Tiểu luận: Tư tưởng Hồ Chí MInh về cách mạng giải phóng dân tộc ppt

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TPHCM
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
Tiểu luận

Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc
Nhóm thực hiện:
Họ và tên MSSV
1.Trần Thị Kim Anh(nhóm trưởng) 10247061
2.Lâm Tiểu Giao 10302941
3.Dương Thị Phương Thảo 10271991
4.Ung Thị Duyên 10052291
5.Nguyễn Hữu Khôi 08092831
Môn học: Tư tưởng Hồ Chí Minh
Lớp HP: 211200515
GVHD: Ths. Nguyễn Mạnh Cường
TPHCM,ngày 19 tháng 2 năm 2011
1
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành bài tiểu luận này,nhóm chúng em xin chân thành cảm ơn :
Ban Giám hiệu trường ĐH Công Nghiệp TP.HCM đã tạo điều kiện thuận lợi
cho chúng em trong quá trình học tập.
Khoa lí luận chính trị , giảng viên Nguyễn Mạnh Cường đã trang bị những kiến
thức chuyên môn, tận tình hướng dẫn giúp đỡ chúng em và tạo cơ hội được thể hiện khả
năng làm việc theo nhóm, phát huy tinh thần đoàn kết, tìm ra những phương pháp học có
hiệu quả, giúp cho mộn học trở nên thú vị hơn.
TPHCM,ngày 19 tháng 2 năm 2011
2

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
NHẬN XÉT CỦA GVHD













3
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
MỤC LỤC

4
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
LỜI MỞ ĐẦU

Lâu nay, tên tuổi Hồ Chí Minh đã trở nên gần
gũi và quen thuộc không những đối với dân tộc
Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Nhắc đến Hồ
Chí Minh người ta sẽ nghĩ ngay đến một con
người vĩ đại, thông minh, tài giỏi, một con người
giản dị, chân chất. Hồ Chí Minh là con người Việt
Nam ưu tú điển hình của mọi thời đại. Suốt cuộc

đời hoạt động Người đã dành phần lớn tâm tư và
sức lực cho sự nghiệp vĩ đại là tìm ra con đường
cách mạng giải phóng dân tộc.Đây cũng là một trong những tư tưởng lớn của Hồ Chí
Minh.
Trong bài tiểu luận này chúng em sẽ trình bày một cách tương đối có hệ thống về
vấn đề “ Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc’. Qua bài tiểu luận,
chúng em sẽ nêu lên được sự cống hiến của Hồ Chí Minh trong việc làm phong phú thêm
những vấn đề lớn trong kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác-Lê Nin như về vấn đề cách
mạng giải phóng dân tộc.
5
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
Tuy nhiên,vấn đề chúng em đề cập đến có nội dung lý luận rất lớn,nên bài tiểu luận
không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót nhất định.Vì thế chúng em mong muốn nhận
được ỵ kiến đóng góp từ giảng viên. Xin chân thành cảm ơn.
TPHCM, ngày 19 tháng 2 năm 2011
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
I/Lí do
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về các vấn
đề cơ bản của Cách mang Việt Nam từ Cách mang dân tộc dân chủ đến Cách Mạng xã
hội chủ nghĩa ,là kết quả của sự vận dụng sáng tạo những nguyên lý cơ bản của Chủ
nghĩa Mác –Lê nin vào điều kiện hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam ,đồng thời là sự kết tinh
tinh hoa của dân tộc giải phóng giai cấp và giải phóng con người.
Con đường giải phóng dân tộc của đát nươc ta phải trải qua rất nhiều khó khan.
Bác là người đã tìm ra con dường đó, trong tư tưởng Hồ Chí Minh thực thì Cách mạng
giải phóng dân tộc là một chủ đề lớn, khẳng định sự thành công của dân tộc ta là nhờ
thực hiện một đường lối cách mạng đúng đắn. Vì vậy chúng em chọn đề tài này nhằm
phân tích rõ hơn về Cách mạng giải phóng dân tộc và để hiểu sâu sắc hơn về con đường
đi đến thắng lợi của dân tộc ta.
II/Mục đích:
Bài tiểu luận nayg có mục đích là:

• Tìm hiểu Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc
• Giúp sinh viên có thêm kiến thức về con đường giải đi đến độc lập tự do của
Việt nam ta
• Giúp sinh viên nắm vững những kiến thức đã học và co them nhiều kiến thức
mới.
6
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
III/Phương pháp nghiên cứu
Thu thập thông tin từ tài liệu Tư tưởng Hồ Chí Minh,báo chí,truyền hình,các trang
mạng xã hội,trang báo giấy,điện tử cùng những hiểu biết bản thân để hệ thống thông tin
thành từng chương,từng mục rõ ràng,khoa học.Sau đó đưa ra nhận xét đánh giá,kết luận
đề tài trên phương diện khách quan nhất.
IV/Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cuứ trong lãnh thổ Việt Nam và ngoài lãnh thổ Việt Nam.
CHƯƠNG 2: NỘI DUNG TIỂU LUẬN
I/Khái niệm và cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh
1.Khái niệm
Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự phản ánh hiện thực vào ý thức con người, là sự biểu
hiện mối quan hệ của con người với thế giới xung quanh con người. Được sử dụng không
phải với ý nghĩa là ý thức, tư tưởng của một cá nhân một cộng đồng mà vói nghĩa là ý
chí, nguyện vọng, ý chí của một giai cấp, một dân tộc.
Theo kết quả nghiên cứu đạt được trong những năm qua ta cũng có thể bước đầu
định nghĩa tư tưởng Hồ Chí Minh như sau: Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thông các
quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam,từ cách
mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa,là kết quả vạn dụng sáng
tạo và phát triển chủ nghĩa Mác-Lê Nin vào điều kiện cụ thể của nước ta,đồng thời là sự
kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc,giả phóng giai cấp và
giải phóng con người.
Hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm:
• Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và giải phóng dân tộc

• Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề Đảng cộng sản Việt Nam với tư cách là
người sáng lập và rèn luyện Đảng ta.
• Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước của dân, do dân và vì dân
7
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
• Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc, về đạo đức văn hóa, về chủ
nghĩa xã hội và con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam về kinh tế về
quân sự về phương pháp và phong cách.
2.Cơ sở hình thành
2.1.Cơ sở khách quan
a.Điều kiện lịch sử xã hội
• Bối cảnh xã hội Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX
- Ngư
ời
sinh
ra và
lớn
lên
trong
hoàn
cảnh
đất
nước có nhiều biến động.trong nước chính quyền nhà Nguyễn đã thi hành một số
chính sách đối nội đối ngoại bảo thủ phản động:tăng cường đàn áp bóc lột nhân
dân.Triều đình nhà Nguyễn bạc nhược đã lần lượt ký kết các hiệp ước đầu hang
thừa nhận nền bảo hộ của Pháp trên đất nước ta.
- Đến cuối thế kỉ XIX các cuộc khởi nghĩa vũ trang dưới khẩu hiệu”Cần Vương”do
các sĩ phu văn than lãnh đạo cuối cùng cũng thất bại.điều này chứng tỏ hệ tư tưởng
phong kiến đã lỗi thời trước hoàn cảnh hiệm vụ của kịch sử.
8

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
- Sự khai thác bóc lột của thực dân Pháp đã khiến cho xã hội Việt Nam có sư phân
hóa và chuyển biến rõ rệt,giai cấp công nhân,tiểu tư sản và tư sản xuất hiện tạo ra
tiền đề bên trong phong trào yêu nước giải phóng dân tộc.
- Phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc các sĩ phu yêu nước tiên bộ tiêu biểu
như Phan Bội Châu ,Phan Châu Trinh đã tổ chức vận đông cuộc đấu tranh yêu
nước chống Pháp.Song chủ trương của hai bậc tiền bối đều đã thất bại.Còn con
đường của Hoàng Hoa Thám thì mang nặng”cốt cách phong kiến”chưa phải là
hương đi đúng đắn.Từ đó,phong trào yêu nước của nhân dân ta muốn thắng lợi thì
cần có một con đường mới.
• Hoàn cảnh thế giới bấy giở:
- Lịch sử thế giới trong giai đoạn này cũng đang có nhứng biến đổi hết sức to
lớn.Chủ nghĩ tư bản từ giai đoạn cạnh tranh tự do chuyển sang độc quyền và thống
trị trên phạm vi toàn cầu.Chủ nghĩa đế quốc đã trở thành kẻ thù chung của nhân
dân thuộc địa.
- Các cuộc đấu tranh sôi nổi của công nhân các nước tư bản chủ nghĩa cuối thế kỉ
XIX đầu thế kỉ XX đã dẩn đến một cao trào cách mạng thế giới và đỉnh cao là
cách mạng tháng Mười Nga 1917.
- Cuộc cách mạng này đã lật đổ nhà nước tư sản, thiết lâp chính quyền Xô Viết-mở
ra mọt kỉ nguyên mới cho lịch sử loai người và đã thức tỉnh các dân tộc châu Á
cũng như toàn thế giới.Thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga đã dẫn đến sự ra
đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết(1922).Tiếp đó là sự ra đời
của quốc tế Cộng sản(3-1919) đã làm cho phong trào công nhân ở các nước có
được mối quan hệ mật thiết với nhau cùng đấu tranh chông chủ nghĩa đế quốc.
b.Những tiền đề về tư tưởng lý luận
• Giá trị truyền thông của dân tộc.
- Những giá trị truyền thông hết sức đặc sắc và cao quý của dân tộc Việt Nam đã
được hình thành từ lịch sử dựng nước và giữ nước lâu đời và trở thành tiên đề tư
tưởng xuất phát hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh.Đó là truyền thông yêu nước
kiên cường bất khuất,long nhân nghĩa,là ý chí vươn lên vượt qua mọi khó khăn

thư thách,thông minh ,tài sáng tạo.
9
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
- Chủ nghĩa yêu nước là truyên thống tư tưởng tình cảm cao quý nhất.Chính sức
mạnh của chủ nghĩa yêu nước đã thúc dục Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu
nước đấu tranh giải phóng dân tộc.Cũng chính từ thực tiển đó Hồ Chí Minh đã đúc
kết thành chân lý”dân ta có một làng nồng nàn yêu nước.Đó là truyền thống quý
báu của ta.Từ xưa đến nay mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi
nổi,nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ ,to lớn,nó lướt qua mọi sự nguy
hiểm khó khăn,nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước”
• Tinh hoa văn hóa nhân loại
- Đó là sư kết hợp giữa các giá trị truyền thống của văn hóa phương Đông với
thành tựu văn hóa phương Tây để góp phần hình thành nhân cách văn hóa Hồ Chí
Minh.
- Văn hóa phương Đông đối với Hồ Chí Minh là sự chắt lọc lấy những gì tinh túy
nhất trong các học thuyết triết học,trong tư tưởng của Lảo Tử,Mặc Tử,Quản
Tử Người còn tiếp thu những mặt tích cực của Nho Giáo.Về Phật Giáo,Hồ Chí
Minh tiếp thu va fchiuj ảnh hưởng sâu sắc các tư tưởng vị tha,từ bi bác ái,cứu khổ
cứu nạn,thương người là nếp sống có đạo đức trong sạch,giản dị.Không những
thế Người còn tiếp tục tìm hiểu chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn .
- Cùng với tư tưởng triết học phương Đông,Hồ Chí Minh còn nghiên cứu tiếp thu
ảnh hưởng của nền văn hóa dân chủ và cách mạng phương Tây.Nhìn chung lại,trên
hành trình yêu nước Hồ Chí Minh đã tự làm giàu trí tuệ của mình bằng vốn trí tuệ
của thời đại.Cùng với đó là sự suy nghĩ,lựa chọn ,kế thừa,đổi mới vân dụng và
phát triển.
• Chủ nghĩa Mác-Lê Nin
- Hồ Chí Minh đã tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lê Nin trên nền tảng của tri thức văn hóa
tinh túy được chắt lọc và một vốn chính trị,hiểu biết vô cùng phong phú được
Người tích lũy qua thực tiễn hoat động đấu tranh vì mục tiêu giải phóng dân tộc
khọi áp bức nô lệ.

- Từ những nhân thức ban đầu về chủ nghĩa Lê Nin,Hồ Chí Minh đã tiến dần tới
những nhận thức “lý tính”trở lại nghiên cứu Mác sâu sắc hơn đẻ rồi tiếp thu học
thuyết của họ một cách có chọn lọc,không sao chép giáo điều.Người tiếp thu bằng
cách nắm lấy tinh thần bản chất để vân dụng vào thục tiễn cách mạng Việt Nam.
10
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
2.2.Cơ sở chủ quan
• Khả năng tư duy và trí tuệ thiên tài của Hồ Chí Minh .
- Suốt những năm tháng hoạt động bôn ba trên thế giới Người đã không ngừng
quan sát,nhận xét thực tiễn,làm phong phú thêm sự hiểu biết của mình để tạo dựng
nên những thành công trong lĩnh vực hoạt động lý luận của Người sau này.
- Trong quá trình tìm đường cứu nước Hồ Chí Minh đã khám phá ra các quy luật
vận động xã hội đời sống văn hóa và cuộc đấu tranh của các dân tộc trong hoàn
cảnh cụ thể khái quát thành lý luận và vận dụng vào thực tiễn.Nhờ vậy mà lý luận
của Người mang tính khách quan,cách mạng và khoa học.
• Phấm chất đạo đức và năng lực hoạt động thực tiễn
- Phẩm chất và tài năng đó được biểu hiện trước hết ở tư duy đối lập,tự chủ sáng tạo
với sự sáng suốt tinh
tường của
Người.Phẩm chất và
tài năng ấy cũng được
thể hiện ở bản lĩnh
kiên định,kiêm
tốn,giản dị,ham học
hỏi của Người.Hồ Chí
Minh vì thế đã trở
thành anh hung giải
phóng dân tộc,lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi.
- Người còn là một nhà yêu nước chân chính,một chiến sĩ nhiệt thành với cách
mạng,một trái tim yêu nước thương dân,sẵn sang hi sinh vì độc lập tự do của Tổ

Quốc.Hồ Chí Minh cùng với tư tưởng của Người đã trở thành tư tưởng Việt Nam
hiện đại của mọi thế hệ hôm nay và mai sau.
11
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
II/Tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc
1.Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc
1.1.Tính chất,nhiệm vụ của cách mạng giải phóng dân tộc
Sau một quá trình tìm hiểu và phân tích,Hồ Chí
Minh đã nhận thấy sự phân hóa giai cấp ở các nước
thuộc địa phương Đông không giống như ở các nước
tư bản phương Tây.Các giai cấp ở thuộc địa đều có
chang một số phận giống nhau là mất nước,chịu làm
nô lệ,nếu như mâu thuẫn ở các nước tư bản chủ
nghĩa là mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và giai cấp
tư sản thì mâu thuẫn chủ yếu trong xã hội thuộc địa
phương Đông là mâu thuẫn giữa dân tộc bị áp bức
với chủ nghĩa thực dân.
Hồ Chí Minh đã phân tích:“xã hội phương Đông ,Ấn Độ hay Trung Quốc xét về mặt
cấu trúc kinh tế không giống các xã hội phương Tây thời trung cổ cũng như thời cận
đại,và đấu tranh giai cấp không quyết liệ bằng ở đây”.Do mâu thuẫn chủ yếu khác nhau
nên tính chất cuộc đấu tranh cách mạng cũng khác nhau,nếu như ở các nước tư bản chủ
nghĩa phải tiến hành cuộc đấu tranh giai cấp thì ở các nước thuộc địa trước hết phải tiến
hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh,giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu,trên hết,trước
hết của cách mạng Việt Nam. Giải phóng dân tộc,xét về thực chất là đánh đổ ách thống
trị,áp bức,xâm lược của đế quốc thực dân giành độc lập dân tộc,hình thành nhà nước dân
tộc,độc lập và tự do lựa chọn con đường phát triển của dân tộc phù hợp với xu thế phát
triển của thời đại,tiến bộ xã hội.Yêu cầu bức thiết của nhân dân các nước thuộc địa là độc
lập dân tộc,trong phong trào cộng sản quốc tế có quan điển cho rằng “vấn đề cơ bản của
cách mạng thuộc địa là vấn đề nông dân”. Và chủ trương vấn đề ruộng đất,nhấn mạnh

đấu tranh giai cấp
12
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
Ở các nước thuộc địa nông dân là nạn nhân chính của chính sách khai thác thuộc
địa,bóc lột tô thuế và cướp đoạt ruộng đất,vì thế kẻ thù số một của nông dân là bọn đế
quốc thực dân.
Mâu thuẫn chủ yếu ở thuộc địa là
mâu thuẫn dân tộc,quy định tính chất và
nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng ở
thuộc địa là giải phóng dân tộc.Trong
tác phẩm “Đường cách mệnh”Nguyễn
Áí Quốc đã nhấn mạnh tính chất và
nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam là
giải phóng dân tộc,Người nói rõ: “giai
cấp nông dân là số lượng lớn nhất trong
dân tộc nên giải phóng dân tộc chủ yếu là giải phóng nông dân,nông dân có yêu cầu về
ruộng đất.Khi tiến hành đánh đổ chủ nghĩa đế quốc,yêu cầu đó cũng phần nào được đáp
ứng vì ruộng đất của bọn đế quốc và tay sai sẽ thuộc về nông dân.Đế quốc và tay sai là kẻ
thù số một của nông dân,lật đổ chế độ thuộc địa là nguyện vọng hàng đầu của nông
dân.Tính chất và nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam càng được thể hiện rõ hơn trong
Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng do Nguyễn Áí Quốc soạn thảo.Tại hội nghị lần
thư 8 ban chấp hành trung ương Đảng(5-1941) do Hồ Chí Minh chủ trì đã quyết định
thành lập mặt trận Việt Minh thực hiện đại đoàn kết dân tộc trên cơ sở liên minh công-
nông,giương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc,nhấn mạnh đó là nhiện vụ bức thiết nhất,chủ
trương tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất và chỉ tiến hành nhiêm vụ đó ở một mức
độ nhất định,thích hợp nhằm phục vụ cho nhiệm vụ giải phóng dân tộc.Trong kháng
chiến chống thực dân Pháp,Người cũng đã nêu rõ và khẳng định “trường kì kháng chiến
nhất định thắng lợi,thông nhất,độc lập nhất định thành công”.Đó không những là quyết
tâm mà còn là nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam bấy giờ.
13

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
1.2.Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc
Mục tiêu của cách mạng Việt Nam là đấu tranh giành độc lập dân tộc đưa đất nước đi
lên chủ nghĩa xã hội.
Từ khi Nguyễn Áí Quốc tìm ra con đường cứu nước,tin tưởng vào chủ nghĩa
Mac_Lênin và quốc tế thứ 3 thì mục tiêu giải phóng dân tộc ngày càng được thể hiện rõ
hơn.mục tiêu cấp thiết của câchs mạng thuộc địa chưa phải là giành quyền lợi riêng biệt
cũa mổi giai cấp mà quyền lợi chung của toàn dân tộc.đó là những mục tiêu của chiến
lược đấu tranh dân tộc,phù hợp với xu thế của mỗi thời đại cách mạng chống đế quốc.
Tuy nhiên do những hạn chế trong nhận thức và thực tiễn của cách mạng thuộc đia,lại
chịu ảnh hưởng của tư tưởng giáo điều,tả khuynh nhấn mạnh chiều đấu tranh giai cấp.hội
nghị lần thứ nhất ban chấp hành trung ương đảng(10/1930) đả phê phán những quan điểm
của Nguyển Áí Quốc,nhưng với bản lĩnh cách mạng kiên cường bám sát thực tiễn Viêt
Nam,kiên quyết chống giáo điều,tại Hội nghị lần thứ Tám ban chấp hành Trung Ương
Đảng chủ trương thay đổi chiến lược từ nhấn mạnh đấu tranh giai cấp sang đấu tranh giải
phóng dân tộc,hội nghị khẳng định cuộc cách mạng Đông Dương là hiện tại không phải
là cuôc cách mạng tư sản dân quyền,cuộc cách mạng phải giải quyết hai vấn đề:phản đế
và điền địa nữa mà là cuộc cách mạng chỉ giải quyết một vấn đề cần thiết “dân tộc giải
phóng” vậy thì cuộc cách mạng Đông Dương trong giai đoạn hiên tại là một cuộc cách
mạng giải phóng”.
Cuối cùng thắng lợi của cách mạng tháng Tám 1945 cũng như thắng lợi năm 1975
đã khẳng định dược đường lối giải phóng dân tộc đúng đắn và tư tưởng độc lập,tư do của
Hồ Chí Minh.đem lại kết quả vô cùng ý nghĩa cho cách mạng Việt Nam.
2.Con đường giải phóng dân tộc-Con đường cách mạng vô sản
2.1.Con đường cứu nước của các thế hệ đi trước
Để giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân Pháp ông cha ta đã sử dụng
nhiều con đường với những khuynh hướng chính trị khác nhau sử dụng những vũ khí tư
tưởng khác nhau nhưng đều bị thất bại. Thất bại của các phong trào yêu nước chống thực
14
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường

dân Pháp ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX chứng tỏ rằng, những con đường
giải phóng dân tộc dưới ngọn cờ tư tưởng phong kiến hoặc tư tưởng tư sản là không đáp
ứng được yêu cầu khách quan là giành độc lập, tự do của dân tộc do lịch sử đặt ra. HCM
sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước đã bị biến thành thuộc địa, nhân dân phải chịu
cảnh lầm than, Hồ Chí Minh được chứng kiến phong trào cứu nước của ông cha Người
rất khâm phục tinh thần cứu nước của ông cha, nhưng Người không tán thành các con
đường cứu nước của họ mà quyết tâm ra đi tìm một con đường cứu nước mới, Người đã
đến nhiều quốc gia và châu lục trên thế giới.
*Các phong trào yêu nước theo khuynh hướng phong kiến và tư sản:
• Cuối thế kỷ XIX, mặc dù triều đình phong kiến nhà Nguyễn ký các Hiệp ước
ácmăng (Harmand) năm 1883 và Patơnốt (Patenôtre) năm 1884, đầu hàng thực
dân Pháp, song phong trào chống thực dân Pháp xâm lược vẫn diễn ra. Phong trào
Cần Vương (1885-1896), một phong trào đấu tranh vũ trang do Hàm Nghi và Tôn
Thất Thuyết phát động, đã mở cuộc tiến công trại lính Pháp ở cạnh kinh thành Huế
(1885). Việc không thành, Tôn Thất Thuyết đưa Hàm Nghi chạy ra Tân Sở (Quảng
Trị), hạ chiếu Cần Vương. Mặc dù sau đó Hàm Nghi bị bắt, nhưng phong trào Cần
Vương vẫn phát triển, nhất là ở Bắc Kỳ và Bắc Trung Kỳ, tiêu biểu là các cuộc
khởi nghĩa: Ba Đình của Phạm Bành và Đinh Công Tráng (1881-1887), Bãi Sậy
của Nguyễn Thiện Thuật (1883-1892) và Hương Khê của Phan Đình Phùng (1885-
1895). Cùng thời gian này còn nổ ra cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế do Hoàng
Hoa Thám lãnh đạo, kéo dài đến năm 1913. Thất bại của phong trào Cần Vương
chứng tỏ sự bất lực của hệ tư tưởng phong kiến trong việc giải quyết nhiệm vụ
giành độc lập dân tộc do lịch sử đặt ra.
• Đầu thế kỷ XX, Phan Bội Châu chủ trương dựa vào sự giúp đỡ bên ngoài, chủ yếu
là Nhật Bản, để đánh Pháp giành độc lập dân tộc, thiết lập một nhà nước theo mô
hình quân chủ lập hiến của Nhật. Ông lập ra Hội Duy tân (1904), tổ chức phong
trào Đông Du (1906-1908).Chủ trương dựa vào đế quốc Nhật để chống đế quốc
Pháp không thành, ông về Xiêm nằm chờ thời. Giữa lúc đó Cách mạng Tân Hợi
15
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường

bùng nổ và thắng lợi (1911). Ông về Trung Quốc lập ra Việt Nam Quang phục Hội
(1912) với ý định tập hợp lực lượng rồi kéo quân về nước võ trang bạo động đánh
Pháp, giải phóng dân tộc, nhưng rồi cũng không thành công.
• Phan Châu Trinh chủ trương dùng những cải cách văn hóa, mở mang dân trí, nâng
cao dân khí, phát triển kinh tế theo hướng tư bản chủ nghĩa trong khuôn khổ hợp
pháp, làm cho dân giàu, nước mạnh, buộc thực dân Pháp phải trao trả độc lập cho
nước Việt Nam. ở Bắc Kỳ, có việc mở trường học, giảng dạy và học tập theo
những nội dung và phương pháp mới, tiêu biểu là trường Đông Kinh nghĩa thục
Hà Nội. ở Trung Kỳ, có cuộc vận động Duy tân, hô hào thay đổi phong tục, nếp
sống, kết hợp với phong tràođấu tranh chống thuế (1908).
Do những hạn chế về lịch sử, về giai cấp, nên Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, cũng
như các sĩ phu cấp tiến lãnh đạo phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX không thể tìm được
một phương hướng giải quyết chính xác cho cuộc đấu tranh giải phóng của dân tộc, nên
chỉ sau một thời kỳ phát triển đã bị kẻ thù dập tắt.
*Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất mặc dù còn nhiều hạn chế về số lượng, về thế lực kinh
tế và chính trị, nhưng với tinh thần dân tộc, dân chủ, giai cấp tư sản Việt Nam đã bắt đầu
vươn lên vũ đài đấu tranh với thực dân Pháp bằng một số cuộc đấu tranh cụ thể với
những hình thức khác nhau:
• Năm 1919-1923, Phong trào quốc gia cải lương của bộ phận tư sản và địa chủ lớp
trên đã diễn ra bằng việc vận động chấn hưng nội hoá bài trừ ngoại hoá; chống độc
quyền thương cảng Sài Gòn; chống độc quyền khai thác lúa gạo ở Nam Kỳ; đòi
thực dân Pháp phải mở rộng các viện dân biểu cho tư sản Việt Nam tham gia.
• Năm 1923 xuất hiện Đảng Lập hiến của Bùi Quang Chiêu ở Sài Gòn, tập hợp tư
sản và địa chủ lớp trên. Họ cũng đưa ra một số khẩu hiệu đòi tự do dân chủ để lôi
kéo quần chúng. Nhưng khi bị thực dân Pháp đàn áp hoặc nhân nhượng cho một
số quyền lợi thì họ lại đi vào con đường thỏa hiệp.
• Năm 1925-1926 đã diễn ra Phong trào yêu nước dân chủ công khai của tiểu tư sản
thành thị và tư sản lớp dưới. Họ lập ra nhiều tổ chức chính trị như: Việt Nam
16
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường

Nghĩa đoàn, Phục Việt (1925), Hưng Nam, Thanh niên cao vọng (1926); thành lập
nhiều nhà xuất bản như Nam Đồng thư xã (Hà Nội), Cường học thư xã (Sài Gòn),
Quan hải tùng thư (Huế); ra nhiều báo chí tiến bộ như Chuông rạn (La Cloche
fêlée), Người nhà quê (Le Nhaque), An Nam trẻ (La jeune Annam) Có nhiều
phong trào đấu tranh chính trị gây tiếng vang khá lớn như đấu tranh đòi thả Phan
Bội Châu (1925), lễ truy điệu và để tang Phan Châu Trinh, đấu tranh đòi thả nhà
yêu nước Nguyễn An Ninh (1926). Cùng với phong trào đấu tranh chính trị, tiểu
tư sản Việt Nam còn tiến hành một cuộc vận động văn hóa tiến bộ, tuyên truyền
rộng rãi những tư tưởng tự do dân chủ. Tuy nhiên, càng về sau, cùng sự thay đổi
của điều kiện lịch sử, phong trào trên đây ngày càng bị phân hoá mạnh. Có bộ
phận đi sâu hơn nữa vào khuynh hướng chính trị tư sản (như Nam Đồng thư xã),
có bộ phận chuyển dần sang quỹ đạo cách mạng vô sản (tiêu biểu là Phục Việt,
Hưng Nam).
• Năm 1927-1930 Phong trào cách mạng quốc gia tư sản gắn liền với sự ra đời và
hoạt động của Việt Nam Quốc dân Đảng (25-12-1927). Cội nguồn Đảng này là
Nam Đồng thư xã, lãnh tụ là Nguyễn Thái Học, Phạm Tuấn Tài, Nguyễn Khắc
Nhu và Phó Đức Chính. Đây là tổ chức chính trị tiêu biểu nhất của khuynh hướng
tư sản ở Việt Nam, tập hợp các thành phần tư sản, tiểu tư sản, địa chủ và cả hạ
sĩ quan Việt Nam trong quân đội Pháp. Về tư tưởng, Việt Nam quốc dân Đảng mô
phỏng theo chủ nghĩa Tam Dân của Tôn Trung Sơn. Về chính trị, Việt Nam quốc
dân Đảng chủ trương đánh đuổi đế quốc, xóa bỏ chế độ vua quan, thành lập dân
quyền, nhưng chưa bao giờ có một đường lối chính trị cụ thể, rõ ràng. Về tổ chức,
Việt Nam quốc dân Đảng chủ trương xây dựng các cấp từ Trung ương đến cơ sở,
nhưng cũng chưa bao giờ có một hệ thống tổ chức thống nhất. Ngày 9-2-1929,
một số đảng viên của Việt Nam Quốc dân Đảng ám sát tên trùm mộ phu Badanh
(Bazin) tại Hà Nội. Thực dân Pháp điên cuồng khủng bố phong trào yêu nước.
Việt Nam Quốc dân Đảng bị tổn thất nặng nề nhất. Trong tình thế hết sức bị động,
các lãnh tụ của Đảng quyết định dốc toàn bộ lực lượng vào một trận chiến đấu
cuối cùng với tư tưởng “không thành công cũng thành nhân”. Ngày 9-2-1930,
17

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
cuộc khởi nghĩa Yên Bái bùng nổ, trung tâm là thị xã Yên Bái với cuộc tiến công
trại lính Pháp của quân khởi nghĩa. ở một số địa phương như Thái Bình, Hải
Dương cũng có những hoạt động phối hợp.
• Khởi nghĩa Yên Bái nổ ra khi chưa có thời cơ, vì thế nó nhanh chóng bị thực dân
Pháp dìm trong biển máu. Các lãnh tụ của Việt Nam quốc dân Đảng cùng hàng
ngàn chiến sĩ yêu nước bị bắt và bị kết án tử hình. Trước khi bước lên đoạn đầu
đài họ hô vang khẩu hiệu "Việt Nam vạn tuế". Vai trò của Việt Nam Quốc dân
Đảng trong phong trào dân tộc ở Việt Nam chấm dứt cùng với sự thất bại của khởi
nghĩa Yên Bái.
Nhìn chung, các phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt
Nam đã diễn ra liên tục, sôi nổi, lôi cuốn đông đảo quần chúng tham gia với những hình
thức đấu tranh phong phú, thể hiện ý thức dân tộc, tinh thần chống đế quốc của giai cấp
tư sản Việt Nam, nhưng cuối cùng đều thất bại vì giai cấp tư sản Việt Nam rất nhỏ yếu cả
về kinh tế và chính trị nên không đủ sức giương cao ngọn cờ lãnh đạo sự nghiệp giải
phóng dân tộc. Mặc dù thất bại nhưng các phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân
chủ tư sản đã góp phần cổ vũ mạnh mẽ tinh thần yêu nước của nhân dân ta, bồi đắp thêm
cho chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, đặc biệt góp phần thúc đẩy những nhà yêu nước, nhất
là lớp thanh niên trí thức có khuynh hướng dân chủ tư sản chọn lựa một con đường mới,
một giải pháp cứu nước, giải phóng dân tộc theo xu thế của thời đại và nhu cầu mới của
nhân dân Việt Nam. Chính vì thế, mặc dù rất khâm phục tinh thần cứu nước của ông cha,
nhưng Hồ Chí Minh không tán thành con đường của họ, mà quyết tâm ra đi tìm con
đường mới.
2.2. Cách mạng tư sản là không triệt để
Trong khoảng 10 năm vượt qua các đại dương, đến với nhân loại cần lao đang
tranh đấu ở nhiều châu lục, quốc gia trên thế giới. Người đã kết hợp nghiên cứu lý luận
và thực tiễn 3 cuộc CM điển hình: CM Mỹ 1776, CM tư sản Pháp 1789 và CM tháng 10
Nga, Người đọc Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ, Tuyên ngôn dân quyền và nhân quyền
của cách mạng Pháp. Người nhận thấy: CM Pháp cũng như CM Mỹ đều là CM tư sản,
18

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
CM không đến nơi, tiếng là Cộng hòa dân chủ, kỳ thực trong thì nó tước lục công nông,
ngoài thì nó áp bức thuộc địa, công nhân nỗi dậy khắp nơi. Chúng ta đã hi sinh làm CM
thì làm đến nơi, làm sao khi CM rồi thì quyền giao lại cho dân chúng số nhiều, thế thì dân
chúng khỏi phải hi sinh nhiều lần, dân chúng mới hạnh phúc. Bởi lẽ đó, Người không đi
theo con đường cách mạng tư sản.
2.3.Con đường giải phóng dân tộc
Hồ Chí Minh thấy được CM tháng Mười Nga không chỉ là một cuộc CMVS, mà
còn là một cuộc CM giải phóng dân tộc. Nó nêu tấm gương sáng về sự giải phóng các
dân tộc thuộc địa và “mở ra trước mắt họ thời đại cách mạng chống đế quốc, thời đại giải
phóng dân tộc”.
*Ảnh hưởng to lớn và sâu sắc của CM Tháng Mười Nga đến phong trào CM Việt Nam:
CM Tháng Mười Nga thành công đã mở ra một kỷ nguyên mới cho lịch sử nhân
loại-Thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới. Thành công của CM
Tháng Mười Nga đã ảnh hưởng to lớn và sâu sắc đến phong trào CM trên thế giới nói
chung và CM Việt Nam, nói riêng. Những ảnh hưởng to lớn và sâu sắc đó đã được Chủ
tịch Hồ Chí Minh nhận thức rất đầy đủ và hướng phong trào giải phóng dân tộc Việt Nam
đi theo. Nhận xét của Chủ tịch Hồ Chí Minh được thể hiện tập trung trong tác phẩm
“Đường cách mệnh” và tác phẩm “CM Tháng Mười vĩ đại mở ra con đường giải phóng
cho dân tộc”. Trước hết, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra tính triệt để của CM Tháng Mười
Nga: “Trong thế giới bây giờ chỉ có CM Tháng Mười Nga là đã thành công và thành công
đến nơi”. Tính triệt để của CM Tháng mười Nga đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận
thức một cách rất sâu sắc. Đó là, chính quyền thuộc về tay đại đa số quần chúng nhân dân
lao động. Nếu chính quyền còn nằm trong tay “một bọn ít người”-bọn tư bản, thì CM
không triệt để, “chưa đến nơi”. Bên cạnh đó, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh tính triệt để của
một cuộc CM còn thể hiện ở chỗ: giải phóng nhân dân lao động khỏi ách áp bức, bóc lột
một cách triệt để và đem lại hạnh phúc, tự do và bình đẳng thực sự cho họ. Điều này, sau
này, được Người thể hiện dưới dạng khát vọng lớn lao: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham
muốn đến tột bực là làm sao nước nhà được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự
19

Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành” (5). Nhận xét này của
của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lóe sáng khát vọng về xã hội tương lai-xã hội XHCN.
Từ nhận thức về tính triệt để của CM Tháng Mười Nga, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
khẳng định: “CM Việt Nam muốn thành công phải đi theo con đường CM Tháng Mười
Nga. Đây là một trong những bài học thành công của CM tháng Mười Nga. “Tinh thần
CM triệt để”, theo Bác, một là tiến công kẻ thù một cách triệt để, hai là, thái độ tinh thần
dũng cảm, kiên quyết đấu tranh, không ngại gian khổ hy sinh-Người chỉ rõ: “luôn giương
cao ngọn cờ của chủ nghĩa anh hùng CM, không sợ gian khổ, hy sinh, kiên quyết đấu
tranh đến cùng vì độc lập dân tộc vì CNXH”. Vận dụng bài học này vào Việt Nam, Người
chỉ rõ: “Dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng quyết giành cho được độc lập”-CM
Tháng Tám; “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu
làm nô lệ”-Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến; “chúng ta quyết không sợ…Không có gì
quý hơn độc lập tự do”-kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
“Kết hợp chặt chẽ lòng yêu nước với tinh thần quốc tế vô sản”. Bài học này được
chủ tịch Hồ Chí Minh vận dụng một cách khá nhuần nhuyễn vào cách mạng Việt Nam.
Trong quá trình tiến hành CM giải phóng dân tộc cũng như trong CM XHCN, một mặt
chúng ta tranh thủ sự giúp đỡ của quốc tế, mặt khác chúng ta cũng thực hiện tốt nghĩa vụ
quốc tế với các nước anh em (Lào, Campuchia, Trung Quốc…) và thế giới. Về bài học
này, Người chỉ rõ: “…trong thời đại ngày nay, CM giải phóng dân tộc là một bộ phận
khăng khít của của cách mạng vô sản, trong phạm vi toàn thế giới, CM giải phóng dân
tộc phát triển thành CM XHCN thì mới giành thắng lợi hoàn toàn”. Lịch sử Việt Nam
chứng minh nhận định trên của người là hoàn toàn đúng đắn.
CM Tháng Mười Nga thành công đã có ảnh hưởng rất to lớn đối với CM Việt nam,
nói riêng và CM thế giới, nói chung. Một mặt cổ vũ tinh thần, mặt khác để lại những bài
học kinh nghiệm hết sức quý báu. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có những nhận xét rất sâu
sắc, toàn diện về CM Tháng Mười Nga. Từ đó, Người lãnh đạo CM Việt Nam theo con
đường mà CM Tháng Mười Nga đã mở ra bằng cách vận dụng sáng tạo những bài học
20
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường

kinh nghiệm quý và đưa CM Việt Nam theo xu thế thời đại mà CM Tháng Mười Nga đã
mở ra. Và thực tế lịch sử đã chứng minh tính đúng đắn trong nhận xét và vận dụng những
bài học CM Mười Nga vào CM Việt Nam của Bác.
Tiếp xúc với luận cương của Lê Nin Người “hoàn toàn tin theo Lênin và Quốc tế
thứ ba” chính vì Lênin và Quốc tế thứ ba đã “bênh vực cho các dân tộc bị áp bức”.,
Người tìm thấy ở đó con đường giải phóng dân tộc và chỉ rõ: Các đế quốc vừa xâu xé
thuộc địa, vừa liên kết nhau đàn áp CM thuộc địa; Thuộc địa cung cấp của cải và binh
lính đánh thuê cho đế quốc để đàn áp CM chính quốc và thuộc địa. Vì thế giai cấp vô sản
chính quốc và thuộc địa có chung kẻ thù và phải biết hỗ trợ nhau chống Đế quốc Người
ví CNĐQ như con đỉa 2 vòi, 1 vòi cắm vào chính quốc, 1 vòi vươn sang thuộc địa, muốn
giết nó thì phải cắt 2 vòi, phải phối hợp CM chính quốc với thuộc địa. CM giải phóng
thuộc địa và CM chính quốc là hai cánh của CM vô sản, muốn cứu nước giải phóng dân
tộc không có con đường nào khác con đường CMVS.Trong bài Cuộc kháng Pháp, Hồ Chí
Minh viết: “Chỉ có giải phóng giai cấp vô sản thì mới giải phóng được dân tộc; cả hai
cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản và của CM thế giới”.
Vượt qua sự hạn chế về tư tưởng của các sĩ phu và của các nhà CM có xu hướng
tư sản đương thời, Hồ Chí Minh đã đến với học thuyết CM của chủ nghĩa Mác-Lênin và
lựa chọn khuynh hướng chính trị vô sản. Người khẳng định: “Muốn cứu nước và giải
phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường CM”, “…chỉ có CNXH, CNCS
mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi
ách nô lệ”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Giống như mặt trời chói lọi, CM tháng
Mười chiếu sáng năm châu, thức tỉnh hàng triệu người bị áp bức, bóc lột trên trái đất.
Trong lịch sử loài người, chưa từng có cuộc CM nào có ý nghĩa to lớn và sâu xa như thế".
Thực tế : Trong hơn 7 thập kỉ xây dựng chủ nghĩa xã hội, Liên Xô và các nước
XHCN vừa đạt dược thành tựu quang trọng: sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế, xây dựng
cơ sở vật chất với quy mô và công nghệ hiện đại, đảm bảo ngày càng tốt hơn về vật chất
21
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
và tinh thần của nhân dân. Từ một nước Nga kiệt nghèo nàn và lạc hậu, sau một thời gian

xây dựng vừa trở thành một cường quốc của thế giới, đạt được bước tiến lớn trong nghiên
cứu khoa học, chinh phục vũ trụ, có tiềm lực quân sự, và quốc phòng hùng mạnh tạo
điều kiện cho phong trào giải phóng dân tộc phát triển. Hàng trăm nước vừa giành được
độc lập dân tộc lũy phần quyết định vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới và hòa
bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Bên cạnh thắng lợi của cách mạng Việt
Nam trong hơn 70 năm qua dưới sự lãnh đạo của đảng vừa khẳng định tính đúng dắng
của sự lựa chọn đó.
3.Lực lượng của cách mạng bao gồm toàn dân trên cơ sở liên minh công nông
3.1.Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng bị áp bức
Năm 1924, Hồ
Chí Minh đã nghĩ đến
một cuộc khởi nghĩa vũ
trang toàn dân. Người
cho rằng: “ để có cơ
thắng lợi, một cuộc
khởi nghĩa vũ trang ở
Đông Dương:1- phải có
tính chất một cuộc khởi
nghĩa quần chúng chứ
không phải một cuộc nổi loạn. Cuộc khởi nghĩa phải được chuẩn bị trong quần chúng…”
Hồ Chí Minh nghiêm khắc phê phán việc lấy ám sát cá nhân và bạo động non làm
phương thức hành động. “hoặc xúi dân bạo động mà không bày cách tổ chức, hoặc làm
cho dân quen tính ỷ lại, mà quên tính tự cường”. Người khẳng định “ Việt Nam làm CM
giải phóng dân tộc, đó là việc chung cả dân chúng chứ không phải việc một hai người.
CM muốn thắng lợi phải đoàn kết toàn dân, phải làm cho sĩ, nông, công thương đều nhất
trí chống lại cường quyền. Trong sự nghiệp này phải lấy công nông là người chủ cách
mệnh… công nông là gốc cách mệnh”
22
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
Trong CM tháng 8 năm 1945 cũng như hai cuộc kháng chiến chống pháp và chống

mỹ, Hồ Chí Minh lấy nhân dân làm nguồn sức mạnh. Quan điểm “lấy dân làm gốc”
xuyên suốt quá trình chỉ đạo chiến tranh của Người. “Có dân là có tất cả”, “dễ trăm lần
không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Khi còn hoạt động ở nước ngoài
Hồ Chí Minh nói: “đối với tôi câu trả lời đã rõ ràng: trở về nước, đi vào quần chúng, thức
tỉnh họ, tổ chức họ, đoàn kết họ, huấn luyện họ, đưa họ ra đấu tranh giành tự do, độc
lập”.
Hồ Chí Minh đánh giá rất cao vai trò của quần chúng nhân dân trong khởi nghĩa
vũ trang. Người coi sức mạnh vĩ đại và năng lực sáng tạo của quần chúng là then chốt
bảo đảm thắng lợi. Người khẳng định: “ dân khí mạnh thì quân lính nào, súng ống nào
cũng không chống lại nổi. Phải dựa vào dân, dựa chắc vào dân thì thì kẻ địch không thể
nào tiêu diệt được. Chúng ta tin chắc vào tinh thần và lực lượng của quần chúng, của dân
tộc”.
3.2. Liên minh công nông và đôi ngũ trí thức
Đảng Cộng Sản vạch ra cương lĩnh đúng là vấn đề có ý nghĩa quyết định hàng đầu
đối với thắng lợi của cách mạng.Song,muốn đưa cách mạng đến thắng lợi hoàn
toàn,Đảng còn phải xây dựng lực lượng cách mạng hùng hậu,mà trong đó quan trọng hơn
cả là xây dựng mối liên minh công nhân,giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức cách
mạng.Dựa vào khối liên minh này,Đảng mới đoàn kết được các lực lượng tiến bộ làm cho
cuộc cách mạng mang tính chất nhân dân.
23
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
Trong cương lĩnh
chính trị đầu tiên của
Đảng,Người xác định cách
mạng bao gồm cả dân
tộc:Đảng phải tập hợp đại
bộ phận giai cấp công
nhân.tập hợp đại bộ phận
nông dân và phải dựa vào
dân cày nghèo,lãnh đạo

nông dân làm cách mạng
ruộng đất ,lôi kéo tiểu tư sản,trí thức,trung nông…đi vào phe vô sản giai cấp:đối với phú
nông,trung,tiểu địa chủ và tư bản An Nam mà chưa rõ mặt phản cách mạng thì phải lơi
dụng,ít lâu mới làm cho họ đứng trung lâp.Bộ phân nào đã ra mặt phản cách mạng thì
phải đánh đổ.
Lịch sử cách mạng Việt Nam hơn 70 năm qua đã chứng minh rằng vấn đề nông
dân,công nhân chẳng những là nội dung cơ bản của cách mạng dân tộc dân chủ,mà còn là
lực lương co ý nghĩa quyết định đối với việc xác lập vai trò lảnh đạo của Đảng ta,phương
pháp cách mạng trong việc giành và giử chính quyền .Người khẳng định:công nông”là
gốc cách mệnh” khẳng định vai trò động lực cách mạng của thức của những nhà yêu
nước trước đó.
Liên minh công nông và đôi ngũ trí thức là môt nguyên tắc chiến lược của chủ
nghĩa Mác_Lenin ,một tất yếu phổ biến đối với các cuộc cách mạng do Đảng của giai
cấp vô sản lãnh đạo.Liên minh này đặc biệt có tầm quan trọng đối với cách mạng nước ta
nhất là ở chặng đường đầu của thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Hơn 45 năm tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân,Đảng ta đã dày công
xây dựng khối liên minh công nông và đội ngũ trí thức cách mạng.Đảng chú ý giáo dục
24
Tư tưởng Hồ Chí Minh GVHD: Ths.Nguyễn Mạnh Cường
tinh thần yêu nước của chủ nghĩa Mác-Lê Nin cho công nhân nông dân và trí thức để
đoàn kết,tập hợp họ chiến đấu dưới ngọn cờ của Đảng,chống đế quốc và tay sai.
3.3. Củng cố và phát triển lực lượng cách mạng
Trong giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân,Đảng ta xây dựng khối lien
minh công nông và đội ngũ trí thức cách mạng trên cơ sở nhận thức và giải quyết sớm
những vấn đề cơ bản:Một là sớm nhận thức vị trí các giai cấp trong lien minh,coi trọng
khả năng cách mạng của đội ngũ trí thức.Hai là giải quyết kịp thời quyền lợi thiết tha của
công, nông và trí thức.Ba là xác định đúng các mối quan hệ trong quá trình cách mạng.
Thấm nhuần học thuyết Mác-LêNin,những người cộng sản Việt Nam sớm khẳng
định vai trò lịch sử của giai cấp công nhân trong cách mạng Việt Nam.Giai cấp công nhân
Việt Nam tồn tại và trưởng thành trước giai cấp tư sản Việt Nam và bước lên vũ đài chính

trị sau cách mạng tháng Mười Nga đã giành được thắng lợi và giai cấp tư sản ở nhiều
nước đã vứt bỏ ngọn cờ dân tộc.Chính bối cảnh chính trị thế giới ấy đã làm cho giai cấp
công nhân Việt Nam có them uy tín chính trị để giương cao ngọn cờ lãnh đạo dân tộc làm
cách mạng giải phóng,giành độc lập dân chủ theo con đường mới.
Điều quan trọng hơn là giai cấp công nhân Việt Nam sớm chủ nghĩa Mác-
LêNin,có lãnh tụ Hồ Chí Minh và Đảng tiền phong đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của dân tộc
và giai cấp.Sau khi ra đời Đảng đã lập ra tổ chức công hội,hội văn hóa cứu quốc và đoàn
thể thanh niên,phụ nữ…để giáo dục,tổ chức công nhân,trí thức và các từng lớp lao động
khác.Đánh giá về giai cấp công nhân Việt Nam,chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:“chỉ có
giai cấp công nhân là dũng cảm nhất,cách mạng nhất,luôn luôn gan góc đối đầu với bon
thực dân.Với lý luận cách mạng tiên phong và kinh nghiệm của phong trào vô sản quốc
tế,giai cấp công nhân đã tỏ ra là người lãnh đạo xứng đáng nhất và đáng tin cậy nhất của
nhân dân Việt Nam”.
Hồ Chí Minh và những người công sản Việt Nam thấu hiểu điều mong muốn tha
thiết của nông dân.Từ khi thành lập, Đảng cộng sản Việt Nam đã chủ trương lãnh đạo dân
cày nghèo làm thổ địa cách mạng đánh đổ bọn đại địa chủ và phong kiến.
25