Chương 4: Khái niệm thông tin thị trường docx

Khái niệm thông tin thị
Khái niệm thông tin thị
trường
trường
•
Giải thích được khái niệm thông tin
Giải thích được khái niệm thông tin
thị trường, cho ví dụ;
thị trường, cho ví dụ;
•
Xác định được tầm quan trọng của
Xác định được tầm quan trọng của
thông tin thị trường đối với việc ra
thông tin thị trường đối với việc ra
quyết định của người nông dân
quyết định của người nông dân

Thông tin thị trường là gì?
Thông tin thị trường là gì?
•
Là tất cả các thông tin về mua và bán các sản
Là tất cả các thông tin về mua và bán các sản
phẩm và dịch vụ:
phẩm và dịch vụ:
–
Giá cả và số lượng
Giá cả và số lượng
–
Thị trường đầu ra và đầu vào của sản phẩm
Thị trường đầu ra và đầu vào của sản phẩm

•
Một số ví dụ:
Một số ví dụ:
–
Địa điểm hay địa chỉ liên lạc của người cung cấp vật tư nông
Địa điểm hay địa chỉ liên lạc của người cung cấp vật tư nông
nghiệp
nghiệp
–
Loại và chất lượng vật tư đầu vào
Loại và chất lượng vật tư đầu vào
–
Giá vật tư
Giá vật tư
–
Địa chỉ liên hệ của người mua
Địa chỉ liên hệ của người mua
–
Yêu cầu về chất lượng và số lượng của những người mua khác
Yêu cầu về chất lượng và số lượng của những người mua khác
nhau
nhau
–
Mức giá mua vào của những người mua khác nhau
Mức giá mua vào của những người mua khác nhau
–
Mức giá của các sản phẩm đã được sơ chế hoặc có chất lượng
Mức giá của các sản phẩm đã được sơ chế hoặc có chất lượng
cao. Ví dụ: sản phẩm được sấy khô, làm sạch và phân loại)
cao. Ví dụ: sản phẩm được sấy khô, làm sạch và phân loại)

–
Chi phí vận chuyển.
Chi phí vận chuyển.

Tầm quan trọng của thông tin thị
Tầm quan trọng của thông tin thị
trường
trường
•
Là cơ sở quan trọng để ra các quyết định về sản
Là cơ sở quan trọng để ra các quyết định về sản
xuất và marketing:
xuất và marketing:
–
Sản xuất cái gì?
Sản xuất cái gì?
•
Sản xuất khi nào?
Sản xuất khi nào?
•
Khi nào bán sản phẩm?
Khi nào bán sản phẩm?
–
Bán sản phẩm ở đâu?
Bán sản phẩm ở đâu?
–
Bán cho ai?
Bán cho ai?
–
Bán như thế nào?

Bán như thế nào?
•
Mục tiêu:
Mục tiêu:
–
Tạo lợi nhuận;
Tạo lợi nhuận;
–
Giảm thiểu rủi ro.
Giảm thiểu rủi ro.

Tầm quan trọng của thông tin thị trường
Tầm quan trọng của thông tin thị trường
đối với quá trình ra quyết định của
đối với quá trình ra quyết định của
người nông dân:
người nông dân:
•
Câu hỏi 1: Tôi nên trồng loại cây gì, diện tích bao
Câu hỏi 1: Tôi nên trồng loại cây gì, diện tích bao
nhiêu?
nhiêu?
•
Câu hỏi 2: Liệu tôi có nên canh tác trái vụ không?
Câu hỏi 2: Liệu tôi có nên canh tác trái vụ không?
•
Câu hỏi 3: Tôi nên sử dụng loại vật tư nào?
Câu hỏi 3: Tôi nên sử dụng loại vật tư nào?
•
Câu hỏi 4: Tôi nên mua vật tư ở đâu?

Câu hỏi 4: Tôi nên mua vật tư ở đâu?
•
Câu hỏi 5: Tôi nên áp dụng hình thức sau thu hoạch
Câu hỏi 5: Tôi nên áp dụng hình thức sau thu hoạch
nào?
nào?
•
Câu hỏi 6: Tôi có nên lưu kho sản phẩm của tôi
Câu hỏi 6: Tôi có nên lưu kho sản phẩm của tôi
không?
không?
•
Câu hỏi 7: Tôi nên bán sản phẩm của tôi ở đâu?
Câu hỏi 7: Tôi nên bán sản phẩm của tôi ở đâu?
•
Câu hỏi 8: Tôi nên bán sản phẩm của mình cho ai?
Câu hỏi 8: Tôi nên bán sản phẩm của mình cho ai?
•
Câu hỏi 9: Tôi thương lượng với người mua như thế
Câu hỏi 9: Tôi thương lượng với người mua như thế
nào?
nào?

Câu hỏi 1: Nên trồng loại cây gì?,
Câu hỏi 1: Nên trồng loại cây gì?,
diện tích?
diện tích?
•
Xu thế giá của các sản phẩm nông
Xu thế giá của các sản phẩm nông

nghiệp có thể canh tác được trên đồng
nghiệp có thể canh tác được trên đồng
ruộng hay trang trại của tôi?
ruộng hay trang trại của tôi?
•
Dự báo giá trong tương lai của các sản
Dự báo giá trong tương lai của các sản
phẩm này ?
phẩm này ?
•
Liệu tôi có thể bán những sản phẩm
Liệu tôi có thể bán những sản phẩm
này dễ dàng không?
này dễ dàng không?
•
Liệu có đủ người mua các sản phẩm
Liệu có đủ người mua các sản phẩm
của tôi không?
của tôi không?

Câu hỏi 2: Có nên canh tác trái vụ?
Câu hỏi 2: Có nên canh tác trái vụ?
•
Sự khác nhau về giá giữa các vụ?
Sự khác nhau về giá giữa các vụ?
•
Liệu giá của sản phẩm trái vụ có đủ
Liệu giá của sản phẩm trái vụ có đủ
cao để bù đắp các chi phí sản xuất và
cao để bù đắp các chi phí sản xuất và

những đầu tư khác cho canh tác trái vụ
những đầu tư khác cho canh tác trái vụ
không?
không?
•
Liệu tôi có thể mua hạt giống phù hợp
Liệu tôi có thể mua hạt giống phù hợp
không?
không?
•
Nguồn bán giống ở đâu, giá là bao
Nguồn bán giống ở đâu, giá là bao
nhiêu?
nhiêu?

Câu hỏi 3: Nên sử dụng loại vật tư
Câu hỏi 3: Nên sử dụng loại vật tư
nào?
nào?
•
Giá bán của những sản phẩm từ các
Giá bán của những sản phẩm từ các
giống khác nhau?
giống khác nhau?
•
Đối với mỗi loại giống, giá hạt
Đối với mỗi loại giống, giá hạt
giống/cây giống là bao nhiêu?
giống/cây giống là bao nhiêu?
•

Chi phí cho phân bón là bao nhiêu?
Chi phí cho phân bón là bao nhiêu?
•
Phần lợi nhuận tôi có thêm là bao nhiêu
Phần lợi nhuận tôi có thêm là bao nhiêu
nếu tôi đầu tư vào các kỹ thuật phòng
nếu tôi đầu tư vào các kỹ thuật phòng
trừ sâu hại?
trừ sâu hại?
•
Có những loại thuốc trừ sâu thiên
Có những loại thuốc trừ sâu thiên
nhiên và từ hóa chất nào, giá của
nhiên và từ hóa chất nào, giá của
chúng là bao nhiêu?
chúng là bao nhiêu?

Câu hỏi 4: Nên mua vật tư ở đâu?
Câu hỏi 4: Nên mua vật tư ở đâu?
•
Ai là người cung cấp vật tư tại khu vực
Ai là người cung cấp vật tư tại khu vực
của tôi và các vùng lân cận?
của tôi và các vùng lân cận?
•
Chất lượng vật tư được bán ra?
Chất lượng vật tư được bán ra?
•
Ai là người bán với giá thấp nhất và có
Ai là người bán với giá thấp nhất và có

những điều kiện thanh toán tốt nhất?
những điều kiện thanh toán tốt nhất?
•
Người cung cấp vật tư có cho vay vốn
Người cung cấp vật tư có cho vay vốn
không? Điều kiện đi kèm là gì?
không? Điều kiện đi kèm là gì?

Câu hỏi 5: Nên áp dụng hình thức sau
Câu hỏi 5: Nên áp dụng hình thức sau
thu hoạch nào?
thu hoạch nào?
•
Những yêu cầu về chất lượng của người
Những yêu cầu về chất lượng của người
mua?
mua?
•
Họ có yêu cầu sản phẩm được làm sạch
Họ có yêu cầu sản phẩm được làm sạch
và sấy khô không?
và sấy khô không?
•
Họ có muốn sản phẩm được phân loại
Họ có muốn sản phẩm được phân loại
không?
không?
•
Họ yêu cầu hình thức đóng gói như thế
Họ yêu cầu hình thức đóng gói như thế

nào?
nào?
•
Liệu người mua có sẵn sàng trả cao
Liệu người mua có sẵn sàng trả cao
hơn không nếu tôi cung cấp sản phẩm
hơn không nếu tôi cung cấp sản phẩm
đáp ứng các yêu cầu của họ?
đáp ứng các yêu cầu của họ?

Câu hỏi 6: Có nên lưu kho sản
Câu hỏi 6: Có nên lưu kho sản
phẩm?
phẩm?
Liệu sự chênh lệch về giá có đủ để
Liệu sự chênh lệch về giá có đủ để
bù đắp các chi phí và rủi ro của
bù đắp các chi phí và rủi ro của
việc lưu kho không?
việc lưu kho không?
•
Tôi nên lưu kho sản phẩm trong
Tôi nên lưu kho sản phẩm trong
bao lâu?
bao lâu?

Câu hỏi 7: Nên bán sản phẩm ở
Câu hỏi 7: Nên bán sản phẩm ở
đâu?
đâu?

•
Tại đồng ruộng hay tại nhà?
Tại đồng ruộng hay tại nhà?
•
Tại chợ đầu mối hay chợ bán buôn?
Tại chợ đầu mối hay chợ bán buôn?
•
Tại chợ bán lẻ địa phương hay
Tại chợ bán lẻ địa phương hay
thành thị?
thành thị?
•
Các yêu cầu về chất lượng và giá tại
Các yêu cầu về chất lượng và giá tại
các thị trường khác nhau?
các thị trường khác nhau?
•
Chi phí vận chuyển tới các thị
Chi phí vận chuyển tới các thị
trường khác nhau?
trường khác nhau?

Câu hỏi 8: Nên bán sản phẩm cho
Câu hỏi 8: Nên bán sản phẩm cho
ai?
ai?
•
Ai là người mua tiềm năng của tôi?
Ai là người mua tiềm năng của tôi?
•

Tôi sẽ liên hệ với họ bằng cách nào?
Tôi sẽ liên hệ với họ bằng cách nào?
•
Các yêu cầu về sản phẩm của họ?
Các yêu cầu về sản phẩm của họ?
•
Giá mua vào và các điều kiện thanh
Giá mua vào và các điều kiện thanh
toán?
toán?
•
Các chi phí khác đi kèm khi cung
Các chi phí khác đi kèm khi cung
cấp hàng?
cấp hàng?

Câu hỏi 9: Thương lượng với người
Câu hỏi 9: Thương lượng với người
mua?
mua?
•
Liệu giá mà người mua trả cho
Liệu giá mà người mua trả cho
tôi có phù hợp với giá thị
tôi có phù hợp với giá thị
trường cho cùng loại sản
trường cho cùng loại sản
phẩm hay không?
phẩm hay không?

Xác định nhu cầu thông tin thị
Xác định nhu cầu thông tin thị
trường
trường
•
Các sản phẩm có sẵn trong cộng đồng
Các sản phẩm có sẵn trong cộng đồng
(truyền thống?)
(truyền thống?)
–
Phân tích vấn đề
Phân tích vấn đề
–
Xác định mục tiêu, các hoạt động
Xác định mục tiêu, các hoạt động
•
Xác định nhu cầu thông tin cụ thể để thực hiện
Xác định nhu cầu thông tin cụ thể để thực hiện
các hoạt động, đạt được các mục tiêu
các hoạt động, đạt được các mục tiêu
•
Các sản phẩm mới (chưa có ở địa
Các sản phẩm mới (chưa có ở địa
phương)
phương)
–
Thu thập toàn bộ theo 4Ps
Thu thập toàn bộ theo 4Ps

Xõy dng cõy vn

Xõy dng cõy vn

Xác định vấn đề chính, vẽ một gốc cây trên một tờ giấy lớn
Xác định vấn đề chính, vẽ một gốc cây trên một tờ giấy lớn
(trên bảng đen hay trên giấy), c
(trên bảng đen hay trên giấy), c
ú
ú
thân, rễ và cành cây.
thân, rễ và cành cây.

Viết vấn đề lên thân cây
Viết vấn đề lên thân cây

Nguyên nhân của vấn đề l
Nguyên nhân của vấn đề l




rễ cây
rễ cây
(cỏi gỡ gõy ra v n t n t i
(cỏi gỡ gõy ra v n t n t i
ny)
ny)

Hậu quả của nó (v
Hậu quả của nó (v
n ) l cnh cõy

n ) l cnh cõy
(v n t n t i ny gõy ra
(v n t n t i ny gõy ra
cỏi gỡ?).
cỏi gỡ?).

Liệt kê các c
Liệt kê các c


n nguyên của vấn đề và các hậu quả của nó
n nguyên của vấn đề và các hậu quả của nó
d
d
a
a
trờn d li u cú c.
trờn d li u cú c.

L u ý: Cú th ch ng minh cho cỏc nguyờn nhõn b ng d li u nh
L u ý: Cú th ch ng minh cho cỏc nguyờn nhõn b ng d li u nh
l ng (t l %, trung bỡnh, t n s , vv.)
l ng (t l %, trung bỡnh, t n s , vv.)

Cú nhi u c p nguyờn nhõn
Cú nhi u c p nguyờn nhõn

Vấn đề
Ng. nhân 1 Ng. nhân 2 Ng. nhân 3
1.1 1.3 2.1 3.23.11.2

1.1.1 1.1.2 1.1.3
Cây vấn đề

Sắn không bán được
Tỷ lệ
tinh bột thấp
Hình thức
không đáp ứng nhu cầu
Khoảng cách
vận chuyển xa
1.1 1.3 2.1 3.23.11.2
1.1.1 1.1.2 1.1.3
Cây vấn đề

Yêú tố kỹ thuật
Yêú tố lao động Yêú tố kinh tế
Chất
lượng
lúa
giống
không
đồng
nhất
Khuyến
nông
Thời
gian tổ
chức
chưa
hợp lý

Tập quán
sản xuất
truyền
thống
không
đổi
Tính
cộng
đồng
liên kết
giữa
nông
dân thấp
Trình độ
nông dân
không
đồng đêù
Tiếp nhận kỹ
thuật khuyến
nông
Thiếu
vốn
Nông
dân hạn
chế
nhận
định
chất
lượng
sản

phẩm
đầu vào
Thời
gian và
món
vay
chưa
hợp lý
Gía vật
tư nông
nghịêp
tăng
Gía
bán
thấp và
không
ổn
định,
do
cạnh
tranh
giữa
nông
dân
Đầu ra
phụ
thuộc
vào nhu
cầu thị
trường

Yêú tố tự nhiên
Sản
xuất
mùa vụ
không
đồng
nhất
Kỹ
thuật
cấy và
khử
giống
Bệnh dịch
Đạo ôn,
đốm vần,
vàng lùn
Sâu ăn
lá, đục
thân,
rầy nâu
Thiếu
cán bộ
khuyến
nông
Gía lao
động
mùa thu
hoạch
tăng
Thiếu

lao
động
mùa
vụ
Lao
động
di cư
theo
việc
làm
Đất sản
xuất manh
mún
Hạn chế
mô hình
lúa màu
Thiếu
giống
xác
nhận
Hệ
thống
thủy lợi
còn hạn
chế
Lớp tập
huấn
chưa đi
vào nhu
cầu thiết

thực
Thời tiết
Thiếu
máy
sản
xuất
Cây khó khăn của mô hình lúa

Yêú tố kỹ thuật Yêú tố lao động Yêú tố kinh tế
Hạn chế
phát
triển mô
hình
tiềm
năng
Khuyến nông
Thời
gian tổ
chức
chưa
hợp lý
Tập quán
sản xuất
truyền
thống
không
đổi
Tính
cộng
đồng

liên kết
giữa
nông
dân thấp
Trình độ
nông dân
không
đồng đêù
Tiếp nhận kỹ
thuật khuyến
nông/ngư còn
hạn chế
Mua
giống
trôi nổi
Thiếu
vốn
Nông
dân hạn
chế
nhận
định
chất
lượng
sản
phẩm
đầu vào
Thời
gian
và

món
vay
chưa
hợp lý
Gía
vật tư
nông
nghịêp
tăng
Gía
bán
giảm
Thị
trường
tiêu
thụ
không
ổn
định
Yêú tố tự nhiên
Hệ
thống
thủy
lợicòn
hạn chế
Giống Bệnh trên cây
Gree-
ning và
thuí rể
(cam

mật)
Sâu đục
trái, rệp
sáp và
bệnh
thâm da
(ôỉ)
Dâu bị
lép và
không
đậu trái
Cơ sở sản
xuất giống
chưa đáp
ứng nhu
cầu của
nông dân
Nguồn
giống
chất
lượng
thiếu
Thiếu
cán bộ
khuyến
nông
Gía lao
động
mùa thu
hoạch

tăng
Thiếu
lao
động
mùa
vụ
Lao
động
di cư
theo
việc
làm
Cây khó khăn mô hình cây ăn trái

Thiếu bò
giống để
phối
Tiếp nhận kỹ
thuật khuyến
nông/ngư hạn
chế
Dịch bệnh
chăn nuôi và
thủy sản
Yêú tố tự nhiên
Khuyến
ngư/nông
Thiếu
cán bộ
khuyến

nông
/ngư
Nông dân
thiếu
đồng
thuận và
liên kết
sản xuất
luá - thủy
sản
Trình
độ
nông
dân
không
đồng
đều
Diện
tích
nuôi
nhỏ lẻ,
gia
đình
Đất
đai
manh
mún
Hệ
thống
thủy

lợi
còn
hạn
chế
Yêú tố kỹ thuật Yêú tố lao động Yêú tố kinh tế
Hạn
chế
phát
triển
mô
hình
tiêm
năng
Dịch
bệnh
Thời
gian
tổ
chức
chưa
hợp lý
Nặng
tập quán
sản xuất
truyền
thống
Tính
cộng
đồng liên
kết giữa

nông dân
thấp
Lớp tập
huấn
chưa đi
vào nhu
cầu thực
tế
Nguồn
nước bị ô
nhiễm
Môi trường bị
xâm phạm
Thiếu
vốn
Nông
dân hạn
chế
nhận
định
chất
lượng
sản
phẩm
đầu vào
Chi
phí
đầu
tư
cao

Gía
thức ăn,
thuốc
thú y,
thủy
sản cao
Thức ăn
bán taị
chỗ ít
(đi xa
mua)
Diện
tích
nuôi
thủy sản
ít
Cây khó khăn chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản

Hoạt động yếu kém của HTX
ươm cây giống Bà Hiệp
Thiếu tổ chức/quản lý
- Sản xuất
-
Thị trường
-
Sử dụng nguồn lực
(vốn, con người)
Thiếu vốn cho
HTX hoạt động
Trình độ,

năng lực
chuyên
môn cán
bộ thấp
Thiếu
thể chế
chính
sách hỗ
trợ
Thiếu
phương
án khả
thi
trong
SX
Thiếu sự tin
tưởng giữa
nhà sản xuất
và khách
hàng
Thiếu sự liên kết
cho đầu ra sản
phẩm
Xuất hiện nhiều
sâu, bệnh khó trị
(hư lá, bị meo)
Thiếu sự
hỗ trợ
nguồn
vốn bên

ngoài
Xã viên
chưa
góp vốn
cổ phần
Thiếu
tính
tham gia
cộng
đồng
Tập
quán
sản xuất
truyền
thống
Lợi
ích từ
HTX
chưa
có
Cạnh tranh
không tốt
của xã viên
khi bán sản
phẩm
Thị trường đầu
vào và ra còn
nhiều biến động
Giá
bán

thấp,
không
ổn định
Đầu
ra còn
thụ
động
Thời
tiết
xấu
Giá
giống
cao
Chất
lượng
chưa tốt
Chưa
đăng
ký
kinh
doanh
Lợi
ích từ
HTX
chưa
có
Kỹ
thuật
ươm
lạc

hậu
Cây khó khăn của HTX vườn ươm cây giống

Cách nêu vấn đề và nguyên nhân
Cách nêu vấn đề và nguyên nhân
•
Viết dưới dạng câu phủ định
Viết dưới dạng câu phủ định
, ví dụ:
, ví dụ:
–
Đ
Đ
ậu tương không bán được
ậu tương không bán được
–
Chưa có kỹ thuật chế biến
Chưa có kỹ thuật chế biến
–
Thị trường chậm được mở rộng
Thị trường chậm được mở rộng
–
Không có tổ chức
Không có tổ chức
–
Giống không đa dạng
Giống không đa dạng
–
Giống không đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng
Giống không đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng

–
Vv.
Vv.
•
Chú ý:
Chú ý:
Các góc nhìn khác nhau
Các góc nhìn khác nhau
:
:
–
Vấn đề của người này là nguyên nhân của người
Vấn đề của người này là nguyên nhân của người
kia: Cần thảo luận và thống nhất
kia: Cần thảo luận và thống nhất

Chuyển từ “Cây vấn đề” thành “Cây mục
tiêu”
Sắn được tiêu thụ hết Mục tiêu tổng quát
Nâng cao
tỷ lệ tinh bột
Hình thức
đáp ứng
Ng. nhân 3 Mục tiêu cụ thể
1.1 1.3 2.1 3.23.11.2 Giải pháp
Hậu quả 1 Hậu quả 2
Mục đích
T.tin T.tinT.tin T.tin T.tin T.tin

Cách viết cây mục tiêu

Cách viết cây mục tiêu
•
Chuyển từ câu phủ định thành câu khẳng
Chuyển từ câu phủ định thành câu khẳng
định, ví dụ:
định, ví dụ:
–
Đậu không bán được
Đậu không bán được


Đậu sản xuất ra tiêu
Đậu sản xuất ra tiêu
thụ hết
thụ hết
–
Chưa có kỹ thuật chế biến
Chưa có kỹ thuật chế biến


Áp dụng kỹ thuật
Áp dụng kỹ thuật
chế biến Đậu tương
chế biến Đậu tương
–
Không có tổ chức
Không có tổ chức


Hội người trồng Hồng

Hội người trồng Hồng
được thành lập và hoạt động
được thành lập và hoạt động
–
Giống không đa dạng
Giống không đa dạng


Giống được đa dạng
Giống được đa dạng
hoá
hoá
•
Không chuyển các vấn đề bất khả kháng
Không chuyển các vấn đề bất khả kháng

Gi i pháp th c hi n mô hình cây lúaả ự ệ
Gi i pháp th c hi n mô hình cây lúaả ự ệ
Tự nhiên
Xây dựng tổ
hợp tác sản
xuất
Vận động
nông dân
liên kết sx
Xây dựng nhóm
sản xuất cùng
mục tiêu
Tập huấn
quản lý

Xây dựng
và gia cố
đê bao
Khuyến nông
Phân vùng qui
hoạch theo tiềm
năng sinh thái
Hỗ trợ kỹ
thuật sản
xuất giống
Tăng lớp
tập huấn
Cán bộ KN
tự nâng cao
thêm
Đổi mới
phương
pháp tập
huấn (TL)
Nâng cao
năng lực
Kiểm soát
bệnh
Thông tin
nông dân
kịp thời tình
hình sâu
bệnh
Theo dõi
lịch thời vụ

Lao động
Tăng cường
máy móc
Thị trường
Hỗ trợ kỹ
thuật canh
tác
Tham quan
hô hình
hiệu quả
Nông dân
liên kết ký
hợp đồng
Áp dụng
3giảm-
3tăng để
giảm VTNN
Thành lập
tổ hùn vốn
Lập dự án
vay