Thực trạng Công nghiệp hóa hiện đại hóa và vai trò quản lý của Nhà nước - 6 potx

3.2.1. Công nghệ nước ngoài
Nhà nước trong việc hoạch định pháp triển công nghệ phải tạo ra môi trường thuận lợi
nhất cho việc nhập khẩu công nghệ, nhằm tăng các nguồn cung công nghệ. Phải chú ý đổi
mới và hoàn thiện các quy định về nhập khẩu, đầu tư nước ngoài, chuyển giao công nghệ
mới vào Việt Nam.
Cố gắng tranh thủ các công nghệ tiên tiến, đặc biệt là đối với các dự án đầu tư nước
ngoài. Thực hiện giám định nghiêm ngặt việc nhập công nghệ và thiết bị. Nhà nước cần
đặt ra một cách nghiêm túc ngay từ đầu vấn đề bảo vệ môi trường trong quá trình công
nghiệp hoá hiện đại hoá để tránh những hậu quả xấu phải trả giá đắt sau này. Đầu tư nước
ngoài bắt buộc phải tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế về bảo về môi trường, nên bố trí các cụm
công nghiệp phân tán ở nhiều địa bàn vừa là một biện pháp tiết kiệm vừa để hạn chế ô
nhiễm. Trong quá trình tiếp nhận chuyển giao công nghệ phải rất tỉnh táo để tránh nhập
công nghệ lỗi thời do các nước thải ra, tránh không để cho Việt Nam trở thành “bãi thải
công nghệ” của các nước phát triển.
Gấp rút nâng cao năng lực khoa học và công nghệ quốc gia nhằm đổi mới và làm chủ
công nghệ nhập, sáng tạo công nghệ mới. ưu tiên nghiên cứu tập trung cho các lĩnh vực
công nghệ điện tử và tin học, công nghệ sinh học, hoá học, chế tạo và gia công vật liệu
nhất là nguồn nguyên vật liệu trong nước.
3.2.2. Công nghệ và cán bộ khoa học trong nước
Gắn liền với các biện pháp kích thích công nghệ nhập, Nhà nước cũng cần tạo ra sự phát
triển mạnh mẽ đối với công nghệ sản xuất trong nước. Những văn bản quản lý của Nhà
nước đối với hoạt động công nghệ phải tạo thành một hệ thống ăn khớp với nhau. Phải có
các văn bản chính sách mới cho hợp với bối cảnh hiện tại và bao quát hết mọi khía cạnh
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

của hoạt động phát triển khoa học và công nghệ phục vụ công nghiệp hoá hiện đại hoá.
Khuyến khích công nghệ nhập và bảo hộ công nghệ sản xuất trong nước là hai mặt không
thể tách rời của một vấn đề. Đây phải là quan điểm cơ bản của Nhà nước trong việc thiết
kế đồng bộ chính sách và biện pháp phát triển công nghệ sản xuất. Nhà nước cần sớm
ban hành chính sách công nghệ quốc gia trong đó có một nội dung quan trọng là danh

mục các công nghệ cần ưu tiên phát triển mà nghị quyết hội nghị trung ương lần thứ VII
vừa qua đã xác định. Đó là công nghệ thông tin phục vụ yêu cầu điện tử hoá và tin học
hoá nền kinh tế quốc dân, công nghệ sinh học phục vụ nông lâm ngư nghiệp chế biến
thực phẩm, bảo vệ môi trường sinh thái, công nghệ chế tạo và gia công vật liệu. Nhà
nước cần có những biện pháp điều tiết vĩ mô thích hợp cả về kinh tế lẫn hành chính để
điều tiết lợi nhuận của việc kinh doanh và sản xuất công nghệ phục vụ công nghiệp hoá.
Trong chính sách thuế, Nhà nước cũng cần giảm thuế cho các sản phẩm công nghệ đạt
tiêu chuẩn quốc gia và có thể thay thế cho hàng nhập khẩu hoặc xuất khẩu được. Phải
tăng cường vốn đầu tư cho phát triển khoa học và công nghệ. Việc đầu tư này phải được
chú ý ở cả hai phía đầu tư của Nhà nước và đầu tư của các cơ sở sản xuất. Cũng cần sớm
ban hành chính sách và cụ thể hoá thành cơ chế, biện pháp để khuyến khích các doanh
nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư cho phát triển công nghệ. Vì vai trò quan
trọng của Nhà nước đối với việc xây dựng và phát triển công nghệ quốc gia trong nền
kinh tế thị trường đòi hỏi Nhà nước phải có công cụ tài chính đủ mạnh. Do đó Nhà nước
phải sớm xây dựng ngân hàng đầu tư phát triển khoa học và công nghệ để tập trung đầu
tư xây dựng một số khu công nghệ cao và các trung tâm ứng dụng công nghệ mới. Đó
chính là những hạt nhân làm cơ sở nghiên cứu thử nghiệm sự thích nghi cũng như ứng
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

dụng công nghệ phù hợp với điều kiện cuả đất nước nói chung và của từng địa phương
nói riêng.
Thônh tin về công nghệ đang là một khâu tất yếu đối với hoạt động sản xuất kinh doanh
trên thị trường công nghệ nước ta. Nhà nước cần xây dựng và đảm bảo hệ thống thông tin
công nghệ, thị trường công nghệ cho nền kinh tế, thể chế hoá cụ thể hoá các chính sách
và biện pháp nhằm tạo nguồn thông tin, chuẩn hoá các thông tin phát sinh, trao đổi bảo
vệ thông tin công nghệ. Có như vậy mới đảm bảo phổ cập thông tin công nghệ, tạo cơ sở
thông tin rộng rãi cho các quyết định về mua bán trao đổi công nghệ, nhanh chóng phát
triển công nghệ hiện đại phục vụ công nghiệp hoá hiện đại hoá. Nhà nước phải tác động
nhằm đẩy mạnh và định hướng với quá trình trao đổi với công nghệ trong toàn bộ nền
kinh tế nói chung và một số ngành nói riêng. Khung tỉ lệ cần được quy định cụ thể để

đảm bảo cho nhu cầu đổi mới và phát triển của các dự án đầu tư cả trong và ngoài nước.
Một tỉ lệ thích đáng và hợp lý dành cho công nghệ trong vốn đầu tư, bản thân nó chắc
chắn sẽ là sự kích thích không nhỏ cho đổi mới, phát triển công nghệ, đưa mặt bằng công
nghệ của nước ta cao ngang tầm khu vực và thế giới.
Nhà nước phải đổi mới chính sách và cơ chế để khuyến khích đội ngũ cán bộ khoa học
công nghệ hoạt động phục vụ trực tiếp cho sản xuất ở mọi khâu, mọi lĩnh vực và địa bàn.
Cần chú ý tới chính sách và biện pháp tổ chức quản lý đối với hoạt động giáo dục đào
tạo, tổ chức lại hệ thống giáo dục đào tạo. Chính sách giáo dục đào tạo phải coi trọng các
tổ chức giáo dục đào tạo chất lượng cao,với quy mô nhỏ, chọn lọc để bồi dưỡng nhân tài,
tạo nên nguồn nhân lực khoa học quản lý kinh doanh có năng lực sáng tạo có trình độ
cao. Đầu tư cho công nghệ còn bao hàm cả đầu tư vào con người, chuẩn bị cho tương lai.
Nếu cứ để tình trạng bỏ học, học không thực chất như hiện nay thị chỉ sau một thế hệ sẽ
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

khó có được năng lực nội sinh vững vàng để tiếp thu khoa học kỹ thuật của thế giới phục
vụ công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh tế đất nước.
3.2.3. Một số giải pháp tăng cường hiệu quả quản lý Nhà nước về khoa học và công
nghệ
Cần sớm ban hành “luật khoa học và công nghệ” và các văn bản dưới luật nhằm từng
bước hoàn thiện cơ sở pháp lý để nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước trong lĩnh vực
trọng yếu này, phục vụ phát triển kinh tế xã hội.
Thực hiện việc đổi mới cơ chế, chính sách, trong đó có chính sách tiền lương, gắn với kết
quả nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất đối với các chương trình
trọng điểm, đặc biệt là các chương trình về nông thôn và miền núi.
Phát huy nội lực bao gồm tổng hợp các nguồn lực trong nước, đó là vốn, tài sản, cơ sở
vật chất kỹ thuật đã tích luỹ được, tài nguyên chưa đưa vào sử dụng và quan trọng hơn
hết là nguồn lực con người sức lao động, trí tuệ và tinh thần gắn với truyền thống văn hoá
của dân tộc ta. Chú trọng phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ
đông đảo, giàu tài năng và tâm huyết: Gồm nhiều thế hệ được chăm lo đào tạo, bồi
dưỡng, dầy công học tập, rèn luyện hiện có và đông đảo tri thức người Việt ở nước ngoài,

có mặt ở hầu khắp các lĩnh vực khoa học và công nghệ, có mong muốn được góp phần
xây dựng đất nước.
Tăng cường hợp tác quốc tế là một yếu tố cơ bản của sự phát triển khoa học và công nghệ
ở nước ta vì nó góp phần đắc lực vào sự trưởng thành của đội ngũ cán bộ khoa học qua
khâu đào tạo, bồi dưỡng, trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật cho các cơ quan nghiên cứu và
cung cấp các thông tin, tài liệu khoa học, mẫu vật trao đổi Đồng thời, có biện pháp khắc
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

phục dần sự phụ thuộc về khoa học và công nghệ vào phía nước ngoài, loại bỏ thủ tục
rườm rà, thiếu cụ thể và quan liêu để nâng cao hiệu quả trong sự hợp tác.
3.3. Phát triển nguồn vốn
3.3.1. Giải pháp huy động vốn
Trước hết để huy động vốn trong nước, Nhà nước phải coi tiết kiệm là quốc sách, tăng
thuế đánh vào hàng tiêu dùng xa xỉ, không cần thiết, không phù hợp với hoàn cảnh kinh
tế hiện tại của đất nước, hạn chế tối đa việc xuất vốn ra nước ngoài. Vấn đề lớn nhất là
cần kiệm trong sản xuất và tiêu dùng cá nhân, thay đổi cơ cấu đầu tư. Đầu tư Nhà nước
chủ yếu tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế x•ã hội, xây dựng một số cơ sở công
nghiệp then chốt và quan tâm đúng mức tới phát triển nông thôn. Nhà nước phải tạo điều
kiện cho từng địa phương từng cơ sở phát triển mạnh mẽ sản xuất nhằm huy động nguồn
vốn nhàn rổi trong dân để phục vụ có hiệu quả sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá.
Cải cách hành chính gắn với giảm biên chế và các đầu mối cơ quan quản lý để giảm chi
trong lĩnh vực này.
Các chính sách kinh tế tài chính của Nhà nước phải được hoàn thiện theo hướng đảm bảo
cho người dân yên tâm bỏ vốn sản xuất kinh doanh. Chính sách thuế cần khuyến khích
lợi ích vật chất đối với những người đầu tư vào lĩnh vực phục vụ cho việc chuyển đổi cơ
cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện đại hoá. Có chính sách ưu tiên cho các
doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả được huy động vốn ngoài xã hội bằng các hình thức
phát hành cổ phiếu, trái phiếu. Nhà nước nhanh chóng mở rộng các hình thức tiết kiệm
dài hạn có mục đích cụ thể.
Nhà nước phải nghiên cứu đổi mới và hiện đại hoá hoạt động tín dụng ngân hàng, nâng

cao chất lượng dich vụ của các tổ chức tín dụng, đảm bảo thanh toán thuận tiện an toàn.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

Điều chỉnh hợp lý lãi suất tín dụng cho phù hợp với cơ chế thị trường tạo môi trường
pháp lý thuận lợi cho việc đầu tư bằng cách ban hành các quy chế liên quan đến mua bán
chứng khoán, luật liên quan đến điều hành thị trường chứng khoán.
Đối với nguồn vốn nước ngoài, Nhà nước cần hoàn thiện cơ sở pháp lý liên quan đến đầu
tư nước ngoài sao cho luật lệ của ta có nội dung thống nhất dễ hiểu, dễ áp dụng phù hợp
với thông lệ của khu vực và thế giới. Kiện toàn, phânđịnh rõ phạm vi, quyền hạn của các
cơ quan Nhà nước trong việc quản lý vốn đầu tư nước ngoài. Xoá bỏ các thủ tục hành
chính đang gây chậm trễ phiền hà cho việc đăng kí đầu tư nước ngoài. Mạnh dạn chọn
các đối tác có nguồn vốn lớn, đầu tư vào những công trình trọng điểm yêu cầu kỹ thuật
hiên đại, nguồn vốn lớn mà nước ta chưa giải quyết được bằng nguồn vốn trong nước
nhằm thúc đẩy nhanh, mạnh quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá. Nâng cao trình độ
quy hoạch, lập luận chứng khả thi, chuẩn bị tốt vốn đối ứng và cung cấp đầy đủ kịp thời
những yếu tố sản xuất khác từ phía trong nước như đất đai, nhân lực, nguyên vật liệu và
cả các thiết bị kỹ thuật trong nước chế tạo được. Cần xây dựng tổng mức vay nợ nước
ngoài trên cơ sở cân nhắc tính toán đúng đắn tính hợp lý và quy mô của sự phát triển.
3.3.2. Giải pháp sử dụng và quản lý vốn
Cùng với việc huy động vốn thì sử dụng và quản lý vốn cũng là một vấn đề không kém
quan trọng. Nhà nước cần xác định rõ mục tiêu phương hướng đầu tư ưu tiên ttong bối
cảnh nguồn vốn hạn hẹp. Những năm trước mắt, nước ta cần hướng ưu tiên đầu tư cho
việc cải tạo nâng cấp cơ sở hạ tầng kinh tế, trước hết là điện năng và giao thông vận tải.
Việc đầu tư này có ý nghĩa sống còn vì với cơ sở hạ tầng nghèo nàn lạc hậu thì sẽ không
thể hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá. Nhà nước sử dụng các công cụ
tài chính: Tín dụng, thuế để khuyến khích các thành phần kinh tế từng bước hiện đại hoá
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

các ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, phát triển mạnh việc đầu tư máy móc, thiết bị có
trình độ tiên tiến. Có chính sách đầu tư tài chính tích cực đối với việc đào tạo phát triển

nguồn nhân lực có kiến thức, trí tuệ khoa học đáp ứng yêu cầu phát triển công nghệ và
công nghiệp theo hướng công nghiệp hoá hiện đại hoá. Thực hiện công nghiệp hoá đòi
hỏi phải nâng cao trình độ năng lực tri thức của người lao động sao cho thích hợp với nền
sản xuất hiện đại. Vì vậy Nhà nước cần tăng cường đầu tư cho giáo dục đào tạo trong
những năm tới. Nhà nước cũng có thể kích thích các doanh nghiệp tự đầu tư đào tạo lao
động bằng cách giảm thuế đối với các chi phí liên quan đến đào tạo. Đối với vốn đầu tư
nước ngoài, Nhà nước cần có quy hoạch gọi vốn gắn liền với quy hoạch sử dụng vốn đầu
tư để phuc vụ chính sách chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện
đại hoá. Vốn đầu tư nước ngoài phải được sử dụng tập trung cho việc xây dựng cơ sở hạ
tầng kinh tế xã hội có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá.
Trong các văn bản có liên quan đến quản lý vốn đầu tư, Nhà nước cần kiện toàn, công bố
đầy đủ, công khai rõ ràng nhằm tránh hiện tượng lạm dụng tham ô tham nhũng. Kiện toàn
công tác lập, duyệt dự án đầu tư đưa vào hệ thống chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật thống nhất.
Nhà nước tăng cường công tác giám sát và thanh tra từ hai phía: Bộ tài chính và thanh tra
Nhà nước nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tệ nạn tham nhũng và đảm bảo vốn được sử
dụng đúng mục đích có hiệu quả. Ban hành các quy chế quản lý chặt chẽ việc vay trả nợ
nước ngoài của chính phủ, các ngành, địa phương cũng như quy chế bảo l•nh vay nợ và
quy chế tự trả của doanh nghiệp.
Nhà nước nhanh chóng đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý các nguồn tài trợ quốc
tế nói chung và các nguồn tài trợ của các tổ chức tài chính nói riêng.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -

Để nâng cao và làm tốt vai trò của mình trong việc huy động sử dụng và quản lý vốn cho
công nghiệp hoá hiện đại hoá, Nhà nước cần gấp rút thực hiện các giải pháp:
Xúc tiến cải cách các thủ tục hành chính tinh giảm biên chế thích hợp để nâng cao và
phát huy vai trò của bộ máy Nhà nước.
Nhà nước có chiến lược huy động vốn cho công nghiệp hoá hiện đại hoá gắn liền với việc
tạo môi trường kinh tế, chính trị, ngoại giao thuận lợi cho sự phát triển nền kinh tế thị
trường.
Nhà nước phải xây dựng quy hoạch và kế hoạch đầu tư theo hướng công nghiệp hoá hiện

đại hoá, chỉ đạo và hỗ trợ về vốn cho các công trình trọng điểm quốc gia.
Nhà nước có các chính sách kinh tế và tài chính đúng đắn, thực hiện khuyến khích phát
triển sản xuất và khai thác những nguồn lực về vốn cho đầu tư phát triển qua chính sách
thuế, chính sách giá cả tín dụng.
Lập ra chương trình hành động cụ thể nhằm thực hiện chủ trương tiết kiệm của Đảng như
vận động, tuyên truyền, giáo dục ý thức tiết kiệm trong dân chúng.
3.3.3. Đổi mới tổ chức bộ máy tài chính quốc gia và công tác kiểm toán kế toán
Tài chính là hệ thống các quan hệ kinh tế nhất định biểu hiện dưới hình thức tiền tệ, phát
sinh trong quá trình phân phối để hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm phát triển
sản xuất và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Do đó chính sách tài
chính là công cụ hữu hiệu dể nâng cao vai trò quản lý của Nhà nước thực hiện được mục
tiêu công nghiệp hoá hiện đại hoá. Cho nên Nhà nước cần phải:
Nghiên cứu và ban hành chính sách tài chính quốc gia thống nhất phù hợp với đặc điểm
nước ta, giải quyết đúng đắn việc phân phối và phân phối lại thu nhập quốc dân. Nhà
nước cần phải định lại chế độ phân cấp quản lý thu chi ngân sách cho hợp lý. Trên cơ sở
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -