Thuốc sản khoa doc

Thuốc sản khoa

Dọa đẻ non (tử cung bắt đầu co trước tuần 37 của tuổi thai) xảy ra ở 15% số
phụ nữ mang thai ở tây bán cầu. Điều trị bảo tồn bằng nghỉ ngơi tại giường, bù
nước và an thần không phải luôn thành công, và đôi khi cần tới các tác nhân dược
lý. Trước đây rượu etylic (ethanol) được sử dụng rộng rãi như là một thuốc sản
khoa. Truyền ethanol để tạo nồng độ huyết thanh thấp hơn mức độc cho phép một
chút, hay gây ra các phản ứng có hại do ethanol. Ethanol đi qua hàng rào rau thai,
có thể cũng gây tác dụng và biến chứng cho thai nhi. Terbutaline được phép dùng
nǎm 1974, là chất chủ vận beta2 đầu tiên được dùng trong sản khoa, tuy nhiên hiện
nay nó không được khuyến nghị cho chỉ định này. Nǎm 1980, ritodrine, một chất
chủ vận beta2, là thuốc duy nhất được FDA chấp thuận cho điều trị dọa đẻ non.
Các chất chủ vận beta khác, như albuterol, cũng được dùng nhưng không có được
sự chấp nhận phổ biến như ritodrin. Hiện nay, ritodrine được chấp nhận dùng
trong sản khoa rộng rãi nhất.
Các thuốc khác đã được dùng và đang được nghiên cứu để phòng cơn co tử cung
và dọa đẻ non. Magiê sulphat là một lựa chọn thay thế cho các thuốc giống tác
dụng beta khá an toàn và hiệu quả. Nó được dùng rộng rãi hơn trong sản khoa
nhằm phòng co giật tiền sản giật. Các hormon như progesteron và chất ức chế tổng
hợp prostaglandin (ví dụ indomethacin, naprorex, aspirin), được dùng nhưng thành
công hạn chế và gây nhiều phản ứng có hại. Các chất chẹn kênh calci cho kết quả
khác nhau; nifedipin có khả nǎng dùng cho chỉ định này.
Cơ chế tác dụng: Thuốc sản khoa làm giảm cơn co tử cung. Tác dụng này có thể
đạt được thông qua nhiều cơ chế tác dụng khác nhau. Các betamimetic bao gồm
các thuốc được dùng phổ biến như ritodrin và terbutalin. Các betamimetic khác
được nghiên cứu bao gồm isoxsuprin, albuterol, metaproterenol, nylidrin, và
fenoterol. Betamimetic tác động ưu tiên trên thụ thể beta, và chúng tác động rất ít
trên thụ thể anpha-adrenergic. Tác dụng kích thích thụ thể beta2-adrenergic gây ức
chế co cơ trơn trong đó có cơ trơn tử cung. Betamimetic có thể kích hoạt enzym
adenyl cyclase, làm tǎng sản sinh adenosin monophosphat vòng (AMP vòng).
Việc tǎng AMP vòng sẽ gây giãn mạch, giãn cơ trơn mạch máu và cơ trơn. Việc

tǎng AMP vòng có thể làm giảm calci nội bào bằng cách làm tǎng giải phóng calci
từ tế bào cơ trơn mạch máu và ngǎn cản dòng calci qua màng. AMP vòng có thể
làm bất hoạt myosin kinase, giảm phosphoryl hóa của myosin, giãn cơ trơn, và
phòng cơn co tử cung.
Cơ chế tác dụng của các thuốc sản khoa ít được dùng phổ biến là tác động lên cân
bằng calci hoặc hormon. Cơ chế tác dụng của magnesium sulfate vẫn chưa rõ.
Người ta cho rằng magnesium đối kháng calci, ảnh hưởng đến tương tác actin-
myosin và làm giảm co tử cung. Các cơ chế khác bao gồm magiê ức chế hoặc làm
giảm dẫn truyền thần kinh, hoặc làm thay đổi phóng thích hoặc độ nhạy của
acetylcholin. Các chất chẹn kênh calci (verapamil, nifedipin) ức chế dòng chảy
calci vào cơ trơn tử cung. Giảm calci nội bào làm giãn cơ tử cung.
Các chất ức chế tổng hợp prostaglandin, như indomethacin, ức chế các
prostaglandin làm giãn cổ tử cung và cơ tử cung. ức chế prostaglandin bào thai có
thể gây đóng ống Botal sớm và tǎng áp phổi thai nhi trong tử cung. Giãn cổ tử
cung và cơ tử cung cũng phụ thuộc vào nồng độ progesteron thấp. Dùng
progesteron có thể có tác dụng trong sản khoa bằng cách làm tǎng nồng độ
progesteron huyết thanh.
Đặc điểm phân biệt / các phản ứng có hại: Tất cả các thuốc betamimetic có các
phản ứng có hại giống nhau, tác dụng có hại của isoxsuprin mạnh hơn ritodrin
hoặc terbutalin. Các thuốc đều có thể gây nhịp nhanh xoang, hạ huyết áp, và/hoặc
đau thắt ngực. Các tác hại này phụ thuộc vào liều dùng và thường được kiểm soát
bằng thay đổi tốc độ truyền. Tǎng đường huyết cũng là phản ứng có hại tiềm tàng
của ở các chất chủ vận beta. Các thuốc sản khoa khác được mô tả kém hiệu quả
hơn và gây nhiều phản ứng có hại hơn nhóm betamimetic