CHƯƠNG 5 ALGORITHME ADVANCED LIFE SUPPORT doc

CHƯƠNG 5
ALGORITHME ADVANCED LIFE
SUPPORT


NHỮNG MỤC TIÊU :
Gồm có :
 Algorithme của ALS (Advanced Life support)
 Điều trị một rung thất/tim nhịp nhanh thất không mạch
 Điều trị những nhịp khác với Rung thất/Tim nhịp nhanh thất
 Những chỉ định và những kỹ thuật của cú đấm trước ngực
 Những nguyên nhân có khả năng đảo ngược được của ngừng tim

 Vai trò của trưởng kíp lúc hồi sinh.


I/ MỞ ĐẦU

Các nhịp tim được nhận diện lúc xảy ra một ngừng tim được chia thành hai
nhóm :
 các nhịp cần một sốc điện (rung thất/tim nhịp nhanh thất không mạch)
(FV/TV).
 các nhịp không phải điều trị bằng một sốc điện (vô tâm thu và hoạt động
điện vô mạch).

Sự khác nhau chính trong việc xử trí của hai loan loạn nhịp này là sự cần thiết
của một thử khử rung nơi những bệnh nhân với rung thất/tim nhịp nhanh thất.
Những hành động tiếp theo, nghĩa là xoa bóp lồng ngực, làm chủ đường dẫn
khí và sự thông khí, sự thiết đặt đường tĩnh mạch, sự cho thuốc adrénaline và
sự nhận diện và điều chỉnh các nguyên nhân có thể đảo ngược, đều tương tự ở
cả hai nhóm.

Algorithme ALS là một phương pháp tiêu chuẩn hóa để xử trí những trường
hợp ngừng tim. Điều này có ưu điểm cho phép điều trị được thực hiện một cách
tức thời, không phải bàn bạc lâu dài. Nó cho phép mỗi thành viên của kíp phụ
trách trường hợp ngừng tim dự kiến điều tiếp theo và chuẩn bị giai đoạn sau
của quá trình hồi sinh, điều này làm gia tăng hơn nữa hiệu quả của kíp. Mặc
dầu algorithme ALS có thể áp dụng trong đa số các trường hợp ngừng tim,
nhưng những can thiệp bổ sung có thể được chỉ định đối với một ngừng tim
gây nên bởi những trường hợp đặc biệt.

Những can thiệp có tính chất cải thiện một cách khẳng định tỷ lệ sống còn là sự
khử rung sớm đối với một Rung thất/Tim nhịp nhanh thất và một RCP nhanh
chóng và có hiệu quả (đè ép ngực và thông khí). Sự xử trí cao cấp đường khí và
sự cấp thuốc không cho phép một cách chắc chắn về mặt khoa học, cải thiện tỷ
lệ sống còn lúc xuất viện sau một ngừng tim, tuy nhiên được đưa vào trong các
can thiệp ALS. Chính vì vậy, trong khi thực hiện ALS, cần phải chú ý sự khử
rung sớm và một RCP có chất lượng cao và không được gián đoạn.

HỒI SỨC TIM-PHỐI CAO CẤP : NHÌN CHUNG
Resized to 88% (was 515 x 628) - Click image to
enlarge

NHỮNG NGUYÊN NHÂN CÓ KHẢ NĂNG ĐẢO NGƯỢC ĐƯỢC

 Giảm oxy mô
 Giảm thể tích máu
 Giảm/tăng kali-huyết
 Giảm thân nhiệt
 Tràn khí màng phổi dưới áp lực
 Chèn ép tim

 Độc chất
 Huyết khối (mạch vành hay phổi)


II/ NHỮNG NHỊP CẦN SỐC ĐIỆN (FV/TV).

Nơi những người trưởng thành, nhịp thông thường nhất vào lúc xảy ra một
ngừng tim là một rung thất (fibrillation ventriculaire) ; nhịp rung thất này có
thể được đi trước đó bởi một thời kỳ tim nhịp nhanh thất (tachycardie
ventriculaire), một loạn nhịp chậm (bradyarythmie), hay thường ít xảy ra hơn,
bởi một tim nhịp nhanh trên thất (tachycardie supraventriculaire). Sau khi đã
xác nhận ngừng tim, phải kêu cứu (và yêu cầu mang đến một máy khử rung) và
khởi đầu RCP, bằng cách bắt đầu với những xoa bóp ngoài lồng ngực
(compression thoracique externe) với một tỷ lệ xoa bóp/thông khí 30/2. Ngay
khi máy khử rung đến, phải đặt các compresses de gel auto-adhésives hay các
palettes trên thành ngực để chẩn đoán nhịp. Nếu FV/TV được xác nhận, phải
theo chuỗi động tác dưới đây.

ĐIỀU TRỊ MỘT NHỊP CẦN SỐC ĐIỆN (FV/TV)
 Hãy khử rung. Hãy cho một sốc điện 150-200 J hai pha (360 J một pha).
 Tiếp tục lại ngay xoa bóp lồng ngực (30/2) mà không phải đánh giá lại
nhịp hay tìm kiếm mạch.
 Tiếp tục RCP trong hai phút, sau đó nghỉ một lúc để kiểm tra
monitoring.
 Nếu FV/TV vẫn còn.
o Hãy cho một sốc điện thứ hai 150-360 J hai pha (360 J một pha).
o Tiếp tục lại ngay RCP và tiếp tục trong hai phút.
o Nghỉ một chút để kiểm tra monitoring.
o Nếu FV/TV vẫn còn, hãy tiêm tĩnh mạch 1mg adrénaline, sau đó
cho ngay một sốc điện thứ ba 150-360 J hai pha (360 J một pha).

o Tiếp tục lại ngay RCP và tiếp tục trong 2 phút.
o Nghỉ một chút để kiểm tra monitoring.
o Nếu FV/TV vẫn còn, hãy cho 300 mg amiodarone tiêm tĩnh
mạch, sau đó cho ngay một sốc điện thứ tư 150-360 hai pha (360
J một pha).
o Tiếp tục lại ngay RCP và tiếp tục trong 2 phút.
o Hãy cho 1 mg adrénaline tĩnh mạch ngay trước các sốc điện số lẻ
tiếp theo (5,7,9 ) hoặc mỗi 3-5 phút.
o Hãy cho một sốc điện tiếp theo sau mỗi thời kỳ RCP 2 phút và
sau khi đã xác nhận FV/TV vẫn còn tồn tại.

 Nếu thấy một hoạt động điện có tổ chức tương hợp với một lưu lượng
tim, kiểm tra sự hiện diện của một mạch :
o Nếu mạch hiện diện, bắt đầu điều trị sau hồi sức.
o Nếu không có mạch, tiếp tục RCP và chuyển qua algorithme
không cần sốc điện.

 Nếu thấy vô tâm thu (asystolie), tiếp tục RCP và chuyển qua algorithme
nhịp không cần sốc điện.


Thời hạn giữa ngừng xoa bóp và cho sốc điện phải giảm tối thiểu và chắc chắn
không được quá 10 giây. Những gián đoạn xoa bóp tim kéo dài hơn có thể làm
giảm rất nhiều những cơ may của một sốc điện phục hồi một nhịp với tuần
hoàn tự phát.

Các xoa bóp ngực được tái tục ngay sau sốc điện mà không cần kiểm tra nhịp
hay mạch, bởi vì ngay cả sự khử rung đã thành công phục hồi một nhịp với
thông máu có hiệu quả, cũng rất hiếm khi có thể bắt mạch được ngay sau khử
rung và những trì hoãn để cố ấn chẩn mạch có thể làm phương hại hơn nữa cơ

tim nếu một nhịp có hiệu quả không được phục hồi. Nếu một nhịp với thông
máu có hiệu quả được phục hồi, việc cho một xoa bóp ngực sẽ không làm gia
tăng nguy cơ tái phát rung thất. Nếu ta nhận thấy một vô tâm thu xảy ra sau sốc
điện, các xoa bóp ngực có thể gây nên lần nữa một rung thất.

Liều lượng adrénaline đầu tiên được cho ngay sau khi xác nhận nhịp và ngay
trước khi cho sốc điện thứ ba (Chuỗi adrénaline – sốc điện – RCP – kiểm tra
nhịp) ; các liều adrénaline bổ sung được cho ngay trước các sốc điện số lẻ tiếp
theo (một sốc trên hai) chừng nào FV/TV vẫn tồn tại. Phải có adrénaline sẵn
sàng để tiêm nhằm làm giảm thời gian giữa ngừng xoa bóp ngực và cho sốc
điện. Adrénaline được cho ngay sau sốc điện sẽ được làm lưu thông bởi RCP
tiếp theo ngay sau sốc điện. Nếu adrénaline không sẵn sàng ngay, phải tiêm nó
sau khi thực hiện sốc điện.

Trong khi thực hiện RCP, adrénaline được cho mỗi 3-5 phút. Khi ta đổi phía
trong algorithme, khi ta chuyển từ vòng (boucle) “ nhịp không cần sốc điện ”
về phía vòng “ nhịp phải sốc điện ”, liều lượng adrénaline tiếp theo phải cho
trước sốc điện thứ nhất và thứ hai tùy theo lúc mà adrénaline đã được cho lần
cuối.

Khi nhịp được kiểm tra hai phút sau khi đã cho một sốc điện, nếu hiện diện một
nhịp không cần sốc điện và nếu nhịp được tổ chức (những phức hợp xuất hiện
đều đặn và hẹp), phải thử bắt mạch. Sự kiểm tra mạch phải ngắn ngủi và sự tìm
kiếm mạch chỉ được thực hiện nếu thấy một nhịp có tổ chức được quan sát.
Nếu một nhịp có tổ chức được quan sát trong một thời kỳ 2 phút RCP, đừng
gián đoạn các xoa bóp thành ngực để ấn chẩn mạch trừ phi nếu bệnh nhân cho
thấy những dấu hiệu sống gợi ý sự trở lại hoạt động tim ngẫu nhiên. Nếu có bất
cứ nghi ngờ nào về sự hiện diện của một mạch lúc thấy một nhịp có tổ chức,
phải tái tục RCP. Nếu bệnh nhân trở lại hoạt động tim ngẫu nhiên, hãy bắt đầu
điều trị sau hồi sức. Nếu nhịp của bệnh nhân thay đổi và trở nên vô tâm thu hay

một hoạt động điện vô mạch, xem phần điều trị những nhịp không cần sốc điện.

Không có một bằng cớ nào cho thấy rằng việc cho bất cứ một loại thuốc chống
loạn nhịp nào một cách thường quy trong khi ngừng tim làm gia tăng tỷ lệ sống
còn lúc xuất viện. So với placebo và lidocaine, việc sử dụng amiodarone trong
rung thất đề kháng với các sốc điện cải thiện tỷ lệ sống còn trước mắt và số
những bệnh nhân nhập viện còn sống. Lidocaine 100 mg tiêm tĩnh mạch (hay
1mg/kg) có thể được sử dụng như một thuốc thay thế nếu amiodarone không có
sẵn, nhưng không nên cho lidocaine nếu amiodarone đã được cho. Cho
magnésium (2g tiêm tĩnh mạch trực tiếp) đối với một rung thất đề kháng với
các sốc điện nếu có chút ít khả năng về một giảm magnésie-huyết (ví dụ một
bệnh nhân được điều trị bởi thuốc lợi tiểu). Điều quan trọng đối với một Rung
thất/Nhịp nhanh thất đề kháng với các sốc điện là kiểm tra vị trí của các điện
cực hay những palette để khử rung cũng như những tiếp xúc và chất lượng của
interface, thí dụ các compresse de gel. Thời gian của mỗi toan tính hồi sinh tùy
thuộc phán đoán lâm sàng và phải xét đến những cơ may thành công. Nếu việc
bắt đầu một hồi sinh được cho là thích hợp, thường được cho là hữu ích tiếp tục
hồi sinh lâu chừng nào bệnh nhân vẫn trong Rung thất/Nhịp nhanh thất.

Nếu có một nghi ngờ không biết nhịp là một vô tâm thu hay một rung thất có
mắt nhỏ (Fibrillation à fines mailles), thì không nên thực hiện một khử rung ;
thay vì như vậy, phải tiếp tục những đè ép ngực và thông khí. Một rung thất có
mắt nh sẽ khó phân biệt với một vô tâm thu và có ít cơ may được điều trị thành
công bằng một sốc điện và phục hồi một nhịp thông máu hiệu quả. Tiếp tục
RCP chất lượng tốt có thể cải thiện biên độ và tần số của rung thất và như thế
làm gia tăng những cơ may của một khử rung có hiệu quả về sau và do đó phục
hồi lại một nhịp với thông máu hiệu quả. Cho những sốc điện liên tiếp để khử
rung điều mà ta cứ tưởng là một rung thất có mắt nhỏ có thể làm gia tăng
những thương tổn trực tiếp cơ tim bởi dòng điện, đồng thời gián tiếp bởi những
gián đoạn của luồng máu động mạch vành. Nếu điện tâm đồ cho thấy một cách

rõ ràng một rung thất thì phải khử rung.

CÚ ĐẤM TRƯỚC NGỰC (COUP DE POING PRECORDIAL)

Ta có thể cho một cú đấm trước ngực duy nhất khi một ngừng tim do FV/TV
được xác nhận một cách nhanh chóng sau một ngã quy đột ngột, xảy ra trước
các nhấn chứng và đang được monitoring, và khi một máy khử rung không có
sẵn ngay. Cú đập trước ngực chỉ được thực hiện bởi một nhân viên y tế có kinh
nghiệm trong kỹ thuật này.

Bằng cách sử dụng bờ trụ (bord cubital) của một nắm tay khép lại, hãy cho một
cú đột ngột trên phần dưới của xương ức từ một chiều cao khoảng 20 cm, và rút
nắm tay ngay để tạo một kích thích tương tự với một sốc điện. Một cú đấm
trước ngực có nhiều cơ may thành công nhất trong sự biến đổi một tim nhịp
nhanh thất thành nhịp xoang. Hiệu quả của một cú đấm trước ngực trong
trường hợp rung thất ít thành công hơn nhiều : trong tất cả những trường hợp
được báo cáo thành công, quả đấm trước ngực đã được cho trong 10 giây đầu
tiên sau rung thất. Hiếm có trường hợp được mô tả trong đó một cú đấm trước
ngực đã biến đổi một nhịp với thông máu hiệu quả thành một nhịp không có
thông máu hiệu quả.

III/ NHỮNG NHỊP KHÔNG CẦN SỐC ĐIỆN

Một hoạt động điện vô mạch (une activité électrique sans pouls) được định
nghĩa như một sự vắng mặt của mọi mạch có thể bắt được mặc dầu có hoạt
động điện tim. Những bệnh nhân này thường có vài co bóp cơ tim nhưng chúng
quá yếu không thể cho một mạch có thể bắt được hay một huyết áp. Một hoạt
động điện vô mạch có thể được gây nên bởi những nguyên nhân đảo ngược có
thể điều trị được. Sự sống sót sau một ngừng tim bởi vô tâm thu hay hoạt động
điện vô mạch ít có thể xảy ra trừ phi nếu một nguyên nhân đảo ngược có thể

được tìm thấy và được điều trị nhanh chóng và hiệu quả.

1/ ĐIỀU TRỊ MỘT HOẠT ĐỘNG ĐIỆN VÔ MẠCH.
 Bắt đầu RCP 30/2.
 Tiêm tĩnh mạch 1 mg adrénaline đồng thời nhanh chóng thiết đặt đường
tĩnh mạch.
 Tiếp tục RCP 30/2 cho đến khi các đường khí được đảm bảo an toàn ;
sau đó tiếp tục xoa bóp ngực không gián đoạn trong khi thông khí phổi.
 Kiểm tra lại nhịp sau hai phút.
o Nếu ta thấy một hoạt động điện có tổ chức, kiểm tra sự hiện diện
của một mạch và/hoặc những dấu hiệu sống :
 nếu một mạch và/hay những dấu hiệu sống hiện diện,bắt
đầu điều trị sau hồi sức ;
 nếu một mạch và/hay những dấu hiệu sống không hiện
diện :
+ Tiếp tục RCP.
+ Kiểm tra lại nhịp sau hai phút và hành động tùy
theo.
+ Cho adrénaline bổ sung 1mg tĩnh mạch một 3 đến
5 phút (1 vòng trên hai).
o
o Nếu, khi kiểm tra nhịp, ta thấy một FV/TV hãy chuyển quavòng
của algorithme “ nhịp cần một sốc điện ”
o Nếu, khi kiểm tra nhịp, ta thấy một vô tâm thu hay một nhịp hấp
hối :
 Tiếp tục RCP.
 Kiểm tra lại nhịp sau hai phút và hành động tùy theo.
 Cho adrénaline bổ sung 1mg tĩnh mạch mỗi 3 đến 5 phút
(1 vòng trên hai).

2/ ĐIỀU TRỊ VÔ TÂM THU VÀ HOẠT ĐỘNG ĐIỀN VÔ MẠCH CHẬM
(TẦN SỐ 60/PHÚT).
 Bắt đầu RCP 30/2.
 Kiểm tra các điện cực được buộc đúng đắn mà không gián đoạn RCP.
 Tiêm tĩnh mạch 1 mg adrénaline đồng thời thiết đặt nhanh đường tĩnh
mạch.
 Tiêm tĩnh mạch 3 mg atropine (chỉ một lần).
 Tiếp tục RCP 30/2 cho đến khi các đường khí được đảm bảo an toàn ;
sau đó tiếp tục co bóp lồng ngực không ngừng trong lúc thông khí phổi.
 Kiểm tra lại nhịp sau hai phút và hành động tùy theo.
 Nếu FV/TV tái phát, lập lại algorithme các nhịp cần sốc điện.
 Tiêm adrénaline tĩnh mạch mỗi 3-5 phút.


IV/ TRONG LÚC RCP.

Trong lúc điều trị một FV/TV kéo dài hay một hoạt động điện vô mạch/vô tâm
thu, tầm quan trọng được đặt vào sự thực hiện một xoa bóp tim có chất lượng
tốt giữa hai lần khử rung, cũng như vào sự nhận biết và điều trị những nguyên
nhân có thể đảo ngược (4H và 4T) và vào sự đảm bảo an toàn các đường dẫn
khí và sự thiết đặt một đường tĩnh mạch.

Trong lúc hồi sức tim-phổi với tần số 30/2, nhịp gây ngừng tim có thể được
quan sát một cách rõ ràng trên một moniteur khi các đè ép được dừng lại một
khoảnh khắc để cho phép thông khí. Nếu một rung thất được quan sát trong
khoảng thời gian ngắn ngủi này (dầu đó là về phía algorithme cần một sốc điện
hay không), không nên cho khử rung vào giai đoạn này. Thay vì như thế hãy
tiếp tục hồi sức tim phổi cho hết khoảng thời gian 2 phút. Khi biết nhịp là một
rung thất, kíp hồi sức phải hoàn toàn chuẩn bị để phát một sốc điện với kỳ hạn

tối thiểu vào cuối thời gian 2 phút của hồi sức tim phổi.

Chất lượng của những xoa bóp thành ngực và những thông khí là một yếu tố
quyết định quan trọng của tiên lượng, mặc dầu phải chứng thực rằng những xoa
bóp và thông khí này thường được thực hiện một cách yếu kém bởi những
người hành nghề y tế. Một RCP được thực hiện với một tần số 30/2 gây mệt
nhọc. Ngay khi những đường dẫn khí được đảm bảo an toàn, phải tiếp tục
những xoa bóp lồng ngực không ngừng trong khi thực hiện thông khí. Để làm
bớt mệt, phải thay người cứu, thực hiện xoa bóp mỗi hai phút.

1/ ĐƯỜNG KHÍ VÀ THÔNG KHÍ

Nội thông khí quản bảo đảm đường hô hấp được an toàn, một cách tối ưu,
nhưng thủ thuật này phải được thực hiện chỉ khi người cứu hiện diện có một
đào tạo thích đáng và một kinh nghiệm đầy đủ về kỹ thuật. Nhân viên có năng
lực trong nội thông phải thử soi thanh quản mà không ngừng các xoa bóp thành
ngực ; chỉ một thời gian nghỉ ngắn ngủi trong xoa bóp ngực có thể cần thiết lúc
đưa ống qua giữa các dây thanh âm. Tùy trường hợp, để tránh mọi gián đoạn
trong xoa bóp ngực, cố gắng nội thông có thể được trì hoãn cho đến khi trở lại
một tuần hoàn tự nhiên. Không có một cố gắng nội thông nào có thể cần hơn 30
giây ; nếu nội thông đã không đươc thực hiện trong thời hạn này, phải thông
khi trở lại bằng mặt nạ với ballon. Sau khi nội thông xong, xác nhận vị trí đúng
đắn của ống nội khí quản và cố định. Một khi khí quản của bệnh nhân đã được
nội thông, phải theo đuổi xoa bóp ngực với một tần số 100 mỗi phút, mà không
ngừng lại để thông khí. Phải chú ý để thông khí phổi với tần số 10 thông khí
mỗi phút. Điều quan trọng là không thông khí quá mức bệnh nhân. Một sự
ngừng lại trong các xoa bóp ngực cho phép áp suất thông máu động mạch vành
giảm một cách đáng kể. Khi tiếp tục xoa bóp trở lại, có một thời hạn trước khi
áp suất thông máu mạch vành ban đầu được tái lập, chính vì vậy những xoa
bóp ngực không bị gián đoạn bởi sự thông khí gây nên một áp suất thông máu

mạch vành trung bình rõ rệt cao hơn.

Trong trường hợp không có nhân viên có năng lực để nội thông khí quản,
những giải pháp thay thế có thể chấp nhận là combitube, mặt nạ thanh quản
(LMA), mặt nạ thanh quản Proseal hay ống thanh quản (tube laryngé). Một khi
dụng cụ này đã được thiết đặt, phải thực hiện trở lại những xoa bóp ngực một
cách liên tục, không gián đoạn trong lúc thông khí. Nếu một sự rò khí quản
quan trọng dẫn đến một sự thông khí phối bệnh nhân không thích đáng, một lần
nữa nên ngừng các xoa bóp ngực để cho phép một sự thông khí tốt hơn.

2/ CÁC ĐƯỜNG TĨNH MẠCH.

Phải thiết lập đường tĩnh mạch nếu điều đó chưa được thực hiện. Mặc dầu các
cao điểm nồng độ thuốc là cao hơn và thời gian tuần hoàn ngắn hơn khi thuốc
được tiêm qua một cathéter tĩnh mạch trung tâm hơn là qua một đường ngoại
biên, nhưng sự thiết đặt một cathéter tĩnh mạch trung tâm cần ngưng thủ thuật
hồi sức tim-phổi và được liên kết với nhiều biến chứng. Sự thiết đặt một
cathéter tĩnh mạch ngoại biên là nhanh hơn, dễ dàng hơn và an toàn hơn. Các
thuốc được tiêm phải được tiếp theo sau bởi một bolus ít nhất 20 ml dịch và
đưa chi lên trong 10 đến 20 giây để làm dễ sự cấp thuốc trong tuần hoàn trung
tâm. Những đường thay thế khác như đường trong xương được bàn ở chương
9.

3/ NHỮNG NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ ĐẢO NGƯỢC.

Những nguyên nhân tiềm tàng hay những yếu tố gia trọng, mà một điều trị có
thể thực hiện, phải được nghĩ đến trước mỗi ngừng tim. Để dễ nhớ, các nguyên
nhân có thể đảo ngược được chia thành hai nhóm, được căn cứ bởi các mẫu tự
đầu, hoặc H hay T.
 Hypoxie : giảm oxy mô

 Hypovolémie : giảm thể tích máu.
 Hyperkaliémie (tăng kali-huyết), hypokaliémie (giảm kali-huyết),
hypocalcémie (giảm canxi-huyết), acidémie (nhiễm toan-huyết) và
nhưng rồi loạn chuyển hóa khác.
 Hypothermie (hạ thân nhiệt)
 Pneumothorax sous tension (tràn khí màng phổi tăng áp)
 Tamponade péricardique (chèn ép tim)
 Toxines (các độc tố, thuốc)
 Thrombose (huyết khối) : embolie pulmonaire (nghẽn mạch phổi) hay
huyết khối động mạch vành (thrombose coronaire).


1/ 4 H
 Phải giảm thiểu nguy cơ giảm oxy mô (hypoxie) bằng cách đảm bảo các
lá phổi của bệnh nhân được thông khí một cách thích đáng với oxy
100%. Đảm bảo rằng có một cử động thích đáng của lồng ngực và
những tiếng thở hai bên. Phải kiểm tra một cách chắc chắn rằng ống nội
khí quản không bị xê dịch trong các phế quân hay trong thực quản.
 Một hoạt động điện vô mạch gây nên bởi giảm thể tích máu thường nhất
được gây nên bởi một xuất huyết nghiêm trọng. Xuất huyết này có thể
được gây nên bởi chấn thương, xuất huyết dạ dày-ruột hay vỡ một phình
động mạch chủ. Truyền dịch làm đầy huyết quản phải được thực hiện
nhanh chóng, cũng như mổ cấp cứu để cầm xuất huyết.
 Tăng kali-huyết, giảm kali-huyết, giảm canxi-huyết, nhiễm axit-huyết và
những rối loạn điện giải được khám phá bởi những kết quả xét nghiệm
hay chúng có thể được gợi ý bởi bệnh sử của bệnh nhân, ví dụ suy thận.
Một điện tâm đồ 12 chuyền đạo có thể cho thấy những yếu tố gợi ý.
Chlorure de calcium được chỉ định trong trường hợp tăng kali-huyết,
giảm canxi-huyết và ngộ độc bởi các anti-calcique.
 Hạ thân nhiệt phải được nghi ngờ nơi mọi biến cố chết đuối. Sử dụng

một nhiệt kế để đó nhiệt đó thấp.


2/ 4 T
 Tràn khí màng phổi tăng áp (pneumothorax sous tension) có thể là
nguyền nhân nguyên phát của một hoạt động điện vô mạch (activité
électrique sans pouls) và có thể xảy ra tiếp theo sau thủ thuật thiết đặt
một tĩnh mạch trung tâm. Chẩn đoán phải được thực hiện bằng lâm
sàng. Một giảm áp nhanh chóng (décompression rapide) là cần thiết,
trước hết bằng chọc màng phổi bằng kim (thoracocentèse à l’aiguille) và
sau đó bằng cách thiết đặt một ống dẫn lưu ngực (drain thoracique).
 Chèn ép tim (tamponade cardique) chẩn đoán khó bởi vì các dấu hiệu
điển hình của căng các tĩnh mạch cổ và hạ huyết áp không thể dễ dàng
đánh giá trong ngừng tim. Một ngừng tim sau một chấn thương xuyên
ngực, nếu không phải do một giảm thể tích máu (hypovolémie), phải gợi
ý khả năng chèn ép tim. Trong những trường hợp này nên dự kiến sự
cần thiết của một chọc màng ngoài tim bằng kim (péricardiocentèse à
l’aiguille) hay một mở ngực cứu (thoracotomie de sauvetage).
 Nếu không có bệnh sử đặc biệt về nuốt phải do tai nạn hay tự ý, thì một
sự ngộ độc bởi các thuốc điều trị hay độc chất có thể khó phát hiện được
nhưng trong vài trường hợp điều đó có thể được chẩn đoán muộn hơn
nhờ những kết quả của phòng xét nghiệm. Khi có thể, việc sử dụng các
chất giải độc thích hợp phải được thực hiện nhưng thường thường điều
trị cần thiết thường có tính cách hỗ trợ.
 Nguyên nhân thường xảy ra nhất của tắc tuần hoàn do huyết khối nghẽn
mạch (thrombo-embolie) hay tắc cơ học là một nghẽn mạch phổi nặng
(embolie pulmonaire massive). Nếu cho rằng ngừng tim được gây nên
bởi một nghẽn mạch phổi, phải dự kiến cho tức thời một thuốc làm tan
huyết khối (thrombolytique).

4/ NHỮNG DẤU HIỆU SỐNG.

Nếu các dấu hiệu sống (như những cố gắng hô hấp đều đặn, một cử động) hay
đọc monitoring của bệnh nhân tương ứng với một sự trở lại một hoạt động tuần
hoàn ngẫu nhiên (thí dụ CO2 thở ra, huyết áp) trong lúc RCP ¨, thì phải ngừng
trong chốc lát RCP và kiểm tra monitoring. Nếu một nhịp có tổ chức hiện diện,
hãy tìm kiếm sự hiện diện của một mạch. Nếu mạch có thể ấn chẩn được, hãy
tiếp tục điều trị sau hồi sức và/hoặc điều trị một loạn nhịp đưa đến ngừng tim
nếu cần. Nếu không bắt được mạch, hãy tiếp tục RCP.

V/ KÍP HỒI SINH (EQUIPE DE REANIMATION)

Kíp hồi sinh có thể dưới dạng một kíp truyền thống của một team “ARCA”,
được gọi chỉ khi nào có ngừng tim. Trong những trường hợp khác, bệnh viện
có thể đã thiết lập những chiến lược nhằm nhận biết những bệnh nhân có nguy
cơ ngừng tim và gọi một kíp, thí dụ MET (medical emergency team) hay “
Samu interne ” trước khi ngừng tim xảy ra. Thuật ngữ “ kíp hồi sinh ” (team de
la réanimation) phản ảnh sự đa dạng của những đáp ứng khả dĩ khác nhau.

Thành phần của kíp có trách nhiệm hồi sức bệnh nhân bị ngừng tim-phổi có thể
thay đổi tùy theo trung tâm bệnh viện, nhưng phải hội nhập những khả năng
cần thiết trong lúc hồi sinh. Đó là :
 Những can thiệp lên đường hô hấp, gồm cả nội thông khí quản.
 Thiết lập đường tĩnh mạch, kể cả đường tĩnh mạch trung tâm.
 Khử rung (tự động và bằng tay) và cardioversion.
 Cho thuốc
 Khả năng thực hiện những kỹ thuật hồi sức cao cấp, ví dụ pacing
cardiaque externe, chọc màng ngoài tim bằng kim.
 Những khả năng chuyên môn cần thiết để điều trị sau hồi sức.

Người trưởng kíp phải được nhận diện sớm lúc bắt đầu hồi sinh. “ Trưởng kíp ”
(team leader), phải có chứng chỉ ALS, thường là một trong những thầy thuốc
của kíp hồi sinh (équipe de réanimation). Người trưởng kíp này chịu trách
nhiệm chỉ đạo và điều hành những toan tính hồi sức và sự an toàn vào bất cứ
lúc nào trong việc quản lý ngừng tim-phổi. Người trưởng kíp là người chịu
trách nhiệm, sẽ xác định lúc chấm dứt của việc thực hiện RCP. Sau hồi sức tim
phổi, ông ta sẽ điền các giấy tờ cần thiết (gồm cả những hồ sơ để audit) và ông
ta sẽ nói với các người thân và những người chuyên ngành y tế khác có liên hệ
trong việc xử trí bệnh nhân.

Người trưởng kíp phải :
 xác nhận nhanh chóng rằng anh ta sẽ đảm nhận vai trò “ người trưởng
kíp ” (team leader) ;
 theo các chỉ thị hồi sức được công nhận và giải thích những lý do biện
minh cho mọi lệch lạc quan trọng những protocole chuẩn.
 duy trì một thái độ trầm tỉnh và dương tính ; khuyến khích và hỗ trợ
những thành viên của kíp ;
 thực hiện các quyết định một cách chắc chắn và nhanh chóng. Trong
trường hợp không chắc chắn, trưởng kíp có thể tham khảo kíp hồi sức ;
người trưởng kíp có thể hành động một cách uyển chuyển nhưng phải
cho những chỉ thị rõ ràng. Người trưởng kíp có thể gọi một senior hay
người trợ giúp nếu cần.
 Kết hợp với những năng lực của các thành viên của kíp và cho phép một
mức độ tự trị nào đó nếu những năng lực của họ không thích đáng.
 Xác định các vai trò và các công tác đặc biệt trong diễn biến của hồi
sinh. Điều này tránh cho nhiều người hoặc chẳng có ai thực hiện công
tác.
 Cho những chỉ thị rõ ràng và chính xác trong tất cả những toan tính hồi

sinh.
 Hoạch định phần tiếp theo sau RCP và thông báo kíp về những nhu cầu
sẽ tỏ ra cần thiết.
 Duy trì những tiêu chuẩn về hiệu năng thực tế mà không bị phê phán
 Thử đứng lui vào, xác định những công việc khác nhau của các thành
viên của kíp và giữ một cái nhìn toàn diện ;
 Cuối đợt hồi sinh, cảm ơn kíp và đảm bảo rằng nhân viên và các người
thân nhận sự ủng họ cần thiết. Điền giấy tờ và đảm bảo một hồ sơ đầy
đủ.


Những thành viên của kíp hồi sinh phải :
 Chỉ định một trưởng kíp càng nhanh càng tốt.
 Theo dõi các chỉ thị của “ người trưởng kíp ”
 Đưa ý và gợi ý cho trưởng kíp
 Rõ ràng và chính xác khi các thông tin được trao đổi nhưng đảm bảo
một bầu không khí càng ít tiếng ồn càng tốt.
 Nếu cần thiết, làm việc một cách độc lập, theo các chỉ thị và dự kiến các
nhu cầu.
 Đòi hỏi sự giúp đỡ trong trường hợp không chắc chắn.
 Xác nhận thực hiện công tác được yêu cầu và cung cấp thông tin thiết
yếu cho trưởng kíp
 Hỗ trợ cho trưởng kíp ; tham gia vào sự thực hiện những công tác khác
nhau cần hoàn thành trong khi hồi sinh và trong thời kỳ sau hồi sinh.


NHỮNG ĐIỂM CHỦ YẾU :
 Algorithme ALS cung cấp một canevas để thực hiện sự hồi sinh được
tiêu chuẩn hóa của tất cả các bệnh nhân người lớn bị ngừng tim.
 Điều trị tùy thuộc vào nhịp gây ngừng tim và được chia thành hai

algorithme, tùy theo một sốc điện được chỉ định hay không.
 Mỗi khi nào có thể được, phải đảm bảo an toàn sớm đường dẫn khí để
cho phép đè ép ngực không gián đoạn.
 Chất lượng của các đè ép ngực và của sự thông khí là một yếu tố quyết
định quan trọng của tiên lượng.
 Phải tìm kiếm những nguyên nhân có thể đảo ngược và trong trường hợp
hiện diện, điều trị chúng sớm.
 Trưởng kíp của nhóm có một vai trò quan trọng trong việc điều khiển
nhóm hồi sinh.