Phương pháp học ngoại ngữ cho trẻ em Dạy ngoại ngữ cho trẻ em là vấn đề doc

Phương pháp học ngoại ngữ cho trẻ em
Dạy ngoại ngữ cho trẻ em là vấn đề được khá nhiều
giáo viên và phụ huynh quan tâm. Để chia sẻ cùng
quý vị, tôi xin đăng một bài viết khá thú vị của bạn
tôi. Ai có kinh nghiệm xin cho ý kiến nhé!
Chào tất cả các ông bố bà mẹ,
Thấy ngoại ngữ đang là một vấn đề sôi nổi và đáng
quan tâm của bố mẹ, tweety bird cũng nổi máu nghề
nghiệp nên quyết mở cái topic này để trao đổi quan
điểm học ngoại ngữ với bố mẹ. Nghĩ đi nghĩ lại thì
tôi có khá nhiều "thẩm quyền" để chia sẻ kinh
nghiệm, thứ nhất là vì tôi vốn xuất thân là học về
phương pháp phát triển ngôn ngữ và dạy ngoại ngữ,
thứ 2 là tôi cũng có nhiều kinh nghiệm bản thân về
học ngoại ngữ (nói được 3 thứ tiếng, hihihi: Tiếng
Anh, Tiếng Nga và tiếng Hà Nội, vốn là dân Nghệ
An, bây giờ không ai biết thì tôi đã master tiếng Hà
Nội như tiếng mẹ đẻ rồi, hihihi); thứ 3 là mọi kinh
nghiệm chia sẻ với các bố mẹ đây thì tôi đều đã thử
nghiệm hết lên hai đứa "chuột bạch" nhà tôi bây giờ 7
tuổi và 5 tuổi (một đứa thì tiếng Anh tiếng Việt
ngang nhau, một đứa thì bây giờ buổi tối chỉ nói tiếng
Anh và không thể che giấu được điều gì với nó nữa
rồi vì mẹ và chị nói kiểu gì bằng tiếng Anh nó cũng
hiểu và bắt bẻ lại) và lên các học sinh của tôi, qua 2-3
tháng học thì đã có thể nói no và yes mỏi cả mồm,
accent cực kỳ hay.

Trước hết, phải nói qua về phương pháp dạy tiếng
Anh hiệu quả nhất hiện nay.
Hiện nay cái phương pháp dạy tiếng Anh hiệu quả

nhất mà hầu hết tất cả các trung tâm Anh ngữ có giáo
viên bản ngữ dạy là cái phương pháp gọi là
immersion language teaching, hay còn gọi là content-
based, với 2 nguyên tắc chính: 1/ném trẻ con vào môi
trương ngôn ngữ đó và nó sẽ tự xoay xở; 2/dạy nội
dung qua ngôn ngữ, tức là cái focus không phải ở
ngôn ngữ mà là ở nội dung mà ngôn ngữ đó truyền
tải. Bà con ngày xưa học ngoại ngữ trong trường học
chắc đều nhớ là bao giờ cũng có mẫu câu, phải thuộc
cái mẫu câu đó rồi sau đó thì biết là dùng trong
trường hợp nào, đúng không? Chúng ta toàn học theo
cách đó, và bây giờ trong các trường người ta vẫn
dạy cách đó, nên trẻ con học hết cấp III rồi vẫn chẳng
thốt lên được một câu để giao tiếp tiếng Anh với
người nước ngoài. Với cách dạy immersion language
teaching, trẻ con sẽ được giới thiệu với topic, học
xung quanh topic đó một cách tự nhiên và ngôn ngữ
thì tự nó thấm vào một cách tự nhiên. Nôm na nó là
như thế, nên chúng nó không phải băn khoăn là à,
bây giờ thế này thì phải nói thế nào nhỉ, như người
lớn chúng ta học ngoại ngữ vẫn thường phải thế.
Vì vậy, khi chọn chỗ học ngoại ngữ cho con mà các
bố mẹ thấy cô giáo dạy kiểu như là: Apple là quả táo,
các con nhớ chưa, thì xin bố mẹ hãy tránh ra xa, các
con sẽ có một đống từ lộn xộn trong đầu và có thể
biểu diễn được cho bố mẹ biết là apple là quả táo,
banana là chuối nhưng vô hình chung là khả năng
ngôn ngữ của các con đang bị kìm hãm đấy, sẽ giải
thích rõ hơn vấn đề này sau.

Các nguyên tắc học ngoại ngữ chính:
1. Học càng sớm càng tốt. Một số ý kiến cứ nói là
trẻ con nhỏ biết gì mà học, tiếng Việt còn chưa sõi
Các bố mẹ có biết là hiện tại, ở đâu tôi không nhớ,
hôm nọ đọc trên CNN hay gì đó, có trường dạy ngoại
ngữ cho trẻ 6 tháng tuổi không, và waiting list thì thôi
rồi, cung không đủ cầu. Đơn giản bố mẹ cứ đặt con
mình vào địa vị một đứa con lai, nó phát triển 2 ngôn
ngữ cùng một lúc và đồng đều như nhau (với một
điều kiện, sẽ giải thích sau), vì nó tiếp xúc với hai
ngôn ngữ từ khi nó mới sinh ra. Đối với trẻ nhỏ thì
Tiếng Việt cũng là ngoại ngữ khi chúng nó còn nhỏ,
đúng không? Vì thế học ngoại ngữ càng sớm thì khả
năng phát triển ngôn ngữ như tiếng mẹ đẻ lại càng
cao. Bên cạnh đó, việc học ngoại ngữ sớm không chỉ
giới hạn ở việc nó giỏi cái ngoại ngữ đó, mà còn làm
cho trẻ thông minh, phát triển hơn vì đối với trẻ nhỏ,
phát triển ngôn ngữ là quan trọng, và ngôn ngữ phát
triển làm trẻ nhỏ sẽ khá hơn trong tất cả mọi lĩnh vực
khác.
2. Phân biệt rạch ròi hai ngôn ngữ: Lại nói về con
lai, đúng là có những đứa nói hai thứ tiếng rạch ròi,
không lẫn lộn, và tốt như nhau, còn có những đứa lại
bị loạn ngôn ngữ. Một vấn đề rất đơn giản thôi: Bố
mẹ nói lẫn lộn. Nếu bố là người Anh chỉ nói tiếng
Anh với con và nếu mẹ người Việt chỉ nói tiếng Việt
không thì đứa bé sẽ phát triển được hai ngôn ngữ
song song như thế, ngược lại nếu cả bố lẫn mẹ dùng
cả hai thứ tiếng lẫn lộn ngay từ khi con còn bé thì hậu
quả loạn ngôn ngữ là vô cùng cao, vì khi đó não bộ

đứa trẻ không phân biệt được hai ngôn ngữ khác
nhau, và nó mất đi khả năng phản xạ cần thiết nhất
khi con người cần giao tiếp với nhau: nếu đứa trẻ biết
mẹ nó chỉ hiểu tiếng Việt, nó sẽ phải tập nói tiếng
Việt để mẹ nó hiểu nó, tương tự với bố Vì vậy, thực
sự nếu không đủ điều kiện để phát triển song song hai
ngôn ngữ từ khi còn rất là nhỏ (ví dụ bố mẹ không có
khả năng nói tiếng Anh, hay không có khả năng thuê
một cô bảo mẫu nói tiếng Anh từ khi con còn rất bé,
hay môi trường không cho phép - nếu con bạn là
người Việt và bạn đang ở nước ngoài chẳng hạn, thì
đó là môi trường lý tưởng để phát triển hai ngôn ngữ
song song) hãy đợi con đến 3-4 tuổi và bắt đầu, thì
chúng nó sẽ biết được đấy là ngôn ngữ thứ 2 vì tiếng
Việt đã khá là phát triển.
3. Học ngôn ngữ như là công cụ giao tiếp và nhận
thức cái nội dung cần truyền tải. Ví dụ khi bạn nói
với con apple có nghĩa là quả táo thì bạn đang cho
con học ngoại ngữ như là học ngoại ngữ thực sự,
nhưng khi bạn cầm quả táo và nói: apple, tưởng đơn
giản nhưng mà là khác hoàn toàn: con bạn sẽ link
thẳng cái object đấy với cái từ đấy, và khi nó nhìn
quả táo nó sẽ bật ra được apple, tạo điều kiện sau này
khi cần dùng ngôn ngữ nào thì nó phải NGHĨ bằng
ngôn ngữ đó, mà điều này quan trọng vô cùng. Cụ
thể: nếu nó cần nói nó muốn quả táo nó sẽ bật ra luôn
I want that apple, chứ không phải nó sẽ nghĩ là: mình
muốn quả táo đó, phải nói là Tôi muốn quả táo đó,
tức là I want that apple và sau đó thì mới nói ra. Lúc
chúng tôi sang Nga thì đã học một năm dự bị ở nhà,

và các nước khác thì họ không học ở nhà trước như
VN, sang đến bên Nga họ chẳng có một tý vốn nào,
nhưng mà họ học nhanh hơn và khả năng bật cao hơn
rất nhiều, đơn giản như tôi đã giải thích ở trên, họ
link thẳng mọi thứ đến ngôn ngữ, không phải qua bất
cứ một cái cầu nối nào.
4. Học ngoại ngữ phải kiên trì: Một số bố mẹ cho
con đi học thì rất sốt ruột muốn biết kết quả ngay,
phải biết con biết từ này và nói được câu này. Vô
hình chung là đầy đọa mình và con mình đấy, vì hầu
hết không có super kid, tất cả theo một quỹ đạo rất
bình thường: mưa lâu thấm dần, và nó chỉ nói khi nó
thấy cần thiết, hay khi nó thích Con tôi sang Úc 3
tháng chẳng thốt lên một từ nào, mẹ cũng kệ, chỉ cho
nó xem đĩa tiếng Anh, nói tiếng Anh với nó, giải
thích bằng tiếng Anh, hiểu đến đâu thì hiểu, đến lớp
thì 1 tuần đầu người ta cho phiên dịch đến, được một
tuần mẹ cháu yêu cầu thôi mặc dù chính phủ trả tiền,
và nó tự xoay xở. Cho đến một hôm dẫn nó đến nhà
bạn chơi thì thấy nó tuôn ra cả tràng, accent đặc Úc.
Bất ngờ quá, và từ đó thì nó còn yêu cầu mẹ là không
dùng tiếng Việt với nó, hậu quả là khi về nhà phải
mất 2 tháng mới nói lại được tiếng Việt. Vì thế, bố
mẹ đừng có sốt ruột, lúc nào nó bật ra thì nó sẽ bật ra,
còn không, nó vẫn đâu đó trong đầu chúng nó đấy.
5. Học chuẩn ngay từ đầu: Accent không quan
trọng, người ta có thể nói giọng Úc, giọng Mỹ, giọng
Sing nhưng apple phát âm phải là apple. Thiết nghĩ
là bố mẹ đừng quá câu nệ người bản xứ với không
bản xứ một cách thái quá. Được bản xứ mà có chứng

chỉ là quá tốt rồi nhưng bây giờ Tây ba lô nhiều lắm.
Người nước ngoài với một giọng chuẩn là ổn, vì
người nước ngoài có 2 lợi thế hơn so với người Việt:
trẻ con bắt buộc phải nghe và hiểu họ vì họ không nói
và không hiểu được tiếng Việt (khả năng phản xạ đã
nói ở trên); và nói gì thì nói, phương pháp dạy của họ
luôn tiên tiến hơn, họ cũng giỏi khuấy động phong
trào hơn người Việt mình, không ngại nhảy, không
ngại hát, không ngại nói và họ vẫn có 1 lợi thế hơn
với các giáo viên bản xứ đấy: họ thường có bằng cấp
tử tế hơn và có kinh nghiệm của bản thân mình khi sử
dụng ngôn ngữ thứ 2!!! Nói thế không phải là người
Việt mình tiếng Anh không giỏi, đơn giản là giáo
viên Việt Nam có giọng chuẩn thì hầu hết phải tu
nghiệp tốt nghiệp ở nước ngoài, mà những người đó
về thì 1/không đi dạy tiếng Anh giá thấp, giá của họ
cũng phải bằng người nước ngoài, mà image thì lại
không bằng người nước ngoài vì không phải mác bản
xứ; 2/họ thường chỉ dạy đại học hay các khóa học cao
cấp;3/khả năng tạo fun của họ vẫn kém người nước
ngoài!!! Túm lại: vẫn phải người không phải Việt
Nam dạy cho trẻ em là tốt nhất.
6. Học dưới nhiều hình thức: Cứ tưởng tượng con
bạn ở nước ngoài, nó sẽ giao tiếp với người nước
ngoài, nó sẽ xem TV nước ngoài, nghe nhạc nước
ngoài Vậy nên hãy cố tạo cho con bạn một môi
trường ngôn ngữ như thế: Xem TV bằng tiếng Anh
(đĩa, cable TV), nghe nhạc tiếng Anh, kể cả nhạc
người lớn, giao tiếp với người nước ngoài (đi học, đi
giao lưu). Mà cũng đừng bắt con chỉ xem mấy cái đĩa

học Tiếng Anh, nhanh chán lắm, cho chúng nó xem
phim bằng tiếng Anh là ổn nhất. Một công đôi việc
đấy: 1/chúng nó phải suy nghĩ và đoán khi chúng nó
không hiểu, làm giảm tác hại của TV là hạn chế sức
suy nghĩ của con người; 2/học tiếng Anh qua nội
dung (content-based) mà lại hấp dẫn. Nếu con bạn
không thích xem, hãy khuyến khích chúng nó bằng
cách ngồi cạnh và sau đó thì kể thêm về các nhân vật
đó, và để cái interest của chúng nó luôn luôn nóng
hổi, hãy chọn các phim có nhiều series, kiểu như
pooh hay barbie, hay strawberry shortcake, hay
totally spices dang chieu tren disney channel, nhân
vật thân thuộc nhưng sự kiện lại luôn luôn mới. Máy
tính và internet cũng là một nguồn học tiếng Anh tốt,
các trò chơi bằng tiếng Anh cũng tốt vì chúng nó phải
nghe và làm theo instructions ở đó, và điều căn bản là
chúng nó thích. Vấn đề hạn chế thế nào thì bố mẹ biết
rồi.
7. Điều không nên làm: Đừng bao giờ hỏi con quả
táo bằng tiếng Anh là gì con nhỉ nhé. Điều tối kỵ đấy.
Thay vào đấy, cầm quả táo lên và hỏi: What is this?
Hy vọng những thông tin trên bổ ích. Các bố mẹ có
nhiều kinh nghiệm hay thì cùng chia sẻ nhé.
Cheers,
Tweety bird

lethithuyhong_gt