Đại cương về Mô và Phôi : Mô liên kết part 3 pps

MÔ LIÊN KẾT THƯA (tt)
Chất gian bào: Chiếm 62% nướcvàmuốivôcơ tạo thành dịch mô.Thành phần
cấutạochủ yếucủachất gian bào là glycoprotein (protein+hydrat carbon), các
phân tử keo (phocolagen + tropocolagen), những albumin, mucopolysaccharid
acid kếthợpvới protein.
Các dạng sợi:
Sợikeo:Bao gồm nhiềusợinhỏ hợp thành. Trên các sợi keo có các đoạnsáng
tốixenkẽ theo chu kỳ nhất định. Mỗi chu kỳ dài 640 A0. Đường kính các sợi
này từ 300 – 1500 A
0
. Khi gặpnước axit loãng hoặckiềm loãng sợikeotrương
nở 50% và gặpnhiệttrương nở 500% rồisauđó tan thành chất keo (gelatin).
Sợi chun cũng gồm nhiềusợinhỏ, nhưng chúng phân nhánh và nốivới nhau tạo
thành mắclưới. Cũng như sợi keo, khi gặpnước axit loãng hoặckiềm loãng
hoặcnhiệt độ cao nó cũng chương nở và biến thành keo. Sợi chun có tính đàn
hồi cao, đạt 3.8-6.3 kg/cm
2
.
Tiêu bảnmôliênkếtthưa
Sợi chun
1: Nguyên bào sợi; 2:Tế bào sợi
3: Đạithực bào; 4: Tương bào
5: Dưỡng bào; 6: Tế bào mỡ
7: Tế bào nội mô; 8: Lympho bào
9: Bó sợitạo keo; 10: Sợi chun
CÁC LOẠI TẾ BÀO TRONG MÔ LIÊN KẾT THƯA
(1) Tế bào sợi: Đây là loạitế bào chiếm đasố trong tổ chứcliênkếtthưa.
Tế bào có dạng hình sao phân nhánh, không di động. Tế bào sợicó
khả năng sinh ra các loạisợichotổ chức liên kếtthưa.
(2) Tổ chức bào: Đây là loạitế bào hoạt động mạnh, có hình dạng không
nhất định: hình cầu, bầudục, hình thoi. Thường phân nhánh ngắn. Có

khả năng di
động, do vậykhicơ thể có vếtthương tổ chứcbàodi
động đến để thựcbàovậtlạ.
(3) Tương bào: Loạitế bào này rấtgiống bạch cầu ưakiềm. Có giả thiết
cho rằng loạitế bào này tiết ra heparin là chấtchứa đông máu. Lượng
heparin trong tế bào phì đại nhiềugấp 50 lần ở tế bào gan.
(4) Tế bào phì đai: Dưỡng bào thường có hình bầudụchoặchìnhcầ
u,
đường kính 12-20 micromet.
(5) Tế bào mỡ: Bên trong tế bào chứa đầymỡ. Ở mộtsố vùng cơ thể, tế
bào mỡ tậptrungtạo thành mô mỡ.
(6) Tế bào sắctố: Ởđộng vật không xương sống và có xương sống thấp
có nhiềusắctố, ngượclại ởđộng vậtcóvúthìrấtít.
3. MÔ LIÊN KẾT DẦY (Dense connective tissue)
Gân: Trong gân, thành phầnchấtcơ bảnvàtế bào ít, chủ yếu là các loạisợi.
Sợikeoởđây kếtlại thành bó và xếp song song với nhau.
Xen giữa chúng là các tế bào mà chủ yếulàcáctế bào sợivàchấtcơ
bản là dung dịch nhưng tỉ lệ rấtthấp. Mặt ngoài củagânđượcbaobọc
bởimộtmàngliênkếtthưa.
Quanh từng bó sợicũng đượcbaobọcbởi màng liên kếtthưa. Giữa các
lớp liên kếtthưa này có mạch máu và dây thầnkinhphânbố.
A - Lác cắt ngang;
B - Lác cắtdọc
1 - Bó sợigân;
2 - Vách liên kết;
3 - Tế bào gân;
4 - Sợigân;
5 - Màng gân.
MÔ LIÊN KẾT DẦY (tt)
Dây chằng: là mộttổ chứcliênkết

dầy, có tính đàn hồilớn.
Khác vớigân, sợi ởđây chủ yếulà
sợi chun và các sợi chun không tập
hợplại thành từng bó, mà xếpsắp
dầy đặc, xen kẽ các sợichuncũng
có các tế bào mà chủ yếulàtế bào
sợi.
Ngoài cùng của dây chằng là màng
liên kếtthưamàcấutạocủanó
chủ yếulàsợikeo.
1 - Tế bào sợi; 2 - Sợitạokeo; 3 -Sợi chun
4. MÔ SỤN (Cartilage)
Sụnlàmộttổ chức liên kết có nhiềutế bào to, trương
nở cao. Chấtcơ bảncủasụn ở dạng đông đặc. Thành
phầnchủ yếucủasụnlàhợpchấtcủa protein và
hydratcacbon.
Trong tổ chứcsụncũng có mặtsợi keo và sợi chun như
liên kếtthưavàliênkếtdầy. Sụncóchứcnăng nâng
đỡ, đệmgiánhư sụn ở hầu, khí quảnvànhtai ho
ặccó
tác dụng bôi trơnnhư sụn ởđầuxương ở các khớp, đầu
xương sườn. Có ba loạisụn: sụn trong, sụnchunvàsụnxơ
MÔ SỤN (tt)
A - Màng sụn; B - Mô sụn trong
1 - Chấtcănbản
2 - Ổ sụnchứatế bào sụn
3 - Lớp trong màng sụn
4 - Lớp ngoài màng sụn.
Sụntrong: Đây là loạisụnphổ biếnnhất trong cơ thể, nhấtlàgiaiđoạnbào
thai. Sụn trong phân bốởkhớpxương, đầuxương sườn, khí quản. Sụn trong có

màu trắng ngà, cứng và tương đối đàn hồi.
Sụn trong đượccấutạobởich
ấtcănbảnsụn, những sợitạokeonhỏ, những
tế bào sụn, màng sụn. Màng sụncóhailớp: Lớp ngoài là mộtmàngchứa nhiều
mạchmáucótácdụng dinh dưỡng miếng sụn. Lớp trong gọilàlớpsinhsụn
chứanhiềutế bào đặcbiệtvừasinhsảnvừatạorachấtsụn để tự vùi mình vào
đóvàbiến thành tế bào sụn. Lớpnàyđính chắcvàomiếng sụnb
ởinhững sợi
tạo keo hình cung.