuần hóa con
rồng trong con trẻ: Giải pháp cho những cơn giận theo chu kỳ trong gia đình”,
nhận xét “Mỗi khi bạn tức giận, cứ bộc lộ cho trẻ thấy tâm trạng của mình và đừng
quên n1o năng cẩn thận. Giải thích cho chúng hiểu rằng bạn cần một ít thời gian để
suy nghĩ xem mình muốn nói gì. Một khi cơn giận qua đi, hãy nói cho trẻ biết là
bạn đã chuẩn bị để tiếp tục cuộc nói chuyện.
 Bài học 2: Sự đồng cảm sẽ có ích cho kết quả của cuộc thỏa hiệp:
Nếu không thử đặt bản thân mình vào tình huống của người khác thì bạn không thể
nào hiểu nổi yêu cầu cũng như mong muốn của đối phương. Và điều này không thể
dẫn đến kết quả như mong đợi. Nhưng một khi chúng ta thông cảm trước sự bất

hạnh của người đó thì chúng ta có khuynh hướng giúp đó họ. Và vì thế cuộc đàm
phán sẽ mang đến kết quả tốt đẹp cho tất cả các bên tham gia, ít nhất là cũng ở một
mức độ tối thiểu.
Cha mẹ có thể dạy bảo hoặc khuyến khích lòng thương cảm ở các con bằng cách
luôn tạo bầu không khí ấm áp trong cuộc sống gia đình mà ở đó mọi thành viên
đều quan tâm, chia sẻ niềm hạnh phúc cũng như những phiền muộn, khó khăn
trong cuộc sống. Chúng ta chẳng thể nào đồng cảm với người khác một khi chúng
ta chẳng hề lắng nghe tâm sự cũng như quan tâm đến quan điểm của họ.
Một khi sự bất đồng xuất hiện giữa cha mẹ và con cái thì cha mẹ nên lắng nghe và
quan sát sự việc từ nhiều góc độ khác nhau bằng cách tự đặt câu hỏi:
o Điều gì đã xảy ra và mọi người đã làm gì để giải quyết vấn đề?. Hãy
để con bạn trả lời trước. Nếu cả hai đứa con đều liên quan đến vấn đề
này thì đặt câu hỏi cho cả hai. Tập trung vào những gì chúng làm để
giải quyết mâu thuẫn và theo ý kiến của chúng thì việc nào có kết quả
và việc nào không.
o Con và mẹ nhìn vấn đề theo hai hướng khác nhau đúng không? Câu
hỏi này rõ ràng đưa ra quan điểm rằng hướng giải quyết mâu thuẫn
hoặc bất hòa phải được đưa ra xem xét trên 2 quan điểm khác nhau.
Và rồi, nhẹ nhàng giải thích quan điểm của mình về vần đề này.
o Suy nghĩ gì hoặc cảm thấy thế nào khi tình huống xảy ra? Khích lệ trẻ
diễn đạt tâm tư tình cảm của mình không những giúp chúng bình tĩnh
trước mối quan hệ đang căng thẳng mà còn giúp chúng hiểu được sự
biểu hiện tình cảm của người khác.
o Con nghĩ rằng mình nên giải quyết cách nào là tốt nhất? Hỏi trẻ về
hướng giải quyết tình huống mà chúng có trách nhiệm với thái độ tin
cậy. Lắng nghe ý kiến của trẻ và diễn đạt suy nghĩ của chính mình. Sự
quan tâm lắng nghe của cha mẹ với ý kiến của con là một phần quan
trọng cho thành công của cuộc đàm phán.
 Bài học 3: Chìa khóa nằm ở sự linh động
Sự linh động trong đàm phán có nghĩa là thay đổi mục tiêu và cách thức bạn thể

hiện mục tiêu của mình từ nhu cầu thành những điểm nhấn trong quá trình thương
lượng để có thể đạt được kết quả tốt cho cả hai.
Nếu giải pháp bạn đưa ra có nhiều chọn lựa thì tốt hơn là áp đặt một chọn lựa duy
nhất. Ví dụ: “ Con muốn dọn đồ chơi trước hay sau khi chúng ta ra ngoài dạo
mát?” hay “Con thích uống sữa trước hay ăn phở trước?”. Bọn trẻ thích được chọn
lựa hơn là cảm giác bị ép buộc.
 Bài học 4: Thực hiện đúng lời nói
Cuộc đàm phán thành công là cuộc đàm phán mang lại kết quả hài lòng cho cả hai
bên. Qua đó, trẻ sẽ học được cách giữ lời hứa, thực hiện đúng theo cam kết. Nếu
đứa bé 4 tuổi đồng ý nhặt quần áo dơ xuống cho bạn giặt để đánh đổi lấy một câu
chuyện được mẹ kể trước giờ đi ngủ thì bạn nên nhắc nhở trẻ thực hiện phần việc
của mình trước khi lên giường nghe bạn kể chuyện.
Nếu một trong hai không thực hiện theo đúng cam kết thì sẽ tốn nhiều thời gian và
nó sẽ ảnh hưởng không ít đến những cuộc đàm phán về sau.
Những điều nên và không nên làm trong các cuộc đàm phán:
 Thể hiện mọi hành động, cử chỉ theo cách mà bạn muốn con mình học hỏi.
 Có thể thương lượng về bất cứ hành động, thái độ hoặc sự cố cụ thể.
 Đừng cố truy ra “ai là người châm ngòi”. Tốt hơn là nên phân tích mục đích
của mỗi đứa bé và tìm ra giải pháp không những cho lần này mà còn để
tránh những việc tương tự trong tương lai.
 Đừng bơi móc những chuyện cũ. Tập trung vào tình huống hiện tại.
 Đừng sử dụng sử dụng những từ mang tính chỉ trích cá nhân “Con luôn
luôn…”, “Con không bao giờ…”…
 Đừng tham gia đàm phán khi trong người mệt mỏi hoặc trong trạng thái giận
dữ, mất bình tĩnh.
 Đừng cố gắng tiếp tục khi cuộc đàm phán không được thuận lợi. Hãy tạm
ngừng cho đến khi mọi người sẵn sàng trở lại.
Những gì không nên mang ra thương lượng?
Một điều không kém phần quan trọng là cha mẹ phải nhận ra được và từ chối
không tham gia vào các chủ đề không thể thương lượng được như những chủ đề

thuộc lãnh vực an toàn, khuynh hướng sử dụng bạo lực, thái độ và ngôn ngữ lăng
mạ người khác, bài tập, việc nhà và vệ sinh cá nhân…
Ví dụ: Một người mẹ đã thỏa thuận với cậu con 2 tuổi - lứa tuổi bắt đầu khẳng định
sự độc lập của mình. “Nó muốn tự mình làm tất cả mọi việc và tôi đã cố gắng tạo
mọi cơ hội cho bé khám phá thế giới xung quanh và làm mọi việc bé có thể. Nhưng
rồi tôi phát hiện ra rằng tôi đã đưa con mình vào tình huống nguy hiểm và tôi quyết
định can thiệp khi thằng bé muốn bước xuống cầu thang mà không cần vịn vào tay
cầm. Tôi nhất quyết không để nó mạo hiểm như vậy".
Một người mẹ khác nhất quyết không nhượng bộ khi con gái 4 tuổi của chị đòi
băng qua đường một mình hoặc thỉnh thoảng từ cái miệng xinh xắn ấy lại phát ra
vài từ “chợ búa”. Nó cằn nhằn mãi vì bạn nó cũng hay dùng những từ như thế
nhưng tôi đã dẫn ra hậu quả của những lời nói khiếm nhã ấy là làm tổn thương
người khác. “Không. Không tranh luận gì về vấn đề này cả. Cứ nghe lời mẹ đi”,
chỉ cần nói thế.
Đây là một cách hữu hiệu để chấm dứt những câu cằn nhằn của trẻ khi yêu cầu
đàm phán của chúng bị từ chối. Tiến sĩ Meg Eastman cho biết, một số cha mẹ mắc
phải hai sai lầm nghiêm trọng. Họ chấp nhận thương lượng những chủ đề không
thể thương lượng và đồng thời lại làm cho mọi việc trở thành không thương lượng
được nữa.
Nếu trẻ muốn tranh luận về những gì không thể thương lượng thì nhất quyết dừng,
nhưng cũng có cách làm cho chúng dễ dàng chấp nhận khi yêu cầu của mình bị bác
bỏ. Ví dụ: Sau khi con dọn bàn ăn xong thì con có thể xem phim trong khi mẹ
chuẩn bị thức ăn và dọn lên.
(Young Parents)

Xem thêm về dạy dỗ bé tại www.chamsocbe.com