Tải bản đầy đủ (.pdf) (16 trang)

VĂN HỌC ẤN ĐỘ, NHẬT BẢN LÀO, CAMPUCHIA, Ả RẬP - CHƯƠNG 4. SỬ THI ẤN ĐỘ pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (275.39 KB, 16 trang )

CH
Ư
Ơ
NG

I
V

-

S


TH
I

ẤN

ĐỘ

S
a
u

gi
a
i

đo

n



văn

học

t
h

n

t
ho

i

Ve
da
,

t
i
ế
p

đế
n

g
i
a

i

đo

n

s


thi-anh

hùng

ca.

S


thi

Ấn

Độ

r
a

đờ
i


tr
ong

ch
ế

độ

phong

k
i
ế
n

quâ
n

chủ

.

S


thi

(
cũng


g

i

a
nh

h
ùng

ca)



b
ức

tr
a
nh

s
i
nh

động

ph

n


á
nh

đờ
i

s
ống

v
à

t
ư

t
ưở
ng
nhân

dân

Ấn

Độ

tr
ong


m

t

t
h

i

đạ
i



nhi

u

cuộc

c
hi
ế
n

tr
a
nh

g

i
ữa

c
á
c

v
ươ
ng

quốc,

chủng
t
ộc

tr
ê
n

đ

t

n
ướ
c

Ấn


Độ

cổ

đạ
i
.



cũng

l
à

nh

ng

b
ài

ca



đạ
i


c
a

n
gợ
i

c
hi
ế
n

công

hi

n
hách,

khí

phách

hào

hùng

c
ủa


nh

ng

b

c

a
nh

hùng

đư

c

nh
â
n


n

đề

c
a
o,


ng
ưỡ
ng

m



l
í

t
ưở
ng

ho
á
.



hai

b

n

s



thi

l

n

nhấ
t

l
à

Ramayana



Mahabharata

khi
ế
n

t
h
ế

g
i

i


ph

i

k
i
nh

ng

c

v


t

m

v
óc

ho
ành

tráng

c
ủa


nó.

Nh

ng

b

n

s


thi

đó

m


ra

m

t

t
h


i

đạ
i

ho
à
ng

k
i
m

tr
ong

v
ă
n

học


n

Độ
.

S



TH
I

RAM
AYANA
(



tích

c
ủa

ho
àng

t


R
a

m
a
)

1.


Vài

nét

v


t
ác

phẩm

Ramayana,

thiên

anh

hùng

ca



đạ
i

r
a


đờ
i

k
ho

ng

bốn,

n
ă
m

tr
ă
m

n
ă
m

tr
ướ
c

công ngu
y
ê
n,


đư

c

ghi

l

i

t
h
à
nh

v
ă
n

b

n

v
à
o

đ


u

công

ngu
yên.

B
a
n

đ

u,

c
â
u

chu
y

n

v


ho
àng


t


R
a
m
a

đ
ượ
c

l
ư
u

tr
uy

n

r
ộng

rãi

trong

nhân


gian,
v


s
a
u

đ
ượ
c

nh
à

t
h
ơ

Vanm
i
k
i

g
hi

c

p


l

i

t
h
à
nh

v
ă
n

v

n.
T


đó

v


s
a
u,

c

â
u

chu
y

n

c
òn
qua

tay

g

t

gi
ũa

c
ủa

nhi

u

thi


s
ĩ

v
ô

da
n
h



l

i

k


c
ủa

nhi

u

ng
hệ

nh

â
n,

ng
ày

nay

không
còn

nguyên

b

n

c
ủa

Vanm
i
k
i

n
ữa
.

B



s
á
ch

b

ng

t
i
ế
ng

S
a
n
s
kr
i
t
,

gồ
m

500

đo


n

c
hi
a

t
h
ành

12

cu
ốn

gồ
m

24000

c
â
u

t
h
ơ
đô
i

(
s
l
oka
)



Ấn

Độ
,

R
a
m
a
y
a
na

c
òn

đư

c

s
o


n

r
a

nhi

u

t
h


t
i
ế
ng

d
â
n

t
ộc,

c

i


biên

thành

tu
ồng
k

ch,

c
a
,

m
úa



các

hình

th
ức

ngh


t

h
uậ
t

khác.

Dân

chúng

k
h

p

n
ơ
i

a
i

cũng

yêu

thích.
Ngư

i


Ấn

Độ

t
ừn
g


i

"
c
hừn
g

n
à
o

s
ông

ch
ưa

c

n,


đá

ch
ưa

m
òn

thì

Ramayana

v

n

c
òn

say


lòng

ng
ườ
i




c
ứu

g
i
úp

họ

r
a

kh

i

vòng

t

i

l

i
"
.

Ramayana


đ
ã

đư

c

phổ

bi
ế
n

đế
n

nhi

u

n
ướ
c



Đô
ng


Na
m

Á
.

C
ó

n
ướ
c

đ
ã

m
ượ
n
c
ốt

tr
uy

n

để

s

á
ng

t
á
c

r
a

nh

ng

tr
uy

n

m
a
ng

m

u

s

c


r
i
êng

c
ủa

d
â
n

t
ộc

m
ình

nh
ư

tr
u
y

n
Rama

Kiên




T
h
á
i

L
a
n,

R
i
êmkê



C
a
m

pu

c
hi
a
,

P
h

a
ll
a
h
k

P
h
a
ll
a
hm



L
ào,

Ramayana

c
ủa đâ
n

t
ộc

C
h
ă

m

(
C
h
a
m
pa/

C
h
ă
m
)



truyên

c



ch

Dạ

t
ho
a


v
ươ
ng

c
ủa

ng
ườ
i

V
i

t
.

2.

C
ốt

t
r
u
yệ
n

Ngà

y

x
ưa



k
i
nh

đô

Ay
od
hy
a

t
huộc

v
ươ
ng

quốc

Ko
s
a

l
a
h,



ông

v
ua

g
i
à

y
ế
u

tên


Daxaratha

mu
ốn

nh
ườ
ng


ngô
i

cho

con

tr
ưở
ng

l
à

Rama.

Sau

ông

l

i

ngh
e

l


i

x
ú
i

g
i
ục

c
ủa
th


phi

K
a
i
ke
i
a

nh
ườ
ng

ngô
i


cho

B
h
a
r
a
t
a

do

m


s
i
nh

r
a

v
à

đà
y

R

a
m
a

v
à
o

r
ừn
g

s
â
u

14

n
ă
m
tr

i
.

R
a
m
a


đe
m

v


l
à

nàng

Sita



em

trai



Laksmana

vào

r
ừn
g


dự
ng

l

u

s
ống

đờ
i


n
d

t
,

h
à
ng

n

y

s
ă

n

b

n,

t

p

tành



ngh

,

t
u

l
u
y

n

đạ
o


đức
,

ă
n

quả

r

ng,

uống

n
ướ
c

su

i
,
s
ống

cuộc

đờ
i


k
hổ

h

nh.

Quỷ

v
ươ
ng

đ

o

L
a
nka

l
à

Ravana

bi
ế
t


t
i
n



n
à
ng

S
i
t
a

xi
nh

đ

p

đa
ng

s
ống

tr
ong

r
ừn
g,

h

n

m
ò

đ
ế
n,

l

p

kế

c
ướ
p

n
àng

v



l
àm

v

.

R
a
v
a
na

g
i
a
m

n
à
ng

tr
ong

cung

đ
i


n,

r
a

s
ức
d


dỗ

nh
ư
ng

k
hông

đư

c.

M

t

n
àng


Sita,

hai

anh

em

Rama

quy
ế
t

t
â
m

đ
i

c

u

n
à
ng.


Đư

c

t
ướ
ng

l
o
ài

kh


tên

là Hanuman

giúp

s
ức
,

a
nh

e
m


R
a
m
a

kéo

đo
àn

quân

kh

,

g

u,

tr
ă
n

r

n



t

n

công

đả
o

L
a
nka.
Sau

nhi

u

tr

n

gi
a
o

c
hi
ế
n


á
c

li

t
,

R
a
m
a

c
ứu

đ
ượ
c

S
i
t
a
.

Vợ

chồng


hộ
i

ngộ

v
u
i

m

ng

ch
ưa
đư

c

l
â
u

t
h
ì

Rama


ch

n
g

thoát

kh

i

c
ơ
n

ng
hi

ng


gh
e
n

t
uông,

t
i

n

r

ng

n
à
ng

đ
ã

th

t

t
i
ế
t v

i

qu


v
ươ
ng,


n
ê
n

t
u
y
ê
n

bố

kh
ông

nh

n

S
i
t
a

l
à

v



n
ữa
,



nàng

không

th


đă
ng

qu
a
ng
hoàng

h

u.

Sita

u


t

ức
,

đa
u

buồn

đ
òi

th


t
h
á
ch

b

ng

c
á
ch

nhả

y

v
à
o

đống

l
ửa

t


thiêu,

nghĩ
a

l
à
th


tr
ướ
c

t
h


n

l
ửa

A
g
ni
.

T
h

n

l
ửa

A
g
ni

c
hứ
ng

g
i
á

m

l
òng

chung

thuỷ

c
ủa

S
i
t
a

n
ê
n

đ
ã

c
ứu
s
ống

n

àng.

Th

y

v

y
,

R
a
m
a

hố
i

h

n,

s
ung

s
ướ
ng


da
ng

t
a
y

đón

n
àng

cùng

tr


v


k
i
nh

đô,
v
ừa

đúng


l
úc

ch

m

dứt

t
h

i

h

n

l
ưu

đà
y

14

n
ă
m
.


R
a
m
a

l
ê
n

ngô
i
,

S
i
t
a

l
à

ho
à
ng

h

u.


B
ỗng
ngh
e



l
u

n


n

chúng

c
hỉ

trí
ch

R
a
m
a

đ
ã


dung

túng

cho

Sita

ng
ườ
i

đ
à
n

b
à

đ
ã

chung
ch


vớ
i


qu


s
ứ.

R
a
m
a

l

i

nổ
i

c
ơ
n

gh
e
n

t
ức

b

è
n

đuổ
i

S
i
t
a

vào

r
ừn
g

khi

n
à
ng

đa
ng

t
h
a
i

nghén.

Vua

kh


H
a
nu
m
a
n

cũng

bỏ

đi

t
h
e
o

S
i
t
a


để

b

o

v


ch
ă
m

s
óc

n
àng

.

M
ườ
i

n
ă
m

s

a
u,

tr
ong

d

p

hộ
i

l

n



đô

t
h
à
nh

Ay
od
hy
a

,



h
a
i

đ
ứa

b
é

tên



Kusa


L
a
v
a

đ
i

h

á
t

r
ong,

b
à
i

h
á
t

k


v




tích

c
ủa

R
a
m

a
,

l
òng

chung

thuỷ



n

i

đa
u

k
hổ

c
ủa

n
àng
Sita,

khi

ế
n

cho

m

i

ng
ườ
i


i

ngù
i
,

x
úc

động.

Rama

nghe

tin,


cho

g

i

h
a
i

đứa

b
é

vào

cung,

h

i

chu
y

n




nh

n

r
a

2

đứa

con

m
ình do

Sita

sinh

ra



chốn

r

ng


s
â
u.

C
h
àng



cùng

bu
ồn

b
ã

h

i

h

n,

đ
i


vào

r
ừn
g

tìm

g

p

S
i
t
a


ng


l

i

đón

về

.


Nh
ưn
g

n
à
ng

S
i
t
a

c
ươ
ng

qu
y
ế
t

t


chố
i
.


Nàng

th


r

ng

ha
i

ng
ườ
i

c
hỉ

gặ
p

nhau

khi

m

t


kẻ

n

m

x
uống


nh

vi

n

.

Vua

R
a
m
a

qua
y

tr



l

i

k
i
nh

đô



bày

k
ế

g
i


ch
ế
t

.
Tin

d



l
a
n

vào

r
ừn
g

s
â
u

.

B
a

m


con

S
i
t
a


tr


về

k
i
nh

đô

t
họ

t
a
ng

v
ua

.

Khi

n
àng

quì


khóc

, vua

Rama

xu

t

hi

n

xi
n

l

i

n
àng



m

i


n
àng

tr


l

i

ngô
i

ho
àng

h

u

.

Nàng

c

u

xi

n

m


l
à n


T
h

n

Đấ
t

m


r
ộn
g

lòng

đ

t


đón

n
àng

tr


v


n
ơ
i

đ
ã

sinh

ra

nàng.

Rama

đa
u

kh

ổ,

v
a
n

n
ài th

n

li
nh.

T
hầ
n

Br
a
hm
a

x
u

t

hi


n,

a
n


i



cho

bi
ế
t

ch
àng

s


đ
ượ
c

t
á
i


h

p

S
i
t
a

tr
ong

k
i
ế
p
sau



c
õi

tr

i
.

S
a

u

đó,

R
a
m
a

nh
ườ
ng

ngô
i

v
ua

cho

h
a
i

con



tr



v


c
õi

tr

i
,

tr


l

i

b

n
thân

nguyên

thuỷ

l

à

Visnu-th

n

B

o

v

.

3.

Phân

tích

m
ột

s


h
ình

t

ư

n
g

nhân

vậ
t

3.1.

Hình

t
ư

n
g

Ram
a

Theo

th

n

t

ho

i

,

R
a
m
a

l
à

hoá

thân

th


7

c
ủa

t
h

n


V
i
s
nu.

V
i
s
nu

g
i
á
ng

t
h
ế

l
àm

n


i

để


c
ứu

nh
â
n

l
o

i

kh

i

c

nh

c
hi
ế
n

tranh

lo

n


l

c.

Rama,

m

u

ng
ườ
i

l
ý

t
ưở
ng

c
ủa

đạ
o

H
i

ndu

v
à

đ

ng

c

p

v
ươ
ng

công

qu
í

t
ộc,

đồng
th

i


t
h


hi

n

k
h
á
t

v
ọng

c
ủa

nh
â
n

d
â
n

v



m

t

vị

m
i
nh

quâ
n,

m

t

a
nh

h
ùng

tài

trí

d
ũng


c

m
v
à

đ

o

đức

,b

o

v


h

nh

phúc

cho

nh
â
n



n,

g
i


g
ìn

công

b

ng



h

i
.

Tr
ướ
c

h
ế

t
,

R
a
m
a

l
à

n


i

bi
ế
t

tr
ọng

da
nh

dự,

g
i



bổn

ph

n

ng
ườ
i

con,

ng
ườ
i
ch
ồng



ngôi

vua.

Rama

bi
ế

t

m
ình

đ
ượ
c

qu
y

n

kế

ngô
i

ch
a
,

nh
ư
ng



cha


đ
ã

h
ứa

h

n
v

i

t
h


p
hi

K
a
i
ke
i
a

đ
ày


mình

vào

r
ừn
g

s
â
u

để

nh
ườ
ng

ngô
i

b
á
u

cho

B
h

a
r
a
t
a
,

ch
àng
k
hông

c
ưỡ
ng

l

i

l

nh

ch
a
,

v
u

i

vẻ

đ
i

vào

r
ừn
g.

R
a
m
a

l
à

n


i

yêu

v


,

qu
í

tr
ọng

l
òng

chung

thuỷ
,

đ
ã

t
ừn
g

hố
i

h

n


v


s


gh
e
n

t
uông

c
ủa

m
ình,

nh
ư
ng



danh

d



m

t

đức

v
ua
,

ch
àng

bu
ộc

l
òng

ph

i

đuổ
i

S
i
t
a


vào

r
ừn
g.

L

i

h
ứa

c
ủa

ch
a

l
à

danh

d
ự,

da
nh


d


c
ủa

ch
a

l
à

c
ủa

m
ình



dòng

h
ọ.

T
uy

t


đố
i
ph
ục

tùng

ý

nguy

n

củ
a

ch
a

l
à

b
ổn

ph

n.


Đó

l
à

đ

o

đức

c
ủa

đẳ
ng

c

p

qu
í

t
ộc



c


a



h

i
đươ
ng

t
h

i
.

Rama



s
ức

m

nh

p
hi


t
h
ườ
ng,





ngh


c
a
o

c
ườ
ng



lòng

qu


c


m
.

C
h
à
ng

đ
ã
v
ượ
t

qua

b
a
o

gi
a
n

n
a
n




th


t
h
á
ch,

c
hi
ế
n

đấ
u

v

i

l
o
ài

qu


dữ

để


b

o

v


tình

yêu



h

nh
phúc,

đ
e
m

l

i

công

l

ý



hoà

bình.

chàng

d
ũng

s
ĩ

K
s
a
try
a

đó

đ
ã

đá
nh


b

i

t
h

n

B
i

n


th

n


i

tr
ê
n

đư

ng


t
i
ế
n

đá
nh

đả
o

L
a
nka.

C
h
àng

gi
ế
t

ch
ế
t

con

qu



kh
ổng

l


Va
li
n,

con

tr
â
u
th

n

Đu
nđu
bhi
.

Vớ
i

tinh


th

n

ng

a

hi

p,

ch
àng

chi
ế
n

đấ
u

g
i
ành

l

i


ngô
i

v
u
a

cho

v
ua

k
h

Sugriva

b


Va
li
n

c
ướ
p.

Tr

ong

b

t

c


ho
àn

c

nh

n
ào

chàng

c
ũng

t
h


hi


n

khí

ph
á
ch

m

t
d
ũng

s
ĩ
.

C
h
à
ng



đủ

s
ức


m

nh

s


dụng

c
â
y

cung

t
h

n

do

Br
a
hm
a

c

p,

"

c
hi
ế
c

cung

t
hu
h

i

g
i
ó

v
à
o

đ
ôi

cánh,

s
ức


nóng

m

t

tr

i

v
à
o

đ

u

m
ũ
i

tên,

s
ức

n


ng

c
ủa


i

vào

thân

cung

"

đ


x
u
yên

th
ủng

n
gực

qu



v
ươ
ng

R
a
van
a
.

Đ

o

đức

c
ủa

R
a
m
a

l
à

k

huôn

v
à
ng

t
h
ướ
c

ngọc

c
ủa

ng
ườ
i

Ấn

cổ

x
ưa
,

tr
ướ

c

h
ế
t

l
à
c
ủa

đẳ
ng

c

p

K
s
a
try
a
.


n

đồ


đạ
o

Hi
ndu

(

tr
ướ
c

đó

l
à



la

môn

)

ph

i

đạ

t

đ
ượ
c

4

n
hi

m

v


s
a
u

đâ
y

m

i

coi




hoàn

thi

n

đ
ượ
c

cuộc

đờ
i

: Th
ực

hi

n

đạ
o

l
í

Da

r
m
a

(
quả
n

l
í

g
i
a

s

n
)
A
rt
h
a

(
đ

t

đa

i
)

Kama

(th
ực

hi

n

tình

nghĩ
a

v


chồng,

g
i
a

đ
ình)




Moksa

(tu

luy

n

s
i
êu

thoát).

Hình

t
ượ
ng

Rama

m

c

dầ
u


c
òn

h

n

ch
ế

v


qua
n

ni

m

đạ
o

đức

c
ủa

đẳ
ng


c

p

(
da
nh
d


d
òng

h


c
a
o

h
ơ
n

tình

v



chồng

)

nh
ư
ng



t
h



i

t
o
àn

b


ý

c

,


tình

c

m
,

t
à
i

n
ă
ng

v
à
s
ức

m

nh

c
hi
ế
n

t

hắ
ng

c
ủa

quầ
n

chúng

đ
ã

đư

c

k

i

quá
t

t
h
ành

bi


u

t
ượ
ng

ng
ườ
i

a
nh

h
ùng
n
à
y
.

Đó

l
à

con

n



i

l
uôn

l
uôn

b
ênh

v
ực

đ
i

u

thi

n

chống

c
á
i


á
c,

c
ứu

ng
ườ
i

hi

n

đặ
c

bi

t là

ph


n
ữ.

Đó

l

à

s

n

ph

m

t
u
y

t

v

i

củ
a

trí

t
ưở
ng

t

ượ
ng

v
à

ướ
c

m
ơ

c
a
o

đ

p

c
ủa

ng
ườ
i

Ấn c



x
ưa
.




25

3.2

Hình

t
ư

n
g

S
it
a

Nàng

l
à

n



i

phụ

n


Ấn

Độ

cổ

đạ
i

m

u

m
ực
,

ng
ườ
i

v



chung

t
hu


t
i
ế
t

h

nh,
n


i

con


i

hi

n


t


nhu

m
ì

nhân

h

u.

Nàng

cao

c




đ
ã

hi
ế
n



ng

m

t

tình

yêu

quên mình,

b

t

ch

p

m

i

g
i
a
n


kh
ổ,

b

t

ch

p

c



nh

m

ng.

Sita

xu

t

t
h
â

n

t
h

n

t
h
á
nh

-

con

c

a

t
h

n

Đấ
t
,

nh

ư
ng

l

i

đ
ượ
c

m
i
êu

t


nh
ư

n


i

ph


nữ


b
ình

th
ườ
ng.

S
i
t
a

y
ê
u

s
a
y

đ

m

R
a
m
a


ng
ườ
i

dũng

s
ĩ



t
à
i

n
ă
ng

h
ơ
n

n


i
,




s
ức

k
ho


ph
i
t
h
ườ
ng

b


g
ãy

chi
ế
c

cung

t
h


n,

đ
i

u

k
i

n

c

u

hôn

kh
ông



ch
àng

trai

nào


th
ực

hi

n

đ
ượ
c.

S
i
t
a

r
ơ
i

v
à
o

t
a
y

con


qu



m

dục

tàn

b

o

R
a
vana.

H

n

d
ùng

m

i

t

hủ

đo

n

dụ

dỗ,
quy
ế
n

r
ũ

v
à

đe

do

,

nh
ư
ng



ng

v

n

k
i
ên

trinh,

b

t

kh
uấ
t

gi


l
òng

chung

thuỷ
,


l

i

c
òn ch
ống

tr


quy
ế
t

li

t
.

Tr
ướ
c

l

i

l



ngon

ngọ
t

c
ủa

qu


s


R
a
van
a
,

n
àng

"

ch



ngồ
i



gố
i

ch
e
thân



hoàn

toàn

c


t
uy

t

"
.

Nàng


còn

nguy

n

r
ủa

kẻ

t
h
ù



h
ế
t

l

i

c
a

n

gợ
i

R
a
m
a

chồng
nàng.

"

Ta



v


c
ủa

m

t

ng
ườ
i




đạ
o

đức
,

kh
ông

t
h


để

cho

l
o
ài

qu


s



độc

á
c

nh
ư

m
à
y làm

h

i

t
a

đ
ượ
c



T
a

kh
ông


s
i
êu

lòng

khi

mày

đư
a

ngọc

ng
à

châu

báu,

uy

quy

n

qu

y
ế
n

r
ũ
t
a

đâ
u.

T
a

ch


t
huộc

về

m

t

ng
ườ
i

,

ng
ườ
i

đó

l
à

R
a
m
a
,

nh
ư

á
nh

s
á
ng

t
huộc


v


m

t

tr

i
.

T
a
x

ng

đá
ng

l
à

v


c
ủa


vị

ch
úa

t


t
h
ế

g
i
a
n

nh
ư

tr
i

t
h
ức

c
ủa


ng
ườ
i

hi

n

tr
i
ế
t
.

Hãy

hàng

ph
ục
R
a
m
a

đ
i
,




chàng



s
ư

t


c
ủa

l
o
à
i

n


i

.

Khi

b



R
a
m
a

ng
hi

ng

,

n
àng

kêu

khóc

th

m

thi
ế
t
.

Nàng


t


m
i
nh

o
a
n

cho

m
ình:

"N
ế
u

nh
ư

m

i

tình


đ

m

t
h

m

củ
a

đô
i

t
a
,

m

i

du
yên

b

n


ch

t

c
ủa

đô
i

t
a

kh
ông

đủ

để

cho
chàng

hi

u

thi
ế
p


t
h
ì

chàng

ơ
i
,



tính

đa

ng
hi

c
ủa

ch
àng,

thi
ế
p


đ
ành

ch

u

ch
ế
t

t

i

!
"
.

Nàng nói

v

i

R
a
m
a


nh
ư

v

y

r

i

t
h

n

nhi
ê
n

b
ướ
c

v
à
o

đống


l
ửa

k
hông

ch
út

s


h
ãi.

Th

n

l
ửa

A
g
ni hi

u

t


m

l
òng

trong

tr

ng



trái

tim

chung

thuỷ

c
ủa

n
àng,

ch

ng


nh

ng

k
hông

thiêu

cháy mà

còn

làm

cho

nàng

đ

p

h
ơ
n

tr
ướ

c
:

"
n
à
ng

nh
ư

m

t

tr

i

m

i

m
ọc

b
a
n


m
a
i
,

đỏ

r

i

t
o
àn
thân,

r
ực

r


ngọc

vàng,

nét

m


t

n

y

t
h
ơ

hi

n

h

u

tr
ong

s
á
ng,

m
á
i

t

óc

đe
n

nh
á
nh



vòng
hoa



cổ

tr

ng
ømu

t

,

t
ươ
i


m
ơ
n

m

n
"

.

Hình


nh

S
i
t
a

nh
ư

m

t

bông


ho
a

r
ực

r


đ
i

m

t
ô
cho

thiên

tình

s


t
h
ê
m


đ

p

đẽ
,

h
ươ
ng

s

c

bông

ho
a

đó

v

n

t
ươ
i


đ

p

m
ãi

đ
ế
n

ng
ày

nay.

3.3

Hình

t
ư

n
g

H
anu
m

an

Hanuman



con

kh


k
hổng

l
ồ,

con

tr
a
i

c
ủa

t
h

n


g
i
ó

Va
y
u

l
à

m

t

h
ình

t
ượ
ng

đá
ng
y
ê
u

đá

ng

qu
í
.

Đ

i

l

p

vớ
i

l
ũ

qu


R
a
v
a
m
a




nh

ng

t
h
ế

l
ực

tàn

b

o

đá
ng

gh
é
t
.

Hanu
m
a

n

đóng

v
a
i

trò

quy
ế
t

đ

nh

tr
ong

m

i

c
hi
ế
n


công

c
ủa

R
a
m
a



v


s
a
u

l
à
ng
ườ
i

đầ
y

nhi


t

tình

b

o

v


m

i

tình

chung

thuỷ

S
i
t
a

-

Rama.


Hanuman



s
ức

k
ho


phi

t
h
ườ
ng



phé
p

t
h

n

t
hông


bi
ế
n

ho
á
,

nh
a
nh

nh

n


m
ưu

trí

k
hôn

l
ườ
ng


(
s
o

vớ
i

nh
â
n

v

t

T
ôn

Ngộ

K
hông

tr
ong

t
á
c


ph

m

T
â
y

du



đờ
i

M
i
nh
Thanh

Trung

Qu
ốc,

chúng

ta




th


t
i
n

r

ng

ng
ườ
i

Tr
ung

Ho
a

đ
ã

ch

u



nh

h
ưở
ng

h
ình
t
ượ
ng

Hanu
m
a
n

khi

s
á
ng

t

o

n

n


v

t

T


thi
ê
n

đ

i

t
h
á
nh
)
.

Hanuman

nh

y

m


t

b
ướ
c

v
ượ
t

qua

bi

n,

đ

t

ch
â
n

l
ên

hòn


đ

o

L
a
nka

đ


đ
i

tìm

Sita.
Th

n

r

n

bi

n

d

ùng

phép

b

t

bóng

kéo

Hanu
m
an

xu
ống

để

nuố
t

s
ống,

Hanu
m
a

n

d
ùng
phép

thu

mình

chui

l

t

vào

b
ụng

r

n

t
h

n


x
é

n
á
t

r
u
ột

kẻ

t
h
ù.

Rama

b


t
h
ươ
ng

n

ng,

Hanuman

bay

th

ng

v



i

H
i
m
a
ll
a
y
a

tìm

cây

thu
ốc.


C
á
c

c
â
y

t
huốc

dấ
u

m
ình

trong

đ

t
đá
,

ch
à
ng

nổ

i

g
i

n

nhổ

c


m

t

đá
m


i

c
õng

l
ê
n

l

ư
ng

b
a
y

v

,

l

y

t
huốc

ch
ữa

v
ế
t

t
h
ươ
ng


cho
Rama.



Lanka.


Hanu
m
a
n

đ
ã

đóng

góp

bi
ế
t

b
a
o

nhi
êu


chi
ế
n


ch

vào

th

ng

l

i

củ
a

R
a
m
a

tr
ê
n


đ

o





th



i

H
a
nu
m
a
n

c

nh

l
à

hoá


thân

c
ủa

l
ực

l
ượ
ng

quầ
n

chúng

nh
â
n


n

l
àm

h

u


t
h
uẫ
n

cho

nhữ
ng

vị
a
nh

hùng

chi
ế
n

đấ
u

cho

t


do




công

lí,

gi

i

phóng



b

o

v


đ

t

n
ướ
c.


Đó

l
à

chân

lí:

không



v


a
nh

h
ùng

nào

thành

công

n
ế

u

thi
ế
u

s


g
i
úp

đỡ

c
ủa

qu

n

chúng

nhâ
n


n.


4.

Ngh


t
huậ
t

Bàn

v


ngh


t
h
uậ
t

s


thi

R
a
m

a
y
a
m
a
,

nhi

u

nh
à

Ấn

Độ

học

trên

th
ế

gi

i

đá

nh

g
i
á
r

t

c
a
o.

W
ill

Dur
a
n
t

m

t

t
á
c

gi



M


nổ
i

t
i
ế
ng

t
h
ế

g
i

i
,

chu
yên

nghiên

c
ứu


v
ă
n

ho
á
ph
ươ
ng

đông,

đ
ã

vi
ế
t

v


R
a
m
a
y
a
m

a

nh
ư

s
a
u

:
"
T
á
c

ph

m

k
hông

c
hỉ


i

đế
n




tích



còn
l
à

t
o
à

l
â
u

đà
i

đ

y

nh

ng


nhâ
n

vậ
t

l
í

t
ưở
ng,

s
o
i

s
á
ng

t
â
m

hồn





nh

động



c
òn



m

t tác

ph

m

g
hi

l

i

c
á
c


tr
u
y

n

t
hống

tr
i
ế
t

học,

t
ôn

g
i
á
o

v
à

đ

o


đức

c
ủa


n

t
ộc


n

Độ
.

Ng
ườ
i
Ấn

Độ

co
i

tr
ọng




nh
ư

ng
ườ
i

t
h
e
o

đạ
o

thiên

chúa

v

i

cuốn

s
á

ch

"

Đ

i

c
á
c

vị

t
h
á
nh

"

v

y
.
Ngoài

vi

c


t
h
ưở
ng

t
h
ức

m

t

c
á
ch

t


vị

v


v
ă
n


c
hươ
ng,

họ

x
e
m

đó

l
à

m

t

t
h
á
nh

k
i
nh,

đọc
xong


h


t
i
n

r

ng

s


đ
ượ
c

t
h
á
nh

t
h

n

ph

ù

h




chu
ộc

đ
ượ
c

m

i

t

i

l

i
"
.

Giá


tr


đó

l
àm

cho

Ramayana

s
ống

m
ãi

trong

lòng

ng
ườ
i

đọc

t



đờ
i

n
à
y

qu
a

đ

i
khác.

S


g

i

c

m

k
hông


c
hỉ



thiên

tình

s


é
o

l
e

Rama

-

Sita



còn

do


tài

ngh


m
i
êu t




k


chu
y

n

c
ủa

ngh


s




n

g
i
a
n.

Yế
u

t


t
ưở
ng

t
ượ
ng

kỳ


o

g
i



v
a
i

trò

quan

tr
ọng.
Y
ế
u

t


t
h

n

kỳ

đ
ượ
c

kế
t


h

p

m

t

c
á
ch

độc

đá
o

v

i

m
i
êu

t


hi


n

t
h
ực

k
h
á
ch

qua
n

c
ủa

t
h

i
đ

i
.

Những



t

ho
a
ng

đ
ườ
ng

s
i
êu

nhiên

k
ế
t

h

p

s
i
nh

động


v

i


nh

c
á
ch

ng
ườ
i

tr

n

t
h
ế
.
Nh

ng

nh
â
n


v

t
,

l
o
ài

v

t

Hanu
m
a
n,

qu


R
a
van
a

đ
ượ
c


m
i
êu

t


ch
â
n

t
h
ực

nh
ư


nh

n


i
r

t


s
i
nh

động.

Nh

ng

nh
â
n

v

t

đá
ng

y
ê
u

đá
ng


nh



y

l
à

nh

ng

con

ng
ườ
i



đầ
y

đủ

nh
â
n


nh,


bi
ế
t

đa
u

đớ
n
,

nh


t
h
ươ
ng,

c
ă
m

g
i

n,

hố

i

h

n

v
à

y
ê
u

t
h
ươ
ng,

độ

l
ượ
ng.

Nh

ng

đo


n

v
ă
n

m
i
êu

t


t
h

n

tình

nhi

u

c

nh

ngộ


o
á
i

o
ă
m
,

nh

ng

t
â
m

tr

ng

kh

đa
u,

d

n


v

t

s
u
y

t
ư

c
ủa

nh
â
n

vậ
t

khi

c

n

đấ
u


tr
a
nh

khắc

phục

kh
ó

kh
ă
n.

Romesh

Dutt

nhà

nghiên

c
ứu

văn

học


Ấn

Độ

nhậ
n

x
é
t

"
n
ga
y

c


đế
n

Sha
ke
s
pe
a
r
e
c

ũng

k
hông

t
h


d
i

n

t


đ
ượ
c

s


t

i

t
húc


củ
a

nh

ng

t
â
m

tình

cu
ồng

nhi

t

tr
ong

l
òng
n


i


m

t

c
á
ch

s
ống

động

ch
â
n

t
h
ực



m

nh

m



gh
ê

g

m

nh
ư

đ
ã

th

y

tr
ong

R
a
m
a
y
a
na
"
.

Tác

ph

m

c
òn

v


l
ên

c

nh

ch
i
ế
n

tr
ườ
ng

á
c


li

t
,

cung

t
ê
n

r
à
o

r
à
o,

đô

t
h
à
nh

bốc

ch

á
y
,

đ

t

đá

t
ung

t
o
é
,

ng
ườ
i



qu


t
h


n

quầ
n

đả
o

nh
a
u

bằ
ng

nhi

u

ph
é
p

t
h
uậ
t

t
h


n

kỳ

g
â
y

h

ng

t


cho

ng
ườ
i

đọc.

Nh

ng

đặ
c


đ
i

m

ngh


t
h
uậ
t

trên

t

o

r
a


nh

c
hấ
t


bi

h
ùng

trong

tác

ph

m
,

nâng

cao
giá

tr


t
h

m

m



c
ủa

s


thi
.

R
a
m
a
y
a
n
a

đ
ã

th

t

s


m



r
a

m

t

t
h

i

đạ
i

m

i

r
ực

r


tr
ong

v

ă
n
h
ọc

Ấn

Độ.

S


TH
I

M
AH
A
B
H
ARAT
A

(Truy

n

kể

v



cuộc

c
hi
ế
n

tr
a
nh

g
i
ữa

c
á
c


n

t
ộc

B
a
h

a
r
a
t
a



đạ
i
)

1

.

Vài

nét

v


t
ác

phẩm

C
ũng


nh
ư

R
a
m
a
y
a
n
a

v
à

c
á
c

t
á
c

ph

m

k
h

á
c



t
hờ
i

kỳ

cổ

đạ
i
,

M
a
Ha
bha
r
a
t
a

cũng
kh
ó


xác

đ

nh

t
h

i

g
i
a
n

r
a

đờ
i
.

Dự

đo
á
n

c

â
u

tr
uy
ê
n

đư

c

l
ưu

tr
u
y

n

tr
ươ
c

C
N,

v



s
a
u
đư

c

nhi

u

ng
ườ
i

g
hi

ch
é
p,

bổ

s
ung,

c
hỉ

nh

bi
ê
n

cho

đ
ế
n

t
h
ế

kỷ

V

m

i

ch

m

dứt.


Theo

truy

n

t
hu
y
ế
t
,

ng
ườ
i

s
ưu

t

p

đầ
u

t
i
ên


b

n

s


thi

n
à
y

l
à

đ

o

s
ĩ

K
r
i
s
n
a


Domopayana

Vyasa

(Vyasa



nghĩ
a

l
à

s
ưu

t

p
)
.

Nguyên

b

n


l
úc

đ

u

l
ê
n

đ
ế
n

h
à
ng

tr
ă
m

v

n

c
â
u


t
h
ơ
.

Đ
ế
n

nay

còn

l
ưu

tr
uy

n

b

n

110.000

c
â

u

t
h
ơ

đô
i

(
S
l
oka
)

gồ
m

22

v

n

d
òng,

dài

g


p

7

l

n

h
a
i

a
nh

h
ùng

ca

Iliad



Odysse

c
ủa


H
i

L

p.



Ấn

Độ,

công

vi

c

ng
hiên

c
ứu



d

ch


t
h
uậ
t

t
á
c

ph

m

n
ày

v

n

đa
ng

t
i
ế
p

t

ục.

Nói

v


g
i
á

tr


c
ủa

pho

s


t
h
i

này,




Ấn

Độ



c
â
u

n
gạ
n

n
gữ

"

C
á
i

g
ì

không


trong


Mahabharata

thì

c
ũng

kh
ông





b

t

c


n
ơ
i

n
à
o


tr
ê
n

đ

t

n
ướ
c

Ấn

Độ
"
.

Mahabharata




nh

h
ưở
ng

s

â
u

r
ộng

trên

th
ế

g
i

i

,

đặ
c

bi

t



Đô
ng


Na
m

Á
.

Kh
o

ng
th
ế

k


t
h


VI
I

đế
n

t
h



VI
II

,



I
nđon
ê
s
i
a

x
u

t

hi

n

nhi

u

tr
uy


n

đ
ượ
c

phóng

t
á
c

t


c
ốt
truy

n

M
a
ha
bh
a
r
a
t
a


b

ng

t
i
ế
ng

J
a
v
a

cổ

nh
ư

"
Tr

n

đá
nh




đạ
i

c
ủa

con

ch
á
u

B
ha
r
a
t
a
"
,

"
Đá
m

c
ướ
i

c

ủa

A
cg
i
un
a



.



C
a
m

pu

c
hi
a
,

M
a
ha
bh
a

r
a
t
a

c
òn

xu

t

hi

n

s

m

h
ơ
n,

v
à
o

t
h


i


v
ă
n

học

An
gko
,

nhi

u

c

nh

tr
ong

M
a
h
a
bh

a
r
a
t
a

đư

c

kh

c

phù

đ
i
ê
u

tr
ê
n

m

t

đề

n
An
gko

v
à

c
á
c

đ

n

đ
ài

khác



P
hno
m
p
ênh.

G


n

đâ
y
,



P
h
á
p

công

d
i

n

v


k

ch

M
a
h

a
bh
a
r
a
t
a

do

h
a
i

nh
à

so

n

k

ch

nổ
i

t
i

ế
ng
P
e
t
e
r

Br
oo
k

n


i

Anh

v
à

J
ea
n

C
l
a
ude


C
a
rr
i
e
r
e

ngư

i

Phá
p

s
o

n

r
a

,

đ
ượ
c


công

chúng

tán
t
h
ưở
ng

nhi

t

li

t
.

2

.

C
ốt

t
r
u
yệ

n

Bharata



ông

vua

c

a

tr
i

u

đ

i

m

t

tr
ă
ng,


s
i
nh

ha
i

ng
ườ
i

con

tr
a
i

c
hi
a

t
h
ành

hai

chi
nh

á
nh

Cur
u

v
à

P
a
ndu.

P
a
ndu

s
i
nh

5

n


i

con


tr
a
i

gọ
i

l
à

anh

em

Pandava

(Yudhitira, Bhima,

Arjuna,

Nakula,

Sahadeva).

Còn

ng
ườ
i


a
nh

l
à

Dritaratra

b


m
ù

loà,

sinh

100

con

trai g

i

l
à

a

nh

e
m

K
o
r
a
v
a
,

a
nh

tr
a
i

tr
ưở
ng

l
à

Duriodana.

S

a
u

khi

P
a
ndu

qu
a

đ

i
,

Dr
i
t
a
r
a
tr
a

đe
m

n

ă
m

ng
ườ
i

con

c
ủa

e
m

tr
a
i

v


nuô
i

chung

v

i

đà
n

con

c
ủa

m
ình.

5

anh

em

Pandava

tr
ưở
n
g

thành

r

t


nh
a
nh

chóng

nổ
i

t
i
ế
ng

l
à

nh

ng
n


i



t
à
i


n
ă
ng



đ
ức

độ.

Đ
i

u

đó

l
àm

cho

anh

em

Korava


ghen

t

,

l

p

m
ưu

h
ãm

h

i
t
ừn
g

ng
ườ
i

tr
ong


nhó
m

5

a
nh

e
m
.

Dr
i
t
a
r
a
tr
a

đ
ưa

5

a
nh

e

m

P
a
nd
a
v
a

đ
ế
n

l
â
u

đ
ài

b

ng
sáp



nh

ng


t
h


dễ

ch
á
y
.

Anh

e
m

K
o
r
a
v
a

đ

nh

đốt


ch
á
y

l
â
u

đ
ài



gi
ế
t

h
ế
t

5

a
nh

e
m
.
Nh

ư
ng

nh




ng
ườ
i

b
á
o

t
i
n,

a
nh

e
m

P
a
n
da

v
a

đ
ã

d

n

m


l
à



Kunti

tr
ốn

vào

r
ừn
g,

c


i
trang

thành

nh

ng

đạ
o

s
ĩ



la

môn

s
ống

l
a
ng

t

h
a
ng


n

đậ
t
.

M
ột

n
ă
m

s
a
u,

v
ua

Đr
o
pada

x



P
a
nc
ha
ll
a
h

m


hộ
i

kén

ph
ò



cho

công

chúa Đr
o
pa

di
.

Anh

e
m

P
a
n
da
v
a

kéo

đ
ế
n

đua

tài.

Trong

cu
ộc


thi

đấ
u

v

i

ho
àng

t


c
á
c

n
ơ
i
,
A
cg
i
un
a

n



i

e
m

t
h


b
a

đ
ã

giành

chi
ế
n

t
h

ng.

Nh
à


vua

làm

l


c
ướ
i

cho

h
a
i

ng
ườ
i
.


m
a
nh

e
m


đ
ưa

n
à
ng

Đr
o
pa
d
i

v


ch
ào

m


t
h
ì

nghe

l


i

ng
uy

n

củ
a

m

,

n
ê
n

Đr
o
pa
di

tr


t
h
ành v



chung

c
ủa

5

a
nh

e
m
,

đi

u

đó

cũng

ph
ù

h

p


l

i

t
h


c
ùng

chia

ng

t

x


b
ùi.

Trong

m
ột
bu


i

l

,

ng
ườ
i

t
a

ch

ng

nh

n

5

a
nh

e
m

c


nh

l
à

m

t

c
ơ

t
h


củ
a

m

t

vị

t
h

n


li
nh.

V
ì

v

y cu
ộc

hôn

n

n

l
à

h

p

l

.

Anh


em

Korava

bi
ế
t

t
i
n

5

a
nh

e
m

P
a
nd
a
v
a

c
òn


s
ống



tr


t
h
à
nh

đồng

m
i
nh

c
ủa
m

t

n
ướ
c


l
á
ng

g
i

ng

h
ùng

m

nh.

T
h
e
o

l

i

k
hu
yên

c

ủa

tr
ưở
ng

l
ão

Bhisma,

Dritaratra

cho
đ
i

m

i

a
nh

e
m

P
a
n

da
v
a

tr


v


v
ươ
ng

quốc



chia

cho

h


m

t

n

ửa

đấ
t

đa
i
.

Yud
hi

l
à

anh

c

đư

c

l
àm

vua

x



I
n
da
pr
a
s
a

b
ên

c

nh

v
ươ
ng

quốc

Ha
s
t
i
n
a
pur
a


c
ủa

a
nh

e
m

K
o
r
a
v
a

.

M

c

đầ
u

l
ãnh

th



c
ủa

a
nh

e
m

P
a
n
da
v
a

x

u

h
ơ
n

nh
ư
ng


nh


t
à
i

n
ă
ng

c
a
i

tr


m
à
v
ươ
ng

quốc

c
ủa

họ


tr


t
h
ành

th

nh

v
ượ
ng

g
i

u

có.

B
ọn

a
nh

e

m

K
o
r
a
v
a

l

i

s
i
nh

l
òng

đố

kị


tìm

cách

chi

ế
m

đo

t
.

Yuhi

v
ốn

l
à

ng
ườ
i

co
i

tr
ọng

da
nh

dự




say



c


b

c

cho

n
ên

b


Đur
i
o
da
n
a

(

Đur
i
o
-

anh

c


c
ủa

tr
ă
m

a
nh

e
m

K
o
r
a
v
a
)


r




vào

trò

c


b

c.

Đur
i
o

nh


m

t

t
a

y

c


bạ
c


ma

thu

t

đá
nh

cho

Yuhi

t
h
ua

b

c


li
ên

t
ục

ph

i

đ
e
m


n

c


v
ươ
ng

quốc

cho

Đur
i

o

nh
ư
giao

kèo.

Anh

em

Pandava

l

i

kéo

n
ha
u

đ
i


n


tr
ong

r
ừn
g

s
â
u

s
uố
t

13

n
ă
m

tr

i

t
h
e
o


qui
đ

nh

s
a
u

khi

t
h
ua

b

c.

Hế
t

h

n

họ

tr



v


v
ươ
ng

quốc

nh
ư
ng

a
nh

e
m

Đur
i
o

tr


m

t


kh
ông
tr


l
ãnh

th


cho

5

a
nh

e
m
.

T
h

m

c



Yuhi

c
hỉ

xi
n

m

t

l
àng

nh


để

c
ư

trú



sinh


s
ống
c
ũng

v

n

bị

Đur
i
o

c


t
uy

t
.


m

a
nh


e
m

P
a
nd
a
v
a

k
hông

t
h


nh

n

nhục

h
ơ
n

n
ữa
,


buộc
ph

i

c

u

vi

n

c
á
c

t
i

u

v
ươ
ng

quốc

kh

á
c

kéo

quâ
n

t
i
ế
n

đá
nh

a
nh

e
m

K
o
r
a
v
a
.


Cu
ộc

c
hi
ế
n

tr
a
nh

g
i
ữa

h
a
i

ph
e

tr
ong

d
òng

h



B
h
a
r
a
t
a

l
ô
i

cuốn

nhi

u

n
ướ
c

t
h
a
m

chi

ế
n

v

i

h
àng

tri

u

ng
ườ
i

v

i

h
àng

v

n

xe


n
gựa

cung

k
i
ế
m
.






28

Chi
ế
n

tr
ườ
ng

K
ur
us

e
tr
a

m

t

m
ù

khói

l
ửa

tr
ong

vòng

18

ngày,

hàng

tri

u


x
á
c

c
hế
t

ch

t

t
h
ành

núi,

máu

ch

y

t
h
ành

sông.


Tr

n

c
hi
ế
n

kế
t

t
húc

c
hỉ

c
òn

11

ng
ườ
i

s
ống


s
ó
t
.

Anh

em

Pandava

tuy

chi
ế
n

t
h

ng

v


vang

nh
ư

ng

v
ô

cùng

đa
u

x
ót



đ
ã

ph

i

ch
é
m
gi
ế
t

t


t

c


nh

ng

ng
ườ
i

r
uột

thịt
.

S
a
u

khi

l
àm

l



g
i
ế
t

n
gựa

t
ế

t
h

n

để

t


l
òng

xám

h


i
,
Yuhi

lên

ngôi

vua

tr




36

n
ă
m

li

n.

Câu

chuy

n


kế
t

t
húc

b

ng

cuộc

h
à
nh

h
ươ
ng

củ
a

n
ă
m

a
nh


e
m

P
a
n
da
v
a



nàng

Đr
o
pa
di

l
ê
n

đ

nh


i


M
e
r
u

c
a
o

ch
ót

v
ót

c
ủa

Hi
m
a
ll
a
y
a

-

n

ơ
i

đó

l
à

c
õi

tr

i
.

D
ọc

đ
ườ
ng

đ
i

x
a

x

ô
i

hi

m

tr

,

n
à
ng

Đr
o
pa
d
i



bốn

ng
ườ
i

a

nh

e
m

Yuhi

l

n

l
ượ
t
b


x
á
c



tr

n

g
i
a

n,

c
hỉ

c
òn

Yuhi



con

chó



chàng

b

t

gặ
p

dọc

đ

ườ
ng

l
ên

t

i

đ
ượ
c
đ

nh


i

M
e
r
u.

B

y

g

i

,

t
h

n

I
n
dr
a

r
a

t
i
ế
p

đón

nh
ưn
g

k
hông


ch

u

cho

con

chó

vào

cõi

tr

i
.
Yuhi

quy
ế
t

đị
nh

xi
n




ngo
ài

cõi

tr

i

vớ
i

con

chó

tr
ung

t
h
ành

c

a


m
ình.

Lúc


y

con

chó

ho
á
tr


t
h
ành

th

n

Da
r
m
a




cho

bi
ế
t

đâ
y

l
à

h
à
nh

động

t
h


t
h
á
ch

đạ

o

đức

Yudhi
.

T
h
ế

l
à

Yudhi
b
ướ
c

vào

cõi

tr

i
.

Đầu


t
i
ên

chàng

g

p

t
o
àn

nh

ng

kẽ

t
h
ù

c
ũ,

s
a
u


đó

đ
ượ
c

đ
ưa

đ
ế
n

ho


ngục
g

p

c
á
c

e
m




b

n

b
è

c
ủa

ch
àng.

Yudhi

xin

các

th

n

:
"

T
ô
i


xi
n



l

i

chốn

n
ày



nh

ng n


i

t
h
â
n

c

ủa

t
ô
i



đâ
u

t
h
ì

n
ơ
i

đó

l
à

thi
ê
n

đư


ng

c
ủa

t
ô
i

"
.

Nh
ư
ng

đó

v

n

l
à

th


t
h

á
ch
cu

i

c
ùng

–th


t
h
á
ch

l
òng

trung

thành.

K
ế
t

quả


c



m

a
nh

e
m

P
a
n
da
va



v


con

đ
i

u
đư


c

vào

ch
ốn


nh

h

ng

b

t

di

t

.

3

.

Gía


trị

n
ội

dun
g

v
à

ngh


t
hu
ật

Ch


đề

củ
a

t
á
c


ph

m



đạ
i

n
ày



cu
ộc

c
hi
ế
n

tr
a
nh

l

n


g
i
ữa

d
òng

h


B
h
a
r
a
t
a

để
dành

gi

t

đấ
t

đa

i

b


c
õi.

Nh
ư
ng

b
a
o

qua
nh

chủ

đề

c
òn



nhi


u

nộ
i

dung

v
à

t
ư

t
ưở
ng
r
ộng

l

n



sâu

s

c.


B


s


t
h
i

đ
ã

đ


c
a
o

l
í

t
ưở
ng

v
à


đ

o

đức

c
ủa

t
h

i

đạ
i
.

L
í

t
ưở
ng

v
à

đ


o

đức

đ
ã

đúc
k
ế
t

tr
ong

t

p

gi
á
o

l
í

B
h
a

g
a
n
a
t

G
i
t
a

gầ
n

19

ch
ươ
ng,

700

c
â
u

l
à

m


t

bộ

ph

n

s


thi
MahaBaharata.

Chi
ế
n

t
h

ng

c
ủa

a
nh


e
m

P
a
n
da
va

đ
ượ
c

co
i

nh
ư

l
à

c
hi
ế
n

t
h


ng

c
ủa

đạ
o

đức


công

lý.

Hành

động

c
ủa

họ

đ
ã

hoàn

thi


n

đ
ượ
c

bổn

ph

n



danh

d


l
à

n

i

dung

c

ủa
Darma.



đâ
y

chúng

t
a

kh
ông

đ
i

s
â
u

vào

phân

tích

m


t

tr
i
ế
t

l
í

Da
r
m
a

c
ủa

t
á
c

ph

m

m
à


ch


bàn

v


ý

ng

a

lị
ch

s


c
ủa

nó.

Chi
ế
n

tr

a
nh

xãy

ra

trong

vòng

18

ngày

làm

cho

hàng

tri

u

ng
ườ
i

ch

ế
t

l
à

bi

u

hi

n
c
ủa

s


s
u
y

tàn

c
ủa

ch
ế


độ

hu
y
ế
t

t
hống

tr
ong

công



đồng

t
h

i

l
à

d


u

hi

u

s


ph
á
t

tr
i

n
v
à

h
ư
ng

t
h

nh

c

ủa

quốc

gi
a



l

.

L
úc

đ

u

a
nh

e
m

K
o
r
a

v
a



Pandava

s
ống

chung

b
ình

đ

ng

tr
ong

v
ươ
ng

quốc
Hastinapura

c

ủa

m
ình

nh
ư
ng

v


s
a
u

do

x
ung

đột

về

qu
y

n


l

i

đ

t

đa
i





l


m
à

anh

em Pandava

tách

ra

thành


l

p

v
ươ
ng

quốc

m

i

I
n
dr
a
p
r
a
s
a

r
i
ê
ng.


Đó

l
à

bi

u

hi

n

s


phâ
n

ho
á
ra

nhi

u

v
ươ
ng


quốc

nhỏ.

C
h
ế

độ


n

chủ

bộ

l

c

đ
ã

m

t

hi


u

l
ực
,

nh
ườ
ng

chổ

cho

ch
ế
độ


n

chủ

qu
ân

s
ự.


V
ươ
ng

quốc

n
ào

c
ũng

m
uốn

h
ùng

m

nh



ph
ồn

vi
nh,


t


đó

đẻ

r
a
x
ung

đ
ột

v
à

t
h
ườ
ng

g
i

i

qu
y

ế
t

x
ung

độ
t

b

ng

c
hi
ế
n

tr
a
nh

để

t
hống

n
hấ
t




m


r
ộng

quốc
gia.

Anh

em

Pandava

chi
ế
n

t
h

ng

tr



l

i

t
hống

tr


c


h
a
i

v
ươ
ng

quốc

l
à

bi

u


hi

n

x
u

t
hế

y
.

S


t
h

ng

l

i

c
ủa

a
nh


e
m

P
a
n
da
v
a

t
huộc

đẳ
ng

c

p





K
s
a
try
a


cũng


i

l
ên

m

t
đ
i

u

l
à

s


t
hống

tr





h

i

đ
ươ
ng

t
h

i

đ
ã

không

còn

ph


t
huộc

v
à
o


đ

ng

c

p

Br
a
hm
a
n

n
ữa
.

Anh

em

korava



pandava

xâu




nhau

v


qu
y

n

l

i

t
hông

qua

c
hi
ế
n

tr
a
n

h

ch

ng

t


s


t
a
n



c
ủa

c
á
c

ph
ươ
ng

t

h
ức

s

n

x
uấ
t

dựa

tr
ê
n

c
ơ

s


hu
y
ế
t

t
hống.


Qui



c
ủa

c
hi
ế
n

tr
a
nh

tr
ong

s


thi

M
a
h
a
bh

a
r
a
t
a

ph
á

v


dầ
n

n

n

v
ă
n

m
i
nh



l


,

kéo



h

i

Ấn

Độ

ch

m

l

i
.

C
hi
ế
n

tr

a
nh

tàn

kh
ốc

tr
ú
t

l
ê
n

đ

u

nh
â
n


n



l


,

"
t
i
ế
ng

khÓC
c
ủa

phụ

n


ho
à

vào

ti
ế
ng

kêu

la


inh


i

c
ủa

coôn

tr
ùng

tr
ê
n

c
á
nh

đồng

K
ur
us
e
tr
a

"



cuố
i

t
á
c

ph

m

đ
ã

nói

lên

đ
i

u

đó.

Trong


b

i

c

nh



h

i

đầ
y

r

y

nh

ng

m
â
u


t
h
uẩ
n,

t

i

á
c

x
uấ
t

hi

n

ng
ày

càng
nhi

u.

Qua


nh

ng

cuộc

c
hi
ế
n

tr
a
nh

g
i
ành

quy

n

l

i
,

t
h

â
n

ph

n

con

ng
ườ
i

l
a
o

động
ngày

b


g
i
ày

xéo

,


m

t

"

t
i
nh

t
h

n

Ấn

Độ

"

nổ
i

l
ê
n,

đó


l
à

t
i
nh

t
h

n

nh
â
n

v
ă
n

chủ

ng

a
,
v
ốn


đ
ã

n

y

n


t


tr
ong

nh

ng

s
á
ng

t
á
c


n


g
i
a
n



tr
ướ
c

đó



kh

p

m
i

n

đấ
t

n
ướ

c

đ
ượ
c
thu

hút



t

p

tr
ung

vào

thiên

anh

hùng

ca

này.


Duy

trì



th


hi

n

t
i
nh

t
h

n

nh
â
n

v
ă
n
chính




n

i

dung

l


s
ống

D
a
r
m
a

c
ủa

t
ôn

g
i
á

o.

C
ó

ng

a

l
à

s
ống

thi

n,

ho
à

h

p,

b
ình

đ


ng
v
à

b
á
c

á
i

c

nh

l
à

l
í

t
ưở
ng

c
ủa

bộ


s


thi
.

Khi

qu
ốc

gi
a



l


h
ình

thành

thì

t
ư


t
ưở
ng

t
ư

h
ữu

(
Dand
a)

c
ủa

phong

k
i
ế
n

cũng

x
uấ
t
hi


n.

T
ư

t
ưở
ng

D
a
n
da

t
ôn

tr
ọng

qu
y

n

t
ư

h

ữu,

c
hế

độ

phụ

qu
y

n



dùng

s
ức

m

nh

quâ
n
s
ự,


c

nh

tr


củ
a

g
i
a
i

c

p

Ks
a
try
a



Brahman

làm


công

c


đ
àn

áp



h

i
.

Tr
ướ
c

đó,

m

i
khi

gi


i

qu
y
ế
t

nh

ng

m

i

b

t

ho
à
,

x
ung

độ
t

v



qu
y

n

l

i
,

quầ
n

chúng

l
àm

tr
ọng

tài

phán

x

còn


bây

gi


kẻ

t
hống

tr


n

m

qu
y

n

qu
y
ế
t

đ


nh.

M
a
h
a
bh
a
r
a
t
a

đ
ã

ph

n

á
nh

m
â
u

t
h
uẫ

n

đó
m

t

b
ên

giai

c

p

t
hống

tr


m
uốn

x
â
y

dự

ng

h


t
hống

t
ư

t
ưở
ng

Dan
da

đ


b

o

v


qu
y


n

l

i
c
ủa

họ.

M
ột

b
ên

qu

n

chúng

nhâ
n


n

l


i

m
uốn

du
y

trì

truy

n

t
hống

Da
r
m
a
.

C
uố
i

c
ùng,

nh

ng

ng
ườ
i

t
hống

tr


buộc

ph

i

t
u
yên

b


"
Thiên


h




cu
ộc

đờ
i

t
i
ế
p

t
ục

t
h
e
o

t
i
nh

t
h


n
Darma".

Hình


nh

a
nh

e
m

Yud
hi

t


bỏ

ngô
i

b
á
u


s
a
u

b
a

m
ươ
i

s
á
u

n
ă
n

tr

i

để

c
ùng

nhau
h

à
nh

h
ươ
ng

l
ê
n

c
õi

tr

i

tìm

ch

n


nh

h

ng,


để

s
á
m

hố
i

đ
ã

nói

lên

s


t
h

ng

t
h
ế

c

ủa

t
i
nh
th

n

Đa
r
m
a
-khát

v
ọng

c
ủa

nh
â
n


n

đ
ươ

ng

t
h

i
.



t
ưở
ng

v
à

đ

o

đức

M
a
h
a
bh
a
r

a
t
a

đ
ượ
c

t
h


hi

n

qua

h
à
nh

động



tính

cách


c
ủa
n
ă
m

a
nh

e
m

P
a
n
da
v
a

v
à

m

t

s


nh

â
n

v

t

kh
á
c

nh
ư:

Dr
o
pa
di
,

K
un
t
i
,

K
r
i
sna,


Bhima,



M

i

nh
â
n

v

t



một


nh

c
á
ch,

m


t

đờ
i

s
ống

t
i
nh

t
h

n

r
i
êng

ch


k
hông

m
a
ng



nh
ướ
c

l


t
h
e
o

kh
uôn

m

u

tr
uy

n


n

g

i
a
n

-

đó

l
à

đ

c

s

c

ngh


t
h
uậ
t

x
â
y


dựn
g

nh
â
n

vậ
t

c
ủa
s


thi
.

Yudhi

đ
ức

độ,

s
á
ng


s
uố
t

b
ình


nh.

A
cg
i
una

d
ũng

c

m

k
i
ên

hùng,

Bhima


xông

xáo sôi

n

i

qu
y
ế
t

g
i


tr
ọn

l

i

t
h


cho


đế
n

ch
ế
t;

Ka
cn
a

h
ùng

d
ũng

v
à

k
i
ê
u

c
ă
ng
;


K
r
i
s
na

t
à
i

trí siêu

vi

t;

Dr
i
t
a

t
u
y

m
ù

l
o

à

nh
ư
ng

v

n

o
a
i

ng
hiêm

trong

c
ốt

c
á
ch

ông

v
ua


g
i
a
n

h
ùng,

x

o
quy

t



m

i

nhâ
n

v

t

đề

u

để

l

i


n

t
ượ
ng

kh
ó

qu
ên

trong

lòng

ng
ườ
i

đọc


.

Romesh

Dutt

-nhà

nghiên

c
ứu

văn

học

Ấn

Độ

nh

n

x
é
t


"
Tr


t
á
c

ph

m

I
li
a
d

r
a
,
không



tác

ph

m


n
ào



ngh


t
h
uậ
t

m
i
êu

t


nhâ
n

v

t

l

i


phong

phú



chân

th
ực

nh
ư
Mahabharata.

Nhân

v

t

kh
ông

đa
u

kh



d

n

v

t

nh
ư

nh
â
n

v

t

c
ủa

Dan
t
e
,

kh
ông


s
a
y

m
ê

c
ực
độ

nh
ư

nh
â
n

v

t

c
ủa

S
h
a
ke

s
p
ea
r
e
,

tr
á
i

l

i

c
á
c

nh
â
n

vậ
t

đề
u

phả

n

á
nh


nh

c
á
ch

u
y

ng
hiêm,
tr

m

l

ng

c
ủa

s
ức


m

nh

t
i
nh

t
h

n,

g
i
ống

nh
ư

nh

ng

h
ình

t
ượ

ng

b

t

hủ

b

ng

c

m

t
h

ch

t

th

i

x
ưa


đ


l

i

m
à

các

ngh




đ
i
êu

kh

c

ng
ày

nay


không

tài

nào



ph
ỏng

đ
ượ
c
"
.

Đ
ọc

"
M
a
h
a
bh
a
r
a
t

a
"
,

ng
ườ
i

đọc

bị

l
ô
i

cuốn

vào

quang

c

nh

c
hi
ế
n


tr
a
nh

tràn

ng

p
h
à
o

khí

v
à

s
ô
i

động.

Ng
ườ
i

đọc


s
a
y

m
ê,

h

i

hộp

t
h
e
o

d
õi

nh

ng

tr

n


gi
a
o

tr
a
nh

á
c

li

t
ho

c

nhữ
ng

â
m

m
ưu

g
i
á

n

đ
i

p,

t
â
m

l
ý

c
hi
ế
n,

đ

ch

v

n

x

y


r
a

s
uố
t

m
ườ
i

t
á
m

ng
ày

li

n.

C

m
x
úc

c

à
ng

t
ă
ng

l
ê
n

khi

cuộc

c
hi
ế
n

t
i
ế
n

dầ
n

đế
n


ng
ày

k
ế
t

t
húc,
khi

c
á
c

t
ướ
ng

l
ĩ
nh

dũng
mãnh

nh

t


l

n

l
ượ
t

ng
ã

g
ục



c
hi
ế
n

tr
ườ
ng.

M
ột

nh

à

Ấn

Độ

học

ph
ươ
ng

T
â
y

nh

n

x
é
t:
"

Tr
ong

v
ă

n

học

t
h
ế

g
i

i



l


k


tìm
th

y

nh

ng


đo

n

v
ă
n

m
ô

t


c

nh

c
hi
ế
n

tr
a
nh

đặ
c


s

c

nh
ư

v

y

"
.

Cu
ộc

đua

t
à
i

đọ

s
ức

k
h

á

s
ô
i

nổ
i

g
i
ữa

c
á
c

dũng

s
ĩ

k
h

p

bốn

ph

ươ
ng

đ
ế
n

c

u

hôn
Đr
o
pa
di
,

cuộc

đụng

độ

n

y

l
ửa


g
i
ữa

ha
i

dũng

s
ĩ

Ac
g
i
un
a



Kacna

đư

c



nh

ư

cuộc
giao

chi
ế
n

A
c
hi
n

v
a

He
rt
o

tr
ong

t
h

n

t

ho

i



s


thi

H
i
-l

p,

tình

c

m

v
à

t
h
á
i


độ

phả
n




30

kháng

mãnh

li

t

c
ủa

n
à
ng

Đr
o
pa
d

i

khi


ng

b


a
nh

e
m

K
o
r
a
v
a

đ

nh

c
hi
ế

m

đo

t

s
a
u

v
á
n
c


b

t

h

nh

c
ủa

Yuhi

khi

ế
n

cho

c


t
h

n

li
nh

cũng

ph

i

x
úc

động



ra


tay

can

thi

p.

Đó


nh

ng

đo

n

v
ă
n



s
ức

tr

uy

n

c

m

m

nh

đố
i

vớ
i

ng
ườ
i

đọc.

M
a
h
a
bh
a

r
a
t
a

đư

c

co
i

l
à

cu
ốn

b
á
ch

k
ho
a

t
o
à
n


t
h
ư

v


đờ
i

s
ống

v
ă
n

ho
á
,

c

nh

tr






h

i
Biruni

nhà

Ấn

Độ

học

ng
ườ
i


-r

p

đ
ã

vi
ế
t


tr
ong

cuốn

"

Ấn

Độ

"

x
u

t

b

n

n
ă
m

1930

n



s
a
u:

"
N
gườ
i

Ấn

Độ



cuốn

sách



mình

tôn

kính

đ

ế
n

mứ
c

khẳng

đị
nh

d

t

khoát,
r
ằng

t
ất

cả

những

g
ì




trong

sách

khác

thì

ch
ắc

chắn

không



t
r
ong

s
ách

n
ày.

T
ất


cả
nh

ng

g
ì



trong

sách

này

thì

không



trong

sách

khác.

Ng

ư

i

t
a

gọi

đó

l
à
Mahabharata".

Do

n

i

d
ung

phong

phú

bao


g

m

nhi

u

h
ình

th

c

t
h

n

t
ho

i
,

cổ


ch,


tr
ườ
ng

c
a
,
bài

ca

giáo

hu

n,

ngụ

ngôn,

k
i
nh

kệ,

tr
i

ế
t

l
ý
,

ng
hệ

t
h
uậ
t

kh
á
c

,

t
á
c

ph

m

n

ày



l

i

kế
t c

u

kh
á
c

bi

t

h

n

nh

ng

bả

n

a
nh

h
ùng

ca

khác.

Nh
ượ
c

đ
i

m

củ
a

M
a
h
a

l

à

k
ế
t

c

u

ph
ức

t

p

quá

m
ức
,



n
hi

u


đo

n

trùng

l

p,

mâu

thu

n





nh

ng

đo

n

kh
ông


li
ê
n

qua
n

đ
ế
n

nộ
i

dung

t
á
c

ph

m
.

Tuy

v


y
,

M
a
h
a
bh
a
r
a
t
a

v

n

l
à

tác

ph

m

m

u


m
ực

về

qu
i

t

c

a
nh

h
ùng

ca

/

s


thi

c
ủa


nhân

lo

i
.


×