Đề tài “Kế toán các khoản công nợ mua và công nợ bán tại Xí nghiệp Xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576” pptx

Đề tài
Kế toán các khoản công nợ mua và công
nợ bán tại Xí nghiệp Xây dựng Dân
dụng và Công nghiệp 576
MỤC LỤC
Trang
Lời mở đầu 1
Phần I. Cơ sở lý luận về tình hình hạch toán các khoản công nợ 2
I. Một số khái niệm chung về hạch toán các nghiệp vụ thanh toán cồng nợ
mua, công nợ bán 3
1. Nội dung các nghiệp vụ thanh toán 3
2. Nguyên tắc hoạt động của nghiệp vụ thanh toán 3
3. Hạch toán các khoản thanh toán với người mua 4
4. Hạch toán các khoản thanh toán với người cung cấp 6
5. Hạch toán tình hình thanh toán với ngân sách Nhà nước 9
6. Hạch toán các nghiệp vụ thanh toán nội bộ 13
Phần II. Tình hình thực tế hạch toán các nghiệp vụ thanh toán công nợ
tại Xí nghiệp 17
A. Khái quát chung về tình hình hoạt động và phát triển của Xí nghiệp 18
I. Khái quát chung 18
1. Sự hình thành của xí nghiệp 18
2. Quá trình phát triển của xí nghiệp 19
II. Chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm kinh doanh của xí nghiệp 20
1. Chức năng, nhiệm vụ 20
2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của xí nghiệp 20
III. Cơ cấu tổ chức xí nghiệp 21
1. Cơ cấu tổ chức quản lý của xí nghiệp 21
2. Tổ chức kinh doanh và đặc điểm quy trình về công trình xây dựng
ở xí nghiệp 21
3. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của xí nghiệp 576 22
4. Tổ chức bộ máy kế toán 23

B. Hạch toán các nghiệp vụ thanh toán công nợ tại xí nghiệp 24
I. Tổ chức hạch toán các khoản phải thu 24
1. Các khoản phải thu tại xí nghiệp 24
2. Tổ chức hạch toán các khoản phải thu của khách hàng 24
3. Tổ chức hạch toán tổng hợp các khoản phải thu của khách hàng
ở xí nghiệp 25
4. Hạch toán phải thu nội bộ 29
5. Tổ chức hạch toán các khoản phải thu 29
6. Hạch toán các khoản tạm ứng 30
II. Tổ chức hạch toán các khoản phải trả 31
1. Tổ chức hạch toán các khoản phải trả 31
2. Tổ chức hạch toán phải trả cho người bán 31
3. Tổ chức hạch toán phải trả nội bộ 32
4. Tổ chức hạch toán các khoản phải trả 32
5. Tổ chức hạch toán chi tiết 32
6. Hạch toán vay ngắn hạn, dài hạn 33
Phần III. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện tổ chức hạch toán
các nghiệp vụ thanh toán công nợ tại xí nghiệp 34
I. Những thuận lợi và khó khăn chung của xí nghiệp 35
1. Những thuận lợi 35
2. Những khó khăn 35
II. Nhận xét chung về tổ chức hạch toán và công tác hạch toán các nghiệp
vụ thanh toán công nợ tại xí nghiệp 35
1. Nhận xét tổ chức công nợ tại xí nghiệp 35
2. Nhận xét về tình hình kế toán 35
3. Nhận xét chung về công tác hạch toán các nghiệp vụ thanh toán
công nợ 36
III. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác hạch toán thanh toán công nợ tại
xí nghiệp 36
1. Đối tượng phải thu 36

2. Các biện pháp thu hồi nợ 38
3. Đối với khoản phải trả 38
Kết luận 40
Lời mở đầu
Bất kỳ một đơn vị nào khi bước vào kinh doanh thì bao giờ cũng phải
đặt ra mục tiêu trước mắt là kinh doanh có hiệu quả và đạt được lợi nhuận
tối đa. Để đạt được mục tiêu đó, ngoài những đường lối, chính sách của nhà
quản trị, nhà quản trị phải quan tâm đến vấn đề tổ chức trong đơn vị, bởi đó
là những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của đơn vị. Việc xác
định đúng đắn cơ cấu tổ chức sẽ tạo điều kiện cho đơn vị hoạt động tốt hơn,
kích thích được sự sáng tạo của các thành viên, tạo được sự phối hợp nhịp
nhàng giữa các bộ phận trong tổ chức.
Cơ cấu tổ chức khoa học và hợp lý phải phù hợp với quy mô, đặc điểm
sản xuất kinh doanh của đơn vị, phải phù hợp với năng lực hoạt động của
đơn vị. Sự phù hợp đó thể hiện ở sự phân quyền, phân cấp quản lý tài chính ở
đơn vị
Bên cạnh đó hệ thống thông tin nhanh cũng góp phần phục vụ cho nhà
quản lý trong quá trình quyết định để đạt được mục tiêu cuối cùng. Hệ thống
này đảm bảo với công tác tổ chức hạch toán kế toán tại đơn vị, đặc biệt là
công tác hạch toán các khoản công nợ. Xuất phát từ thực tiễn đó, trong một
thời gian thực tập tại Xí nghiệp Xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576, em
chọn đề tài: “Kế toán các khoản công nợ mua và công nợ bán tại Xí nghiệp
Xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576” là đề tài nghiên cứu trong thời
gian thực tập của mình để làm chuyên đề tốt nghiệp.
Đề tài gồm có 3 phần:
Phần I. Cơ sở lý luận về tình hình hạch toán các khoản công nợ .
Phần II. Tình hình thực tế hạch toán các nghiệp vụ thanh toán công nợ
tại Xí nghiệp Xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576.
Phần III. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện tổ chức hạch toán các
nghiệp vụ thanh toán công nợ tại Xí nghiệp .

Mặc dù hết sức cố gắng, song với năng lực và thời gian có hạn, đề tài
mà em trình bày không tránh khỏi sai sót. Em xin chân thành cảm ơn sự đóng
góp ý kiến của thầy và các cô chú ở phòng kế toán tại Xí nghiệp Xây dựng
Dân dụng và Công nghiệp 576.
PHẦN I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÌNH HÌNH
HẠCH TOÁN CÁC KHOẢN CÔNG NỢ
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HẠCH TOÁN CÁCNGHIỆP VỤ
THANH TOÁN CÔNG NỢ MUA, CÔNG NỢ BÁN:
1. Nội dung các nghiệp vụ thanh toán:
Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh thường xuyên phát sinh
các nghiệp vụ thanh toán, phản ánh mối quan hệ thanh toán giữa đơn vị với công
nhân viên chức, với ngân sách, với người mua, người bán thông qua quan hệ
thanh toán có thể đánh giá được tình hình tài chính và chất lượng hoạt động tài
chính của doanh nghiệp. nếu hoạt động tài chính tốt doanh nghiệp sẽ ít bị chiếm
dụng và ít đi chiếm dụng vốn của người khác. Ngược dụng vốn lẫn nhau, dẫn
đến công nợ dây dưa kéo dài.
2. Nguyên tắc hoạt động của nghiệp vụ thanh toán:
Để theo dõi chính xác kịp thời các nghiệp vụ thanh toán kế toán cần quá
triệt các nguyên tắc sau:
- Phải theo dõi chi tiết từng khoản nợ phải thu, phải trả cho từng đối tượng
thường xuyên tiến hành đối chiếu, kiểm tra việc thanh toán được kịp thời.
- Đối với các đối tượng có quan hệ giao dịch thì định kỳ hoặc cuối tháng
kế toán cần kiểm tra đối chiếu từng khoản nợ phát sinh, số đã thanh toán và số
còn phải thanh toán có xác nhận bằng văn bảng.
- Đối với các khoản nợ phải trả, phải thu có gốc ngoại tệ, cần theo dõi
ngoại tệ và quy đổi theo “đồng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam”. Cuối kỳ
phải điều chỉnh số dư theo tỷ giá thực tế.
- Đối với các khoản nợ phải trả, phải thu bằng vàng, bạc, đá quý, cần chi
tiết theo cả theo cả chie tiêu giá trị và hiện vật. Cuối kỳ phải điều chỉnh số dư

theo giá thực tế.
- Cần phân loại các khoản nợ phải trả, phải thu theo thời gian thanh toán
cũng như theo từng đối tượng, nhất là những đối tượng có vấn đề để có kế
hoạch và biện pháp thanh toán phù hợp.
- Tuyệt đối không được bù trừ số dư giữa hai bên nợ và có của một số tài
khoản thanh toán như TK 131, TK 331 mà phải căn cứ vào số sư chi tiết từng
bên để lấy số liệu ghi vào các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán.
3. Hạch toán cáckhoản thanh toán với người mua:
- Tài khoản hạch toán:
Để theo dõi các khoản thanh toán với khách hàng về tiền bán sản phẩm,
hàng hoá cung cấp lao vụ, dịch vụ, tài sản kế toán sử dụng TK 131 “Phải thu của
khách hàng”. Tài khoản này được theo dõi chi tiết theo từng khách hàng, trong
đó phân ra khách hàng đúng hạn, khách hàng có vấn đề ,để có căn cứ xác định
mức dự phòng cần lập và biện pháp xử lý.
Bên Nợ:
+ Số tiền bán vật tư, sản phẩm, hàng hoá, lao vụ, dịch vụ phải thu ở khách
hàng.
+ Số tiền thừa trả lại cho khách hàng.
+ Điều chỉnh khoản chênh lệch do tỷ giá ngoại tệ tăng với các khoản phải
thu người mua có gốc ngoại tệ
Bên Có:
+ Số tiền đã thu ở khách hàng (kể cả tiền ứng trước của khách hàng)
+ Số chiếu khấu, giảm giá hàng bán và doanh thu của từng hàng bán bị trả
lại trừ vào nợ phải thu.
+ Các nghiệp vụ khác lamd giảm khoản phải thu ở khách hàng (chênh
lệch giảm tỷ giá, thanh toán bù trừ, xoá sổ nợ khó đòi )
TK 131 có thể đồng thời vừa dư bên Nợ vừa dư bên Có.
Dư Nợ: phản ánh số tiền doanh nghiệp còn phải thu khách hàng.
Dư Có: phản ánh số tiền người mua đặt trước hoặc trả thừa.
* Phương pháp hạch toán:

- Trường hợp bán hàng thu tiền sau (bán chịu)
Bán hàng thu tiền sau là việc doanh nghiệp sau khi giao hàng cho khách
hàng, được khách hàng chấp nhận số hàng đủ giap nhưng tiền hành chưa thanh
toán. Về thực chất bán hàng thu tiền sau là việc bán hàng thu tiền chậm cụ thể
như sau:
Sơ đồ hạch toán thanh toán với người mua
(Tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ)
Sơ đồ hạch toán thanh toán với người mua
(Tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp)
TK 131 TK 531,532
TK 331
Doanh thu bán hàng
và thu nh p ho t ậ ạ
ngđộ khác
Giảm giá hàng bán,
hàng bán trả lại
TK 3331
Thu VAT ph i n pế ả ộ
Thu VAT t ng ng v i ế ươ ứ ớ
gi m giá và hàng trả ả
l i ạ
TK 3331
TK 111,112
S chi h ho c tr l i ố ộ ặ ả ạ
ti n th aề ừ cho ng iườ mua
TK 111,112
TK 642
Bù tr công n ừ ợ
S ti n ã thu ố ề đ
(k c ng tr c) ể ả ứ ướ

N khó òi ã x lýợ đ đ ử
TK 511,711,515
TK 131 TK 531,532
TK 111,112
Doanh thu bán hàng
và thu nh p ho t ng ậ ạ độ
khác (t ng giá thanhổ toán
g m c thu VAT) ồ ả ế
Giảm giá hàng bán,
hàng bán bị trả lại
Bù tr công n ừ ợ
TK 331
TK 111,112
S chi h ho c tr l i ố ộ ặ ả ạ
ti n th aề ừ cho ng i mua ườ
TK 642
S ti n ã thu ố ề đ
(k c ng tr c) ể ả ứ ướ
Nợ khó đòi đã xử lý
TK 511,711,515
4. Hạch toán các khoản thanh toán với người cung cấp:
a. Tài khoản hạch toán:
Để theo dõi tình hình phân tích các khoản nợ phải trả cho người cung cấp,
người bán vật tư, hàng hóa, dịch vụ, lao vụ , người nhận thầu xây dựng cơ bản,
nhận thầu sửa chữa tjr cố định kế toán sử dụng TK 331 “Phải trả cho người
bán”. Tài khoản này được mở chi tiết theo từng đối tượng thanh toán và kết cấu
như sau:
Bên Nợ:
- Số tiền đã trả hco người bán (kể cả tiền đặt trước).
- Các khoản chiết khấu mua hàng, giảm giá mua và hàng mua trả lại được

người bán chấp nhận trừ vào số nợ phải trả.
- Các nghiệp vụ khác phát sinh làm giảm nợ phải trả người bán (thanh
róan bù trừ, nợ vô chủ )
Bên Có:
- Tổng số tiền hàng phải trả người bán, người cung cấp vật tư, hàng hóa,
dịch vụ, lao vụ và người nhận thầu xây dựng cơ bản nhận thầu sửa chữa lớn tài
sản cố định
- Số tiền ứng thừa nhận được người bán trả lại.
- Các nghiệp vụ khác phát sinh làm tăng nợ phải trả người bán (chênh
lệch tăng tỷ giá, điều chỉnh tăng giá tạm tính )
TK 331 có thể đồng thời có số dư bên nợ và có số dư bên có.
Dư Nợ: Phản ánh số tiền ứng trước hoặc trả thừa cho người bán.
Dư Có: Số tiền còn phải trả người bán, người cung cấp.
b. Phương pháp hạch toán:
+ Trường hợp mua chịu vật tư, hàng hóa, tài sản, dịch vụ:
Mua chịu vật tư, hàng hóa, tài sản, lao vụ, dịch vụ là việc người bán chấp
nhận cho doanh nghiệp (người mua) thanh toán chậm khối lượng hàng mà họ đã
bán giao cho người mua. Mua chịu hàng còn được gọi là mua trả chậm hay mua
thanh toán sau. Khi mua chịu, kế toán căn cứ vào giá trị hàng mua, phản ánh các
bút tóan sau:
- Trường hợp doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ:
Phản ánh giá trị vật tư, hàng hóa, tài sản, dịch vụ mua chịu phải trả người bán
(ghi theo giá mua không thuế đầu vào)
Nợ TK liên quan (TK 151, 152, 153, 156): giá mua
Nợ TK 211, 213: giá mua tài sản cố định chưa có thuế VAT.
Nợ TK 241 (chi tiết công trình): giá giao thầu chưa có thuế VAT.
Nợ TK liên quan (TK 611, 627, 641, 642, 821 ) giá mua
Nợ TK 133 (1331, 1332): thuế VAT đầu vào được khấu trừ
Có TK 331 (chi tiết đối tượng): tổng giá thanh toán
Phản ánh số giảm giá hàng mua, giá mua hàng trả lại (cả thuế VAT) trừ

vào số tiền hàng phải trả.
Có TK liên quan (TK 152, 153, 156, 211, 213 ): số giảm giá hàng mua,
hàng mua trả lại không có thuế VAT.
Có TK 133: thuế VAT tươngứng với số giảm giá hàng mua, hàng mua trả
lại được khấu trừ.
Phản ánh số chiết khấu thanh toán được hưởng trừ vào nợ phải trả.
Nợ TK 331 (chi tiết đối tượng): số chiết khấu trừ vào số nợ.
Có TK 711: ghi tăng thu nhập hoạt động tài chính.
Sơ đồ hạch toán thanh toán với người mua
(Tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp)
Trường hợp doanh nghiệp tính thuế GTGT thưo phương pháp trực tiếp
hay với những hàng không thuộc diện chịu thuế VAT:
Phản ánh giá trị vật tư, hàng hóa, tài sản, dịch vụ mua chịu phải trả
người bán.
Nợ TK liên quan (TK 151, 152, 153, 156): tổng giá thanh toán
Nợ TK 211, 213: giá mua t có thuế VAT.
Nợ TK 241 (chi tiết công trình): tổng giá thanh toán
Nợ TK liên quan (TK 611, 627, 641, 642, 821 ) tổng giá thanh toán
Có TK 331 (chi tiết đối tượng): tổng giá thanh toán
Phản ánh số chiết khấu mua hàng, giảm giá hàng mua, hàng mua trả lại
được người bán chấp nhận trừ vào số nợ phải trả (nếu có) , ghi:
Nợ TK 331 tổng số chiết khấu, giảm giá, giá mua hàng trả lại (cả thuế
VAT) trừ vào số tiền hàng phải trả.
Có TK liên quan (TK 152, 153, 156, 211, 123 ): số giảm giá hàng mua,
hàng mua bị trả lại theo giá có thuế VAT.
Có TK 711: số chiết khấu thanh toán được hưởng.
Sơ đồ hạch toán thanh toán với người bán
(Tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp)
TK 131 TK 111,112
Thanh toán bằng tiền

(kể cả đặt trước)
Thu hồi tiền trả thừa
TK 511
Thanh toán bằng hàng hóa
TK 133
Giá tr v t t ị ậ ư
tài s n mua ch uả ị
TK 151,152,153,
211,213,241
TK 627,641,642
S ti n ã thu ố ề đ
(k c ng tr c) ể ả ứ ướ
Dịch vụ mua chịu khác
TK 111,112,311,341
S n ph m, d ch v ả ẩ ị ụ
thanh toán bù trừ
TK 152,153,211
Gi m giá hàng mua tr ả ả
l i ạ
TK 131
TK 133
Thu VAT t ng ng v i ế ươ ứ ớ
s gi m giá, hàng bố ả ị
tr l i ả ạ
Khi thanh toán hết tiền hàng cho người bán:
Nợ TK 331 (chi tiết đối tượng): số tiền đã thanh toán.
Có TK liên quan (111, 112): số tiền đã thanh toán
Có TK liên quan (311, 341): số tiền vay đã thanh toán cho người
bán, người cung cấp, người nhận thầu.
Có TK 131 (chi tiết đối tượng): số đã thanh toán bù trừ.

5. Hạch toán tình hình thanh toán với Ngân sách Nhà nước:
a. Tài khoản sử dụng:
Để theo dõi tình hình thanh toán các khoản với ngân sách Nhà nước về
các khoản thuế, phí, lệ phí kế toán sử dụng TK 333 “Thuế và các khoản phải
nộp Nhà nước”. Tài khoản này được mở chi tiết theo tình hình thanh toán từng
khoản nghĩa vụ (phải nộp, đã nộp, còn phải nộp, nộp thừa). Mọi khoản thuế, phí
lệ phí theo quy định được tính bằng VNĐ. Trường hợp doanh nghiệp nộp thuế
bằng ngoại tệ, phải quy đổi ra VNĐ theo tỷ giá thực tế để ghi sổ TK 333 có kết
cấu như sau:
Bên Nợ:
- Các khoản đã nộp Ngân sách Nhà nước .
- Các khoản trợ cấp, trợ giá được ngân sách duyệt.
- Các nghiệp vụ khác làm giảm số phải nộp ngân sách.
Bên Có:
- Cáckhoản phải nộp Ngân sách Nhà nước .
- Các khoản trợ cấp, trợ giá đã nhận.
Dư Có: các khoản còn phải nộp ngân sách Nhà nước.
Dư Nợ : (nếu có) số nộp thừa cho ngân sách hoặc các khoản trợ cấp, trợ
giá được ngân sách duyệt nhưng chưa nhận.
TK 331 TK 111,112
Thanh toán bằng tiền
(kể cả đặt trước)
Thu hồi tiền trả thừa
TK 511
Thanh toán b ng hàng ằ
hóa
TK 627,641
Giá trị vật tư
tài sản mua chịu
TK 151,152,153,

211,213,241
Dịch vụ mua chịu khác
TK 111,112,311,341
S n ph m, d ch v ả ẩ ị ụ
thanh toán bù trừ
TK 152,153,211
Giảm giá hàng mua trả lại
TK 331
Bên cạnh TK 333, kế toán còn sử dụng TK 133 “Thuế GTGT được khấu
trừ”. Tài khoản này chỉ sử dụng đối với các doanh nghiệp thuộc đối tượng nộp
thuế VAT theo phương pháp khấu trừ. Nội dung phản ánh của tài khoản 133:
Bên Nợ: phản ánh số thuế VAT được khấu trừ.
Bên Có:
- Số thuế VAT đầu vào đã khấu trừ trong kỳ.
- Các nghiệp vụ khác làm giảm thuế VAT đầu vào (số không được khấu
trừ, số đã được hoàn lại, số thuế của hàng mua trả lại )
Dư Nợ : Phản ánh số thuế VAT đầu vào còn được khấu trừ hay hoàn lại
nhưng chưa nhận.
TK 133 được chi tiết thành 2 tiểu khoản:
TK 1331: Thuế GTGT tăng được khấu trừ của hàng hóa, dịch vụ.
TK 1332: Thuế GTGT được khấu trừ của tài sản cố định.
b. Hạch toán thuế GTGT:
* Căn cứ tính thuế GTGt là giá trị tính và thuế suất.
Thuế giá trị gia tăng cơ sở kinh doanh phải nạp được tính theo một trong
hai phương pháp: khấu trừ và phương pháp trực tiếp trên thuế giá trị gia tăng.
Trường hợp cơ sở kinh doanh thuộc đối tượng nạp thuế theo phương pháp khấu
trừ thuế có hoạt động kinh doanh mua, bán vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ thì cơ sở
phải hạch toán riêng hoạt động kinh doanh này để tính thuế trực tiếp trên thuế
giá trị gia tăng.
Đối tượng áp dụng và việc xác định thuế phải nạp theo phương pháp sau:

- Phương pháp trừ thuế:
Đối tượng áp dụng là cácđơn vị tổ chức kinh doanh, bao gồm các doanh
nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp tư nhân, các
công ty cổ phần, hợp tác xã và các đơn vị, tổ chức kinh doanh khác, từ các đối
tượng áp dụng tính thuế theo phương pháp tính trực tiếp nên giá trị gia tăng. Số
thuế giá trị gia tăng phải nạp được xác định theo công thức sau:
Số thuế GTGT
phải nộp
=
Thuế GTGT
đầu ra
*
Thuế tính thuế GTGT theo
phương pháp đầu vào
Trong đó:
Thuế GTGT
đầu ra
=
Giá tính thuế của hàng hóa
dịch vụ chịu thuế bán ra
*
Thuế suất thuế GTGT của
hàng hóa, dịch vụ vào
Thuế GTGT tổng số thuế GTGT giá trên hóa đơn GTGT mua hàng hóa
nhập khẩu. Phương pháp tính thuế giá trị gia tăng trực tiếp trên giá trị gia tăng
là:
Cá nhân sản xuất kinh doanh là người Việt Nam.
Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh ở Việt Nam không theo luật đầu
tư nước ngoài tại Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ các điều kiện về kế toán, hóa
đơn chứng từ để làm căn cứ tính thuế theo phương pháp khấu trừ thuế.

Cơ sở kinh doanh mua, bán vàng, bạc, đá quý, ngoại tệ:
Số thuế GTGT
phải nộp
=
GTGT của hàng hóa
dịch vụ bán ra
*
Thuế suất thuế GTGT
của hàng hóa dịch vụ
Trong đó:
GTGT của hàng
hóa, dịch vụ
=
Giá thanh toán của hàng
hóa, dịch vụ bán ra
*
Giá thanh toán của hàng hóa
dịch vụ mua vào tương ứng
c. Phương pháp hạch toán thuế tiêu thụ đặc biệt:
Căn cứ tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ
chịu thuế và suất thuế.
Phương pháp hạch toán :
Khi bán hàng, dịch vụ thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt:
Phản ánh doanh thu tiêu thụ (gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt)
Nợ TK liên quan (131, 111, 112 )
Có TK 511, 512.
Phản ánh số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp:
Nợ TK 511, 512
Có TK 333 (3332)
Khi nhập khẩu hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, căn

cứ vào hóa đơn mua hàng nhập khẩu và thông báo nạp thuế, phản ánh số thuế
phải nộp (tính vào giá vốn vật tư, hàng hóa)
Nợ TK liên quan (151,152,153,156,211 )
Có TK 333 (3332)
Khi nạp thuế tiêu thụ đặc biệt cho ngân sách:
Nợ TK 333 (3332): số thuế tiêu thụ đặc biệt đã nộp
Có TK liên quan (111,112,311 )
d. Phương pháp hạch toán thuế thu nhập doanh nghiệp:
Theo quy định tại điều VII luật thuế thu nhập doanh nghiệp, thu nhập chịu
thuế được xác định như sau:
Thu nhập chịu
thuế trong kỳ
tính thuế
=
Doanh thu để tính
thu nhập chịu thuế
trong kỳ tính thuế
-
Chi phí hợp
lý trong kỳ
tính thuế
+
Thu nhập chịu
thuế khác trong
kỳ tính thuế
Trong đó: doanh thu để tính thuế thu nhập chịu thuế là toàn bộ tiền bán
hàng, tiền cung ứng dịch vụ bao gồm cả trợ giá, phụ thu, phụ trợ mà cơ sở kinh
doanh được hưởng.
Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp được tính như sau:
Tổng số thuế thu nhập DN

phải nộp trong kỳ
=
Tổng số thu nhập chịu
thuế trong kỳ tính thuế
*
Thuế
suất
e. Phương pháp hạch toán khoản thu trên vốn:
Thu trên vốn là khoản tiêu thụ về sử dụng vốn ngân sách và vốn có nguồn
gốc từ ngân sách Nhà nước đối với các tổ chức kinh tế nhằm đảm bảo công bằng
trong việc sử dụng các nguồn vốn, thúc đẩy đơn vị sử dụng vốn có hiệu quả. Tất
cả các tổ chức kinh doanh hạch toán kinh tế độc lập có sử dụng vốn ngân sách
nếu sau khi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp mà còn lợi nhuận điều phải nộp thu
trên vốn (kể cả đơn vị sự nghiệp hạch toán kinh tế, ngân hàng, bảo hiểm )
Số thu trên vốn phải
nộp hàng tháng
=
Tổng số vốn thuộc diện
phải nộp thu trên vốn
*
Tỷ lệ thu trên
vốn hàng tháng
Tổng số vốn thuộc diện phải nộp thu trên vốn bao gồm: vốn cố định, vốn
lưu động do ngân sách cấp và vốn có nguồn gốc từ ngân sách cấpcăn cứ vào
biên bản giao nhận và số vốn tăng thêm (do ngân sách cấp bổ sung, do bảo
toàn). Số vốn mà Nhà nước đã thu hồi (khấu hao cơ bản đã nộp, vốn hoàn lại
cho ngân sách, số tiền chuyển cho đơn vị khác ) được trừ vào số vốn phải nộp
thuế.
Phản ánh số thu trên vốn phải nộp:
Nợ TK 421

Có TK 333 (3335)
Khi nộp:
Nợ TK 333 (3335)
Có TK liên quan (111,112,311 )
6. Hạch toán các nghiệp vụ thanh toán nội bộ:
Các nghiệp vụ thanh toán nội bộ tại xí nghiệp đối với đơn vị cấp trên và
đơn vị cấp dưới được hạch toán vào TK 136 “Phải thu nội bộ” và TK 336 ”Phải
trả nội bộ”.
* Tại xí nghiệp mở TK 136(8), tài khoản được mở chi tiết cho từng đơn vị
trực thuộc xí nghiệp.
TK 136(8) - chi tiết cho xí nghiệp được mở như sau:
Bên Nợ:
- Các khoản phải thu về thanh toán hộ vật tư.
- Phải thu về thanh toán tiền điện, nước.
- Phải thu về thanh toán hộ lãi vay đầu tư
- Phải thu về tạm ứng kinh phí
- Phải thu về chi phí quản lý nộp lên Tổng công ty.
- Phải thu về khấu hao TSCĐ
- Phải thu về 2% KPCĐ.
- Phải thu về 15% BHXH.
- Phải thu về 2% BHYT.
- Phải thu về 1% BHYT và 5% BHXH.
Bên Có:
- Các đơn vị trực thuộc thanh toán tiền điện thắp sáng, biển quảng cáo cho
xí nghiệp.
- Các đơn vị trực thuộc nộp tiền nhận thiết kế công trình về cho xí nghiệp.
* Tại các đơn vị trực thuộc mở TK 336 (3368) phản ánh các khoản thanh
toán giữa xí nghiệp với đơn vị trực thuộc.
+ Bên Nợ:
- Khách hàng của đơn vị trực thuộc trả tiền xây lắp thiết kế

- Đơn vị trực thuộc trả nợ xí nghiệp.
- Tiền điện thắp sáng biển quảng cáo .
- Chuyển trả tiền cho xí nghiệp.
+ Bên Có:
- Xí nghiệp báo nợ tiền hồ sơ nhân lực
- Báo nợ lãi vay vốn lưu động.
- Ngân hàng thu phí bảo lãnh hợp đồng.
- Tổng thu phí bảo lãnh dự thầu.
- Phải trả về tạm ứng kinh phí.
- Phải trả về khấu hao.
- Phải trả về BHXH, BHYT.
Sơ đồ hạch toán phải thu nội bộ
(1) Doanh thu nhờ thu hộ
(2) Khấu hao TSCĐ phải thu ở đơn vị cơ sở
(3) Số tiền bán hàng
(4) Các khoản thuế phải thu ở các đơn vị cơ sở
(5) Các đơn vị vay vốn để kinh doanh
(6) Nộp BHXH, BHYT, KPCĐ cho cơ quan quản lý
(7) Đơn vị cơ sở trả nợ cho xí nghiệp.
(8) Các đơn vị chuyển trả hàng hóa cho xí nghiệp.
TK 136(8) TK 111,112
(1)
(7)
TK 214
(2)
TK 156(1),611
TK 511
(3)
TK 333(1), 333(5)
(4)

TK 331
TK 111,112
TK 338
(5)
(6)
(8)
Sơ đồ hạch toán cáckhoản phải trả ở các đơn vị cơ sở
(1) Chi tiền trả, nộp cho xí nghiệp.
(2) Trả tiền hàng hóa cho xí nghiệp.
(3) Nhận tiền do xí nghiệp chuyển xuống.
(4) Nhận hàng do xí nghiệp chuyển xuống.
(5) Xí nghiệp trả nợ tiền hàng
(6) Chi phí do xí nghiệp phân bổ xuống
(7) Các khoản BHXH, BHYT, KPCĐ phải nộp về xí nghiệp
TK 336
(1)
(2)
TK 156
TK 111,112
TK 156(1)
TK 111,141
TK 627,642
TK 331
TK 338
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
PHẦN II

TÌNH HÌNH THỰC TẾ HẠCH TOÁN CÁC NGHIỆP VỤ
THANH TOÁN CÔNG NỢ TẠI XÍ NGHIỆP
A. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN
CỦA XÍ NGHIỆP:
I. KHÁI QUÁT CHUNG:
1. Sự hình thành của xí nghiệp:
Xí nghiệp hoạt động theo quyết định và giấy phép:
- Quyết định thành lập số 2223/GĐ/TCCB-LĐ ngày 13 tháng 6 năm 2001
của Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông
5.
- Giấy phép đăng ký kinh doanh số 3147 ngày 18 tháng 6 năm 2001 của
Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Đà Nẵng.
Tên giao dịch quốc tế:
“Industrial & Civil Enginccrring Enterprise Company 576”
Tên viết tắt: “INCENCO 576”
* Trụ sở chính đặt tại : Quận Hải Châu, Thành phố Đà Nẵng.
Tiền thân của xí nghiệp xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576 là phòng
Xây dựng Dân dụng của Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 5.
Trong thời kỳ kinh tế kế hoạch hóa tập trung, phòng Xây dựng Dân dụng và
Công nghiệp, cơ sở kỹ thuật hạ tầng, khu công nghiệp, cụm dân cư độ thị do
Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 5 đảm nhiệm thi công, thực hiện
kế hoạch của Bộ xây dựng giao.
Sau đại hội đại biểu của Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ 6 nước ta đổi
mới quy chế quản lý nền kinh tế, xóa dần cơ chế tập trung bao cấp trong hoạt
động sản xuất kinh doanh. Trước sự thay đổi mới chung của đất nước, Xí nghiệp
Xây dựng Công trình Giao thông 5 cũng dần chuyển sang cơ chế hạch toán kinh
tế nội bộ đến các bộ phận trong công ty. Xuất phát từ chủ trương đó của lãnh
đạo công ty, phòng Xây dựng Dân dụng được chuyển ra làm bộ phận sản xuất
thật sự kể từ năm 1992 với sự phát triển của phòng Xây dựng Dân dụng, theo đề
nghị của Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 5, ngày 13/6/2001 theo

căn cứ của hội đồng quản trị Tổng Công ty về việc thành lập Xí nghiệp Xây
dựng Dân dụng và Công nghiệp 576 trực thuộc Tổng công ty, công ty là đơn vị
thành viên, trực thuộc Tổng Công ty. Xí nghiệp chịu sự quản lý trực tiếp của
Tổng công ty hạch toán kinh tế phụ thuộc vào Tổng Công ty, theo quyết định số
1590/QĐ/TCCB-LĐ ngày 21/6/1997 của Bộ trưởng Bộ giao thông vận tải, quyết
định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng Công ty Xây dựng Công trình
Giao thông 5. Xí nghiệp được Tổng công ty giao vốn, tài sản, được tự chủ về tài
chính, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật hiện hành. Hoạt
động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp thực hiện đúng theo pháp luật Nhà nước
và trong khuôn khổ điều lệ tổ chức và hoạt động của Tổng Công ty.
2. Quá trình phát triển của xí nghiệp:
Xí nghiệp lập kế hoạch sản xuất kinh doanh ngắn hạn và dài hạn trình
Tổng công ty thẩm duyệt, đồng thời cân đối năng lực và yêu cầu của thị trường
tổ khai thác tốt tiềm năng về nguồn vốn, vật tư, tài sản, thiết bị công nhân lao
động của xí nghiệp.
Những công trình có kỹ thuật phức tạp, công nghệ cao, ứng dụng khoa
học công nghệ mới và những công trình xây dựng, kinh doanh chuyển giao
theo hình thức hợp đồng B.O.T và B.T.O, BT trên cơ sở nhiệm vụ sản xuất kinh
doanh được xác định, xí nghiệp từng bước đổi mới thiết bị đầu tư chiều sâu, tăng
năng lực sản xuất áp dụng công nghệ tiên tiến vào quá trình sản xuất kinh
doanh, đảm bảo việc làm thường xuyên cho công nhân, lao động đem lại hiệu
quả ngày càng cao trong sản xuất kinh doanh. Xí nghiệp tổ chức quy mô sản
xuất kinh doanh phù hợp với khả năng quản lý và cạnh tranh được thị trường.
Về tài sản những công bố về tài chính đã được xác nhận của cơ quan thẩm
quyền kể từ ngày thành lập (ngày 13 tháng 6 năm 2001).
Tổng số tài sản có : 25.000.000.000.
Tài sản lưu động : 1.700.000.000.
Ngân hàng giao dịch:
Số tài khoản: 73010169B tại ngân hàng Đầu tư Phát triển Thành phố Đà
Nẵng.

Tổng giá trị tín dụng: 35 tỷ VNĐ.
Hiện nay xí nghiệp có tổng số cán bộ công nhân viên là 233 người và có
nhiều máy mcó thiết bị có chất lượng cao đáp ứng tốt cho quá trình xây dựng cơ
bản và kinh doanh mở rộng trên thị trường.
II. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ VÀ ĐẶC ĐIỂM KINH DOANH CỦA XÍ
NGHIỆP:
1. Chức năng, nhiệm vụ:
Xí nghiệp hoạt động trên lĩnh vực xây dựng các công trình dân dụng và
công nghiệp, kinh doanh, xuất nhập khẩu, vật liệu xây dựng, vật tư thiết bị phục
vụ xây dựng dân dụng và công nghiệp, theo nhiệm vụ quy định tại quyết định
thành lập xí nghiệp; giấy phép đăng ký kinh doanh được cơ quan thẩm quyền
cấp; theo nhiệm vụ được Tổng công ty giao.
Xí nghiệp có các nhiệm vụ chủ yếu sau:
- Đầu tư, xây dựng và kinh doanh các công trình dân dụng, công nghiệp
cơ sở kỹ thuật hạ tầng, khu công nghiệp, cụm dân cư đô thị.
- Xây dựng các công trình giao thông thủy lợi, thủy điện.
- Sản xuất, sửa chữa các phương tiện, thiết bị chuyên dùng trong xây dựng
dân dụng và công nghiệp.
- Kinh doanh vật liệu xây dựng, thiết bị chuyên dùng trong xây dựng dân
dụng và công nghiệp.
Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, tùy thuộc vào tính chất
quy mô kinh doanh của xí nghiệp, hội đồng quản trị Tổng công ty sẽ xem xét bổ
sung thêm nhiệm vụ cho phù hợp với khả năng và yêu cầu sản xuất kinh doanh
của xí nghiệp.
2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của xí nghiệp:
Thông qua việc đăng ký và được sự chấp nhận của cơ quan lãnh đạo, xí
nghiệp khai thác mở rộng các cơ sở sản xuất kinh doanh, đặt văn phòng đại diện,
văn phòng giao dịch ở các địa bàn trong nước hoặc ở nước ngoài, nhưng phải
tuân thủ pháp luật, được chính quyền địa phương chấp thuận, phù hợp với luận
chứng kinh tế.

Tổ chức sản xuất kinh doanh phụ trợ để đảm bảo thực hiện hiệu quả các
chỉ tiêu pháp lệnh và ngành kinh doanh xây dựng.
III. CƠ CẤU TỔ CHỨC XÍ NGHIỆP:
1. Cơ cấu tổ chức quản lý của xí nghiệp:
Các doanh nghiệp kinh doanh muốn được đứng vững và cạnh tranh trên
thị trường thì cần phải tổ chức cơ cấu quản lý sao cho vừa phù hợp với quy mô
kinh doanh, vừa thực hiện được chức năng quản lý có hiệu quả cao. Cũng như
các xí nghiệp khác, xí nghiệp được tổ chức bộ máy phù hợp với mô hình kinh
doanh, nhằm để bảo tồn vốn kinh doanh và mang lại thu nhập cao cho xí nghiệp.
2. Tổ chức kinh doanh và đặc điểm quy trình về công trình xây dựng
ở xí nghiệp:
a. Tổ chức kinh doanh ở xí nghiệp:
Như đã trình bày trên, quá trình hoạt động kinh doanh của xí nghiệp đã
xây dựng nên những công trình lớn như: (Nhà điều hành Tổng công ty Xây dựng
Công trình Giao thông 5, Công ty Tư vấn Thiết kế 533, Khách sạn Thanh
Thanh, đường Nam Phước Bàn Thạch, đường Trần Quý Cáp - Tam Kỳ ) mỗi
công trình xây dựng có quy trình hoạt động khác nhau, những xí nghiệp đã tổ
chức xây dựng thành công đi vào hoạt động tốt.
Sơ đồ tổ chức kinh doanh như sau:
Ban giám đốc
Kế hoạch
kinh doanh
Kỹ
thuật
Kế toán
tài vụ
Văn phòng
hợp tác
V. phòng
phía nam

XN
Cơ khí
C.hàng
Vật liệu
Đội xe
máy
Đội XD
số I
Đội XD
số II
Đội XD
số III
b. Đặc điểm quy trình về công trình xây dựng:
Xí nghiệp tổ chức kinh doanh hình thành lên các công trình, sốlượng công
nhân xây dựng nhiều: một trăm người, máy móc phục vụ cho xây dựng được
đầu tư nhiều đóng vai trò quan trọng hỗ trợ cho lao động.
Một số công trình có quy trình đơn giản như: nhà Tình Nghĩa mẹ Việt
Nam Anh hùng, Chợ Tam An - Tam Kỳ, chợ Đông Hà. Máy móc gọn nhẹ, thiết
kế đơn giản. Bên cạnh đó một số công trình có quy mô rất phức tạp hơn trải qua
nhiều giai đoạn mới hoàn thành, lấy công trình ví dụ như: đường Muang Ngan
đến Nakhon, thủy lợi Năm Long, phải trải qua nhiều giai đoạn.
Điều động lực lượng kỹ sư và công nhân sang Lào.
Vận chuyển cả thiết bị máy móc.
Điều hành bộ phận kế toán
Thủ tục giấy tờ sang Biên Giới.
3. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của xí nghiệp 576:
a. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý:
b. Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận:
+ Giám đốc: là người chịu trách nhiệm trực tiếp và lãnh đạo hoạt động sản
xuất kinh doanh toàn xí nghiệp và chịu trách nhiệm trước Nhà nước và người

lao động về kết quả sản xuất kinh doanh của xí nghiệp.
+ Hai phó giám đốc : phụ trách về tổ chức sản xuất kinh doanh hổ trợ,
tham mưu cho Giám đốc văn phòng kinh doanh chịu sự quản lý trực tiếp của
phó giám đốc Văn phòng sản xuất kinh doanh chịu sự quản lý trực tiếp của phó
giám đốc.
+ Phòng tổ chức hành chính: thực hiện chức năng hành chính pháp luật,
hướng dẫn quản lý nghiệp vụ lao động trong công ty, tổ chức quản lý đời sống
cán bộ công nhân viên . Sắp xếp ổn thỏa và quản lý lao động trong xí nghiệp.
Lập kế hoạch lao động hằng năm về tuyển dụng lao động, thay thế và đào tạo
GIÁM ĐỐC
Phó giám đốc Phó giám đốc
Phòng tổ chức
hành chính
Phòng Kỹ thuật
chất lượng
Phòng tổ chức
hành chính
Phòng kế toán
tài vụ
cán bộ công nhân viên. Kiểm tra chế độ lao động, thời gian làm việc của cán bộ
công nhân viên.
+ Phòng kế toán tài vụ: Tổng hợp yêu cầu cân đối vật tư, lao động để
lập kế hoạch sản xuất kinh doanh cho toàn xí nghiệp chịu trách nhiệm trước
giám đốc về công tác thống kê kế toán, tài chính, ngân sách của xí nghiệp. Tổ
chức hạch toán kinh tế nội bộ và sản xuất kinh doanh, phản ánh tình hình hoạt
động tổ chức quản lý tài sản thực hiện chế độ kiểm tra đánh giá định kỳ nhằm
thanh lý kịp thời những tài sản hư hỏng được quyền duyệt hay không duyệt
những khoản chi không đúng nguyên tắc.
+ Phòng kế hoạch kinh doanh: tổ chức điều hành thu mua nguyên vật liệu,
hàng hóa, ký kết hợp đồng kinh tế, thống kê các công trình xây dựng của xí

nghiệp cho các khách hàng từng tháng, qúy, năm.
+ Phòng kỹ thuật - chất lượng: tham mưu cho giám đốc về các vấn đề tcs,
điều độ sản xuất kinh doanh. Nghiên cứu đưa ra định mức kinh tế, kỹ thuật, mẫu
mã, chất lượng công trình và kiểm tra việc thực hiện kỹ thuật trong hoạt động
xây dựng, qua đó phát hiện kịp thời những vi phạm về kỹ thuật trong quá trình
xây dựng công trình không cho phép các công trình không đạt yêu cầu chất
lượng đi vào sử dụng.
4. Tổ chức bộ máy kế toán:
a. Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán:
Xí nghiệp Xây dựng Dân dụng và Công nghiệp 576 hiện nay có 7 đơn vị
trực thuộc do đặc điểm sản xuất kinh doanh và phân cấp quản lý xí nghiệp, trong
7 đơn vị đã có 5 đơn vị hạch toán kinh tế nội bộ, các đơn vị này phải tổ chức bộ
máy kế toán riêng, thực hiện công việc kế toán dưới sự chỉ đạo của phòng kế
toán riêng, như vậy, công ty tổ chức bộ máy kế toán theo mô hình tập trung nữa
phân tán.
Về mặt quản lý tất cả các đơn vị phụ thuộc đều phải tự chịu trách nhiệm
về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của mình thể hiện qua công việc, xí
nghiệp giao trả lương theo hình thức khoán thu nhập. Nếu đơn vị thua lỗ thì đơn
vị phải làm đơn xin vay tiền của xí nghiệp để trả lương cho cán bộ công nhân
viên.
Tại văn phòng xí nghiệp, công việc kế toán chủ yếu là kiểm tra đối chiếu
do các đơn vị phụ thuộc gởi về, lập báo cáo tổng hợp cho toàn công ty, đồng
thời tiếp tục thanh toán hạch toán đối với các nghiệp vụ phát sinh tại văn phòng
xí nghiệp.
Xí nghiệp áp dụng hình thức này rất hợp lý, nhằm đảm bảo sự tập trung
thống nhất cho việc chỉ đạo công tác kế toán, đảm bảo việc thực hiện kiểm tra và
chỉ đạo sát sao của lãnh đạo xí nghiệp, đồng thời cũng tạo điều kiện cho các đơn
vị phụ thuộc hạch toán riêng nhằm nắm bắt được tình hình kinh doanh của đơn
vị mình một cách chính xác, kịp thời. Nhằm phát huy tối đa ưu điểm của 2 hình
thức tổ chức tập trung và phân tán, đồng thời vừa phù hợp với cơ cấútc của xí