Tiểu luận triết học: Tư duy lí luận doc

Tiểu luận triết học

Đề tài: TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI CHÚNG TA
KHẲNG ĐỊNH PHẢI ĐỔI MỚI TƯ DUY LÝ LUẬN TRƯỚC
KHI ĐỔI MỚI THỰC TIỄN. ANH HAY VẬN DỤNG NHỮNG
TƯ TƯỞNG CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC MACXIT ĐỂ GIẢI
THÍCH CHO LUẬN ĐIỂM TRÊN

tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
1

LỜI MỞ ĐẦU
TRONG CÔNG CUỘC XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ
NHIỀU THÀNH PHẦN, VẬN HÀNH THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG, CÓ SỰ
QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC, THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở
NƯỚC TA HIỆN NAY, LÝ LUẬN NHẬN THỨC, VẤN ĐỀ CẢI TẠO THỰC
TIỄN NỀN KINH TẾ LUÔN THU HÚT SỰ QUAN TÂM CỦA NHIỀU ĐỐI
TƯỢNG.
NGÀY NAY, TRIẾT HỌC LÀ MỘT BỘ PHẬN KHÔNG THỂ TÁCH RỜI
VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA BẤT CỨ HÌNH THÁI KINH TẾ NÀO. NHỮNG
VẤN ĐỀ TRIẾT HỌC VỀ LÝ LUẬN NHẬN THỨC VÀ THỰC TIỄN, PHƯƠNG
PHÁP BIỆN CHỨNG LUÔN LÀ CƠ SỞ, LÀ PHƯƠNG HƯỚNG, LÀ TÔN CHỈ
CHO HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN, XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI. NẾU
XUẤT PHÁT TỪ MỘT LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC ĐÚNG ĐẮN, CON NGƯỜI
CÓ THỂ CÓ ĐƯỢC NHỮNG CÁCH GIẢI QUYẾT PHÙ HỢP VỚI CÁC VẤN
DỀ DO CUỘC SỐNG ĐẶT RA. VIỆC CHẤP NHẬN HAY KHÔNG CHẤP
NHẬN MỘT LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC NÀO ĐÓ SẼ KHÔNG CHỈ ĐƠN
THUẦN LÀ SỰ CHẤP NHẬN MỘT THẾ GIỚI QUAN NHẤT ĐỊNH, MỘT
CÁCH LÝ GIẢI NHẤT ĐỊNH VỀ THẾ GIỚI, MÀ CÒN LÀ SỰ CHẤP NHẬN
MỘT CƠ SỞ PHƯƠNG PHÁP LUẬN NHẤT ĐỊNH CHỈ ĐẠO CHO HOẠT
ĐỘNG.
CHÚNG TA BIẾT RẰNG, TRIẾT HỌC LÀ MỘT TRONG BA BỘ PHẬN
CẤU THÀNH CỦA CHỦ NGHĨA MÁC. LÊNIN ĐÃ CHỈ RÕ RẰNG CHỦ
NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG ĐÓ CHÍNH LÀ TRIẾT HỌC CỦA CHỦ
NGHĨA MÁC. CHO ĐẾN NAY, CHỈ CÓ TRIẾT HỌC MÁC LÀ MANG TÍNH

ƯU VIỆT HƠN CẢ. TRÊN CƠ SỞ NỀN TẢNG TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN,
ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA ĐÃ HỌC TẬP VÀ TIẾP THU TƯ TƯỞNG TIẾN
BỘ, ĐỀ RA NHỮNG MỤC TIÊU, PHƯƠNG HƯỚNG CHỈ ĐẠO CHÍNH XÁC,
ĐÚNG ĐẮN ĐỂ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI, PHÙ HỢP VỚI HOÀN
CẢNH ĐẤT NƯỚC. MẶC DÙ CÓ NHỮNG KHIẾM KHUYẾT KHÔNG THỂ
TRÁNH KHỎI SONG CHÚNG TA LUÔN ĐI ĐÚNG HƯỚNG TRONG CẢI TẠO
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
2

THỰC TIỄN, PHÁT TRIỂN KINH TẾ, TỪNG BƯỚC ĐƯA ĐẤT NƯỚC TA
TIẾN KỊP TRÌNH ĐỘ CÁC NƯỚC TRONG KHU VỰC VÀ THẾ GIỚI VỀ MỌI
MẶT. CHÍNH NHỮNG THÀNH TỰU CỦA XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
VÀ QUA MƯỜI NĂM ĐỔI MỚI LÀ MINH CHỨNG XÁC ĐÁNG CHO VẤN ĐỀ
NÊU TRÊN. HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC VÀ CẢI TẠO THỰC TIỄN CÙNG
VỚI SỰ NẮM BẮT CÁC QUY LUẬT KHÁCH QUAN TRONG VẬN HÀNH
NỀN KINH TẾ Ở NƯỚC TA LÀ MỘT VẤN ỀỀ CÒN NHIỀU XEM XÉT VÀ
TRANH CÃI, NHẤT LÀ TRONG QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI HIỆN NAY.VÌ VẬY,
EM QUYẾT ĐỊNH CHỌN ĐỀ TÀI “TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI CHÚNG TA
KHẲNG ĐỊNH PHẢI ĐỔI MỚI TƯ DUY LÝ LUẬN TRƯỚC KHI ĐỔI MỚI
THỰC TIỄN. ANH HAY VẬN DỤNG NHỮNG TƯ TƯỞNG CƠ BẢN CỦA
TRIẾT HỌC MACXIT ĐỂ GIẢI THÍCH CHO LUẬN ĐIỂM TRÊN”.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
3

GIỚI THIỆU TIỂU LUẬN
I, TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
SỰ TẤT THẮNG CỦA CHỦ NGHĨA CỘNG SẢN, SỰ THAY THẾ XÃ
HỘI TƯ BẢN CHỦ NGHĨA BẰNG XÃ HỘI CỘNG SẢN CHỦ NGHĨA TRONG

TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ CỦA NHÂN LOẠI LÀ MỘT QUY LUẬT KHÁCH
QUAN. VIỆT NAM HIỆN NAY ĐANG Ở VÀO THỜI KỲ QUÁ ĐỘ, CHÚNG TA
ĐÃ BỎ QUA GIAI ĐOẠN TƯ BẢN CHỦ NGHĨA, TIẾN THẲNG LÊN CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI. VÌ VẬY TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN, LUÔN LUÔN
NẢY SINH NHỮNG MÂU THUẪN CẦN GIẢI QUYẾT. VỚI SỰ LÃNH ĐẠO
ĐÚNG ĐẮN CỦA ĐẢNG VÀ CHÍNH PHỦ, CHÚNG TA ĐÃ CÓ NHỮNG
CHIẾN LƯỢC VÀ SÁCH LƯỢC ĐÚNG ĐẮN.
TRÊN CƠ SỞ NỀN TẢNG CỦA CHỦ NGHĨA MÁC- LÊNIN, ĐẶC BIỆT
LÀ LÝ LUẬN TRIẾT HỌC MÁC- LÊNIN, CHÚNG TA ĐÃ VẠCH RÕ ĐƯỢC
CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐÚNG ĐẮN ĐÓ LÀ: ”LUÔN LUÔN
XUẤT PHÁT TỪ THỰC TIỄN, TÔN TRỌNG VÀ HOẠT ĐỘNG THEO QUY
LUẬT KHÁCH QUAN.’(TRÍCH’VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC
LẦN THỨ VI”). TỪ NĂM 1986, CHÚNG TA ĐÃ TỔNG KẾT ĐƯỢC NHỮNG
BÀI HỌC KINH NGHIỆM QUÝ BÁU ĐỂ ĐỔI MỚI VÀ CẢI CÁCH KINH TẾ.
XÂY DỰNG MỘT NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG, MỘT NỀN KINH TẾ NHIỀU
THÀNH PHẦN, LÀNH MẠNH CHÍNH LÀ SỰ VẬN DỤNG SÁNG TẠO QUAN
ĐIỂM CHỈ ĐẠO CỦA ĐẢNG VÀO THỰC TIỄN HOÀN CẢNH TRONG NƯỚC
VÀ TRÊN THẾ GIỚI. NHỮNG QUAN ĐIỂM ĐỔI MỚI, TIẾN BỘ ĐÓ LÀ SỰ
TÔN TRỌNG HOÀN TOÀN NHỮNG LÝ LUẬN NHẬN THỨC VÀ THỰC TIỄN
CHI PHỐI NỀN KINH TẾ.
ĐỨNG TRÊN QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC- LÊNIN, TA CÀNG CÓ
CƠ SỞ ĐỂ KHẲNG ĐỊNH NHỮNG KHỞI SẮC TRONG MƯỜI NĂM ĐỔI MỚI
CHO DẾN NAY TỪ SAU ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN THỨ VI LÀ NHỮNG THÀNH
CÔNG MANG TÍNH TẤT YẾU DO CHÚNG TA ĐÃ VẬN DỤNG ĐÚNG ĐẮN
CÁC QUY LUẬT KHÁCH QUAN VÀO CẢI TẠO THỰC TIỄN. CHÚNG TA ĐÃ
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
4

TÔN TRỌNG NHỮNG BƯỚC PHÁT TRIỂN CÓ TÍNH QUY LUẬT CỦA LỊCH

SỬ, KHÔNG ĐI NGƯỢC LẠI “GUỒNG QUAY” CỦA LỊCH SỬ.
II, MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ
LUÔN LUÔN GẮN LÝ THUYẾT VỚI THỰC HÀNH, NẮM VỮNG KIẾN
THỨC THÔNG QUA SỰ HIỂU BIẾT SÂU RỘNGVẤN ĐỀ LÀ MỘT PHƯƠNG
CHÂM HÀNH ĐỘNG CỦA SINH VIÊN TRONG THỜI ĐẠI MỚI. NGHIÊN
CỨU LÝ LUẬN NHẬN THỨC VÀ THỰC TIỄN LÀ MỘT SỰ NGHIÊN CỨU
SÂU RỘNG CỦA TRIẾT HỌC TRONG MỐI LIÊN QUAN VỚI PHÁT TRIỂN
KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI.
HƠN THẾ NỮA, ĐỨNG TRƯỚC NGƯỠNG CỬA THẾ KỶ 21, KHI MÀ
XU THÉ HỘI NHẬP ĐANG TĂNG CAO, NỀN KINH TẾ NGÀY CÀNG PHÁT
TRIỂN MẠNH MẼ THÌ CÁC HÀNH ĐỘNG ĐỀU XUẤT PHÁT TỪ QUÁ
TRÌNH NHẬN THỨC VÀ CẢI TẠO THỰC TIỄN LÀ PHƯƠNG CHÂM CHỈ
ĐẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC TA.
MUỐN PHÁT TRIỂN KINH TẾ VỮNG MẠNH THÌ PHẢI LUÔN ĐẶT NÓ
VỚI MỐI QUAN HỆ VỚI NHỮNG KHOA HỌC KHÁC, ĐẶC BIỆT LÀ TRIẾT
HỌC. SỰ THÀNH CÔNG HAY THẤT BẠI, PHÁT TRIỂN HAY LẠC HẬU CỦA
BẤT CỨ NỀN KINH TẾ NÀO LÀ DO CÓ LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC ĐÚNG
ĐẮN. BỞI VÌ XUẤT PHÁT TỪ MỘT LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC ĐÚNG ĐẮN,
CON NGƯỜI CÓ THỂ CÓ ĐƯỢC CÁCH GIẢI QUYẾT PHÙ HỢP VỚI NHỮNG
VẤN ĐỀ DO CUỘC SỐNG ĐẶT RA. CÒN NGƯỢC LẠI, XUẤT PHÁT TỪ
MỘT LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC SAI LẦM, CON NGƯÒI KHÓ CÓ THỂ
TRÁNH KHỎI HÀNH ĐỘNG SAI LẦM. TRONG HOẠT DÔNG KINH TẾ, MỘT
LẬP TRƯỜNG TRIẾT HỌC ĐÚNG ĐẮN LÀ TỐI CẦN THIẾT. CHỈ CÓ TRIẾT
HỌC MÁC - LÊNIN MỚI CÓ ĐƯỢC NHỮNG TÍNH ƯU VIỆT NÀY.
ĐỐI VỚI MỘT SINH VIÊN NGÂN HÀNG NÓI RIÊNG VÀ NHỮNG CÁN
BỘ KINH TẾ NÓI CHUNG, VIẾC NẮM VỮNG TRIÉT HỌC VỚI NHỮNG QUY
LUẬT, LÝ LUẬN, PHƯƠNG PHÁP CỦA NÓ LÀ KHÔNG THỂ THIẾU ĐƯỢC.
VÌ KHI GIẢI QUYẾT NHỮNG VẤN ĐỀ PHỨC TẠP CỤ THỂ NHƯ: CÁC CÁN
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa

5

BỘ LÀM CÔNG TÁC THỰC TIỄN NÀY KHÔNG THỂ TÌM THẤY ĐƯỢC Ở
NHỮNG CÁN BỘ THUỘC LĨNH VỰC CHUYÊN NGÀNH TRIẾT HỌC MỘT
CÂU TRẢ LỜI CỤ THỂ VỀ VẤN ĐỀ ĐÓ DƯỢC, NHƯNG TRONG HOẠT
ĐỘNG THỰC TIỄN, NHỮNG VẤN ĐỀ PHỨC TẠP NÀY LẠI LUÔN NẢY
SINH.
III, PHẠM VI NGHIÊN CỨU
TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN VỀ VẬT CHẤT, VẬN ĐỘNG TRONG
KHÔNG GIAN, THỜI GIAN VÀ VỀ SỰ THỐNG NHẤT VẬT CHẤT CỦA THẾ
GIỚI ĐÃ GÓP PHẦN XÁC LẬP THẾ GIỚI QUAN DUY VẬT KHOA HỌC VÀ
CÓ Ý NGHĨA VỀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN TO LỚN TRONG NHẬN THỨC
KHOA HỌC VÀ HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN. TRIẾT HỌC KHÔNG PHẢI LÀ
MỘT CÁI GÌ QUÁ XA XÔI, VIỂN VÔNG, NGƯỢC LẠI NÓ GẮN BÓ HẾT SỨC
CHẶT CHẼ VỚI CUỘC SỐNG, THỰC TIỄN, CHỈ ĐẠO CHO CON NGƯỜI
HÀNH ĐỘNG. NẮM VỮNG ĐƯỢC MỌI NỘI DUNG CỦA TRIẾT HỌC, ĐẶC
BIỆT LÀ LÝ LUẬN NHẬN THỨC VÀ CẢI TẠO THỰC TIỄN SẼ LÀM CHO
CON NGƯỜI LÀM CHỦ THẾ GIỚI, CHINH PHỤC THIÊN NHIÊN, CẢI TẠO
ĐƯỢC XÃ HỘI, PHÁT TRIỂN KINH TẾ MẠNH MẼ.
VẤN ĐỀ ĐÃ NÊU TRONG VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẢNG VI CÓ TÁC
DỤNG TÍCH CỰC ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NỀN KINH TẾ HIỆN NAY.
SAU HƠN MƯỜI NĂM ĐỔI MỚI VỚI NHỮNG THÀNH TỰU NHẤT ĐỊNH TA
CÀNG THẤY RÕ SỰ ĐÚNG ĐẮN VÀ CẦN THIẾT CỦA BÀI HỌC KINH
NGHIỆM ĐÓ. TRONG BÀI VIẾT NÀY, CHỈ TẬP TRUNG PHÂN TÍCH VẤN
ĐỀ LÝ LUẬN NHẬN THỨC VÀ CẢI TẠO THỰC TIỄN CỦA NỀN KINH TẾ
VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN. CÙNG VỚI SỰ TỔNG KẾT
CỦA ĐẠI HỘI ĐẢNG TOÀN QUỐC LẦN THỨ VI TRONG VĂN KIỆN ĐÃ
ĐÁNH DẤU MỘT MỐC SON LỊCH SỬ CỦA VIỆT NAM CHUYỂN TỪ CƠ
CHẾ TẬP TRUNG QUAN LIÊU, BAO CẤP SANG NỀN KINH TẾ NHIỀU
THÀNH PHẦN, VẬN HÀNH THEO CƠ CHẾ THỊ TRƯỜNG DƯỚI SỰ QUẢN

LÝ CỦA NHÀ NƯỚC, THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. HOẠT
ĐỘNG XÂY DỰNG KINH TẾ, ĐỔI MỚI KINH TẾ NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
6

VÀ MỐI LIÊN HỆ CỦA NÓ VỚI THỰC TIỄN VÀ CÁC QUY LUẬT TRIẾT
HỌC LÀ TRUNG TÂM CỦA NỘI DUNG NÀY.
IV, CƠ SỞ LÝ LUẬN
ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN THỨ VI ĐÃ ĐÁNH DẤU MỘT BƯỚC NGOẶT
QUAN TRỌNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ CỦA VIỆT NAM.
TRƯỚC VĂN KIỆN NÀY, NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC RÚT
RA TRONG TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN VÀ ĐẢNG TA LẤY ĐÓ LÀM “KIM
CHỈ NAM’ CHO HOẠT ĐỘNG CỦA MÌNH. TRIẾT HỌC LÀ MỘT BỘ PHẬN
CẤU THÀNH CỦA CHỦ NGHĨA MÁC- LÊNIN ĐÃ CHỈ RÕ; TRIẾT HỌC CỦA
CHỦ NGHĨA MÁC LÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT. NHƯNG MÁC KHÔNG DỪNG
LẠI Ở CHỦ NGHĨA DUY VẬT THẾ KỶ XVIII MÀ NHỮNG THIẾU SÓT CHỦ
YẾU NHẤT CỦA NÓ LÀ MÁY MÓC, SIÊU HÌNH VÀ DUY TÂM KHI XEM
XÉT CÁC HIỆN TƯỢNG XÃ HỘI. C.MÁC VÀ F.ENGHEN ĐÃ KHẮC PHỤC
NHỮNG THIẾU SÓT ẤY, ĐẨY TRIẾT HỌC TIẾN LÊN HƠN NỮA BẰNG
CÁCH TIẾP THU MỘT CÁCH CÓ PHÊ PHÁN VÀ CÓ CHỌN LỌC NHỮNG
THÀNH QUẢ CỦA TRIẾT HOC CỔ ĐIỂN ĐỨC VÀ NHẤT LÀ CỦA HỆ
THỐNG TRIẾT HỌC HÊGHEN. TRONG NHỮNG THÀNH QUẢ ĐÓ THÌ
THÀNH QUẢ CHỦ YẾU LÀ PHÉP BIỆN CHỨNG, TỨC LÀ HỌC THUYẾT VỀ
SỰ PHÁT TRIỂN DƯỚI HÌNH THỨC TOÀN DIỆN NHẤT, SÂU SẮC NHẤT
VÀ THOÁT HẲN ĐƯỢC TÍNH PHIẾN DIỆN. NHƯNG PHÉP BIỆN CHỨNG
CỦA HEEGHEN LÀ PHÉP BIỆN CHỨNG DUY TÂM NÊN MÁC VÀ ENGHEN
ĐÃ CẢI TẠO NÓ. CHÍNH TRONG QUÁ TRÌNH CẢI TẠO NÀY, MÁC VÀ
ENGHEN ĐÃ GẮN PHÉP BIỆN CHỨNG HÊGHEN VỚI THỰC TIỄN, PHÁT
TRIỂN TIẾP TỤC CHỦ NGHĨA DUY VẬT CŨ, ĐẨY NÓ LÊN THÀNH CHỦ

NGHĨA DUY VẬT BỊÊN CHỨNG.VÌ VẬY CHÍNH MÁC VÀ ENGHEN ĐÃ
XÂY DỰNG MỘT TRIẾT HỌC MỚI VỚI THẾ GIỚI QUAN DUY VẬT NHẤT
QUÁN TRONG VIỆC NHẬN THỨC XÃ HỘI. CƠ SỞ CỦA NHỮNG LÍ LUẬN
TRONG HỌC THUYẾT ĐÓ LÀ NHỮNG QUY LUẬT KHÁCH QUAN VÀ
THỰC TIỄN XÃ HỘI (“TRIẾT HỌC MÁC- LÊNIN”- CHƯƠNG TRÌNH CAO
CẤP. TẬP I;TẬP SAN TRIẾT HỌC).
VẬY TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG NÊN TRIẾT HỌC MÁC, C.MÁC
VÀ ENGHEN ĐÃ LUÔN ĐI TỪ THỰC TIỄN VÀ NHỮNG QUY LUẬT KHÁCH
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
7

QUAN ĐỂ ĐỊNH HƯỚNG LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU. NHỮNG LÝ LUẬN ĐÓ
VÌ THẾ CÓ CƠ SỞ KHOA HỌC VỮNG CHẮC, KHÔNG SA VÀO SIÊU HÌNH
HAY NHỊ NGUYÊN LUẬN NHƯ CÁC NHÀ TRIẾT HỌC ĐI TRƯỚC.
ĐỂ CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG ĐƯỢC ĐÚNG ĐẮN, TRIẾT HỌC MÁC-
LÊNIN CHÍNH LÀ NỀN TẢNG BỀN VỮNG CHO MỌI MỤC TIÊU, PHƯƠNG
HƯỚNG PHÁT TRIỂN MỌI MẶT CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA.

MỘT SỐ KHÁI NIỆM
LIÊN QUAN ĐẾN CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
I. THỰC TIỄN
1. KHÁI NIỆM
HOẠT ĐỘNG CON NGƯỜI CHIA LÀM HAI LĨNH VỰC CƠ BẢN. MỘT
TRONG HAI LĨNH VỰC QUAN TRỌNG ĐÓ LÀ: HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN.
THỰC TIỄN: (THEO QUAN ĐIỂM TRIẾT HỌC MÁC XÍT):
LÀ NHỮNG HOẠT ĐỘNG VẬT CHẤT CẢM TÍNH, CÓ MỤC ĐÍCH, CÓ
TÍNH LỊCH SỬ - XÃ HỘI CỦA CON NGƯỜI NHẰM CẢI TẠO, LÀM BIẾN
ĐỔI TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI.
2. TÍNH VẬT CHẤT TRONG HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN

ĐÓ LÀ HOẠT ĐỘNG CÓ MỤC ĐÍCH CỦA XÃ HỘI, PHẢI SỬ DỤNG
NHỮNG PHƯƠNG TIỆN VẬT CHẤT ĐỀ TÁC ĐỘNG TỚI ĐỐI TƯỢNG VẬT
CHẤT NHẤT ĐỊNH CỦA TỰ NHIÊN HAY XÃ HỘI, LÀM BIẾN ĐỔI NÓ, TẠO
RA SẢN PHẨM VẬT CHẤT NHẰM THOẢ MÃN NHU CẦU CỦA CON
NGƯỜI.
CHỈ CÓ THỰC TIỄN MỚI TRỰC TIẾP LÀM THAY ĐỔI THẾ GIỚI HIỆN
THỰC, MỚI THỰC SỰ MANG TÍNH CHẤT PHÊ PHÁN VÀ CÁCH MẠNG.
ĐÂY LÀ ĐẶC ĐIỂM QUAN TRỌNG NHẤT CỦA THỰC TIỄN, LÀ CƠ SỞ ĐỀ
PHÂN BIỆT HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN KHÁC VỚI HOẠT ĐỘNG LÝ LUẬN
CỦA CON NGƯỜI.
3. TÍNH CHẤT LỊCH SỬ XÃ HỘI
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
8

Ở NHỮNG GIAI ĐOẠN LỊCH SỬ KHÁC NHAU, HOẠT ĐỘNG THỰC
TIỄN DIỄN RA LÀ KHÁC NHAU, THAY ĐỔI VỀ PHƯƠNG THỨC HOẠT
ĐỘNG.
THỰC TIỄN LÀ SẢN PHẨM LỊCH SỬ TOÀN THẾ GIỚI, THỂ HIỆN
NHỮNG MỐI QUAN HỆ MUÔN VẺ VÀ VÔ TẬN GIỮA CON NGƯỜI VỚI
GIỚI TỰ NHIÊN VÀ CON NGƯỜI VỚI CON NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH
SẢN XUẤT VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN, LÀ PHƯƠNG THÚC CƠ BẢN CỦA
SỰ TỒN TẠI XÃ HỘI CỦA CON NGƯỜI.
4. THỰC TIỄN CỦA CON NGƯỜI ĐƯỢC TIẾN HÀNH DƯỚI NHIỀU
HÌNH THỨC
TRONG QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG CẢI TẠO THẾ GIỚI, CON NGƯỜI
TẠO RA MỘT HIỆN THỰC MỚI, MỘT ”THIÊN NHIÊN THỨ HAI”. ĐÓ LÀ
THẾ GIỚI CỦA VĂN HÓA TINH THẦN VÀ VẬT CHẤT, NHỮNG ĐIỀU KIỆN
MỚI CHO SỰ TỒN TẠI CỦA CON NGƯỜI, NHỮNG ĐIỀU KIỆN NÀY
KHÔNG ĐƯỢC GIỚI TỰ NHIÊN MANG LẠI DƯỚI DẠNG CÓ SẴN. ĐỒNG

THỜI VỚI QUÁ TRÌNH ĐÓ, CON NGƯỜI CŨNG PHÁT TRIỂN VÀ HOÀN
THIỆN BẢN THÂN MÌNH. CHÍNH SỰ CẢI TẠO HIỆN THỰC THÔNG QUA
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN LÀ CƠ SỞ CỦA TẤT CẢ NHỮNG BIỂU HIỆN
KHÁC CÓ TÍNH TÍCH CỰC, SÁNG TẠO CỦA CON NGƯỜI. CON NGƯỜI
KHÔNG THÍCH NGHI MỘT CÁCH THỤ ĐỘNG MÀ THÔNG QUA HOẠT
ĐỘNG CỦA MÌNH, TÁC ĐỘNG MỘT CÁCH TÍCH CỰC ĐỂ BIẾN ĐỔI VÀ
CẢI TẠO THẾ GIỚI BÊN NGOÀI. HOẠT ĐỘNG ĐÓ CHÍNH LÀ THỰC TIỄN.
A,HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT VẬT CHẤT
LÀ HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN QUAN TRỌNG NHẤT CỦA XÃ
HỘI.THỰC TIỄN SẢN XUẤT VẬT CHẤT LÀ TIỀN ĐỀ XUẤT PHÁT ĐỂ HÌNH
THÀNH NHỮNG MỐI QUAN HỆ ĐẶC BIỆT CỦA CON NGƯỜI ĐỐI VỚI THẾ
GIỚI, GIÚP CON NGƯỜI VƯỢT RA KHỎI KHUÔN KHỔ TỒN TẠI CỦA CÁC
LOÀI VẬT.
B.HOẠT ĐỘNG CHÍNH TRỊ XÃ HỘI
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
9

LÀ HOẠT DỘNG CỦA CON NGƯỜI TRONG CÁC LĨNH VỰC CHÍNH
TRỊ XÃ HỘI NHẰM PHÁT TRIỂN VÀ HOÀN THIỆN CÁC THIẾT CHẾ XÃ
HỘI, CÁC QUAN HỆ XÃ HỘI LÀM ĐỊA BÀN RỘNG RÃI CHO HOẠT ĐỘNG
SẢN XUẤT VÀ TẠO RA NHỮNG MÔI TRƯỜNG XÃ HỘI XỨNG ĐÁNG VỚI
BẢN CHẤT CON NGƯỜI BẰNG CÁCH ĐẤU TRANH GIAI CẤP VÀ CÁCH
MẠNG XÃ HỘI.
C. HOẠT ĐỘNG THỰC NGHIỆM KHOA HỌC
LÀ HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN ĐẶC BIỆT VÌ CON NGƯỜI PHẢI TẠO
RA MỘT THẾ GIỚI RIÊNG CHO THỰC NGHIỆM CỦA KHOA HỌC TỰ
NHIÊN VÀ CẢ KHOA HỌC XÃ HỘI.
II, THỰC TIỄN CÓ VAI TRÒ RẤT TO LỚN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN LÀ CƠ SỞ , LÀ NGUỒN GỐC, LÀ ĐỘNG

LỰC, LÀ MỤC ĐÍCH, LÀ TIÊU CHUẨN CỦA NHẬN THỨC.
1.THỰC TIỄN LÀ CƠ SỞ, NGUỒN GỐC CỦA NHẬN THỨC
TRONG HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN, CON NGƯỜI LÀM BIẾN ĐỔI THẾ
GIỚI KHÁCH QUAN, BẮT CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG CỦA THẾ GIỚI
KHÁCH QUAN PHẢI BỘC LỘ NHỮNG THUỘC TÍNH VÀ QUY LUẬT CỦA
CHÚNG. TRONG QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN LUÔN LUÔN NẢY
SINH CÁC VẤN ĐỀ ĐÒI HỎI CON NGƯỜI PHẢI GIẢI ĐÁP VÀ DO ĐÓ NHẬN
THỨC ĐƯỢC HÌNH THÀNH. NHƯ VẬY, QUA HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN MÀ
CON NGƯỜI TỰ HOÀN THIỆN VÀ PHÁT TRIỂN THẾ GIỚI QUAN( TẠO
ĐIỀU KIỆN CHO NHẬN THỨC CAO HƠN).
QUA HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN, NÃO BỘ CON NGƯỜI CŨNG NGÀY
CÀNG PHÁT TRIỂN HƠN, CÁC GIÁC QUAN NGÀY CÀNG HOÀN THIỆN
HƠN.
THỰC TIỄN LÀ NGUỒN TRI THỨC, ĐỒNG THỜI CŨNG LÀ ĐỐI
TƯỢNG CỦA NHẬN THỨC.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
10

CHÍNH HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN ĐÃ ĐẶT RA CÁC NHU CẦU CHO
NHẬN THỨC, TẠO RA CÁC PHƯƠNG TIỆN HIỆN ĐẠI GIÚP CON NGƯỜI ĐI
SÂU TÌM HIỂU TỰ NHIÊN.
1,THỰC TIỄN LÀ ĐỘNG LỰC CỦA NHẬN THỨC
NGAY TỪ ĐẦU, NHẬN THỨC ĐÃ BẮT NGUỒN TỪ THỰC TIỄN, DO THỰC
TIỄN QUY ĐỊNH. MỖI BƯỚC PHÁT TRIỂN CỦA THỰC TIỄN LẠI LUÔN
LUÔN ĐẶT RA NHỮNG VẤN ĐỀ MỚI CHO NHẬN THỨC, THÚC ĐẨY
NHẬN THỨC TIẾP TỤC PHÁT TRIỂN. NHƯ VẬY THỰC TIỄN TRANG BỊ
NHỮNG PHƯƠNG TIỆN MỚI, ĐẶT RA NHỮNG NHU CẦU CẤP BÁCH HƠN,
NÓ RÀ SOÁT SỰ NHẬN THỨC. THỰC TIỄN LẮP ĐI LẮP LẠI NHIỀU LẦN,
CÁC TÀI LIỆU THU THẬP ĐƯỢC PHONG PHÚ, NHIỀU VẺ, CON NGƯỜI

MỚI PHÂN BIỆT ĐƯỢC ĐÂU LÀ MỐI QUAN HỆ NGẪU NHIÊN BỀ NGOÀI,
ĐÂU LÀ MỐI LIÊN HỆ BẢN CHẤT, NHỮNG QUY LUẬT VẬN ĐỘNG VÀ
PHÁT TRIỂN CỦA SỰ VẬT.
2,THỰC TIỄN LÀ MỤC ĐÍCH CỦA NHẬN THỨC
NHỮNG TRI THỨC KHOA HỌC CHỈ CÓ Ý NGHĨA THỰC TIỄN KHI NÓ
ĐƯỢC VẬN DỤNG VÀO THỰC TIỄN. MỤC ĐÍCH CUỐI CÙNG CỦA NHẬN
THỨC KHÔNG PHẢI LÀ BẢN THÂN CÁC TRI THỨC MÀ LÀ NHẰM CẢI
TẠO HIỆN THỨC KHÁCH QUAN, ĐÁP ỨNG NHỮNG NHU CẦU VẬT CHẤT
VÀ TINH THẦN XÃ HỘI. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NHẬN
THỨC LÀ BẮT NGUỒN TỪ THỰC TIỄN, DO YÊU CẦU CỦA THỰC TIỄN.
NHẬN THỨC CHỈ TRỞ VỀ HOÀN THÀNH CHỨC NĂNG CỦA MÌNH
KHI NÓ CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN, GIÚP CHO HOẠT ĐỘNG THỰC
TIỄN CÓ HIỆU QUẢ HƠN. CHỈ CÓ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN,
THÌ TRI THỨC CON NGƯỜI MỚI THỂ HIỆN ĐƯỢC SỨC MẠNH CỦA MÌNH,
SỰ HIỂU BIẾT CỦA CON NGƯỜI MỚI CÓ Ý NGHĨA.
3,THỰC TIỄN LÀ TIÊU CHUẨN CỦA NHẬN THỨC
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
11

BẰNG THỰC TIỄN MÀ KIỂM CHỨNG NHẬN THỨC ĐÚNG HAY SAI. KHI
NHẬN THỨC ĐÚNG THÌ NÓ PHỤC VỤ THỰC TIỄN PHÁT TRIỂN VÀ
NGƯỢC LẠI.
4,THỰC TIỄN LÀ TIÊU CHUẨN CỦA CHÂN LÝ
A.CHÂN LÝ
LÀ NHỮNG TRI THỨC PHẢN ÁNH ĐÚNG ĐẮN THẾ GIỚI KHÁCH
QUAN ĐƯỢC THỰC TIỄN KHẲNG ĐỊNH ( NỘI DUNG KHÁCH QUAN, CÓ Ý
NGHĨA GIÁ TRỊ ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI)
CHÂN LÝ MANG TÍNH KHÁCH QUAN, NÓ KHÔNG PHỤ THUỘC
VÀO SỐ ĐÔNG (VÍ DỤ: CHÂN LÝ TÔN GIÁO).

CHÂN LÝ MANG TÍNH HAI MẶT ( TUYỆT ĐỐI VÀ TƯƠNG ĐỐI ) VÌ
TÍNH HAI MẶT TRONG QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC CỦA NHÂN LOẠI.
B.THỰC TIỄN LÀ TIÊU CHUẨN CỦA CHÂN LÝ
THEO QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG, TIÊU
CHUẨN ĐỂ KIỂM TRA CHÂN LÝ KHÔNG PHẢI LÀ Ý THỨC TƯ TƯỞNG,
TƯ DUY MÀ LÀ THỰC TIỄN. BỞI VÌ CHỈ CÓ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG
THỰC TIỄN, TRI THỨC MỚI TRỞ LẠI TÁC ĐỘNG VÀO THẾ GIỚI VẬT
CHẤT, QUA ĐÓ NÓ ĐƯỢC ”HIỆN THỰC HOÁ”, “VẬT CHẤT HƠN” THÀNH
CÁC KHÁCH THỂ CẢM TÍNH. TỪ ĐÓ MỚI CÓ CĂN CỨ ĐỂ ĐÁNH GIÁ
NHẬN THỨC CỦA CON NGƯỜI ĐÚNG HAY SAI, CÓ ĐẠT TỚI CHÂN LÝ
HAY KHÔNG.
THỰC TIỄN CÓ RẤT NHIỀU HÌNH THỨC KHÁC NHAU, NÊN NHẬN
THỨC CỦA CON NGƯỜI CŨNG ĐƯỢC KIỂM TRA THÔNG QUA RẤT
NHIỀU HÌNH THỨC KHÁC NHAU.
+THỰC TIỄN CỦA XÃ HỘI LUÔN LUÔN VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT
TRIỂN.
+THỰC TIỄN TRONG MỖI GIAI ĐOẠN LỊCH SỬ ĐỀU CÓ GIỚI HẠN.
NÓ KHÔNG THỂ CHỨNG MINH HAY BÁC BỎ HOÀN TOÀN MỘT TRI
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
12

THỨC NÀO ĐÓ CỦA CON NGƯỜI MÀ NÓ ĐƯỢC THỰC TIỄN TIẾP THEO
CHỨNG MINH, BỔ SUNG THÊM.
NHƯ VẬY TIÊU CHUẨN THỰC TIỄN CŨNG MANG TÍNH CHẤT BIỆN
CHỨNG VÀ NHƯ VẬY MỚI CÓ KHẢ NĂNG KIỂM TRA MỘT CÁCH CHÍNH
XÁC SỰ PHÁT TRIỂN BIỆN CHỨNG CỦA NHẬN THỨC.
C.Ý NGHĨA:
THỰC TIỄN LỚN NHẤT Ở NƯỚC TA HIỆN NAY LÀ THỰC TIỄN XÂY
DỰNG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG MỚI, NỀN VĂN HOÁ MỚI ĐẬM ĐÀ

BẢN SẮC DÂN TỘC VÀ CHẾ ĐỘ XÃ HỘI MỚI: CÔNG BẰNG, BÌNH ĐẲNG,
TIÉN BỘ.
TRONG LĨNH VỰC KINH TẾ, ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH HAY CÁC
GIẢI PHÁP KINH TẾ CỤ THỂ MUỐN BIẾT ĐÚNG HAY SAI ĐỀU PHẢI
THÔNG QUA VẬN DỤNG CHÚNG TRONG SẢN XUẤT, KINH DOANH
CŨNG NHƯ QUẢN LÝ CÁC QUÁ TRÌNH ĐÓ. ĐƯỜNG LỐI CHÍNH SÁCH
CŨNG NHƯ CÁC GIẢI PHÁP KINH TẾ CHỈ ĐÚNG KHI CHÚNG MANG LẠI
HIỆU QUẢ KINH TẾ, THÚC ĐẨY SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN, NÂNG CAO
NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG, LÀM CHO DÂN GIÀU, NƯỚC MẠNH, XÃ HỘI
CÔNG BẰNG, VĂN MINH.
CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI SAU NHỮNG BƯỚC
TIẾN VÀ NHỮNG THÀNH TỰU TO LỚN MANG LẠI Ý NGHĨA LỊCH SỬ, GIỜ
ĐÂY LẠI ĐẶT RA NHIỀU VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT. NHỮNG HOẠT
ĐỘNG NGHIÊN CỨU LÝ LUẬN CHÍNH LÀ NHẰM TÌM RA LỜI GIẢI ĐÁP
CHO NHỮNG VẤN ĐỀ CỦA GIAI ĐOẠN CÁCH MẠNG HIỆN NAY. CÔNG
CUỘC ĐỔI MỚI Ở NƯỚC TA VỪA LÀ MỤC TIÊU, VỪA LÀ ĐỘNG LỰC
MẠNH MẼ THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC NÓI CHUNG VÀ CÔNG
TÁC LÝ LUẬN NÓI RIÊNG, NHẤT ĐỊNH SẼ ĐEM LẠI CHO CHÚNG TA
NHỮNG HIỂU BIẾT MỚI, PHONG PHÚ HƠN VÀ CỤ THỂ HƠN VỀ MÔ HÌNH
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, VỀ CON ĐƯỜNG ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở
NƯỚC TA.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
13

III. MỐI QUAN HỆ GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. LÝ LUẬN
A. KHÁI NIỆM
LÀ MỘT HỆ THỐNG NHỮNG TRI THỨC ĐƯỢC KHÁI QUÁT TỪ
THỰC TIỄN. NÓ PHẢN ÁNH NHỮNG QUY LUẬT, CỦA TỪNG LĨNH VỰC

TRONG HIỆN THỰC KHÁCH QUAN.
B. ĐẶC ĐIỂM
LÝ LUẬN MANG TÍNH HỆ THỐNG, NÓ RA ĐỜI TRÊN CƠ SỞ ĐÁP
ỨNG NHU CẦU CỦA XÃ HỘI NÊN BẤT KỲ MỘT LÝ LUẬN NÀO CŨNG
MANG TÍNH MỤC ĐÍCH VÀ ỨNG DỤNG.
NÓ MANG TÍNH HỆ THỐNG CAO, TỔ CHỨC CÓ KHOA HỌC.
2. MỐI QUAN HỆ GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
ĐƯỢC THỂ HIỆN BẰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA NHẬN THỨC VÀ
THỰC TIỄN. GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỐNG NHẤT BIỆN CHỨNG
VỚI NHAU. SỰ THỐNG NHẤT ĐÓ BẮT NGUỒN TỪ CHỖ: CHÚNG ĐỀU LÀ
HOẠT ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI, ĐỀU NHẰM MỤC ĐÍCH CẢI TẠO TỰ
NHIÊN VÀ CẢI TẠO XÃ HỘI ĐỂ THOẢ MÃN NHU CẦU CỦA CON NGƯỜI.
A. LÝ LUẬN BẮT NGUỒN TỪ THỰC TIỄN
LÝ LUẬN DỰA TRÊN NHU CẦU CỦA THỰC TIỄN VÀ LẤY ĐƯỢC
CHẤT LIỆU CỦA THỰC TIỄN. THỰC TIỄN LÀ HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN NHẤT
CỦA CON NGƯỜI, QUYẾT ĐỊNH SỰ TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI. LÝ
LUẬN KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TỰ NÓ MÀ MỤC ĐÍCH CUỐI CÙNG LÀ
PHỤC VỤ THỰC TIỄN. SỨC SỐNG CỦA LÝ LUẬN CHÍNH LÀ LUÔN LUÔN
GẮN LIỀN VỚI THỰC TIỄN, PHỤC VỤ CHO YÊU CẦU CỦA THỰC TIẾN.
B. LÝ LUẬN MỞ ĐƯỜNG VÀ HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG CỦA THỰC
TIỄN
VÍ DỤ: LÝ LUẬN MÁC - LÊNIN HƯỚNG DẪN CON ĐƯỜNG ĐẤU
TRANH CỦA GIAI CẤP VÔ SẢN. SỰ THÀNH CÔNG HAY THẤT BẠI CỦA
HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN LÀ TUỲ THUỘC VÀO NÓ ĐƯỢC HƯỚNG DẪN
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
14

BỞI LÝ LUẬN NÀO, CÓ KHOA HỌC HAY KHÔNG? SỰ PHÁT TRIỂN CỦA
LÝ LUẬN LÀ DO YÊU CẦU CỦA THỰC TIỄN, ĐIỀU ĐÓ CŨNG NÓI LÊN

THỰC TIỄN KHÔNG TÁCH RỜI LÝ LUẬN, KHÔNG THỂ THIẾU SỰ HƯỚNG
DẪN CỦA LÝ LUẬN.
VAI TRÒ CỦA LÝ LUẬN KHOA HỌC LÀ Ở CHỖ: NÓ ĐƯA LẠI CHO
THỰC TIỄN CÁC TRI THỨC ĐÚNG ĐẮN VỀ CÁC QUY LUẬT VẬN ĐỘNG,
PHÁT TRIỂN CỦA HIỆN THỰC KHÁCH QUAN, TỪ ĐÓ MỚI CÓ CƠ SỞ ĐỂ
ĐỊNH RA MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐÚNG ĐẮN CHO HOẠT ĐỘNG
THỰC TIỄN.
QUAN HỆ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN MANG TÍNH CHẤT PHỨC TẠP,
QUAN HỆ ĐÓ CÓ THỂ LÀ THỐNG NHẤT HOẶC MÂU THUẪN ĐỐI LẬP.
C. LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN LÀ THỐNG NHẤT
LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỐNG NHẤT KHI GIAI CẤP THỐNG TRỊ
CÒN MANG TINH THẦN TIẾN BỘ VÀ CÒN GIỮ SỨ MỆNH LỊCH SỬ. KHI
LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN THỐNG NHẤT THÌ CHÚNG SẼ TĂNG CƯỜNG
LẪN NHAU VÀ PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NHAU. SỰ THỐNG NHẤT ĐÓ LÀ
MỘT TRONG NHỮNG NGUYÊN LÝ CĂN BẢN CỦA TRIẾT HỌC MÁC-
LÊNIN.
D. SỰ MÂU THUẪN CỦA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
XẢY RA KHI GIAI CẤP THỐNG TRỊ TRỞ NÊN PHẢN ĐỘNG, LỖI
THỜI, LẠC HẬU. KHI MÂU THUẪN NẢY SINH, CHÚNG SẼ LÀM GIẢM
ẢNH HƯỞNG CỦA NHAU. ĐIỀU ĐÓ DẪN ĐẾN MỌI ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH
SÁCH XÃ HỘI TRỞ NÊN LẠC HẬU VÀ PHẢN ĐỘNG.
*Ý NGHĨA:
CẦN PHẢI TĂNG CƯỜNG, PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA LÝ LUẬN ĐỐI
VỚI XÃ HỘI, ĐẶC BIỆT LÀ LÝ LUẬN XÃ HỘI MÀ QUAN TRỌNG LÀ LÝ
LUẬN MÁC - LÊNIN VÀ CÁC LÝ LUẬN VỀ KINH TẾ.
TRƯỚC CHỦ NGHĨA MÁC, TRONG LÝ LUẬN NHẬN THỨC, PHẠM
TRÙ THỰC TIỄN HẦU NHƯ KHÔNG CÓ CHỖ ĐỨNG NÀO. NHIỀU NGƯỜI
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
15

CÒN HÌNH DUNG THỰC TIỄN VỚI BỘ MẶT XẤU XÍ CỦA CON BUÔN
(PHƠ-BÁCH). TRONG “CHỦ NGHĨA DUY VẬT VÀ CHỦ NGHĨA KINH
NGHIỆM PHÊ PHÁN”, SAU KHI PHÊ PHÁN E. MA KHƠ VÀ MỘT SỐ NGƯƠI
KHÁC ĐÃ ”CỐ GẠT THỰC TIỄN RA KHỎI LÝ LUẬN NHẬN THỨC, COI
THỰC TIỄN NHƯ MỘT CÁI GÌ KHÔNG ĐÁNG NGHIÊN CỨU VỀ MẶT
NHẬN THỨC LUẬN, Đà ”ĐEM CÁI TIÊU CHUẨN THỰC TIỄN LÀ CÁI GIÚP
CHO MỖI NGƯỜI PHÂN BIỆT ĐƯỢC ẢO TƯỞNG VỚI HIỆN THỰC ĐẶT RA
NGOÀI GIỚI HẠN CỦA KHOA HỌC, CỦA LÝ LUẬN NHẬN THỨC ĐỂ DỌN
CHỖ CHO CHỦ NGHĨA DUY TÂM VÀ THUYẾT BẤT KHẢ TRI”.
V.I.LÊNIN ĐÃ KHẲNG ĐỊNH: QUAN ĐIỂM VỀ ĐỜI SỐNG, VỀ THỰC
TIỄN PHẢI LÀ QUAN ĐIỂM THỨ NHẤT VÀ CƠ BẢN CỦA LÝ LUẬN VỀ
NHẬN THỨC. (“V.I.LÊNIN TOÀN TẬP” – 1980)
CHÍNH VÌ SỰ QUAN TRỌNG CỦA MỐI QUAN HỆ GIỮA LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN NÊN ĐỐI VỚI NƯỚC TA TRONG GIAI ĐOẠN NÀY CẦN ĐẢM
BẢO SỰ THỐNG NHẤT GIỮA LÝ LUẬN VÀ HOẠT ĐỘNG. HIỆN NAY,
NƯỚC TA ĐANG TIẾN HÀNH ĐỔI MỚI MỘT CÁCH TOÀN DIỆN CÁC MẶT
CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI, MÀ TRONG ĐÓ ĐỔI MỚI KINH TẾ LÀ TRUNG
TÂM. ĐỔI MỚI TỪ NỀN KINH TẾ TẬP TRUNG QUAN LIÊU SANG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG CÓ SỰ QUẢN LÝ CỦA NHÀ NƯỚC LÀ MỘT VẤN
ĐỀ HẾT SỨC MỚI MẺ CHƯA CÓ LỜI GIẢI ĐÁP SẴN. VÀ CHÚNG TA CŨNG
KHÔNG BAO GIỜ CÓ THỂ CÓ MỘT LỜI GIẢI SẴN SAU ĐÓ MỚI ĐI VÀO
TIẾN HÀNH ĐỔI MỚI. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NÓI CHUNG, ĐỔI MỚI KINH
TẾ NÓI RIÊNG VÀ VIỆC NHẬN THỨC QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI ĐÓ KHÔNG
TÁCH RỜI NHAU, TÁC ĐỘNG QUA LẠI LẪN NHAU CÙNG PHÁT TRIỂN.
VẬY TRONG NHẬN THỨC VÀ HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN, PHẢI XUẤT
PHÁT TỪ THỰC TẾ KHÁCH QUAN, PHẢI LẤY HIỆN THỰC KHÁCH QUAN
LÀM CƠ SỞ CHO HOẠT ĐỘNG CỦA MÌNH. GẮN LÝ LUẬN VÀO THỰC
TIỄN ĐỂ HOẠT ĐỘNG TRỞ NÊN KHOA HỌC, CÓ CƠ SỞ VỮNG CHẮC.
TINH THẦN ẤY CHÍNH LÀ VẤN ĐỀ CẦN NGHIÊN CỨU TRONG VĂN KIỆN

ĐẠI HỘI ĐẢNG LẦN THỨ VI.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
16

E. THỐNG NHẤT GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN LÀ MỘT NGUYÊN
TẮC CĂN BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC- LÊNIN.
THỰC TIỄN KHÔNG CÓ LÝ LUẬN HƯỚNG ĐẪN THÌ THÀNH THỰC
TIỄN MÙ QUÁNG. LÝ LUẬN MÀ KHÔNG LIÊN HỆ VỚI THỰC TIỄN LÀ LÝ
LUẬN SUÔNG. VÌ VẬY CHO NÊN TRONG KHI NHẤN MẠNH SỰ QUAN
TRỌNG CỦA LÝ LUẬN, ĐÃ NHIỀU LẦN LÊNIN NHẮC ĐI NHẮC LẠI RẰNG
LÝ LUẬN CÁCH MẠNG KHÔNG PHẢI LÀ GIÁO ĐIỀU, NÓ LÀ KIM CHỈ
NANG CHO HÀNH ĐỘNG CÁCH MẠNG, VÀ LÝ LUẬN KHÔNG PHẢI LÀ
MỘT CÁI GÌ CỨNG NHẮC, NÓ ĐẦY TÍNH SÁNG TẠO. LÝ LUẬN LUÔN
LUÔN CẦN ĐƯỢC BỔ SUNG BẰNG NHỮNG KẾT LUẬN MỚI RÚT RA TỪ
TRONG THỰC TIỄN SINH ĐỘNG. NHỮNG NGƯỜI CỘNG SẢN CÁC NƯỚC
PHẢI CỤ THỂ HOÁ CHỦ NGHĨA MÁC _ LÊNIN CHO THÍCH HỢP VỚI ĐIỀU
KIỆN, HOÀN CẢNH TỪNG LÚC VÀ TỪNG NƠI (“HỒ CHÍ MINH: TOÀN
TẬP”-1996)
*CON ĐƯỜNG BIỆN CHỨNG CỦA SỰ NHẬN THỨC:
NHẬN THỨC CỦA CON NGƯỜI DIỄN RA TRÊN CƠ SỞ THỰC TIỄN
VÀ KHÔNG NGỪNG VẬN ĐỘNG, PHÁT TRIỂN. SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA NHẬN THỨC DIỄN RA MỘT CÁCH BIỆN CHỨNG:
- “TỪ TRỰC QUAN SINH ĐỘNG ĐẾN TƯ DUY TRÌU TƯỢNG VÀ TỪ
TƯ DUY TRÌU TƯỢNG ĐẾN THỰC TIỄN - ĐÓ LÀ CON ĐƯỜNG BIỆN
CHỨNG CỦA SỰ NHẬN THỨC CHÂN LÝ, CỦA SỰ NHẬN THỨC THỰC TẠI
KHÁCH QUAN”.
+TRỰC QUAN SINH ĐỘNG (HAY NHẬN THỨC CẢM TÍNH) LÀ GIAI
ĐOẠN ĐẦU CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC, ĐƯỢC HÌNH THÀNH TRONG
QUÁ TRÌNH THỰC TIỄN.GIAI ĐOẠN NÀY ĐƯỢC HÌNH THÀNH THÔNG

QUA CÁC HÌNH THỨC CƠ BẢN NỐI TIẾP NHAU: CẢM GIÁC, TRI GIÁC,
BIỂU TƯỢNG
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
17

+TƯ DUY TRÌ TƯỢNG (HAY NHẬN THỨC LÝ TÍNH) LÀ GIAI ĐOẠN
CAO CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC DỰA TRÊN CƠ SỞ NHỮNG TÀI LIỆU
DO GIAI ĐOẠN TRỰC QUAN SINH ĐỘNG MANG LẠI.
- NHẬN THỨC CỦA CON NGƯỜI PHÁT TRIỂN ĐẾN GIAI ĐOẠN TƯ
DUY TRÌU TƯỢNG CHƯA PHẢI LÀ CHẤM DỨT, MÀ NÓ LẠI TIẾP TỤC
VẬN ĐỘNG TRỞ VỀ VỚI THỰC TIỄN. NHẬN THỨC PHẢI TRỞ VỀ VỚI
THỰC TIỄN VÌ:
+ MỤC ĐÍCH CỦA NHẬN THỨC LÀ PHỤC VỤ HOẠT ĐỘNG THỰC
TIỄN. VÌ VẬY NÓ PHẢI TRỞ VỀ CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CẢI
TẠO THẾ GIỚI.
+ĐẾN GIAI ĐOẠN TƯ DUY TRÌU TƯỢNG VẪN CÓ KHẢ NĂNG PHẢN
ÁNH SAI LẠC HIỆN THỰC. VÌ VẬY, NHẬN THỨC PHẢI QUAY TRỞ VỀ
THỰC TIỄN ĐỂ KIỂM TRA KẾT QUẢ NHẬN THỨC, PHÂN BIỆT ĐÂU LÀ
NHẬN THỨC ĐÚNG, ĐÂU LÀ NHẬN THỨC SAI LẦM.
+THỰC TIỄN LUÔN LUÔN VẬN ĐỘNG, PHÁT TRIỂN. VÌ VẬY NHẬN
THỨC PHẢI TRỞ VỀ VỚI THỰC TIỄN ĐỂ TRÊN CƠ SỞ THỰC TIỄN MỚI
TIẾP TỤC BỔ SUNG, PHÁT TRIỂN NHẬN THỨC.
- TỪ TRỰC QUAN SINH ĐỘNG DẾN TƯ DUY TRÌU TƯỢNG, VÀ TỪ
TƯ DUY TRÌU TƯỢNG ĐẾN THỰC TIỄN LÀ MỘT VÒNG KHÂU CỦA QUÁ
TRÌNH NHẬN THỨC. NÓ CỨ LẶP ĐI LẶP LẠI LÀM CHO NHẬN THỨC CỦA
CON NGƯỜI PHÁT TRIỂN KHÔNG NGỪNG, NGÀY CÀNG PHẢN ÁNH SÂU
SẮC BẢN CHẤT, QUY LUẬT CỦA THẾ GIỚI KHÁCH QUAN.

tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
18


tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
19

QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Ở VIỆT NAM
I,VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
-VIỆT NAM NẰM Ở PHÍA ĐÔNG CỦA BÁN ĐẢO ĐÔNG DƯƠNG, GẦN
TRUNG TÂM ĐÔNG NAM Á, CÓ MỘT VÙNG BIỂN RỘNG, GIÀU TIỀM
NĂNG.
-VỊ TRÍ TIẾP GIÁP TRÊN ĐẤT LIỀN VÀ TRÊN BIỂN TẠO ĐIỀU KIỆN
CHO NƯỚC TA CÓ THỂ DỄ DÀNG GIAO LƯU VỚI CÁC NƯỚC TRÊN THẾ
GIỚI.
+TRÊN ĐẤT LIỀN, NƯỚC TA GIÁP TRUNG QUỐC, LÀO,
CAMPUCHIA. THÔNG QUA CÁC TUYẾN GIAO THÔNG (ĐƯỜNG BỘ,
ĐƯỜNG SẮT ) VỚI CÁC CỬA KHẨU QUAN TRỌNG, VIỆT NAM CÓ THỂ
LIÊN HỆ VỚI NHIỀU NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI.
+ NƯỚC TA NẰM GẦN CÁC TUYẾN ĐƯỜNG BIỂN QUỐC TẾ. THÔNG
QUA ĐƯỜNG BIỂN, CÓ THỂ QUAN HỆ VỚI NHIỀU QUỐC GIA.
+VÙNG BIỂN RỘNG LỚN, GIÀU TIỀM NĂNG CHO PHÉP PHÁT TRIỂN
KINH TẾ BIỂN.

-VIỆT NAM LÀ NƠI GIAO THOA CỦA CÁC NỀN VĂN HOÁ KHÁC
NHAU. ĐIỀU ĐÓ GÓP PHẦN LÀM GIÀU BẢN SẮC VĂN HOÁ.
-VIỆT NAM NẰM Ở KHU VỰC ĐANG DIỄN RA NHỮNG HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ SÔI ĐỘNG CỦA THẾ GIỚI. TỪ ĐÓ CHO PHÉP NƯỚC TA CÓ THỂ
DỄ DÀNG HỘI NHẬP VỚI CÁC NƯỚC TRONG KHU VỰC VÀ TRÊN THẾ
GIỚI. TA CÓ THỂ TIẾP THU VÀ CHỌN LỌC NHỮNG BÀI HỌC, KINH
NGHIỆM THÀNH CÔNG CŨNG NHƯ THẤT BẠI VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
CỦA CÁC NƯỚC VÀ VẬN DỤNG VÀO ĐIỀU KIỆN, HOÀN CẢNH CỤ THỂ
CỦA NƯỚC TA.
II, QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ Ở VIỆT NAM
1.TÌNH HÌNH:
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
20

- SAU KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP THẮNG LỢI, DỰA VÀO KINH
NGHIỆM CỦA CÁC NƯỚC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA LÚC ĐÓ, NƯỚC TA BẮT
ĐẦU XÂY DỰNG MỘT MÔ HÌNH KINH TẾ KẾ HOẠCH HOÁ TẬP TRUNG
DỰA TRÊN CHẾ ĐỘ CÔNG HỮU VỀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT. CÁC HÌNH THỨC
TỔ CHỨC SẢN XUẤT VÀ DỊCH VỤ QUỐC DOANH ĐƯỢC PHÁT TRIỂN.
CÙNG VỚI QUỐC DOANH, HỢP TÁC XÃ ĐƯỢC TỔ CHỨC RỘNG RÃI Ở
NÔNG THÔN VÀ THÀNH THỊ. VỚI HAI HÌNH THỨC SỞ HỮU TOÀN DÂN
VÀ TẬP THỂ, SỞ HỮU TƯ NHÂN BỊ THU HẸP LẠI, KHÔNG CÒN CƠ SỞ
CHO TƯ NHÂN PHÁT TRIỂN. CÙNG VỚI QUỐC DOANH, HỢP TÁC XÃ
ĐƯỢC TỔ CHỨC RỘNG RÃI VÌ TA ĐÃ HỌC TẬP ĐƯỢC MÔ HÌNH TỔ
CHỨC KINH TẾ CỦA LIÊN XÔ CŨ. VỚI SỰ NỖ LỰC CAO ĐỘ CỦA NHÂN
DÂN TA, CÙNG VỚI SỰ GIÚP ĐỠ TẬN TÌNH CỦA CÁC NƯỚC XÃ HỘI CHỦ
NGHĨA LÚC ĐÓ, MÔ HÌNH KẾ HOẠCH HOÁ TẬP TRUNG ĐÃ PHÁT HUY
ĐƯỢC NHỮNG TÍNH ƯU VIỆT ĐÓ.
- TỪ MỘT NỀN KINH TẾ NÔNG NGHIỆP LẠC HẬU, PHÂN TÁN VÀ

MANH MÚN, BẰNG CÔNG CỤ KẾ HOẠCH HÓA, TA ĐÃ TẬP TRUNG ĐƯỢC
VÀO TRONG TAY MỘT LỰC LƯỢNG VẬT CHẤT QUAN TRỌNG VỀ CƠ SỞ
VẬT CHẤT KỸ THUẬT, CƠ SỞ HẠ TẦNG THÀNH THỊ VÀ NÔNG THÔN,
ĐẤT ĐAI, MÁY MÓC, TIỀN VỐN ĐỂ ỔN ĐỊNH VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ.
VÀO NHỮNG NĂM SAU CỦA THẬP NIÊN 60, Ở MIỀN BẮC ĐÃ CÓ
NHỮNG CHUYỀN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI. TRONG THỜI KỲ ĐẦU, NỀN
KINH TẾ TẬP TRUNG BAO CẤP ĐÃ TỎ RA PHÙ HỢP VỚI NỀN KINH TẾ TỰ
CUNG, TỰ CẤP, PHÙ HỢP VỚI ĐIỀU KIỆN HAI NHIỆM VỤ SẢN XUẤT VÀ
CHIẾN ĐẤU TRONG CHIẾN TRANH LÚC ĐÓ.
- NĂM 1975, SAU NGÀY GIẢI PHÓNG MIỀN NAM, MỘT BỨC TRANH
MỚI VỀ HIỆN TRẠNG KINH TẾ VIỆT NAM ĐÃ THAY ĐỔI. ĐÓ LÀ SỰ DUY
TRÌ MỘT NỀN KINH TẾ TỒN TẠI CẢ BA LOẠI HÌNH:
+KINH TẾ CỔ TRUYỀN (TỰ CUNG TỰ CẤP)
+KINH TẾ KẾ HOẠCH HOÁ TẬP TRUNG BAO CẤP (Ở MIỀN BẮC)
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
21

+KINH TẾ THỊ TRƯỜNG (ĐẶC TRƯNG Ở MIỀN NAM).
MẶC DÙ ĐÂY LÀ MỘT TỒN TẠI KHÁCH QUAN SAU NĂM 1975
NHƯNG CHÚNG TA VẪN TIẾP TỤC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ TẬP
TRUNG THEO CƠ CHẾ KẾ HOẠCH HOÁ TRÊN PHẠM VI CẢ NƯỚC. ĐÓ LÀ
SỰ ÁP ĐẶT RẤT BẤT LỢI.
2. HẬU QUẢ:
DO CHỦ QUAN NÓNG VỘI, CỨNG NHẮC, CHÚNG TA ĐÃ KHÔNG
QUẢN LÝ ĐƯỢC HIỆU QUẢ CÁC NGUỒN LỰC DẪN TỚI VIỆC SỬ DỤNG
LÃNG PHÍ NGHIÊM TRỌNG CÁC NGUỒN LỰC CỦA ĐẤT NƯỚC.
- TÀI NGUYÊN BỊ PHÁ HOẠI, SỬ DỤNG KHAI THÁC KHÔNG HỢP
LÝ, MÔI TRƯỜNG BỊ Ô NHIỄM.
- NHÀ NƯỚC BAO CẤP VÀ TIẾN HÀNH BÙ LỖ PHỔ BIẾN GÂY HẬU

QUẢ NGHIỆM TRỌNG CHO NỀN KINH TẾ.
+ SỰ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ CHẬM LẠI, TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
TRÊN LÝ THUYẾT, GIẤY TỜ.
+HÀNG HOÁ, SẢN PHẨM TRỞ NÊN KHAN HIẾM, KHÔNG ĐÁP ỨNG
ĐƯỢC NHU CẦU TRONG NƯỚC.
+NGÂN SÁCH THÂM HỤT NẶNG NỀ. VỐN NỢ ĐỌNG NƯỚC NGOÀI
NGÀY CÀNG TĂNG VÀ KHÔNG CÓ KHẢ NĂNG CHO CHI TRẢ.
+THU NHẬP TỪ NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN KHÔNG ĐỦ CHI DÙNG,
TÍCH LUỸ HẦU NHƯ KHÔNG CÓ.
+VỐN ĐẦU TƯ CHO SẢN XUẤT VÀ XÂY DỰNG CHỦ YẾU LÀ DỰA
VÀO VAY VÀ VIỆN TRỢ NƯỚC NGOÀI.
- CÙNG VỚI ĐÓ LÀ SỰ THOÁI HOÁ VỀ MẶT CON NGƯỜI VÀ XÃ
HỘI.
- ĐẾN NĂM 1979, NỀN KINH TẾ RẤT SUY YẾU, SẢN XUẤT TRÌ TRỆ,
ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN KHÓ KHĂN, NGUỒN TRỢ GIÚP TỪ BÊN NGOÀI
GIẢM MẠNH.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
22

- TỪ NĂM 1975 ĐẾN NĂM 1985, CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ TƯ BẢN
TƯ NHÂN, CÁ THỂ BỊ TIÊU DIỆT HOẶC KHÔNG CÒN ĐIỀU KIỆN PHÁT
TRIỂN DẪN ĐẾN THỰC TRẠNG TIỀM NĂNG TO LỚN CỦA CÁC THÀNH
PHẦN KINH TẾ NÀY KHÔNG ĐƯỢC KHAI THÁC VÀ PHỤC VỤ CHO MỤC
TIÊU CHUNG CỦA NỀN KINH TẾ. NGƯỢC LẠI, THÀNH PHẦN KINH TẾ
QUỐC DOANH ĐÃ PHÁT TRIỂN Ồ ẠT, TRÀN LAN TRÊN MỌI LĨNH VỰC
TRỞ THÀNH ĐỊA VỊ ĐỌC TÔN TRONG HẦU HẾT CÁC NGÀNH CÔNG
NGHIỆP, XÂY DỰNG, DỊCH VỤ (TRỪ NGÀNH NÔNG NGHIỆP, THÀNH
PHẦN KINH TẾ TẬP THỂ LÀ CHỦ YẾU).THỜI ĐIỂM CAO NHẤT,
THÀNHPHẦN KINH TẾ QUỐC DOANHĐÃ CÕ GẦN 13 NGHÌN DOANH

NGHIỆP VỚI SỐ TÀI SẢN CỐ ĐỊNH CHIẾM 70% TỔNG SỐ TÀI SẢN CỐ
ĐỊNH CỦA NỀN KINH TẾ. THỜI KỲ NÀY, KINH TẾ NƯỚC TA TUY CÓ ĐẠT
ĐƯỢC TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG NHẤT ĐỊNH NHƯNG SỰ TĂNG TRƯỞNG
ĐÓ KHÔNG CÓ CƠ SỞ ĐỂ PHÁT TRIỂN VÌ ĐÃ DỰA VÀO ĐIỀU KIỆN BAO
CẤP, BỘI CHI NGÂN SÁCH, LẠM PHÁT VÀ VAY NỢ NƯỚC NGOÀI.
- DO PHÁT TRIỂN TRÀN LAN LẠI QUẢN LÝ THEO CƠ CHẾ BAO
CẤP, KẾ HOẠCH HOÁ TẬP TRUNG NÊN NHÀ NƯỚC GẶP NHIỀU KHÓ
KHĂN TRONG VIỆC QUẢN LÝ, ĐIỀU HÀNH CÁC DOANH NGHIỆP QUỐC
DOANH, NHIỀU DOANH NGHIỆP QUỐC DOANH LÀM ĂN THUA LỖ, LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT KHÔNG ĐƯỢC GIẢI PHÓNG, NỀN KINH TẾ LÂM VÀO
TÌNH TRẠNG KHỦNG HOẢNG VÀ TỤT HẬU.
3.NGUYÊN NHÂN
TRONG NHẬN THỨC CŨNG NHƯ TRONG HÀNH ĐỘNG, CHÚNG TA
CHƯA THẬT SỰ THỪA NHẬN CƠ CẤU KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN
CÒN TỒN TẠI TRONG THỜI GIAN TƯƠNG ĐỐI DÀI, CHƯA NẮM VỮNG
VÀ VẬN DỤNG ĐÚNG LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VÀO TINH HÌNH NƯỚC
TA.
ĐẾN NĂM 1986, CƠ CHẾ TẬP TRUNG QUAN LIÊU, BAO CẤP VỀ CĂN
BẢN VẪN CHƯA BỊ XOÁ BỎ. CƠ CHẾ MỚI CHƯA ĐƯỢC THIẾT LẬP ĐỒNG
BỘ, NHIỀU CHÍNH SÁCH, THỂ CHẾ LỖI THỜI CHƯA ĐƯỢC THAY ĐỔI.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
23

TÌNH TRẠNG TẬP TRUNG QUAN LIÊU CÒN NẶNG, ĐỒNG THỜI NHỮNG
HIỆN TƯỢNG VÔ TỔ CHỨC, VÔ KỶ LUẬT CÒN KHÁ PHỔ BIẾN.
VIỆC ĐỔI MỚI CƠ CHẾ VÀ BỘ MÁY QUẢN LÝ, VIỆC ĐIỀU HÀNH
KHÔNG NHẠY BÉN, LÀ NHỮNG NGUYÊN NHÂN QUAN TRỌNG DẪN TỚI
HÀNH ĐỘNG KHÔNG THỐNG NHẤT TỪ TRÊN XUỐNG DƯỚI.
CHÚNG TA MỚI NÊU RA ĐƯỢC PHƯƠNG HƯỚNG CHỦ YẾU CỦA

CƠ CHẾ MỚI, HÌNH THỨC, BƯỚC ĐI, CÁCH LÀM CỤ THỂ THÌ CÒN NHIỀU
VẤN ĐỀ CHƯA GIẢI QUYẾT ĐƯỢC THOẢ ĐÁNG CẢ VỀ LÝ LUẬN VÀ
THỰC TIỄN.
4. TƯ TƯỞNG CHỈ ĐẠO
TA ĐÃ BỘC LỘ SỰ LẠC HẬU VỀ NHẬN THỨC LÝ LUẬN TRONG
THỜI KỲ QUÁ ĐỘ:”KHUYNH HƯỚNG TƯ TƯỞNG CHỦ YẾU CỦA NHỮNG
SAI LẦM ẤY,ĐẶC BIỆT LÀ NHỮNG CHÍNH SÁCH KINH TẾ LÀ BỆNH CHỦ
QUAN, DUY Ý CHÍ, LỐI SUY NGHĨ VÀ HÀNH ĐỘNG GIẢN ĐƠN, NÓNG
VỘI CHẠY THEO NGUYỆN VỌNG CHỦ QUAN” (ĐẢNG CÔNG SẢN VIỆT
NAM - VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN THỨ VI-1986).
CHÚNG TA ĐÃ CÓ NHỮNG THÀNH KIẾN KHÔNG ĐÚNG, TRÊN THỰC TẾ,
CHƯA THỪA NHẬN THẬT SỰ NHỮNG QUY LUẬT CỦA SẢN XUẤT HÀNG
HÓA ĐANG TỒN TẠI KHÁCH QUAN.
CHÚNG TA ĐÃ ƯU TIÊN PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP NẶNG MỘT
CÁCH QUÁ MỨC MÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ PHÁT TRIỂN CHẬM. HƠN THẾ
NỮA, TA CHƯA CHÚ Ý ĐÚNG MỨC TỚI SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP VÀ
SẢN XUẤT HÀNG TIÊU DÙNG NÊN ĐỜI SỐNG NHÂN DÂN GẶP NHIỀU
KHÓ KHĂN.
- BÊN CẠNH ĐÓ, SỰ TAN RÃ CỦA HỆ THỐNG CÁC NƯỚC XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA VÀO NHỮNG NĂM CUỐI THẬP KỶ 80, ĐẦU THẬP KỶ 90 LÀM
CHO CHÚNG TA MẤT ĐI MỘT THỊ TRƯỜNG TRUYỀN THỐNG, NGUỒN
VIỆN TRỢ QUAN TRỌNG, GÂY NHIỀU KHÓ KHĂN ĐỐI VỚI SẢN XUẤT
VÀ ĐỜI SỐNG.
tiÓu luËn triÕt häc -
Vò Ngäc Khoa
24

- CHÍNH SÁCH CẤM VẬN CỦA HOA KỲ KÉO DÀI, SỰ THÙ ĐỊCH
CỦA CÁC THẾ LỰC PHẢN ĐỘNG CŨNG CÓ TÁC ĐỘNG KHÔNG NHỎ ĐẾN
SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA ĐẤT NƯỚC.

TẤT CẢ NHỮNG NGUYÊN NHÂN TRÊN CỘNG VỚI THIÊN TAI, MẤT
MÙA LIÊN TIẾP VÀO NHỮNG NĂM 1979 - 1980 ĐÃ ĐƯA NƯỚC TA VÀO
TÌNH TRẠNG KHỦNG HOẢNG, CÔNG NGHIỆP CHỈ TĂNG 0,6%, NÔNG
NGHIỆP TĂNG 1,9% TRONG KHI LẠM PHÁT Ở MỨC SIÊU CẤP NĂM 1986 :
74%
CHÍNH VÌ VẬY, BÀI HỌC KINH NGHIỆM ĐƯỢC RÚT RA TRONG “
VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU TOÀN QUỐC LẦN THỨ VI VỀ PHÁT TRIỂN
KINH TẾ PHẢI XUẤT PHÁT TỪ THỰC TIỄN, TÔN TRỌNG VÀ HOẠT ĐỘNG
THEO QUY LUẬT KHÁCH QUAN LÀ HOÀN TOÀN ĐÚNG ĐẮN. CHÍNH TỪ
NHỮNG KHÓ KHĂN TRÊN ĐÒI HỎI PHẢI ĐỔI MỚI NỀN KINH TẾ, XÃ HỘI.
ĐẠI HỘI ĐẢNG TOÀN QUỐC LẦN THỨ VI ĐÃ ĐÁNH DẤU MỘT MỐC
PHÁT TRIỂN QUAN TRỌNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT
NƯỚC.
III. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT TÌNH HÌNH ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH
TẾ
ĐỂ KHẮC PHỤC KHUYẾT ĐIỂM, CHUYỂN BIẾN ĐƯỢC TÌNH HÌNH,
ĐẢNG TA TRƯỚC HẾT PHẢI THAY ĐỔI NHẬN THỨC , ĐỔI MỚI TƯ DUY.
PHẢI NHẬN THỨC VÀ HÀNH ĐỘNG ĐÚNG ĐẮN, ĐỀ RA NHỮNG CHỦ
TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH PHÙ HỢP VỚI HỆ THỐNG QUY LUẬT KHÁCH
QUAN, TRONG ĐÓ CÁC QUY LUẬT ĐẶC THÙ CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
NGÀY CÀNG CHI PHỐI MẠNH MẼ PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHUNG
CỦA XÃ HỘI. MỌI CHỦ TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH, BIỆN PHÁP KINH TẾ GÂY
TÁC ĐỘNG NGƯỢC LẠI ĐỀU BIỂU HIỆN SỰ VẬN DỤNG KHÔNG ĐÚNG
QUY LUẬT KHÁCH QUAN, PHẢI ĐƯỢC SỬA ĐỔI HOẶC HUỶ BỎ.
- TRÊN CƠ SỞ ĐÓ, CHÚNG TA PHẢI VẬN DỤNG TỔNG HỢP HỆ
THỐNG CÁC QUY LUẬT ĐANG TÁC ĐỘNG LÊN NỀN KINH TẾ. TRONG HỆ