Tiểu luận triết học: Quan hệ biện chứng giữa tự nhiên và XH pot

Tiểu luận triết học

Đề tài :
"Quan hệ biện chứng giữa tự nhiên
và XH ".






0

MỤC LỤC

MỤC
TRANG
PHẦN MỞ ĐẦU 1
 VẤN ĐỀ LÀ GÌ? 1
 MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI
2
PHẦN CHÍNH
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN 3
1.1. CÁC KHÁI NIỆM 3
1.2. MỐI QUAN HỆ BIÊN CHỨNG GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ H
ỘI
3
1.2.1. XÃ HỘI - BỘ PHẬN ĐẶC THÙ CỦA TỰ N
HIÊN
3

1.2.2. TỰ NHIÊN - CON NGƯỜI - XÃ H
ỘI NẰM TRONG
4
MỘT CHỈNH THỂ THỐNG NHẤT
1.2.3. TỰ NHIÊN - NỀN TẢNG CỦA XÃ H
ỘI
5
1.2.4. TÁC ĐỘNG CỦA XÃ HỘI ĐẾN TỰ NHI
ÊN
5
1.2.5. NH
ỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN MỐI QUAN HỆ GIỮA
6
TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI
1.2.6. MÔI TRƯỜNG - VẤN ĐỀ CỦA CHÚNG TA
7
2. VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG HIỆN NAY Ở VIỆT NAM 7
1

2.1. KHÁI QUÁT VỀ MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN
CỦA 7
VIỆT NAM
2.1.1. TÀI NGUYÊN ĐẤT VIỆT NAM 12
2.1.2. TÀI NGUYÊN NƯỚC VIỆT NAM 12
2.1.3. TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN VIỆT NAM
13
2.1.4. MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN BIỂN VIỆT NAM
13
2.1.5. TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ ĐA DẠNG SINH HỌC
13

2.1.6. VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG Ở VIỆT NAM
15
2.2. NHÌN RA THẾ GIỚI - NHỮNG BÀI HỌC
17
2.2.1. VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRÊN THẾ GIỚI
17
2.2.2. THẾ GIỚI HÀNH ĐỘNG - LỐI THOÁT
18
2.3. VIỆT NAM HÀNH ĐỘNG 20
PHẦN KẾT 22
TÀI LIỆU THAM KHẢO 23




2

PHẦN CHÍNH
VẤN ĐỀ LÀ GÌ?
TRÁI ĐẤT MỘT HÀNH TINH KÌ DIỆU VÀ KHÁC BIỆT. NÓ KHÁC
VỚI MỌI HÀNH TINH KHÁC
Ở CHỖ NÓ CÓ SỰ SỐNG VÀ NÓ LÀ NGÔI NHÀ DUY NHẤT CỦA
CHÚNG TA. SỰ SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT ĐÃ BẮT ĐẦU TỪ NHỮNG
THÀNH PHẦN NHỎ BÉ NHẤT. SỰ SỐNG ẤY ĐÃ PHÁT TRIỂN LÊN
NGÀY MỘT LỚN MẠNH. THẾ RỒI CON NGƯỜI XUẤT HIỆN. KỂ TỪ
LÚC ẤYSỰ SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT ĐÃ THỰC KHÁC TRƯỚC. CON
NGƯỜI ĐÃ LÀM BIẾN ĐỔI THẾ GIỚI XUNG QUANH HỌ MỘT CÁCH
MẠNH MẼ HƠN BẤT KÌ SINH VẬT NÀO KHÁC CÙNG TỒN TẠI TRÊN
TRÁI ĐẤT NÀY. ĐIỀU GÌ ĐÃ LÀM CHO HỌ CÓ ĐƯỢC KHẢ NĂNG ĐÓ
- ĐÓ LÀ TƯ DUY ĐỂ HÀNH ĐỘNG.

MỘT TRONG SỐ NHỮNG VẤN ĐỀ LÀM CHO CON NGƯỜI PHẢI TƯ
DUY NHIỀU NHẤT, CÓ LỊCH SỬ LÂU DÀI NHẤT LÀ MỐI QUAN HỆ
GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI. TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI LÀ HAI KHÁI
NIỆM LỚN NHẤT VÀ GẦN GŨI NHẤT VỚI CON NGƯỜI. CON NGƯỜI
ĐỒNG THỜI TỒN TẠI VÀ LÀ SẢN PHẨM CỦA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI
DO ĐÓ CON NGƯỜI QUAN TÂM ĐẾN HAI THỰC THỂ NÀY LÀ LẼ
ĐƯƠNG NHIÊN.
KỂ TỪ KHI RA ĐỜI QUAN ĐIỂM VỀ MỐI QUAN HỆ NÀY ĐÃ
THAY ĐỔI KHÁ NHIỀU. TRONG MỘT THỜI GIAN RẤT DÀI HAI KHÁI
NIỆM NÀY ĐÃ ĐƯỢC ĐEM ĐỐI LẬP NHAU, THEO QUAN ĐIỂM ĐÓ
TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI HOÀN TOÀN TÁCH RỜI NHAU, KHÔNG LIÊN
QUAN ĐẾN NHAU. QUAN ĐIỂM NÀY NGÀY NAY VẪN CÒN TỒN TẠI
TRONG QUAN ĐIỂM NHIỀU NGƯỜI ĐÃ DẪN ĐẾN NHIỀU HÀNH VI
PHÁ HỦY THIÊN NHIÊN MÀ HỌ KHÔNG BIẾT RẰNG ĐANG PHÁ HỦY
TƯƠNG LAI CHÍNH CON EM MÌNH.
3

QUAN NIỆM NÀY QUẢ LÀ MỘT SAI LẦM LỚN, THƯC TẾ VÀ LÍ
LUẬN KHOA HỌC ĐỀU CHỨNG TỎ RẰNG TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI CÓ
MỐI QUAN HỆ CHẶT CHẼ VỚI NHAU, NÓ CÙNG NẰM TRONG MỘT
TỔNG THỂ BAO GÔM TỰ NHIÊN, CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI.
CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI ĐÃ DỰA TRÊN NỀN TẢNG TỰ NHIÊN MÀ
TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN, NHƯNG CHÍNH TRONG QUÁ TRÌNH TỒN
TẠI VÀ PHÁT TRIỂN ẤYTHÌ NỀN TẢNG TỰ NHIÊN LẠI BỊ PHÁ HỦY,
ĐĂC BIỆT LÀ TRONG THỜI ĐẠI HIỆN NAY KHI KHOA HỌC KĨ
THUẬT PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ VA DÂN SỐ TOÀN CẦU ĐANG BÙNG
NỔ THÌ TỰ NHIÊN VÀ MÔI TRƯỜNG CÀNG BỊ PHÁ HỦY MẠNH MẼ
HƠN. CÁC NHÀ BÁC HỌC NHÌN XA TRÔNG RỘNG NHƯ Z.LAMARK,
1820 ĐÃ VIẾT: "MỤC ĐÍCH CỦA CON NGƯỜI DƯỜNG NHƯ LÀ TIÊU
DIỆT NÒI GIỐNG MÌNH, TRƯỚC HẾT LÀ LÀM CHO TRÁI ĐẤT TRỞ

THÀNH KHÔNG THÍCH HỢP VỚI SỰ CƯ TRÚ".
NẾU CHÚNG TA KHÔNG MUỐN TIÊN ĐOÁN OAN NGHIỆT NÀY
TRỞ THÀNH SỰ THẬT THÌ ĐÃ ĐẾN LÚC ĐỂ HÀNH ĐỘNG TRƯỚC
KHI QUÁ MUỘN. ĐÃ ĐẾN LÚC CON NGƯỜI CẦN XÁC ĐỊNH RÕ MỐI
QUAN HỆ GIỮA XÃ HỘI CỦA HỌ VƠÍ TỰ NHIÊN VÀ QUAN TÂM ĐẾN
CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG.
VIỆT NAM MỘT NƯỚC ĐANG TRONG QUÁ TRÌNH CNH-HĐH ĐẤT
NƯỚC, CHÚNG TA CŨNG CÓ NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ MÔI TRƯỜNG,
CHÚNG TA CẦN PHẢI CÓ QUAN ĐIỂM ĐÚNG ĐẮN ĐỂ GIẢI QUYẾT
NHỮNG VẤN ĐỀ NÀY TRƯỚC KHI MỌI VIỆC TRỞ NÊN QUÁ TỒI TỆ.
MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI
TIỂU LUẬN NÀY ĐƯỢC VIẾT NHẰM NÊU LẠI QUAN ĐIỂM CỦA
TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ
HỘI ĐỒNG THỜI TRÊN CƠ SỞ: MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA TỰ
NHIÊN VÀ XÃ HỘI PHÂN TÍCH VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG HIỆN NAY
Ở VIỆT NAM.
4

BÊN CẠNH ĐÓ NÓ CŨNG ĐƯỢC HI VỌNG CÓ THỂ THAY ĐỔI
ĐƯỢC NHẬN THỨC XÃ HỘI NHẰM TẠO RA NHỮNG THAY ĐỔI TÍCH
CỰC TRONG HÀNH ĐỘNG CỦA MỖI CÁ NHÂN, TẠO THUẬN LỢI
CHO VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở VIỆT NAM.

PHẦN MỘT
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI ĐÃ ĐƯỢC CON NGƯỜI
QUAN TÂM TỪ RẤT SỚM, CHO ĐẾN NAY QUAN NIỆM VỀ VẤN ĐỀ
NÀY ĐÃ TRỞ NÊN HOÀN THIỆN HƠN BAO GIỜ HẾT.
1.1. CÁC KHÁI NIỆM:
ĐỂ BẮT ĐẦU CHÚNG TA HÃY LÀM RÕ CÁC KHÁI NIỆM:
TỰ NHIÊN: THEO NGHĨA RỘNG TỰ NHIÊN LÀ TOÀN BỘ THẾ GIỚI
VẬT CHẤT VÔ CÙNG VÔ TẬN. THEO NGHĨA NÀY THÌ CON NGƯỜI
VÃ XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI CŨNG LÀ MỘT BỘ PHẬN CỦA TỰ NHIÊN.
CHÚNG TA XEM XÉT TỰ NHIÊN THEO NGHĨA NÀY.
5

XÃ HỘI: XÃ HỘI LÀ HÌNH THÁI VẬN ĐỘNG CAO NHẤT CỦA VẬT
CHẤT, HÌNH, THÁI NÀY LẤY MỐI QUAN HỆ CỦA CON NGƯỜI VÀ SỰ
TÁC ĐỘNG LẪN NHAU GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI LÀM NỀN TẢNG.
THEO MÁC: "XÃ HỘI KHÔNG PHẢI GỒM CÁC CÁ NHÂN NGƯỜI. XÃ
HỘI BIỂU HIỆN TỔNG SỐ MỐI LIÊN HỆ VÀ NHỮNG QUAN HỆ CỦA
CÁC CÁ NHÂN VỚI NHAU".
1.2. MỐI QUAN HỆ BIÊN CHỨNG GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI:
TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI THỰC SỰ CÓ MỘT MỐI QUAN HỆ RẤT
CHẶT CHẼ VỚI NHAU:
1.2.1 XÃ HỘI - BỘ PHẬN ĐẶC THÙ CỦA TỰ NHIÊN:
THEO ĐỊNH NGHĨA TỰ NHIÊN LÀ TOÀN BỘ THẾ GIỚI VẬT CHẤT
TỒN TẠI KHÁCH QUAN VẬY CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI

CŨNG LÀ MỘT BỘ PHẬN CỦA THẾ GIỚI VẬT CHẤT ẤY - CON NGƯỜI
VÀ XÃ HỘI NCŨNG LÀ BỘ PHẬN CỦA TỰ NHIÊN.
NGUỒN GỐC CỦA CON NGƯỜI LÀ TỰ NHIÊN. QUÁ TRÌNH PHÁT
TRIỂN CỦA TỰ NHIÊN ĐÃ SẢN SINH RA SỰ SỐNG VÀ THEO QUY
LUẬT TIẾN HÓA, TRONG NHỮNG ĐIỀU KIỆN NHẤT ĐỊNH, CON
NGƯỜI ĐÃ XUẤT HIÊN TỪ ĐỘNG VẬT. CON NGƯỜI SỐNG TRONG
GIỚI TỰ NHIÊN NHƯ MỌI SINH VẬT KHÁC BỞI CON NGƯỜI LÀ MỘT
SINH VẬT CỦA TỰ NHIÊN. NGAY CẢ BỘ ÓC CON NGƯỜI, CÁI MÀ
CON NGƯỜI VẪN TỰ HÀO CŨNG CHÍNH LÀ SẢN PHẨM CAO NHẤT
CỦA VẬT CHẤT. CHÍNH TỰ NHIÊN LÀ TIỀN ĐỀ CHO SỰ TỒN TẠI VÀ
PHÁT TRIỂN CỦA CON NGƯỜI.
CON NGƯỜI RA ĐỜI KHÔNG CHỈ NHỜ NHỮNG QUY LUẬT SINH
HỌC MÀ CÒN NHỜ LAO ĐỘNG. LAO ĐỘNG LÀ MỘT QUÁ TRÌNH
ĐƯỢC TIẾN HÀNH GIỮA CON NGƯỜI VỚI TỰ NHIÊN, TRONG QUÁ
TRÌNH NÀY CON NGƯỜI KHAI THÁC VÀ CẢI TIẾN GIỚI TỰ NHIÊN
ĐỂ ĐÁP ỨNG NHU CẦU TỒN TẠI CỦA MÌNH. TRONG LAO ĐỘNG
CẤU TẠO CƠ THỂ NGƯỜI DẦN HOÀN THIỆN VÀ DO NHU CẦU TRAO
6

ĐỔI THÔNG TIN NGÔN NGỮ XUẤT HIỆN. LAO ĐỘNG VÀ NGÔN NGỮ
LÀ HAI KÍCH THÍCH CHỦ YẾU CHUYỂN BIẾN BỘ NÃO ĐỘNG VẬT
THÀNH BỘ NÃO NGƯỜI, TÂM LÝ ĐỘNG VẬT THÀNH TÂM LÝ
NGƯỜI.
SỰ HÌNH THÀNH CON NGƯỜI ĐI KÈM VỚI SỰ HÌNH THÀNH CÁC
QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỨI NGƯỜI, CỘNG ĐỒNG NGƯỜI DẦN THAY
ĐỔI TỪ MANG TÍNH BẦY ĐÀN SANG MỘT CỘNG ĐỒNG MỚI KHÁC
HẲN VỀ CHẤT, TA GỌI ĐÓ LÀ XÃ HỘI. ĐÂY CŨNG LÀ QUÁ TRÌNH
CHUYỂN BIẾN TỪ VẬN ĐỘNG SINH HỌC THÀNH VẬN ĐỘNG XÃ
HỘI.
VẬY XÃ HỘI LÀ GÌ?

XÃ HỘI LÀ HÌNH THÁI VẬN ĐỘNG CAO NHẤT CỦA VẬT CHẤT,
HÌNH THÁI NÀY LẤY MỐI QUAN HỆ CỦA CON NGƯỜI VÀ SỰ TÁC
ĐỘNG LẪN NHAU GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI LÀM NỀN TẢNG. XÃ
HỘI BIỂU HIỆN TỔNG SỐ MỐI LIÊN HỆ VÀ NHỮNG QUAN HỆ CỦA
CÁC CÁ NHÂN VỚI NHAU, "LÀ SẢN PHẨM CỦA SỰ TÁC ĐỘNG QUA
LẠI GIỮA NHỮNG CON NGƯỜI".
NHƯ VẬY XÃ HỘI CŨNG LÀ MỘT BỘ PHẬN CỦA TỰ NHIÊN. SONG
BỘ PHẬN NÀY CÓ TÍNH ĐẶC THÙ THỂ HIỆN Ở CHỖ: PHẦN CÒN LẠI
CỦA TỰ NHIÊN CHỈ CÓ NHỮNG NHÂN TỐ VÔ THỨC VÀ MÙ QUÁNG
TÁC ĐỘNG LẪN NHAU; CÒN TRONG XÃ HỘI, NHÂN TỐ HOẠT ĐỘNG
LÀ CỦA CON NGƯỜI CÓ Ý THỨC, HÀNH ĐỘNG CÓ SUY NGHĨ VÀ
THEO ĐUỔI NHỮNG MỤC ĐÍCH NHẤT ĐỊNH. HOẠT ĐỘNG CỦA CON
NGƯỜI KHÔNG CHỈ TÁI SẢN XUẤT RA CHÍNH BẢN THÂN MÌNH MÀ
CÒN TÁI SẢN XUẤT RA GIỚI TỰ NHIÊN.
1.2.2. TỰ NHIÊN - CON NGƯỜI - XÃ HỘI NẰM TRONG MỘT CHỈNH
THỂ THỐNG NHẤT:
7

CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI KHÔNG CHỈ LÀ MỘT BỘ PHẬN CỦA TỰ
NHIÊN. HƠN THẾ TỰ NHIÊN - CON NGƯỜI - XÃ HỘI NẰM TRONG
MỘT CHỈNH THỂ THỐNG NHẤT.
THEO NGUYÊN LÍ VỀ TÍNH THỐNG NHẤT VẬT CHẤT CỦA THẾ
GIỚI THÌ THẾ GIỚI TUY VÔ CÙNG PHỨC TẠP, ĐA DẠNG VÀ ĐƯỢC
CẤU THÀNH TỪ NHIỀU YẾU TỐ KHÁC NHAU SONG SUY ĐẾN CÙNG
CÓ BA YẾU TỐ CƠ BẢN LÀ TỰ NHIÊN, CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI LOÀI
NGƯỜI. BA YẾU TỐ NÀY THỐNG NHẤT VỚI NHAU TRONG MỘT HỆ
THỐNG TỰ NHIÊN - CON NGƯỜI - XÃ HỘI BỞI CHÚNG ĐỀU LÀ
NHỮNG DẠNG THỨC KHÁC NHAU, NHỮNG TRẠNG THÁI, ĐẶC
TÍNH, MỐI QUAN HỆ KHÁC NHAU CỦA VẬT CHÁT ĐANG VẬN
ĐỘNG.

THẾ GIỚI VẬT CHẤT LUÔN LUÔN VẬN ĐỘNG THEO NHỮNG QUI
LUẬT, TẤT CẢ CÁC QUÁ TRÌNH TRONG TỰ NHIÊN, CON NGƯỜI VÀ
XÃ HỘI ĐỀU CHỊU SỰ CHI PHỐI CỦA NHỮNG QUI LUẬT PHỔ BIẾN
NHẤT ĐỊNH. SỰ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC QUI LUẬT ĐÓ ĐÃ NỒI LIỀN
CÁC YẾU TỐ CỦA THẾ GIỚI THÀNH MỘT CHỈNH THỂ THỐNG NHẤT
VĨNH VIỄN VÀ PHÁT TRIỂN KHÔNG NGỪNG TRONG KHÔNG GIAN
VÀ THEO THỜI GIAN.
CON NGƯỜI LÀ HIỆN THÂN CỦA SỰ THỐNG NHẤT GIỮA TỰ
NHIÊN VÀ XÃ HỘI:
CON NGƯỜI LÀ SẢN PHẨM CỦA TỰ NHIÊN. CON NGƯỜI TẠO RA
XÃ HỘI. CON NGƯỜI VỐN TỒN TẠI TRONG TỰ NHIÊN NHƯNG SAU
KHI TẠO RA XÃ HỘI THÌ LẠI KHÔNG THỂ TÁCH RỜI XÃ HỘI. ĐỂ
TRỞ THÀNH MỘT CON NGƯỜI ĐÍCH THỰC CON NGƯỜI CẦN ĐƯỢC
SỐNG TRONG MÔI TRƯỜNG XÃ HỘI, TRONG MỐI QUAN HỆ QUA
LẠI GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI VỚI NGƯỜI.CON NGƯỜI MANG TRONG
MÌNH BẢN TÍNH TỰ NHIÊN VÀ BẢN CHẤT XÃ HỘI.
8

CHÍNH VÌ THẾ TA CÓ THỂ NÓI RẰNG CON NGƯỜI CÒN LÀ HIỆN
THÂN CỦA SỰ THỐNG NHẤT GIỮA XÃ HỘI VÀ TỰ NHIÊN.
1.2.3. TỰ NHIÊN - NỀN TẢNG CỦA XÃ HỘI:
XÃ HỘI VÀ TỰ NHIÊN THỐNG NHẤT VỚI NHAU NÊN NÓ TƯƠNG
TÁC VỚI NHAU. ĐÂY LÀ MỘT MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG HAI
CHIỀU, TRƯỚC HẾT TA XÉT CHIỀU THỨ NHẤT LÀ NHỮNG TÁC
ĐỘNG CỦA TỰ NHIÊN LÊN XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI.
TỰ NHIÊN VÔ CÙNG QUAN TRỌNG VỚI XÃ HỘI .TỰ NHIÊN VỪA
LÀ NGUỒN GỐC CỦA SỰ XUẤT HIỆN XÃ HỘI VỪA LÀ MÔI TRƯỜNG
TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI.
TỰ NHIÊN LÀ NGUỒN GỐC CỦA SỰ XUẤT HIỆN XÃ HỘI VÌ XÃ
HỘI ĐỰOC HÌNH THÀNH TRONG SỰ TIẾN HÓA CỦA THẾ GIỚI VẬT

CHẤT.
TỰ NHIÊN LÀ MÔI TRƯỜNG TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ
HỘI VÌ CHÍNH TỰ NHIÊN ĐÃ CUNG CẤP NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN
THIẾT NHẤT CHO SỰ SỐNG CỦA CON NGƯỜI VÀ CŨNG CHỈ CÓ TỰ
NHIÊN MỚI CUNG CẤP ĐƯỢC NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT CHO
CÁC HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT XÃ HỘI. THEO MÁC, CON NGƯỜI
KHÔNG THỂ SÁNG TẠO RA ĐƯỢC CÁI GÌ NẾU KHÔNG CÓ GIỚI TỰ
NHIÊN, NẾU KHÔNG CÓ THẾ GIỚI HỮU HÌNH BÊN NGOÀI. ĐÓ LÀ
VẬT LIỆU TRONG ĐÓ LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐƯỢC THỰC
HIỆN, TRONG ĐÓ LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI TÁC ĐỘNG, TỪ ĐÓ
VÀ NHỜ ĐÓ, LAO ĐỘN CỦA CON NGƯỜI SẢN XUẤT RA SẢN PHẨM.
TÓM LẠI TỰ NHIÊN ĐÃ XUNG CẤP MỌI THỨ CHO SỰ TỒN TẠI
CỦA XÃ HỘI, MỌI THỨ MÀ LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI CẦN. MÀ
CHÍNH LAO ĐỘNG ĐÃ TẠO RA CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI DO ĐÓ VAI
TRÒ CỦA TỰ NHIÊN VỚI XÃ HỘI LÀ VÔ CÙNG TO LỚN. TỰ NHIÊN
CÓ THỂ TÁC ĐỘNG THUẬN LỢI HOẶC GÂY KHÓ KHĂN CHO SẢN
9

XUẤT XÃ HỘI; CÓ THỂ THÚC ĐẨY HOẶC KÌM HÃM XÃ HỘI PHÁT
TRIỂN BỞI NÓ LÀ NỀN TẢNG CỦA XÃ HỘI.
1.2.4. TÁC ĐỘNG CỦA XÃ HỘI ĐẾN TỰ NHIÊN:
TỰ NHIÊN TÁC ĐỘNG ĐẾ XÃ HỘI NHIỀU NHƯ THẾ NÀO THĨ XÃ
HỘI CŨNG TÁC ĐỘNG LẠI VÀO TỰ NHIÊN NHƯ THẾ.
TRƯỚC HẾT PHẢI KHẲNG ĐỊNH LẠI RẰNG XÃ HỘI LÀ MỘT BỘ
PHẬN CỦA TỰ NHIÊN NHƯ VẬY MỖI THAY ĐỔI CỦA XÃ HỘI CŨNG
CÓ NGHĨA LÀ TỰ NHIÊN THAY ĐỔI.
BÊN CẠNH ĐÓ XÃ HỘI CÒN TƯƠNG TÁC VỚI PHẦN CÒN LẠI CỦA
TỰ NHIÊN MỘT CÁCH MẠNH MẼ. SỰ TƯƠNG TÁC NÀY THÔNG QUA
CÁC HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA CON NGƯỜI TRƯỚC HẾT LÀ QUÁ
TRÌNH LAO ĐỘNG SẢN XUẤT. LAO ĐỘNG LÀ ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN

ĐẦU TIÊN PHÂN BIỆT HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI VỚI ĐỘNG
VẬT. SONG LAO ĐỘNG CŨNG LÀ YẾU TỐ ĐẦU TIÊN, CƠ BẢN NHẤT,
QUAN TRỌNG NHẤT TẠO NÊN SỰ THỐNG NHẤT HỮU CƠ GIỮA XÃ
HỘI VÀ TỰ NHIÊN. BỞI "LAO ĐỘNG TRƯỚC HẾT LÀ MỘT QUÁ
TRÌNH DIỄN RA GIỮA CON NGƯỜI VÀ TỰ NHIÊN, MỘT QUÁ TRÌNH
TRONG ĐÓ BẰNG HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH MÌNH, CON NGƯỜI LÀM
TRUNG GIAN, ĐIỀU TIẾT VÀ KIỂM SOÁT SỰ TRAO ĐỔI CHẤT GIỮA
HỌ VÀ TỰ NHIÊN".
SỰ TRAO ĐỔI CHẤT GIỮA CON NGƯỜI VÀ TỰ NHIÊN THỂ HIỆN Ở
CHỖ: TỰ NHIÊN CUNG CẤP CHO CON NGƯỜI ĐIỀU KIỆN VẬT CHẤT
ĐỂ CON NGƯỜI SỐNG VÀ TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT.
CŨNG CHÍNH TRONG QUÁ TRÌNH SỬ DỤNG NHỮNG NGUỒN VẬT
CHẤT NÀY CON NGƯỜI ĐÃ LÀM BIẾN ĐỔI NÓ VÀ CÁC ĐIỀU KIỆN
MÔI TRƯỜNG XUNG QUANH TỨC LÀ LÀM BIẾN ĐỔI TỰ NHIÊN MỘT
CÁCH MẠNH MẼ. HOẠT ĐỘNG SỐNG VÀ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT
CỦA CON NGƯỜI TRONG XÃ HỘI LÀ VÔ CÙNG PHONG PHÚ NÊN SỰ
TÁC ĐỘNG VÀO TỰ NHIÊN CŨNG VÔ CÙNG PHONG PHÚ NÊN SỰ
10

TÁC ĐỘNG VÀO TỰ NHIÊN CŨNG VÔ CÙNG PHONG PHÚ NHƯ KHAI
THÁC KHOÁNG SẢN, ĐÁNH BẮT CÁ HAY KỂ CẢ ĐỐT RỪNG, ĐẨY
TRẢ RÁC THẢI RA TỰ NHIÊN
THỰC TẾ XÃ HỘI LUÔN TÁC ĐỘNG TỰ NHIÊN. GIỜ ĐÂY VỚI SỨC
MẠNH CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ, MỘT LỰC LƯỢNG DÂN SỐ
KHỔNG LỒ, SỰ TÁC ĐỘNG NÀY TRỞ NÊN MẠNH MẼ HƠN BAO GIỜ
HẾT.
VẤN ĐỀ HIỆN NAY LÀ TRONG QUÁ TRÌNH TÁC ĐỘNG NÀYCON
NGƯỜI CẦN KIỂM TRA, ĐIỀU TIẾT VIỆC SỬ DỤNG KHAI THÁC, BẢO
QUẢN CÁC NGUỒN VẬT CHẤT CỦA TỰ NHIÊN, NẾU KHÔNG THÌ
KHỦNG HOẢNG SẼ XẢY RA, SỰ CÂN BẰNG CỦA HỆ THỐNG TỰ

NHIÊN - XÃ HỘI SẼ BỊ ĐE DỌA. ẤY VẬY MÀ HIỆN NAY CON NGƯỜI
LẠI ĐANG ĐI NGƯỢC LẠI VỚI NHỮNG ĐIỀU ĐÚNG ĐẮN: CON
NGƯỜI CHÍNH LÀ SINH VẬT CÓ KHẢ NĂNG LÀM BIẾN ĐỔI TỰ
NHIÊN NHIỀU NHẤT - CHÍNH VÌ VẬY HỌ ĐANG LÀ SINH VẬT TÀN
PHÁ THIÊN NHIÊN KHỦNG KHIẾP NHẤT.
TÓM LẠI TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN XÃ
HỘI CÓ VAI TRÒ NGÀY CÀNG QUAN TRỌNG. ĐỂ GIỮ GÌN MÔI
TRƯỜNG TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA MÌNH CON NGƯỜI CẦN
NẮM CHẮC CÁC QUI LUẬT TỰ NHIÊN, KIỂM TRA ĐIỀU TIẾT SỬ
DỤNG HỢP LÍ, BẢO QUẢN KHAI THÁC CÓ HIỆU QUẢ ĐẢM BẢO
KHẢ NĂNG TÁI TẠO CÁC NGUỒN VẬT CHẤT CỦA TỰ NHIÊN, ĐẢM
BẢO CÂN BẰNG HỆ THỐNG TỰ NHIÊN - XÃ HỘI.
1.2.5. NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ
NHIÊN VÀ XÃ HỘI:
CÓ NHIỀU YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ
NHIÊN VÀ XÃ HỘI TRONG ĐÓ QUAN TRỌNG NHẤT LÀ TRÌNH ĐỘ
PHÀT TRIỂN CỦA XÃ HỘI VÀ SỰ ĐỘ NHẬN THỨC, VẬN DỤNG QUI
11

LUẬT TỰ NHIÊN, XÃ HỘI VÀO HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CỦA CON
NGƯỜI.
MỐI QUAN HỆ TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI PHỤ THUỘC VÀO TRÌNH
ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI:
THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI LỊCH SỬ TỰ
NHIÊN VÀ LỊCH SỬ XÃ HỘI ĐÃ TRỞ NÊN GẮN BÓ VÀ QUY ĐỊNH
LẪN NHAU. SỰ GẮN BÓ VÀ QUY ĐỊNH NÀY PHỤ THUỘC VÀO
TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI MÀ TIÊU CHÍ ĐỂ ĐÁNH GIÁ LÀ
PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT. SỰ RA ĐỜI CỦA NHỮNG PHƯƠNG THỨC
SẢN XUẤT MỚI QUYẾT ĐỊNH SỰ BIẾN CHUYỂN VỀ CHẤT CỦA XÃ
HỘI LOÀI NGƯỜI. CHÍNH PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT QUY ĐỊNH

TÍNH CHẤT CỦA MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI VÌ MỖI
PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT KHÁC NHAU SẼ CÓ NHỮNG CÔNG CỤ
LAO ĐỘNG KHÁC NHAU ĐỂ KHAI THÁC GIỚI TỰ NHIÊN, SẼ CÓ
NHỮNG MỤC ĐÍCH TIẾN HÀNH SẢN XUẤT KHÁC NHAU. KHI CÔNG
CỤ THAY ĐỔI, MỤC ĐÍCH SẢN XUẤT CỦA MỖI CHẾ ĐỘ SẢN XUẤT
THAY ĐỔI THÌ TÍNH CHẤT CỦA MỐI QUAN HỆ GIỮA XÃ HỘI VÀ TỰ
NHIÊN CŨNG THAY ĐỔI THEO.
NGÀY NAY, KHI CÓ KHOA HỌC VÀ KĨ THUẬT PHÁT TRIỂN SONG
VỚI CHẾ ĐỘ SỞ HỮU TƯ NHÂN TƯ BẢN CHỦ NGHĨA THÌ CON
NGƯỜI COI TỰ NHIÊN KHÔNG CHỈ LÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG MÀ CÒN
LÀ ĐỐI TƯỢNG CHIẾM ĐOẠT NHẰM MỤC ĐÍCH LỢI NHUẬN.
KHỦNG HOẢNG MÔI TRƯỜNG ĐÃ XẢY RA Ở NHIỀU NƠI VÀ ĐANG
ĐE DỌA SỰ SỐNG CỦA NHÂN LOẠI. ĐỂ TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN
CON NGƯỜI PHẢI CHUNG SỐNG HÒA BÌNH VỚI THIÊN NHIÊN,
THAY ĐỔI CÁCH ĐỐI XỬ VỚI TỰ NHIÊN MÀ QUAN TRỌNG NHẤT LÀ
PHẢI XÓA BỎ CHẾ ĐỘ TƯ HỮU TƯ NHÂN TƯ BẢN CHỦ NGHĨA -
NGUỒN GỐC SÂU XA CỦA VIỆC PHÁ HOẠI TỰ NHIÊN NHẰM TỐI ĐA
12

HÓA LỢI NHUẬN. NHIỆM VỤ NÀY LÀ NHIỆM VỤ CỦA TẤT CẢ MỌI
NGƯỜI.
MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI PHỤ THUỘC VÀO
TRÌNH ĐỘ NHẬN THỨC VÀ VẬN DỤNG CÁC QUY LUẬT TRONG
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN:
MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ CON NGƯỜI ĐƯỢC THỂ HIỆN
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI. SONG CON NGƯỜI
HÀNH ĐỘNG THEO SUY NGHĨ DO ĐÓ MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ
NHIÊN VÀ XÃ HỘI PHỤ THUỘC VÀO TRÌNH ĐỘ NHẬN THỨC,
TRƯỚC HẾT LÀ NHẬN THỨC CÁC QUY LUẬT VÀ VIỆC VẬN DỤNG
NÓ TRONG CÁC HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN.

MỘT NHẬN THỨC TỐT ĐI KÈM VỚI NHỮNG HÀNH ĐỘNG THEO
QUY LUẬT THÌ CON NGƯỜI ĐÃ TẠO RA MỘT THẾ GIỚI HÀI HỎA,
THUẬN LỢI CHO SỰ PHÁT TRIỂN LÂU DÀI CỦA XÃ HỘI. NGƯỢC
LẠI, NẾU LÀM TRÁI QUY LUẬT, CHỈ KHAI THÁC, CHIẾM ĐOẠT
NHỮNG CÁI CÓ SẴN TRONG GIỚI TỰ NHIÊN THÌ SỰ NGHÈO NÀN ĐI
CỦA GIỚI TỰ NHIÊN VÀ VIỆC PHÁ VỠ CÂN BẰNG HỆ THỐNG TỰ
NHIÊN - XÃ HỘI LÀ KHÔNG TRÁNH KHỎI. CON NGƯỜI SẼ PHẢI TRẢ
GIÁ VÀ CHỊU DIỆT VONG.
VIỆC NHẬN THỨC QUY LUẬT TỰ NHIÊN CẦN ĐI KÈM VIỆC NHẬN
THỨC QUY LUẬT CỦA XÃ HỘI VÀ ĐỒNG THỜI VẬN DỤNG CHÚNG
TRONG THỰC TIỄN.
THỜI ĐẠI NGÀY NAY KHOA HỌC KĨ THUẬT PHÁT TRIỂN, NHẬN
THỨC ĐÃ ĐƯỢC NANG LÊN NHIỀU VẤN ĐỀ CÒN LẠI LÀ PHẢI HÀNH
ĐỘNG CHO ĐÚNG.
ĐỂ TUÂN THEO CÁC QUY LUẬT TỰ NHIÊN THÌ VIỆC XÓA BỎ CHẾ
ĐỘ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA LÀ CON ĐƯỜNG DUY NHẤT.
1.2.6. MÔI TRƯỜNG - VẤN ĐỀ CỦA CHÚNG TA:
13

NẰM TRONG MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI, MÔI
TRƯỜNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN SỰ TỒN TẠI VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA XÃ HỘI CÓ LẼ LÀ VẤN ĐỀ QUEN THUỘC NHẤT, NÓ
THƯỜNG XUYÊN ĐƯỢC NHẮC ĐẾN QUANH TA.
MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?
MÔI TRƯỜNG LÀ TOÀN BỘ NHỮNG ĐIỀU KIỆN MÀ TRONG ĐÓ
CON NGƯỜI SINH SỐNG. KHÁI NIỆM NÀY BAO HÀM CẢ MÔI
TRƯỜNG TỰ NHIÊN VÀ MÔI TRƯỜNG XÃ HỘI. Ở ĐÂY CHÚNG TA SẼ
CHỈ CHỦ YẾU XÉT ĐẾN MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN.
MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN ĐƯỢC SỬ DỤNG VỚI NHIỀU TÊN GỌI
KHÁC NHAU NHƯ MÔI TRƯỜNG SINH THÁI, MÔI TRƯỜNG SINH

QUYỂN. MÔI TRƯỜNG SINH THÁI LÀ ĐIỀU KIỆN THƯỜNG XUYÊN
VÀ TẤT YẾU ĐỐI VỚI SỰ TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI.
NHƯ VẬY TRONG MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI THÌ
MÔI TRƯỜNG SINH THÁI ĐẠI DIỆN CHO BỘ PHẬN CÒN LẠI CỦA TỰ
NHIÊN BÊN CẠNH BỘ PHẬN ĐẶC THÙ CỦA TỰ NHIÊN LÀ XÃ HỘI.
VAI TRÒ CỦA MÔI TRƯỜNG SINH THÁI ĐỐI VỚI XÃ HỘI TRONG
QUÁ TRÌNH LỊCH SỬ Ở NHỮNG GIAI ĐOẠN KHÁC NHAU CŨNG
ĐƯỢC THỂ HIỆN MỘT CÁCH KHÁC NHAU.
KHI XÃ HỘI CÒN Ở TRÌNH ĐỘ MÔNG MUỘI - KHI CON NGƯỜI
CHỦ YẾU CHỈ BIẾT SĂN BẮT HÁI LƯỢM NHỮNG SẢN PHẨM CÓ SẴN
TRONG TỰ NHIÊN THÌ HẦU NHƯ CON NGƯỜI HOÀN TOÀN BỊ GIỚI
TỰ NHIÊN CHI PHỐI, THỐNG TRỊ. CUỘC SỐNG XÃ HỘI HOÀN TOÀN
PHỤ THUỘC MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN.
KHI CON NGƯỜI VĂN MINH HƠN - NHẤT LÀ KHI KHOA HỌC KĨ
THUẬT PHÁT TRIỂN THÌ CON NGƯỜI ĐÃ TỪNG BƯỚC CHẾ NGỰ
ĐƯỢC TỰ NHIÊN. CON NGƯỜI ĐÃ TỪNG BƯỚC CHẾ NGỰ , KHAI
THÁC TỰ NHIÊN PHỤC VỤ CHO NHU CẦU CỦA MÌNH. NHIỀU
NGÀNH NGHỀ RA ĐỜI TỪ NHỮNG ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN NHƯ NÔNG
14

NGHIỆP, LÂM NGHIỆP, KHAI THÁC KHOÁNG SẢN, ĐỒNG THỜI CÓ
NHỮNG NGÀNH ÍT PHỤ THUỘC TỰ NHIÊN HƠN CŨNG RA ĐỜI NHƯ
ĐIỆN TỬ, PHẦN MỀM (MỚI RA ĐỜI TRONG THỜI GIAN GẦN ĐÂY).
TUY NHIÊN CHO ĐẾN NAY XÃ HỘI VẪN PHỤ THUỘC MÔI
TRƯỜNG TỰ NHIÊN RẤT NHIỀU, NÓ CÓ THỂ TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN
LỢI HOẶC GÂY KHÓ KHĂN CHO SẢN XUẤT, DO ĐÓ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG, TỐC ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI.
TA CÓ THỂ LẤY MỘT VÍ DỤ VỀ SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA MÔI
TRƯỜNG ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI, HÃY XEM NHỮNG
SỰ PHỤ THUỘC VÀO MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN TỪ XA XƯA CỦA CÁC

XÃ HỘI ĐÃ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TẬN NGÀY NAY NHƯ THẾ NÀO:
ĐÂY LÀ MỘT ĐOẠN TRÍCH TỪ BÀI VIẾT "JARED DIAMOND VÀ
VẬN MỆNH CỦA CÁC NỀN VĂN MINH" CỦA TÁC GIẢ TRẦN HỮU
DŨNG ĐĂNG TRÊN TẠP CHÍ TIA SÁNG SỐ 3, THÁNG 3, NĂM 2005:
TRONG CUỐN "SÚNG, VI TRÙNG, VÀ THÉP: ĐỊNH MỆNH CỦA
CÁC XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI" (GUNS, GERMS AND STEEL: THE FATES
OF HUMAN SOCIETIES", NEW YORK: NORTON, 1997) JARED
DIAMOND VIỆN DẪN NHỮNG YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG VÀ CẤU TRÚC
ĐỂ GIẢI THÍCH TẠI SAO CÁC NƯỚC TÂY PHƯƠNG TRỔ NÊN THỐNG
TRỊ THẾ GIỚI. MỤC ĐÍCH CỦA ÔNG, DIAMOND BỘC BẠCH NGAY TỪ
ĐẦU, LÀ NHẰM TRIỆT HẠ NHỮNG Ý KIẾN CHO RẰNG CHỦNG TỘC,
VĂN HÓA VÀ TRUYỀN THỐNG CÓ ẢNH HƯỞNG QUYẾT ĐỊNH ĐẾN
NHỮNG KHÁC BIỆT VỀ CÔNG NGHỆ CỦA NHỮNG XÃ HỘI KHÁC
NHAU, TRÊN NHỮNG CHÂU LỤC KHÁC NHAU, TRONG SUỐT LỊCH
SỬ.
DIAMOND TÓM TẮT PHÁT HIỆN CỦA ÔNG NHƯ SAU: LỊCH SỬ
CỦA CÁC NHÓM DÂN KHÁC NHAU KHÔNG PHẢI VÌ SỰ KHÁC BIỆT
SINH HỌC (BIOLOGICAL) GIỮA CÁC SẮC DÂN MÀ VÌ SỰ KHÁC BIỆT
VỀ MÔI TRƯỜNG SINH SỐNG NGAY TỪ ĐẦU. NÓI CÁCH KHÁC, LÝ
15

DO CĂN BẢN CỦA SỰ BẤT BÌNH ĐẲNG TRONG THẾ GIỚI NGÀY
NAY BẮT NGUỒN TỪ RẤT XA TRONG QUÁ KHỨ.
HÃY LẤY NĂM 1500 SAU CÔNG NGUYÊN LÀM ĐIỂM MỐC. CÓ
THỂ XEM NĂM NÀY LÀ KHỞI ĐIỂM THỜI KỲ CÁC NƯỚC CHÂU ÂU
ĐI CHINH PHỤC CÁC CHÂU LỤC KHÁC. LÚC ẤY THÌ CÁC NƯỚC ĐÃ
CÓ SỰ KHÁC BIỆT VỀ TRÌNH ĐỘ CÔNG NGHỆ VÀ TỔ CHỨC CHÍNH
TRỊ. PHẦN LỚN ÂU, Á VÀ BẮC PHI ĐÃ CÓ NHỮNG QUỐC GIA Ở VÀO
THỜI KỲ ĐỒ SẮT THẬM CHÍ VÀI NƯỚC ĐÃ SẮP SANG THỜI KỲ
CÔNG NGHIỆP HÓA. HAI NHÓM Ở CHÂU MỸ (INCA VÀ AZTEC) ĐÃ

LÀ NHỮNG ĐẾ QUỐC CÓ DỤNG CỤ BẰNG ĐÁ VÀ BẮT ĐẦU THỬ
NGHIỆM VỚI ĐỒNG. NHỮNG DÂN TỘC KHÁC THÌ KÉM PHÁT TRIỂN
HƠN: ĐA SỐ DÂN Ở CHÂU ÚC, CHÂU MỸ VÀ CHÂU PHI (VÙNG DƯỚI
SAHARA) VẪN CÒN HOÀN TOÀN DỰA VÀO NÔNG NGHIỆP, THẬM
CHÍ VÀI NHÓM VẪN CÒN SỐNG NHỜ SĂN BẮN VÀ LƯỢM NHẶT VỚI
KHÍ CỤ BẰNG ĐÁ.
LẼ DĨ NHIÊN, NHỮNG KHÁC BIỆT ẤY VỀ TRÌNH ĐỘ CÔNG NGHỆ
VÀO KHOẢNG NĂM 1500 LÀ NGUYÊN DO GẦN GŨI NHẤT ĐƯA ĐẾN
SỰ CHÊNH LỆCH HIỆN NAY TRÊN THẾ GIỚI. NHỮNG ĐẾ QUỐC CÓ
KHÍ CỤ BẰNG SẮT SẼ CHINH PHỤC HOẶC TIÊU DIỆT NHỮNG NHÓM
DÂN CHỈ CÓ KHÍ CỤ BẰNG ĐÁ. NHƯNG JARED DIAMOND KHÔNG
HOÀN TOÀN THỎA MÃN VỚI CÁCH TRẢ LỜI NÀY. ÔNG GẶNG HỎI:
NHƯNG TẠI THẾ GIỚI LẠI CÓ TÌNH TRẠNG ẤY VÀO NĂM 1500?
NGƯỢC DÒNG LỊCH SỬ XA HƠN NỮA, TỪ KHI THỜI ĐẠI BĂNG
HÀ CHẤM DỨT CHO ĐẾN 11000 NĂM TRƯỚC TÂY LỊCH, MỌI NGƯỜI
Ở KHẮP CÁC CHÂU LỤC ĐỀU SỐNG NHỜ SĂN BẮN VÀ HÁI NHẶT.
NHƯ VẬY, CHÍNH SỰ KHÁC BIỆT VỀ TỐC ĐỘ PHÁT TRIỂN (CỤ THỂ
LÀ GIỮA LỤC ĐỊA ÂU Á VÀ NHỮNG LỤC ĐỊA KHÁC) TỪ NĂM 11000
TRƯỚC TÂY LỊCH ĐẾN 1500 NĂM SAU TÂY LỊCH ĐÃ ĐƯA ĐẾN SỰ
CHÊNH LỆCH MÀ TA THẤY KHOẢNG NĂM 1500.
16

DIAMOND ĐƠN CỬ TRƯỜNG HỢP CHÂU ÂU THUỘC ĐỊA HÓA
TÂN THẾ GIỚI. HIỂN NHIÊN, ĐÓ LÀ VÌ NGƯỜI CHÂU ÂU CÓ TÀU BÈ,
CÓ TỔ CHỨC CHÍNH TRỊ, CÓ SÚNG, CÓ GƯƠM THÉP, CÓ NGỰA, RỒI
CƠ MAY LẠI ĐEM THEO NHỮNG LOẠI VI TRÙNG BỆNH TẬT GIẾT
THỔ DÂN DA ĐỎ NGAY TRƯỚC KHI NHỮNG NGƯỜI NÀY ĐỨNG LÊN
CHỐNG CỰ (VÌ THẾ SÁCH CÓ TÊN "SÚNG, VI TRÙNG VÀ THÉP").
SONG DIAMOND KHÔNG DỪNG LẠI Ở ĐÓ, ÔNG TRA HỎI THÊM. THẾ
THÌ TẠI SAO DÂN CHÂU ÂU CÓ NHỮNG LỢI ĐIỂM ẤY MÀ THỔ DÂN

CHÂU MỸ KHÔNG CÓ (ĐẶC BIỆT, TẠI SAO CÁC VI TRÙNG CỦA DÂN
CHÂU ÂU LẠI ĐỘC ĐỊA ĐỐI VỚI THỔ DÂN CHÂU MỸ THAY VÌ
NGƯỢC LẠI?). CÀNG TRUY GẶNG, CÀNG LÙI NGƯỢC VỀ QUÁ KHỨ,
DIAMOND CÀNG THẤY CÁC YÊU TỐ MÔI TRƯỜNG LÀ QUAN
TRỌNG.
CỤ THỂ, DIAMOND PHÂN BIỆT BỐN CÁCH KHÁC NHAU VỀ MÔI
TRƯỜNG:
1. KHÁC NHAU THỨ NHẤT GIỮA CÁC ĐẠI LỤC LÀ VỀ CÁC
GIỐNG THẢO MỘC VÀ ĐỘNG VẬT HOANG DÃ MÀ CON NGƯỜI
CÓ THỂ ĐEM VỀ NUÔI TRỒNG. ÔNG LÝ LUẬN RẰNG KHẢ
NĂNG NUÔI TRỒNG LÀ QUYẾT ĐỊNH KHẢ NĂNG CÓ LƯƠNG
THỰC THẶNG DƯ, VÀ CHỈ KHI LƯƠNG THỰC CÓ THẶNG DƯ
THÌ XÃ HỘI MỚI "NUÔI" ĐƯỢC MỘT THÀNH PHẦN
"CHUYÊN VIÊN" GIÚP XÃ PHÁT TRIỂN NHỮNG LĨNH VỰC NHƯ
CÔNG NGHỆ, VĂN HÓA, V.V CHÍNH NHỮNG PHÁT TRIỂN
NÀY SẼ TẠO CHO XÃ HỘI LIÊN HỆ NHỮNG ƯU THẾ CHÍNH TRỊ
VÀ QUÂN SỰ SO VỚI LÁNG GIỀNG.
2. KHÁC NHAU THỨ HAI LÀ VỀ NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN SỰ CHUYỂN DỊCH (CẢ NGƯỜI LẪN VẬT) TRONG CÙNG
MỘT LỤC ĐỊA. NHỮNG SỰ CHUYỂN DỊCH NÀY LÀ DỄ DÀNG
NHẤT Ở LỤC ĐỊA ÂU Á, BỞI VÌ HƯỚNG CHÍNH CỦA LỤC ĐỊA
17

NÀY LÀ ĐÔNG TÂY, TƯƠNG ĐÓI ÍT NGĂN TRỞ MÔI SINH VÀ
ĐỊA LÝ.
3. KHÁC NHAU THỨ BA LÀ VỀ NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN SỰ CHUYỂN DỊCH GIỮA CÁC LỤC ĐỊA. VÌ NHỮNG NGĂN
CẢN ĐỊA LÝ, NHIỀU LỤC ĐỊA KHÔNG NHẬN ĐƯỢC NHỮNG
CÔNG NGHỆ HAY THÚ VẬT, THẢO MỘC TỪ CÁC LỤC ĐỊA
KHÁC. SONG, DIAMOND CŨNG NHÌN NHẬN, SỰ BIỆT LẬP NÀY

LẮM KHI CŨNG CÓ LỢI VÌ NÓ KHUYẾN KHÍCH PHÁT TRIỂN
NHỮNG GIỐNG VẬT NUÔI TRỒNG TẠI ĐỊA PHƯƠNG, CŨNG
NHƯ CÁC CÔNG NGHỆ BẢN ĐỊA.
4. CÁI KHÁC NHAU CUỐI CÙNG LÀ VỀ DÂN SỐ VÀ DIỆN TÍCH
ĐẤT ĐAI. LỤC ĐỊA CÀNG RỘNG CÀNG ĐÔNG DÂN THÌ CÀNG
CÓ NHIỀU NGƯỜI PHÁT MINH. HƠN NỮA, TRONG MỘT LỤC
ĐỊA NHƯ VẬY SẼ CÓ NHIỀU XÃ HỘI TRANH ĐUA HƠN, RỒI
CHÍNH SỰ TANH ĐUA GIỮA CÁC XÃ HỘI GẦN GŨI NHAU ĐÓ
SẼ GÂY ÁP LỰC PHÁT MINH VÀ CẢI CÁCH, BỞI LẼ NHỮNG
QUỐC GIA "TỤT HẬU" SẼ BỊ CÁC QUỐC GIA KHÁC THỐNG TRỊ,
THẬM CHÍ TIÊU DIỆT.
MỘT ĐOẠN THÍCH THÚ TRONG QUYỂN SÁCH LÀ SỰ SO SÁNH
CỦA DIAMOND VỀ SỰ TIẾN BỘ CÔNG NGHỆ GIỮA TRUNG QUỐC VÀ
TÂY PHƯƠNG. TRUNG QUỐC ĐÃ CÓ NHỮNG HẠM ĐỘI VIỄN DƯƠNG
VÀO NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA THẾ KỶ XV NHƯNG SAU ĐÓ KHÔNG
LÂU THÌ LẠI GIẢI THỂ HẠM ĐỘI NÀY, CHẤM DỨT MỌI HOẠT ĐỘNG
VIỄN DU, VÌ LỆNH TRIỀU ĐÌNH (CỤ THỂ LÀ DO SỰ TRANH CHẤP
QUYỀN LỰC GIỮA CÁC PHE TRONG TRIỀU ĐÌNH LÚC ẤY). Ở CHÂU
ÂU, TRÁI LẠI, NHÀ THÁM HIỂM COLUMBUS ĐÃ TÌM ĐƯỢC TÀI
TRỢ CHO CHUYẾN ĐI CỦA ÔNG TỪ TRIỀU ĐÌNH TÂY BAN NHA SAU
KHI BỊ NHIỀU NƠI KHÁC TỪ CHỐI. THEO DIAMOND, SỰ THỐNG
NHẤT CỦA TRUNG QUỐC CHO PHÉP NƯỚC NÀY CANH TÂN TRƯỚC
18

PHƯƠNG TÂY, SONG CŨNG CHÍNH SỰ THỐNG NHẤT SỚM CỦA
TRUNG QUỐC ĐÃ LÀM GIẢM ĐI KHẢ NĂNG ĐỔI MỚI CỦA NƯỚC
NÀY. TRIỀU ĐÌNH RA LỆNH MỘT CÁI LÀ MỌI HOẠT ĐỘNG CANH
TÂN DỪNG LẠI NGAY! Ở CHÂU ÂU THÌ KHÁC: MỘT TIẾN BỘ BỊ
NGĂN CHẶN Ở NƯỚC NÀY CÓ THỂ ĐƯỢC TIẾP TỤC Ở NƯỚC KHÁC.
CÁC NƯỚC CHÂU ÂU ĐỦ GẦN GŨI NHAU ĐỂ CHIA SẺ NHỮNG Ý

KIẾN MỚI, NHƯNG QUYỀN HÀNH LẠI KHÔNG TẬP TRUNG ĐẾN ĐỘ
CÓ THỂ HOÀN TOÀN GIẾT CHẾT MỘT Ý MỚI
CÓ NHIỀU NGƯỜI CÓ THỂ KHÔNG THẤY THỰC SỰ BỊ THUYẾT
PHỤC BỞI TRỌNG TÂM Ý KIẾN CỦA ÔNG (MÀ HỌ CHO RẰNG) THEO
ĐÓ MỌI VIỆC ĐỀU LÀ HẬU QUẢ TẤT NHIÊN CỦA ĐỊA LÍ, CỘNG VỚI
TÌNH TRẠNG DÂN SỐ NGÀY CÀNG CAO. NHIỀU NGƯỜI CHO RẰNG
DIAMOND COI NHẸ VAI TRÒ CỦA TRÍ TUỆ VÀ DO ĐÓ KHÔNG THẤY
HẾT ĐƯỢC SỰ QUAN TRỌNG
CỦA KHOA HỌC TRONG TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ. TUY NHIÊN TRONG
LỜI BẠT VIẾT THÊM KHI CUỐN
SÁCH NÀY TÁI BẢN NĂM 2003, DIAMOND KHẲNG ĐỊNH ÔNG
KHÔNG HỀ XEM NHẸ NHỮNG
YẾU TỐ VỀ CON NGƯỜI, TƯ TƯỞNG HAY VĂN HÓA. ÔNG CHỈ
MUỐN NÓI RẰNG NHÌN SUỐT NHIỀU NGHÌN NĂM LỊCH SỬ THÌ VAI
TRÒ CỦA MÔI TRƯỜNG VÀ ĐỊA LÍ THỰC CÓ TÍNH QUYẾT ĐỊNH.
VÀI NÉT VỀ JARED DIAMOND: JARED DIAMOND (NGƯỜI MỸ, SINH
NĂM 1937) HIỆN LÀ GIÁO SƯ ĐỊA LÍ CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC
CALIFORNIA TẠI LOS ANGELES (UCLA). TUY ÔNG CÓ BẰNG TIẾN SĨ VỀ
SINH LÍ HỌC, NHƯNG KIẾN THỨC CỦA ÔNG BAO TRÙM HẦU NHƯ MỌI
NGÀNH, TỪ KIẾN TRÚC, NGÔN NGỮ, KHẢO CỔ, ĐẾN ĐỘNG VẬT HỌC,
Y HỌC. ÔNG CŨNG KHÔNG PHẢI LÀ MỘT HỌC GIẢ "THÁP NGÀ": ÔNG
ĐÃ ĐI KHẮP CHÂU LỤC, THẬM CHÍ SỐNG NHIỀU NĂM Ở NHỮNG NƠI
"GẦN NHƯ TẬN CÙNG THẾ GIỚI" (NHƯ ĐẢO TÂN GHI-NÊ, ĐẢO PHỤC
19

SINH). HAI CUỐN SÁCH CỦA ÔNG (MỘT CUỐN RA NĂM 1997, ĐOẠT
GIẢI PULITZER, THUỘC HÀNG "BEST SELLER", VÀ MỘT CUỐN VỪA RA
CUỐI NĂM 2004) ĐÃ ĐẶT ÔNG VÀO HÀNG NGŨ NHỮNG NHÀ TƯ
TƯỞNG HIỆN ĐẠI CÓ NHIỀU ẢNH HƯỞNG NHẤT Ở MỸ.
BÀI TRÍCH TRÊM ĐƯỢC ĐƯA RA CHỈ NHẰM ĐƯA THÊM MỘT Ý

KIẾN KHẲNG ĐỊNH TẦM QUAN TRỌNG CỦA MÔI TRƯỜNG TỰ
NHIÊN VỚI XÃ HỘI CHỨ KHÔNG CÓ Ý ĐỊNH BÁC BỎ VAI TRÒ CỦA
CON NGƯỜI.
SỰ BÙNG NỔ DÂN SỐ:
KHI NÓI ĐẾN VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG, TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI CÓ
MỘT ĐIỂM TA KHÔNG THỂ KHÔNG ĐỀ CẬP, ĐÓ LÀ SỰ BÙNG NỔ
DÂN SỐ.
MỖI CÁ THỂ NGƯỜI ĐỀU CÓ NHỮNG NHU CẦU CỦA RIÊNG NÓ,
NÓ CẦN TIÊU THỤ CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN, VÀ
GÂY RA CÁC ẢNH HƯỞNG NHẤT ĐỊNH ĐẾN MÔI TRƯỜNG. KHI DÂN
SỐ PHÁT TRIỂN NGÀY CÀNG CAO THÌ NHƯ CẦU VỚI TỰ NHIÊN
CÀNG LỚN; NHỮNG NHU CẦU THIẾT YẾU NHƯ ĂN MẶC, THỰC
PHẨM, THUỐC MEN, NƯỚC SẠCH NGÀY CÀNG THIẾU THỐN. ĐỒNG
THỜI NHIỀU VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG CŨNG NẢY SINH NHƯ Ô NHIỄM
NGUỒN NƯỚC, RÁC THẢI ĐẶC BIỆT LÀ VIỆC TĂNG CƯỜNG KHAI
THÁC CÁC NGUỒN ĐẾN CẠN KIỆT CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN NHẰM
ĐÁP ỨNG CÁC NHU CẦU CỦA CON NGƯỜI. ÁP LỰC LÊN MÔI
TRƯỜNG NGÀY CÀNG LỚN VÀ THỰC SỰ KHẢ NĂNG CHỊU ĐỰNG
CỦA MÔI TRƯỜNG LÀ CÓ HẠN.
SỰ BÙNG NỔ DÂN SỐ THỰC TẾ LÀ SỰ TĂNG LÊN RẤT NHANH
CỦA SỐ LƯỢNG CÁ THỂ CỦA QUẦN THẺ NGƯỜI LÀ MỘT VÍ DỤ CHO
SỰ PHÁT TRIỂN VỐN CÓ Ở TẤT CẢ CÁC LOÀI. MỘT QUY LUẬT KÈM
THEO LÀ: KHI SỐ LƯỢNG CÁ THỂ CỦA QUẦN THỂ VƯỢT QUÁ KHẢ
NĂNG CHỊU ĐỰNG CỦA MÔI TRƯỜNG THÌ SỰ CHẾT HÀNG LOẠT SẼ
20

XẢY RA NHƯNG THƯỜNG LÀ TỪNG VÙNG CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ
QUY MÔ TOÀN CẦU (I.M. BARRETT AND OTH, 1986)
NẾU ĐIỀU NÀY XẢY RA VỚI LOÀI NGƯỜI THÌ QUẢ LÀ TAI HỌA.
MÀ NHỮNG CÁCH ỨNG XỬ SAI CỦA CON NGƯỜI VỚI TỰ NHIÊN

HIỆN NAY ĐANG LÀM GIẢM ĐI SỨC CHỊU ĐỰNG CỦA TỰ NHIÊN.
DO ĐÓ CHÚNG TA CẦN GIẢI QUYẾT TỐT VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG VA
CƯ XỬ ĐÚNG VỚI TỰ NHIÊN.

NGUYÊN NHÂN CỦA SAI LẦM NÀY LÀ DO CHẾ ĐỘ TƯ HỮU TƯ
BẢN CHỦ NGHĨA, CẦN XÓA BỎ NÓ, KHI XÂY DỰNG ĐỰOC CHẾ ĐỘ
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA, CON NGƯỜI SẼ CƯ XỬ TỐT HƠN VỚI TỰ NHIÊN
VÌ KHÔNG CÒN BỊ LỢI NHUẬN CHI PHỐI.

2. VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG HIỆN NAY Ở VIỆT NAM:
QUA PHẦN TRÊN CHÚNG TA THẤY RÕ RÀNG CẦN PHẢI BẢO VỆ
MÔI TRƯỜNG, GÌN GIỮ SỰ CÂN BẰNG CỦA HỆ THỐNG TỰ NHIÊN -
XÃ HỘI NHẰM ĐẢM BẢO SỰ TỒN TẠI PHÁT TRIỂN LÂU DÀI VÀ ỔN
ĐỊNH CHO XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI. GIỜ CHÚNG TA SẼ XEM XÉT VẤN
ĐỀ TRONG ĐIỀU KIỆN CỤ THỂ CỦA VIỆT NAM.

2.1. KHÁI QUÁT VỀ MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN
CỦA VIỆT NAM:

VIỆT NAM: NHỮNG SỐ LIỆU THỐNG KÊ CHÍNH
THỦ ĐÔ : HÀ NỘI
NGÔN NGỮ CHÍNH THỨC : TIẾNG VIỆT
ĐƠN VỊ TIỀN TỆ : ĐỒNG
DIỆN TÍCH : 329.566 KM2
DÂN SỐ ƯỚC TÍNH (NĂM 1998) : 78 TRIỆU NGƯỜI
21

TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG DÂN SỐ : 2,3%
MẬT ĐỘ DÂN CƯ : 210 NGƯỜI/KM2
THỜI GIAN TĂNG GẤP ĐÔI SỐ DÂN : 31 NĂM

DIỆN TÍCH BẢO TỒN TRÊN TỔNG SỐ DIỆN TÍCH : 7 %
TỔNG SỐ DIỆN TÍCH ĐƯỢC BẢO TỒN : 22.976 KM2
SỐ KHU VỰC ĐƯỢC BẢO TỒN : 101

NGUỒN: UNFPA, CỤC KIỂM LÂM, BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG
THÔN

CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN VIỆT NAM:
2.1.1. TÀI NGUYÊN ĐẤT VIỆT NAM:
QUỸ ĐẤT CỦA VIỆT NAM CÓ TỔNG DIỆN TÍCH HƠN 33 TRIỆU HA,
TỔNG DIỆN TÍCH ĐẤT BÌNH QUÂN ĐẦU NGƯỜI LÀ 0,6 HA (ĐỨNG
THỨ 159 TRÊN THẾ GIỚI).
TỔNG SỐ CÓ HƠN 16 TRIỆU HA ĐẤT FERALIT, 3 TRIỆU HA ĐẤT
PHÙ SA, ĐẤT MÙN VÀNG ĐỎ HƠN 3 TRIỆU HA, ĐẤT XÁM BẠC MÀU
HƠN 3 TRIỆU HA TỔNG TIỀM NĂNG DỰ TRỮ QUỸ ĐẤT NÔNG
NGHIỆP CỦA VIỆT NAM LÀ 10 - 11 TRIỆU HA, TRONG ĐÓ GẦN 7
TRIỆU HA ĐƯỢC SỬ DỤNG VÀO NÔNG NGHIỆP, 3 TRÊN 4 TRONG SỐ
ĐÓ LÀ TRỒNG CÂY HÀNG NĂM.
MẶN HÓA, CHUA PHÈN HÓA, BẠC MÀU HÓA, CÁT LẤN , ĐẤT
TRŨNG ÚNG NƯỚC, ĐẤT DỄ BỊ THOÁI HÓA, ĐẤT KHÓ PHỤC HỒI LÀ
NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN PHẢI LƯU Ý.
2.1.2. TÀI NGUYÊN NƯỚC VIỆT NAM:
VIỆT NAM CÓ KHOẢNG 2345 CON SÔNG (DÀI TỪ 10 KM TRỞ
LÊN).
TỔNG DÒNG CHẢY CỦA HỆ THỐNG SÔNG CỬU LONG LÀ 520
KM3 /NĂM, CỦA SÔNG HỒNG VÀ SÔNG THÁI BÌNH 120 KM3/NĂM.
22

NƯỚC NGẦM CÓ THỂ KHAI THÁC KHOẢNG 2,7 TRIỆU
KM3/NGÀY.

ĐẾN NĂM 2000 LƯỢNG NƯỚC LẤY ĐI CHO TIÊU DÙNG Ở VIỆT
NAM TỔNG SỐ KHOẢNG 90 ĐẾN 100 KM3 (XẤP XỈ 30% LƯỢNG
NƯỚC SẢN SINH RA TRONG LÃNH THỔ.
2.1.3. TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN VIỆT NAM:
NƯỚC TA NẰM GIỮA HAI VÀNH ĐAI TẠO KHOÁNG LỚN CỦA
THẾ GIỚI LÀ THÁI BÌNH DƯƠNG VÀ ĐỊA TRUNG HẢI.
VIỆT NAM CÓ HƠN 3500 MỎ GỒM 80 LOẠI KHOÁNG SẢN. MỚI
CHỈ CÓ 270 MỎ ĐƯỢC KHAI THÁC GỒM 32 LOẠI KHOÁNG SẢN.
KHOÁNG SẢN CHỦ YẾU: THAN TRỮ LƯỢNG 3 ĐẾN 3,5 TỶ TẤN;
DẦU MỎ TRỮ LƯỢNG VỊNH BẮC BỘ LÀ 500 TRIỆU TẤN, NAM CÔN
SƠN 400 TRIỆU TẤN, CỬU LONG 300 TRIỆU TẤN, VỊNH THÁI LAN 300
TRIỆU TẤN; QUẶNG SẮT TRỮ LƯỢNG 700 TRIỆU TẤN; KHÍ ĐỐT
THIÊN NHIÊN CÓ TRỮ LƯỢNG LỚN.
TÀI NGUYÊN KHOÁNG VẬT CỦA VIỆT NAM ĐƯỢC ĐÁNH GIÁ LÀ
TO LỚN, ĐỦ CƠ SỞ CHO CÔNG NGHIỆP HÓA.
2.1.4. MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN BIỂN VIỆT NAM:
VIỆT NAM CÓ VÙNG BIỂN RỘNG TRÊN 1 TRIỆU KM2 CÓ NHIỀU
TIỀM NĂNG VỀ KINH TẾ VÀ CÓ ĐỘ ĐA DẠNG SINH HỌC CAO.
VIỆT NAM CÓ TRÊN 100 LOÀI CÁ CÓ SẢN LƯỢNG CAO, CÒN CÓ
NHIỀU HẢI SẢN QUÝ NHƯ: CUA, MỰC, SÒ HUYẾT, TRAI, HÀU, HẢI
SÂM, BÀO NGƯ, RÙA BIỂN, ĐỒI MỒI, NGỌC TRAI. VEN BỜ CÓ SÒ,
NGAO , ĐIỆP, HÀU, PHI, DON VỚI SẢN LƯỢNG HÀNG CHỤC VẠN
TẤN MỘT NĂM.
BIỂN VIỆT NAM NẰM TRONG MỘT TRONG 5 Ổ BÃO CỦA HÀNH
TINH. HƠN 100 NĂM GẦN ĐÂY CÓ 493 CƠN BÃO, TRUNG BÌNH 4,7
CƠN MỘT NĂM.
2.1.5. TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ ĐA DẠNG SINH HỌC:
23

VIỆT NAM LÀ NƯỚC CÓ NGUỒN TÀI NGUYÊN RỪNG LỚN VÀ CÓ

GIÁ TRỊ. NHIỀU NGƯỜI DÂN SỐNG PHỤ THUỘC VÀO RỪNG: VIỆT
NAM CÓ TỪ 7 ĐẾN 8 TRIỆU DÂN SỐNG Ở RỪNG, 18 TRIỆU DÂN CÓ
CUỘC SỐNG GẮN VỚI RỪNG.
RỪNG CHO VẬT LIỆU XÂY DỰNG, NĂNG LƯỢNG, DƯỢC LIỆU,
GIEN ĐỘNG VẬT HOANG DÃ. RỪNG NGẬP MĂN LÀ CÁI NÔI CỦA
TÔM CÁ BIỂN, BẢO TỒN SINH HỌC, CHỐNG SÓI MÒN ĐẤT, ĐIỀU
HÒA KHÍ HẬU, TĂNG NƯỚC NGẦM, CHỐNG LŨ LỤT, XÂM THỰC.
THẢM THỰC VẬT
PHONG PHÚ CỦA RỪNG VIỆT NAM ĐÃ TẠO CHO LÃNH THỔ VIỆT
NAM CÓ MỘT HỆ ĐỘNG VẬT VÀ NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐỘNG VẬT
VÔ CÙNG PHONG PHÚ, ĐA DẠNG VÀ ĐÀY SỰ HẤP DẪN. CHÍNH
NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐỘNG VẬT NÀY ĐÃ TỪNG LÀ NGUỒN CUNG
CẤP THỰC PHẨM, LÀ
NGUỒN DƯỢC LIỆU ĐỘC ĐÁO, LÀ NGUYÊN LIỆU CHẾ BIẾN RA CÁC
MẶT HÀNG MỸ NGHỆ TRANG ĐIỂM CHO CUỘC SỐNG.
TUY NHIÊN TÀI NGUYÊN RỪNG VIỆT NAM LẠI CHƯA ĐƯỢC
KHAI THÁC HỢP LÝ. TRUNG BÌNH HÀNG NĂM VIỆT NAM MẤT 200
NGÀN HA RỪNG. ĐỘ CHE PHỦ RỪNG TỪ 37% NĂM 1943, NĂM 2000
CÒN KHOẢNG 20%(66.420 KM2).
VỀ ĐA DẠNG SINH HỌC, VIỆT NAM CÓ ĐỘ ĐA DẠNG SINH HỌC
CAO:
VỀ THỰC VẬT: CÓ KHOẢNG 12.000 LOÀI CÂY CÓ MẠCH, 10% LÀ
ĐẶC HỮU. 800 LOÀI RÊU, 600 LOÀI NẤM LỚN.2300 LOÀI DÙNG LÀM
LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM, THỨC ĂN CHO GIA SÚC, LẤY GỖ, TINH
DẦU,1500 LOÀI CÂY LÀM DƯỢC LIỆU. Ở DƯỚI NƯỚC NGỌT CÓ HƠN
1000 LOÀI TẢO. NHIỀU LOÀI CÓ GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CAO. Ở BIỂN
CŨNG CÓ HƠN 1000 LOÀI TẢO.