Xử lý và Phân
Xử lý và Phân
tích
tích
thông tin thị
thông tin thị
trường
trường
Cẩn thận trong
phân tích
Xử lý thông tin thị
Xử lý thông tin thị
trường
trường
•
Một số thông tin thị trường không thể lưu giữ
Một số thông tin thị trường không thể lưu giữ
bằng một mẫu/format chuẩn:
bằng một mẫu/format chuẩn:
–
Cần ghi chép các thông tin đó vào một
Cần ghi chép các thông tin đó vào một
cuốn sổ hoặc bằng file word trong máy
cuốn sổ hoặc bằng file word trong máy
tính.
tính.
•
Nhiều thông tin thị trường có thể lưu trữ
Nhiều thông tin thị trường có thể lưu trữ
theo các mẫu biểu:
theo các mẫu biểu:
–
Có thể xây dựng các bảng để ghi chép và
Có thể xây dựng các bảng để ghi chép và
lưu trữ thông tin
lưu trữ thông tin
Người cung cấp giống
Người cung cấp giống
Địa chỉ
Địa chỉ
và số
và số
điện
điện
thoại
thoại
Loại hạt
Loại hạt
giốn
giốn
g
g
được
được
bán
bán
Chất
Chất
lượn
lượn
g hạt
g hạt
giốn
giốn
g
g
Giá
Giá
Các
Các
điều
điều
khoả
khoả
n/
n/
điều
điều
kiện
kiện
đi
đi
kèm
kèm
Nhận xét
Nhận xét
khác
khác
Người
Người
cung
cung
cấp
cấp
A
A
Người
Người
cung
cung
cấp
cấp
B
B
Người
Người
cung
cung
cấp
cấp
C
C
(…)
(…)
Thông tin về người mua trong huyện,
Thông tin về người mua trong huyện,
tỉnh và các tỉnh lân cận
tỉnh và các tỉnh lân cận
Địa chỉ
Địa chỉ
và số
và số
điện
điện
thoại
thoại
Loại
Loại
quả
quả
đượ
đượ
c
c
mu
mu
a
a
Yêu
Yêu
cầu
cầu
về
về
số
số
lượ
lượ
ng
ng
Các yêu
Các yêu
cầu
cầu
về
về
đóng
đóng
gói
gói
và
và
chất
chất
lượn
lượn
g
g
Địa
Địa
đi
đi
ểm
ểm
m
m
ua
ua
Giá
Giá
đư
đư
ợc
ợc
tr
tr
ả
ả
Các
Các
điều
điều
kiện
kiện
than
than
h
h
toán
toán
Nhận
Nhận
xét
xét
kh
kh
ác
ác
Người
Người
mua
mua
A
A
Người
Người
mua
mua
B
B
Người
Người
mua
mua
C
C
(…)
(…)
Giá b
Giá b
p ắ
p ắ
(giá mua vào)
(giá mua vào)
Thá
Thá
n
n
g
g
1
1
Thá
Thá
n
n
g
g
2
2
Thá
Thá
n
n
g
g
3
3
Thá
Thá
n
n
g
g
4
4
Thá
Thá
n
n
g
g
5
5
Thá
Thá
n
n
g
g
6
6
Thá
Thá
n
n
g
g
7
7
Thá
Thá
n
n
g
g
8
8
Thá
Thá
n
n
g
g
9
9
Thán
Thán
g
g
1
1
0
0
Tháng
Tháng
11
11
Thán
Thán
g
g
1
1
2
2
Năm 1
Năm 1
Năm 2
Năm 2
Năm 3
Năm 3
(…)
(…)
Thông tin về nguồn cung cấp sản phẩm
Thông tin về nguồn cung cấp sản phẩm
tại địa phương
tại địa phương
Xã/
Xã/
thôn
thôn
Vụ thu
Vụ thu
hoạ
hoạ
ch
ch
cao
cao
điể
điể
m
m
Thời
Thời
điể
điể
m
m
thu
thu
hoạ
hoạ
ch
ch
trái
trái
vụ
vụ
Lượng
Lượng
cun
cun
g
g
tro
tro
ng
ng
mù
mù
a
a
vụ
vụ
Lượng
Lượng
cu
cu
ng
ng
trái
trái
vụ
vụ
Giốn
Giốn
g
g
Kích
Kích
th
th
ướ
ướ
c
c
Nguồ
Nguồ
n
n
cu
cu
ng
ng
hi
hi
ện
ện
tại
tại
Giá tại
Giá tại
nôn
nôn
g
g
trại/
trại/
giá
giá
tại
tại
chợ
chợ
đầu
đầu
mối
mối
Nhận
Nhận
xé
xé
t
t
X
X
Z
Z
Y
Y
(…)
(…)
Phân tích dữ liệu
Phân tích dữ liệu
1.
1.
Xu thế giá
Xu thế giá
2.
2.
Tính mùa vụ của giá
Tính mùa vụ của giá
3.
3.
Chi phí và lợi nhuận
Chi phí và lợi nhuận
4.
4.
Phân tích chuỗi cung cấp
Phân tích chuỗi cung cấp
5.
5.
Phân tích SWOT
Phân tích SWOT
1. Xu thế giá
1. Xu thế giá
•
Giá đã thay đổi như
Giá đã thay đổi như
thế nào?
thế nào?
–
Biểu đồ giá
Biểu đồ giá
•
Lý do thay đổi:
Lý do thay đổi:
–
xu thế cung và cầu
xu thế cung và cầu
–
V.v…
V.v…
•
Để làm gì?
Để làm gì?
Biết được xu
thế giá trong quá
khứ và lý do
Dự đoán giá
trong tương lai
Quyết định sản
xuất gì? Và bao
nhiêu
Thông tin về
cung và cầu
1. Xu thế giá
1. Xu thế giá
•
Sử dụng các biểu đồ để thảo luận về xu thế giá với
Sử dụng các biểu đồ để thảo luận về xu thế giá với
người nông dân
người nông dân
–
Giá đã tăng lên hay giảm xuống?
Giá đã tăng lên hay giảm xuống?
–
Tăng lên hay giảm xuống bao nhiêu?
Tăng lên hay giảm xuống bao nhiêu?
–
Xu thế giá có ổn định không hay mang tính chu kỳ?
Xu thế giá có ổn định không hay mang tính chu kỳ?
–
Giá có dao động từ năm này qua năm khác không?
Giá có dao động từ năm này qua năm khác không?
–
Cung hay cầu tạo ra xu thế này?
Cung hay cầu tạo ra xu thế này?
–
Các điều kiện cung và cầu sẽ được giữ nguyên hay thay đổi
Các điều kiện cung và cầu sẽ được giữ nguyên hay thay đổi
trong những năm tới?
trong những năm tới?
–
Các điều kiện này sẽ thay đổi như thế nào và vì sao?
Các điều kiện này sẽ thay đổi như thế nào và vì sao?
–
Ảnh hưởng của những thay đổi đó tới xu thế giá trong tương
Ảnh hưởng của những thay đổi đó tới xu thế giá trong tương
lai?
lai?
•
Giúp người nông dân quyết định sản xuất cái gì và
Giúp người nông dân quyết định sản xuất cái gì và
sản xuất bao nhiêu.
sản xuất bao nhiêu.
•
Cung cấp bổ sung các thông tin về các yếu tố cung
Cung cấp bổ sung các thông tin về các yếu tố cung
và cầu gây ra xu thế này
và cầu gây ra xu thế này
2. Tính mùa vụ của giá
2. Tính mùa vụ của giá
•
Sự thay đổi về giá giữa các vụ
Sự thay đổi về giá giữa các vụ
trong năm
trong năm
–
Biểu đồ giá
Biểu đồ giá
•
Giúp nông dân ra quyết định?:
Giúp nông dân ra quyết định?:
–
Cung cấp cho thị trường trong
Cung cấp cho thị trường trong
thời kỳ trái vụ?
thời kỳ trái vụ?
–
Lưu kho?
Lưu kho?
MONTH
12.00
11.00
10.00
9.00
8.00
7.00
6.00
5.00
4.00
3.00
2.00
1.00
Qu
an
tity
(to
n)
3000
2000
1000
0
YEAR
1999
2000
2001
2002
Sản lượng cung cá tra & basa theo tháng
của
nông dân đến công ty (1999-2002)
Sản
lượng
(tấn)
Tháng
Năm
Các câu hỏi cần được trả lời khi phân
Các câu hỏi cần được trả lời khi phân
tích tính mùa vụ của giá
tích tính mùa vụ của giá
•
Giá có xu thế thấp nhất vào giai đoạn nào trong
Giá có xu thế thấp nhất vào giai đoạn nào trong
năm?
năm?
•
Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng
Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng
này?
này?
•
Giá thường cao vào những giai đoạn nào trong
Giá thường cao vào những giai đoạn nào trong
năm?
năm?
•
Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng
Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng
này?
này?
•
Trong vòng 3 năm qua, có sự khác biệt đáng kể
Trong vòng 3 năm qua, có sự khác biệt đáng kể
nào về tính mùa vụ của giá từ năm này qua năm
nào về tính mùa vụ của giá từ năm này qua năm
khác không? Nếu có, tại sao?
khác không? Nếu có, tại sao?
Các câu hỏi cần trả lời khi phân tích
Các câu hỏi cần trả lời khi phân tích
tính mùa vụ của giá
tính mùa vụ của giá
•
Tính mùa vụ của giá có thay đổi theo thời điểm
Tính mùa vụ của giá có thay đổi theo thời điểm
không? Thay đổi như thế nào?
không? Thay đổi như thế nào?
•
Những yếu tố cung và cầu nào đứng sau sự thay
Những yếu tố cung và cầu nào đứng sau sự thay
đổi này?
đổi này?
•
Sự khác biệt về giá giữa các mùa trong năm có lớn
Sự khác biệt về giá giữa các mùa trong năm có lớn
không? Sự chênh lệch giữa mức giá cao nhất và
không? Sự chênh lệch giữa mức giá cao nhất và
thấp nhất trong năm?
thấp nhất trong năm?
•
Sản xuất trái vụ ở địa phương có đem lại lợi nhuận
Sản xuất trái vụ ở địa phương có đem lại lợi nhuận
không? Lợi nhuận là bao nhiêu?
không? Lợi nhuận là bao nhiêu?
•
Lưu kho để bán trong thời kỳ trái vụ có đem lại lợi
Lưu kho để bán trong thời kỳ trái vụ có đem lại lợi
nhuận không? Lợi nhuận là bao nhiêu?
nhuận không? Lợi nhuận là bao nhiêu?
3.Tính toán chi phí và lợi nhuận
3.Tính toán chi phí và lợi nhuận
•
Phân tích giữa chi phí mà mức thu được
Phân tích giữa chi phí mà mức thu được
của mỗi hướng lựa chọn
của mỗi hướng lựa chọn
•
Giúp ra quyết định:
Giúp ra quyết định:
–
Sản xuất cái gì,
Sản xuất cái gì,
–
Áp dụng phương thức sau thu hoạch nào,
Áp dụng phương thức sau thu hoạch nào,
–
Có nên chế biến hay không,
Có nên chế biến hay không,
–
Bán sản phẩm ở chợ nào hay cho ai
Bán sản phẩm ở chợ nào hay cho ai
–
Khi nào thì bán
Khi nào thì bán
–
V.v…
V.v…
Chiết khấu lạm phát
Chiết khấu lạm phát
•
Giá của nông sản tăng không phải tăng thực
Giá của nông sản tăng không phải tăng thực
tế khi giá các đầu tư đầu vào và hàng tiêu
tế khi giá các đầu tư đầu vào và hàng tiêu
dùng tăng lên=> sử dụng giá ròng
dùng tăng lên=> sử dụng giá ròng
–
Giá ròng= giá thực/chỉ số tiêu dùng
Giá ròng= giá thực/chỉ số tiêu dùng
–
Chiết khấu tỷ lệ lạm phát chỉ tính được khi
Chiết khấu tỷ lệ lạm phát chỉ tính được khi
truy cập được các thông tin chính xác về tỷ
truy cập được các thông tin chính xác về tỷ
lệ lạm phát.
lệ lạm phát.
Cách tính giá thực
Cách tính giá thực
•
Tính giá thực theo năm
Tính giá thực theo năm
–
Giá năm 2005 = giá trung bình 2005/chỉ số giá tiêu
Giá năm 2005 = giá trung bình 2005/chỉ số giá tiêu
dùng (CPI) năm 2005
dùng (CPI) năm 2005
–
Giá năm 2004 = giá trung bình 2004/CPI 2004
Giá năm 2004 = giá trung bình 2004/CPI 2004
–
Giá năm 2003 = giá trung bình 2003/CPI 3003
Giá năm 2003 = giá trung bình 2003/CPI 3003
•
Tính giá thực theo tháng
Tính giá thực theo tháng
–
Giá tháng 1/2005 = giá trung bình tháng 1/CPI tháng
Giá tháng 1/2005 = giá trung bình tháng 1/CPI tháng
1/2005
1/2005
–
Giá tháng 2/2005 = giá trung bình tháng 2/CPI tháng
Giá tháng 2/2005 = giá trung bình tháng 2/CPI tháng
2/2005.
2/2005.
Lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp
=
Doanh thu
(số lượng x giá bán
Chi phí sản xuất
-
Lợi nhuận/1 ha
cây trồng
=
Năng suất dk x giá bán
-
Giống, phân bón,
trừ sâu, dịch vụ
thuỷ lợi, dịch vụ bảo
dướng máy móc,
lao động
-
So sánh được lợi nhuận của các lựa chọn cây trồng khác nhau
quyết định trồng cây gì
-
Cần lưu ý những rủi ro khi hướng tới các cây trồng mới cho nhiều
lợi nhuận (bởi kênh thị trường địa phương chưa thiết lập)
4. Phân tích chuỗi gi
4. Phân tích chuỗi gi
á trị
á trị
•
Sơ đồ hoặc hình vẽ, trình bày các yếu tố:
Sơ đồ hoặc hình vẽ, trình bày các yếu tố:
–
Các kênh thị trường/kênh phân phối;
Các kênh thị trường/kênh phân phối;
–
Số lượng sản phẩm đi qua mỗi kênh phân phối;
Số lượng sản phẩm đi qua mỗi kênh phân phối;
–
Loại và số lượng các thành viên thị trường tại mỗi
Loại và số lượng các thành viên thị trường tại mỗi
giai đoạn khác nhau của chuỗi cung cấp;
giai đoạn khác nhau của chuỗi cung cấp;
–
Chức năng marketing của mỗi thành viên thị
Chức năng marketing của mỗi thành viên thị
trường
trường
–
Dòng sản phẩm cùng với vị trí của các thành viên
Dòng sản phẩm cùng với vị trí của các thành viên
thị trường và các khu chợ.
thị trường và các khu chợ.
•
Hỗ trợ thảo luận về các chiến lược sản xuất
Hỗ trợ thảo luận về các chiến lược sản xuất
và marketing
và marketing
Chu
Chu
ỗi giá trị lúa gạo ở ĐBSCL
ỗi giá trị lúa gạo ở ĐBSCL
Nông dân
sản xuất
lúa
Nhà máy
xay xát và
lao bóng
Thu gom địa
phương
Nhà máy
xay xát
Bán lẻ
Công ty lương
thực
Thu gom
khác địa
phương
Xuất
khẩu
Tiêu dùng
trong
nước
Chủ vựa
Tiêu dùng địa
phương
Công ty lương
thực
4. Phân tích chuỗi gi
4. Phân tích chuỗi gi
á trị
á trị
•
Sử dụng các sơ đồ hoặc hình vẽ để
Sử dụng các sơ đồ hoặc hình vẽ để
trình bày và phân tích các thông tin về
trình bày và phân tích các thông tin về
hệ thống marketing
hệ thống marketing
•
Sử dụng công cụ này để thảo luận về
Sử dụng công cụ này để thảo luận về
các chiến lược sản xuất và marketing
các chiến lược sản xuất và marketing
khác nhau với người nông dân
khác nhau với người nông dân
•
Cập nhật các sơ đồ và hình vẽ thường
Cập nhật các sơ đồ và hình vẽ thường
xuyên (6-8 tháng) để theo dõi những
xuyên (6-8 tháng) để theo dõi những
thay đổi trong hệ thống marketing
thay đổi trong hệ thống marketing
Thường là các yếu tố bên ngoài
Thường là các yếu tố bên trong
5. Phân tích SWOT
5. Phân tích SWOT
Nguy cơ:
Nguy cơ:
1
1
2
2
3
3
Cơ hội:
Cơ hội:
1
1
2
2
3
3
Điểm yếu:
Điểm yếu:
1
1
2
2
3
3
Điểm mạnh:
Điểm mạnh:
1
1
2
2
3
3
Vấn đề phân tích: Trồng sắn ở …
Làm? đặt các câu hỏi
Làm? đặt các câu hỏi
•
Điểm mạnh:
Điểm mạnh:
–
Công việc nào làm
Công việc nào làm
tốt nhất?
tốt nhất?
–
Lợi thế?
Lợi thế?
•
Cơ hội:
Cơ hội:
–
Cơ hội nào để mở
Cơ hội nào để mở
rộng thị trường?
rộng thị trường?
–
Đã biết xu hướng
Đã biết xu hướng
nào?
nào?
•
Điểm yếu:
Điểm yếu:
–
Cần cải thiện gì?
Cần cải thiện gì?
–
Công việc nào làm tồi
Công việc nào làm tồi
nhất?
nhất?
•
Nguy cơ:
Nguy cơ:
–
Cần tránh gì?
Cần tránh gì?
–
Tiên lượng các trở
Tiên lượng các trở
ngại đang (hoặc sẽ)
ngại đang (hoặc sẽ)
gặp?
gặp?
–
Đối thủ cạnh tranh
Đối thủ cạnh tranh
đang làm gì?
đang làm gì?
–
Đòi hỏi thay đổi sản
Đòi hỏi thay đổi sản
phẩm, công nghệ?
phẩm, công nghệ?
Một số lưu ý khi phân tích SWOT
Một số lưu ý khi phân tích SWOT
•
Cụ thể
Cụ thể
•
Thực tế khi đánh giá điểm mạnh, điểm yếu
Thực tế khi đánh giá điểm mạnh, điểm yếu
•
So sánh quan điểm của người dân với người mua
So sánh quan điểm của người dân với người mua
•
Luôn phân tích điểm mạnh, điểm yếu với đối thủ
Luôn phân tích điểm mạnh, điểm yếu với đối thủ
cạnh tranh
cạnh tranh
•
Tham khảo ý kiến của thương nhân và cơ sở sản
Tham khảo ý kiến của thương nhân và cơ sở sản
xuất khi đánh giá các cơ hội và mối đe doạ
xuất khi đánh giá các cơ hội và mối đe doạ
•
Xem xét hiện trạng, tương lai ngắn, trung hạn
Xem xét hiện trạng, tương lai ngắn, trung hạn
và dài hạn của nông dân địa phương
và dài hạn của nông dân địa phương
•
Ngắn và đơn giản
Ngắn và đơn giản
Nguy cơ:
Nguy cơ:
1
1
2
2
3
3
Cơ hội:
Cơ hội:
1
1
2
2
3
3
Điểm yếu:
Điểm yếu:
1
1
2
2
3
3
Đ
Đ
iểm mạnh:
iểm mạnh:
1
1
2
2
3
3
Phát huy
Hạn chế, giảm
Tận dụng
Tránh
Mục đích phân tích SWOT
Mục đích phân tích SWOT
Mục đích phân tích SWOT
Mục đích phân tích SWOT
•
Ra quyết định:
Ra quyết định:
–
Nên chuyển sang canh tác một
Nên chuyển sang canh tác một
loại cây trồng mới hay không?
loại cây trồng mới hay không?
–
Nên hướng tới một kênh thị
Nên hướng tới một kênh thị
trường mới không hay cung cấp
trường mới không hay cung cấp
hàng cho người mua mới không?
hàng cho người mua mới không?
–
Có nên bán hàng theo nhóm hay
Có nên bán hàng theo nhóm hay
riêng lẻ?
riêng lẻ?
–
V.v…
V.v…